장음표시 사용
161쪽
.petu. t. participant. Quod S. Petrias docuit sic: Maxi--ι preiosi uobis prinissa donauit ; is per Me clamim diuina conseriei natura. ubi Glossa, interlinealis ait: Gratia sit visit pax , ut per haec tela ni diuina natura participes. Et inta
se : Dono gratii in esse superataturai, sint quadam diuina natura participationes. Con- gruit Sanctus Bonaventura inquiens : Gra-
quio i, , ait hominem De ormem , id est , mutilem
cap. I. formae ec natulae. igitur , sicut qui naturam di habet hominis, homo est. lta qui naturam Dei participat , participatione Deus cst. lnquams vis L untentiam S. Basii. explicat illud psalmi Dei tib .ad Deorum Dominus loci ius est. Nam per Deos Eunomium sanctos intelligit, inquiens : per i litium sau - ruina. 43, 13um etiam quilibit sanctorum Deus est: nam aD Diorum, ta aues. in locvirus est. Sicut 'autem Deus rei se diuinam vivit vitam cita sancti is litis pallici ratione diuinam quoque vitam natici seu tittit. ideo Basilius dixit: Quemaumο- dum id qu 2 m euliditas quia an ata ; tu vero participata quam praebet aqua : sic ipse in s. ipsis ii iam habet, o qui ea participans, m -
irit, τι Dios decet, vitam a Ainiam de caelis M p sidoro ab eo participatam e quis qui Λάia ei O . inui 1 ritui est. Optim ex hoe loco Pauli suam doctrinam confit
mat. Nam vi etiam Sanctus Be: nardus ponit : Hi . har ut Dio , qua inuehari a r. manent, ac per hae in Deo manent, s Detis in eis, manaticantes Deum, o manducari a Deo
nam de tali adhaesion puto a dium , qui adharet weου, iratu, es. Nam sicut cibus in natu
Amare inimicum, vindictam co*temuere Hrtus est nobilis O,
I roicos amate, iniurias chmittere, re vindi
iam contemnere nobis commendans Dominus ad Regiam nobilitatem nos vocat, qua
videlicet aetellii Regis filii nunci rei viri, es it mus. Est enim vete Regium, inimicum generoso animo complecti , N a vindies x abstinete. Quod sati, e, ploratum erat Clu 3 sologo cum dixit: Iu te commisis, sis tu remissor esto pecca- s. petr. torum, ne perda, in re dati ina infulas pote statis. insulae proprie erat fascia in modum diadema as tum,aqua dependebant, iti ab craque palle:&qui uis specialiter dicebatut sacerdotum sa-minum ; ad omnem tamen dignatatem extendebatur : nam insignia Consularia , faces praetexta, sellaque curulis insulae appellantur a Livio. Insulas ergo diuinae pote ita is appellat Chlysologus remittere pcccata: nam id iolus Deus po- teli, iuxta illi , quis potest dimittere peccara, nissultis Dei a 3 Quam potentiam inutatur, & eius ii salis ornatu: homo , cum inimicum dii git, ci bene cit , de pro ipso otat. Nam ut insulta insignia sunt nobilitatis . de potentia : ita illaeisa inimicum obsequia vetam nobilitatem indicant. Qi nolestetit sanctus Mitiaraus dixit: 'Nos te υμ ilia geniatis gno cere. Et chi Flo- stomus sorii, inquit, ac generosa ocli ρ fcra is c sibi aer iliati iit manducantis : ita iustus a Deo man- Utia , hie enim a mnis est,si dat honor. Quein sonii. iri ducatus in naturam Dei pamcipationet aransscv- quidem noti ex noscebat Esau. cum pe:ditam xpia. ad tui. Vnta Photius cundum lociam c plicans, primogeniturae dignitate in vindiam, di cludcli Dis uri reus se iis etiodammodo natura, tale iccuperare volebat De quo pioinde Sanctu s ais 4ris Ambrosius dixit: Minabatur L au, quaa fra- lib. 1. δε torti qu/ J. ritualites cit,r, n/que i priris c δι- talia ibιι iungi ti, , teque tur in par es, Deo, ac mammona seu utens, sed sui Deo penitui hori. Sanctus i litarius dii ira dixit: , iri uales omnes sumim, si tu nobis est irili Dei. Vel si Deum manducanaris, xi dixit Bemaidus. Rem propolit in aptissimis' collationibus pulch is cypilan coiiiiij at Satictus C, p. iantis his verbis : Sicut Modica aquae I tra misit. υi o infusci a se ora δε- Τ - tam , βριν m , ct colorem duit ferram eandem pri tina , propriaque forma extit- tr misum occiderit, O dolebat sib. beneat trioa lacob. de nem ei prereptam, ei, ut et , he e ali tim , nau- trabeat sui viaine depihat p=obari,i ori scelere. indignum quidem se Et tu bene lictionis dignitate te ide-hat cum vindictam de stat e parabat. Tatitae nobilitatis est inimico benefacere, vi inde Saul coniiceret , sdiicitarium suum Dauidem a se pro xitibus scisc linitum, Regem pio ' i 1-- culdubio igitulum. Nam cum ipse David Sati
levi nullo negocio- in spelunca confodere poniti ci 'igni pisti Emtim citur 1 solis radio aer L set, de tamen sacere recus ait et, cum id saut cet. pe Afri tu da dem transformatιν luminis coa- tb coli fecisse iliaritatis generosina animi ma- , fatem etillam raatis sala istis atra te 2 snitudinem ait: suis . tim Dieni ii inimictim iri alarum , soli, tu se recipii similitu inem, vim a mittit etim in via Mna Et nunc scio, quodias ἡ ρι δε o ali extim esse solem ira etiam san- ce iis me regnatio viis o habit,irtii ita manu A, D . . baritia te in D limis suis iotaliter penetrantur . sicque Dei e mei et se est , in Dei β -
11 lit inem transso, mani tr. lia comparabilisci go dignitas est eorum . qui inimicos tuos diligentes, si ij Dei essicii titur,
ct diuinae vitae,ac natu: α Parii
tha re vim hrael. Regium animum amplissimoresno dignum ex contemptu vindictae iuuicauit. Vnde ad 4 inc locum Lyra ait :i, Me coti heri . nam Dama , se digni m regno. Diearit autem ij iii Idibili. mahoesiis i per A tim sibi .
