장음표시 사용
51쪽
Cum Deus undiquaque plenus abhorret acuum et Reasons orabhominatur in creatura sua racionali ocium, videtur 'l' . ibi, 'Τς' quod quilibet fidelis secundum talentum sibi creditum
daret operam ad instanter ac solicite operandum secundum mensuram dicti talenti et temporis quod Dominus sibi tradidit ad hunc finem. Et ideo ut sentencia Dei sit planior et servus suus inutilis excusabilior, videtur quod in illo ocio quo a scolasticis ociamur et 1 o in particulari edificacioni ecclesie in fine dierum nostrorum Sollicitamur, sint sermones rudes ad populum colligendi, ut si qui sane doctrine Christi consenserint plus notentur, et qui a veritate catholica declinaverint declinentur. Nam ea intencione ego cum VocunqUei, catholico plane loquor. Et ut fragmentum collectum apcius annotetur si Deus voluerit), per Singulas dominicas per anni circulum transcUΓΓetUΓ. Possunt autem iste dominice correspondenter ad anni Their
circulum dividi in senarium, qui est primus perfectus yyyyygςmς'
Io numerus circularis. Prima pars est quaternarius dominicarum adventus Domini. Secunda vero pars quinarius
dominicarum a dominica prima post Octavam Epiphanie usque ad dominicam primam Septuagesime. Tercia autem pars est ab illa dominica usque ad Pascha exclusive et que includit novem dominicas. Quarta autem pars Stinclusive a Pascha usque ad diem Ascensionis, que in sex dominicis est impleta. Sed quinta pars difformis est inclusive a prima dominica post festum Ascensionis usque ad dominicam Trinitatis et continet regulariter
i. Hanc praefationem solummodo in codd. B et C invenies. Praefatio hic titulus deest in codd. 2. C in marg. Vacuum ocium. 7. B: Deus sic sibi. 8. B in marg. Dominice dividuntur in sex; C in marg.
Divisio dominicarum anni in senarium numerum. 22. B in marg.: Secunda.
52쪽
PRAEFATIO. sed differenter tres dominicas. Sexta pars et ultima esta prima dominica post festum sancte Trinitatis usque Adventum Domini exclusive et continet ad maius viginti quinque dominicas. Et sic totus numerus istarum dominicarum continet quinquaginta duas dominicas, et septima bne totidem sunt in anno. Quia autem in meditullio temporis Natalis Christi et alias multe dominice occupantur per Solempnitate Sanctorum, ideo ille cui Deus
donaverit posset preter istum adiungere numerUm Sermonum, qui in evangelii quorumcunque SanctorUm ioconvenerint, et sic dominice possunt pcius ad laudem Domini et exemplacionem evangelii coaptari. Primo autem in dominicis sermonibus supposito Sen SUliterati intendo breviter sensum misticum explanare et secundo more Augustini salutabo dubia que ex evangelio bpOSSent capi.
i. B differenter correct in difformiter. 7. B in marg. Sup. sol I: meditullio temporis. 2. C in marg. ProcesSuS. 4. B in marg. et in textu misticum ib. salutabo sic codd. recte: Sol Vam.
53쪽
Cum appropinquasset Iesus Ieroso limis et venisset Bethfage ad montem Oliveti, tunc misit duos ex discipulis suis. Matthei XXXI, I. Constat ex evangelio quod tribus vicibus Christus b..h: ' ' 'hdhh
advenit humanitus primo propter incarnacionem, Se nation, paSSion,
cundo propter paSSionem et tercio propter Analem remuneracionem; et sic semper advenit ut dominus, retribuendo egenis generis sui suffragium, et nunquam adio OrUm temporalia rapiendum. De medio autem adventu narrat hoc evangelium. Primum autem adventum Christi credimus tanquam preteritum et tercium in spe ex- Spectamus Ut futurum, Sic tamen quod iuxta sensum moralem adventus medii reparemus nos continue adi 5 parate pro ChriSti nomine paciendum.
sionem, ad denotandum quod voluntarie erat PASSUS . phage Venit autem Bethfage quod interpretatur domu Oris,
2 B in marg. Dominica prima Matthei XXI. C in marg. Dominica prima Adventus Vulgate Et cum appropinquassent Ierosolymis et enissent Bethphage ad montem Oliveti, tunc Iesus misit duos discipulos. 3. A Oliveti etc. b. B in marg. Tres cause adventus Christi in carnem. 6. A secundum C per incarnacionem. 7. C per paSSionem . . . per finale ... i. A primum vero AC Christi omittest I4 A nobis continue et IJ A: Si passu S.
