장음표시 사용
901쪽
dotis Lusitanae compensatio: libertasque concessa ex quavis gente uxorem ducendi, exceptis modo Lusitanis ut Taurum venit nullis acceptis obsidibus,quo fidem fide obligaret. Rex eum omni comitate atque ossicijs omnibus complexus, eo loco apud se habuit quem eius nobilitas postulabat: minori aulicorum
potentia, Regis aetate confirmata. sic magnorum motuum sublato metu, qui
solicitos habebat prouinciales, pax rebus reddita est. Compostillanus magnus haberi: in ore omnium esse: gloria haud diuturna Rege breui sui iuris facto, Toletano aemulo in pristinum gratias & auctoritatis iocum restituto. quod illi malo suit uti fictis utriusque Praesulis nominibus vulgatoque prouerbio populus ominabatur. quod alio loco explicandum est. Regi Vasconum 1 o Chireburgum in Norimannia ab Anglis redditum est, mutuae eatenus pecuniae pignus. impositum praesidium propter circunfusas undique Gallorum coapios , Martino Lacarra praesecto. Martini princisis & Reginae Siculae pactae nuptiae, superiori tempore consectae erant, Clementis pontificis venia: quod ea insula Romanae ecclesiae esset uectigalis. siculi proceres a/ spem libertatis arrecti magnam insul e partem praesidijue occupabant. armis ad ossicium pera
trahendi erant: nam voluntate quidquam pro sano facturos non sperabant. eo noui Reges classe comparata traiaciunt Martinusque Momblanci Dux, Regis Siculi pater. Bellum geritur varia alternanteque fortuna. Aragoni j, quibus initio cuncta prona suerunt, ij rebus conuersis intra Catanae arcem com- au pulsi, obsessique tenebantur. Bernardus Cabrera quem ea aetate praestantem
virum bello paceque suisse constat) virtutum indole, suis maioribus aequalis
ad eam expeditionem prosectus,classisque praesectura donatu propter Sardorum motus in Hispaniamredierat: sua nunc sponte,an ab Aragonao euocatus, incertum, sed periculo tamen ea Sicilia nunciato, paternis auitisque oppidis oppigneratis, ex Catalaunis, Aquitanis, & Morinis exercitu raptim connato, atque in Siciliam traijciens, rebus in extremum discrimen adductis,ac propemodum desperatis, salutem attulit. versa partium sortuna, victi coniurati proceres, totaque insula rursus Aragoni j imperi; iugum subire compulsa est.quod ad nostram aetatem perstitit,propriumque fore auguramur. Io
902쪽
DE REBUS HIS p ANIAE. LIBER XIX.
io nimicus Rex rerum e mi irationem cepit. Caput. LE CREAT A ex magnis dissigiorum tempestatibus,
magnoque timore tantisper Castella est.multorum imperio,vnde magna incommoda extiterant sublato,rerum ad
ministrationem Rex ὀesumpsit quatuordecim annos naatus quae aetas patris testamento legitima erat)duobus tantum mensabus minus. sed id specimen sui dederat, ut magni prudentis,iustique principis in eo indolem esse appa reret , si modo vita suppeteret. proceres ut rempublicam cape seret, conuitio, o propemodum hortabantur,non uno omnes studio. quidam ut puerili cupiditati indulgen3o gratiae aditum sibi & nece lIarijs patefacerent: pars inuidia praesentis status aestuante & nouarum rerum studio incitati. Consilio Rex approbato in Olgarum monasterio quod prope Burgos est ubi Castellae Reges regni infulis exornari consueuerunt,congruentia tempori elocutus: Quod superis placitum, reipublics salutare selix faustumq:omnibus esset regni administrationem se suscipere prosesius orat, ac postulat, ut imbecillam aetatem consilijs suis ipsi
sustentent atque una secum prouinciam administrent.c terum tutorum procu
raiorumq: nomine es potestate ab eo die penitus sublat eius signo litterarum, diplomatumq: fides constaret. Secutus est omnium qui aherant plausus proce 3o rum approbatio:pontificij Legari,Ducis Beneuentani, Magistri Calairaus aliorum qui toti caeremonis interfuerunt testes spectatoresqj.Compostellantis pipsul, uti erat a multo rerum usu exercitatus & quoniam ei primas caeteri desere , , bant, in hunc modum locutus sertur. Non minore religione neque ae in ore , , laetitia apud te inquit. o Rex verba faciemus, quam modo pro tua incolumita , , te ad aras sus eris vota persoluimus: te quoque eadem anima pietate auditurum, , confidimus. Tertius agitur annus ex quo tuae a rati rectores, x niueris prouin ,, Ciae moderatores patris tui testameto & voluntate sumus abhibiti. Quantum sit, , prosectum, aliorum iudicium esto. nullum certe laborem , nullum vitae peri- , , culum communis salutis caussa subire recusauimus. De nostris laudabus diceresio inuidiosum est: sed ἡomestica tamen concordia perstitit, in magna quam- , , uas voluntatum varietate. Nullus effusus cst sanguis: nullae caedes extiterunt: , , quae res comparanda miraculo, & tuae felicitati accepta seratur necesse est: at
, , que ad reliqui imperi j omen vertatur Cum Mauris ad spem imperi j depellen , , di concitatis,perpetuisque hostibus nominis Christiani se dux instauratum est.
