장음표시 사용
51쪽
Humani corporis partes quaedam sunt simplices,seu homogeneae,quaedam tberogenea, atqiue eche rogenea appello illas μ que aut proprram soluminabent circuscriptio a κη He 3 nem,aut persectam etiam edere operationem potiunt m. ἈPartes hOmmen e seu similares carent propria circum a b d Gii. - scriptione a non valent edere perfeci vitam poracione. . f. '-- ' Aristoteles longe secus simi lares, dissimilare potes diffiniuit; ut videre est ex capite .libri et de partibias animaluim,Sex capite a. eiusue libri paria appe ationcm, vel similem, vel dissimilem componentium particulariana, in figurae circumscriptionem, vel interminar onem PCtis simum Aristoteles respexit. Vena, arteria,neruus,&id genus alia similaria appellametur ab Aristotele, b d Galeno, si non ruta sint vere talia, .' sed quoniam talia a sensibus primo cbiem iudicantur se ''U' Quae perfectas ed intoperationes instrumenta dis cun ' - lib.
tur temper,constantque certa quadam traveri figura nu rum cap. 3mero,nugnitudine, Se situ cuiusculique sint illae aeneris no set 'inb ritamen operantur nili ratione simplicium paruum escat lib. 3. de
quid de operationibus ad motum Φectantibus contra scri et, est di
Magnitudo,numerus,figura, desitus tametsi principiaa da o
gendi non sunt; facultate tamen impulsae S c Mnt; nam ius, L . et
di manus non interficeret sine cultro: acutusgladius ditata niti ad3gatur in corpus,quam obtus . P : Operationes perfectae sunt, quae toti hommiattribuund is e ctur, o incedere comedere, audire e impersinae, quae sin tςς- β -- gulis partibus, ut trahere alimenrum , illud retinere, . . 'rio 'similia.. Differiant non parum operatio publica,persecta di priuata; ex instrumentis carent aliqua peratione publicas ea scilicet, quaesibordinatur manifeste adalios usus conpositi,ut cum iudicio Galani, quae tamen operaticuaem exer i Gai. ioco cicet persectam; quoniam cum sentit cutis,totus homo sen et i cietatire dicitur,at priuata actione nullum instrum tum carere e
52쪽
pes,caput,& similia aliqua autem prima,ut vena,& arteriar 1ὶla necessiario iudicancur dissiuillaria a sensibus; haec non
pars ei in humano corpore simplex adeo, R ut om
P ἔ-k ni penitus careat operatione
Non omnia metribra eadem necessitate,& dignitate a natura tributa sunt homini suntque alia alijs praestantiora,&magis praecipua. Necessaria maxime omnium sunt cor, cerebrum, me par ; proindeque non credendum Aristoteli scribenti v- num cor animalis principale membrum esse. hilo plus credendum alijs,qui aut ventriculum auit sies in membris principalibus id est vitae maxime necesi rijs numerant.
Testes ratione speciei membrum principale, seu absolute aecessarium sunt,& ipsi; at ratione indiuidualis necessi
tatis, usus tametsi principalemembrum neutiquam sunt; ' λ: dignitate tamen ς cordi longe praestant.' ' cor arteriarum Mepar venarum Cerebrum neruorum Gai passim. Primum principium existunt. Ex cerebri principatu non recte inserat aliquis cuinuer' Lib. 1. ou me propter ceresarum,non propter oculos caput a natura ct noOroa, fause abricatum ditametsi utriusque finis causa dici potest illud factum ede,ut ii Galenum Platoni conciliemus..c hi Vt enim egebant oculi capitis sublimitate equa tanquavi-ςo in Tini . ex alta specula commodius prospicerent; ita rectrice virtutes cerebro insidentes hac ipsa sublimitate opus habebant; quo a thorace longius dissitae a turbulentis,4 inordinatis affectionibus minus conturbarentur. Cerebrum parum sentit; non tamen omnino nihil seMit. Non prudenter Fernelius mouentem facultatem in cer
bri medulla sentientem inmeningibus residerepronuncia albis, sisi uit cum ex Galeni dogmates una cerebri medulla mo-
ν oes ista' Instrumentum arbitrarii motus primum, proximum L. Coialom est' niusculi caro; sicut vel auris auditus, vel lingua gust