54쪽
et est villula in pede montis Oliveti, distantis ab erusalem uno miliari ut patet Act. '), et deputabatur sacerdotibus. Et hoc docet nos sacerdotes quomodo Christus pro nobis factus est egenus ut patet II Cor. VIII', ). Sic enim primo mansit in villula, non in castro, sed in loco in quo posset pcius serere populo verbum
The two disci- oris. Duo discipuli missi Jerusalem sunt coordinati pres-
pri est an se byter et Seculare domini qui debent in castellum quod
ς VJδyβ est erusalem contraire. Gerusalem enim fuit murata tribus muris ac propugnaculis sicut castrum, et ipsa osecundum suos incolas fuit contra Christum ac suos apostolos Asina autem communis, deputata usibus pauperUm, cum pullo suo per illos duos discipulos tunc solvitur et Christo adducitur quando sacerdotes imitantur Christi paupertatem et domini temporales cum ibmoderamine eius dominium. Et sicut ad literam prius
sedit super pullum et deinde super asinam ut patet Marci IQ, 7 et Luce XIX', o), sic prius subiugavit sibi gentiles effrenes sicut pullos, sed in sine mundi plene subiugabit sibi Judeos, portantes onera legis ut o
Sed quia Christus in quolibet horum trium adventuum ostendit suum dominium, ideo dicit istis duobus apostolis quod dicant impugnantibus eius dominium quod iste due naciones sunt necessarie domino domi 15norum Et confestim secundum suum beneplacitum perficietur eius dominium membris que ad hoc eternaliter ordinavit. mam Vachari IX', de isto reges dicitur quod dicant erusalem que protecta est fortalicio Syon sicut filia matre sua, et Signat clerum 3o dominis secularibus defensatum Dicite, inquit, huic sit quod rex suus venit, non civiliter castellatus, sed viline; 'against mariSuetuS, Seden Super Sinam et pullum lium eius. the endoWed Et moraliter scienciores de istis duobus discipulis debent
constanter dicere contra castellanos, hoc est, dotatos 35 clericos qui sunt semper contra Christi discipulos quod
i BC Oliveti omitted. 3. Cci sacerdotes Christi quomodo pro nobis. b. BC: enim omitted. 7. B cordati presbyteri . . A: debent quasi . II. B propter uos A suaS . 3. B istos duos. i7. C pullum, deinde. 8. A: Matthei XI'. 9 C: effrenos ut.2o AB plane A sibi omitted. 23. A suis duobus ab A ille due C quod recte due. 27 C: adhuc. 29. AC protecta omitted. 3o G sic filia; b. Aci et et signat in significat a dominis. I. Codd. omitted. 32. venerit. 33. Am filium omitted.
