장음표시 사용
121쪽
ceroni Or. 3, 3. est Obscura, e negligentia ordinis, tu qua nihil sit primum, nihil secundum unde et eraturbata dicitur: erwirri, undeuillah. Ε oppossita est clara, pura, dilucida, metaphoris ab aqua vel turbida. vel clara, vel pellucida sumtis C Cap. O. l. c. Iam intelligi poterit, quale sit vitium vocis et pronuntiationis, quod Plin. p. 4, T. confusum S appellat Licontrarium os planum commemorat idem Lib. . p. II hoc est, interpretante Gesnero, quod singula verba recte explicet syllabas non obscuret, aut deuoret etc.
Auct Herenn. I, 3. confutatis est, ait, Contrariorum locorum dissolutio Graeci etiam λυσιν dixerunt, ut docuimus in LeX. gr. techn ad OQ. λυσις. id in-
dicitur, cum omnia argumenta, ut fortius aduersarium seriant, in unum locum conferuntur et colliguntur, quam et turbam et contextum dicunt, cui Contraria ratio est, quum argumenta ibbluuntur per partes vel di ducuntur. Has omnes metaphoras in uno loco adhibet Quintil. , DI a sqq. Similis est congeries verborum et sententiarum idem significantium quae amplificationem in elocutione efficit, docente Quintil. 8, 4. 26. Haec rati ampli- scandi, ab illa, quae Graecis συναθροισμοις dicitur, et inter figuras commemoratur, ita discrepat ut haec unius tantum rei multiplicationem, illa auten plurium rerum congΘriem praestet. Ad alterutrum genus haud dubie perimet quam consummationem dicit Quintil. 9, a. O3. διαχρέαγγ a Gorgia Rhetore dicta, cu)n plura argumenta ad nsim ejectum deducuntur, vel etiam cum
in digitos diducuntur, ut ait Lib. I, 3. 33. Vbi aptior ledito esse videtur Cod Goth. deducet. Ad congeriem etiam referre nonnulli solent sormam illam orationis, qua verba idem igni cantia congregantur, quam adfert Quintil. 9, 3. s. ut in his: Catilina, perge quo coepisi, egredere ex urbe, pro eiscere. Item abiit, excessi, eruριt, etiast. . Hanc ta- a men
122쪽
men formam notat a Caecilio leo sinum dici, quae stabundans supra necessitatem oratio. Eandem etiam pleonasmo vim tribuit Aquila Rom. de Fig. eloc. p. a 3. Pith. necessarius, inquit, huius figurae usus in oest, ut verba quidem adiiciamus, non tam enuntiandae rei necessaria, quam ut ex his magnitudo vel dignitas, vel moralis aliqua commendatio, aut denique species motura iudicem circumponatur. Alioquin, si nihil eorum additio verbi efficiet, vitiosa erit. De eodem genere augendae rationis f. Gellius 3, 24 ubi exaggerationem appellat, cum verba vel sententiae idem signiticantes cumulantur 1 quod multis Graecorum et Latinorum exemplis ostenditur vid. quae ad voce Perincursio et Coacertiatio dicta sunt. Coniectura. Coniecturalis.
Status, s constitutio causae coniecturalis, Graecorum στοχασμος, Latinis Rhetoribus dicitur, cum de factio controuersia est et coniectura rerum quaeritur. Sie A. Herenn. I, II. Unde et instialis hic status vocatur, quoniam factum negatur ut habet Cic. Top. q. s.
