Fr. Baconi de Verulamio historia naturalis & experimentalis de ventis &c

71쪽

ss His TORIA Dragis aptus. Itaque in navigatione ad Rusam, minus amictantur Ventis , quam in Mari Britannico, propter longos dies: at in Perutila sub AEquinoctio, crebri I en i; ob magnam inaequalitatem caloris,

22. In vaporibus, & Copia spectatur,& Qualitas: Copia parva gignit auras lenes ; nardia Ventos fortiores ; magna ag gravat Acrem, & gignit pluvias, vel tranquillas, vel cum Venus. 2 i. Vapores ex mari , & Amnibus, 3 paludibus inundatis, longe majorem copiam gignunt Ventorum , quam Halitus . terrestres. Attamen, qui a terra, & locis minus lium idis, gignuntur Venti, sunt magis obstinati, de diutius durant, & sunt illisere, qui dejiciuntur ex alto ut opinio Veterum , in hac parte , non suerit omnino inutilis ; nili quod placuit illis , tanquam divisa liae reditate, as gnare Vaporibus pluvias, S entu solummodo Exhalationes;& hujusmodi pulchra dictu, re inania.

22. Centi ex resolutionibus nivium jacentium super montes , sunt medii inter entos Aquaticos , & Terrestres ; sed magis inclinant ad Aquaticos ; sed tamen

sunt acriores, & mobiliores.

23. Solutio nivium in montibus Niva- libus

72쪽

libus sui prius notavimus) semper inducit

Ventos Statos, ex ea parte. 14. Etiam Anniversaris Aquilones,cu-ca exortum Caniculae, existimantur venire a Mari glaciali; & partibus circa circulum Arcticum, ubi serae sunt solutiones glaciei,& nivium, aestate tum valde adulta. 1 f. Moles, sive Montes glaciales, quae devehuntur versus Canadam, & terram Piscatioms, magis gignunt Auras qualdam frigidas quam Ventos mobiles. 26. Venti, qui ex terris sabulosis, auteret ac eis proveniunt, sunt pauci, &iidem in regionibus calidioribus, ae liuolI,& sumet, & tor idi' . . to

27. Venti ex vaporibus marinis, tacIlius abeunt retro in pluviam, aqua jussuum repetente, & vindicante; aut ii hoc non conceditur, miscentur protinus Aeri,& quietem agunt. At Halitus terret, Miam ei, & unctuosi, & solvuntur aegrius, M . ascendunt altius, & magis irritati sunt Iasuo motu , & saepe penetrant mediam regionem Aeris, & sunt aliqui materia me te ororum ignitorum. 28. Traditur apud nos in Anglia, tem-Doribus, cum G coma esset huius d gio

73쪽

e: His TORIA 'finiuimi petendo ut prohiberetur Incensio

quia gigneret Centum circa finem Aprilis., in eis luis exit labilem. . 19. Concursus Ventorum, ad invicem,

si fuerint sortes gignunt Ventos velicinent s. & vorticosos, ii lenes, & humidi, gi-onunt pluviam, & scdanx ' , c. Sedantur Se coercentur I enti, qui δε- nue modis: Cum aut Acr, vaporibus oneratus, & tumultuans, liberatur, vaporibus se contrahentibus in pluviam : Aut cum vasores dissipantur , 5 hunt subtiliores, unde permiscentur Acri, & belle cum ipso conveniunt, & quiete degunt : Aut cum Vapores, live halitus exaltantur, & lublimantur in altum, adeo ut requies iit ab ipsis, donec i media regione Auris deliciantur, aut eam penetrent : Aut cum vaporeς , coacti in nubes , ab alus I eniti in: lto spirantibus, transvehuntur in alias re-Wiones, ut pax sit ab ipsis, in regionibus, Quas praetervolant: Aut denique , cum .nti a semitibus quis spirantes , longo itinere, nec succedente nova materia, languescunt, & impetu suo destituuntur, b quali expirant. 3 i. Imbres plerumque Ventos sedant, prae sertim procesiosos, ut & Venti contra

74쪽

v E N et o R v si. o saepius detinent Imbrem. 3 1. Contrahunt se renti in pluviam qui est primus ex quinque sedandi modis, isque praecipuus aut ipso onere gravati,

eum vapores sunt copioli; aut propter contrarios motus Ventorum, modo sint pla-eidi: aut propter obices Montium, x Promontoriorum , quae sistunt impetum Ventorum, eosque paulatim in se vertunt; actper frigora intensiora, unde condensan

tur.