903쪽
serocientes Lustanorum an iret sactis ingucijs pacati. Galli, Angli, Arago
i, ni j, ut erat opus, omnibus offici js culti, conciliatique. At plebes nostris im- , , perils exacerbatae, exhausi eque sunt i qui id cum populis recreandis, decuma, , rerum venalium, quam pendere soliti erant, ad vigesimam sit redacta ' sic po- , , puli an opiae, atque querelis occursum est. plerique patriae extorres violentia, , , atque crudelitate publicanorum, atque sertunis omnibus euersi, domos redie , , runt. At aerarium est erhaustum,thesauri regij consumpti. esto sed aes alienum, , nominibus seluere qui poteramus t nobilium, & populi commotas voluntates, , sedare nisi augendis muneribus ' quae a te tamen, regno confirmato restringi, , pro voluntate possunt. Nullum hactenus oppidum detractum est, ne ignobilis io, , quidem pagus omnia integra sunt. nihil tuae felicitati deest, nihil nostr letitis., , quin consecta nauigatione longissima, multis perfuncti periculis,mercibus,ar- , , mamentisque saluis portu tandem occupato, velisque contractis libenter con- , , quiescimus in tua prudentia & benignitate certi si quid in tanta rerum varieta, , te peccatum est,te id ultro nullo deprecante codonaturum. Hoc quoq; in tuam, , gloriam cedet eos habuisse tutores qui uibus hactenus modera,prudentis di- , , ligentiae inter se quibus virtutibus res tantae persecti sunt,& aduersus vitia cer, , tamen siit nunc quoque modica tolerare,& quietem pari possent. Ad haec Rex: , , Vestra quidem erga me merita cum perspecta sint omnibus,dum vita suppetet, , , aeterna erunt:&ut ante vestris pr ceptis pueritiam cosermaui,sic deinceps con a ti, , silio uti certum est,in omni reipublic parte. Haec ineunte Augusto mense acta sunt mox de regni statu relatum. sacris Castellae benefici j sol quaeque opulentissima erant,ita maximo studio, spe conatu externi imminebant, nullo probitatis respectu,nullo eruditionis honore. tanti mali procurandi caussa, Caracat in regni conuentibus uti superius dictum est cautum:ne externi in ea beneficia inuaderent. nihil esse sordidius, atque crudelius, quam si ecclesias arroderent, ij qui nihil opis contulissent, neque ips, neque maiores eorum: nulli deinceps usui futuri essent. Cum id decretum a Romanis pontificibus negligeretur, a
regni procuratoribus prioribus annis sacerdotiorum reditus, at externi obtinebant, occupati erant De ea re reserente Clementis Legato,in conuentu disce 3optatu consilioque inter proceres communicato responsum Iniqua videri e
ternos petere: sed aulicis tamen spe imminentibus ea sacerdotia impetrandi venia pontificum, lubrica pueri Regis aetas tentata precibus, ac victa tandem est. De ea, alijsque controuersis communi procerum consensu deliberandum videbatur conuentus ergo regni generales Madritum indicti. Verum
dum euocati conueniunt, nouus Rex Cantabriam presens cernere volens, uti
eius prouinciae homines sagitabant, eo prosectus, eius principatus possessionem in i jt:datumque Cantabris es petentibus Castelle effemplo nondum enim mos ille sublatus erat prouocan3i ius ad singulare certamen, marte arbitro
controuersias, quae multae in ea gente erant , diiudicandi. sic tempora erant. o Fuit hic annus insignis Fortunatis insulis ex interuallo noua nauigatione repetitis. Cantabri ingenti sumptu, classe instructa, circunductisque Hispaniae littoribus ad eas insulas appulsi , earum situ, amoenitate , numero a que nominibus cognitis, ad Lansarotam bni earum insularum id nomen ex
904쪽
extensone ficta , consertaque pugna victores, Legem, Reginam, centum ac septuaginta insulanos captos: praeterea pelles caprinas, ceraeque primitia Aquibus insulae abundant, nauibus in Hispaniam a/uexere, innatae sertilitatis specimen, prouentusque: si repetitis nauigationibus eas insulas Hispanorum imperio subiugarent.