Partit. r. 20. et Quintil. 3, 6. Alio loco idem illo Auctor Lib. 2, a primam et dissicillimam hanc causam coniecturalem dicit ibidemque sex eius constitutionis
partes numerat, probabile, collationem, quum, argΠ- mentum, consecutionem, Pyrobationem, quorum singu- lorum vis suis locis explicabitur. De ea constitutio novid. Cic. Inu. I, 8 et uberius eius locos explicatos Lib. I, s. Ibi, omni contemtra, inquit, ex causa, ex
persona, ex facto imo, capienda est. Causa distribuitur
in impulsionem, et ratiocinationem. X rsona coniectura capietur, si eae res, quae personis attributae sunt v. Lib. , 24. diligenter considerabuntur. X far ipso suspiciones ducentur, si totius administratio negotii ex omnibus partibus pertentabitur cf. Partit. r. Cap. o. ubi locos conieeturae separatim et per partes singulas explicat, quarum omnium haec duo genera uniuersi ponit, ut coniecturam vel in verisimilibus, vel in propriis rerum notis positam statuat.
Locus est argumentandi in Topicis ex coniugatione, cum argumentum aliqlios c. verbis coniugatis,
123쪽
sensu grammatico, sinitur, ut plauia, pluere, complaritim vid. Cic. Op. 9. Quintil. IO. S.Cim iis a e r P. Coniungere vocales, apud Cic. r. 44 est, contrahere, ita ut altera vocalis elidatur. Nemo ita rusticus est, inquit, qui vocales nolit coniungere Est ergo descriptio elisonis, quam συναλοιφήν Graeci dixere. vid. LeX. gr. techn in h. v. et Quintil. O, 4. 36. Contrarium illi est apud Cic. l. c. distrahere OceS, . e. per hiatum, et me elisione pronuntiare.
In pronuntiatione oratoria, Auctori Herenn g, I 3 conquesto dicitur oratio, quae incommodorum amplificatione animum auditoris ad milericordiam perducit. - Ciceroni de Inu. I, a. dicitur torti pars conclusionis, s epilogi, estque oratio auditorum misericordiam captans, quam Auctor Herenn comvisserationem dixerat vid. Lex. gr. techia in Voce. λεος, et σχετλ α τριος. ocos, e quibus auditorum misericordia
captari possit, sedecim recenset Cic. l. c. Cap. s. Clam e ciui s.
In variis modis tractandae causae coniecturalis, et coarguendi quidem in ea causa aduersarii, numeratur etiam conjecutio, quae hanc vim habeat, Vt quaeratur,
duae gna nocentis et innocentis consequi soleant. v. Auet.
Rhetores Latini, inprimis seriores, e graeco συνιστανοι et Θυστατον, conssere cavsam vel controuersam dixere, si ea iudicio et disceptationi apta esset, et in ea locum haberet intentio et depulso. Sic Cur. Fortunat. Rhet. Schol. p. 39. et Gell. . . , O. ubi id Gronou. Inde etiam haud dubie consitatio di- cta, quamuis ea iam ab antiquioribus Rhetoribus surpata Vo est. v. Oc consitutio. Sulpic. Vict. Inst. Orat p. 24a Pith. qui Zoilum secutus est cum aliis Graecis, et inprimis Georg. TrapeZunt. Lib. I. Rhet. P. 8 sqq. d. Ald ubi α συστατ , quae incon sentia appellat, haec e graecis maxime conuersa genera Po-
124쪽
παρ ιστορίαν et praeiudicatum. Horum singli lorum vis et sensus partim a nobis in Lexico gr. technol declaratus, partim ex ipsis rapezuntii libris petendus est.
Cic. r. 3. s. consolatio dicitur id genus dicendi Vniuersum, quod consolandi causa instituitur die Tros. Rede, de Vortragides Vr ers. Consit titio.
