장음표시 사용
511쪽
quam alleuius rei cupiditas, quas in nobis ingeri ratur ex o, quod alios nobis similes eandem cupiditatem habere mannamur. COROLL.M. Si aliquem, quem nullo assectu prosecuti sumus, imaginamur laetitia assicere rem nobis Similem , in ore erga eundem assiciemur. Si contra eundem imaginamur eandem tristitia assicere contra odio erga ipSum assiciemur. DEMONSTR. Haec eodena modo ex propositione praecedente demonstratur, ac propositio 22 huius ex propositione 2 l. COROLL. II. Rem, cuius Dos miseret, odio habere non p0SSumu ex eo, quod ipsius miseria nos tristitia assidit. DEMONSTR. Si enim ex eo nos eandem odio habere possemus,
tum per prop. 23 huius ex ipsius tristitia laetaremur, quod est
contra hypothesin. COROLL. III. Rem, cuiu nos miSeret, a miSeria, quantum poSSumus, liberare conabimur. DEΜONSTR. Id quod rem, cuius nos miseret, tristitia ameit,
nos simili etiam tristitia assicit per prop. praeced.); adeoque omne id, quod eius rei existentiam tollit, sive quod rem destruit, comminisci conabimur perprop. 13. huius), 0c Si per schol. prop. 9. huius id destruere appetemus, sive ad id destruendum
determinabimur; atque adeo rem, cuius miseremur, a sua miSeria liberare conabimur; . e. d.
SCHOL. II. Haec voluntas sive appetitus benefaciendi, qui
ex eo oritur, quod rei, in quam beneficium conferre volumus, no mi Seret, benevolensia Vocatur, quae proinde nihil aliud est, quam cupiditas eae commiseratione orta. Caeterum de amore et
Odio erga illum, qui rei, quam nobis similem SSe imaginamur, bene aut male fecit, ride schol prop. 22 huius.
PROPOS. XXVIII. Id omno, quod ad laetitiam con
ducere imaginamur, conamur promovere, ut fiat; quod ver eidem repugnare sive ad tristitiam conducere imaginamur, amovere Vel destruere conamur. DgΜοNsTR. Quod ad laetitiam conducere imaginamiu , quan tum possumus, imaginari conamur per prop. 12 huius), hoc est per pr0p. t 7 pari. 2. id, quantum poSSumuS, conabimur uti θε
518쪽
ETHICES praesens sive ut actu exiSten contemplari Sed mentis c0natus seu potentia tu cogitando aequalis, et Simul natura Si cum cor Doris conatu seu p0tentia in agendo ut clare equitur ex coroll. pr09 7 et 0roli prop. 11. pari. 2.). Ergo ut id eristat, abso lute conamur, Sive quod per Schol. prop. 9. huius idem est appetimus et intendimus; qu0d erat primum Deinde si id, quod ristitiae causam esse credimus, hoc est per Sehol prop. . . huius si id, quod odio habemus, destrui imaginamur, laetabimursiae prop. 20. huius) Adeoque idem per primam huius partem)conabimur destruere sive per prop. 13. huius a n0bi amovere, DeipSum ut praesenS contemplemur quod erat Secundum. Ergo id omne, qu0d ad laetitiam te. q. e. d.
PROPOS. XXIX. Nos id omno etiam agere conabimur, quod homines ' cum laetitia adspicere ma
ginamur, et constra id agere aversabimur, quod homines aversari intaginamur. DRΜ0NsTR. Ex eo, quod imaginamur homines aliquid amare vel odio habere, nos idem amabimus vel odio habebimus per Drop. 27. huius), hoc eSt per Schol prop. 3 huius e ipso eius
rei praesentia laetabimur vel contristabimur adeoque per praee. pr0p. id omne, quod homines amare sive cum laetitia adspicere imaginamur, conabimur agere ete. q. e. d. SCHOL. Hic conatus aliquid agendi et etiam omittendi, ea sola de causa, ut hominibus placeamUS, Vocatur ambit IO, praesertim quando adeo impenSe Hilgo placere conamur, ut eum nostro aut alterius damno quaedam agamus vel omittamuS alia Shumanitas appellari solet. Deinde laetitiam, qua alteriuSactionem, qua nos conatus est delectari, imaginamur, audem
voco tristitiam vero, qua contra eiusdem actionem VerSamur, vituperium V0c0.