ttim a Sarehele . quia ille regnaret pur etim , qui , cinae, et vestem cius. Regius ergo antraius est, 2 qui vindictam de inimico sumere ieculat. Vnde cum mirarentur istae tuae, quod idem Dauid te cuperato iam tegno, se de Semei non ulciscete - tui, respondit. G, eris in D inihi in Sathis u i. Reg is. ignoro .hodie me fiat vim TVm 3 Timebat enim David ne clatitate adepti regni vindicis tenebris Obsculate pio et vicosn.1cc. obs utitate &abie
162쪽
abiectionem, quae vindictae inest , eandem δε- Deum vero infirmitatem nostram Dα oculisiectionem sibi imprecatur, si talia abiecto vitio - habere ut culpae ost iis as dimittat, indicato subiiceretur.Sic enim ait: Si redd di retribueniim mihi mala, decidam merito ab inimicis reuis inanis. Persequatur inimicos animam meam , ct
comprehendat, ct conculcet in terra vitam meam,di r lubiiceretur.Sic enim ait: Si redd di retribu - cum volens christus absoluere mulierem deprchensam in aclidietio id ita ferans .it ire terra, io scribens enim iii terra it di tibebat causam . . . absolutioni S crimine. Ogilatateio scilicet ter P iam meam in Diuerem deducat.Vbi Lyra lenam,oc tigmentulit nostiunt; quoniam puluis vi de ipso Dauia verba intelligit, qui confluen- sumus, qui ad quamuis amam ni uetur. Pul-- culpae r nam sibi imprecatur: ut si vilem clue S.Ambros. dixit: ide lector diuina m eia S. Ambrosa vindici e culpam, indignamque Rege commit- tria ct clementiam Christi, cum accusatur malier. ii. 3.ςr 7 terct, regiani gloriam amitteret. At s. August. caput Cori ius inclinat, elemat autem tibi do eiu de omnibus accipi putat, dic s : Nouiumu- a Uator. Dum criminis gravitatem accusatot. rando hoc sibi imprecatur; sed dicit, quod cim- e aggerat, Dominus in terrain caput inclinat, tingit se vindicantibus: Prophetar, ergo, non lorat S ita renae infirmitatis memoria crimen excusat. per eae rationem , quod est gravis bimum iusiu- mam benignitatis legem edocuit, de digito raudi genm.. Contigit autem, ut subinde expli- scripst , cum an terra ic Psit, ut acute anno cat, omnibus se vindicantibus, ut ipsorum tauit August. quaeiens enim cur se inclinati erit, S August. gloria in puluetem dcducatur, quia puluetu- S in terra scripserit, ait: Quod iam tempus esset, dς concord. v lcntum . oc infimum vina ictae , ilium ample- Ο terra , qua fruictum da,et, noti in lapide r*-g h. ωαintur. stetit , sicut antea, lex et ni conscriberetur. Lex Salbmon quasi edoctus a parie, & ut sapien- qui dein antiqua licci digito Dei scripta, tamentium columen, abiectam vind:ctae turpitudi- in duro, sterilique lapide fuit exarata. quos ini nem optimε calluit: nam Adoniae Lam nihil ficaretur, tum rigidam, ac s uenissiniam . minali intulit , cum Ggnum umente statis alia sic linia cisc: quan tem, cum per longa teiri feci illet, poliquam vero Abi sicli in uxorem Porum traxia, id iam Deus expcitus cilci, tem- pelvi, illuni uiuit occidi. Cur ita i Rationem Pu via , Ut lux eius ci acntiae, ac benignitatis reddit Abulensis inquiens : Si propter primtim ali x cQdem digito conlcriberetur, nempe in an Reg. delictum eccidisset Adomam videretur hoc fe- ira blanda, a qriescit 'inra, hoc eli, in munci se solum ex vindicta , qua quidem immundum d)n corde, quod fluctum clementiae, di amo- redderet regnandi initium, O deturparet regiam iserici, ad remittenda , de condonanda fra- cathedram, dum vilim animtim in vindica δε- ata. Cum antiquam legem in lapide ostenderet. S i militet cum de eiuslem Salomonio G labat, lapidem arabar, sciicium misericorivandato Ioab occideretur, haec caui, at signa non metetrat: Abia iam inquit id in Au ikψρ ' M tur: Occidit duos viros meliorci se ner, Cr . in Dominui in terra scribebos . Aia r ' ' At san , ct reuertetur augura illoram in caput ci-m eb. t. Scribae , ta Pliarisaei huius sin-
Ioab t Quaeritur vero, cur non allignemur aliae, unx dccuid O cs humanam ius imita cui nec quae intabant, graui es caui, /, nempe quod Πω, i pcrbia itallati, aspiciebant, nec in s e - contra Dauidis Praecilium , mortem Abia m
intulisset, de quod maiestatem lxiiii t, diccnte
sacro Textu : i emi nummi ad Salomonem, quod
Ioab declinasset post Arim m. Cui hae causae
Idem Abul. non memorantur Respondet idem Abutensiis: q. Quia Absalon frater rear Salomonis, ideo iacuit: videretur enim contaminatus immuta vindi laecupiditate.
Paternam Dei miseericor iam imitantur, qui errata proximorum humanae fragilitati a scribentes, ea igna suur.
PAternam Deus misericordiam erga homices
tunc maxime monstrat , cum, sigmentum
nostrum cognoscens. Ac pultielem ex illio sata iunius considerans . atque adeo nostram iugili tem, & in itate iri petidens, nobis peccata dimittit ; parentum enim eli silior an errata benigne interpretati vincusare non nulitiae,
scit infirmitati adscribere rutide merito fili) Dei appellantur. qui hanc cui, benignitatem, de
. misericordiam imitantes, communem a natu lae
bulaianae in nitatem in proximis errantibus considerant, ut vis benigne dc mileticorditet ignoscant. nians, coidas duritia impedita, considerabant: ati Dominus se digito secibe at iti terra, ut communem fragilitatem contuentes, non ad accusandum, ie4 ad ignoscendiura moueientur. Id ex factorum interpretum explanationibus li
has viros abdica M. utida δε Iechoisia lectum e tin Hieremia propheta. scii bebat ergo Christus illos Scribas , es Plaeuis eos esse abdicatos, id est, a miscit coidia alienos, quam tamen tenere delictent, terrena Lagilitatis memores ; id cnim terra his inuocatur. Sanctus autem Per- nardus ite ait: Forte Graiat m 2 gratiam seri s. Bernard seMs, cti eruniscribens , terra impressisse vide- secundu qti a Ioann ti a iij I ωρ seri μὴ μὴ '
ia est , si ira O i ii ii 'r I sum christum factis es, . . Lere quidem per M sciti data in
finita rati hominum. non compatiebatur, sed peccata d. stiti, te puniebat: at gratia per Cliti otium saerei peccata condonat, & iniurias re mittit, cunis rei admonennit scoba , de Pharis i. qui o legi, ii se saeuiebant. ideo non in ditio lapiae . ut Lm antiqua; sed in terra scri-
bitur grati ,. s. Thomas aliquorum sententiam .
. sequutus, putat Dominum icti piisse eadem vel ba, quae 'oce ditiat, qui me peccato est test ump .m,i m iga M lapidem mittat. Admonuit eo, de propria infima itate, qua multis erant obnoxii peccatis, ut sagilis naturae memine s. s. emineae sol statis eos miscretet. s. Hieronymus
163쪽
a. N in . peccata scripsisse putat, inquiens: Digito Iesus . re in persona veto imbecillitatem consectet.&
ut eommunis infirmitas illos aeculatotes hu- ad increpatiouis iocem feruentatis νοιδε ur,sbr.