Explicante Auctore Herenn. I, r. constititro eausae gr. στα σις est prinia deserecatio defensoriS, vin accuseatoris in metuatione coniuncta. Hinc tres constitutiones statuit, ex disciplina quidem Hermetis doctoris, si vi alii legunt, Hermagorae coniecturalem, legitimam, iuridicialem , de quibus suo loco dicetur. - Cicor de Inuent. . . consitutionem vocat, quasionem ex vacaris nascitur, definitque primam coi lictionem causarum ex depulsione intentionis profectam. Quatuor numerat constitutiones, e controuersia facti, nominis, generis, actionis quarum prima coniecturati . secunda de itiva,
tertia generalis, quarta tranS tiua appellatur, gr. στοχασμιος ορος, ποιοτης, μεταληψια, de quibus in Lex.
gr. techn copiosius dictum est Cum autem Cicero multa in Libris de Oratore mutauit, accuratiusque et elegantius docuit, quam in illis Rhetoricis Libris fec0rat, tum Lib. 2, 2 s. tria tantum constitutionum genera, coniecturale , generale, et desinitiuunt describit, iri quibus sit vel controuersia facti, vel generis, vel nomianis. Et Cap. 26. Ita sunt, inquit, tria omnino genera, quae in disceptationem et controuersiam cadere possint, i quid fiat, factum, futurumque sit h. e. coniecturale a quale sit, generale i quomodo nominetur de itim m). Nam et illud quidem, quod quidam
Graeci adiungunt, rectene factum sit, totum in eo est. quod , quale sit, quaerimus.' id quas a nobis dietasunt in voc iuridicialis. In opicis autem Cap. s. Primum
125쪽
primum στασιν interpretatur satum, quo orbo sindoceteri etiam Rhetores si sunt: G, refutatis accusationis, ait, in qua es depulso criminis quae Graece στασις
dicitur, Latine appelletur flatus in quo primurn in iste quas ad repugnandrum congres defensio. Hunc locum adfert Quintil. 3, 6. 13. qui ibi ita statuit: , Quod nos fatum, id quidam constitutionem vocant, alii quaesionens, alii quod ex quaesione Apareat. Theodorus generale caput κεφαλωον γενικα τατον ad quod referantur omnia. Appellatio autem scit. στασεω vel satus dicitur ducta vel ex eo, quod ibi mi primus causao Congressus, vel quod in hoc causa consistat Idomporro contendit, satum non esse ipsam causarum conflictionem, sed potius id, quod ex prima conflictione nascatur. Ita v. c. prima conflictio haec sit feci, non feci. Minc nascitur satus, quo quaeritur, a fecerit et quidem satus coniecturalis. Ex opinione Quintiliani, quam ibid. g. aio adfert, allis causae es, quod
es tu ea potissmum, et tu rio maxime re Nertitur. lim statuum numero constituendo quantum Veteres Graeci inprimi Rhetores a se inuicem discrepaverint, docuit Quintil. l. c. ubi plurimorum, qui tres status generales faciebant. sententiam amplectitur; quamuis et eos recenset, qui quatuor, quinque sex septem et Oecto statuum genera fecissent. Negat enim ullam iuris disceptationem esse, quae non possit, altione , qualitate, cante ara, explicari Sunt tamen nonnulla alia loca, in quibus quatuor statuum genera vel Commemorat vel probat Libro 8, 4. 3. ita statuit: oaut nega/rdum, aut defendendum, aut transferendum extra haec in iudiciis . fere nihil est. Iam ne audi forma est duplex, aut non esse factum quod est coniecturae a aut non hoc
esse quod factum it; quod est fultionis Defendendi
autem ratio ad statum qualitatis, transferendi ratio adactionis controuersiam, T translatio nem pertinet. Eodem modo Lib. , . init quatuor genera constitutionum his verbis describit: is Qui neque fecisse se negabit, coniectura loque aliud esse quod fecerit, dicet, fultione neque actum defendet, qualitate necesse est in iure suo consistat, in quo est astionis quaestio. Inprimis autem luculenter vim istarum quatuor constitutionum explicat Lib. l. i. 43. is Discant igitur ante omnia, quadripartitam in omnibus causis esse rationem,
126쪽