N T E R E A proceres Episcopi ciuitatum pro ratores Madritum , uti erant iussi, magno numero conuenerunt. Rex rebus in
Cantabria compositis,atque ad segobiam aestate transacta, mense Nouembri eodem appulit. Vocato concilio de parentis laudibus,
de reipublicae statu pauca praefatus,consilia sibi &exempla capessendi egregie imperi j atque a3ministrandi, domestica suppetere, multa & praeclara memorauit. pace cum externis principibus pulch rrime stant se minore regnum domesticis discordijs agitatum , ac tantum non oppresum. Quod vitio temporum, magis quam hominum culpa, deprauatum erat, assictumque: sua cura, eorum, qui aderant, consilio sanandum. Futuri principatus, eam foramam sere,quae maximὸ ea declinaret,quorum recens inuidia erat. Curaturum,aο essecturumque. ne ambitioni quidquam peruium aut pecunia venale esset. Iudiciorum, legumque auctoritatem , superiorum temporum licentia euersam, cupere restitutam:cum benignitate tamen,ad quam aetatis conditione, Ingenio, atque natura esset, quam ad severitatem procliuior. publici aerari s , cuius erat
tenuitas maxima, supplendi unam rationem esse, si aut populis ipsi noua tributa imperarent, aut donationes ipse rescinderet, quae superiori tempore a tutoribus factae erant, optimo haud dubium animo , sed magna tamen calamitate regiorum vectigalium stegis oratio, grata patribus suit: tametsi ex eorum ore mitti constabat, qui in aula gratio 1i adolescentis principis aetatem haud leui aliorum inuidia pro voluntate, proque arbitratu gubernabant,3o in pari potentia gratiaque concordibus animis, quod miraculi instar erat Ioannes Mendoetius regiae Magister, Dies hus Stunica , Rodericus Datia ius cubicularius, praestanti omnes fide, magnoque ingenio viri. Certamen
tribus unum erat, lubricae Regis aetatis fraenandae, reipublicae tuendae, aduersus procerum conatus. Rogati patres sententias ad vocem noui tributi, se ex horrescere affirmarunt , populo tantis antea vectigalibus edihausto: vagesimam tamen rerum venalium, libenter concedere. Importuna procerum auiditate antiqua vectigalia alendis militibus, maiori quam opus esset numero consumi, intolerandum videri. AEs militare ad antiquas priorum Regum rationes esse reuocandum.Id consilium approbatum Itque ex publicis ra- o tionarique inductae pensiones, quae Rege minore, aut concessae denuo aut plurima er parte auctae erant. Multorum ex ea re offensi animi, publicarum opum attactu contaminatorum. sed odium in occulto erat,palam approbatio. Gemine nuptiae publica gentis istitia celebrate Regis &Calbarinae sponse quoniam ad legitimam aetatem peruenerat: Ferdinandi fiatris,& Eteonorae Alburquer-
905쪽
quia . His rebus consectis Madriti conuentus soluti sunt. Rex Illescas abiit. 13s principio anni millesimi trecentesimi nonagesimi quarti metum incusserat pestis contagio, quae Madriti grassari coeperat. Loci opportunitate inuitatus Toletanus praesul, quoniam id oppidum in eius ditione erat, sese ad Regem contulit, pristinumque gratiae &auctoritatis locum facile obtinuit: facetus
natura, & consuetudine exercitus, magnorum Principum gratiam promer