maniores redderet. Hanc Hieronymi sententiam rus s- se υ deatur. Hi certe, ius pio priae imbe- , , .e u pet stringit Glossa intellinealis. Nonnulli , et sic. cillitatas obliti in alienam insurgunt, ex illiso'. marit litteri, hie verba exaraile. ier a lucitias sunt, in quos in iurgebat. S. Iob dicens: Otiare t ram, id est,terra ptopriae mutabilitatis oblita, persequon m me si ι D. M. ille sic t Deus alte
terram mutabilitatis arguit. Lyra tandem exi- tum Persequitur,accusat,& calps qui velut im-stimat primo Domitium scriptisse id , quod ro- peccabit si carpit; Deus enim immerabilis est. si ea protulit scilicet. 3ώι me pucata V vorum omni vitio calet. Neque et go i et sequaintii vitia
priretis in uam lapidem mittas. Cum veto scri- aliorum sicut Deus impeccabilis . sed propriae . psit secunio, seripssse Pliarisaeorum peccata, ut si dictitis memores , nolit a xitia iustricte , α eos ostenderet ineptos ad ac sindam, x lapi- speria humilitet corrigremus. dandam firmitiam, & ad mitiorem animum m- igitur in exemplum nostrum cous lecanda est duceret. Rogabis, quomodo scribi potuerant Domini benignita , qua peccatricem hanc f P tii eorum peccata in terra. Respondet s. Bo- minam excepit. a peccolis abicitim: nam si naue ianua: Dicit Glossa , quo cribe ι peccata gatis accusato: ibus, ei dixit: Neque ego te coti e
libebat per singulas a Asellia mi tute potuit Iacere, ruaa in aliqua figura ab ea pro rata, quili- ιιt eorum si iei eis a propria peccata es non alia, nee ab allia o de via . Quo factum est ut teit bae . & Phuti ei vete uidia correpti, & timore et is inopinato obmutescerent, mulierem te in ii ierent,& a Chi isto discederet:quod quidem mira Lile omnino est. voluit quidem Domitiussumae illorum bos nihili consulete adeoque noluit ole palam. led digito occuli e unicuique crimina pane cete. Cognitis autem in scriptura peccatis, aspost se iis ix baut incipiente, alies Ambros est,ibui Ait Euangelista S. Ambrosiit, dixit exi epist ii s i E si,uis . . . pi mo a seniorib-s t. vel quia ipsi pluma haberent crimina , qui uiti taxeram ; vel quia priores vim intertiae uia senten- . ti . tias prudentio es.
Id insit e hoe mi ubili sicio Christus in
tendebat, vi teribae,& Pharisaei ex anteactu pee-catis propriam in simitat magnoscerent, x in stagili sae mina non piri nam, ita culpam odio, nam isatili am ab se isti Dbuintis a culpa, nau
sis, adol erare;quasi reaepiro corrigit quo ta, quo fons abluit uitaria obiem merito Rupertushoe Cluisti factum miserico diae vicio iam appellat inquiens : Quo hoc fastum M u miretur.
. patre obtinuit. Nani ut seda hic ait: Nemo pec- serunt ianisti: cpar arti=mi serie, uia e atra tuta .a Heem fami am uamna e a vis est , qma in se cium vete hoe loco mite eorata contra itidie iii cernere caeperant singuli quod magii damnan tam gloriatur, quando i iidem tot uti ictibatuiti, x Augus euu sterens. Et s. August. dixit Psccti rore fue- Pharii eo im accusationcm.atque iudicium ci se in . s. in mi is a sinat Ia r ν sit conscientia. Coi, scien- ritis isti bauit damnandat ire minae vitam de titi et gortopriae infirmitatis de culpae extinguet peccatoraim veniam condolinuit. Optimus, eli 3 'ς est,hi qui ioue ardotem vindiciae. Non periim gendusque iudex . in quo istisericordi i gloriatur nam sed culpam odio habeamus. ci opplicio a contra iudicii ira 'aulus cum accusatorum ti m i , . sciamus. Audi s. Augustinum de E ie s lina vocibus vigetetur, se ipsum consolatur dicens: i. Coti in Ioan. loquentem :w- ηui dam iutiit, sed peccastim, cui auιem i.dic t me, Dominus est. Quae vel basn iram n is,se Et, Ambrosius sapienter sol- elegantei expendit s. Ambiosus Palehese m A biochit: Hae egregia poena es nou personam occidere, inquit) ιι, . tiuileis aetii ui nis a fraude far feci se tu . Seti H e sententia culpa damnartiris Iaiur,vi eum He ke occulta praeterearat, neque in .
vnti quisque re meis stitim oderit , in se incipio
condemnare delicitivi. Etenim cum retis occissitur,
pa deponitam, absolutio per sena e poena pectari Pharisti peti nam volebant occidere sum in
non peccatiua at Cluilius, cui facta erat octon si, personalia non occidit, sed adultetium . do Dans scemina contii tronem eglegae lapidauit peccatum, di conti icionis lapide velivi Gig-- tum Pa Oui. .uit. Hotiro ergo non inimici sui
ti nouit ere Hatic Domini mileticorata ui homo lini: si isto scat . eum allidente ita, solum autem iudicium serie contra inimicum f. stinat. Humanam tragilitatem perpendat et enim Vt s. eo ait: Qis snsu tu a Martir in Osee' Qtiis non νι ei in ptil ,ere. Hinc propriam infirmitatem agnoscat, Vt inimico agnoicat, de iniuriam remittat. vere enim di piti lenter S, Gregor. dixit: Crim alienos
164쪽
iemittimus,cui & nos, & tes nostras onmes colo' s. Alicta cuit mus. Coinsiderata quippe infirmitas propriia, mala habis excusas aliena : parienter namque illatam iniuriam tolerat, qui pie memini', quod fortasse adhue habrai, in Dod Mai ipse tolerari quo aqua ignis extinguitur cum surrania furore animi, sua quaeque ad mentem cui a reuocatur quia erubescit jibi pereata noupar re, qui vel Deo , et proximo saepe se rectri parcenda pec se. Qui ergo vult Christium imitari, & imitatione eius filius esse, audiat paulum monentem inauite τοι ergo est electi Dei saniatii siserea mi sericora a, benignitatem , hum litatem, modestiam, patientiam supportantes inni.em , ct a nantes vobis mei ipsi i ,s qMis aduersus alieti m hab/ι querelam si otii ct Dominis, a na viti sobis , ira o sos. Hoitatur ut influant dilectionis vestem quae plane rcgia est, & filiorum Dei propria, di homineininterius exteriusque
munit, neque solum contra aquilonare stat et .
. ni odia Digus fouet, sed etiam plurimum ornat. Vnde Hugo Card. ad hunc locum ait: Dauite
Deus Vltor eorum, qui proprias: π ciscuntur iniuri in
micis,& sese nequaquam victi intur, Patrem lainen in coclis habent, qui seuerissimus erit vindex,& vltor iniuria v. id explesse Deus ipse testat ut in Deuteronomio. Mea ψε istis, is ego retribuam ad est ad me sto prae speciat, filio- lium meorum in rivias vindicare quod certiis mos applicio piaestabo. Sic nos facete iubent sincti Patres, se ipsiecerantu, B sit is, it Nei . s,
ut omnia feramus vltionem ipso tim Domino committetites qtii non despii eι nos. Nam qtii calumniatώr pauperem. nditorem tilitis ail iracundiam xii , , prouocat. Nazianzenus itinia in eandem senten orati, eon tralia est: Deo ac futura vita tribunali eos, qui ,. ira tuli . laser t. relinquamus, nihil de fatura panis nos vindicanao a trahamus. Plo iniuria nobis illata, Deus in fututo poenam est illativus, tantum autem cius uix irae cietrahimus, quantum inali inimico infligimus : nam vindicia , qua quis propriam iniuriam peti equitur,Dei vindi uam ante-ueitit,& quodamin Q impedit. m. t . Quamobrem op Grtune Paulus nos omnes sic monet: n uri m/ιi naeui , eharissimi, seu dare Deum ira, nempe Dei vi exponit Cht,sostbinus cum Circis, re ex Latinis Augustitius,id est, ne i , i,5 ultionem Dei praeoccupetis. vcst is ipsolum iniuriis uin sicandis enim inlinus Deus tibi vendicat. Qiiod suble- , quens Pauli ratio eonstitiat Sιν itim enim, Mihi si a tiam , er ego νeii istium. Ideo delictis date locum irae Dei, neque illam an hic t te, vos ipsos xlciscebo vita lias sibi ori es Dei, ait in
psi: quas superbe nobis alto tibi usiae Decidei ab unus , si nos ante tempus a dii erimus Optim e Tetti ait: Qtiem autem honorem Ii ab mus Domιno Des , si nosti lar bit tum defensio, is araetauerimu δε auxit mosnus Deo hono; a.