33. Solent plerunque minores raleviores, mane oriri, & cum Sole decumbere, sussiciente Condensatione Aeris nocturna, ad receptionem eorum. Aer enim nonnullam compressionem patitur, absque

tumultu.

34. Sonitus Campanarum existimatur Tonitrua, & Fulgura dissipare; de Ventis non venit in observationem. MONITu M. Consula locum da Prognosti eis Ventorum ; ea enim nonnulta Connexio Causarum. , Signorum. 3s. Narrat Plinivi Tuνbinis veheme tiam , aspersione Α cevi ia occursum ejus, compesci.

75쪽

Limites Ventorum.

i. Raditur de Monte Atho. de simili- 1 ter de Oh mpo , conlue ville sacrifi-l cantes. in Aris, super saltigia ipsorum extructis , literas exarare in Cineribus sacrificiorum, & postea redeuntes, elapso anno nam Anniversaria erant sacrificia easdem litteras reperisse neutiquam turbatas, aut consulas; etiamsi Arat illa: non starent in Templo aliquo, scd sub dio. Unde manifestum erat in tanta altitudine, neque ce- incidisse Imbrem, neque spiras e ventum.

Σ. Reserunt in Alligio Pici de T ariph, atque etiam in Ami ἱr es, inter Peruviam Se Chilem nives subjacere per clivos, de latera Montium ; at in ipsi ς cacuminibus, iiii aliud esse quam Aerem quietum, vix spirabilem propter tenuitatem , qui etiam acrimonia quadam, de os stomachi & ocu los pungat, inducendo illi nauseam , his

suffusionem, Jc ruborem. 3. Venti vaporarii, non videntur in aliqua majore altitudine flare ; cum tamen probabile lit aliquos ipsorum altius ascendere , quam pleraeque Nubes. De Altitu .d ne hactenus, de Latitudine videndum. A. Cer-

76쪽

v IN TORVM. CI- 4. Certum est, spatia , quae occupant Ventι, admodum varia esse, interdum am-

plissima, interdum pusilla, Se angusta. Deprehensi sunt Venti occupasse spatium. centenorum milliarium , cum paucarum horarum differentia.

s. Spatiosi Venti si sint ex Liberis plerumque vehementes sunt, non lenes: sunt etiam diuturniores, & sere 24 horas durant. Sunt itidem minus pluviost. Angus i contra, aut lenes sunt, aut procellosi ,

aut semper breves. .

6. Stati Venti sunt itinerarii, & longissima spatia occupant. 7. Ventiprocellosi non extenduntur per larga spatia. licet semper evagentur ultra spatia ipsius procellae. s. Marini Venti, intra spatia angustiora multo quam Terrestres, spirant; in tantum, ut in Mari aliquando conspicere detur, Aurem satis alacrem, aliquam partem Aquarum occupare, id quod ex crispatione Aquae facile cernitur. cum v pdique sit malacia. N A qua instar speculi plana. s. Pusilli ut dictum est Turbines ludunt quandoque coram Equitantibus, instar sere ventorum ex sollibus. De Latitudine hactenus ; de Duratione

77쪽

ci His TORIAIO. Durationes Ventorum valde vehe mentium, in Mari lonotores sunt sufficiente copia vaporum; in Terra, vix ultra diem& dimidiam extenduntur. I l. Venti valde lenes, nec in Mari, nec in Terra ultra triduum constanter flant. r. Non solum Eurus Zephstro manis

est durabilis, quod alibi posuimus led

etiam, quicunque ille ventus sit, qui mane spirare incipit, magis durabilis solet elle illo, qui surgit vespcii.

13. Certum est, etentos insurgere , Icaugeri gradatim , niti fuerint merae Procellae ;) at decumbere celerius, interdum

quasi subito.