ri ossiciis ad tempus accommodatis. Graviter ea res perculit Compollellanum praesulem: prorsus ut simulata valetudine, sese e curia subduxerit, abieritque Hamus cum sua ditionis oppidum in Viteriori Castella, Regi, Toletanoque iratus, vindicaturusque, si qua sese occasio daret. Fuere ea tempestate ij duo Iopra sules diuersis virtutibus, artibus, moribus. quos quoniam res obtulit, visum est, utriusque naturam, atque ingenium explicare. Nobilitas his, aetas, eloquentia, animi magnitudo, paria serme suerunt. ad gloriam non eadem via nitebantur. Compostellanus blandiciis, calliditate, muniscentia certabat. Toletanus egregiis artibus, vitae integritate. Ossicijs ille, & conciliandis procerum voluntatibus praestabat: hic seueritate, dignitate, opibus. In illo sagitiosis perfugium erat: hic bonos tuebatur, malis perniciem comparabat. Compos fellanus laborare, contendere, amicis fauere, nihil negare, cuius haberet facultatem. Toletano studium modestiae, decoris, & probitatis erat. Dolor illum interceptae ecclesiae Toletanae stimulabat, transuersum oque agebat: hunc obtentae nullo ambitu, nulla cura, gloria decorabat, soramidabilemque reddiderat aduersarijs. saepeque oppressus, euasit tamen: &quasi lucis radijs discussit insidiarum caliginem, quas aemuli offundere co
OLEBAT proceres intercepta vectigalia, annuasque pensio
nes,quas ex regio aerario auferre consuerant ea occasio rebus iuria
bandis in Viteriori prouincia extitit. Beneuentanus Madrito di- 3ogressus, in regia vectigalia ipsosque templorum reditus inuadere non desistebat, Regis artatem ludibrio habens. missus ad eum Ferrerius Marescatus, ut officii & modestiae admoneret: non sine periculo occupari, quae a principe essent precibus meritisque impetranda. iussus Reginam etiam Vasconum, Gegionis, & Trasta marae Comites, quos idem dolor urebat, viresque & copias sociarant, ijsdem verbis appellare. Respondit Beneuentanus, nouis hominibus apud Regem primum gratiae & auctoritatis locum esse, aegre serre. ea caussa discessisse e curia, neque rediturumtamen, uti Rex postulabat, nisi obsidibus datis trium aulicorum potentissimorum filiis. Ad Compostellanum, quoniam ad coniuratos principes propen- osus erat, Stunica abs Rege legatus, eius verbis mandauit quamprimum in curiam rediret. Negat ille praesente Toletano, cum quo ab antiquo inimicitiae
essent, venturum ad Regem. Reginam Vasconum maritus Rex reuocare sata gens, reique perficiendae opportunitatem venisse ratus principum alienatione
906쪽
ob factam cum proceribus conspirationem, noua legatione missa , Henricum Regem de ea re appellare constituit. legata Complutum appulsi, quo se Rex contulerat, quamuis maxima contentione, nihil amplius quam antea impetrarunt ea horrebat Regina reditum, detrectabatque. principi sceminae & necessariae uim adhiberi, molestum. ne duae quidem filiae, quas penes se habebat, ut ad patrem redirent datum est. dirempto coniugio, proles diuidi exaequato numero aequum videri obtendebatur: quarum uterque aspectu, viduitatis, &solitudinis incommoda sustentaret. Nova accessit a Lusitano legatio, quorundam procerum subscriptione, qui eatenus ficere recusarant, inducias nu-ro per pactas, ratas esse conuitio expostulanti, Villenae Marchionis atque Al-
fons Comiti, Gegionis. suo ille consensu & approbatione, nihil esse opus
excusebat, cum quo rem integram non communicassent. negabat Gegionis Comes scedus initum antea approbaturum, quam oppida, quae dotis nomine in Lusitania promissa erant, a Lusitano redderentur Ergo Lusitani Je gati re insecta, dimissi sunt. res ad bellum respectare videbatur. Maior ia men aliunde terror ostentatus est, unius hominis imprudentia, & temeritate,
foederis cum Mauris initi mota fide. Martinus Barbuda, praecipiti vir in senio, natione Lusitanus, Ioanni Auis1j Magistro insensus, tametsi eius ora dinis Clauiger erat an spe liberalioris militiae, nam caussae aequitatem se-as cutum non arbitror) belli superioris tempore Castellis Regi adhaesit: praelioque ad Aliubarrotam ficto intersuit. studii operaeque praemium, Alcantarae Magister' creatus est : unde magna auctoritas, opes amplar. Ioannes