Qui , cuni iniuriarum nostiatum ulliolia ii ipsi
ita elle confidimus Nemo eigo priuata sibi authoritate praesumat, quod Deus ad sepeliinete 'dixit,& quas facio ipso profiteri melius se acceptae in iiiiiis quam alium satisfaci num Quod autem Deus circa vi ndici uti piomisi, optima fide praestat. Nani obmurmurantibus in Moysen germanissultibus Aesone, α Matia, Num, i Ed uxorem AEthiopissam duxit let, ait sacer totus : Quod eam audisset Domi s serui enim Moyse mitissimus fuer omnes hom G. qtii Moriabantis in terra ) statim L ius est, cte. Vbi ea reddat ut ratio, quamobiem Deus pio Moyse est locutus , de staties obstrepentes glauit et in- crepuerit,& scuere punierit, quoniam nimirum . Moyses vii esset mitissimus. Vbi Ruperius ait: . . . '
magis iae nas eo struebat. Et S Ambros. dc su' L Ams . iantia ait: nu ito iam si ιιι tim,vi erat Sisa - tib i.off.. na, a plus egit tacendo, quam si e et lutita ; ta- cap. 1 cenas enim apud homine trocissa est Deo. Accedat Salvianus , qui ostendit, quoties David suas in Deum reiecit inuitia illum habui ite earum omni uin ultore . sic ἡe Saule, a quo suetat insidiis saepe appctitus, cum ipse oblata occasione sese . ivlaisci niatilis et, abiit de illum Deus vitiis est: nam adiici satio vitana eripuit, Σ regnum tradidit David. Addit s. ut istic quia se ulcisci distu- salutan.
lii de Nabale Catillo, statim diuinam indi-lu
i iam si ibi equutam suille. Denique de Absal n, ' quem pius patet salti im, & incolumem sibi iα- suati muciat, poenas commeritas exigit Deus: inani ut ait idem Dinor: talis crticem non ma- ni . ciam j s.s paro te via , tandisam ei uitiinitur lattribtiram .pe nriti latam ν fert se res ait i rubr
i ai canit pro te Dominus trocite . .
Ei quo detrit ibiclligi, ipsum quod patimur
mulum , aesens onei eo stram sticum :iscite.
Pν teri jersam inopum, semirum paupernm,ntine exurgam dicit Dominus. Sic enim ait: si xiiisa a elionis loco est calamitas, ct malum pa- . r. ', non enim vitiam nec stri Mem , seu malo tiri
per ' ponem dieit D mixtii ex ei ale ad suppliei, , ct et inuictum. Itaque nihil nos agete, ad . desessionem nostiam nectile est, satis est pati; ipse nobis aduersatius acina defensionis fulta
165쪽
Angelos , .els homines. Altitudo stri est, qua
exigitin ad duranda bona ,, qua in coelo sunt praeparata a ligentibus Deum. Latitudo chara ras 63, qtis extenditur ad Septentrionalem pla
gam p.r dii ii em inimico ad plagam Aorai m per dii Elionem amicorum. Publicani quidem e&tensionem latitudinis non habebant ad Septentrionalem plagam , quod proprium est electoium. Non habe ni totam latitudinem arcae G LReg. t I. baonitae, qui aulis posteros apud Dauidem
accusarunt: De his tamen'acculatoribus praemittit sacet textus: porro Gabaonita non erantu sitis is a L Quorsum haec admonitio, cum
omnibus constet Gabaonitas esse ab . Ista litis
'ro: si is alienos 3 Re pondet L a ei Rabbi sa-omone : Si Gabaoici a sti re ni magii misericordes.sautis contra eos. Non
in initium vero amore eomplectitur, & sncetae I beneuo entiae ossiciis, ac bentificiis sibi equitur.' Et quidem iri hoc bello illustrior, ac gloriosor, quam in illo, v ictori , colona, S palma
sci S. Chi 1 stonius eleganter ostendit, dum s. Chi, st. utramque victoriam in ipso Davide conscit homi. de in quae charitatis est, liis Velius ant sciti l os . . st de spelti ita Daci a magis exultans, quam eum Gol aib ae, e fili squidem hie illa
suram hamanam j, e. I risu, e - . iunca tanta ctim gloν - , cum ania tres pueris Dei amici aut electus . . egressi vi e eam o a nte: nam i l. nau Cura omnes ferae in sylvis, ac montibus ex si igni hie ἡon cons graivit ita ince stulant; illae tamen quae clectae iiitit ad atrium diis. Et qui a ocium Datii l exitiit ue latuarcae Noe , inimicitiis natiuae acrostis ium- stipi ni se ij LEoniba Non potuit Saul, mana concordiam 'bi tu, tunt: ita elccti quasi quantui, inue eicito odio creus , non videte, in arca Noe degentes, ab odio prorsus immu- huiusce uictoriae gloriam , & pulchri od numnes, pacarassiim concordia vivunt. Reprobi illius mansuetudinis David , atqge a suo a Ui- iudi , qtiali sylvestres serae, in B. steolianum ceti, dotibiae si vitae beneficium , pro iis saeuiebant, de dentibus stridebant ; ille vero lachi; mi, lamat ae itia hae , νιι ini Douid. - fraterno & humili dilectionis affectu diccb:it: sam filium vocatiquenti siti uo nomine nun- fratres , s patres auai te, stat res vocat, cupare non digitabatur. Non ita a/mitox MO - quos hostes videt, quia ipse in arca concordiae seni ictii Hi e mutam educentem e xo, licus erat i illi quasi in i)luis effetato animo vive- Dauid manlii tudinem elicientem lacii γ
vj ctoriam. Raeclara .ilhi saluatoris admonitio dili. igitis eos, qui vos diligunt quam in rce - vin habebitis nonne de publicani hoc sae mi. Eisi latura ieritis startes vestros tantiim, quid amplius facitis. Nonne ει Ethnici hi
vitior a iiDininis sui claritatem postulit citi pio dei . Ouale cum in rei petuam huius faciti tis metuosi alii, quo in si elon i vitam Suilli donauit . composui item Pi tium quinq)ragesi- psal mum totum, piae totai ut cum hoc titubo : Ne . di e=aas Disti a. ut i tilia , ut restit is locus, clarius i sunt is ma m .Quae nimiriam ex hoc facinore promutuit. Intcstiani erat Dauidi in pbi is si otum licinitiatum Leonem, S utimia a se .e ios & iganteiti': sit miti N centum a se perempto, i militicos, tristi, hi iam Regis tibi dei politauit, incc iam mirabilem cithaiam , quaa Saul Dialiolum i - , sabat, cilingere; malint i in ei victoria ae ira, atque inimici Oaio parta, nobiliotis suae
Dcuml: Haec nos verba docent coronam vittit. simam in stet x proprgare. Hanc cet ut 'actintis Heroicae minime debeti eis qui amicos dun taxat diligunt . quod naturi pionum, de Di promptu est ; atque adeo Ethnicis ipsis familiare e sed illis , qui in ima cos diligiant, in quo dissicile , N. periculosum bcllum intercedit, quod huiusmodi est, ut non ille, qui hostes expugnat, & pristat ; i d qui eos amore & be
neficii, i, i quitur , victoriam mi Ultra, di co-
uili Dea hostes patanam magis aoncam este ad celebrati iam ii. men David, vel ipse Mut liuella, it . qui ostei sus . spelunda apertimine cognouit, tibi vitam a Davide don tan tantam animi vii tutem a admiratus, pens exclamauit: Nunc scia . quia certi me MI, Murus H, c hasi, ins iis manu tua regni m Israel. Quasi dicat, licet audi crina, te visos, ct Leones occidit te, de propriis oculis
