장음표시 사용
271쪽
DE CALCEIS HEBRAEORUM. LIB.II. CAP. IX. 24sfacultatem daret, dc calcei, quos primum induissent,& pueri, dc adolescentes, cum ex Aegypto virtute Numinis educerentur, illis crescentibus, etiam crescerent cum illis. Id enim aliter fieri non potuit, nisi puerorum , dc adolescentium, calcei cum ipsis pedibus crevissent. Non mihi latet, quid vir illustris Hugo Grotius notarit: Non tantum non attrita fuisse , Gr. . a sed se cum sta ura crevisse votimenta, tradunt 'braei. Id verum est, tradere HebracOS, cum ipsis pueris, dc adolestentibus, &, vestimenta, & calceos crevisse, uti Midrasch in linec verba Cantici Mid a fis: tua, in 'o 'Indis Odor vesium tuarum sicut odor Rν Libani, pluribus agit de Draelitarum vestibus in deserto, & ad eam quaestionem, an pueris, de adolescentibus vestes quoque simul creverint, respondet:
Egredere, is disce a chileton, h. e. cochlea, quod quamdiu cre scit, etiam theca ejus crescit cum eo, qua-1i eadem ratione una cum pueris, dc adolescentibus, ω vestes, Sc calcei crevissent, uti cum cochleis conchae, quod non tantum in terrestribus videmus, verum etiam in marinis , dc in cochlea purpurarea maXime, quarum incrementum singulis annis per orbes patet, ita ut, cum sex aut septem annos vivat, tot orbes habeat quod annos agit, uti referunt Aristoteles, dc Plinius. Certe, hoc qui credit, etiam illud credet non difficulter, cibum, quo usi Israelitae sunt, totis illis Hist. nquadraginta annis, quibus errarunt in Arabiae deser--ι V-tis, omnem in eorum visceribu S absumptum , atque Plin.Lix,
egerendum reliquisse omnino nihil, ne alvum dejicere haberent opus. Quod proditum ab ipso R. Isaaco isὸl ,is is Abarbanete, traditionibus istiusmodi alioquin m
272쪽
- - Annon vides, quod Sanct- benedictus, omnibus diebus , quibus in tentoriis degerunt in deserto, cibum intra membra absumptumsuppeditarit, ne abominanda redderent castra sua ejectione reliquiarum, o non indigerent certo loco, ct paxilio, eo quod mulieres non possent satisfacere huic instituto Id quod μ non es in castris bellicis, quoniam omnes vir unt. Sed, quis non videt merum hoc esse somnium, qualia multa fingunt nugaces magistri, de quo Horatius dicereis
Quis quaeso sibi persuadebit, nisi vim faciat suo ingenio, judicioque, cum pueris, & adolestentibus,& vestes, dc calceos crevis B, uti cum cochleis conchae pJ -υ Etiam scio Iustinum Martyrem scripssse jam olim, D,, ὸ vi quod Israelitarum, καπκἰβη, ἀθώ 'ho/re των συν υμε, neque vestes attritae sunt, se uniorum quoque una cum ipsis creverunt. A vetulis haee min. narrari possimi pueris, ut eos trahant in admirationem, a viris merito exsibilantur Profecto neminem reporiri arbitror hominem non putidum, qui haec non damnet modo, sed commenti tam inepti auctores, tanquam fatuos, & nullius judicii homines, irrideat. Ut mirer virum illustrem Hugonem Grotium has sutiles naenias suis Annotationibus inseruisse: Sed id factum arbitror, non quod vir ille, vere magnus,
273쪽
DE CALCEIS HEBRAEORUM LIB II. CAP. IX. 243 fidem adhibuerit huic magistrorum figmento, verum
ut appareret se hoc non ignorare. Praesertim, cum
dissentiant ex ipsis Iudaeorum magistris, qui paulo
saniores sunt, quam ut ipsis placeant talia deliramenta. Aben Ezrii certe, qui saepe a vulgatis verporum opinionibus distedit, de aliquando plus veri videt, quam Gad caeteri suae gentis magistelli, censet Iudaeos, ex Ae gypto, multas veste, , mul osque calceos secum tulisse, ita ut nunquam iis defecerint in deserto. Cujus sententia, licet non omnino mihi possit probari,