Successiones Ventorum.

a. CI Ventus se mutet, conformiter ad G lotum Solis , id est, ab Euro ad Austrum ; ab Austro ad Zephyrum ; .i Zep ro ad Boream ; a Borea ad Eurum ; non revertitur plerunque ; aut si hoc facit , fit ad breve tempus. Si vero in contrarium Motus Solis. scilicet ab Euro ad Boream. a Borea ad Zephyrum , a Zephstro ad Austrum , ab Austro ab Eurum ; plerunque resinuitur ad plagam priorem , saltem an et quam

78쪽

VENTOR v M. Qtequam consecerit Circulum integrum. a. Si pluvia primum inceperit, & posteae ceperit flare ventus; vanim ille pluviaeso perstes erit. Quod si primo flaverit ventus, postea a pluvia occiderit, non reoritur plerunque ventus, de si facit, sequitur plu

via nova.

3. Si venti paucis horis varient, & tanquam experiantur , & deinde coeperint constanter stare, venim ille durabit in dies plures. 4. Si Auaer eoeperit flare dies duos, vel tres, Boreas quandoque post eum subito spirabit. Quod si Boreas spiraverit totidem dies . non spirabit Auster, donec ventus paulisper ab Euro starit.

tumnum Hyenas inceperit, si incipiente hyeme spiraverit Auster, de postea Boreas , erit Hyems glacialis; sin sub initiij hyemis spiraverit Boreas. postea Auster, erit Hyems clemens & tepidus.

ventorum redeat post quadriennium, quod verum minime videtur ; neque enim tam celeres sunt revolutiones. Illud ex aliquorum diligentia notatum est , tempestates grandiores , & insigniores , Fervorum, Nivium, Congelationum, Hyemum tepi

darums

79쪽

HisTORIAdarum. Astatum gelidarum) redire plerunque ad circuitum Annorum II.

Motus Ventorum.

M Artu. M 2q. 2s. 2ς. 27. CONNEXI quuntur Domines, ac si Ventus esset corpm aliquod per se. atque ι eru suo, Aerem aute se ageret. s impe eret; eriam cum cntus locum muret, loquis r ac si ruem Ventus se in atram L am traia orret. iac vero cum L Duntur p&beii, tamea I remed um huj is node opinionibus non pra bent; sed s ci quoque balbu

ttunt, neque erroribus istis occurrun

r. Inquirendum igitur, & de Excitatione Motus in Centu, R de Directione eius , cum de Originibus locacibus jam inquisitum sit. Atque de iis ventu . qui ha Dent principium motus, insita prima Impullione, ut in ris, qui dejiciuntur ex alto, aut cidant e terra, Excitatio motus cst man testa: alteri sub initiis suis descendunt, alteri ascendunt, & postea ex resistentiari cris, fiunt volumi noli axime siccundum angulos violentiae suae. At de illis, quae

constantur ubique in Aere inferiore 'qui

sunt

80쪽

sunt Omnium. ventorum frequentissimi ,

obscurior videtur inquisitio , cum tamen res sit vulgaris, ut in Commentatione,sub Articulo octavo declaravimus.. 2. Etiam hujus rei imaginem, reperimus in illa turri occlusa, de qua paulo ante. Tribus enim modis, illud Experimentum variavimus. Primus erat is, de quo

supra diximus, Foculus ex prunis an Ie ignitis, & claris. Secundus erat Lebes Aquae serventis, remoto illo Foculo ; atque tum erat Motus Crucis plumeae, magis hebes, α piger, quam ex Foculo prunarum, haerente in Aere, rore vaporis aquei, nec dissipato in materiam venti. propter imbecillitatem caloris. At tertius erat ex utrisque simul, Foculo & Lebete ; tum vero longe maxima erat Crucis plumeae agitatio, adeo ut quandoque illam in sursum verteret, instar pusilli Turbinis; Aqua scille et praebente copiam vaporis,& Foculo, qui astabat, elim dissipante.. 3. Itaque Excitationis Motus in ventu, eausa est praecipua, superoneratio Aeris,ex nova accessione Aeris facti ex vaporibus. Iam de Di rectione Motus videndum , & de Verticitate, quae est Directiomu Mutatio. 4. Diree ionem Motus progressivi ventorum, regunt Amites sul,qui sunt similes

sontiis