si tale, ac d ni inum' c chalitatis bellum, quod si a alia sucinora contra popul' non sicut humanum, & corporeum,sed contra- Gautile ; nunquam tamen ammona induxi, ut aia ratione ad mihi stratui, & geritur . in hu- cicderem , te te apta regnat tum at cum Vid comano enim ille vincit, qui hosteira acrius inua- te mihi. impotimillimo se crudelisi mo hi stidit, de , chciDei lius opprimit; in bello autem pepercine . & a caeae opto et una ictust a te:
166쪽
hab turus in mam tua regno Israel: Dignia enim est, qui regnum in manu tabeat , 5 possideat , qui hostem in manu habuit, de di milit. Porro, qui inimicum diligit, & ei iniurias ignoscit, non unam, sed plutcs, nobilesque victorias te poliat, & primum dedi so inimico. Qui quidem quantumius prolemus, de duriis ab homine charitate aimato benestetis vincitur, es ad mutandum animum expugnatur. Id videte licet in quatio libro Regum: nam cum sa re populus Israel Syrorum excursiones, & hostiles impetus sustinuisset aliquando precibus Elisaei Srtorum exercitii in tradit Deus istae litis, quitum Rex itatus hostes omnes occideret, nisi a Propheta prohiberetiit 3 imo iustus est , ut eos libursitet pascitet. Eleganter S. Ambios dixit:
Epularibas refeeii copias nunquam postea in te ram II er pyriata Syriae re ιιertendum pura M. Vnde Eli isti, glori 6 itis ignotiit, quam socialit, o otitias re eruauit hostes, quam ceferar. I Jrata: illi non milioribus copiis fracti, sta epularibus copiis res dii,victi sunt,ncc3nquam deinceps lita eliticos filics inscctarunt, ubi am-Plutum vides , quod Paulus monet: V me iri
tum ; si sol, pulum da , 2 , hoc enim faciens, O bone, ignis c uer Iuper caput ciui , id cit, vinces vere inimicum , qui magis bene licio, quam odio vincit ut Quod apta apologo docuit Pliuarchus. Contenaciunt vetitus Aquilo tasol, de spoliando vestibus pastore. Vter videlicet citius illum vestibus sFoliaici. Insui rexit primus in hominem Aquilo, es va olenti limo sata eum inuadens, vcilem disturbauit, non tamen eripuit, quam Pastor manibus, ec dentibus tenuit. Discedente Aquilone, ac ist Sol, dc acrioribus paulatim radiis patiorem cirians, astu tandem magno inflammavit, mox pastor vestes deposuit. Ita sane viuvenit, ut non gidum odium sed calidus amor inlinicum vincat, & ab eo spolia detrahat.
Neque solum de inimico, sed de ipso etiam
Deo quodammodo victoriam res itat, qui inimicum amat. Ob hanc victoriana ad coronam vocat ut sponsa , cum dicitui: Veni de libario sponsa mra, seni de libanis, leni coronaberis aecapite Amana, de loricis Sarar, o Hermon, de cubiti bas Leonum , a. montiώtia paruorum. Via ne si cor metim, soror Mea sponsa, υAlnerasscor meum in υno octiloram itiorum, o in uno crine com ivit. ubi Vocat ut ad colonam, quod superbos,& aeeitimos inimicos concordia ch
inalis viceiit. de sponsum ipsum suum eiusdem charitatis telo vulnerauerit,ac expugnaucrit. Sic explicant hune locum non pauci ante
rietes , maxime Hugo Caici. qui sic habet:
iponsi a montibus Amana, sanit, N Homon, cubilibus Leonum . , montibus pardotum,
id est, a funibis, disco:ssibus, malignis, de
laeuis hominibus , quos Dei' sponsi an in asan a charitatis beneticiis, de orationibus vin- cit. Subiungitur vero victolitatuam cadem amnia de Deo ipso leportat: Vulnerasti cor meum, soror mea 'on ι , ιυ υno oculorum tuorum , ae in
uno crime collim Quod idini Hugo sic expostit :Oculi Ecelsa sunt Praelati gehera iter, crines ver. propri. minores, qui qu uo sunt v mmes, '.or Chri ii vcilnerant charathite. In unitate enim oculoruis , o crinium uti erat tiresponsus nec desaeiso sponsa Dei tune ipsuili vulneriat, cum per generalem esiarita is amorem omnes complectit ut , ipsius Ecescisae oculi untis octilus, α eiusdem crines unus crinis sutit. Pra terea amor inimicorum maxime de ipso
inimici amatore victoriam repoliat, cunis uni -
muria expugnat, de eius 4tam cap in ducit. 1ddo Choibstomus optiitie de David dixit: Egressui est de spertinea magis exultans, quam tu p. cara G.liath aeteris θι ι si ilici m hae illa magnis entior erat vitioria , hoc gloriosus trophatim. Rea it non barbari tuitis capvii ge, a muta an mi commotionem mors earum. Hac certe stoliosior victoria. Qiuod Sapiens ita pionuntiat : Meliores patios iii a forti, ct qui dominaitir animo suo, expugnatore urbi tim. Ille vero patiens est, qui in i ici tolerat iniurias, is vere animo suo dominat ut, qui commotam in inimicum iram cohibet , de subiicit. Huiusmodi hominem s. Ainbros 'ad ea verba Psalmi: Anima mea in s. Ambiosia munita, Meis semper. Doti si tum cum expu- Psal. ras. gnatote , ibi iam componit, sed Regabus anteponit, inquietis : Qti chiriqici: propritim carptis 1 be ἐν t, nee ab ira tia, saxi Animam suam reli sui congrcia vi permiserit, is .ine νι ia quatam potestate se cohibens, Reae citi itur, qvi a regere se noti νι . Hic bene R dieitutivaeque est : nam violentam, de sortissi nam irae prouinciam ut iugauit. Vnde S. Glegotius explicans pia fata Piciliet biotum verba Iait: Melior est tir patiens x Cietor. vi forsi, s qui a inarur animo suo, expugnatore urbium. Minor enim hi illi. ia 6,biti . . i ψnix D quia extra sunt, qtie stibi aniαν. Valde aurem
maius est, quod per patientiam etincitur; quia Hi . a se animus stipe aiar, O ii semetip-- ibimetipsi subiicit , qtianέ, eum patieni intra se ranari compellit. Quam egregia autem sit l, victoria maeis aperit . ubi in hune ipsum Pro
uerbiorum locum incidetis , ait: Maius aurem Hom. 3 s. In
iicit . quanao eum patientia tu humilitia te tole- rantia frenit. Optime quidem: natu in illo maior tollitudo reqiuriam vi proprium animum humilitate tolerstitiae stet nag, 5 captiuum te- .ncas, quam is alienam urbem muliorum mili- tui auxilio deiicias. Quis autem iit hic vir Patiens tantos die laudatus a lapiente sic adiungit L. G goram: Scienatim o out ei que iuro parientes esse si . tir ; qti a retribis e mala nou eposti ii: Σιd qtii tuo, eo mala κ.n 1 tristiit , quia xeqtia uam caret; dei acilio se aulaei. mus, patiens non est, hisi a patientia non in obsten- . sone in hir ιιιν seu corde. alle ergo vete patiens est; qui illatas ab inimico iniuitas ex corde remittit, quo miratu de in ipso victoriam iero: tat: Ante vero sotic de se ipso victoriani bellum pia cedit, quod iti corde hominis iti-Ier amotem , atque odium proximi gerit ut i
167쪽
nam charitatis amor Pto pace cum inimicosmianda dimica odium vero inimicitiai retinendam contendit. Quod certamen intcgius dux Paulus contemplans, milites omnes Cliti-MGr. stianos sic hortatui: Pax Ch in exaltat Di co dubio Deum, ubi. ex Graeco multi'vertunt rdiam tim Ioat, videlicet aduersus odium; quod contentioncm intenditi Theophilactus' ita te sit 1 Pax Christi palmam ferat in cord bm et sm. Et ad rein nostiam ita explicat: Ipsa et lux pax
Dei palmam ferar non ira, non contemio, non mava pax: ea enim ex υltiane nasciuu ea Dei.
