Tractatus de apoplexia : dissertatio inauguralis medico-practica

71쪽

Ast die 28. Martii Ι 840 postquam diebus praegressi optime se habuerat, temp0re matutino quidem aliquam inquietudinem persentiebat, Sacram tamen missam celebravit; sed ad horam Sectindam p0 meridianam ex dessione, ubi post longam 30ciserati0nem animo exaltato it valde intento rem pro re publica summi momenti defendebat, domum rediens in platea repente ingressus ejus turbatus, et capite antrorsum inclinato, titubantem, vacillantem ac Si pede rependo traherentur incedentem conspexi facies rubebat turgebat, et jam tunc momenti spuma evis circa S apparuit,arius Superiores tremebant, inseriores suetum officium peragere o Iuerunt Statim Ipsi auxiliari volui, sed hic bonus Vir rem vili pendebat et ulterius progredi vo-Iuit vix tamen gradus tres quatu0rvo secit, membrorum inseriorum pondus atque Stupor gressum c0hibuit, et

ni ipsi auxilio venissem, humi cecidisset rubor atque turgor faciei erat magis evolutuS, pupilla quidquam dilatilia, labia sublivida lingua gravis, balbutiens, Verba edidit intellectu non possibilia arteriae temporBleS sortiter pulsabant, respiratio dissicilis, profunda, Suspiria frequentia, Iulsu lentus et sortis Sub tali rerum

Statu collare solvi, iunicam indut9m aperivi, I pSumque manibus mei Sustinui; quum conscientia plenarie deleta non fuisset, oculi apertis, Vultu quidquam hilariori, respirio quidquam liberiore sucio turgore capitis decrescente, quasi refocillatus, ulterius ambulare voluit Sed et tertia vice plenarie fortuna ceSSavit, satumque dirum statum omnem meliorem denegavit: nam Sympt0 muta adductu graviora lacia c0nscientia derepente abolita fuit, motusque Voluntarius SublatuS, muSculi relaxati corpus tenere n0n valuerunt, hinc, quum hoc subit intravit, cecidit in Iatus dextrum trunci nec non faciei et praecipue ad SS temporalia, qui IapSuS, cum ipsum firmiter manibus tenurem, non admodum gravi fuit, riuum ego etiam S0Ium maternum trunco

72쪽

atque pedibus tangere debuerim; hoc momento statim ipsum sustuli et rogavi adstantes, ut mihi quis ex domo pr0pinqua quam et acetum adportaret et alius cum rum Vindobonae consuetum Fia ker-Wagen adduceret. Adspiciens aegrum, facie ejus erat adm0dum rubra, livida, ocul0Sm0x aperiebat, mox claudebat, Spuma Xore emuxit, respiratio erat dissicilis, sed non Sterierosa,

tremore artuum Superiorum, inferiorum status fere pa-

reiicias, pulsu durus, tardus mente cogitavi, qu0d hic gravis Ap pclexia intravit Paucis post minutis, quum aeger ad Se redire inceperit , hunc enixe rogavi, ut mihi habitationem suam assignaret ter mihi loqueIa

sum Sol viis VeStibus arctis, adspersionem feci cum aqua frigida, et tempora cum aceto Iavavi, sic quoque Oriscia narium et manus. Nunc currus advenit et currus

ope Ipsum in habitaculum deportavi Sub vectione semper manum Sini Stram adspexit, quam Statim exploraVi, an fracta Sit, nec ne et quum nullam laesionem invenissem, interrogavi an Ipsi doleat respondebat mihi: senon' voce tamen debili, fere phonica. hoc ultimum

Rus erat verbum. Interea curru ad habitaculum suum venit, tum Statim in cubile suum deportatus, vestibus exutus et trunco emi erecto in lectum positus' infra caput posui pellem cervinam, Supra caput fomenta glacialia, ad pedes linteum tepidum paucis post minutis Venaesectio arga est instituta vertici adplicita vesica bovina, quae glaciem Semicontusam cum Sale culinari commixtam continebat; muchae adpositum veSicans ad magnitudinem palmae manus, et suris brachiiS-que sinapismi acido acetico commixti an clySina ex insus storum chamomillae cum oleo et sale injectum, et interne remedium antiphlogisticum congesti0neSque Sedans, humores a capite detrahens, praescriptum, quod tamen aeger ob deglutitionem denegatam non SSumSit.

