장음표시 사용
112쪽
42 PRINCIPI0RUM PHIL0S0ΡHIAE CARTES. servo, etiam habe potestatem mihi dandi omnes persecti0nes,
quas ad en Summe persectum clare reperio pertinere ut ex modo dictis satis cunStat. Verum ne rem indem onStratam relinquamus et omnem consusionem vitemuS, risum suit sequentia Iemmata in anteceSSum demonstrare, ac postea ii demonstrationem huius septimae propositioni SuperStruere.
LEMΜΛ Ι. uo res sua natura perfectior eSt, eo maiorem finiastentiam et magis necessariam involvit; et confra, quo magis necessariam einistentiam re sua natura involvit, eo periectior eSt. DEΜ0NsTR. In omnis rei idea sive conceptu 0ntinetur existentia per ax. λ). Ponatur igitur MeSSe res quae decem gradus habet persectionis. Dico, quod eius conceptus plus existentiae involvit, quam Si Supponeretur, quinque tantum gradu persectionis continere. Nam quum de nihilo nullam possimus assirmare existentiam vide schol propos. 4. , quantum eiu persectioni eo gitatione detrahimus, ac proinde magis ac magis de nihilo partici pare concipimus, tantum etiam possibilitatis existentiae de ipso negamus. Ide0que si eius gradus persectionis in infinitum diminui concipiamus usque adi sive ciphram, nullam existentiam Sive ab solute impossibilem existentiam continebit. Si autem contra eius gradus in infinitum augeamus, Summam existentiain, ac proinde Summe necesSariam involvere concipiemus. Qu0d erat primuin. Deinde quum haec duo nullo modo Separari queant ut ex ax. 6. t0taque prima parte huius satis constat), clare Sequitur id, quod Se cundo logo demonstrandum pr090nebatur.
Nota I. quod, quamvis multa dicantur necessario caelatore eae e solo, quod datur causa deferminata ad ipsa producenda de iis hic non loquamur, sed tantum do ea necessitate et possib lifato, quae eae sola Naturae siti rei essentiae consideratione nulla habita ration causae equitur.
Nota II. quod hic non loquimur de pulchritudine et de aliis
perfectionibus, quas homines eae superstitione et .norantia perfectiones vocare voluerunt. Sed per perfectionem intelligo tantum realitatem sive esse. Ut ex. r. in substantia plus realitalis contineri percipio, quam in modis sis accidentibus. Ideoq)ιθ
113쪽
ipsam magis necessariam et pΡrfectiorem existentiam continere clare intelligo, quam acciden ia, ut eae Hom. . et . satis
COROLLAR Hinc sequitur, quicquid neceSSariam existentiam involvit esse ens Summe perseelum Seu Deum. LEM II H. ui potentiam habet se conservandi, eius nat ira
necessariam involvit existentiam.
DEΜοNsTR. Qui vim habet se conservandi vim etiam habet se creandi per ax. 10.), hoc est ut facile omnes concedent), nulla indiget causa externa ad existendum, Sed S0la ipsius natura erit eausa sussiciens, ut existat vel possibiliter vide ax. 7. vel nece sario. Λ non possibiliter: nam per id quod circa ax. 10. m0nstravi tum ex eo quod iam existeret, non Sequeretur, ipsima postea extiturum quod est contra hyp0theSin). Ergo necessario, hoc est, eius natura necessariam inv0lxit existentiam quod erat
DEMONSTR. PROPOSITIONIS VII. Si vim haberem meipSum conservandi, tali eSSem naturae, ut necessariam involVe
rem existentia in per lemma 2.): ergo per coroll. lemm . . mea natura omnes tontineret persectiones. Atqui in me, quate nus sum re cogitans, multas impersecti0nes invenio, ut quod dubitem, qu0 cupiam et c., de quibu sper Schol. pr0p0S. 4.)Sum certus. Ergo nullam vim habe me conservandi. Nec dicere p0SSum, quod ideo iam care illis persectionibus, quia eas mihi iam denegare volo; nam id clare primo lemmati et ei, qu0d in me per ax. 5. clare reperio, repugnaret. Deinde non poSSum iam existere , quin conserver, quam diu existo, Sive a me ipS0, Si quidem habeam istam vim, sive ab alio,
qui illam habet per x. 0 et 11.). tqui existo per sch0l.
