Ioannis Cantacuzeni eximperatoris historiarum libri IV.: Graece et latine

271쪽

4ν ον ἐκ- ρ ιμπτα παρὰ τῶν φaων, σαφῶς ἀπαγγέλλον--τα, τὸν πρεσβυτερον βασιλέα προ τον πολεμον παρασκευάζε-Do cuia καὶ ἐδόκει δεῖν αυτ ἄμα τι μεγάλε δοριεστικι καιοπρωτοστρατορι βουλευτέα εἶναι περι in πολέμου βουλευσαμένοις δὲ μεγαλος ι ρ σπερ καὶ ἐπὶ τῶν προτέρων πολέμων ἐδόκει χρῆσθαι κα μη προεξανιστασθαι, ἀλλὰ τον ἀπο τῶν

πραγματων ελεγχον περιμένειν, αμα καὶ ἐλπιζοντες περιγενήσεσθαι του πολέμου, Φεννοντος αυτοῖς αὐτου θεου παρασπον-roδουμένοις ' αντο γαρ υτε λόγε αἰτιαν παρασχεῖν του λελυ'

u τας σπονδάς. πείρας δε χάριν ἐδόκει προς Βυζάντιον ἀπελθεῖν οὐ φανερου γενησομένου -- τλαυτοις ἀέν Lσθαι του πολέμου ἡ διαλυθησομένου, - κινουντων καταπλη-

αντι την εἰ σοδον παραχωρήσειν, - τας προ αντον σπονδὰς παραλυσειε καὶ τους ορκους κἀν τι περ αυτον συμβῆ B. 6. Pro δεκάτης scripsi ἔνδεκάτης, eertissima emendatione. Nam eum ex iis, quae noster supra c. u. narravit, tum ex Nicephoro L. m. c. 5. . patet, non annum i 326, sed sequentem iam agi. Error librarii est, non CantacuZeni. non protostratori de bello in onsilium ire laeuit, visumque adhibendam, ut prioribus bellis, animi magnitudinem, nec prius infuse gendum, sed quid tempus moneat, exspectandum Spes etiam victoriae praeesar illos sustentabat, quod Deum sibi fracto foedere Iaesis su ursurum confiderent; ad quod frangendum ipsi nec re, nec Verbo in causa ullo modo fuissent experiundi tamen gratia constantinopolin procedendum, quod belli molitio, simul ac eo accesissent, clare apparitura, aut perterrefactis, qui illud suscitarant, in nihilum recasura esset Haec consiliantium sententia uiti 44. Dies pauci intercesserunt, cum ineunte Octobri, Indictione undecima, Didymoticho Selybriam sine exertatu, ne dedita opera in bellum viderentne proficisci servorum amicorumque stipati eatervis Venerunti Quod ut comperit senior, Gregorium Clidam dicaeophylaeem et Niphonem Mostaenorum episcopum Selybriam mittit suis verbis nepoti mandatum, ne Byrantium adeat non enim ingredi Per-3nissuram, quandoquidem 4medus in postremis habuisset Proinde

272쪽

ἀπε- μῆ τοσουτον ἀμνημο- τον ἐμον κοριον καὶ βασιλέα ης ερροις αυτοῖς ευπειθείας κω δουλείας προ αυτον ἐνεδειώ aer soφθῆναι --ἐπεὶ δ' ἡ τῶν ἐμαν ἄμαρτηματων πλημυς ἐπίοροκον αὐτῶν προς αὐτον συμβάσεων ἀθω1πὴν καὶ οιεσθαι ἀνέπεισε καὶ λέγειν, δέον ευγνώμονα καὶ γλοπα-ρα και - ουπείκοντα λογίζεσθαι πάντα, πρ-- μὸν ἐν καιρίον ἀοριαι τὴν προς ἐμὲ ἡμῶν pii ιν γεγενῆσθαι, συνετω οντων καὶ --I. μένων μάλαnci no τῶν λεγομένων - ἀληθῆ καὶ τα δέοντα συνεῖναι. -- ἐρ- εἰ καὶ παρὰ του ἐμου κυρίου κα βο- σιλέως ἐπιτέτραπια ἡμιδν, τε δίκηκα ἐγκαλεοῦν καὶ τουτωντην ἀπολογίαν δέχεσθαι διεζιόντος ἐλπίζω γαρ λ πολλου τοὐ περιοντος ἀπολυσασθαι τα ἐγκλήματα ' τῶν δὲ πον-αν μῆ-rs δεν πλέον μιτετράφθαι ἡ οσον μ' εἰς Βυζάντιον απαγγείλαντας ἔκειν, ἄνθις ἀναπτρέφειν , παγγείλατε τοι γ' πη, Ἀμ- πυρών - βασιλεr, τι τον φορον τῆς ἀληθείας ἐπιμαρτνρ