73쪽

Status hic soporosus, omniaque Symplomata Hiera die, id est 29. Martii eodem tenore perstarunt, et quum congestiones ad vespera VerSu encephalon graviores suissent, hirudines medicinale Num. Sex temporibus adplicita fuerunt. Ceterum in omnibus conti

nuatum.

Ast licet omnia cum summa diligentia adhibita, ex hora in horam status pejor intravit, qui iumen Senon per symptomata objectiva monstravit, quia aeger quiete absque deliriis decubuit, sed per lapsum atque

debilitatem, prostrationem et exhauStionem Virium ex minuto in minutum increscentem, ita, ut aeger die 30. Martii hora j post mesonb ctium supremum obiit diem. Sectio altera die instituta sequentia offerebat: CorpuS, Supra quinque pede longum, pr0porti0nem omnium partium pulcherrimam offert, pingue et muSculoSum dorSum, cervix et collum maculis Iute expanSis , prosundis, feralibus obsitum' capulas retro adest plaga oblonge quadrata magnitudini palmae manu cum levi crusta avescente, ex applicito veSicante, tecta. Facie non alterata, physiognomia hilaris, pie dormientis vertex calvus, temp0ra et occipiat capillo pulchro , cincinnato, e gri Seo, nigricante Orna-iuina reg/o temporalis lateris dextri magis complanata, et ex lapsu in hoc latus praegresso adtrita, in margine orbitae dextrae temp0rali ad fabae magnitudinem plaga Sugillata, quae e lapsu provenit, invenitur re gio temporalis Sinistra magis convexa' in quolibet tempore tria coerulea punctula sugillata ex hirudinum mor-Su. Oculus sinister prosundiu Si tuS, quam dexter, paIpebrae clausae, pupilla coarctata Collum breve, valde crassum, tumidum Inisexura cubiti dextri vulnus sugillatum e praegressa phlebotomia , ceterum pectus, abdomen et extremitates nil peculiare osserebant.

cim iiii alia tu , calvaria inaequaliter elyptica,

74쪽

in regi0ne temporali dextra multo crassi 0r, quam in Iatere Sinistro ejusdem regionis' impressione ex glandulis I achionis enatae, majores, profundi0re , quam

e norma obvenire solent sulci faciei isternae cranii ex arterim temporali provenientes profundi 0re et lati0re quantitas emissariori in pauca atque arca. Dura enim Sanguine injecta, hinc inde in ejus interna facie larva sanguinis ixtravastita inveniuntur, dextroi Sum dura mater piae mening 1irmiter adhaeret, Naga eHOS piae meningis valde extensa, eam inter et arachnoideam luidum risei coloris m0dica quantitate essu Sum 3 substantia cerebri tum corticalis, tum medullari in Supersici solida, profundius mollior Sub- Stantia medullaris sanguine non injecta Mentrictim la- feralis cerebri sinister vald opere dilatatus, rauido et coaguIut extravasalo aristi in eo repletuso ventricti sdexter laterialis etiam valde dilatatus, sanguine infra-vasato totaliter expletus, seplum pellucidum dilacera-ium, et cita extra vasata communicani. suantitas fravasati quatuor uncias continet. Plextis choroideus ventriculi dextri hydatidibus obsessus Basis

cerebri et cerebellia extra vasato sanguine Sunt obducta. rebelli substantia sanguine valde dives. Sinus durae matri S praecipue Sinus occipitali et petrOSu sanguine nigricante nimie repletus Basis cranii Supra orbitam sinistram prosundius sita, quam in latere dextro. Cavum thoracis In caro thoracis utroque parUa quantita Seri accumulata. iterque timo col-ΙapsuS substantiae normalis, clobi superi0re parum, inseriore unld opere sanguine Sero So Spumante insil-trati. In pericvrdio sueta quantitas seri flavicantis. Corhypertrophicum, pingue' trium cordis dextrum 41atatum, Sanguine nimis impletum, pariete eju tenueS, marcidi 3 parietes atrii sinistri quidquam crassiore Sed etiam marcidi et molles. Mentriculis sinister cordis magis dilatatus , quam in statu normali ventrictim deX--