3o Zach. IX, 9: Ecce rex tuus enit tibi iustus et salvator: ipse pauper et ascendens super asinam et super pullum silium
55쪽
SERMO I. PRIMA PARS.Christus qui debet esse eorum rex est Secundum formam
pauperem eis dissimilem conversatus Et illi duo discipuli debent primo insidere ullo sine hoc est, iunioribus temporalibus dominis, et secundo asine, hoc est, proveccioribus dominis qui stulte aciebantur sua dominia depredari. Nec dubium quin assistentibus pannis no sinalty ball
virtutum Chrastus rex celorum et Insidet cui castellani predicti non audebunt resistere: nam veterani milites licet ad tempus sint seducti per Antichristum, inio fine tamen sunt subiecti iugo domini et sic sunt ut sua generacio subiugales Tripartita est autem turbaque ad hanc reduc cionem humilitatis ecclesie congauderet, ut primi potenciores vestimenta sua in via sternerent, quia bona sua in que clerus stulte hereditatus est ad paran- i5dam viam domini gratis sternerent alii autem in secundo gradu ramos virtutum de hominibus tamquam arboribus cederent, ut viam Christi lac ius preparent;
sed simplicissimi et infimi, qui sequerentur viam Christi
facilius, proclamarent Sanna, hoc St, obSecro, alνας, et ita sectam christianam de vociUS acceptarent, quia superbia sacerdotum qui inmansuete blasphemant in Christum videtur causa precipua, quare via domini adeo est contempta. Et tamen parare illam viam tenenturire parte eorum et modo suo singuli christiani. Alii di autem Sensus Orate aptari possunt, sed iste videtur
Circa hoc evangelium dubitatur utrum Christus venit Did Christ comedivinitus in hunc mundum, et si sic, utrum creacione V kudoenz by successiva vel subita ita venit. Et sunt multa dicta successive crea-
3 Sanctorum que identur in Secunda parte Stiu dubia seem to e teSSe contraria, ut Augustinus et sui sequaces videntur φΠημς dicere quod Deus subito creavit totam mundi machinam;
et aliis videtur quod per sex dies temporis fuit in pre-4. B temporalibus iunioribus. . At resisse B resistere corr. ex insistere insistere. . A seducti Antichristum BC: Antichristum asine sunt subiecti iugo domini. II. A: Sua mitted. II. A autem omitted. 12. A reduccionem eius humilitatis A in marg. I. 3. A prosternerent. 4. A sua que. b. A in marsi. 2. 7. BC: et iam. 8. A qui proclamarent in marg. I9. B: salvifica A in marg. 3. ai. A qui in via ficte. 22 si in marg. su p. Quare j a domini in tantum contempnitur. 23. B: adeo Superscriptum est in tantum. 23. B: Et cum 24. B: partes ecclesie 25. BC: sed - necessarior omitted. 27. A in marg. Dubium in marg. Questio. 28 BC ad hunc mundum. 31. 4 et sancti sequaces in marg. AuguStinuS.
31. Cf. Augustini De Gen. lib. , cap. III et seqq. Opp. om. III, p. I, pag. 83-I86.
56쪽
parando mundanam fabricam et currunt hinc inde vi dencie ex scriptura Gen. primo et alibi. Some a ille Sed pro hoc dubio notandum quod stulticia a Sinina O i
''h-ουά, 'F dum metaphysicam prius cognoverit qui ditatem diei b
temporis atque diei ordinis cum aliis metaphysicis re- ά ibis ius 'I lxyisui3 a grOSSi non distinguentes tempus a sub da is lecto, Sed ponente quodcumque permanens SSe tempUS debent dicere cum Augustino quod solum secundum dies ordinis fuit totus mundus subito procreatus, et Ioilli ignari qui dicunt quod nullum tempus est vel potest esse negant inprimis fidem scripture dicentis quod dies et tempora alia sunt ideo inter omnes ineptos tractatu huius materies isti sibi ipsis contrarii sunt ceteris plus inepti. ib 6 . ih. h.y SUPPOnendo autem antiquam logicam et fidem scrip are days of or ture videtur mihi sentencia Augustini plus philosophica,
facilior et Scripture plus consona pro Ua Sentencla facilius exponenda supponatur quod spiritus sanctuSintellexit in suo ministro Moyse per istos sex dies de et o quibus en primo sex dies ordinis, ita quod primus dies ordinis fuit ordo inter totam materialem es Senciam et suam formam; et sic in principio, quod est primum instans temporis vel verbum a dicente genitum, Firs day The creavit Deus tam naturam spiritualem quam Vocat ab
rituat an male cel Um, Uam clam corPOTalem quam Vocat terram.