Dμαι-- και αντον ἀλφιαν καλουμενον αὐοντα, ως οἰ- προτερον, ουτ' ἐν Ψ νυν ἀδίκως κατ' ἐμου κινουμένου πολέμιν, v ao γοις οντε μὴν ἐν ρημωσιν ἐμαυτῆτι συνοιδα πεπραγμένον κατα σου. διὸ καὶ ἱκέτης γίνομαί σου προ αδτου του μου το

- του δικαίου καὶ λυσιτελουντος ἐξω ποιεῖν μηδέν. εἰ δ' ἄρα

5. am legebatur pro αὐτοῖς et S. ἀποδύσασμι. si quid ei obveniret mali, non illi, sed sibi ulpam adscriberet, qui foedus violasset DoIuit valde hoc nuntio nepos, Paulumque

eunctatus, Voluissem, inquit, dominum meum et imperatorem sumiectionis meae , quam erga eum factis ostendi, non adeo deposuisso memoriam. Sed quia peccatis meis factum est, ut huc prolaberetur, meque Periurum et pactorum contemptorem iudiearet ac diceret, eum ProDum, Patris amantem sibique subiectum reputare debuisset, Primum quidem opportune vos huc venisse arbitror, viros prudente. quique facillime ex oratione mea veritatem et metum intellecturi sint. Deinde interrogo, ecquid ab avo meo in mandatis aeceperitis, ut de iniuriis illi a me illatis mecum expostuletis meamque contrae defensionem audiatis. tenim ad obiecta depellenda quod dicam superlaturum, nedum defuturum vero. Respondentibus, non plus sibi praeceptum, quam ut ei denuntiarent, ne Dantium ingrederetur, statimque reverterentur Renuntiate igitur, ait, domino meo et imp ratori, me Deum veritatis vindicem atque adeo ipsam veritatem, ipso enim et est et nominatur Veritas, testari, me neque antea, neque modo

bello tam inique appetitum, mihi Micilius in ipsum criminis, seu role verbo admissi, muscium esse aut fuisse. Quare tuum per Deum

273쪽

ἐπεδείμμην ἐν παντὶ τ παρασχοντι, παρεσκευα - ἐπιλελῆσθαι, τοῖς διαβαλλουσι δὲ καὶ συκοφαντουσιν ἀνέπεισε προωχειν καὶ τον κατ' ἐμου πολεμον κινεο, διορι- ανθις μῆ ἐρη- εν οντα καταφοφω- ι, - τά τε ἐγκληματα δηλῶσαι καὶ τοπαν απολογίας παραπαν. εἰ ais ἐν διαφυγω τὴν AB κην, τα ἐγκλήματα ἀπολυσάμενος, εδ α εροι ἄν δ' ἐπιορ- κων ἄλω καὶ παρασπονδων, ουδεριιοῖς ἀξιωνυχεῖν συγγνωμης,3oἀλλὰ παν-τιουν πάσχειν αυτος τιμοριαι. ψαμευς μὲν ον ονέος τοῖς πρέσβεσι τῆ πάππε τοιαυτα ἐκέλευεν ἀπαγγέλλειπι εδ' ἐπυνθανοντο αυδες, εἰ μηδὲν ἔαυτε συνοιδε τους προς βασιλέα τον πάππον γεγενημένους ὁρκους παραβεβηκως, οἰομενοι πεῖσαι ἀν βασιλέα ραδιως διαλυσασθαι προ τον επον- ειr ιη ν ἐπιορκουντα πυλα αντον του δὲ ἰσχυρισαμένου χρετοτε παρεσπονδοκέναι μηδαμῆς, χαιρωτες εἰς Βυζάντιον ἐπ- Ca κον, ἐλπίζοντες - πολεμον των βασιλέων καταλυσειν τοδ' ἐναντιανς ξ ἀπέβρ προσεδοκων ἀπαγγειλάντων γὰρ - βα-- ψιλευ ο νέος προς το μὴ παρεσπονδηκέναι παραιπεειδιι, -