cum non sit verisimile tam multos calceos secum ex Aegypto tulisse ludaeos , ut per quadraginta annOS, quibus erraverunt in Arabiae desertis, nunquam deficerent: tamen ostendit, Rabbinum illum celebrem neutiquam abreptum communi gentis opinione fuisse, quae vult, dc calceis inditam virtutem incorruptam ut non deterentur, dc ipsbs una cum pedibus infantum, dc puerorum, dc idolestentum, crevisse, uti cum cochleis conchae. Praeserea de hoc certissimum est, nunquam, nisi cum summa id exigeret necessitas, . a Deo patrata miracula fuisse. Cum Manna de coelo plueret, aut aqua ex petra prosiliret, fame fere conficiebantur Hebraei, de siti premebantur intolerabili, nihilque erat in vastis illis Arabiae desertis quo famem compesterent, dc situm sedarent, nisi ipse Deus, &cibum, dc potum, eXtra consuetas naturae legeS,
praeberet Talis necessitas nunquam fuit, ut, vel de vestimentis, vel de calceis, tam insigni miraculo, Hebraeis prospiceret supremum Numen. Nam ostendam, ut opinor, clarissime, aliis rationibus hoc potuisse praestari, ut non necesse fuerit, vel vim incorruptam calceis indere, vel crestendi facultatem, ut cum pedibus infantum cresterent, uti cum cochleis
274쪽
a 6 ANTONII B Y N A E Iconchae. Tum illud quoque observandum est , in summa fame, & siti, Deum, & famem, & sitim
non sedasse, nullo cibo, nulloque potu, ves cibo, quem mittebat de coelo, & potui, quem praebebat Petra, eam indidisse virtutem, ut in posterum neque esurirent, neque sitirent, quale propemodUm miraculum in Elia deprehenditur, qui virtute cibi, de potus, iter per quadraginta dies confecit, sed panem singulis diebus misisse, & aquam ex petra ipsos jus
sisse sequi. Quis ergo credet vim incorruptam fuisse calceis inclitam, aut crescendi facultatem, ut iisdem calceamentis, quibus induti fuerant in Aegypto, per
quadraginta annos errarent in Arabiae desiertis, cum Deus, ne quidem hac in re, naturam rerum mutaverit, ut sine cibo, & potu, v1tam ducerent, aut
virtute cibi per aliquot dies saltem vagarentur, quod Eliae contigit 8 Quare de vulgata hac opinione dubitavi, semper, & aliter sacram historiam centui interpretandam.
VII. Memini me, cum haec animo volverem, sermonem aliquando habuisse cum magno doctore meo
Iohanne Georgio Graevio, qui assirmabat, sibi videri virum doctum verum vidisse, qui hoc beneficium, quod Moses commemorat, situm fuisse putat in admirabili illa Dei providentia, qua Israelitas, quadraginta annos, per deserta inculta, & horrida, & omnium egena, duxit, ut nunquam tamen ipsis, aut Vestes, aut calcei defecerint, aut materia defuerit, qua vestiri potuerunt calceari. Ut haec verba nequaquam indicent, vim incorruptam calceis inditam, aut una cum infantum & puerorum pedibus crevisse, sed nunquam defuisse, vel calceos, vel materiam, unde
275쪽
DE CALCEIS HEBRAEORUM. LIB. II. CAP. IX. 2 7 unde consuerentur. Placebat mihi eo tempore haec opinio, dc quidem eo magis, cum viderem virum
optimum, subactique judicii, meum in sacris litteris
doctorem, Franciscum Burmannum, illam suo cal- Barm. ad culo probare. Nunc vero, ubi omnia perpendi pau-
lo diligentius, plarae in ea acquiesco, cum evidenter demonstrari possit, verba Molis nihil aliud indicare, dc ostendi, qua ratione de novis calceis Hebraeis prospexerit supremum Numen.
