장음표시 사용
151쪽
Latitudo umbrae. Spatium quod inter medias partes luminis clarissimi fimbriarum interiorum ex utraque parte umbraes38 39sitarum interjaceret. Spatium quod inter medias partes luminis clarissimi fimbriarum m diarum ex utraque parte umbra sitarum interjaceret. Spatium quod inter medias partes luminis clarissimi fimbriarum ex- υ l teriorum ex utraque parte umbraestarum interjacer t. Spatium quod inter medias partes luminis clarissimi simbriarum primae & secundar interjaceret. Spatium quod inter mcdias partes luminis clarissimi fimbriarum secundae & tertiae interjaceret.
Latitudo partis lucidς scilicet colorum viridis , albi , flavi , ac rubri , fimbriae primar. Latitudo spatii obscurioris, inter fimbrias primam & secundam. Latitudo partis lucidae , fimbriae se-
Latitudo spatii obscurioris, inter sim
152쪽
Has mensuras collegi , excipiendo umbram capilli adeo oblique super scaIam interVallo semipedali obiectam, ut illa duodecim partibus latior appareret, quam cum ad perpendiculum in eandem scalam eodem interiecto intervallo incideret ; tumque deinceps inscribendo in tabula , partes duodecimas latitudinum eo modo observatu
Quum umbra fimbriaeque proiicerentur oblique super corpus album aequum atque planum ; idque corpus ab capillo removeretur gradatim ; fimbria prima sensupercipi coepta est, clariorque lumine reliquo videri , intervallo minore quam qua tae partis unciae uniuς ab capillo; & linea obscura , sive parva umbra inter primam illam & secundam fimbriam , cemi coepta eth intervallo minore quam tertiae partis unciat . Fimbria secunda sub aspectum venire coepit , intervallo minore a capillo quam unciae dimidiatae ; umbra inter secundam illam ac tertiam fimbriam , intervallo minore quam unciae integrae & tertia ipsa fimbria , intervallo minore quam trium unciarum Maioribus deinceps interiectis ab capillo intervallis , multo adhuc manifestius sub sensum ceciderunt nae fimbriae ; attamem easdem quam proxime latitudinum suarum intervallorumque retinebant proportiones, ac quum apparerent primum . Etenim distantia inter mediam partem primae fimbriae , ac secundae ad distantiam inter mediam partem secundis , ac tertiae erat, ut tria ad duo, vel decem ad septem . Harumque duarum distantiarum pollerior aequalis erat latitudini luminis clari , sive partis lumino lae, fimbriae primae . Eaque latitudo ad latitudinem luminis clari fimbriae secundae erat, ut septem ad quatuor I & ad inte vallum obscurum fimbriarum primae ac secundae , ut trix ad duo ; & denique ad simile intervallum obscurum fimbriarum secundae ac tertiae, ut duo ad unum . Vid bantur enim fimbriarum latitudines este in progrestione numerorum , I V- , earumque intervalla in eadem eme progressione , ac ipsae ; hoc est , fimbriae ipsae , simulque carum intervalla , cile in continua progressione numerorum I , ν : , HL , V - , ν - , quamproxime . Atque hae quidem proportiones eaedem sere permanserunt , in omnibus distantiis a capillo. Nam intervalla obscura fimbriarum, pro ratione quidem latitudinis fimbriarum iptarum , aeque lata erant tum cum pri-nuam apparergnt, ac quum postea longe distarent a capillo quam a non aeque tenebrosa utique & distincta
Cum Sor in cubiculum meum tenebricosum per soramen L unciae latum colluce
ret; collocavi, interjecto duorum triumve pedum intervallo, plagulam chartae conlpulatae , denigratam ex utraque sui parte , & in cuju* medio soramen erat quadratum circiter L unciae quoquoversuῖ, per quod radius Solis transmitteretur. Tum deinde ad id foramen laminam cultri praeacuti chartae isti conspissatae ita agglutinavi pice , ut ea lumini; per foramen transirius si partem aliquam interciperet . Erant autem plana chartae conspissitae A laminae cultri, parallela inter se , & radiis luminis ad perpendiculum obiecta . Iamque cum haec ita essent collocata , ut nihil luminis