2ωὸν μῶλλον ο πρεσβυτερος φῆκε τῆς οργῆς, ἀλλ' ἐκείνοις μὲν ἀπεκρίνατο οδω - πατριαρχη δὲ I α' το μνημονενειν

ἐν ταῖς ερο τελε-αις os ἐπονου miτ' ἐν τε τῆς του θεον Σοφιας νειν, μητ' ἐν τοῖς ἄλλοις ἱεροῖς ἐκέλευε συγχωρεῖν' καὶ αυτῶν γαρ των ἐν βασιλείοις ἱερων ἀπεληλακέναι την V. tos

Immortalem obsecro, ut luxis mecum miseriam meam sentiat, seque ad lenitatem det, ae ne quid praeter aequum et honum attentet. Quod si cacodaemonis malignitas, propter quam multas toties a rumnas pertuli, paratam ad eius nutum voluntatem meam, quam, quotiescunque occasio fuit, prae me tuli, ex animo illi excussit, obtrectatoribus autem et sycophantis aures dare et armis me Pers qui persuasit, iterum oro, ne indicta eausa me condemnet, sed erimina proferat, defendendi locum relinquat. Si , resutatis illis , damnationem effugero, bene habet si perfidus et foedifragus inventus fuero, ne Veniam eonsequar, et vel me iudice, quantumvis magno supplicio multer. Haec nepos avo. Quaerentibus adhuc legatis, e quid iuramentum, quod avo iurarit, nullam partem violarat, rati, non difficile reeoneiliatum iri senem, si iurisiurandi tenacem saeaudierit, confirmauteque illo, se ad id tempus usque nihil foederi contrarium egisse, laetantes ac bene sperantea bellum sopitum iri, Byzantium repetivere. Verum aliter accidit, quam sperabant: Positis namque quibus iunior rupti foederis culpam ab se amolitus esset, nihilo magis senior iram posui Et legatis quidem nihil, aeondit patriarchae vero Esaiae praecepit, ut inter saerorem Solen via neque in sophiae, neque in aliis templis eius nomen edi sine-

274쪽

A. C.43α τουτον μινθερον ὁ πατριαρχης ὁὲ τὴν α&α ηρώτω δι' se ἄν ἐκβαλλοιτο τῶν ἱερῶν κνημιχ του βασιλέως ' εἰ μὲν γαρ εἰρ

Dτι τῶν ἀλλοτρίων τῆς ἐκκλησιας ἐξώκειλε δοχμα, Ῥυδ ουτωπρο πω ς παραινέσεως καὶ πείρας των ρῶν ἐκβάλλων χρὴ, αλλ' ἄττον do του θεου τῶν ἱερῶν τῆς Δαλ σίας προσταττ/s ἀποδειχθέ, τα δογματων καὶ κηδεμονα ροχῶν, - αχρι μνγίου μονον, Ῥπου βασιλευς νέος διατριβει, uis καὶ εἰς ἐσχατιὰς γῆς περ φυχῆς κινδυνευουσης φείλειν τε και προθυμεῖσθαι βαδιζειν. διὰ τουτο δέον εἶναι πρωτον προ αντον ἀπελθει - θεὸν, θεου συναιρομένου, πολλὰ διδαχθεὶς citro νουθετηθεὶς την κακοδοξίαν ἀωόθηται, την ἀληθειαν ἀσπασώμενος αὐτὸ γιαῖνον των δογμάτων ἐπεγνωκώς, πανταχομαν χοι καλως, τῆ τε ἐκκλησία, του κατα πνευμα, καὶ σοὶ, σωματικου παιδος τοῖς τε Ῥωμαίοις του βασιλέως σεσωσμένου.

