De gymnasio Romano et de eius professoribus ab urbe condita usque ad hæc tempora libri duo quibus accedunt Catalogus advocatorum sacri concistorii, & bullae ad ipsum gymnasium spectantes. Auctore Josepho Carafa c. r

발행: 1751년

분량: 685페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

de quo narrat Philostratus: Demetrium se ipsum eum Nerone 'commisesse, maximesostquam Omnassum Nero absolvisset, omnium , quae Romae essent , plurimum admirandum , festamque diem seri iis in eo peractis celebravit . Θmnasium enim ingressum Demetrium orationem Babuin adversus eos , qui balneis urebantur, tamquam imbelles , , si or inquinanter , inanesque esse Mus impensi osendi se . Iuibus dictis, quo minus Ismcapite plecteretur, ei profuisse, quod cantus suavitates issum eo diesuper ei Nero. Addit , in exilium abiisse.

Crescens Philosophus Cynicus Romae Christianos , praesertim Iustinum maxime vexavit. Seeta Stoica plurimum in Urbe floruit, presertim quia Athenodorus Tarsensis

fuit Augusto praeceptor , char usque , a quo accepit Clau dium instituendum . Imo regnantibus Antoninis caeterarum sectarum sortunam superavit. Sub Antonino Pio i

cum in Cathedra publica , & stipendium habuit, uti Lucianus in Eunucho, Capitolinus , & Xiphilinus in hujus

Imperatoris vita testantur. Et Imperator, qui salaria subtraxerat multis , quos otiosos , nullamque operam conserre reipublicae putabat, stipendio tamen donavit Stoicos . Athenis, Alexandriae , & Tarsi in Cilicia Stoicam Philosophiam fuisse publice traditam iuventuti, certum est ex Strabone Lib. I . An Romae publice doceri coe Pta sit , ambigit Paganinus Gaudentius Cap. 68. de Phi-IOL Rom. Sed Brucherus Hist. Phil. Per. a. p. I. Lib. I. Cap. a. Seet. 7. affirmat, Stoicos aperuisse in aedibus suis ludos, annuente Imperatore, quia Capitolinus tradit, M. Antoninum Philosophum tanto Philosophiae amore incensum, ut ad domum Apollonii solei discendi ea aveuiret. Certe ex hac sed a sub Nerone docuerat Romae Annaeus Cornutus Leptitanus, quem in omni eruditionis genere suisse versatissimum, Dio testatur , aluitque convictum philosophantium. Et narrat auetor vitae Persit, hunc usum esse apud Cornutum convictu duorum δε

82쪽

cti moram, ct sancti morum Wrorum , aeriter tune philosophantium Claudii Agaternii Medici Lacedaemonii,

ct Petronii Arso cratii Magnetii , quos unice miratus it , ct σmulotui, cum aequales essent, ct Cornuto minores. Illius virtutem , ac in docendo diligentiam summis laudibus extollit Persius discipulus Satyra 3. qui mo- riens , ei bibliothecam suam, magnamque pecuniam dari iussit ; hanc tamen Cornutus sororibus, quas haeredes fecerat , reliquit. Suidas nominat Cornutum veluti coae vum Livio, dc obscurum Historicum. At Uossius, Fabricius , Brucherus notant ab eo distinguendum hunc Corinnutum iusignem Philosephum Stoicum, qui diu post Livinna vixit. In exilium abire iustus est a Nerone , quod hunc monuisset, ne tot libros ederet inutiles , nullusque pretii, uti narrat Dio Lib. 62. simulque exilio pulsus esta Nerone C. Musonius Rufus, insignis & ipse Philosophus Stoicus, praesectus munitionibus, de cujus mem

rabilibus dictis , factisque scripsit libellum Pollio Valerius Alexandrinus, sparsimque apud veteres, praesertim Stobaeum, illius eximia dicta leguntur, quorum summam exhibet Stollius in Hist. Philos. morat. Gentil. At annuente Vespasiano revocatus, tantam apud ipsum iniit

gratiam , ut cum Philosophi Stoici ab Imperatore pulsi fuerint, solus ipse in Urbe manserit, testibus X iphilino,& ZOnara . Inclaruere etiam tune temporis Chaeremon

