Bibliothecae Alexandrinae icones symbolicae p. d. Christofori Giardae ... elogiis illustratae

131쪽

genera, Mingenia, tam inter se contraria, quί mor pecudum vivebant, prima in num coegit, pro glandibus fruges inuenit , sanctissimis legibus, optimis insti tutis inter se aretissime devinxit. Huius vi adducta est Iphygeniae mater, quae illam nubilem pulcherrimam, uni cana egni Haeredem , suum omne delitium,ac priae sidium, non inuita domi habebat, lubentissime lyssi pro Graecorum salute immolandam traderet. Huic Athenis minime obstitit Regis Philippi Macedonis cupiditas, ac vi , quo minus Demostene , tamquam eiusdem nobilissimo praecone totius Graeciae publicus hostis renuntiaretur Hanc Tullio agente, non Verris crudelissima rapacitas, non insolens Vatini protervia, non Pisonis iners audacia, non Catilinae amentia, scelus, non denique Antoni euertendae Reip. improbissima cupiditas tonantem, ac fulgurantem Romae sustinuit Athuius potestate flexamina, saepius victa iuuenilis licentia, edomita virilis superbia, auaritia senum extincta, superata vanitas foeminarum, leuitas, inconstantia popularis compressa, repres a nobilium insolentia, magistratuum iniustitia correpta , emendata Principum libido saeuissima. Quidni omnibus plane hominibus imperet facultas Illa, quae, sicut a Dialeciticis inuentionem , dispositionem a philosophis, a legum peritis memoriam, ab Histrionibus actionem, a cceteris scient ijs, Martibu materiam accipit ita omnes, quae sunt in homine virtutes. cum imperio mouet, rationibus mentem, assectibu VO-luntatem, voce aures, gestu totius corpori Ocul OS.CX-teros sensus propositione earum rerum, quibus illi delectantur. Iam

132쪽

8 Eloquentia Iam vero, si tum Veritati maxime proximus Aristo teles fuit, cum in iudicando affectu duci omnes poene asseruit: Quaenam est alia affectuum perturbandorum , magistra, ac administra, nisi eadem eloquentia eloquentia amoris incendium, fax odij, cupiditatis esca, fugae dux , laetitiae genitrix , mater tristitiae , iracundiae alia

mentum, timori nutrix, excitatrix audaciae, spei, ac ei uiadem contrariae pro temporum, d rerum varia oppor

tunitate ardens corroboratrix. Quod tu mihi nunc im perium obi jcias hoc eloquentiae regno ulla in re maius cuius antiquitati vetustissima dominationum illa Assiariorum a Nino primum fundata longe concedit; erasarum altera regionum amplitudine se multo minorem latetur Cuius gloriae Macedonum virtus immensitati R mana magnitudo sponte principem locum, δ dignitatem relinquit. Atqui tanto imperio digna species Pulcherrimum caput, cui gratiam cincinni maiestatem

oris decor , catenula aureae profluente ex re imis

quandam dicendi incredibilem viridem aetatem facies iniberbis, vestis,in pallium Gemma splendenti conne

xum , omni florum genere decorum florentissimum an iamum, laeua exporrecta verborum liberalitatem Iacis ineundae methodum Caduceus dextra praelatu Pollata, feruens, Maurea prope pedeScalcaria, fraeni ardorem, S ad concitationem animorum vehementissimos ad effestimulos probant. Neq; vero indignia viror Irm CC mi latus Theoricae cuidem Principe antecedunt ni agi

stri, Aristotcles hinc, illinc Quintillianus . subseouun tur, qui Gra cae, Italicaeq; linguae disertissimi, ijdeinq;

sacri oratores fuere, Chrysostomu ab aureo eloquentiae flumine nome mutuatus, Panibarola, non minori forte

titulo

133쪽

. Icon Symbolica . 87rittalo eandem ob catlsam ill illi aiadu M. Qui profanae fa cundia clarii Simi fontes olim Luiere, Athenis alter, alter Romae agmen claudunt. Vt enim singula breuiter complestamur pulchram , gratam oculis , acceptam animi formam in oratore omnes desiderant. Gratior enim suaviorq; virtus esse illa consueuit, quae a corpi eximia pulchritudine prouenit. Cincinni enim non sic allubescunt Ocu ES, quemadmodum nouae,& praeclarae cogitationes animis. Sed neq; pulchritudo oris tanta, quanta esse solet ora tioniS. Porro ex catenis aureis elegantissimam dispositionem, an vim potius mirificam,&singularem intelligami si quidem nullius artificio ulla adhuc catena elaborata, perfectaq, est , cuius annuli tam decore iuncti, connexique essent, quemadmodum non modo partes praecipuae , sed verba singula in oratione suis numeris copulantur. Ioui catena, qua re omnes sublunares coniunctas inuicem Homerus fabulatur , commentitia est, ut illa etiam Herculis Gallici, qua vulgi aures deuinctas post se allicere,& quo vellet trahere, falso creditus est. Ast eloquentiae catenas cum optime dispositas, tum maxime validas , eiusdem ordo MChymerae victoria testatur. Vtinam Flora meis laboris pedem impressisset Rosas loquerer, aut etiam gemmas, potius etiam stellas, quibus oratio mea cum eloquentiae pallio , ac veste florentissima decertaret. Ego enim sic existimo agros illos , qui Regijs manibus consiti antiquitus ad pompam, δέ magnificentiam narrantur, non est e cum eloquentia ullo genere decoris comparandos non enim tot fOrum tam variae, ac inter se tam diuersae familiae, quot species