quidam Sagus vir sanctus, sic vulgo creditum) qui diu secretam ab ho
minum conuentu vitam in montibus egerat, quasi instinctu, insatuque numinis surore percitum euentus docuit) ingentes de Mauris victorias, nominis gloriam, amplissimum imperium pollicetur. hortatur, persuadetque, ut cum Mauris, de Christianae religionis veritate, praestantiaque armis decertet. praeclarum initium, legibus Christianis violandis earum tueri sanactitatem. Idoneos viros Granatam mittit, Maurorum Regem ad singulare 3o certamen prouocatum: si id recusiret, viceni, triceni, aut cent i dimicarent, Maurorum duplicato numero. eam 3esendendae prosessionis conditionem proponere,quam recusare non deberent. inclementi responso,t uti con uitiisque violati. Eo Magister maiore celeritate consilium maturare constituit. nihil potentius ad permovendos multitudis animos, quam religionis opinio. qua ubi capta est, impotens, seua, mutabilis in praeceps ruit. Ad rei famam multi mortales conciti trecenti equites sequebantur, mille pedites. accessere magno numero milites voluntarii, omnino ad quinque peditum millia erant: sed ex omni numero, quota pars militaribus armis instructa: caeteris, spari , fundae, sudes. Consilio indicato, conatus est Rex hominem ab ea men
cle te 4e4ucere. Aquilarii reguli Alsensus, Diegbusque, quibus a Corduba no- , , men erat, obuit sisti; Quo, inquiunt, Magister ruis ' cur te & socios in praea, , ceps dae nimirum se a in exitium trahunt. Hosum miseret, quos tanquam pecudes icta ὀo1 Christiani nominis hostibus obi jcis: per omnia numina, , , & quicquid in caelo sanctum est, istam mentem exue: compressoque tantisper
907쪽
, imperti, animi cupigitatem, ad rationem reuoca .s recusas,nae magnum genti, malum, perpetuum luctum ignominiam religioni certissimam comparas. Ad has ille voces, neque sectitur animo, neque mouetur,non magis quam durissima cautes. obcaecat animos diuina vindicta, cum supplici j imminentis aciem retundi non vult. In hosticum penetratum sexto Kalend. Maij die Dominico. Exea turris in ipso aditu impugnata. quo tempore Rex Maurus improuisus aduenit, equites quinque millia, pedites ad centum viginti millia insano delectu trahens iussis tota ditione arma capere quorum esset aetas idonea .re improuisa perculsi nostri momento temporis superantur: pedites praesertim ab equitatu disclus; & es promiscua colluuione consati, nulla virtute, nulla militari sciem 1 otia. equites restiterunt egregiὸ pugnantes. Barbuda ipse memor Christiani no minissetque pristinae dignitatis,supremo virtutis conatu edito perimitur. steriquem quisque pugnando locum ceperat, eum exanimi corpore texit, aduerssomnes vulneribus consessi. exiguum id acceptae calamitatis & ignominiae leuamen suit. sic dies Christi ad vitam reducis memoria octauus,reque D nomine candidus in atrum versus est. Barbudae corpus, Maurorum permisit,Alcantaram relatum, atque in D. Mariae tumulo compositum,inscriptione, am in
cidi ipse man larat: HIC SITUS EST MARTINVS IVANIVs IN OM. Ni ps ICULO EXpERTI TIMORIs ANIMO. Hanc serunt inscriptio
nem reserenti cuidam Carolum Augustum eo nomine V. subiecisse. Fauillam ad ardentem candelae restinxisse hunc digitis nunquam arbitror In eius locum Calatrauae Clauiger Rrdinanias Villalupus cooptatus est, magna obtrectatione militum ex alio ordine Magistrum praesci recusantium. sed vicit tamen Regis voluntas, parereque necessitati compulli sunt. Barbudae calamitate,atque Henrici Regis excusatione Mauri mitigati, ne in nostros snes incurrerent, alioqui parati, armis illatam iniuriam,violatum scedus vindicare.