in ipsam chartam conspissatam incideret , sed transmitteretur radius totus per sor mea ad cultrum I ibique partim incideret in laminam cultri, partim prope aciem eius transiret , excepi laminis partem eam , quae prope aciem cultri transierat , super charta alba deinceps, intervallo duorum triumve pedum, ultra cultrum colloca ta: ihique viti duas luminis languidioris radiationes , utroque versus e luminis radio illo in umbram, tanquam caudas cometarum, se emittentes. Verum , quoniam directum Sula lumen , nimia sua claritate super chartam , obicitrabat languidiores
153쪽
liasce radiationes , adeo ut aestre eaς discernere potuerim ; pertudi adhue & hanc chartam, ut Solis lumen & illic per parvum soramen transmillium, incideret demum in pannum nigrum ulterius collocatum I iamque binas illas radiationes super charta , manifesto admodum sum conspicatus . Erant hae consimiles plane inter se &propemodum pares etiam longitudine ac latitudine , & quantitate luminis . Lumen ipsarum , qua parte id directo Solis lumini adjacebat , talis erat sorte , circiter acti. vel L unciae; indeque, pro eo ac a directo illo lumine recedebat, minuebatur gradatim , usquedum penitus ad sensum evanesceret . Tota longitudo utriusvis harum
radiationum , dimenta super chartam intervallo trium pedum a cultro , erat circiter sex vel odio unciarum ; adeoque subtendebat angulum ad aciem cultri , circiter ioves Ia vel summum i 4 graduum . NonnunQuam tamen videbar mihi videre , lumen ipsarum ad tres vel quatuor gradus adnue ulterius se emittere verum adeo
valde languidum illud , ut & id vix discernere potuerim , & etiam suspicatus sim
in stiper, polle id forsitan oriri ex parte saItem ) alia aliqua ex causa, quam dum ipsas videlicet radiationes . Etenim collocans oculum meum eo in lamine , ultra extremitatem radiationis illius quae esset post tergum cultri ἔ ocu himque dirigens ad cultrum ; discernere poteram in acie eius , lineam quandam luminosam : idque non modo cum oculus meus in eadem situs esset linea cum ipsis radiationibus illis ; v Tum etiam cum extra lineam illam positus esset, sive ad mucronem cultri , sive ad mambrium versus. Videbatur linea illa luminosa, contigua esse aciei cultri s angustiorque erat , quam lumen fimbriae interioris I & angustissima quidem tum est visa, cum oculus meus a directo lumine longislane diliaret ; ideoque transire videbatur inter lumen fimbriae illius interioris , ac aciem ipsam cultri , quaeque eius parx proxime aciem transiret , eam judicavi esse maxime inflexam , quanquam non qui
Collocavi alium cultrum prope priorem , ita ut acies ipBrum parallelae essunt ii ter se, & invicem obversae; radi utque luminis incideret in amboς simul cultros , eiusque pars aliqua inter acies ipsorum transmitteretur . Cumque acies ipsorum distarent iam inter te circiter α. parte unci radius intra acies transmisius dispertivit Q medium in binas partes , umbramque reliquit binis illis sui partibns interjacentem . Umbra illa adeo nigra erat di tenebrosa , ut lumen id omne prorsus , quod inter cultros trans ret , innexum videretur & vel in hanc vel in illam partem de tortum . Et prout cultri ad se invicem propius admoverentur ; ita umbra illa latioτerat facta , radiationesque antedictae contrahebant sese in brevitatem ab interioribu&suis extremitatibus prosus umbram ; donec , cum cultri tandem se inter se contingeront , lumen totum penitus evanesceret in umbram.