75쪽

ter ni abnorme offert Aoria ab orti usque ad arcum , ex dimidia parte dilatata vali tuae omnes cordi cras-βiores, densiores et Solidiores inventae. Cavum abdominis. Ventriciuus es intestina

extrorΝum vasa turgentia offerunt, ita, ut velamentum eorum Serosum rubefactum adparent, ceterum norma

lia. Impatis volum ex non auctum, fusco rubri coloris, Subtiliter granulatum, consistentiae normalis Cyssis tellea parva, Suetam quantitatem bilis uidae continet.

Si hujus morbi ortum, evolutionem ulteriorem to iamque ejus historiam, nec non productu necro Scopiae institutae attenta mente pensitamus, haud quispiam de diagno si rite statuta dubium movebit, quum ille sere

omnibus, unicuique studio pathognomonicis sympt0mntibus exornatus in conspectum nostrum proceSSerit Caeteroquin ex hacce morbi historia elucescit, quomodo et a quibus Simul causis concurrentibus in homine disposito , et jam aliquando in Sultum ap0pIecticum Xperto, non solum gravi illa haemorrhoea cerebri, sed etiani ap0plexi nervosa pr0gigni p0SSit; nam Vir ille ingeni0Sus ac Summe laboriosus per duas tresve horas summis atque gravis Simi rebus ad rem publicam spectantibus occupatuS OX SeSSione destitigatu exivit. Sublata

singulorum SySiematum in organi Smo quodam harmonia, horum turbatio intrat. - Systemate Bervoso - quod edocent tremores istin Specie centro centrorum ex nimia

animi et mentis sub Sessione intentione in casu concreto defatigat , delassato systema circuIatorium in individuo alioquin lethorico praedominium, principatum prae S 'Stemate nervoso acquiSivit. unc sub

76쪽

scalarum descensione ex domu, ubi Sessio erat, tur-gor sive Sanguinis congeStio major versus parte Superiores adducta sub ambulati0ne autem, etiamsi haec congestio pro parte sublata fuit, ventus ipsi valde adver-Sus erat, hic iterum systemati circulatorii turbationem post se traxit, Sangui neque pulmoneS, neque cur bene permeare potuit, hinc Stagnatio sanguinis in partibus superioribus , in cerebro hinc defatigat jam cerebro , hoc vasculis nimie Sanguine turgidi Suetam resistentiam Opponere non potuit, hinc dilaceratio vasorum, Sanguini effuSi0, et exinde suppressio functionum cerebalium, quae ob cerebrum jam defatigatum eo major et gravior suit. Functiones itaque cerebrales ex duplici causa, nempe ex haemorrhagico exsudato praesente et e defatigatione praegressa pristinum robur recuperare n0n potuerunt, quin imo e Vera SuppreSSi0ne, exhaustio et plenaria flammae internae vitalis sub-1atio nata. Mortem, etiamsi remedia aptissima exhibita , esse subsequutam ex Apoplexi a nervo SD-

Golacheber Anton, 5 annorum texi0 SericariuS, staturae mediocri , male nutritus , temperamenti anguineo cholerici, praeter exanthemata pueritiae infesta, etiam oriola naturales in juventute regulariter decurrenteS, Si perpeSSuS. Anno aetatis 21 et 22 Dialei-

pyra tritaea per longius tempus Iaboravit, quae tamen semper remediis rite adhibitis feliciter debellata et expulsa est. Si paulo p0St exantiatam ultimam dialeipyram haemorrhoidibus , omni mense usque circiter ad nn-num 40 typice uentibus, Salutatus. Ceterum Sque ad annum 46 semper sanus suit, tantum alvo Segni et oppilata, qua jam ex juventute laborat, SaepiuS Xcru

