Tractatus de apoplexia : dissertatio inauguralis medico-practica

61쪽

Frequentissime haec sorma, ubi haemorrhagia

praegressu modica tantum fuit, observatur. Tempus, quod ad cicatris attonem necessarium, dis sicile est determinatu, consuetim cicatrisatio in cerebello Iongissimum tempus exposcit cicatrix nuclei sormam reserens frequentissime obvenit, cicatrix formam reserens lineae, rarissime Cicatrix varii est coloris, mox offert col0rem nigrum, runeo nigrum, rune0-ssavidum, intense avidum, pallide avum, mox riseum et albidum Cicatrices discissae osserunt vel strata textus cellularis tenuia, mollia, concreta, vel membrana sbroSas, duraS, 0mpactas. Substantia cerebri in circumferentia horum cicatricum est aut normalis consistentiae, ut in circumserentia' aut 2 linearum indurata Crureimier . 2. Ubi copia sanguinis extravasati major fuit, parietes cavernae sub processu cicatrisationis per ligamenta cellulosa, asis Sanguiferis pertexta, inter Se invicem connectuntur. Ligamenta illa mutuo se decuSSant, talique pacto cava formant, quae humore tenui, ich0r0S0, rubicundo aut savicante et gelatinoso replentur.3. Alia adhuc vice cysta formatur, cujus interna lacies membrana tenui, seroSa, avicante, madida in

vestitu Niobe .

0uodsi superficies cerebri aut ventriculi sedem sistunt haemorrhagiae, cystis ap0plectica raro formatur, frequentius tamen in superficie cerebri, quam in ventriculis' mollities et avedo minus Sunt conspicuae quoniam taciti negotio a Sanguine serius adhuc effuso abluuntur, quod frustula Substantiae cerebri cum sanguinis c0ngulo mixta, ibidem inventa, abunde demonstrant.

cystides ap0plecticae in superscie cerebri natae obl0ngam, in Superficie superiure et inferiore complanatam sere tabularem reserunt sormam lacie Superiorcystidi cum dura matre plerumque concreta, inserior vel cum pia matre vel cum Substantia cerebri 0haeret.

62쪽

0uoad processum cicatrisationi ea omnia valent, quae Superi u adduXimus. Nonnunquam obveniunt casuS, ubi praegresso te plures annos insultu poplectico, cicatrix nuclei- formi enata, o S ann0S, 0Stquam aeger ex priori Stinatu fuit, novus ex cauSa data, in Sultu a poplecticus contingit hic aut exsudatum haemorrhagicum X oritur pone cicatricem vetustam, qu0d rarissime sit, nam vasa et substantia in cicatricum circumserentia irmiora Sunt aut exsudatum novum contingit in Iocisa cicatrice remotiS, quod frequentius contingit, et nobis saepius observare licuit. In tali casu ea omnia contingunt cum n0vo extravnsato, quae prius su Siu eXΡ0Suimus. Si homo convalescit, tum habet duas cicatrice , quae dein, Si alio morbo aut novo i. e. tertio insultu poplectic intrante, moritur, sub Sectione cere bri inveniuntur aut si antequam cicatri sati nova sacta, mor intravit, tum cicatrix vetusta et novum haemorrhagicum extravnSalum in Uenitur sub necros copia. Hoc etiam obvenit, quod in uno eodemque individuo, poplectico habitu donato, causa excitante, eodem temporis momento duplex extra vasa tum Sanguineum, sed in diversis ocis . . in hemisphaeris cerebri dextro et sinistro vi de Observat. II. exoritur, tum sub necros copiis aut duplex extravasattim, ut duas cystides invenimus aut duplicem cicatricem. Communiter tamen in uno hujus extravasati loco sanguinis major quantitas accumulata, in alter I 0c min0r. 0nnunquam extruvaSatum contingit in Superscie cerebri et alterian in ipsa cerebri substantia, aut in ejus veniriculi S, quin extra vaSata communicent quod SectioneSedocent.

In aliis casibus adest duplex extravasatum Sanguineum, Sed ita efformatum, ut X trava Sata per canalem pathologicum communicent, g. deSt

63쪽

extravasatum in superficie cerebri a vide ad stantem siguram', alterum in Substantia cerebri