Atque hinc quidem id colligo ; utique luminis illud , quod est minus inflexum ,
proficisciturque ad intectores radiationum extremitates , transire videlicet praeter cultrorum acies majusculo intei jecto intervallo idque intervallum , tum quum umbra inter binas illas radiationes apparere incipit , esse circiter partem unciat zquod autem luminis transsi propius & propius acies cultrorum; id utique magis a buc magi Pue esse inflexum , proficiscique ad eas videlicet radiationum paptes , quae sint a dire so lumine longius longiusque remotae quippe , quando cultri ad se inviacem propius admoveantur usque dum contingant plane inter Ic , cae semper ra- Lationum partes evanescunt postremae , quae Lucrint a dirccto lumine maxime re
In quinta observatione, fimbriae non apparebarit,' sed, propter nimiam soramini; tu ic ἰtra latitudinem , aetio latae erant ructae , ut sibi invicem ii uermiscerentur ,
154쪽
adeoque in unum coirent continuum lumen in principio radiationum . Uerum in sexta observatione, prout cultri ad se mutuo admoverentur propius, paulo antequam umbra inter binas radiationes appareret , cerni coeptae sunt fimbriae ab interioribuqextremitatibus radiationum ex utraque parte directi luminis ἰ tres videlicet ex una
parte, factae ab acie unius cultri ; & tres ex altera parte, saetae ab acie alterius cultri. Distinctissimae tum erant , cum cultri a foramine in senestra maximo distarent intervallo ; & quanto angustius factum essct id foramen , tanto adhuc distinctiore:
videbantur illa: fimbriae; adeo ut , ultra ternas supra memoratas , cernere nonnunquam potuerim languidum aliquod indicium etiam quartae . Porro , pro eo ac cultri propius ad se invicem admovereatur ; ita fimbriae dillinctiores perpetuo ampli resque evadebant , usquedum evanescerent . Prima omnium evanescebat fimbria exterior, deinde media, potiremo interior . Cumque omnes porro evanuissent ; lineaque luminosa intermedia, valde lata esset facta, extendens sese utroque in radiati nes illas in quinta supra observatione memoratas ; coepit deinceps apparere umbra antedicta in medio huius lineae , eamque mediam divisit in binas lineas luminosas, ipsaque augebatur porro usque, donec totum lumen evanelceret. Utique tanta erat
liaee fimbriarum amplificatio , ut radii qui ad fimbriam interiorem proficiscuntur , viderentur amplius viginti partibus magis ei se inflexi tum, quum illa prope esset ut
evanesceret, quam quum cultrorum alter ciset submotus.
Atque ex hac quidem & superiore observationibus inter se collatis , id colligo tutique lumen primae fimbriae transisse praeter cultri aciem, interiecto intervallo maiore quam partis unci x ; lumenque secundae fimbriae transiisse maiore intervallo interiecto, quum fecerat lumen primae ; lumenque tertiae , maiori adhuc intervallo quam lumen secundae , lumen autem radiationum illarum in quinta & sexta obse vationibus descriptarum , transiisse propius cultrorum acies , quam secerat ulla fim-
Cum duos cultros ita acui iussissem , ut acies eis admodum exactae atque rectae essent datae; mucronesque i plorum ita in tabulam infixissem, ut acies eorum & essent invicem obversae , & concurrentes prope a mucronibus angulum rectilineum continerent inter se: manubria eorum deinceps , interposita picis mallula , interiunxi; ne posset angulus iste rorquendo variari . Dillantia acierum cultrorum inter se , intervallo quatuor unciarum a puncto angulato ubi acies illae concurrebant, erat a unciae ; ideoque angulus , quem acieς inter se concurrentes continerent , erat circiter gradus I , 3M . Cultros hoc modo conjuntios collocavi in radio Solis immisso in cubiculum meum tenebricosum per soramen Z- parte unciae latum s collocabam autem eos it.i , ut intervallo decem vel quindecim pedum ab isto foramine distarent. Iamque excipiens id lumen , quod inter acies cultrorum transmitterctur, valude oblique super normam albam ac laevem , intcrvallo semunciae vel unciae a cultris; vidi ibi fimbrias , quas cffecerunt binae cultrorum acies , porrectas secundum extremas cultrorum umbras in lineis ad umbrarum illarum extremitates parallelis ,