quam primum intueri debeat, qui acturus est Nam via defensore incipiam, long fortissima tuendi se ratio es , si quod obiicitur, negari potest proxima, si si id, quod obiicitur 'factum esse dicitiιr tertia honestissima, qua recte factutu senditur Qitibus si deficiamur vltima quidem, sed iam ita sup0rest salus, aliquo iuris
adiutorio elabendi ex crimine, quod neque negari, neque defendi potest ut non vid Eatur iure actio intendi. Hinc illam quaestiones, tum actionis, siue transIationis Sulpicius Uict. in Institi. Rhet. p. aso satum dicit summam quaestionem, ad quam referenda sit omnis oratio. Deinde Graecorum rationem secutus, status diuidit in rationales et legales, cillisque attribuit coniecturam, nent, qualitatem, translationem, his autem legalibus quatuor partes adsilirnat, scriptum et voluntatem, leges contranias, collactionem, ambiguitatem. cf. Aurel. Augustin. Princ. Rheti s 293 Cassiodori Comp. Rhet. p. 33T. et quae diximus ad voc quaestio. Idem ille Augustinus mox p. 29s ita etiam vocabulum flatus explicat, ut simul metaphoram ex re gladiatoria et arena Iugnantium ductam significet. Quam nos adhuc, inquit, quaesionem diximus, alii satum nominarunt, ab eo videlicet, quod in ea et exordium quaestionis et summa consisteret Primo enim qua1 eminus, cum hinc dicatur factum esse. inde non esses factum, multa pugna est. sed suturae pugnae meditatio.
Deinde cum propius accessum est, et quasi ad manus ventum, altercationi et contentioni mutuae media quaestio interuenit sit nec ne factum. In ea terque con-ssit, imissi, quod antes dicebat unde ii quaestioni
status nomen im nositum est Isidor Art. Rhet. p. 337. et Georg. Trapez. Lib. I. Rhetor. p. O. Ald.
qui in hac quidem de constitutionibus disciplina nihil
fere habet, in quo a veterum technologia recederet;
λnium malo. vid. Congerie S. C. naumaci s. Quot in homino virium intendendarum modi cogitari postunt, totidem sere sunt, quos in oratore Obseruatos
127쪽
seruatos concentiorri vocabulo Rhetores etiam Latini expresserunt Quo primum illud pertinet, quod ut
Graecis γωνες, ita Latinis contentione causarum oratio nes orenses, ciuilium Oratorum propriae, dictae sunt v. Cic. r. 2, T. et 56. Vbi etiam pro altercation dio
ei videtur. Quintil. , . et alibi panim. Semper en inicum pugna, et acie. et Certamine, 'omnis illa opera
forensis comparari solet, ut a Cic. de Orat. I. 34. in Bruto . et 2 de opi gen. Or. Cap. 6 a Quintiliano Lib. IO, Ἀ6 sqq. qui et materiis demonstrativis h. e. ἐπιδεικτικοῖς opponit eas, quae sint in actu et contentione, suasorias et iudiciales causas Plinius pist. 7, p. hunc ipsum silum pugnacem et hellatoririm appetilat. Et Cassius apud Senecam Excerpt. Controu. 3. p. 398. demonstraturus, quid inter declamationem et Orationem orensem intersit is totum aliud est inquit, pugnare, et ventilare Hoc ita semper arbitratum esst, scholam quasi ludum esse, forum arenam. Et ideo ille in foro primum disturus. tiro dictus si Sic et Aquila Rom. p. a. ad figuram τλάσυνiaτου, quod δε- lutum appellat, optabile est, inquit, elocutionis figuris modum adhibere, et iis maxime, quas diximus ad ostentationem μί'eis ιν magis, quam ad Griam eri αγω- να facere. Cic. ad Att. I, l6 Quare argumenta, quibus rem nostram defendimus, . a Quintiliano A. 2.io a. auxilia dicta sunt, verbo e media re militari petito. s. Gesneri adnotatio ad hunes locum, quem, aliqua ex parte mendosum, ita vel legendi ina, vel certo intelligendum esse puto: Pyhira proderunt, etiam csniungere licebit, ut, quae obstant, in medio, velut auxiIiis 1i ris interposita intis habeant virium. Ex eodem
fonte eadem argumenta etiam praesdia vocat Cicero desor. 2, 6. - Propria autem oratoris ipsius contentio dicitur, quae inest in vi quadam et vehementies divendi animis flectendis commouendisque apta Cic.
