Bibliothecae Alexandrinae icones symbolicae p. d. Christofori Giardae ... elogiis illustratae

113쪽

V duae Artes humanorum corporum saluti unanimes,&scene semper colunctae student: hae ambae in tabulis proxime merito collocatae sunt, Ars edica, MChirurgia. An cnim symbolicarum imaginum excogitator diuideret, quas ab aletium comuni parente necessitate mutuis offi-c ijs, ac muneribus connexas plane sciret siquidem homini corpus quam eget medico ad rectam praeseri bendam methodum sumendarum potionum, quibuchum Ore noxi expellantur, tam Chirurgi peritiam desiderat ad soluendum, adurendum, ad secandum, ad omnium

curationem vulnerum.

Quantum enim vel tibi Migranes debemus, qui eam inuenisti, vel tibi Apis, qui multum auxisti, vel Chiron tibi, a quo ipsa nomen accepit, vel Machaon, tuae virtuti, ac diligentiae, qua eandem non mediocriter illustrasti, vel vobis, Celse,in Aliab, quorum alter illam docuit, alter perfectissime instruxidi nisi enim es et haec ars omnibus absoluta numeris, quam perpetuis dolori bus urgeri liminem oporteret haec, si venae, Marteriae a corde tractae, mi omne corpus profecta vel nimio redundant sanguine, vel nimis ebulliunt, suo feruore febrim incutiunt, protinus illas soluit, atq; aemu lata industriam, consilium illorum, qui flumen ex O

nerant

114쪽

7 Chiru glaenerant varios in alueos, ne aquarum ubertate regurgi tet, aperit, Min varia partes deducit haec, ne morbi vitium alatur, Stegendo crescat, pie, ac humaniter crudelis urit, Miae longius serpat, igne compescit. Hi ec, si forte S aliquod corporis suo diuulsum sit loco , reponit si fractum componit si putridum, alijsq; exitiale, abscindit Deniq; Vt medicos huius parui Orabis gubernatores audiuimus ita Chirurgos eiusde corporis quasi viventis horologij administros existima re debemuS. Quis enim est , qui diligenter consideret, otioseque contempletur partium humani corporis multiplicem,

variam connexionem, ordinem, influxum, motum , si

gna,& reliqua eiusmodi plura, qui non iudicet idem corpus horologinm esse non ab arte inuentum , sed a Natura excogitatum,&perfeci um, non muti agitatum ponderibus, sed ardentioribus, d intimis spiritibus impulsum: non rotis ferreis, sed carne,3 ossibus compactum, cuiu Venae, Marteriae micare non desinunt quasi quodam igneo motu, Lindicia proferunt non temporis, sed optimae constitutionis, ac valetudinis Porro illud experimur quam facili negocio,& quam leui temporis iniuria a suo cursu retardentur, ac impediantur haec ipsa metiendi temporis instrumenta. Ut aelum sit nimium indulgens, sudum ut ventus spiret paulo vehementior; ut Auster imbribus dominetur , ut minimum a tranquilitate aer moueatur, e vest gio, aut aeri et, aut claudicat , aut praecep sertum, aut omnino horologium conticescit. Itaq, nisi hanc artem homines reperissent, qua rotas ungendo, pondera minuendo, addendo, tollendo, molem ipsam omnem in suas partes diuidendo,

115쪽

Lon Symbolisa. τῖxpurgando, cursus impedimenta remouerent, nullo prorsus tempore certa indicia, S signa temporis habe

Siquis enimuero est, qui de illo dubitet, quod est omanibus compertii, multo pluribus & vehementioribus morbis horologium hoc carneum subiectum esse, quam impedimentis illii ferreum, huic ego homini Deum,

aut valde propitium, aut valde iratum puto, cui nullum morbum , aegritudinem nullam passu sit obuenire D. Caeterum si e medio Chirurgiam tolleremus , quoties huius horologi concentus, Mordo obmutesceret Θ quoties haec optima dispositio,& constitutio membrorum interiret quoties corpus suis ab actionibus quiescere omnino prae dolore cogeretur Illud etiam accedit, quod etsi aptaS,S multarum artium administras manus natura homini tribuerit , tamen hac ipsa, quae ab ipsa manu nomen traxisse non immerito videri potest, una omnes veluti epilogo continentur. Etenim Chirurgus, dum contractione facili, faciliq; porrectione digitorum in corpori curatione velox