nec quicquam quod quidem sensu percipi posset le in latitudinem laxantes , do
nec concurrerent tandem in angulis qui ellent aequales angulo isti quem continerent inter se binae cultrorum acies; ubi autem ita concurrebant & coibant , ibi sine de-culsando penitus terminabantur . Uerum si norma iam multo maiori intervallo a cultris distaret; fimbriae, ubi longius aberant a concursu suo , latitudine erant paulo minori ; & latiores fiebant aliquanto , prout ad se invicem propius accedebant ;cumque coirent , deculsabantur deinceps , multoque quam antea fiebant usque la
Unde id colliga; utique distantias , quibus fimbriae praeter cultrorum acies transee ant, non augeri vel immutari appropinquatione mutua cultrorum inter se; verum
155쪽
angulos quidem , in qui x radii ibi inflectuntur . multum augeri ista custrorum appropinquatione ἔ cultrumque qui sit propior alicui radio , eum quidem determinare quam in partem intactendus sit iste radius ; cultrum autem alterum , et inflexio
Cum radii inciderent valde oblique super normam, intervallo L unciae a cultris Iinea obscura inter primam & secundam fimbriam umbrae cultri unius, & linea Oh-scura inter primam & secundam fimbriam umbrae cultri alterius , concurrebant iii-ter se interi allo unciae ab extremo illo lumine quod inter cultros in acierum suarum concursu transmittebatur . Ideoque distantia acierum cultrorum inter se , qua parte hae lineae obscurae concurrebant , erat pars unciae . Nam ut quatuOL uu ciae ad L partem unciae: ita est quaevis longitudo acierum cultrorum, a puncto concursus sui dimensa, ad distantiam acierum illarum inter se, qua parte eae interjec Olongitudinis istius intervallo a puncto concursus distant a nimirum ita est l. pars uariae ad G partem: unciae L Itaque lineae illae obscurae supra memoratae , concurrunt in medio eius luminis , quod inter cultrorum acies transmittitur qua parte eae distant inter se a partem unciae Parsque dimidia eius luminis transi praeter aciem. cultri unius, intervallo non maiore α. partis unciae, incidensque ita chartam exhibet ibi fimbrias umbrae cultri istius: pars autem altera dimidia eius luminis, transit Praeter aciem cultri alterius, intervallo itidem non majori a- partis unciae; incideris.
que in chartam , exhibet ibi fimbrias umbrae cultri alterius . Uerum si charta illa , quae radii excipiantur, distet a cultris intervallo maior quam L partis unciae; iam lineae obscurae suprae memoratae , concurrent inter se maiori intervallo, quam 2. partis unciae, ab extremo illo lumine quod inter cultrox in acierum suarum concursu transmittitur: ideoque lumen quod incidit ita chartam, qua parte lineae illae obscurae concurrunt inter se , transmittitur jam ipsum quidem inter cultros qua parte acies ipsorum distant inter se amplius parte unciae.
Etenim , alio quodam tempore , cum iidem binb cultri collocati intervallo octo dum ac quinque unciarum a parvo forami ue in senestra, quod acicula e ut supra atcceram ἱ lumen quod incidebat in chartam qua parte lineae Obscurae supra mum ratae concurrebant inter se, transmissum erat tunc inter cultros qua parte acies ipsorum distarent inter se intervallis in sequenti tabula expressis, quum nimirum charta a
cultris distaret intervallis in eadem itidem tabula descriptis.
156쪽
o'o 87. Atque hinc quidem id colligo; lumen, quod fimbrias exhibet in charta , non ut, que idem esse lumen in omnibus distantiis chartae a cultris ; sed quum charta propius ad cultros admota sit, tum scilicet fimbrias oriri ex radiis qui & propius praeter acies cultrorum seruntur, & inflectuntur magis, quam quum charta maiori interiecto intervallo a cultris distet.