Brut 39. Et Cap. 66. ubi animi et vocis contentionem disertes distinguit.
In voce et pronuntiatione ab Aust. Herenn. 3, 13. contentio vocatur oratio acris, et quodammodo clamosi, ad confirmandum inprimis et confutandum acincommodata, oppositaque sermoni, h. e. sedatiori dicen
128쪽
pliflatio et sermo sic et Cic. r. 3, 4s. ΠΟΠ alia, inquit, stant sermonis, alia contentionis verba neqtae X alio genero ad sum quotidianum, alio ad cenam pompamque sumuntur taque in pronuntiandis periodis longioribus contentiones et emi pones dicuntur quas Graeci oe ρσιν et θέσιν vocarunt, de quibus vid Cic. Orat. I, 6 I. et de ossic. I, T. Ad contentionem Ο-cis etiam hoc referendum esse, ut variis modis ac sonis vox distinguatur, et uitetur quod Graeci τ ομο- τονον dixerunt, patet e loco Cio Brut 66. ubi de Crasso animi magna, voci parua contentio, omnia fere t i liter atque no modo dicerentur. Unde et contenta vox est, qua atrociter dicitur Cic. r. IT. Denique Audi ad Herenn. 4, 3. contentioni vΟ-cabulo quoque significat figuram verborum 'πῆμα λε-εεως, cum ex contrarii verbi aut rebus oratio conscitur, vel, ut Cap. 48 desinit, cum contraria referuu-tur. Inter haec autem duo contentionum genera hoc interest, quod illud ex verbis celeriter relatis constat, in hoc sententiae contrariae e comparatione referuntur. Utrumque inest in antithetis vel verborum, vel sententiarum. V. Cic. r. 3, 3. Quintil. 9, 3. 32. et 83 ubi et contrapostum appellat. f. Lex. gr. techn invoco. ντιθεσις et αντιθετον. Contextu S.
Hanc vocem, cuius nota significatio est vulgaris illa, qua de verborum sententiarumque coniunetione, commissura et tune ura, vel tota oratione dicitur, tap. Cic. Partit. 23. et alibi passuri, Quintilianus Lib. s. 4. 29. Cum orbe ita coniunctim adhibet, ut naturam periodi historicae desiniat: . Historia, inquit, non tam simitos numeros, quam Orbem quendam contextumque desiderat. quo quidem loco numeri niti, qui et conclusi dici solent, periodo oratoriae et absolutae r prii sunt, quae Omnem sensum ambitu suo O inprehendor debet contextu autem laxiorem quendum membrorum nexum signi sileat, qui magis rerum coniunctionem, quam artificiosum verborum et sententiarum amobitum requirit. Haec est quam ἰρομενην λεῖν Aristoteles, ultim et trocrum rationis Ρnus Cicero dixe
- Eandem sere metaPhoram, a textura ductam, secuti iunt
129쪽
sunt, qui orationi flum aut mollius aut crassim tribuo rent, ut vel elegantiam et concinnitatem quandam ii lius, si simplicitatem et exilitatem et asperitatem signiscar 'nt. Sic Quintil. 9 4. ι T. Lysiae dicendi textum tenue o rarum tribuit de quo id ad Oo tenuis. LNacrob. Saturn 6 q. - Cicero Lib. . epim t. epistolas, inquit, quotidianis verbis texere solsemus. εNeque alia metaphora est, qua oratius tenui sed uel a
poemata fio, et versus deducere diSit, piit a I. 225.