P.135αὶ δ' ἐθελοκακων φανῆ καὶ προς τα αυγὰς της ἀληλίας καὶ is μυων κοντὶ τους οφ λμους, καὶ ουδὲ μικράν τινα παρέχων ἐλπίδα του ἰατρευθῆναι ἄν ποτε, ο τῶν ἐν Βυζαντίτ ρῶν μονον αυτο τη μνήμην ἐκβαλῶ, ἀλλὰ καὶ τοι ὁποιδήποτs

γῆς ριστιανοῖς ἐκκήρυκτον αντον ποιησαν. ἀποκριναμένου δὲ τον βασιλέως, ο διαστροφην της πίστεως τε Φρονι ἐγ--Σολεῖν, ἀλλὰ τῶν εἰς αντον ορκων ἀθέτησιν αὐτῶν συνθηκων, B σι τε αυθαδειαν καὶ ἀπείθειαν, καὶ διὰ τουτο νουθεσίας καὶ παιδείας χαριν τὸ τοιουτον ἐπινενο κέναι. πάλιν δὲ υτουτην διορθωσιν ἀξίαν ἐπιδειξαριένου τῶν ὴμαρτημιένων, αὐτοντα δέοντα ποιημιπι οὐ ουν' ειπεν ὁ -ριάρχ'ς δέομαί σου,as κρατιστε βασιλευ, μίαν ἐμοὶ χαριν ταυτην καταθεῖναι με -

- : nam et in palatio eius memoriam e sacris electam esse Patriarcha huius rei ausam sciscitari: nam si vel in dogma aliquod ab ecclesiae placitis diversum praecipitasset, ne sic quidem citra admonitionem et conatum eius sanandi e sacris eiectum illius nomen oportuisse. Quin se ipsum, a Deo sacrorum ecclesiae dogmatum antistitem Rnimarumque procuratorem institutum, non Rhegium 'do, ubi iunior esset, se ad ultimas terras etiam pro anima in salutis periculo e sanis et debere et velle alaeriter proficisci. Quare faciendum, ut primum adeatur; et siquidem, Deo avente, longa disputatione a monitis victus, dogmatum nostrorum luceritate perspecta, pravam opinionem deseruerit Veritatemque amplexalais fuerit, quid melius optari posse' cum et ecclesia secundum spuitum, et is secundum carnem filium, et Bomani imperatorem suum recuperaverint. Sin se in improbitate obfirinaverit atque ad radios veritati oculos clauserit, nec qrialemqM em spem futurae sanitatis secerit, non solum e sacris Bygantinis it nomen expuncturum, sed Christianis per orbem universis etiam ut i i communione seclusum promulgaturum. Tum imperator, non se pra'

275쪽

HISTORIARUM 3 44. 239

σι- - νέον πείνειν, εἴ τί τε μιαρ Παι προτερον, μανορθώσασθαι καὶ ἀσφαλῶς εἰς το ξῆς τα διοκτα ποιεο, τά

τε μεταξυ προσκοριματα καὶ τα αἰτιας τον πολέμιου ποιήσειν

5ἐκποδών. ἀηδῶς δὲ ὁ βασιλευς ἐπὶ τοῖς εἰρημιένοις διατεθεῖς,

,Ἀχρῆν' ελε τοῖς ἐριοῖς ἀπολυπραγμονως πειθεσθαι λογοις, καὶ το κελευομιε- ἀντιλέγοντα μ'δὸν ποιεῖ ἐπεὶ δ' -κcοὶδ' τινι χρώμενος λογισμεν ταναντία καὶ λέγειν καὶ πρῶ- τειν προηρησαι, ἐμά δέον συνεργεῖν, αντος αν εἰδείης α δέον Ionοιεῖν. -υτω μἐν δ βασιλευς τε καὶ πατριάρχης συμφαμ νοι ταῖς γνώμαις ἐσαν διο καὶ ἐν με βασιλείοις την οὐ νέου βασιλέως ἀπειρ το ποιεῖ u sue vavin ἐν δὲ τοῖς κατα Βυζαν- τιον λοιποῖς ιεροῖς κα ἐν αυτή τε τῆς Σοφιας του μου τεμιμνει τω ἱερω, ὁ εθος ἐν η tu μη των βασιλέων ἐτελεῖτο. D