PROPOS. XXX. Si quis aliquid egit, quod reliquo S
laetitia ni sicero imaginatur, is laetitia concomitante
ΝΒ nihllige hie et in seqq. homines quos nullo assectu prose
519쪽
PARS III. 293ido Sui, tanquam causa, assicietur, Sive Se ipSum cum laetitia contemplabitur. Si contra aliquidogit, quod reliquos tristitia asscuro imaginatur, o ipsum cum tristitia contra contemplabitur.
DEΜ0NSTR. Qui se reliquos laetitia vel tristitia assicere maginatur e ipso per prop. 27. huius laetitia vel tristitia assicietur. 0uum autem h0mo perprop. 19 et 23 pari. 2. Sui sit conscius per assecti0nes, quibus ad agendum determinatur ergo qui ali quid egit, qu0d ipse imaginatur, reliquos laetitia assicere, laetitia
cum conScientia ui, tanquam causa, assicietur, sive Se ipsum cum laetitia contemplabitur, et contra; q. e. d.
SCHOL. Quum amor per schol prop. 13. huius sit Iaetitia
conc0mitante dea causae externae, et odium tristitia concomitante etiam idea causae externae erit ergo haec laetitia et tristitia amo ris et dii species. Sed quia amor et odium ad obiecta externa re seruntur, ideo h0s assectus aliis nominibus significabimus nempe laetitiam concomitante idea causae externae gloriam, et triStitiam huic contrariam pudorem appellabimuS intellige, quando laetitia e tristitia ex eo oritur, quod homo se laudari vel vituperari credit. Ita laetitiam conc0mitante dea cauSae externae acquiescentiam in se ipso tristitiam Vero eidem contra riam poenitentiam vocabo Deinde Ῥ3ia perc0roli prop. 17. pari. . sieri potest, ut aetitia, qua aliquis se reliquos assicere imaginatur imaginaria tantum sit, et per prop. 25. huiuS unus quisque de se id omne conatur imaginari, quod se laetitia assidere imaginatur; acile ergo fieri potest, ut gloriosus sit superbUS , et se omnibus gratum esse imaginetur, quando omnibus m0le
PROPOS. XXXI. Si aliquom imaginamur amare Vel cupere vel odio habere aliquid, quod ipsi amamus,
cupimus vel odio habemus, o pS rem OnStan
tius amabimus te Si autem id, quod amamus,
520쪽
294 ETHICE, eun VerSari imaginamur. vel contra, tum uinii fluctuationem patiemur.
DEΜONSTR. x eo S0lo, quod aliquem aliquid amare imaginamur, e ipS idem amabinatis per prop. 27. huius). t sine hoc n0s idem amare supponina US. e cedit ergo amori nova causa, qua fovetur; atque de id, quod amamus, hoc ipS constantius amabimus. Deinde ex eo, quod aliquem aliquid aversari imaginamur, idem averSabimur per eandem prop.). t Si sup-p0namus, no eodem tempore id ipSum amare, eodem ergo tempore h0 idem amabimus et averSabimur sive vid. Schol. prop. 17. huius animi nuctuationem patiemur; . e. d. COROLL. Hinc et ex prop. 28 huius sequitur, unumquemque, quantum p 0teSt, conari, ut unusquisque id quod ipse amat amet, et quod ipse odit, odi etiam habeat unde illud poetae :
eremus pariter, parifer me illam uim antES. Ferreus est, siquis, quod Styri alter, amat.
SCHOL. Hic conatus essiciendi, ut unusquisque pr0bet id, qu0d ipse amat vel odio habet, revera est ambitio vid. Seh0l. Pr0p. 29. huius); atque adeo videmus, unumquemque ex natura appetere, ut reliqui ex ipsius ingenio vivant, quod dum omneSpariter appetunt, pariter sibi impedimento, et dum omne ab 0mnibus laudari seu amari volunt, odio invicem Sunt.
PROPOS. XXXII. Si aliquem re aliqua, qua UDUS
AOlu potiri potest, gaudere imaginamur, conabimur ossicero, no illo illa o potiatur.
DEMONSTR. Ex eo Solo, qu0 aliquem re aliqua gaudere imaginamur, per prop. 27. huius cum eiusdem . Cor0ll. rem
illam amabimuS, eaque gaudere cupiemus. Al per hypothesin in huic laetitiae obstare imaginamur, quod ille eadem hac re gaudeat. Ergo per prop. 28. huius ne ille eadem potiatur, conabimur