Porro autem cum is , qui inimicum diligit, de apio in unico de Deo,ae de s eipso victoriam, α palmam secti, quis dubitet eum victoriisv potitet reportate 3 Audi Chiniosio-mum: Asiae iit illinea Dauia I. i. tiane risu, innumeras sauciato. τι Pa iam is se his et
n titiis plagi, confiiι. Fgregie de hoc disputat
quem esuri milia, fortiter pertui se ue iat. Quo vero cum ii talo male pocit, vi acilius vincat, cons driare crinios Nom quia hune commouerem ipsa inmitarum laeulatione non potuit, ab aptito certamine inteum recedens inlccteta cogitati oc cccrtionis icturus anqui- . iit a vi qua in publico bcllo vi ius iecistit, octaeultis mi diis vic t euadati Quictis e sco pote ad victoris animum riait, & vel domnate. tum vel iniuriarii in iacula ad tiri moti .n ita u-cat, &ca Vchcme aeter inasseratis sit ille intole trahit iacuendit . Qua attenui et centis animum tanto sorore conturbat, ut ricturaquc vitrariens illa se uani ter tolerasse, etiam post viet Omain cartivus erubescat, tuque non reddi Zisse contumelias doleat & dcteriora rcpenderc,
tutis e se talia exultat. Qui ira patitur po Mevincit Diabolui triuia S in publico coet mane, Ee in occulta lucia eum prositat. Caicium hoc si in iosissimum victoriae genus ex nolito duce, ac inperatore I su disce tu ope rapietium est quem Regius vates sic obiectat:
cumulat: at in finibus regni sit ac inimicorum
suorum tune exaltatur, cum inimicis suis diuina liberalitate benefacit Qua vero rati ne Chri .stiis bencsaciendo in unicas, exaltetur. S victo tiam reportet. ita Pici licta ilia iungit: hac, se Dom ne Deus metis in prae pro, quoa inandasti.
magnum i stant; hoc enim N Et iuraci faciunt: at qui inimicum diligit, runa ti nam
Operatur praeclarum enim quasi cdit miraculum
io lini sie . de impunitam licentiam tot clo: , . quasi mare qυ id aditi cu Ii vix colum , P sun dum procellosum, amaruna, sed huius malassa ius caleat, qui inimicum uiligit Huic miteculo diisne est de iii d , vi in hoc tanto Lia: . qui inimicum diligit, igneus amore
p.: scueret , ncc clus i ii talis si tinnia tantis aquis extinguatur. ideirco vertim inimici . in a-
ne luit acoloso. De quo s.Gic o ius N iai zutius iciti lit Eὸλ b iis es piscii, qtii non ab initur igne Nat; e. Vertim is ueni Meuo fi et ina ori tindis in Cam. Nuius piscis in init pythhgotas, ut noldii dς Virg. Billius Astque miraculo plenum,piscem igneum marinis squis temper in muti sunt,tiui quoivi titistii; cd velut in aei eie altatu atque sulget ita i ne mili iti tui bulento mali reri e Monas, quoia. ab inimicis patiuntur Empyci sui . t piscis ardenti charitate sulsentes, de quibus reci E in
168쪽
a proximi dilectione morabiliter lagrabant. Hae charitatem aquae multa extinguera non poteraint ; tira quamee qaa trιόalationes eis ferens, auodium eos transim tare non valebarit. Hoc nimirum esset charisatem extinguere , si in tribalatio-mbus,quas ingerebant, ad proximi odium res humiliare potui sent. Nota verba illa, mirabilii furasans in enim magnum diuinae gratiae miraculum sanctos in mediis persecutionum aquis ardenti charitate fulgere, nec pet odium petie quentium inimicotum aliquando extingui Aliud huius igneae charitatis miraculum sub jungit idem C: . dum exponit sequentia illa
vel ba: Ure flumina op ent illam sic inim habet: Seu Dia is jej sumina adeo charitaris vigor vixit, ut potitis sumina consumeret, quam se ab iris .iticina permitteret, ideo militi eriam persectit 1 tim ad eandem charitatem se contio rhaxtQuid enim mirabilitis, quam tantam aquam ab igne consumi,nec unquam ignem otinguere potui Dse 3 Pio secto miraculum est gratiae, cunctas ini mi coium calumnias.& iniurias non potu ille sine tum charitatem extinguete . de in odium commutate ; sed potius a sanctorum charitate rosecutorum odium esse consumpnim,& in si
initum chacitatem conuel sum. Vnde monemur,
vi accinias hoc igne piunas si et caput in mi Corum congelamus . id est, Ehatitatis beneficia ipsis persecutoribus conferamus ,ut deposito ascis odio, ipsos pet charitatε nobis conciliemus. Id monet Paulus verbis , Sa desumphis Si esti mediit inimittis tuus , ciba illum ,si fuit, potum da, ri; h e enim faciens arbones leuis congeres super captis eius. Quod s. Haeton. ite exponit: sitiando
opo capita eoram, de quibus Diripitim est sagitia
psentia acuta etini carbonibus desolatoriis. Hi quo modo de altari Seraphim carpo sublattis Propheta labia pinguait, ira es inimicoram nostrorumpu- cara purgentur. Eandem sententiam alibi ita per strin, iti me evim faciens carbones ignis congregabis suo Opρι ejus vi operatus beneficiis , e
eoA. fertiora eta, ita: is inimicus 6 6 d stat. Complectitur hunc sensum S. August. set in
quietis: M igitur dubitaueris, figlinat . a Litim stin est ga, ea bono ignis esse urentes paenitentia gematis quibus superbia sanartir eius, qui abi is inimi rastiisse hominis, a quo eius miser iastitaenittin Totum vero locum egregiἡ explicat idem August. his vel bis: pus in hominesnos rationalis est , qui sensi charisatis igne recedeure fa
Eltis 1 erit frigidus necesse est, ut quod Obessala
tinere , spirituali carbone ct itia bonitare succeu stis,incipit isto eον i. diligere. Nobile sane mira culum, conglaciantem Odio inimicum igne cha- itatis succendete M ad vetam amicitiam leuo- re.
C Ap VT X I. Amor inimicorum gratismum Deo surriscium.