est , ac salubris, omnes poene alia S, quae manibu exercentur, arte cum oblectationis, tum necessitatis simul coniungit. Sculpit enim; ossa si quando unquam leuiter radit fingit vero, cum eadem loco dimota componit Pingit carne superinducta, cum bonitatem coloris tuetur, Dinstruit. Quod si terram agricolae manibus ad frugum copiam exercent assidue : chirurgi corpus arant

scillionibus ad sanitatem conseruandam Manibus fabri tedia, domos excitant chirurgi domicilium animi saepe labans manibus sustentant Opificum industria consequimur , ut tecti ut vestiti simus chirurgor uir Κ Pera,

116쪽

7 Chisurgiae

opera , ut sani Mincolumes . E terrae cauernis plures ferrum eliciunt , rem ad colendos agros necessariam: corporum visceribus tela saepe extrahunt Chirurgi, quod nisi facerent, vitam innumerabiles amitterent. Metallorum venas poenitus abditas cupidissimi mortalium inueniunt, iue ad sum aptas, S ad ornatum decoras : Corporum partes intima amico ferro scrutantur

hominum maxime salubres chirurgi Mad eas sanandas, d ad easdem in ipsa sanitate retinendas. Aquarum inductione terris scunditatem dant aliquit Chirurgi missione sanguinis corporibus incolumitatem. Alij flumina pro arbitrio arcent, dirigunt, auer tunt m pro suae artis imperio sanguinis fluuios aperiunt, claudunt, obsignant. Quid plura non desunt,

qui agros incendant, ut per ignem omne agri Vitium excoquatur; qui arborum ramo priaecidant, ut pulchriores, Sc robustiores iterum pullullent clam supra innuimus, eandem ob causam chirurgos humano in corpore adustionem, S sectionem nec cisario adhibere Quod si manibus homines in rerum natura quasi alteram naturam e sciunt, ut Ciceroni videtur, quae tandem illa

est ars, nisi haec, qua de loquimur, Chirurgi, Quae

scite admodum exhibetur intuentium oculis, veste succincta , manicis ad cubitum reuinctis Iaeua sustinens instrumentorum thecam , quorum aliqua iam educta pertractat dextra, ut iam ex ipso intelligeremus habitu, supellectile, quam expeditum, facilem est eo porteat illum, qui hanc artem exercet omnis enim huius facultatis laus in dexteritate, velocitate posita est

Sed quid Θ num ira efferbuit, Mampullas proiecit Θ video enim adesse ampullarum istam: at intelligo; in .

cista

117쪽

Lon S mloliba. icista sunt collectae, non sparsae quare noniciae, sed be nevolentiae signa sunt sunt enim ad medendum, V pro varietate morborum, ipse quoq; multiplices, variae.

I ii vero , qui cum sis piscis mugis nihilominus , unde vituli marini tibi nomen acquisiitum est, cum sis pelagi ciuis , quid hic quid aliena in regione versaris P at o do memini , quod haud decebat me obliuisci, praeter omnes pisces disciplinam accipis , ,ut ait Naturae solertissimus indagator Plinius, voce pariter,in visu populum salutas incondito fremitu nomine vocatu conia festim respondes: neq; maris tantum, sed etiam terra rum incola , perquam chirurgiam sequeris , quae tui exempli edocta magisterio sectionem venae didicit ad omnes morbo releuando aptista mam. At ne vos , Auditores , ferreis instrumentis perterream, Mampullis fastidiam, chirurgia, si lubet, quae agendi facultas est,

Rhetoricae concedat,

quae est Ars benedicendi.

119쪽

SAPIENTIAE, ET FILIA, ET SOROR

.. DOMINA CORDIUM , ANIMORUM REGINA DOCENDI ARTIFEX, OPIFEX DICENDI . OTII COMES 1 AVCTRIX NEGOTII 4 ALUMNA PACIS . BELLI ADMINISTRA . FLUMEN AMORIS TERRORIS FULMEN LUMEN POLITICAE . VADAE UME