53쪽
Ad produis ionem arbitrarii motus caro sic neruis indiget; sicut auris ad auditionem,& lingua ad gustationem ijsdem eget. Caro musculosa tendine tunc solum opus habet ad motu cum ossa, grauiores partes mouendae sunt. Primus spondylus motui,quo caput antrorsum,&re- trorsum flectimus secundus spondylus motui, quo caput in gyrum circumducitur,famulatur. Vsus quarti musculi hyoidis est,ut hyoidem deorsum oblique trahat,motu opposito illi , quem tertius edit musculusci non autem ut scapulam attollat s sicut Galeno vi b Libde offi-
Scapulae secundus musculus in hunc usum a natura geni' partiunctus fuit, ut scapulam ad anteriora versus sternon adducat; non autem ut humero famuletur,quod Galenus credidit. Si vera esset Aristotelis opinio, ut septum transuersum LMo genituminet a natura; ne qui vaporeSa corde attollutur,cor isdcrent quo pacto se volatilium corda haberent, quae septo carent pHallucinatur Ioannes Manardus, cum eo Fernelius: πα credens perfectam, completam visionem,sicut aliorum i utam. sensuum operationes in cerebro fieri,nonautem in proprij a Natura operacioni cuique destinatis instrumentis. Cum scribit Galenus in hunc modum 8 de vis partium 6 nihil est plus alterari illud quidem,nisi alterationem sentiat imaginatio ratiocinatio, memoria; nihil fignificae aliud nisi videre oculum pro ration vel attentae, vel auersae imaginationis.
. Obstructis neruis opticis non sit visio, quia via est interclusa spiritibus a cerebro ad oculum:quod si pupilla tum distendatur; vel flatu distenditur non spiritus vel spiritumidem; sed qui fulgorem solitum amiserit. Odoratus instrumentum d non sunt vel nasi nares ut
Plato Aristoteles credidit; neque ventricul anteriores pit 3 in libet. rcerebri, ut Galenus censuit; sed processias quidam cerebri, qui mammiliares nominantur.
Neruua quinta coniugationis ad aurem veniens est in strumentum
54쪽
Sio Hecaui strumentum auditus,ut Galenus a censu iri non aer insi rusti L: L. de , in pelliculam alἱquam coclusus, ut Aristotelas credidit; b'mm .P- . neq; ossicula duo, quae sustin foramine ossis lapidei, quod
iis .. poru auditus cst,illi unicae adnata, quae fio ex neruo qui tae coniugationis, ut Vcialius existia. aruit. Miror vero non parum Vesalium doctrina alioqui, k- dicio egregitim virum ossibus, in quibus nerui nulli sunt,ta vim sentiendi tribuisse. i s ' ..,ί droum laimae favisculorum usus est, ut sapores gustet
uersivi appellantur; sed illorum, qui sent tertiae coniugationis, a cerebro statim oriuntur. Bib . iii minoi Nerui omnes sari, communi iure vim tactu percipiepio,d ub. ca dicunctis particulis tribuunt, in quas illi inseremtur. P I' Cum cuius mors non careat optimo sensu praeditam esi se, quid vetuit λ quamuis conuarium senserint aliqui sen- sum tactus m carne tanquam in proWio,& peculiari instru--ento posuerunt.
L;b j. a. i. Non probo Realdi Corumbri sententiam,scribentis vita anatomis les planus non in sorde, sed in pulmonibus primum
Haec membra in usum unigenerationis vasa seminaria; testes,peni scrotum, uterus. Duplex genus est eorum vaserum,quae seminaria appellatur, quorum alterum materiam ad testiculosdefert,ex qua semenelaborarurr alterum vero quod iam elaboratum est
in restibus seme ab ipsis suscipit,& ad penis radicem deserta a colan is Falsa' est Anatomicorum opinis venam sinistram semii nescim emulgenteob id originem traheres quod necesse sit salsum humorem ad testesaeferri, cuius titillatuin obtu homines commoueantur.
xtauis, Nihil mirum i stravi cui testes execti fuerant, nihil umbus iniae minus genuerit, ut Araeoteles resere quoniam potest i nchypseide anfractuoso tam seminis seruari quantum etiamst exectos testesginerationi sufficiat.