AEgyptius, L. Annaeus Seneca, &Dio Prusensis a gratia Coccei Nervae dictus Cocceianus, & ab eloquentia dictus Chrysostomus . Euphrates Alexandrinus Plinii junioris praeceptor Imperatoribus Vespasiano , & AdrianoeliaruS, cum morbo , & senecta esset attritus , hausta cicuta se occidit, impetrata ab Adriano venia . Hisce Stoicis adjungendi sunt Epictetus , quo familiarissime usus est Adrianus, & Sextus Chaeronensis, qui Romae publice docuit magna fama, & ad cujus Scholam ipse M. Aurelius Imperator properabat. Praecipue tamen hujus secta

83쪽

6o ornamentum ipse suit Imperator M. Aurelius Antoninus. Vigente deinde Christiana religione , multo illustrior facta est hare secta, quod Stoici se Christianorum moribus&praeceptis consormari curarunt. Videndus Brucherus

in Dissertatione de Stoicis subdolis Christianorum imit toribus . Secta Epicurata , quae teste Luciano in Eunucho publice docebatur, soluto stipendio, Athenis , S alibi, habuit Romae sectatores Plinium seniorem , & Lucianum

hostem Christianorum, quos calumniis vexavit, cum regnante M. Aurelio Antonino , AEgyptum administravit. Porro censet Brucherus , Augustum Stoicis , & Peripateticis savisse; Tiberium amasse Pythagoricos peritos divinandi ; Claudium , Ca jum , Neronem exiguum Philo pilis omnibus pretium statuisse ; Uespasiano, & Tito regnantibus Pythagoricos, Stoicosque in Aula soruisse; sub Trajano, &Adriano, Philosophos omnis generis ;& Platonicos in aula Severi, Iulia favente. E Graecis Rhetoribus, seu Sophistis, celeberrimus in Urbe fuit

Adrianus Tyrius, quem ex Atheniensi cathedra Romam duxit M. Antoninus Imperator, & ubi tanta cum gloria thronum Sophisticum est moderatus, ut teste Philostrato, subito ac declamationem fore denunsiaverat, Senatores, Equites , omnes magno fludio ad Athenaeum convolaverint , illumque audiverint , veluti suavissimam Philomerenam. Idem Philostratus testis est, Philagram celebrem Sophistam ex Atheniensi Schola a Marco Imperatore ad ampli sit in te Urbis suggestum accerssitum esse. Ex eodem Philostrato in libro de vitis Sophistarum constat, sub

Marco Imperatore Evodianum Smyrnaeum , Herodem Atheniensem, Hermogenem Tarsensem Graecos Sophistas Romae professos esse . His adiungendi ex eodem Philostrato Hlianus Sophista Romanus, quem plurimum commendat Philostratus , quod Romanus homo eleganter Graece disseruerit: & Aspasius Ravennas, qui Alexandro Severo fuit ab epistolis, & in Urbe pretessiit annonae.

84쪽

dori Chronico ex Hispania sub Domitiano Romam venisse , & primus publico salario Rhetoricam docuisse. VIII. Tandem adversa bonarum artium fata sub Bthnicis Imperatoribus commemoranda sunt; illudque notandum Caesares illos, qui virtutibus omnibus, etiam litteris bellum intulisse . Primo quidem Tiberium Mathematicos expellere voluisse , sed deprecantibus , a a tem desituros promittentibus veniam concessisse, scribit SVetonius. At Mathematicorum nomine Chaldaei potissimum indicantur, qui vanissimis praesagiis homines decipiebant . Caeterum Tiberio liberales artes acceptas suisse Suetonius testatur; imo ipsas Mathematicas disciplinas: Circa Deos, inquit , ac religiones neglecutior , qui da ictus Marsematicae, ger assoni se plenus cuncta fato agi. A Caligula neglectas litteras indicat Suetonius, ubi refert contemsisse illum Homeri, Virgilii , & Livii libros , ac bibliothecis omnibus voluisse eos amovere ;saepe quoque jactasse se aboliturum omnem Iurisconsulto-Tum usum. Neronem voluisse Philosophiae studia prohibere , quod Philosophos malis artibus , magiae , & divinationi deditos existimaret , faetumque esse ex isto Imperatoris in Philosophiam odio , ut magni quidam viri in vincula conjicerentur , alii hac , illac dilaberentur , narrat Philostratus in vita Apollonii Tyanei . Sed ex parte saltem suspecta est doctis viris haec Philostrati narratio. Silent enim hanc Philosophorum persecutionem Suetonius,& Dio, etsi accurati suerint in describenda Neronis insania . Suetonius hoc unum refert : Neronem , interfecta matre, cum furiis exagitaretur, ct materna Fecie, facto per Magor fuero epocare maues , ct exorare tentadisse. Et Plinius Lib. 3. Cap. a. tradit: omnia , quac Magi promittunt , Neronem pana falsaque comperisse , cum nemo