βρίον ἄχρι καὶ Θεκεμιβρι ου διαπρίνων μιονος, ἐδεῖτο του πρε--V. Iosσβυτέρου σιλέως, μη αυθις τὰ Ῥωμαίων πραπιατα εἰς φ - ραν καὶ ταραχὴν ἐμβαλεῖν. ἀλλ' ελεον των πηκοων σχον-aoτα, μὴ ἐπὶ πλέον τον πολεμον ἐξάγειν. eo αν δε αντον τὴν εἰρον' πεισηὶ μαλλον λέσθαι καὶ τοιοῖσδε προ αντον διὰ ' -

πρέσβεων ἐχρῆτο λοροις' 4,τῆς ἐμῆς, ἁ βασιλεν, σπουδῆς τε

vitatem in fidei capitibus nepoti obiicere, sed iurisiurandi foederum

oue contemptum, superbiam insuper et contumaciam. Atque idcirco illius commonefaesendi et eastigandi causa istuc excogitasse. Si rursus emendationem pro portione peccatorum ostenderit, se, quod sui muneris sit, non neglecturum. Ergo, subiicit patriarcha, oro te, Imperator optime, uti hoc maximum apud me beneficium ponas meque ad illum abire sinas. Etenim effecturam me divinat animus, et ut nepos, si quid antehac peccavit , id corrigat atque in posterum quod suarum est partium fideliter praestet, et offendicula heNIique irritamenta e medio auferantur. Hic sermo imperatorem pupugit Atqui oportebat, inquit, omissa hac supervacanea in negotio alieno sollicitudine verbis meis obtemperare et iussa non repugnanter exsequi. Sed quoniam nescio quomodo ratiocinatus, eontra et dicere et facere maluisti, eum meeum facere deberes, ipse noveris quid conveniat. Hoc itaque modo imperator et patriarena sententiis dissid hant unde in palatio quidem interdicta erat nepotis mentio in reliquia autem per urbem Dantinam sacris, etiam in ipsa aede Sophi ae sacrorum tempore solenni more uterque imperator nominabatur. 45. Iunior imperator in eastello Ennacosia, non procul Rhegio a principio Octobris usque ad Decembrem sedens, avum Precabatur, ne rem Romanam rursus in tumultum perniciemque eoniiceret, ae miserie via suorem civium motus, hellum inhibere quo autem

uiuali ad paeem Meteret, si per Iegatos esit Sedulitatis et volunt

276쪽

κουμένων καὶ - ου--λώσεσθαι προσδοκωμένω ν δι--τον σιπον παντάπασιν ἐπιλελοιπέναι, πυθομενος αυτος αυτ

κλητος εἰς Βουζάντιον κον, δεομενος τε αμα καὶ συριβουλευ- ων, τοῖς πολιορκουμένοις τὴν δυνατὴν πρ4-ων εἰσεν κεδν.αοτο δ' ἐν το ἐμὲ αμα τῆ στρατι ναυσι προς τὴν ρι δει - Βαν περαμυθέντα, τε οὐ πολυ Προυσης διέχει, τοῖς τε βαρβάροις, ἐν μνωμαι, μεισαι - Προοσνγοις τὰ ἐπι-δεια ro ἐσκομίσας τουτου δὲ γε- κινου, ἐλπὶς --ἡ χρονον πολυν προς την πολιορκίαν ἀντωχμε- ταλλα γὰρ η πόλις παντα

κατεσκευαστω καρτερως ἐν μεν - ουτω προθυμιας ευαν

προς το Προυσννοῖς βοηθεῖν αντὸς διακινδυνευων σου δὲ μὴ ἐφιέντος, ἄκων κατεσχέθνν' ο καὶ μάλιστα δυο εδοξε γε-rs γενῆσθου του Προυσαν πο - πολιορκουσι βαρβάροις Cγενῆσθαι ταυτα δὲ διῆλθον, ora D άπλῶς ουτω φιλοτιμὐσωμαι, ἀλλ', ἐπιδειδωρα ἐκ πολλου του περιοντος, ἔτι εἰ