kR DRxVrς Illa autem terra quadam prioritate originis fuit prius informis et de tanto inanis et vacua pro illa men Sura qua non fuit formis sensibilibus informata et sive vocetur terra sive aqua sive abyssus, non est vis in ter Zomino sed in signato Ille autem caren cie formarum in illa materiali essen cia vocantur tenebre, et spiritu domini dicitur ferri super illam materialem essen clam, quando ternaliter cogitat ordinem quo disponit hanci A: hinc et inde. 3. A in marg. : Responsio B in marg. :Solucio. 3. A in marg. su p. Fol. 2h: Ecce rex tuus enit Matthei XXI. Regi triplicem debemus timore racione sue potestatis, honorem racione sue nobilitatis et amorem racione sue humilitatis, ut scilicet potenti Serviamus cum timore, venienti occurramu cum honore et clementi adhereamu cum amore. 3. C stulticia summa. 5. A in marg. Die duplex temporis ordinis. B: Dei temporis. H. Arignari et tempora mitted. 3. C aliqua sunt. 4. C tractavi istius; B: istius materie. 16. A in marg. Nota B in marg. Nota bene. 18. BC: Scripturis. q. A facj liter . . supponitur lao C: de die omitted. 27 Cci originis fit prior informas i fuit prior. 28 A: et de tanto, non fuit omitted. C: vacua fit. 20. A quam formi S: formi informata correcte in margin an ove era Sure. informatur.
57쪽
fieri. Sic enim dicitur communiter quod virtus cognitiva fertur Super obiectum quod concipit. Sed difficultas est inter logicos si in primo instanti . uς ij00
temporis fuit talis pravacio; nam hoc dato Simul forent 'arthoas i-b eodem subiecto contraria et contradictoria Simul era. Vbi iii Iimis Ideo dicunt logici de scola Augustini quod informitas
predicta et subiecti informacio sunt et nec simul tem pore vel instanti nec successive, quia non est dare instans temporis pro quo vel in quo est dicta informitas, io Sed est in sua mensura pro qua et in qua incipit preter tempus; et cum dicta informitas Sicut sua men-SUΓ creatur a Deo, non sequitur per locum a simili quod Deus incipit esse pro instanti sue ternitatis, sicut dicta tenebra incipit esse pro instanti vel men Sura Suei creacionis. Quamvis enim non sit dare incepcionem que non sit cum tempore et eius instanti est tamen dare incepcionem que non est in tempore vel eius instanti. Prima ergo dies ordinis fundatur in informitate ocius corporalis mundane materie et actualitate sua vel luce, et quam impossibile esset per tempus vel instans temporis ab illis actualiter separari; et sic illud vespere
vel tenebra precedens formam naturaliter non temporaliter, et illud mane, quod est esse actuale illius materie, forma vel lux, dicitur dies unus. Non enim ita et ignarus fuit spiritus domini quod loqueretur formaliter de tempore et exprimeret tam incongrue quod factum eSi veSpere et mane dies unus. Sed intendit quod istud Vespere et istud mane sunt prima dies huius ordinis septemplicis, cum ille ordo sit materialiter taliter or-3 dinatus. Sed quia mos est Scripture ornare verba sua gravida sentencia et multiformi, ideo per celum et terram que Deus dicitur creasse in principio intelliguntur natura angelica et terrena Et MoySe S loquens grosse discipulis de natura corporali, gros Se pro Se Uitur.
I. B vita cognitiva in marg. virtus A super subiectum I. Ain marg. Difficultas BC loycos. 7. A in marg. Nola conclusionem. 8. B in instanti. 4. BC: esse omitted. b. A in marg. Conclusio nota. 6. C: non est. 6. C: eciam tamendaret. 8. C igitur. in marg. 1. B in marg. Prima dies; C et informitate. o. BC impossibile est esse per. i. B illa B in marg. Quomodo intelligitur Factum est vespere et mane unus dies. ab A fuit propheta domini. 27. At illud vespere et illud mane sint. 29. BC: sextuplicis. 29. BC cum ille sunt materialiter talia ordinata. A ordinata Correxi. o. B in marg. Nota quid per celum ei terram intelligitur. O. AB r onerare. BC: gravidata multiformi
sentencia. G2. A ita per C clominus dicitur G2. A in primo. 27. Gen. I, 5.