HuSdem lateris, e g. supra tegumentum ventri culi lateratis nunc haec ambo extraVuSat hcommunicent per canalem abnormem c. Huc primo non P0SSumu RSSignare an extravaSatum a prius factum et per p0ndus Sanguini proprium extraVRSatum SiUe RVer

nara posterius lacta huic sententiae vix conSentire va- IemuS, quia Si extravasatum a prius tactum, tum non tam angustum canalem formaret, sed aequali modo per p0ndu Suum proprium subStantiam cerebri extenderet hinc potius Secundum posSumu RSSumere, qu0d in eodem cerebri haemisphaerio eodem tempori m0mento duplex extravasatum tactum, unum in Superficie, et alterum in cerebri ipsius substantia. Subsequuta autem emollitione cerebri in ambarum cavitatum circumserentia, substantia intermedia intra haec duo extravasata emollita fuit, quo facio extravasatum Superi u levi m0do canalem sibi sacere potuit, quod dein extravasatum inserius invenit, et hinc illa communicatio. Sub Sectionibus aut invenitur duplex extravasatum, qu0d per canalem morboSum communicat aut adest duplex cystis ap0plectica, qu0rum cavitates internae per canalem te Duem communicant, aut non, si canalis est obliteratus, hinc b Stide Separatae inveniuntur aut Si cicatrisatio SubSequuta St, tum dii nuclei pertatum fibrosum cohaerentes, sere hanc formam reserentes inveniuntur.

Fors existit adhuc major numerus harum complicati0num , quam nos assignavimus , hoc nun negamuS Benevole Lector retulimus tantum ea, quae Sub adn-Verum Secti0nibus invenimus, innixi verbis immortalis Bassui3 ,,Λr medica tota in observationibus. Sed ne exSpectes, . L. ut dicta sole clariora sint, p0itu pr0- stemur, ut verbis clari atque sempiterne laureati Home

64쪽

et cum ingenio peculiari a natura donat Goether

priusquam supra adducta, licet culter anat0micus edocuit, in lucem proserre auSi SumuS.

Sunt 01ia sunt quaedam mediocria sunt mala plura, Quae Iegis hic aliter n0n sit, Avite, Iiber. MartiaLA L. S. Epigr. 16.

Praeter nunc adducta per sectione inventa cerebri substantia aut mollis aut nimis dura, Iacerata, Bbscessu detenta, pallida, avida, viridican S, praerubra aut solito obscurior, subinde solliculi membranosi cicatrices, vel avitate morb0Sae, Sanguinem Dagulatum, aut massam Sanguinis exsiccati, aut solum uidum Sero Sum, aut cum Sanguine c0mmi Xtum, aut nil, ut textum cellulosum simplicem continentes sex insultu puple-Xiae praegresso residuae 3 - haec residua 'Si p0plexiam sanguineam multo frequentius inveniuntur, nam OXSudatum sanguineum multo difficilius res0rbetur, quam Serosum aut lymphaticum plexus choroidei tumidi, rupti, vel varicibus distenti. Sanguinem tunica propria Seu Sacco, quem cum illo an eurysmati comparabant, in cerebro involutum observarunt ei er et Morgagut, nec non plures recenti0rum Pathol0gorum. Quo ad habitum externum Sequentia notanda Veniunt in hac ap. facies plerumque turget, rubet ex ore Spuma seros vel Sanguinolenta profluit, ex naribus

Serum aut sanguis' abi livida' oculi pr0minent, pupilla dilatata, sed vidimus Observat. IX. etiam pupillam non dilatatam in alio casu invenimus pupillam in uno oculo dilatatam, in altero non maculae ex Si-

65쪽

napismis vesicantibus proVocatae facile c0gn0Scuntur. In his cadaveribus quoque vulnera e m0rsu hirudinum, scarificationibus, phlebotomia, inVenimus. Λdc. In hac a poplexin Specie a S meningum et cerebri sanguine nigro ssuido vel Semic0agulato scatent. In sinibus serum vel lympha accumulata, e massae polyposae Serum uidum, lymphaticum e sanguinolentum tenue vel viscidum, intra meninges vel in superscie encephali Parenchyma ipsum cerebri hydatidi-hu repletum, praeter normam fmim, vel molle, aceratum, pallidum, aveScenS, RSSam RSODSam speren S, e pure insitratium, subinde cicatrices aut avitates morbosas, serum ut Ib mpham aut nil continentes, praecipue, Si plenaria reS0rptio contingebat hinc sola cavita remanet, aut cicatrix cecinSultu poplexiae praegreSS residuae, aut vasa Substantia cerebri aere insata, aut inania, collapsa in ventriculis cerebri saepiSSime materia puriformiS, Serum effusum avidum, aqu0Sum, Sanguiuolentum ad 3 6 uncia accumulatum ;plexus choroidei tumidi, hydaiidibus obsiti in corpore

calloso calculi et excrescentiae variae' glandula pituitos tumens, muco repleta glandula pinealis ad magnitudinem nucis juglandis aucta in ranii basi uidumnqu0Sum, Ser0Sum, b mphaticum, aveScens, rubicundum, Vel cum sanguine mero quidquam tinctum, ad plures uncias inventum Ouod habitum externum adtinet, Sequentia invenimus corpus bene RStum, beSum, arte Singulae laxae, edematoSae, vel caduUer mactatum, corrugatum facies plerumque pallida, collapSa, vel tumidula labia pallida, oculi in orbitam retracti, pupilla

raro dilatata raro spuma ante os adhuc rarius fluidum

SeroSum aut Sanguineum ex naribuS.