55쪽
O, C o C Ii est reduci io exuberantis humidi ad eam consistentiam, ut victum ab innato viventis calore contineaturi quae diffinitio nihil ab Aristotelis obscura diffini a nim in
tione diuersum habeto 's 'Humidum contineri naturali calore est illud huic agenti facile δε non pugnacitercedere. Agie vero in concoctam materiam calor liana aut in substantiam viventis per nutritionem conuertendos aut ta quam inutilem a se abigendo,&expellando succi igituromnes Gno sola alimenta conco Bione proprie b recipere apti sunt ut mirum sit Medicos Philoso Qidgyx Vphas nonnuitis, reprehendi, quod excrementa Hippocrati tio victus imimitatione cocta, vel incoctaappellentia morb.M--- Negari tamen haud potest multis partibus persectiorem alimentorum , quam excrementorum concoctionem emes quam conco onem sine dubio intellexit Galenus , cum scripsit lituitosos tantum succos proprie crudos, &id uolui neoSad concoquendumesse. Biliosa excrementa, atra bilis d tametsi non conuertu mal α.d
tur in hominis substantiam, ut pituita coquuntur tamen eo I
Ηumores quidam tenues, 5 aquei, qui hidropis ascitis materia sunt Aneutro modo idonei existunt, sit concoqua L . 'lib.
tur in humano corpore. quos, &quan
Nulla concoctio nisi sicci cum humido permi mones 4bii: ., ri potest ac propterea quae concoquuntur, casassescunt om niave Aristoteles Vcenuuit; tametsi secus fuit ab Avicen V Minib-
Cum enim concoctio fiat humidi perpessione quada, dubium non est,humoron calore domitum, imminutum siccitatecitius pervadi. 4 isto Iocin Tres uini S concoctisnis speciesna ratio, elixatio, ας assatio
56쪽
assati, quarum prima fructuum, qui ex plantis decerpuntur,propria es 4 reliquae duae nomen ab arte ad natuPam aetaphorice traductum habent animaliun que propriae sunt, elixatio quidem absolute astatio autem respective , ut
Concoctioni opponuntur ruditas, isterdum putresso diuersa tamen ratione illa quia mustum humidum resistes, Spugnax habet; haec quia dispergit, violentoque cabore euocat naturalem calorem,quo humidum debebat prohiberi; ne vagum &incertumdilaberetur, sed de cruditate,&putredine post. na Praneistus Accretio a non est per se motus, quod solo cons Uu di i ii mutationum aliarum citra nouum motu animal augeatur. P ι. Quod igitur Aristotelici dictitant ad qualitatem,quant1-tatem, ibi per se motum esse ad reliqua praedicamenta ex accidenti veritati minime est consentaneum.
Libro decimotertio methodi scribitur lienis subitantia crata nutriri sanguine iat liber quartus de usu partium habet splenis corpus ali ex tenuiori sanguinis portione. Reipodeo splenem nutriri illum quidem atro sanguine, sed subtiliori,paulatim misso,& ab arterijs proprijs elaborato. Cui pili suam assequuti longitudinem ulterius non prouehuntur Θ Fernelius credit quaestionem esse difficilem adeo, ut illius nulla ratio reddi possit dicimus nos huius rei causam esse mora contractam siccitatem,quae materiae pilo et-ficientis ductibilitatem cohibet Linimica qualitates dicibus pilorum propter continuationem communicata . . In librii de Credidit Aristoteles ' virile semen solam efficie inamgςRς ', 'i' enecatione hominis praestare L emineum autem Oiam
Τααλ materiam ita ut illud huic occurrat,
P actionem infigat; deinde inflatus abeat In librii 4 Sedesinoocratis c Platonis, & Galent Opinio onge ve-s 3 ior est.. Amque scilicet semen vicem utriusque causae subire efficientis inquam, & materiae menstruo sanguine nihil omnino efficiente. Nec tamen hinc recte colligas fore ex Hippocratis pinione,ut formina sua ipsius ope sine mare concipere possiit; quoniam