134쪽

88 Eloquentiae species sunt, generaq; verborum . Florum alij simplices,plures simul mixti, nonnulli ex alienis regionibus translati,& peregrini, multi etiam in eo nati solo, in quo vigent, non pauci, tot coloribus, tot lineamentis distincti, ut i ijs efformandis secum lusisse naturam existimes. Quid enim verborum Origine, patria, magnitudine sono pulchritudine, translatione, collocatione admirabilius Θ illa quidem antiqua, haec noua; illa in Latio nata,haec vero i latinitate donata, grandiora illa, magnificentiora, nitidiora haec, Si multo pulchriora; haec propria, illa translata, haec deniq; naturaliter vincta, illa ingeniosissimis figurarum ordinibus disposita, S ualde illustrata Aurora ipsa, medius fidius, quamquam amictu roseo,&omni florum genere vermiculato,

induta se se mortalibus formosissima ostentet,floridum orationis genus ad certamen non prouocet; sin in hanc pulchritudinis arenam cum illo descendat, non tam victrix, quam victa discedat.

An enim ex ore, ex manibus, toto huius ex corpore

non oriuntur aeternum virente Violiae, cum omnium

rosarum, Stiliorum admixta nobilissima sobole ΘCui enim sui manus lata, exporrecta, nisi, trapemtissima , promptissimaq; esse intelligatur ad verborum lectissimorum , quasi florum venustam sationem , an sparsionem is vero id praeter decorum efficiat, monet prudentiae illustris gemma, quae pallium nectendo pectoris verticem no mediocriter illustrat est enim eadenatura floribus, quae syderibus mediocribus interuallis dissita , elegantissimas animantium figuras intuentibus exhibent, oculos incredibiliter delectant coah erentia, Min aceruum poeiae deduci a muniunt viam .

candidissimis

135쪽

Ico 1 Symbolica. 89 candidissimis vel iri capillis stratam; ipsa Ver , ne cur nuntur quidem. Habendus itaq; florum delectus ora tori, ne nimium illustrando caelum orationis inumbret. Sed me iam dudum ad se reuocat Caduceu nor tam pacis , quam persuasioni Oratoriae argumentum, nobile fabulam narro , vo ex huiu notitia perpenta dite, ad rem virum sapienter collocem Mercurius Deorum est habitus interpre S, ac nuntius.

Huic pro stemmate legationis , qua fungi credeba tur, virga tributa est aurea, Sc fatali S, quo anima re pente in inferos retrudere, atq; iterum ex inferis pos set reuocare. Vidit is duos angues inter se crudeliter rixantes , dum pede celeri mandatum Iouis deferret. substitit, ut fit, paulisper, utriusq; anguis in dimicando ardorem, S pertinaciam admiratus, virgam expedita ac mediam ponit. Abiecta e vestigio ira rem admiran dam)illi in gratiam redeunt, mutui Sq; se nexibus circum virga concordes amplectuntur sustulit orator caelestis prodigium, Malarum remigi , qua non solum pedibus , sed galero annexas habebat iter in Caelum sol licitat , ac tanti nouitate spectaculi Deo ipsos in ad mirationem traduxit. Hi illa manavit Graecorum co- suetudo , Coi pacem ab hostibus rogitur Caduceur .

manibus praelC1 C ait L.

Quid opus est fabulis velitas loquatur ipsa non dico homines e draconi S cntibus, Quos Cadmus se uir, progenitos non e Deucalionis, S hyta iactatis tro lapidibus eosdem procreato assevero Rixae, scditiones, bella, discordiae, quibus hominum genu perpetuum urgetur, certis ima documenta dant . quemadmodum fraudulantis illius antiquissimi serpentis morsibus 11 fuerimus

136쪽

scierimus appetiti, veneno infecti, S in omne discordiarum genu Spraecipites acti. nisi aurea, fatalis eloquenti e virga , quae sua vi admirabili rei mortem, innocentibus vitam confert, virtuti laudem , vitio dedecus reddit, res utiles suadet, dissuadet pernitiosas, hominum generi serpentum more inter se contendentrum e caelo demissa fuis et, quae media poneretur, qui controuersiarum finis unquam foret piam eadem virga duos inter angues posita naturam oratoriae argumentationis demonstrat. Quae duae propositionis extremae partes sunt, quarum connexi quaeritur, hae certe, cu dubium sit , amicae ne sint, ac inter se disiunctae , quasi angues inter se rixantes videntur. Quaeratur ergo S media ponatur ratio aliqua , tum illico in eadem tertia tamquam proiecta in virga se se inuicem amplexabuntur, suoq; complexu fidem in auditorii mentibus generabunt. Sed, ut hoc essiciat, ardeat orator primum necessse est. Quamobrem sapienter olla feruens apposita est . Ardere porro, in dicendo excellere nunquam poterit, nisi, quae ex omnibus eloquentiae praemijs amplissimum est, gloria, eiusdcm pectoria cutissima calcaria in cunctanter

admoueat. Atqui catenullarum ex re profluentiun L illustris numerus monet iterum, ut tres dicendi coloreS,ac charactereS, humilem, mediocrem, sublimem ne poenitus relinquerem sunt enim tria veluti licia, quibus non tam corpora quam animos tribus modis deuincimus . Verum Poesis interstrepit,&vel nolentem stylum

in sui laudem trahit . Sequor, nam me quam pedestris, tam equestris orationis suauitas delectat.

137쪽

CAELI DONUM NATURAE BLANDIMENTUM DEUCIUM GENII, OBLECTAMENTUM INGENII. EFFICTRIX RERUM OMNIUM . AEMI LATRIX PERSONARUM DOMITRIX FERARUM MORA FLUMINUM ANIMA LAPIDUM ET PRODESSE POTES . ET DELECTARE . SOLEAS QUAMVIS NON FACERE , SED FINGERE