Sub complicationibus a poplexiae specierum inter Se et praecipue Sanguineae et Serosae, Sub Sectioni bu cadaverum mutationes in rani0, quae e0rsim Sub bet adduximus, conjunctae occurrunt occurrunt praeci

66쪽

pue in individuis corbuticis, OS abusum narcoticorun ,

aut spiritu0Sorum, em0rtuiS. Ceterum adhuc m0nendum, quod jam sub S.I3. adduximus, quod non Semper quantita eXSudati cujuscumque sit generi aut Sanguine aut Ser0Si cum Symp- tomatibus insultus a poplectici in directa rutione versetur, nam non raro obvenit XSudati magna quantitas , ubi sympi0mata popleXiae Xigua e contra OX Suda tum nimie parcum inventum, ubi Symplomata luculenta

et exquisita erant Abercrombie 3 non raro sectiones ostendunt eXSudatum Iargum, ubi nulla ap0plexiae Symp- tomata praesto erant f p ιο tandem occurrunt casus qui cum omnibu Sympionantibus gravissimae poplexiae Sanguineae decurrunt, et Sectione cerebrum

specie sanum osserunt vide S. I ad J. Haec omnia

tantum ex complicatione ap0plexiae Specierum inter Se explicare Valem IS. In utraque apopIeXiae Specie, tum sanguinea, tum serosa, uti et in nerVOSa, praeter enumerata varia inventa, uti erantum angustum loli , topho, gummate, exosiosi miseland J, carie adsectum fracturae ossium cranii , SSa aut fruSta SSium , lignum, ferrum , apides , aliaque corpora in cerebri substantiam impactas laesiones cerebri variae ossa cranii a Se invicem remota, profundi Sulcis et fossis a glandulis achionis multum tumentibus instructa, iisdem locis solito tenuiora et pellucida , , cerebri membranae ossibus cranii, vel sibi invicem morbos adhaerentes, inornSSatne induratae , OSSisicatae, inflammatae , exulceratae. In

falce cerebri Henke ' et nos vide observat. III. , in sinu durae matris Conrud ' ossa invenit, et nos in Su-

67쪽

perficie durae matris Iaminas osseas variae magnitudinis et crassiti ei, et granula ossea Solitaria vel aggregata. majora quam Semen papaveriS, milii, ' plurie sub sectionibus cadaverum invenimus 3 Sic quoque in arochnoidea Iamina ossea praecipue in indiUidui arthriticis, apu-plexi defunctis, frequentius observavimus Frequentissime ossificationes in lalce cerebri magna parte n-teriore, rarius in tentorio, rarissime in falce cerebelli occurrunt Parenchymatii ipsius Megeneratio in diversis cerebri 10cis, abscessus, Stentomata, arc0mata,

tumore cyStici, vera taenia hydatigena Flacher ), tuberculari tuberculosis cerebri), tubercula arthriticas induratione Scirrhosas L cisii ' invenit; sungi hydatidosicranii fungi mediit Iares, fungi durae matris, fungus

haemato des, tumores fibro-cartilaginosi, tubercula durae matri , melanosis hydatides in plexibus et substantia cerebri, cerebellum cirrho sum praeterea inventa est atrophia cerebri totius aut singularum ejuSpartium, uti thalamorum opticorum, nerUorum opticorum vide Oi si ruina. IV. nerU0rum ec cerebro provenientium P cerebellum deforme, introphicum pro parte aut ex t0to vel hypertrophicum ex toto vel in

singulis partibus, emollitio filava aut rubra, cerebri,

pro Se aut cum exsudatis sanguineis, ymphaticis etc. 3plaga cerebri emollita variat a magnitudine is usque ad illam ovi anserint; sarcoma glandulae pituitariae; glandula pinealis magna, passim purulenta Lleutaud J, passim ossificata mase carotidum obstructio , SSis mali 0 Bonnes λ, aneurysma carotidis cerebraliSPaneu-δ Τaenia hydat in lexu chorioid. iiivent hist. Lipsiae 1 89. D De subitaneis morti nis Pag. 95. et . tori Rat. med. V. VII. Pag. 163. D De his enumeratis Ἀεctionum productis inmusaeo palli0Iogico Universitatis Vindobonensis plura insignia praeparata assemata

inveniuntue.

68쪽

risma arteriae vertebrali siniStrae prope oramen magnum Sormanti, fragilitas vasoriam cerebralium horiam ruptura aliaque inveniuntur. - Descriptae mutationes morbo Sae, uiplurimum in hemiSphaeri partibu para lyticis opposit inveniuntur.