58쪽
Secunda dies huius ordinis est ordo inter partes quantitativas huius mundi secundum quem firmamentum vel celum quod philosophi dicunt incorruptibile precedit quodammodo speram corruptibilium. Et sic ordo inter partem mundi sensibilis superiorem et partem mundi sensibilis inferiorem vocatur materialiter vespere et mane. Et sicut utraque par mundi, tam celestis quam sublunaris, vocatur aqua, sic pars celestis que distinc cionem plus causa dicitur materialiter firma mentum sive illarum parcium mundi distinc cio et patet 1 o
ut dicit Augustinus licet omnia ista fuerint simul
facta a Deo, tamen oportet quod eorum produccio secundum distinc cionem temporum et nominum sit expressa. Deus enim est celerior producendo quam nos
sumus in intelligendo vel exprimendo. Unde in hoc bquod dixit Deus intelligitur produccio Dei intrinseca verbum patri in hoc quod dixit sat intelligitur e terna in Deo racio exemplaris. Sed per hoc quod dixit factum
est intelligitur effectualis produccio existencie creature. In die vero tercio huius ordinis exprimitur ordo stolocius spere sublunaris, et vocatur elementorum distinccio et prioritas illorum corporum simplicium in comparacione ad corpora mixta que ex illis simplicibus sunt causata. Et illa prioritas imperfectioris rei vocatur
Mevere, posterioritas autem rei secundum racionem ab qua est perlaccior vocatur mane et materialiter dies
In quarto die exprimitur ordinacio parcium pere supra celestis secundum predicta tenebras atque lucem, dum illa materialis substancia prius caret tali luce 3 osensibili in sole, luna et stellis, et natura posterius habet illam i et illud vespere et mane est die quartuS. Nec obest quod ista spera sublunaris et successio tem poris multiplicis sint finis per accidens propter quem
I A in marg. 2 B in marg. Secunda dies. 3. BC: dicunt incorporale; A erased an corrected. 6. A: mundi superiorem. 8. Bin marg. Quid per aquam intelligitur. Io C: sive distinccio istarum; B: sive istarum. H. A in marg. Augustinus. II. AB fuerunt. I3 sit codd. sint. 4. At nos omitted. 7. A in marg. Nota. in marg. Fiat. 8. B in marg. Factum eSt. o. A in marg. Tercia dies. 25. C: vespere et posteritas B vesper aut. 28 A in marg. 4. B in marg. Quarta dies. 29. Α productas. I. A: SenSuali. 32. C. idem vespere. 34. B: facta per accidens C: sic
facti per accidens A propter quem. II. Aug. l. c. pag. O .
59쪽
SERMO I. PRIMA PARS. 7 uintus dies ordinis consistit in prioritate rossorum , hdaI order-
corporum Simplicium Sublunarium et 1Xtorum anima that a re ne arest
torum causatorum ab ipsis, cuiusmodi sunt pisces et '' I h.z.his' aves; nam ista duo genera ex substancia humida pro bjsds. creantur. Et sic opera tercii diei et opera huius diei per prioritatem universalioris et complectoris ac particularitem specialioris distinguuntur ab invicem ideo cum Deus dedit isti parti perlacciori animam sensitivam, signanter dedit eis affectum et Olenciam procreandi. io Sextus dies et ultimus istius ordinis est ordo priori 6 ' da, order-
tatis materie specia Ori Inn me terre Stri et O Steriori speciali re ani
tatis animalis agrestis, quod ab illo producitur, in quo h. pholuetion
produccio hominis secundum animam inculcatur. E man. sic cum homo sit finis omnium istorum corruptibilium i et ordinatus eis naturaliter dominari, Signanter ipsorum ordinacio prius exprimitur et homo in aliter tamquam ultima factura Dei in possessionem suam inducitur. Et ad denotandum quod scriptura illa non loquitur de diebus temporis sed predicti ordinis, prudenter exprimit, a nunc que posterius et nunc que priUS tempore producuntur.