77쪽

ciatus Post annum 40 ortuna ejus orens subito exiit, et usque ad novissimum tempus non amplius rediit; ab illo tempore , licet quantum p 0tuit labor vit, ex una

tamen miserii in alteram incidit rerum penuria Summa pressus, cubile humidum, aere corrupto repletum, inhabitavit 3 vino malo, cremat c0rrupto , noxio ce-revi Siaque Viscida Sat copiose usus 3 tenacia, glutin0Sa, ac pinguia VeScenS, corpus ejus atque animam pedetenti destruxerunt nam ex eo tempor lactu m0r0Sus, hypoch0ndriacus it Melancholicus ad anum paruerunt mariscae , uxus haemorrhoidalis , qui quo plure annos numeravit, eo magis irregularis fuit, intermittens et nonnunquam per longius templa SuppreS-Sus 3 ex hoc doloribus sacratibus, tensivis ad nuchum et occipiat se extendentibus , congestionibu VerSu en-kephalon, cephalalgia frontali et occipitali obtusa, re

mente Vertigine, marebaria, vis hebete obnubilatione Saepius laboravit. Vili ast pendens aegritudinem, ossiciis suis adhuc dum fungitur, oculos intendit, treSquatu0rve candelas ad vesperas incendit, ut bene Videre possit ast omnia frustra sub ipso labore muScae, Scintillae, punctula nigri cantia ante oculos volitabant, ita, ut mor0Su S, delassatus, licet parum lab0ravit, 'ericum irratus Sterneret. Cutis color pedetentim exortuSpallide avidus respiratio difficilis, appetitu pro Stra- tu , SenSum oppleti0nis et tensionis in regione veniri culi, d0lores vagantes in regione hepatis, lieni et umbilici alvinae excretiones mox durae reStrictae, m0X iterum copiosae, uidae, statum ejus de die in diem pejorem reddiderunt. His symptomatibus pedetentim increscentibus, men se Octobris anni 18 39 in clinicum opthalmologicum cel.

Do m. Pros. Nob. a Rosas venit, quem, quum eodem tempore ordinarius ambulantium suiSSem, SuScepi, et ex ili4 jam tempore observavi Aeger Stricte Xaminatu omnia Supra enumerata Sympt0mata accuSRVit,

78쪽

sed gradus Ili 0ris, quam prius, et diagnosis facta:

Ambib opia amaurotica ex congestionibus Ver Sus en kephalon in haemorrhoidario. Ordinata sunt cucurbitae cruentae Num 6 ad KSi Ssacratis regi 0nem, et I 5. siccae juxta Spinae Vertebralis decursum. Interne exhibitus pulvis haemorrhoidarius congeStioneSque mitigans, ex Cremore tartaro, oribus Sulphuris, Magnesia carbonica et Saccharo con-ssatus evitet vinum, stimulantia, commutes ab0reS, nutrimenta sint eupepta, ventriculum non gravantia de

die saepius bulbi aqua frigida vel glaciali adspergantur

et Iaventur, ter in septimana capiat pediluvium cum Sale et pauX illo cinere commixtum. Licet 0d enumerata et Iia tructu temporis adhibuit, tamen vi SuspriStina vis atque activitas non amplius redivit. Alvi obstructio continua, debilitas et Iassitudo saepius sponte absque ans data intrans, viSuSturbatuS my0 deS0pSi3, photopsia, chrup Sin pSum coegerunt, OSoc omium generale adire, ubi in divisionem cet. Se eburgerin cubile 55. ecl. 24 diu 2 s. Septembris anni S 40SuSceptu sitit, et sequentem statum praesentem os rebat Cephalaea frontalis, obtusa, calor capiti modice ad auctuS, visus valde hebes adcu Satur, e propin quo objecta non bene discernere valet, pupilla dilatata, color ou impure niger, clerotica vaesi veno Sis turgidis perteXta, cornea plendore Sueto privata' ingua obtecta ex albo lavi cante muco appetitu pro Stra tuS, SitiS modica, Sap0 limosus, ructus inod 0ri e culturis agilitas et inquietudo in egro bSeruntur, Sermonem alium, Sed valde citatum ducit respiratio quidquam accelera B, Sed non laboriosa, percussi et auScultatio normales Sonos edidit, abdomen modice X-pan Sum , in regione ventriculi tensio ad cusatur, alvu Sex triduo haeret, urina parca turbida, pulsu quidquam c- celeratus, calor cuti normalis Diagnosis facta:

79쪽

Gastris mus in individuo amb1yopia am Ruri L c a d ibi rimat. Ordinatum decoctum emolliens cum tribus drachmis Salis amari; diaetam tenuem , Iecti teporem et quietem Servet pr0 0tu Sumat quam egelidam. Die 24. Sept.