iam uam Hii arti palidius fasisset. At si deceptus hisce imposturis Nero occasionem arripuisset Philosophos exa

85쪽

lostratus ipse refert Apollonium, & Demetrium Philosophos Cynicos Romae tunc sui si e . Uerosi milius est, illud Philosophorum genus , quod artes Chaldaeas , magiam nempe, & vaticinandi peritiam jactabat, Neronem deceptum, Urbe excedere jussisse . Quibus, cum Pythagorici, re Platonici, qui ex Egypto per omnes Romani imperii provincias se diffuderunt, ipsi se se aggregarent, feri potuit, ut tamquam Chaldaearum artium studiosi Urbe rejicerentur . Caeterum hanc narration m a Philostrato confictam ad Apollonii virtutem extollendam probat Gau dentius in libro de Philosophia Romanorum . Certe ta men a Vitellio Mathematici, &Urbe pulsi , & graviter exagitati, quos intra Kalendas Octobris, Urbe, Italiaque iussit abire . De eo Suetonius r muis tamen infensior, quam vernaculis , ct Mathematicis; ut qui ue deferretur inauditum capite puniebat, exacersatur, quo sedictamituum, quo jubebat, intra Kalendas Octobris Umbe , Italiaque , Mathematici excederent , tim libellus es ropostus, ct Chaldaeor dicore, Bonum factum, ne Vitellius Germani us intra eamdem Kalendaram diem usquam esset. Vespasianum , qui Vitellio ccessit, in Fenia , & artes, Prosessoresque eximie fovisse, dictum alibi suit. Atqui tamen Stoicos Philosophos ejecit Urbe , uno excepto C. Musonio Rufo,qui ipsi erat addicti ssimus. Narrat enim Xiphilinus in illius vita , Stoicos Philosophos praetextu Philosophiae multa ignominiosa in Principem disseruisse; dc hinc meianus V Ma ano per ast, ut omne 1, qui essent ejusfectae, ex Urbe expelleret, dixitque in eos multa, ira magis inetratus, quamstadio doctrinae. Itaque Vespasianaseatim Philosophos Roma expuIit praeser Musonium; Demetrium vero, ct insilium in infulas relega*it. Narrat Suetonius , ut a Domitiano negle fuerint litterae: Liseratia stadia , inquit, in initio imperii neglexit, quamquom bibliothecas incendis abf-sio

86쪽

siar impensi me res-are eurasset, exemplaribus undiaque petitii , missi ue Alexandriam , describerent ,

emendarentque. Numquam tamen aut Hisoriae, Carmianiis se cognoscendis operam uuam aut sbio vel necessario dedit. Praeter Commentarios , ct Tiberii Caesaris nihil lectitabat ; epsolos , orationesque edicta alieno formabat ingenio. Mirum proinde non est, si eodem Suetonio teste, Milosophos Urbe Italiaqueiubmopit. At illa tam bonis artibus contumeliam vindicarunt Adrianus, Antoninus Pius, & M. Antoninus Philosophus in omnes Philosophos propensissimi. A quorum tamen Vestigiis longe recessit Antoninus CaracalIa, de quoXiphilinus : Antoninus nihil cogitabat isoni , neque enim didicerat ; id quod is fatekatur , ct ob eam causam , ποι , quor noverat sudiosos esse, negligebat. Severus guidem

insiluerat eam omnibus rebus, guae ad virtutem sertinent , ct corpus animumque ejus ita exercuerat ὁ ut cum jam esset Imperator , per faretur cum Do Ioribus , ct magnam diei partem phiIosopharetur , ungereturque , di equitaret ad milliapasitium κCIm .seque turbida tempe- sate in natando exerceret. Iuibus ex rebus quamquam valuit viribus eorporis, tamen ipsum doctrinae cepit oblivio , non aliter quam si nomen ejus num uam audivisset.