ELLI Maurici suspicio proceribus, qui in Castella veteri tu 3o multuari coeperant,cccasionem suppeditauit factionis opes nouis delectibus confirmandi, per speciem belli, quod instabat, defindendi i ad Regem que deinde Toletum eius iussu veniendi, ubi reliqui apparatus bellici erant. Villenae Marchionem Alsensum Aragonium regiae amicitiae Calatrauae Magister restituit, litescasque perduxit. venientem cum splendido nobilium comitatu, qui ex Aragonia honoris caussa sequebantur, benigne Rex accepit. a iijcit complexum 'osculum comis natura,simulareque beneuolentiare,qus inter regias artes ponitur,a primis annis edoctus. secun/um salutem se Magistrum equitum, a Ioanne Rege institutum iniuria esse spoliatum conqueritur:restitui postulat. Pollicetur Res si in o Vlteriorem Castellam se prosequatur, ad pacandos procerum motus euntem, qui depulse belli timore in miserorum fortunas granabantur. quasi graui ac diuturna tempestate iactata republica, nondum dissidiorum suctus componi potuerant. excusat ille,in patriamque redit irato similis superatis Rex mon
908쪽
tibus Valli soleium abiit. proceres veriti vi regiae potentiae pares essent, rebus suis dis 3ere ad meliora consilia reuocare animos. sfle incolumitatis accepta, Compostellanus prior, deinde Beneuentanus in curiam veniunt: factum excusant: inimicorum iniurias conqueruntur: ignosci petunt , fatali propemodum necessitati, maioribus offici s superiores ossensus compensaturis. venia data. praeterea Beneuentano ex publico aerario annuum vectigal constitutum sester-
iij quinquaginta millia, in Beturia Valentiae municipium. dotis Lusitanae ea
compensatio fuit. utrunque ea lege,ut vectigalium,quae sua auctoritate a publicanis extorserat, rationem redderet.Exoptatae tranquillitatis assuturat hes, eo
ro diuturnioris, quod Petro Trastamarae Comiti Henrici fiatris opera,Rege conciliato, in curiamque deducto par vectigal datum est: pare3esque municipium quod Alsonsus Gegionis Comes iniuria occuparat, regia auctoritate restitutu.& est nemo ita turbido ingenio ut non idem quietis praemium, quam laboris malit Gegionis Comes supererat audaci homo ingenio, callidus inquietus. In eum quoniam voluntate nihil pro sano facturus videbatur,Rex vires couertere parabat,cum a Carolo RegeVascone oratores venerunt,Episcopus Oscensis homo Gallus,Martinus Ayuarus quod toties irrito conatu tentatum erat EleonOram Reginam ad virum remitti postulant. impetradi quod petebatur spes erat, propter aequitatem postulati, Henricique Regis alienatam ab amita voluntadio te quam cum caeteris proceribus conspirasse constabat atque ex Madriti conuentibus irata discesserat: quod annui reditus qui ex regio hico dabantur, magna ex parte essent detracti. De eius reditu disceptabatur clim repente Trallamarae Comes sese e curia subduxit, Roamque ad Reginam abi jt praesidio futurus si vis pararetur. Beneuentano conscio, solum & coitionem suspicatus Rex, in aulam euocato , vincula iniici mandat sabbatho ad octauum Kalend. Au gusti, custodiasque adhibet. mox cum ijs copiis quas in Gegionis regulum habebat paratas, magnis itineribus contendit: ne se petrus & Regina temporis spatio munirent. Occurrunt ad munimenta venienti Regina es filiae atratae, Iupplicique habitu veniam precantes nulla sua culpa Petrum aufugisse,sed sta , o tri tamen perfugium, & hospitij iura denegare fas non sibi se . necessario pietatis officio se ad eas contulisse, ut consolantio dolore leuaret. excusatio ita adianisa ut petro in Calaeciam elapso oppidum Rex sui iuris secerit,uectigalibus modo Reginae relictis, unde vitam sustentaret. eam Vallisoletum se sequi tu bet.custodias circundat, sublata quoquam discedendi facultate. Gegionem Alia