Quum cultrorum umbrarum fimbriae inciderent ad perpendiculum in chartam ma-3no intervallo obiectam; videbantur eae livperbolarum forma ac specie . mensurasque habebant illas quae sequuntur. Sint C A & C B , Fig. 3. Tab. I. lineae in charta ductae, cultrorum aciebus parallelae , dc inter quas lumen omne inter culms trant- missum incideret utique, si id inter cultrorum acies plane sine inflectendo seret trania missum . Sitque D E linea recta per punctum C ducta ; qua & anguli A C D . B C E, inter se fiant aequales; & lumen id omne, quod incidit in chartam a puncto ubi cultrorum acies concurrunt, terminetur. Porro, sint &g t υ , trolineae hyperholicae , repraesentantes terminum umbrae cultri unius , lineam obscurani inter fimbrias primam & secundam istius umbrae, & lineam obscuram inter fimbrias secundam rk tertiam eiusdem umbrae: & x i p ,' ie q, dc et i r, aliae tres lineae hyperbolicae , repraesentantes terminum umbrae cultri alterius , lineam obscuram inter fimbrias primam bc secundam umbrae illius , & lineam obscuram inter fimbrias secundam & tertiam eiusdem umbrae . Finge tres hasce hyperbolas , similes & aequales esse tribus prioribus, easque in transversum secare in punctis i, k, &l; umbra Gque cultrorum terminari, & a primis fimbriis luminosis distingui , lineis e i 1 & x ip; usque eo donec fimbriae illae inter se concurrant οῦ & sese mutuo in transversum secent ; tumque deinde lineas istas fimbriis ipsis incurrere , & tanquam totidem lineas tenebrosas secare eas In Obliquum, terminantes deinceps primas luminosas fimbrias ab interiore sui parte , easque diistinguentes ab alio quodam lumine , quod incipit porro apparere in i , illuminatque totum spatium triangulum i ρ D E s , definitum lineis illis obscuris & linea recta D E . Iam quidem harum hyperbolarum asymptotos una est linea ipsa D E ; alterae autem earundem asymptoti , paralleleium lineis C A & C B . oit igitur ν υ linea ducta ubivis luper chartam , parallela
157쪽
asymptoto D E; secetque haec linea lineas rectas AC in m& B C in n, & lineas sex
hyperbolicas obscuras in punctis p , q, r, ι, i, υ . Iamque dimetienos distantias pq t, r υ i indeque colligendo lonsitudines ordinatarum n p, n q , n r , vel m s , ni t , m υ; idque in diveras distantiis lineae r υ ab asymetoto D E : utique iuvenire poteris quot libuerit puncta harum hyperbolarum ἱ indeque intelligere , lineas hasce curvas esse scilicet hyperholas , parum admodum diliantes ab hyperbolis conicis e item dimetiendo lineas C ι, C h, C I invenire poteris alia harum curvarum puncta.
Exempli gratia : Cum cultri distarent a foramine in senestra , decem pedibus ;chartaque a cultris , pedibus novem ; angulusque quem continebant inter se cultrorum acies, cui nimirum aequalis eli angulus A C B, subtenderetur chorda quae esset ad semidiametrum ut et ad 32; lineaque r υ distaret ab asymptoto DE, uncia dimidiata : dimensus sum lineas p s, ρ t, r υ, invenique eas , σ33 , O 63 , O98 partes unciae comparate ; addendoque ad earum dimidias lineam m n, quae nic erat a pars unciae, sive olao78 ; summae n P, n q, n r, erant SI a 28, U3328, 978 unciae . Di mensus sum quoque distantias fimbriarum , quae porrigebant se inter ρ ρ αst, φ r & tu, & proxime ultra r & m, qua parte nimirum lumen ipsarum cuiusque clarissimum erat: invenique eas U3, U8, & LI7 uncias.