Nam homo secundum animam tam in masculo quam God' res is the
in femina ut probabiliter creditUr m primo Stant ordering ne
temporis est productus, et sic quiescencia Dei die hinng - 25 septimo est post istos sex ordines in mundi partibus non novos ordines eiusdem racionis causare sed ipsos in singularioribus mundi partibu continuare Ista autem videtur via probabilis et consona fidei scripture, cum omnes emuli Augustini nesciunt viam faciliorem, magis 3 probabilem, vel scripture plus con Sonam Ompniare. Nesciunt enim utrum in primo instanti diei temporis fuit totus mundus secundam materiam procreatu et per totum residuum illius primi diei Deus quievit, ut die septimo. Et cum unius instantis operacio secundum 35 illos qui negant composicionem quanti ex non quanti S, non tollit de longioritate quietis, videtur quod Deus primo die tam diu quievit sicut septimo et si Deus successive produxit materialem mundi essen clam in
I. A in marg. b. B in marg. Quintus dies. 4. A illa duo. 5. C tercle diei. io A in marg. 6. B in marg. Sextus dies. o. At illius ordini S. I. A specialioris et in fine. 2. C quoque ab illo. Id. A illorum corporalium. 5. C: natura dominari. 8. B: Addenotandum scriptura ista. o. A in marg. Nota. 22. A: homo deest. 24. in quiescencia. b. A post illos A in marg. 7. 27 Singularibus. 29. A viam nesciunt in marg. correct 33. BC prime diei BC quievit die. b. B composicionem contenti. 37. B: die primo.
60쪽
loco posterius creatorum corporalium naturarum, recessisset vacuum, Sicut fuisset, posito quod continue fuisset circumrotacio corporis procreati. Omnes autem has difficultatem infundabiliter sompniatas prudenter abicimus. A io doetor Et quantum ad doctores qui videntur tenere contra, id . . :h.y may rium, Si triplex solucio, primo quod opinative in xliave uirere post cione huius fidei sunt locuti; et sic eorum assercio
cum non uit delinicio Sicut patet ex racionibus quas
ad hoc possunt facere est illis hominibus qui sub itiliorem viam non possunt concipere opinanda. Sicut enim Augustinus sepe regulat quod nemo credat sue sentencie nisi de quanto in sensu scripture et racionibus est fundata quare ergo plus crederetur posterioribus doctoribus, licet vocatis sanctis, qui in ista a i They ma have teria videntur esse contrarii Augustino Secunda solucio
fine ii me e Si quod ros Se locuti Sunt de tempore, quod quelibet substancia iurani temporaliter sit sine distinc cione ulterior ipsum tempus. In hoc enim laborant moderni qui insane imponunt dictis Augustini calumpniam in hac et parte, Unde secundum istos secundum sex dies temporis et infinitos non communicantes Deus hunc mundum produxerat successive, quia secundum illos dies et isti dies sunt sex dies temporii successive ergo conclusio. In realion Tercia Si responSi dicens quod extenditur Dei creacio diibe ma in ad eius conservacionem vel gubernacionem modo quo
tion Scriptura sepe loquitur. Et sic, sicut Christus dicit Joh. '. 17: Pater meus usque modo operatur et ego operor, sic Deus creavit inanes mundi fabricam et semper creat; et sic oportet fingere racionem quare pocius in sex diebus quam in quotlibet aliis dicitur ex sensu scripture quod Deus creaverat istum mundum. Alias autem eviden cias et subtilem tractatum huius materie relinquo aliis declarandum.
I. B creaturarum Q. B vacuum sicut posito quod C: sicut puto. A: has omitted. 6. A in marg. Nota solucionem triplicem I C: videntur dicere. 7. C: duplex. . A sed sicut eorum. 9. BC distinccio sicut. 2. A enim deest. 22. A seperogat. 4. A sit fundata. b. C licet sanctis. 6. AB: Augustini. 7. A in marg. 2. BC: grossi locuti sunt quod quelibet substancia. i. A secundum illos Secundum B Secundum in marg., B temporis deest. 23. B istos dies 26. A in quo scriptura: modo omitted. 3I C: ocius sex . . . quam quotlibet. 34. BC: aliis vel alias.