VIII. Verba Mosis non esse intelligenda, quasi easdem semper vestes gestassent Judaei, eosdemque
calceos, qui vestutate non consumpti forent per quadraginta annos, sed nihil, ne in vestibus quidem,& calceis, per quadraginta annos, ipsis defuisse, quia non sivit Deus, ut indigerent vestimento , & calceatu, quod substituerent vetustate detrito, ostendere potest hic apud Iesi iam locus. Uerba Prophetae sunt: ina atras N Et non sitierunt, cum ipsos 2Lvin. per desertum duceret. Sitiise Judaeos cum in deserto λδ errarent, quis nescit Θ Massa, & Meriba, & alia loca, testimonium sunt evidentissimiam. Vel ad ipsas gentes hujus rei memoria manavit. Notissima fabula est Judaeos asinum coluisse, quam tot prodiderunt
scriptores veteres, quorum rellimonia collegit vir summus Samuel Bochartus. Hujus vero cultus, tam alieni, nullam aliam causam adferunt, quam quod asinus monstraverit aquae fontem. Ita eXPresse Ta- rib se ocitus. Nihil aeque s Judaeos in desertob quam inopia tib Q. 'siquae fatigabat. Iamque haud procul exitio, totis V -
campis procubuerant: cum grex asinorum agrestium, e pastu in rupem nemore opacam concesit. Secut
Mo ea , conjectura hersidi soli, largas aquarum. ve-
276쪽
1 8 ANTONII BYNAE Inas aperit. Et paulo post: mgiem animalis, quo
η' monstrante errorem sitimque depulerant, penetrali fa-crasere. Quare sitiverint necesse est in deserto Iudaei. Et tamen non sitiisse, cum Deus ter optimus ipsos duceret per desertum, assirmat Propheta. Quod profecto non alia ratione intelligendum est, quam quia Deus abunde suppeditabat, unde sitim potuerint explere. Potuisse Deus, cui nihil id
praestare, ut non sitirent Iudaei. Hoc vero nunquam fecit, sed illis, vel ex ipsa petra, suppeditavit aquae venas, ad sedandam sitim. Quare Prophetae verba non alio sensu possunt intelligi, quam quod Deus minime passus sit, ut ipsis aqua deficeret insti. Quomodo mox stiri ungit. V V n 'avla d la: n)P an Aquam e petra parae Ocit eis e ct scidit petram, is suxerunt aquae Eodem sensit, quo Iesaias dixit, non sitivisse iudaeos in deserto , Mosen dixisse arbitror, non attrita fuisse vestimenta; aut calceos fuisse vesutate consumptos. Calcei attriti
fuerunt, & vetustate consumpti, uti in deserto sitiverunt Iudaei. Attritos non fuisse narrat Moses, uti Propheta refert non sitiisse Iudaeos. Potuit scilicet alteri vestimentum, & calceamentum, sed non deficere vetustate, adeo ut, fila calceis, & vestibus, indigerent Iudaei. Pariter uti sitire potuerunt Iudaei, non extingui siti. Potuit quidem Deus etiam id praestare, ut non attererentur, & vestes, & calcei, uti praestare potuit, ut non sitirent Iudaei. Sed uti non
sitirent Iudaei, sed aquam ipsis suppeditavit in sti,
ita non praestitit ut non atterentur, dc vesteS & calcei, utque iisdem vestibus & calceis, per annOS qUadraginta, incederent in deserto: sed admirabili sua providentia id cffecit, ut neque materia vestium defice
277쪽
DE CALCEIS HEBRAEORUM. LIB. II CAP. I x. 2 siret, neque si ne calceis cogerentur incedere, cum abunde suppeditaret, quae ad vesteS, & calceOS, r quirerentur. Non sitiisse Iudaeos utique credi posset non dissiculter, si nusipiam extaret Deum aquas ipsis praebuisse in siti. Non attrita fuisse vestimenta, &calceos Hebraeorum, Per quadraginta annos, seclinum vim incorruptam, & vestibus, & calceis, ii
didisse, & cum parvulis, & pueris, & infantibus,
crevisse, uti cum cochleis conchae, etiam credi posset admodum facile, nisi aliunde constaret, qua ratione Deus defcctum, &vestium, & calceorum, expleu rit , ut alias vestes, & alia calceamenta, sibi comparare potuerint, ubi veteres defecissent.
IX. Singularis haec Dei erga populum illum cura& providentia fuit, ut, antequam Aegypto discederent, Aegyptiorum opibus, & vestimentis, locuple-taret. Praeceptum Dei in Exodo imitur, quo jussit, i ut jam jam Aegypti finibus egressuri, aurea, SC argentea vasa ab Aegyptiis peterant, promittitque se gratiam Aegyptiorum, ut nihil denegarent ipsis, conciliaturum. Id ipsum factiim ab Hebraeis est, qui ab
Aeg ptiis petierunt argentea, ct aures ving 1 CV ve HM. stimenta, cum Deus daret usis gratiam in ocul Aera' xu. 36.riorum, aineo ut spoliarient Aegyptios. Hinc constat, ty' etiam vestibus, praeter illaS quas Induerant, onustoS
fuisse, cum ex Aegypto distederent, Hebraeos. Hoc in animo habuisse Aben Ezra videtur, qui Judaeos