pr0pos. 4.), et tamen n0n habeo iam me ipSum conServandi, ut iamiam probatum St. Ergo ab alio conservor. Sed non ab alio qui vim non habet se conservandi per eandem rati0Dem, qua modo me meipsum con Servare non posse demonStrari); ergo ab alio, qui vim habet se conservandi, hoc est per lemma 2. cuius natura necessariam involvit existentiam, hoc est per coroll. lenam. I. qui omnes persectiones, qua ad ens summe persectum
116쪽
44 PRINCIPI0RUM PHILDS0ΡHIA CARTES. clare pertinere intelligo, continet. Ac proinde ens summe per sectum, hoc est per def. 8. Deus, existit, ut erat dem. COROLLAR Deus potest efficere id omne quod clare perci pimus, prout id ipsum percipimus. DEΜONsTR. Haec omnia clare Sequuntur ex praecedenti propositione. In ipsa enim Deum existere ex eo probatum est, quod debeat aliquis existere, in quo sint omne persectiones, quarum
idea Mimia est in nobis. Est autem in nobis idea tantae alicuius potentiae, ut ab illo solo, in quo ipsa est, coelum et terra et alia etiam omnia, quae a me ut possibilia intelliguntur, fieri possint. Ergo simul cum Dei existentia haec etiam omnia de ipso probata
PROPOS. VIII. Mons ot corpus realiter distinguuntur.
DEMONSTR. Quicquid clare percipimus, a Deo fieri potest, prout illud percipimus per coroll. praeci). Sed clare percipimus mentem, hoc est per des. 6. substantiam cogitantem absque cor-p0re , hoc est per des. 7. absque substantia aliqua extenSa per prop0S 3 et 4.h; et vice versa corpus absque mente ut lacile omne concedunt). Ergo saltem per di unam potentiam mens esSep0leSi sine corpore, et c0rpu Sine mente. Iam ver substantiae, quae eSse poSSunt una ab Sque alia, rea
liter distinguuntur per des. 10.); atqui mens et corpus Sunt Sub Stantiae per des. 5. 6. 7.), quae una absque alia eSSe p0Ssunt ut m0x probatum est): ergo mens et corpus realiter distinguuntur. Vide artesii in sine responsionum ad secundas obiectiones pr090S. 4. et quae habentur principiorum phil. parted ab art. 22. usque ad art. 29. Nam ea hic describere non operae pretium iudico.
PROPOS. IX Dous os summo intelligenS.
DEΜοNSTR. Si neges ergo Deus aut nihil aut non omnia, seu quaedam tantum intelligit. At quaedam tantum intelligere et caetera ignorare, limitatum et imperfectum intellectui Supponit, quem Deo adscribere absurdum est per desin. 8.). Deum autem
nihil intelligere, vel indicat in Deo carentiam intellectionis, ut in hominibus ubi nihil intelligunt, atque imperfectionem involvit,
117쪽
PARS I. 45 litae in Deum cadere non p0l est per eand desinit.), vel indicat, quod persectioni Dei repugnet, ipsum aliquid intelligere. t quum
sic intellectio de ipso prorsus negetur, non poterit ullum intellectum creare per ax. 8.). Quuna autem intellectus clare et distincte a nobis percipiatur, Deus illiu causa eSSe poterit per cor0ll pro p0s. 7.). Ergo I0nge abest, ut Dei persectioni repugnet, ipsum aliquid intelligere. Quare erit Summe intelligens q. e. demonStr. SCHOL. Quamvis concedendum sit, Deum Ss inc0π0-
reum, ut propoS. 16. dem0nStratur, hoc tamen non ita accipiendum ac Si omnes extenSi0nis persectiones ab eo removendae sint; sed tantummodo quatenus extenSionis natura et proprietate im
persectionem aliquam inv0lvunt. Quod idem etiam de Dei intel lecti0ne dicendum est, quemadmodum omnes, qui ultra vulgus philosophorum Sapere volunt, latentur, ut sus explicabitur in
nostrae append. pari. II cap. 7.