Cum Sol in cubiculum meum tenebricosum colluceret per parvum rotundum so- amen , quod in lamina plumbea seceram tenui acicuta , ut supra ; collocavi ad id foramen prisma, quo lumen refringeretur, depingeretque in opposito pariete imaginem coloratam talem , qualem in tertio experimento primae partis primi libri dci ripsimus . Tumque inveni umbra ς corporum omnium in lumine illo colorato inter
plusnia & parietem collocatorum , fimbrias sibi habere eius solummodo coloris , qtii csset luminis in illa corpora eo tempore proiecti. In lumine rubro saturo , fimbriae hae erant ex toto rubra ; nihil quicquam habentes, quod quidem sensu percipi posse
set, coloris caerulei aut violacei . Contra , in lumine cieruleo saturo , erant caedem ex toto caeruleae s nihil sibi habentes, quod quidem sensu percipi posset , coloris rubri vel flavi . Similiter , in viridi lumine , erant eaedem ex toto virides ; cxcepto quod paululum tum in eis inesset coloris flavi ac caerulei , qui nimirum colores iri viridi prismatis lumine erant adhuc aliqua portione admixti. Porro, comparans inter se fimbrias in luminibus diversorum colorum exhibitas I observavi eas , quae eia sent in lumine rubm exhibitae , omnium esse maximas ; quae in lumine violaceo , minimas; qua'ue in lumine viridi , magnitudine intermedias . Etenim , cum fim-hrias, quae capilli humani umbrae adhaererent, dimetirer in transversum umbm, inintervallo sex unciarum a capillo; distantia inter partem mediam sive luminosissimam primae sive interioris fimbriae ex una parte umbre, & partem eandem fimbriae con-limilis ei ex opposito respondentis ex altera parte umbrae , erat in lumine quidem rubro saturo pars unciae; in lumine autem violaceo saturo, Item similis di-
stantia inter medias sive luminosissimas partes secundarum fimbriarum , ex utraqu parte umbrae, erat, in lumine quidem rubro saturo, ; in violaceo autem , a- pars unciae. Atque hae quidem distantiae fimbriarum inter se, eandem plane proportionem retinebant in omnibus distantiis a capillo, sine ulla variatione quae quidem sensu percipi potuerit. Itaque radii, ex quibus fimbriae istae com sitae erant in lumine rubro, transibant preter capillum , maiori interiecto intervallo, quam ii , ex quibus smiles compositae erant fimbriae in lumine violaceo . Quare capillus , in fimbriis istis consormandis, agebat similiter in lumen rubrum , live radios minime refrangibiles, majori interjecto intervallis; ac in lumen violaceum, sive radios maxime r rangitales, min
158쪽
Vi interiecto intervallo : suaque illa videlicet actione, digerebat lumen rubrum in fimbrias ampliores , violaceum in contractiores , radiosque colorihus intermediis in fimbrias magnitudinibus comparate intermediis s nihil interim omnino immutato luminis ullum genus colore. L .. Quum igitur capillus in prima ac secunda harum observationum collocatus esset
in radio albo luminis solaris; umbramque projiceret, ternis luminis colorati limbis fimbriatam ; utique colores illi non oriebantur ex novis ullis modificationihus, quas capillus scilicet radiis luminis impresserit; sed ex variis duntaxat inflexionibus, quihus radii diversorum generum a se invicem separarentur e qui quidem radii ante separandum, composuerant, permixtione colorum suorum omnium inter se , radium album luminis lolaris; verum quandocunque sint a se invicem separati, constituunt lumina diversis illis coloribus , quibus ii exhibendis singuli natura apti sunt facti. In hac undecima observatione , ubi colores iam erant ante a se invicem separati , quam lumen praeter capillum transiret ἔ radii minime refrangibiles, qui, quandocunque sint a reliquis separati , colorem rubrum exhibent, inflectebantur majqri jam intervallo distante a capillo; adeo ut ii ternas fimbrias rubras exhiberent, maiori in tervallo distantes a media parte umbrae capilli e radii autem maxime refransibiles,nui.quandocunque sint a reliquis separati, colorem Violaceum exhibent , inflecteiabantur minori iam intervallo dillantes a capillo ἔ adeo ut hi ternas fimbrias violaceas exhiberent , minori intervallo distantes a media parte umbrae capilli & radii intermediis refrangibilitatis gradibus , inflectebantur intermediis jam intervallis distantes a capillo ἔ adeo ut illi fimbrias intermediis coloribus exhiberent, intermediis intervallis ditiantes a media parte umbrae capilli. In secunda autem observatione, u-hi colores universi permixti sunt inter se in lumine albo prope capillum jam transeeunte ; colores illi separantur ibidem per varias radiorum inflexiones : fimbriaeque quaς ii singuli exhibent , apparent simul omnes . Fimbriaeque interiores , contiguae existentes inter se, conficiunt unam fimbriam latam , ex coloribus universis ordine dispositis constantem , colore violaceo nimirum jacente ab interiori parte fimbriae , proxime umbram; rubro ab exteriori parte fimbriae, remotissime ab umbra ; & -- leo viridi , ac flavo , in media parte fimbriae . Item fimbriae mediae , ex coloribuς singulis ordine itidem dispositis constantes , & contiguae iacentes inter se, confieiunt similiter aliam fimbriam latam, ex coloribus universis compositam. Fimbri que exteriores denique, ex coloribus singulis ordine dispositis constantes , & contiguae iacentes inter se, conficiunt tertiam fimbriam latam, ex universis itidem col e bus compostam . Hae sunt temae illae fimbriae luminis colorati , quibus in secunda
observatione corporum omnium umbrae terminantur.