57쪽
quoniam copiosum foemina semen necessario est frigidius, quam ut formare scelum possitῆ illud vero, quod calidii est,
parcius existic,quam ut generatronis moli,4 materiae suificiat Lex imperfectis tamen sceminae conceptionibus molae matricis, m formia carnis frusta generantur. Spermaticae ' partes ut fiunt ex semine ita ex eodem a Plexo inritriuntur,admodum ramen il laborato. 2 ' ζ', Non igitur defectu, aut virtutis efficientes aut materiae sim xiiD-i de confracta in adultis ossa non regenerantur a sed ob alias ζό es. Κb:
Semen seu maris, seu foeminae uocalidius est, b eo na pP R. tos, malas no similes faciendi maiorem vim nabet , non tamen inficias eo copiam seminis ad similitudinem huiusmodi ipsam quoque plurimum valere. Recte Aristoteles, in Gal.ab omnibus corpori parti- e Lib.t dege-bus defluere in coitu semen contra Hippocratem 4 nega rata f. runt;proindeque mentiuntur illi, qui affirmant ob id filium Mal lib. de membro aliquo parentibus similem esses quia semen ex me ' hLόόΗ-bro parentum simili defluxerit de genitur in
Non ς recte Arist. insolis anseactibus vasorum semina- ό . mit
ariorum, ac non item in testibus generari,& elaborari se qui men scripsit. Ad Nisi semen 'viveret etiam excissima non posset gignen i viin Cςsardi vim ullam haberea non tamen semen totum vivit, Id il si ποῦ lius tantum spirituosa parsa quidquid vero corrumpitur se Ur P minis in generatione vitae omnino est expers. Humani corporis membra g non simul,sed naturali quo ' damordine alia post alia nascuntur, ita ut hepar primum, deinde cor, postremo cerebrum formetur. Dum praecipua membra generantur; simul cum illisliut partes alia 3 quae aut ijs semulantur, aut eorum custodiae di
Foeminae,si caetera sint paria, quam virio tardius semper b Hipp. in lib. figurantur. χ' Septimo,nono,undecimo,duodecimo, quartodecimo, ἡ conceptione mense vitales parius eduntur: octomestre ditata I 2I autem ut plurimum i non diu viuunt: quod fit ex ratione inp- --. dierum
58쪽
dierum iudicantium; ex proportione agentis ad id quod
patitur: non ex proportione tempori quo foetus conformatur,cum tempcn ibus,quibus idem ut moueatur, itero excludat opus habet. α Hipp. lib.de Pulsus, respiratio δ eundem usum,& finem habent;con tiaib. devoli seruationem nimirum innat caloriS, spirituum reteoei rape rei pira io nem: ac virumque duplici motu, duplici quiete constat , quorum dilatatio cum externa quiete ad tractionem igidae aurae, constrict: cum quiete interna ad expulsionem ex crementorum refertur. b Gai 16eriei Non tame uisus ita necessarius est, ut respiratio.quo x ςQ,α F nsit iam quod respiratio cordi praestat aere ad pulmone usquσh oci conuo transmisi, unde cor eundem per aleterram enalem exci- si ruius pit id praestat pulsus membris reliquis quorum calor cordis calori multis partibus cedies proindeque citissima ve illatione minus habet opus. diuersa facultate prodeunt pulsatio, rebratio;quod Gale libello haec motus omninue sit voluntarius, solis musculis factus; ibis est illa motus sit vitalis hoc est partim naturalis quatenus' γδ dg φω mu minis arbitrio non editur , partim voluntarius, quatenuS, non pro ratione .gentis ad patiens, sed pro ratione indιgenitiae exercetur.