Hoc verbo Cicero in Topic. s. interpretatur, quod Graeci in disciplina de statibus το συνεχον dixere, h. e. firmamenta quaedam defensionis, quibus sublatis defensio nulla sit vid. Lex. gr. techn in vo . τίον. Quintilianus 3 II. το συνέχον, inquit, contisnen inii, alii frmanientum putant, Cicero frmissimam argumentationem defensioris, et oppositissimam ad iudicationem. Ibi laus addit: verius et breuius, qui statum et continens ot iudicationem idem esse voliterunt conistinens autem, quo sublato lis esse non possit. In quo quidem loco fractatam circa rerum nomina subtilitatem reprehendit, inprimis Hermagorae, qui haec omnia minutius concidisset. Libro autem , a. init sede re quaestiones generales sunt et definitae, id est, quaesnon continentκr, et quae continentur. Continentia verba Cie Partit i, dicuntur, quae per coniunctiones Iunguntur. - Continentia autem cum is negotio Cicero de Inuent. I, 26. appellat ea, quae ab re separari non possunt, et semper ad eam affixa esse videntur.
Ex his prima est breuis complexio totius negotii, quae summam continet facti deinde causa eius summae, per quam, et quamobrem, ct cuius rei causa factum sit, quaeritur deinde ante rem gestam quae facta sunt, s-que ad ipsum Ogotium deinde, in ipso gerendo no-gotio quid actum sit deinde, quid postea factum sit.
Continuatus Continuatio. Multiplicem et ad omnes sere rationis partes pertinentem istorum verborum sum Rhetorum Latinorum lectio ostendebat. In ipsa elocutione continuatio
primum Auctori Herenn. I9. simpliciter definitur.
130쪽
densa et ontinens frequentatio verborum cum abflatione sententiarunt, eamque ille in figuris orationis, et exornationis generibus numerat. Cicero idem continuatum appellauit Lib. . de r. q. f. Georg. TrapeZ. Lib. . laei p. 4. Continuatio autem verborum apud Cicoronem vim habet periodi, ita in orbem veluti quendam fictae, ut prima cum ultimis uno quasi 1lo constricta cohaereant de r. I. l. et r. Cap. 23. in hoc praecepto se contin alionem verborum relaxet et diuidat h. e. membra breuiora periodis intermisceat. Quamuis Aquila Rom. de Fig. p. 6 l. q. Ruhnh. Outinuationem perpetuae orationiS, et continuatam rationem dixit eam, quam ροριενην λεειν vocarunt Graeci, Cicero genus ditendi fusum et tractum appellauit. , Vbi Jemper continuatur oratio nec ullae qua si respirationes sic corrigendus est hic locus ex intervallis atque des-nitionibus periodorum interpontintur , et audisntem et dicentem fatigat. Angustiori vero etiam sensu dicitur, cum non singula et simplicia verba, sed coniunt et contexta secum inuicem enuntiantur; quam Graeci συνδειαν vel συναφειαν, contextum quendam dixerunt. v. Cic. r. 3, 3. Nempe sermo ibi est de ornatu ora tionis, qui non ex singulis verbis sit sed ex continuatis coniunctisque. Haec autem continuati primum collocationem, deinde modum quendam et formam desiderat h. e. numerum, qui non in simplicibus, sed in coniunctis verbis cernitur. Huc pertinet quoque, quod Audi Herenn. 4, 8. continuata Verba diXit, quae ita inter se nexa sint, ut vis concludendi appareat. Sermo est de contrario , quod inter exornationis genera retulerat: hoc genus, inquit, breuihus et continua
etne ander nichi azu gehyrige Gedanke getrenni Eufeyn. Hanc mox breuem et absolutam conclusonem ap
Continuus numerro est, qui definitis pedibus, ut in metro poetico, conficitur, diuersus ab Oratorio, qui est: solutior et remissior interuallis. Sic Cic. r. 3, 48.
Graeci eodem modo μετροι συνεχ dixere, Ut docuimus ad OC. συνεσης in Lex. gr. techn. Porro Auct.