Opera quae supersunt omnia

702쪽

reliquae vero cupiditates ad mentem non reseruntur, nisi quate Dusae inadaequale concipit, et quarum vis et incrementum nonhUmana, Sed rerum, quae extra nos Sunt, potentia definiri debet. Et ideo illae recte actiones, hae autem passione Voeaulur. Illae namque nostram potentiam semper indicant, et hae contra nostram impotentiam et mutilatam cogniti0nem. CAP. III. Nostrae actiones, hoc est, cupiditates illae, quae hominis potentia seu ratione definiuntur, semper bonae Sunt reliquae autem tam bonae, quam malae p0SSunt eSSe. CAP. IV. In vita itaque apprime utile est, intellectum seu rati0nem, quantum OSSumus, perlicere, et in hoc uno Summa

hominis felicitas seu beatitudo consistit; quippe beatitudo nihil aliud est, quam ipsa animi acquiescentia, quae ex Dei intuitiva cognitione oritur. At intellectum perficere nihil etiam

aliud est, quam Deum eique attributa et actiones, quae ex ipSiu naturae necessitate consequuntur, intelligere. Quare hominiS, qui ratione ducitur, sinis ultimus, hoc est, Summa cupidi t3S, qua reliqua omnes moderari Studet, est illa, qua sertur ad Se resque omneS, quae Sub ipsius intelligentiam cadere poSSunt, adaequale concipiendum. CAP. V. Nulla igitur vita rationalis est sine intelligentia, et re eatenus tantum bonae sunt, quatenus hominem iuVant, ut mentis vlla lauatur, quae intelligentia definitur. Quae autem contra impediunt, quo minus h0m rationem perficere et rationali ita frui possit, eas Solummodo mala eSse dicimuS.CAP. VI. Sed quia omnia illa, quorum homo essiciens est cauSa, necessari bona Sunt, nihil ergo mali homini evenire potest, nisi a causi externis nempe quatenus pars est totius naturae, cuius legibus humana natura obtemperare, et cui insinilis modis paene sese accommodare cogitur. CAP. VII. Nec fieri potest, ut homo non Sit naturae pars, et communem eiu ordinem non sequatur sed si inter talia individua Versetur, quae cum ipsius hominis natura conveniunt, eo ipso hominis agendi potentia iuvabitur et fovebitur. At si contra inter talia sit, quae cum ipsius natura minime conveniunt, Vix abSque magna ipsius mutatione iisdem seSe accommodare poterit.

703쪽

CAp. VIII. Quicquid in rerum natura datur, quod iudica . Diu malum Sse, sive posse impedire quo minus existere et vita rationali frui queamus, id a nobis removere ea via, quae Securior videtur, licet et quicquid contra datur, quod iudicamus bonum Sive utile esse ad nostrum esse con Servandum et vita rationali fruendum, id ad nostrum usum capere et e qu0cumque modo uti nobis licet. Et absolute id unicuique summo naturae iure sacere licet, quod ad ipsius utilitatem conserre iudicat. CAP. IX. Nihil magis cum natura alicuius rei convenire P0leSt, quam reli tua eiusdem Speciei individua adeoque per cap. 7. nihil homini ad suum esse conservandum et vita rationalii uendum utilius datur, quam homo qui ratione ducitur. Deinde quia inter res singulares nihil novimus, quod homine, qui ratione ducitur. Sit praestantiuS, nulla ergo re magi potest unu quiSque Stendere, quantum arte et ingenio Valeat, quam inh minibus ita educandis, ut tandem ex proprio rationis imperio

xivant.

CAP. X. Quatenus homines invidia aut aliquo odii asseetu in

se micem seruntur, eatenus invicem contrarii Sunt, et OnS quenter eo magis timendi, quo plu p0SSunt, quam reliqua naturae individua. CAP. XI. Animi tamen non armis, Sed amore et generositate rineuntur.

CAP. XII. Nominibus apprime utile est, consuetudines iungere, Seseque iis vinculi ad Stringere, quibus aptius de se omnibus unum esticiant, et absolute est agere, quae firmandis amicitiis inserviunt. CAP. XIII. Sed ad haec ars et vigilantia requiritur. Sunt enim homines varii nam rari sunt, qui ex rationis praeScripto vivunt , et tamen plerumque invidi et magis ad vindictam, quam ad misericordiam proclives. Unumquemque igitur ex ipSiuii genio serre et sese continere, ne eorum assectus imitetur, singularis animi potentiae opus est. At qui contra homines carpere et vitia potius exprobrare, quam virtutes dueere et hominum animos

non firmare, sed frangere norunt, i et sibi et reliquis molesti sunt. Unde multi, prae nimia scilicet animi impatientia salsoque religionis studio inter bruta p0tius, quam inter homines vivere