sensus armis,milite commeatu munire nunciabatur.eius conatus celeritate o
cupandi erant. prosectus Rex in Astures est: Ouetoque urbe recepta; quae hostis praesidio tenebatur, Gegionem promota castra, Vi capi soci natura prohibebat. obsidionem duci graue erat, frigi3issima anni tempestate, regioneque. morbis in castris vulgatis: Ne nihil prosectum esse tantis molitionibus videre- o tur Trastamarae Comes essecit Regi conciliatus,veniensque in castra. cum Al- sonso obsesso scessus ea lege factum est:xt Cegione tantum retento, reliqua ditiose regi js praesidijs occupata, de per luellionis crimine, quod obiiciebatur, in Gallia praesens disceptaret.quod Rex Gallus consensu delectus arbiter iudi caset id fas iusque esset.Henricus Alsons filius paternae sdei obses datus.sic in
909쪽
praesenti ab armis discessum est: respublicaque ex magno timore, magnaque solicitudine recreata.
V M haec in Hispania geruntur, Auenione Clemens pontifex decessit, ad sextumdecimum Kalend. Octobris. Principes finitimi atque longinqui cum cardinalibus per legatos egerunt, ne comi-lijs sestinatis, quemquam in desuntii locum cooptarent. tollendi schismatis rationem prius ineundam videri. Dicterri comitia id non placuit. id modo principum voluntati concessum , ut pro se quisque patrum conceptis verbis iuraret pontificatu abiturum,si eligeretur,modo idem facere Romanus induceret in animum. totius orbis terrarum concordiae reuo. candae eam optimam rationem viὰeri. Iurisiurandi formam hoc loco a3scribi. , , placuit. Nos omnes & singuli sanctae Romanae ecclesiae Gardinales congrega , , ii pro electione sutura in conclaui ante altare in quo missa communis celebra- , , m consueuit, pro Dei seruitio, unitate ecclesiae suae sancta ac salute animarum, , stilium omnium promittimus, ' iuramus ad sancta Dei Euangelia corpora- , , liter per nos tacta,quod absqj dolo, fraude, di machinatione,quibus', ad unio, , nem ecclesiae, & sinem imponendo schismati, proh dolor in ecclesia nunc vi- 16,, genti, quatenus in nobis erit, laborabimus fideliter & diligenter, quatenus ad . , nos pertine seu etiam pertinebit:& dabimus pastori nostro,& gregis domini. , , ci acVicario Iesu Christi domino nostro suturo,qui erit pro tempore auxilium, , , consilium,& fauorem: nec a3 impe3iendum praemissa dabimus consilium, vel, , fauorem directe vel indirecte, blice vel occulte. Et ista omnia & singula, &,, alia ultra praemissa mnes vias utiles, & acommodas ad utilitatem ecclesae, &, , unionem praedictam eiusdem sane & veracite sine machinatione, seu excusa-
, , tione vel dilatione quacunque seruabit: & procurabit posse tenus quilibet no- , , strum etiam si assumptus fuerit ad apostolatum etiam usque ad cessionem inclu, , suὸ, per ipsum de papatu saciendam: si dominis Cardinalibus, qui nunc sunt,
, , vel erunt in futurum,de ijs,qui sunt nunc,vel maiori parti eorundem hoc, pro, , bono ecclesiae&vnionis praedictae videatur expedire. Hac conceptione verborum iurati singuliCardinales:iurati uniuersi unus & viginti omnibus sussra gijs petrum Lunam, Aragonium natione, nobilissima familia ortum, pontiscem iusserunt, iuris cognitione excellentem ciuilis, sacrique multis obitis legationibus ea tempestate clarissimum. Comitas inerat, atque naturalis ingenij dexteritas quibus studia hominum,conciliantur maxime. Benedictus vocitatus est mox de transferendo in Italiam domicilio, consilia agitata. de abdicatione