Cui simillimus filius Antoninus Hesiogabalus Princeps medissimus,quam averso fuerit animo a studiis liberalibus indicat Herodianus Lib. s. Historiae: Poseu igitur guam Alexander Caesar es a ellatus , volebat eum tim Autoninus suis illis insituris imbuere , ut scilicet choros agitans, saltansue , ct sacerdotii particeps , vesitu

eodem, atque artibus uteretur: quem tamen mater Mammara ab omni illa foeditate studicabat , summotis clam Doctoribus omniam disciplinarum , modestamque edocens , ae palaefra virilibusque omnasiis insuefaciens: Graeci ue eum pariter , ct Latinis literis insitaens. Ivibui rebus maguosere Antoninui indignabatur , Dm-

87쪽

que adoptἱon;s, xmperii ueparticipatipoenitebat : βασ- proster omnes illius Doctores Aula exegit, quosdam ueillustriore spartim morte, partim exilio ascit; ridicalas inerens causat, sutum Vsius corrumperent, ue-que agitare eum choror, e baccharis nerent ,sed ad modes iam eo ponerent, , pirilia incia edoeerent. His adjungendus Licinius , quem aiunt dicere solitum , pestem , ac venenum esse Reipublicae litteras . Insanum e puti Porro de Licinio ita scribit Pomponius Laetus in Compendio Historiae Romanae: Litterarum acerrimus Bostia ereus venenum , aegesem reipublicae esse Philosophos, ct Oratorer, quos odiograecipue habuit, di infectabatur . Litterarum enim adeo expers , ut nomen δε- cretis vi ubscriberes cl. Atque his imperantibus , tum Rempublicam , tum Romanum Gymnauum male se habuisse compertum est. N

88쪽

DE GYMNASIO ROMANO SUB IMPERAΤORIBUS CHRISTIANIS

Leger ValentIniavi. II. Et Theodosii de S udiis liberali-fus Urbis Romae . In De Studio Iurisprudentiae tu Romano Gamna . IV.2uae pripilegia concesserint Professoribus Imperatores Christiani. C. ueque sipendia. suam floruerit his temporibus Romanum GFmna m . VII. Iurianas Imperator Chrsianos a Scholis prohibuit. VIII. De Gamna o Romano, Imperantibus GoIΘII. Ualis suerit status Gymnasii Romani sub Imperatoribus Christianis , disertissime patet ex pluribus illorum legibus in utroque Codice relatis. Et primo quidem ex celebri Constitutione Valentiniani Ι. quae eXtat Lib. XIV. Tit. I x. Codicis Τheodosiani , data sub anno tertio ejus Consulatus, qui incidit in annum Christi CccLκκ. & directa Olybrio Urbis Pice isto. Etsi enim ea praeseserat nomina Imperatorum Ualentiniani , Valentis , & Gratiani, quod mos esset nomina omnium Principum , qui simul imperium administrabant, legi-hus inscribere, tamen soli Valentiniano, cui haec pars suberat occidentalis imperii, est tribuenda. Plures hac Constit ut ione leges Imperator sapientissimus statuit ad optimam in Urbe Studiorum ordinationem , quae totae eo collimant , ut qui litteris addiscendis se tradunt , seriam, diligcntemque huic rei operam praestent . Itaque primo iussit, dandas esse litteras a Iudicibus Provincialibus, ut conditionem testarentur illorum , qui Urbem adirent