-- Praeter heri observata Symplomata, morbὶ 2. mane vomitu materiam viri descentis semidigestae

acceSSit. Ad vesperas visus plane deletus fuit, objecta interdiu solum ex summo propinquo distingere valet; alvus Semel in gratiam medicaminis deposita pultacea. In therapia nil mutatum. Die 25. Seset. -- οὐ erat valde inquieta, ex lecto

m. 3.

eX surgere voluit. Mane quidquam quietum invenimuS, facie trux, responsa tarda, cephalaea levis adcuSatur, arteriae temp0rales rari iter vibrant, visus hebes, lingua muco obducta, sitis valde adaucta, appetitu nulluS, reSpirati accelerata, sed non laboriosa' percuSSio thoracis et auscultatio pulmonum ni abnorme offert, percuSSi autem in regione cordis instituta, in majori circumserentia, quam illa mala i , Sonum obtusum edidit cordis ictus sortes, cardiopalmus: Sub nus fultati0ne in regione cordis et praecipue ad sinistrum latuSSterni auditur strepitus, qui hinc inde cum sono solliculari commixtus est 3 in regione cordis dolor nullus, Sed in epigastri adcuSatur, abdomen ceterum modice X-ΡanSum, indolens calor cutis adauctus, alvus haeret, urina parcaraammei caloris, cutis Sicca, uISUS arVuS, acceleratus Diagn0Sis facta: Endo carditis cum amblyopia amaurotica. Praeter decoctum antelieri praescriptum ordinatum decoct. Salep cum paucis granis acidi artrici pro p0tu, ut fervor internu compescatur regionicordis adplicantur hirudines Num sex, his deciduis

80쪽

lamenta glacialia. - Ad vesperas multum febricitavit, inquietus, deliri temporaria, cardiopalmu VehemenS, nisus in lipothymias et ip0thymiae cito decurrenteS. In therapia nil mutatum, uantum epithemata glacialia capiti ad p0nantur.

- ox valde inquieta insomnia terri

m. 4.

sica, deliri continua, mox quieta, o suribunda, X lecto aufugere voluit; mane aegrum in Statu op 0r0S0 invenimus , vel hinc inde sui conscius erat, pupilla dilatata, oculi semiclausi, physiognomia quidquam alterata, senilis, acies in Iongum protracta, caput Semper , licet in rectam lineam cum trunco ponitur , deX-trorsum movetur et ita directum, Sitis adaucta, appetitu nullus, respirati quidquam citata, dissiciliS, Sed auscultatio bona signa edit; strepitus maj0 in regione cordis auditur, qui etiam digito adplicito praecipue incoSta 5. et 6 lateris sinistri interstitio bene percipitur, S0nus sollicularis jam frequentius auditur, cardi0- palmu perstat urina involuntarie in lectum mi SSa, alvu ex biduo haeret, calor cutis adauctuS, uti Sicca, puISu frequentes, parvi herapia eadem permanSit, tantum lapillis in vertice abrasis unguentum Authen riethi inungatur. Interdiu deliravit, di iudi Ἀ-

Stante loquutus, congestione versu cerebrum Validae, ceterum status matutinus. Regioni cordis ordinatumVeSicans ut adplicetur, et retro aures hirudine Num. X.

Die 27. Septb. - Nox valde inquieta, delirix ad

horas lucanas status soporosus intravit, aeger trunci adinstar decumbit, responsa nulla, pupilla dilatata, palpebrae semiclauSae, respiratio partim accelerata, dissicilis, sed non Sterterosa' percu SSi in magna cordis circumserentia valde obtusum edidit sonum 3 Strepitu cessavit, sonum In ventriculis cordis Sub