AGedit ad dicta dilectionem inimici sa
fici uiti esse Deo gratissimum. Hoc obtulit David perfectius inimicorum amator qui a caede inimici sui satilis sibi in spelunca temperauit. De quo Chrysost.ait: Ius estinea βὰν sic tim ol tulit m dis a tie admi, asile, ha,2 quiuem ma-EZato vitulo , atis eos agna seu irae dia, quod maius es. In hoc quidem saetificio non solum iracundia ira attit, sed amot ipse inimici Decios itur. Ad hoc saetificium offerendum,cor limmitiis iusti mansuetudine consecratum altate idoneum est. Quod satie altate adumbratum est per iosue ubi strenuus ac pius hic dux profligatis hostibus populi Dei ext iuxit altare: Ex lapidibuι , quo ferrum non ierigerat, o scripsi in eo weuteronomιum. Ad quem locum Origenes pethoc altare eotum corda intelligit, qui nulla in inimicos crudelitate tanguntur, & heia Ignatatu, ae benescentia prosequuntur. Origenis sententiam, apte reddidit Hug. Victor his verbis : esse
alta In cat iusto per sectos, qvias ferrum non
tangit. quia eo nulla crudel satis culpa corrumpit. Detire nomiam. quod interpretatur secunda ιι
Domin G, qaundo dixi te audistis, quia disium esant qui , e. P secti ergo viti altare sunt, quod persecta Euangelii doctrina de dilectione itii micorum insccipium est lex enim prima, & impers cta in tabulis lapideis incisa fuit at secunda pec sectissmin in peii ctis viris , qui lapidess,nt,quos semina non tetigit. uisci ibit ut . In quo 'Mi 3em altati omnes illae astuctiones, quae elimritata . pugnant, iugulantur.
Qua n veto Deo gratum sit huiusnodi saetificium ne ite potest iritelligi ea illo Leuit. matitem obtulerit sacriscinm celestim in clibano de tilia,lagana, at ma oleo litis e ferat. gana vineant alii placentas,aut tortas. Caietantis intes-pretatui crustulas, seu obelias. Hispane obleas.
Pet lagana Rihelius amorem inimicorum in testigit, sacrificis genus Deo gratissimum : Comenim inimicum diligimus, lagana Deo, hoe est. tortas oleo litas ae crustulas ac obelias, pediatum genus Osterimus. Qui quidem proximum amat, vete est panis de simila; quia medulla est. Dominaci panis, de absque set mento malitiae, de nequitiae, quia non tristatur, non irasti tui non vindicta in expostulat, quin potius oleo charitatis conspersus in clibano tribulationis Christi panis evadit. l 'orro Ob eandem rationem, non solum delicioso pani. sed vino etiam , quod in deliciis est,amot inimicorum comparatur. Vnde
sponsaboe vinum sponso si christo pollic
tur,cum ait: Dabo ista poctilum ex vino condito.
Vbi Calliodotus. ει aliqui ex Patribus in vino
condito chalitatem intc: ligunt , eam maxime. quae citra inimidos versatur. vitium dicitur, ob vitalem calorem ; cotiditum vero,quia atomatico virtutum omnium Diose conditor. Quod condimentum ex sint Paulus, cibi' dixit:Charitas patiens est , benigna est , non amulastir, non
in ititima agit perperam, θι. Quo in loeo di-N lectionem
169쪽
lectionem inimicorum praecipue spectauit Apostolus tiaque t ex expolitione S.Cieg. cibi it:
giter mini rar. Non agit perperam , quia quos an solum Dei, ae proximi amo em dilariat, qaia- quid a re iii Baine di crepat, ignorat. Noui 'iratrici quia se initimis lares ita n, Da selli o
luensi, hae qxea re itim in aliis eat icit, quas de augmento propri pro se titi hilares iacce vinum egregi E conditum dignum Deo ad i tandum. Quod sane idem Greg. iacit se itini Deo ratissimum appellat Nam hunc issum Apostoli
locum diaetatis, se habo : chatii 4 pariens est, benigna est. Patiens namque est, si ialiena mala toleret ι ι una fero est, τι ipsos etiam quos por ea amel. Virius iraque est coram hominibim au-hersario tolerare su stram ebram meo diligere ;quia hue rura Dei sacrificium a V t,quod iante eitis octilos in altari honi operi, Ilamma cha ratis incendit.
Catetum cum pei sectius sacrificii setius
quod homines Dco Ciserunt, matt)cium iit, huius nodi quoque sacrificium in amole inimico- tum inuenire quodammodo postumus. Audien Aus est Euseb. Emillen. ubi ait : Notum per ista sit, quia partem, o veram mari νυ suscipit, qώi odium malis debitum generos o uis senignitate calcati ii. Amor quidem mi ici mattritum est charitatis, iuxta illud S. August. V. ap. feci. Christia i , si sc dum Etiatae timet, M.ti, mors est,a: qtie mari 'rati m. Ma: tyres faci pio cius defensione vitam Oiserunt corporis: at qui Oimi cum tolerant, pio charitate osci tot vitam animae, nempe amorem. Tyrannus maityres facit
fidei. inimicus velo charitatis. Tuus Ncio tui scis inimicus, tot te cruciat et mentis, quot m-iuilist te asscit. Denique repto i homines mundique amato
res stultum iudicant, si homo laeea tus iniuriis inimicis ignoscit: at iusti es electi t. potius in sacrificium deligunt quod illi ut execrabile reticiunt.Quod pta lignauit Mo1 se cum dixit rha
in Gittitissae Vettim, serrunt: θ excolent: re- Π pyilarem , ac mari se Minem Deo immolor, quam abominantes repres farti ratem putant.
INimiconam amot s vere in corde est,externis signis sicili tui, salutatione, di aliis, qua suu-tationis nomine includuntur : satis entiti salutat inimicum , qui eum obia: a occasione DCnsubtile . se limplicii et laudat. Qi O LUini ne
suit David , qui Satilem bouem statim vita sun etiam cst lamentatus, & cs csm l .udibus proic-
si autem inimici laudem petentes multum exigete .vidimus, saltem illud amoti signiam piae eamus, ut honesta n initium pycll. titit inuicem hon Oleratis Hi enim qui odio suem piam hahent, buti ilioribus eum vocat ulis sOlcnt appellare quamuis eoim a verbis c Licina litisis a stinerant xt sunt illa,quae Doti antis L. inoi uis . o Diti, si quae vera sunt in cognatione humiliora, ea libo uitis su pant. At qui penitus e corde od ita taminauit, ctam de inimico loquitur illustrio: thus, tuum hone ici, nomini ii, viitur.Cum rei satis A ,s lota rati Ἀ-tem David regno, de vita spoliare contendebor, mirabile eli. quo nomicie pius sal t riori uiti ullum appe ait: nam dixit ad li iliai reti. toe , Ohobiici iam Rege. v hi Theodor ait Otiem ctim persequereicii , bello inti aeter exes, auditi si
dum ,seu Rum. Ne . delico durioribus aliis
vcibas, quantuis vete ore nino enuntiarentur, animum odio m se tuin inclicaiet.
illud autem amolis signum o niti a praestandum est inimico, vi scilicet ei nuti linam con gressu in nostium lac gemus , s d conuenien linos A alloquendi seu res copiam faciamus, . tiaque quoii scum iiii cccsio s. cisci at, Liu D
nitas retenti in corde cui) indiciuniciae Viocrocodillus elinguis,D nultae voce careias, Inr-miciti e thmbolum seinper extitit, quia soleat inimici cluditioris animi Ddia ille iit an te te. Quamobiem Cluilius Dominus cum ad omnes palsotiis suae inuiticis tacui 3ct, non tacuit quan.