89쪽

studiorum causa. Id vero, ne profugi, ne scelesti homines, ne ii etiam, quibus esset in patria manendum , praetextu studiorum se subducerent patria, & ad Urbem confugerent. Hinc etiam Ecclesiasticis legibus cautum

fuit, ut nullus peregrinus ad communionem admitteretur, qui non afferret testimoniales litteras Episcopi sui. Ilas Iudicum Provincialium litteras exhibendas statuit Magistro Censuum ; & huic , caeterisque Censualibus curam injunxit recensendi in tabulas nomina, patriam, merita illorum, qui Romam venerant studiorum causa; atque explorandi, quibus studiis vellent incumbere , quo in loco degerent, quam vitae rationem consectarentur . Nam Censualium munus in Urbe fuit referre in tabulascives omnes , eorumque bona, tum ad tributa persolvenda, tum ad vim imperii dignoscendam . Igitur hac Ualentiniani lege, Censuales debuerunt describere eos onDnes , qui in Urbe Litteris addiscendis vacabant, & eorum vitam inspicere , accurare, ne spectacula frequenter adirent, ne luxuosis conviviis totos se darent, ne tur pes conventus inirent, data eis facultate verberibus aia ficiendi , vel Urbe ejiciendi, quos turpem, otiosamque vitam agere deprehendissent. Quemadmodum vero Oti Osos , ac inhonestos adolescentes voluit Imperator verberibus , aut exilio puniendos; ita diligentes , optimoseque voluit praemiis assiciendos . Quapropter iussit, ut Censuales fingulis annis c6nscium facerent Imperatorem illorum omnium , qui de litteris optime meruissent, &quorum opera uti posset in administratione imperii. Verba Constitutionis hare sunt: Itileum ue ad Urbem discendi cupiditate veniunt, primitus ad Magi rum Census Provincialium Itidieam, a quiisus copia es danda veniundi , ejusmodi litterasproferant, ut Upida hominum, ct natales, ct merita expressa teneantur . Deinde, ut in primosatim profiteautur introitu, quibus potissimum suditi operam navare proponant. Tertio , ut bo piti. 3

90쪽

eorum follicite Cen ritum norit O cium , quo ei rei

impertiant curam, guam se ad ruerint expetisse . Idem immineant Censurier, ut singuli eorum tales sin con-ιentibus praebeant, quales esse debent , qui turpem, iu-Bonesum uesamam, di eo ociatimes uasproximas gulamui esse criminibus aestiment fugiendas, nepes

acula frequentius adeant, ad erant vulgo intempestiva convivia. Ruin etiam tribuimus oresatem,

is quis de his non ita in Urbe se gesserit , quemadmodum liberalium rerum vignitas poscas , publice verberibur adfectus , statimque navigio superpositus abjiciatur Urbe , domumque redeat. His sane , qui sedulam operam profi nibus nazant, vice mum aetati uae arenum Romae liceat commorari . 'st ita te ut , putneglexerit Ponte remeari , sollicitarine Praefecturae etiam impurius ad patriam repertatur. Herum ne haec perfunctorie forta e carentur , praecelsa ceritas tua incium Censuale commoneat , ut per FVulos menses, - ui, set uuis veniant, fui ve sint , pro ratione te oris ad

Africam , ad exteras Pro2incias remittendi breviisus comprehendat. His dumtaxat exceptis, Corporatorum fiant oneribus adjuncti. Similes autem sereses etiam

ad ferinia mansuetudinis nostrae anni 1 ngulis dirigantur : quo meritis singulorum insitutioni, que comperiis atrum quandoque uosissunt ne eefarii judicemus. Dat. iij. M. Mart. Tris. Valentiniano leute iij. A. A. Co Plura de hac sapientissima lege disserunt Gotti redus in

Commentariis ad Codicem Theodosianum , 8c Hermannus Conringius in Dissertatione ad hanc rem , quae extat Tomo tertio Antiquitatum Romanarum, auctore Sallen-gre . Illud perspectum est, voluisse Imperatorem, ut omnem , diligentemque operam Litteris addiscendis navare ni, qui hanc ob causam venirent ad Urbem. Hinc it IIus cura, ne se voluptatibus darent, neve inutiles, otiosique , magno cum Reipublicae damno , in Urbe commora

SEARCH

MENU NAVIGATION