Cum praemissas observationes facerem , statueram mecum plerasque earum majoricum accuratione iterare , aliatque aliquas de novo insuper adiicere ; quo nimirum id exploratum tandem haberemus, quem in modum & qua ratione radii luminis i
flectantur inter transeundum prope corporum omnium extrema, ad conficiendas fim
brias illas coloratas cum lineis suis obicuris interfectis . Uerum ab hisce studiis tum forte avocatus sum; & non possum id nunc in animum meum inducere, ut ad il dia haec intermissa iterum me reseram. Quare, cum hanc instituti mei partem non absolverim, concludam, proponendo solummodo Quaestiones aliquas, quibus alii postiea in hac materia ulterius prosequenda dirigi queant.
ANnon corpora agunt in lumen , interiecto aliquo intervallo ; sumve illa acti, ne radios eius inflectunt que sortior caeteris paribus est illa actio , quo id intervallum est minus
159쪽
Annon radii, qui differunt inter se restangibilitate, iidem flexibilitate quoque inter se differunt Et diversis suis singulorum inflexionibus ita porro a se invicem separantur , ut ordinatim exinde in ternas illas fimbrias coloratas digerantur , supra memoratas Item, Quemnam in modum inflectuntur radii, ad fimbrias illas conformandas
Annon radii luminis, inter transeundum prope corporum extremitates , inflectu tur saepius ultro citroque, motu quodam undante ac sinuoso, instar anguilla: Temnaeque luminis colorata fimbriae supra memoratae , ex ternis istiusmodi inflexionibus Oriuntur
Annon radii luminis , qui in corpora incidentes, reflactuntur vel restinguntur, ininflecti incipiunt antequam ad corpora ipsa perveniunt Et reflectuntur , refringuntur , atque inflectuntur , una eademque vi, varie se in variis circumstantiis exerente
Annon corpora ac lumen agunt in se mutuo : corpora videlicet in lumen, emit tendo id, reflectendo, refringendo, & innectendo; lumen autem in corpora , ad cacalefacienda icilicet, motumque vibrantem, in quo calor consistit, in partibus ipsorum excitandum
Annon corpora nigra calorem de lumine ideo facilius , quam corpora colorata , concipiunt; quia luminis id, quod in illa incidit , non reflectitur extra , sed ingreditur in ipsa corpora, intraque ea reflectitur ac refringitur saepius atque iterum usque eo, donec restinguatur penitus ti intercidat
Annon ejus actionis , quae mutua est inter lumen & corpora sulphurosa , vis illa sertior & validior superius memorata, partim in causa est, uuamobrem corpora sulphurosa ignem adeo concipiant facilius , & vehementius ararant , quam alia corpora
An non corpora omnia fixa, quum sint ultra certum gradum calefacta , emittunt lumen & splendent ὶ Eaque luminis emissio per motus vibrantes partium suarum efficitur ὶ Et annon corpora omnia , quae partibus abundant terrestribus , & presertim sulphuross, lumen emittunt , quotiescunque partes litae satis sint agitatae ; sive id calore fiat, sive attritu, sive percussu , sive putrescendo. , sue motu aliquo vitali , sive alia quavis de causaὶ ut aqua marina, saeviente procella; arsentum vivum , in vacuo agitatum ; selis dorsum , vel equi collum , manu oblique in loco tenebrimis affrictum; ligna , carnes , & plices, dum putrescunt , vapores ex aquis putri
160쪽
dis. qui ignes satia vulgo appellantur metae sceni segetisve subhumidae 4 fermen- telcentes; cicindelae , & animalium quorundam oculi , motu quodam vitali ; Phol-phorus Bononiensis , radiis luminis agitatus I Phosphorus vulgaris , corporis cujusvis