do alapa a ministis Potiti ei, pet cui is est , i dies potitit: si te so utim stiris , te i in iram ser-hibe cie mala ; sin bene rit a me caedis p Cin et hoc silum loco ies poti et de cum ad ueliario ex postulat 3 Quia prosecto sc iudicant Docto: es aliqui; tam acethum fuit illud iiii uciae setius,
ut niti loque nuo peratum animum non a PCiuillet , intestiniam a laquod odium taciturnitate
videretur alicui ctialle. Numqui iti huiusmodi
sibus multo silent o urit tu . rto tantae ici 'l-tione vel ba videt ut contemnere . maiore 'ne a
170쪽
Iidi. a. quoil Tacitus , ait Uerimo statim in cilia U; S audi tini,cκi implacabilius ιν Icebaiar, Aeniario ira misi Quod taciturnitatis genus Davidii in uille vi actui in Deo, cum sic alloquatur :rta ij. Q iis meus, ne steas a me re quando tacein a me,
simulabor desiendentibu in lacum, id est, ne tacitum itate, & silentio inexorabilem aduersum ille iram geras. In hoc enim sensu Lyra locum ad litteram accipit, existimat enim prophetam con posuisse hunc Psaliariun,quando fugiens de Hierusalem tittioie Absalon ascendebat iugum Oluuium nudis pedibus, quo tempore Sadoch,
ci Abiathai consuluerunt Dominum. Sed tunc non habuit David te sponsum. Ex quo iudica,tit Deum sibi non elle placatum, & indignum se reputans, qui secum arcam haberet runt eamn portati in ciuitatem.Tunc ex summitate mon- . tis conuersus ad locum sanctum tabernaculi, ubi iam reposta erat arca ; intento animo vel ba Psalmi hesius ad Deum in citatione direxit, dicens : Detii metis, ne steri a me,nequcindo taceas a me. 9 assimilabis defendens his, in laetim.
Quas diceret, ait 1 r. Ne sileas a me, denegando mihi responsim per spiritum lutim , cui negasi mihi peienti per Abiathar ficerrirem s atii empe iacet , nee Δ, mihi resposcim , iam Me moriar tim , cst dum descendentibus in tactim comptitato. Tacitu itis ergo Magnam varia indicare videriit, qua Mobrena qui se amate inimicum dicit, id ita ei te sermone contestetur. Eodem modo explicat hunc loculii Hug. Card. inquiens: Ne μιι ιι aa meatim irati vel negantis. Silen tum enim Liuim es lia . Et ech a . nunquid inter=Varus re pondebo ' /sai. 1 . ego taceni, o quasi non virini. cum Deus magnam iram vult indicare, cet: non taceat ergo homo cum inimico, si odii suspicionein velat piopulsare. Hoc ergo amicitiae tigmini necessatio praestandum est intina .vn-
de Paultis .dixit: Nem ni qua nam uehearas,nis inuit m a ligaris. Quod debitum senipet solbuendum Clem. Om sic explicat: Dei est praecepti ne mini quia uam debere nis amicitiae figuli . catera enim debita ita soluuotur proximo , ut non amplius debeat, tuta at signa amotis,visa i-tatio. & alloquium semper ex citati tale debentur, sicut ex praedio conducto, vel censu emptorensiones. Qui enim, Deo araritatem accepit, ligna veri amoris, quotiesci que exigat occasio, pendete debet. Non exigunt ut hae pensiones ab Ethnicis. qui statres tantum salutant, Nalia amoris ligna cisdem s.lum demonstrant; exiguntur tamen a Cluistianis, iti locupletissi- mum cilatitatis praedium, siue censum citin A bito pendendi accelleniant. Vnde oppotti EChlytbst. ad eum Palili locum ait : Tale quippe aestitim o Pharatis, vi rea tur, O s. ιν δε- et 'eatum, ut vade licet usui coit in ectis i. Caeterum, qui proiimum salutare,vel alloqui renuit , aut dedignatur, non solum inimici. ted si robi ctiam hominis animum gerit. Sunt enim,qui in hono: e Bb pia timendo nimis arrogantes ', in eodem desciendo dissiciles se, &morosos exhibeant, quorum stultitiam te r-guit Chlysost. A/retani, inquit, atque stir
si ir, ab hia bouinthes gloriam quas δε- ICI'.loa .Eusebij Niciem isto. bitam agitas i. terith quidem ipse putat aetitia a quod nemo, tu tota quibus magni fieti quisquam vult, & honotem gloria que aucupatur , hos despectui stabeat, ac nihilo Mutiet, nam quae eius metis statui irati vix possit. Qui pe cum ab hominibus suo ipsus nidicio despectis, di indignis honore, honorem quaerit ; in -ctum utique causae repugnantem intendit, ac si vellet ex igne frigus, x et cx aqua igneni geneia-ii. Honorem quid in aucupari ab his, quo, dein pectos, i dignosque iudieas honote pei inde est, ae si a paupet imis hominibus magnam vim aut ita argenti ab stultisssimis sapientiam, a molestis.& asperis rebus voluptatem velis haurire ; neque enim haec, magis quain illud, inieci e dissi dent, ac repugnant. illud sane cohat et, de natura consentaneum est,uel honorem despicere ab his delatum, quos despectui habes, vel eos ma-smi accic, & honorabiliores reddete, quo maloisit delatus tibi ab ipsis honos. Quare ade Cht y- Iiam chis. sost. dixit: protierbitimo, qui his rat, si ipsa so sitam. h. hora . id 5 Patrem Cliti ius precabatur: par ιν
est, honorem mihi apud homines confer clarii mi, i de honorabile: a fic, ut te honorate de clarifi- care possim. uniuerse autem , honor altis habitus in ipsum it suciditur exhibentem, illamque nugis,quam alios ornat. At supe ibi stulte dignitatis suae partein in his contemnendis constituunt,cum tecte Plutaich. dicat : Studii sane qhi pris .i h. init Agere M queunt honorii re, tiam honorari,quiu in Polyi est, pro i cum saepenti utrortoriosui , son. scenia Tiai n.
Iniuriarum rereiso documento e iam
OVis miretur si volat Dominus , ut virtutis et sectione Cluistiam Ethnicis antecellat 3 Cum si amicos diligant, & amotis eis indicia praebeant. aequum est, ut Christiani diuina fidei luce radiati, & c ilestibus, ac aeteinis beneficii sobstricti, multo maiora ora stetit .ia est,inimicos alligant pusque vel e esia itatis fgna exhibeat.
Qiud ii etiam in hoe ipiis Ethnicis posthabemur ,&Christiani nominis probro ab eisdem docemur. Adi Plutarchum, aut iccit Pliticipem Plutate Thras)bulum ciuitatem Aineniensium opples cυdem locisione toginta tri notum liberasse sed lege si
nuit lanx ille; ne quis ob praeteritas iniurias posset aliquem adiudicium deterre; tuae lex obliti s- , in vocata est ob questi ab Atheniensibus cotona donatus est Clitiuus Dominus aete initatu Princeps,cuati mundum in uincirs tyrannis exactis, in liberiatum vindiecisset, legem obliuionis inhoe Euangelio, vellit iti ale incidit.& obedaei te ς aer cinae oriae corona dona c. Si ergo nos haec Chiisti l di non moueat ; Ethnico iii lex nos
pudore assiciat. Huic legi ausci illasse videtur lv lius Cresit, de quo, vi S. August. GDix, Tullius s aetest. dieeie s lebat illat obliuisci iolete,nisi iniurias, epist. s. ideoque Pompei sibi inimiei statuas demoliti