Praeter nunc citata variae quoquo uno malia in reliquo corpore, praecipue in thorace et in abdomine sub sectionibus poplexi destinctorum sunt in Ventae, quae aut apopleXiam cstu Sarunt, aut qu0cumque alio modo circulationis aberrationes et inde nimiam Sanguinis accumulationem in cerebro induxerunt. An om aliae pectoris. Huc spectant deformi late et concretione thoracis variae; vertebrae collisex' morbi pulmonum varii, uti: cirrhi , Si eut0mata , tubercula indurata c0piosa et c., per quos circulii laticies vitalis turbatum, interrumpitur; pleura pulmonibu aut diaphragmati morbo Se nexa enormita cordi Τ', ni comate aut alio vitio adsectis concretio peri cardii cum

corde concretione pulmonum cum pericardio; neuryS-mata cordis ' et vasorum majorum, eorumque origo

abnormis, ossificatio, polypi ' rigidita parietum Ventriculorum cordis indurationes, ossis cationes valvu Iarum i et iri cuspidalium, semilunarium cui de Ois erv. I. IV. VII. 3 inflammatio membranae cava cor dis obvestieniis fui de Observat. II. vena cavudescendens a tum0ribus in pectore compressa arteria vertebralis exorta immediate ex arcu ortae Morgagnu oriscia c0rdis valde angusta i Observat. VII. etc. An om aliae in abdominis cavo. Praecipue adnotantur: tumore barii teneris; steatomata μ',

69쪽

servat. Ι ΙΙ. ΙΙΙ. , vel inssammatum, cum abscessu provisum Observat. IV.J Viscerum in abdomine reconditarum infarctus tumor renum ingens, ortam de-

Scendentem comprimens s Morgagni' intestini jejuni tumor cysticus coli iniussusceptio ); vasorum abdominalium varices calculi sellei, renates, vesicales s olf- mann Bonnet, Basliv0; ossificatio ortae descendentis J.

Fretus aureis verbis immortalis Ivlisti: Duo sunt praecipui medicinae cardines, ratio et observatio; observatio tamen est filum, ad quod dirigi debent medicorum ratiocinian adduco nonnullas ob Servationes notatu dignissimas, quas vel solum observavi vel etiam observavi et tractavi, nam ingeniosus atque SagaciSSimus ridericit Holi mannus, γυις IIυλι o αγορηΠῆς, του και TO γλ Ἐσσης μελtro γλυκι ον εῖν ο υθη , dicit: se CaSus clinici et completae morborum historiae unicum et verum pathologiae et therapiae rationalis fundamentum conStituunt, sine quorum sussciente apparatu nihil Ao- Iidi medicus in theoria statuere, neque in praX praestare et efficere potest ' et Hermarinus Boerhavitis , obServator naturae assiduus, aureatu in aeterna Saecula, dicit: Duo tantum firma sundamenta agnoscenda Sunt, quibus certi Ssima medicina nititur. Nempe

70쪽

I. adcuratissima observati earium adparitionum, quae in li0mine Sano, aegrot0, 0riente et mortui cadavere: Sensibus externis adparent. 2. Severa indagatio illorum, quae in homine Iatent, sensibus abScondita et quae sola raciocinatione exacte obtinere poSSunt, dum data experimenta ingulatim perfecte expansa in omnibu Sui proprietatibus examinantur, ac inter Se Sedulo comparantur, ut 0nvenientia vel diversitas patescat oumque ea omnia notantur, quae clare inde deduci poSSunt. Neque vero posteriora haec prioribu minus da vel frma erunt.' Per deos immortale rogo tantum enixe lectores benevolos, ut Si quae, Ino ud ducenda manca inveniant, ignoscant et meminerint primum rude tentamen tyronis

medici esse, quod acumini ingenii dijudicandum proponitur.

Dr. Iosephus Ptele, Abbas insulatus B M. V. de Pagrany Aulae atque Palatii C. t. nr0chii et . ,

53 annorum, habitu teneri, temperamenti Sanguine0- cholerici, praeter Xanthemata pueritiae infesta, quae

normalem decurSum obser Uarunt, Sque ad quadrage simum n0num annum uti bona axisu est Sanitate.

Ab hoc tempore, variis temporibus de vertigine, 010ribus ad occipiat, trem0re artuum inferiorum ingreSSuincerto, palpitatione cordi S, nec non de d0lore in regione lumbali est conquestus 3 interdum molimina haemorrhoidalia suerunt adcusata. Hac de causa per in tervalla varia repetit hirudinum applicatio ad anum,

cucurbitarum cruenturum ei Sus decursum Spinarum

vertebralium et per Ι0ngum tempus pro usu intern digitali cum nitro, nec non elixirium acidum Hulierisue runt ordinata. Sub horum remediorum usu haec Symp- tomata Semper diminuebantur et hinc inde per aliqu0t tempu penitu disparuerunt.