PROPOS. uicquid porsoctionis in Deo reperitur,
a Deo St. DRΜοNsTR. Si negesa ponatur in Deo aliquam persectionem eSSe, quae a Deo non est. Erit illa in Deo vel a se, vel ab aliquo a Deo diverso. Si a se, ergo necessariam sive minime poSSibilem habebit existentiam per lemma 2 pr0p. 7.), adeoque per c0r0ll. lemm . l. eiusdem erit quid summe perfectum ac proinde per desinit. 8. Deus. Si itaque dicatur aliquid in Deo esse, quod a se est, Simul dicitur id esse a Deo; q. e. demonstr. Si vero ab aliquo a Deo diverso sit, ergo Deus non p0teSt concipi per Se Summe perfectus contra definit. 8. Ergo quicquid persectionis in
Deo reperitur, a Deo eSt q. e. d.
PROPOS. I. Non dantur plures dii.
DEΜoNSTR. Si neges concipe, si fieri potest, plures deos, ex gr. Λ et B. um necessario per pr0pos . . tam A quam erit Summe intelligens, hoc est, Λ intelliget omnia, se scilicet et B: et vicissimi intelliget se et A. Sed quum Meti necessario exiStant per propos. 5.); ergo causa veritatis et necessitatis ideae ipSiu B, quae est in Λ, est ipse B et contra causa verItatis et
necessitatis ideae ipsius Λ, quae est in B, est ipse A. Quapropter
118쪽
46 PRINCIP10RUM ΡΗΙL0S0PHIAE CARTES. erit aliqua persectio in A, quae non Si ab Α, et in B, quae non est a B. Ideoque per praeced. nec A nec B erunt dii adeoque
non dantur plureS q. e. d. Notandum hic, quod eae hoc solo, quod aliqua res eae se necessariam involvitisinistentiam, qualis est Deus, necessario se- quasilr, illam eras unicam ut unusquisque apud se attentame-ditalione deprehendere poteriι atque etiam hic demonstrare potuissem; sed modo non ita ab omnibus perceptibui, quemadmodum in hac propositioneiactum est.
PROPOS. XII. Omnia quae existunt a sola vi Dei
DΕΜONSTR. Si negaS: Supponatur aliquid Se ipsum c0use Vare. Quare per Iemna 2 propos. 7. eiu natura necessariam in volvit existentiam ac proinde per corollar lenim. l. eiusdemi
esset Deus, darenturque plures dii, quod est absurdum per praeci). Ergo nihil existit, qu0 Sola vi Dei non conservetur;
COROLLΛR. Deus est omnium rerum creator. DEI10NSTR. Deus per praec. omnia conservat, h0c est perax. 19.), omnia quae exiStunt creavit et adhuc continuo creat. COROLLAR II. Res nullam ex se habent 8Sentiam, quaesit causa cognitionis Dei sed contra, Deus est cauSa rerum etiam quoad earum eSSentiam. DΕΜΟΝs TR Quum nihil persectionis in Deo reperiatur, quod a Deo n0 Sit per propos. 10.); nullam res ex Se habebu ut SSen tiam, quae p0SSit esse causa cognitionis Dei. Sed contra, quum Deu omnia non ex alio generarit, Sed prorsus crearit per prop. 12. cum coroll.), et actio creandi nullarii agnoscat causam praeteressicientem sic enim creationem definio), quae Deus est Sequitur, re ante creationem prorsus nihil fuisse ac proinde etiam Deum
causam sui SSe earum eSSentiae m. e. d. Notandum, hoc corollarium ex eo etiam patere, quod Deus sit omnium rerum causa sive creator per coroll. 1.), et quod causa omnes sectus perfectiones in se continere debeat per uae.
8. , quomadmodum unusquisquefacile videro potest.
119쪽
I AR I TCOROLLΛR. III. Hinc clare sequi uir Detina non Selli ire nec proprie percipere; nam illius intellectus a nulla re extra sedeterminatur, sed omnia ab eo profluunt. COROLLΛR. IV Deus est causalitate pri0 rerum eSSentia et existentia, ut clare ex l. et 2 cor0ssar huiu pr0positioni Sequitur.