Expiratio, interna quies in respiratione ea, quae fit plex est efflatio; cessationes sunt a voluntaria actione proce dentibus ipso pondere sine vi ulla facultatis , &ad naturale statam redeuntibus musculis at in ea quae conatu aliquo maiori fieri solet,ut cum loquimur,ciamamuS,vociferamur, actiones sunt omnino voluntariae musculorum intarcost lium ope factae. Inspiratio , vi externa quies nunquam non sunt actuosi,
Rythmi ratio nos cogit confiteri in pulsu utrumque mortina a facultate actuosa fieri , nisi infra proprium auum armalaibello. teriae pulsando comprimantur: quod in pulsu naturali numquod Uui quam contingit
ta: α Σ Externa quies in pulsu facultatis opus est: at quies inter
59쪽
. Respiratio citra omncm vj a facta, pulsatio ea re pluri oi ih i se,nium conueniunt , ' quod utraque post dilatationem bre diffii ultates: uiores, post confirrctioneo Cuten longior quiete otiantur Propcer similem usum se, ut pulsus,i re sipiratio a similli hus causis si caetera sirit paria Leodem modo alterentur ita tamen ut ocuiata numero sibi haud neces ario respondeant. Corvi arteriae b simul dilatantur,' simul constringUn cal lib. 8 detur in pulsi1bus nec tamen ad trahendum. expellendum CLZμkimpediunt se mutuo , quod ex Aristotele colligo in libello de spiratione 4 ex Galeno varijs in locis,praesertim vero i- hro .de differentijS pulsoum capin . . . . Contra hanc sententiam ita argumentantur aliqui illud, quod cor compressum. constrictum expellit , in arterias mittiture corde igitur compressis arterias dilatati necessum est. Respondeo, cuncta in humano corpore c0mmune con- suxum haberea omniaque ex omnibus posse accipere, Min omnia demandare sine usu aut dilatationis, aut constru actionis. His addo arterias non omnino obstrui cum constrangun tur: se sua caua libera habere; proindeque posse illaSsi p. 9 in 'diu' mul ab altera parte recipere 4 in alteram motu uno,&Per d. h. ii tapetuo remittere; ut fieri cernimus in praelongi vasculi cu in-xu undequaque pariter comprimuntur. Videmus ex Galeni sententia 4 receptis in pupillam ocu a ciuita rua
li simulachris visilium rerum;& omissa ad magnitudinem, An IIS
distantiam dimetiendam in coniunci iam aerem videndida rodem parti cultate unica maere&oculo vi fionei a Da. P- Non tamen cita nos aere viderea sicut baculo sentimus . ves.sia si ia
cum Stoicis Galenus est arbitratus. .contgouersia
Species,d simulachra,qu videdo in oculum recipiuntvi: -- eiusdem naturae sunt; cuius recipsae visites. Externum lumen non ad colorum species d)itundendas inodo, sed, ad videndi facultatem tum adiuuandam; tum in Ionginquum usque aerem producendam ex Galeni opinione necesserium es farinALNati
Quod ab Aristotele scriptum est, nihil sine medio senti sus bin-
60쪽
ri ' sensum non affici immediare a re sensili non est perpetuae veritatis . Tactus enim, austus neque medio, aut e . 4.ii 'ςx00,δ'x 0xςxno,neque speciebus sentiendo utuntur. ἡ.. ii s p sentire ςst quid diuersum haud dubie rapassione, qua Elaxo sensus instrumentum a re sensit eu mediate, seu immediateasncitur.
Colligitur ex Gal Iocis ciistis,in maxime ex libro de tremorec sad Me lib. s. 4e simpl. medicam faciata cap.9
uigitur ex eodem Gai. iocis citati caten lib.de
N, A calor est is,' qui humore,& reliquis qualitatibuSita est contemperatus ut humana vitae obeundis functionibus id
Naturalam calorem eiusdem formaeue putamus est cuius est elementaris. Naturalis calor primum quidem solidis partibus infidelicordique maxime post aute 4 erranti spiritui, sanguini Calidum innarum nihil est aliud, quam sanguis, semen, sicut scribit Gal.in comm.aduersus Lycum cap.7.quod suam essentiam , substantiam habet antequam membra facta sint. Idem est calidum ingenitum post formata membra quod erat ante ς tametsi quod ante membrorum formationem calidi ingeniti temperamentum appelsabatur ; nunc appetiletur membrorum temperamentum. Calidum innatum post formata membra extranei suste- fit aliquid vestque leui quodam modo immutatuma quae mutatio temporis progressi semper fit maioraminc Hippocrates uniuersae pronunciauit in pueris calidi ingeniti plurimum esse. Calidum ergo ingenitum ex quatuor constat elementaribus qualitatibus,calore,frigore,humore, siccitate a lore possiden motum ad exteriora, Irperiora , a frigore autem motum ad inseriora. ad interiora,sicut scribit Gale. litata tremore cap.6