attritu, vel acidis aeris particulis, agitatus; electrum , & adamantes aliqui, feriem do, premendo, vel fricando: chalybis i trigmenta, silice decussit; ferrum ictibuς maluteorum calefactum, donec sulphur sibi in eclum accendat; axes curruum, motu mistarum rapidiore incensi; & certi liquores inter se permixti , quorum particulae cum impetu concurrunt ἱ ut oleum vitrioli a nitro pari pondere distillatum , dein dupla portione mixtum cum oleo caryophyllorum , live anisi . Similiter glosus vitreus , diametro circiter 8 aut io unciarum, machinae versatili infixus, ut circa axem suum motu celerrimo circumagatur ; qua sui parte vola manus apposita inter volvendum confricetur, lucebit. Quod si eodem tempore charta alba, aut linteum album , vel etiam digitus extremus ita admoveatur , ut circiter quarta vel dimidia unciae parte distet a vitro, qua parte motus eiuς est celerrimus vapor electricus frictione manus e vitro excitatus, & ad chartam albam, linteum, vel digitum allisus , ita agistabitur , ut lucem continuo emittat , efficiatque ut charta illa alba , linteum , vel digitus, tanquam cicindela , lucescat: quia & e vitro erumpens, ea vi nonnunquam ad digitum allidetur, ut etiam tactu percipi queat. Quod idem quoque evenit, quando cylindrus e vitro electrove, longus & amplus, charta manu admota eousque con fricetur , donec vitrum incaluerit.
Annon lanis corpus est eousque calefactum, ut copiosus lumen emittat Quid enim aliud est serrum candens, nisi ignis Quidve aliud est carbo candens , nisi lignum cousque calefactum, ut id lumen emittat
An non Flamma, vapor est , fumus , sive exhalatio candefacta ; hoe est , calefacta
usque eo, ut lumen emittat Cor ora enim flammam non concipiunt, nisi si emittant fumum copiosum; qui porro sumus ardet in flamma Ignis fatuus est vapor sine calore lucens : & nonne eadem differentia est inter illum vaporem & flammam , ac inter lignum putridum sine calore lucens , & carbones candentes Inter distillandum spiritus calidos, si caput alem bici submoveatur ; vapor, qui ex alembico ascendit, ignem concipiet de candela , & in flammam convertetur I eaque flamma serpet per vaporem, ab usque candela ad alcmbicum . Aliqua corpora motu vel
sermentatione calefacta, si utique calor ille sit magnus, fumum emittunt copiolum sique corpora ea satis admodum incalescunt, sumi illi lucebunt & sese in flammam Convertent . Metalla liquefacta flammam non concipiunt , inopia sumi copiosi; αλnetum si excipias , quod & sumum emittit copiolum , eoque & flammas sundit . Corpora omnia quae flammam alunt , ut oleum , sebum , cera, lignum , carbones fossiles, pix , & lulphur , absumuntur flamma sua , & in sumos candentes abeunt. Qui quidem sumus , si extinguatur flamma , valde utique crassus fit , & sub aspectum cadit, & nonnunquam etiam late olet; verum in flamma amittit iς omnem odorem suum ardendo : & pro hujus quidem sumi natura , flamma ipla colores insuper varios trahit ; ut flamma tulphuris , caeruleum; cupri, cujus partes Sublimato reseratae suerint, viridem p sebi, navum; & camphorae, album . Utique semus, inter transeundum per flammam , fieri non potest quin candescat ; & sumus candefactus non potest non habere speciem flammae . Pulvis tormentarius , quum ignem concipit, abit ita sumum flammantem . Carbo nimirum & sulphur, Uncm cone, piunt facillime nitrumque accendunt; nitrique spiritus inde in vaporem ramiae ita, proruit cum explosiqne ς similiter ac aquae vapor ex aeolipila . Sulphur quoque, ut