multas vestes, multosique calceos, ex Aegypto secumtulisse censet. Sane hinc tot habuerune ornamenta, di tam amplam vestium materiam, quam conferre ad Taberniculi structiiram, & Sacerdotum vestitum, potuerunt. Hinc, ad aliquot tempus, vestiri potue-I i runt
278쪽
ANTONII BYNAE Irunt iis vestibus, & calceis, quos ex Aegypto secum sumpserant Iudaei. Non multo post, quam egressiari . eX Aegypto sunt, Rex Amalehitarum, cum exercitu ipsis occurrit, de quo magnam vectoriam, & spolia ampla, reportarunt. Provida haec deinde fuit Dei cura, ut eos aliquando duceret per regiones amoenas, de fertiles, in quibus cibum, dc potum, pecunia eme re, & de vestibus sibi prospicere potuerunt, quales fuerunt fines Moabitarum, & Ammonitarum, quod Dis .ii. in Deuteronomio legimus. Quarum rerum usu cum a8. αρ. interdiceret Sihon Rex Hesbon, stercusserunt eum cum, ejus, is omni populo, is occuparunt omnes urbes ejus, is devoυerunt omnes urbes, viros, ctfoe
minas, is pueros, is neminem serυarunt vi υum, is pecudes solas sibi spoliarunt , ct j olia urbium, quas oc-Deat trucuparunt. Eadem ratione Ogum regem Baianis de- 'I' leverunt, is occuparunt sexaginta urbes, o pecudes,
ct earum urbium spolia sibi sumpserunt. Quis dubitabit inter spolia, quae ex tot urbibus retulerunt, fuisse vestes, & calceos, & magnam materiam, unde&vestes, & calceos, conficere potuerunt 8 Praesertim cum cogitet ip s simul pecudum gregibus locupletatos, e quarum lana vestes, & ex pellibus calceos, sibi parare potuerunt. Omnino ergo hoc reserendum ad singularem illam Dei providentiam est, qua Iudaeis, & de calce1s prospexit, non vero fingendum
tam magnum miraculum, ac si eorum vestes, & calcei, per quadraginta annos durarint, aut cum infantibus, de pueris, creverint, uti cum cochleis conchae, cum verba ,1osis nihil aliud indicent, quam Per quadraginta annos ipsis, neque vesteS, neque calceos defuisse, cum detritis veteribus, dc vestibus, dc calceis, vel alios haberent, quos induerent, vel
279쪽
DE CALCEIS HEBRAEORUM. LIB. II. CAP. X. 21 Inovos. Quod nos Belgie diceremus eleganter: GIndit in veerxub Iaar, noch Vt uine hisederen, nocinuine schoenen gemahi. CAPuΥ DECIMUM. I. Miracata visure Dan. m. 2I. 27. quo meus, in ardenti fornace, Meses trium virorum servavit
muoi interpretes ita exsonunt , ut nusiam mentio- faciant calceorum, qlii vero calceos agnoscunt,
sed sunt in multiplici disserentia circa vocem, caseeos notaret. III Nostra sententia. IU. l' maest vesis exterior, suxa, ct talaris, qualis sola
matronarum, non femoralia, vel fibialia. V. Calceus es , non bracca. UI. In ta tiara, ut Graecum Κυσασω. ornamentum capitis , in arcrisae gasii. VII. vestimenta interiora. VIII. Operis conclusio.
SIngularem Dei curam, atque providentiam, qua
Hebraeis, cum in Arabiae desertis obambularent, per annoS quadraginta, variis modis de calceis prospexit, ita ut nunquam ipsis defuerint, licet minime calceis, quibus induti fuerant, cum ex Aegypto discederent, virtutem indiderit incorruptam, aut cre-stendi facultatem, ut cum puerorum, de adolestentum pedibus cresterent, sicuti cum cochleis conchae, superiori capite exposui, & futilem explosi errorem. Nunc verum miraculum illustrandum est, quod Sa- dracho, Mesacho, & Abednegoni contigit, qui, cum captivi Babylonem abducti essent, de imaginem. Ii a au-
280쪽
- Α Ν T O NI J B Y-A E Ia uream, quam Nebucadnegar coli Praeceperat, adorare mollent, in fornacem ardentem cum vestimentis suis conjecti sunt: sed Deus ita servavit illaeses, ut tutas ipsas etiam vestes a vi ignis praestiterit. Ita refertiti Moria, quae, ex Babyloniorum archivis Chaldaice' ' 'μ' relata, inter Danielis vaticinia legitur. t i aa
duces , o consiliarii regis, intuentes viros isos , quoniam non dominatus fucrat ignis in corporibus eorum , , capistus capitum eorum non erat adustus, ct far a-bara eorum non mutata, ct odor ignis non transierat
II. Nonnulli interpretes haec quatior Vocabula,
ω rinari,'r rim, rems, , de quorum distincta
notione vix quicquam certi noverunt, ita reddunt, ut nulla fiat calceorum'mentio. Inter hos sunt Belgae nostre,. qui verterunt: Noe wierden die mannengeb-den is hare manteis, hare broe en, ende harefoedre, ende hare antire Elederene hoc est, tune viri
hi ligati sunt eum palitis fuis, ct braccis suis, pileis, ct aliis vescibus suis. Consentit vir eximius Iohannes Coccejus, in ea versione, quam in Obstruationibus suis ad Danielem dedit. Sic enim habet: Tunc viri hi ligati sunt ι uis chlamFribus suis, femoralibus suis, piseis suis, O usibus suis. Etiam vir illum