PROPOS. XIII. Deus est summo vera minimeque
deceptor. DEΜΟΝsTH. Deo per des. 8. Dilii assingere possumus, in qu aliquid imperfecti0nis deprehendimus. Et quum omnis de ceptio ut per se notum aut fallendi voluntas non nisi ex malitia, ei metu procedat , uietus autem diminutam potentiam supp0nat, malilia vero privationem b0nitatis nulla deceptio aut sallendi voluntas Dei, uti Scilicet summe potenti et Summe bono, erit adscribenda sed contra summe verax minimeque deceptor dicen duS q. e. d. Vide CarteSi resp0nsion ad Secunda obiectiones
PROPOS. XIV. Qui equid claro et distincte percipi-
DEMONSTR. Facultas veri a salso dign0Scendi, quae ut unus quis site in se comperit et ex omnibus, quae iam demonstrata Sunt, videre est iu nobis est, a Deo creata Si et continuo onServatur per pr0 P. t 2 cum coroll.), huc est per praec.), ab ente summe veraci minimeque deceptore neque ullam facultatem ut unuS- quisque in se comperit D0bis dona it abstinendi Sive non assentiendi iis, quae clare et distincte percipimus. Quare Si circa ea deciperemur, omnino a Deo eSsemu decepti, SSetque deceptor,
qu0d per praec. eSt absurdum. Quicquid igitur clare et di
Stincte percipimuS, Verum eSt q. e. d.
SCHOL. Quum ea, quibus necessario, ubi a nobis clare et
' Hoc axioma inter axiomata non recensui, quia minime opus fuit. Nam eo non egebam , nisi ad solam hanc proposit demonstr. et etiam quia, quam diu Dei existentiam ignorabam , nolui aliqua pro veris assumere, nisi quae poteram ex primo cognito ego sum deducere, ut in propos. 4. Seholio monui . Porro definitiones metus et malitiae non etiam inter definitiones posui, quia nemo eas ignorat, et iis non egeo
uisi ad solam hane propositionem.
120쪽
distincte percipiuntur, SSentiri debemuS, neceSSari Sint vera, atque facultatem habeamuS, ii S, quae bScura et dubia sunt sive quae ex certissimis principii non Sunt deducta, non SSentiendi, ut unusquiSque in Se comperit clare equitur n0 semper poSSecaxere, ne in errore incidamus, et ne unquam sallamur quod idem adhuc clarius ex Sequentibus intelligetuo, m0do Serio apud nos constituamuS, nihil affirmare quod non clare et distincte per cipimus, sive quod ex per Se claris et certis principiis non deductum eSt.
PROPOS. V. Error non est quid po Sitivum.
DEΜoNs TR si error quid poSitivum esset, Solum Deum pro causa haberet, a quo continuo deberet procreari per pr0p0S. 12.).Λtqui hoc est absurdum per prop0S. 13.). Ergo error non est quid positivum q. e. d. SCHOL. Quum error n0n sit quid positivum in homine, nihiIaliud poterit esse, quam privatio recti usus libertatis per schol. propoS. 14.): ideoque non nisi eo sensu, quo dicimus absentiam solis cauSam esse tenebrarum, vel quo Deus, pr0pterea qu0d in saniem excepto visu aliis similem fecit, causa caecitatis dicitur, Deus causa errori dicendus nempe quia nobis intellectum ad pauca tantum Se extendentem dedit. Quod ut clare intelligatur,
et Simul etiam quomodo error a solo abusum0Strae Voluntati pendeat, ac denique quomodo ab errore cavere p0SSimUS, Od0S, quos cogitandi habemuS, in memoriam revocemUS, nempe omneSm0d0s percipiendi ut sentire, imaginari et pure intelligere et
volendi ut cupere, aversari, amrmare, negare et dubitare); nani omnes ad hos duos reserri possunt. Circa eos autem venit notandum 1. Quod menS, quatenu res
clare et distincte intelligit iisque assentitur, non potest salii per
pr0pos. 14.); neque etiam, quatenu re tantum percipit neque iis assentitur. Nam quamviS iam percipiam equum latum, e ium est, hanc perceptionem nihil salsitatis continere, quam diun0 assentior, erunt eSSe dari equum alatum, neque etiam quamdiu dubito, an detur equus alatus. Et quum assentiri nihil aliud sit, quam Voluntatem determinare, Sequitur, errorem a S0lo USU voluntati pendere.