memoria nulla.Vtraque re Gallica natio in primis perculsa est. Lutetiae in conuentu principum suscepta deliberatio est. Ad terrendum nouum pontificem: ήo tanta praesertim animi magnitudine, quantum reliqua vita declarauit,maiesta te opus erat tres Duces Burgundus Aurelianensis,Bituricensis Auenionem legati orare, sagitareque, ut pacem terris redderet memor iurisiurandi, memor calamitatum, quas gens Christiana passa erat. Cogendum patrum concilium,
910쪽
qui in re praesenti disceptarent. Negat ille. aeserturum se Dei viventis eccle. sam. Petrique nauem quam in tantis suctibus susceperat gubernandam. climsuem obsecrandi non facerent, neque quidquam tamen impetraretur, re insecta abeuntes, Regem & gentem noua impleuerunt ira: ad quam mitigandam, ius decimae, de sacerdotibus cogendae, in annum Regi Gallo concessum. lia cmense Maio gerebantur salutis anno millesimo trecentesimo nonagesimo 13 9 squinto. A milite Franco regioque praetore obsideri nouus pontifex oppugnarique. ne quis ab eo sacra peteret edictum. unde secessio, ex omni Cardinalium numero, uno pompelonens in Benedicti fide perstante. neque prius constitero re commotae semel voluntates, quam in dissimulato habitu sese Auenione subduxit, in Catalaunosque abijt. verum haec aliquot post annis contigerunt. Inter Reges certe ea caussa ultro citroque legationes missae: contendente Rege Gallo, Reges Hispanos non Vasconem modo, & Aragonium, sed Henricum etiam ea aetate a Benedicti pontificis stud)o, obedientiaque deducere. Ioannes
Conchensis Episcopus ab Henrico in Galliam legatus: si ingeni) dexteritate
inter pontificem & Regem Gallum, reconciliaret gratiam. nullum eo conatu opera pretium fictum. In Aragonia belli suspicio ex Gallia ostentata, militiabus magno numero a i fines Ruscinonenses, quas ad praedam vagantibus. a Violante Regina, penes quam viri cessatione rerum potestas erat,pulsa tempe-ao stas, ad Regem Francum,Ducemque fratrem Coponio legato. Ioannes Rex in Fmano nemore clim venationi operam daret, portentosae magnituginis lupa
excitata,siue spectrum id suit, siue vera species morbo repentino & lethali oppressus est. ad quartum lecimum kalend. Iunij decessit, nulla re praeterquam ignauia, otijque studio nobilis. Corpus ad populeti sepultum: iusta seneris regio apparatu facta. prole virili caruit Ioannam Violantemque ex duobus con iugijs susceptas, illam Furensi Comiti Matthaeo collocarat, Violantem Ludovico Andegavens desponderat xii antea dictum est. Martinus Momblanci Dux, eius stater ad regni successionem lege, desuncti testamento,& voluntate gentis
vocatur, eo tempore Siciliae motibus pacandis districtus absensque. Maria eius 36 vetor,virili animo scemina, regnum pro viro vicaria, regiumque nomen capessit atque in procerum conuentu Barcinone, quoniam Regina vidua praegnantem se esse relictam simulabat, custodes adhiberi sancit: ne qua esset ludificatio. illa conatu, simulationeque destitit. Fuffensis Comes de regno litem intendi paratus nisi caussae aequitate impetraret,armis disceptare. aduersus defuncti Regis testamentum, petri eius patris voluntas proferebatur supremis suis sanxisse Ioannis filias ad regni successionem vocari, si mascula prole destitueretur. id mutari nefas suisse, nouum proinde decretum inducendum rescinden3umque
videri haec Fuxensis causae munimenta erant Caesaraugustar tamen Iulio mense regni conuentus habiti omnino frequentes. communi omnium voluntate o Martino,quamuis absenti,regium insigne nomen potestasque decreta sunt belli,quod ex Gallia instabat,defendendi consilia a proceribus explicata.