μιας ενεκα πολεως κινδυνευουσης -- περιεκαιοριν καὶ δεῖν

ἐνορμιζον et βο θειν αυτῆ - καὶ αυτος συγκινδυνευε , πολυ- μῶλλον ἀν ἀλγοίην νυν, ομού Ῥωμαίων συμπασαν τὴν θηεμ

νιαν κινδυνευουσαν πων το γὰρ ημος, τους vula αντης προς τοὐς de πολεμ ους πολεμεῖν δικαίου οντας, συρρηθσθαιἄλλψλοις - ἄλλο τι ἡ καταστροφῆ αυτῆς τελειοτάτον δε-

tis meae imperator, ad providenda ae tuenda Romani imperii commoda praeter te idoneum testem laudare alium non queo. Manet enim in memoria tibi, quo pacto, eum Prusent a Persis obsidione an rentur, et iam inibi esset, ut penitus desecti cibariis, in hostium manus Venirent, ego, re comperta, Byllantium non vocatus advolarim, teque rogando et hortando impulerim, ut qua posset providentia ictus importaretur. Poterat autem sie, ut ego eum militibus Trigliam Prusae vicinam traiicerem, barbaros, si liceret, invaderem, et I senis alimenta inferrem. Quo quidem modo obsidionem diu toleraturam sperabatur, quando undiquaque firmiter communita est. Cum igitur ego Priisenis quamvis cum capitis mei discrimine succuserendi desiderio arderem, tu me invitum Ohibuisti id quod potissimum videtur in causa suisse, eur Prusenorum barbari potirentur. Haec narravi, non ut gloriarer tantummodo, sed ut ex ea, quae mihi suppeditat opia, quod volo uno argumento demonstrarem. Si enim propter unicam urbem tantum cruciabar taue aut serendum auxilium, aut cum ea omnes easus mihi subeunuos existimabam, quanto magis nunc cruciarer, si universum imperium Romanum simul in diseerimen vocatum aspicerem Nam quod nos, qui pro eo adversum eatero Propugnare riunmo iure debebamus, helio eo urrimus, hoet

277쪽

HISTORIARUM I. I. II

τον πολεμον ἱλέσθαι. εἰ δ' ἐπὶ τοσουτον οἱ των συκοφακτῶν ἴσχυσαν λογοι, στ' ἐμὲ πολλα περ εἰρηνης δεομενον ανυειν

ἐλθοντα δμασθῆναι καν μὲν ἀπολυσωμαι τας αἰτίας καλως ἄν ἔχοι ἄν δ' ἀδικων ἄλω καὶ ἐπιορκῶν, τῶν μακρων παλ-

λα-η-ονων, ἔχων, χερσὶ τὸν ἀδικον , καὶ μὴ φείση,

προς--- θεον, ἀλλα κόλασον ἀξίως τῶν αμαρτηματων εἰ

OM μη -- σοι ἀρεστον, τὸ αὐτον ἐρι ἐπὶ σου ἐλθοντα δικασθῆναι, ἄλλ' ὁ μέγας δομέ-κος γουν ἐλων δικαζέσθω

τως δὲ Ουδὲ ἡττον ἀλγήσω ἡ εἰ αντὸς ἐει τε σωροπι φι - στάμην τὰ δεινά Tοιαυτα μὲν βασιλευ ο νέος ἐπέσransa5προς τον πάππον καὶ βασιλέα καὶ ὁ μέγας δὲ δομωτικος

τοιαυτα πραμνε δεομενος περὶ τῶν αιτῶν' , ράτιστε βασι-P. 137λευ, ἀμφοτερά σε οιομαι σαφῶς πεπεῖσθαι περὶ ἐμου, τι ευνοικῶς διάκειμαι καὶ φιλιασς περ σε - ουδενος σοι μυ- λευειν -- αιρουριαι, τουτων ἀποδείζεις σανῶς τῶν πρα--πιάτων ἐν πολλοῖς παρασχομένων, και τι την κοινὴν τῶν Ῥωμαίων ευδαεμονίαν - τῶν οντων μονον, ἀλλὰ καὶ αυτῆς

ζωῆς προθυμως ἀλλαξαίμηp αν. ν δέ σε οριῶν ἔξ -δεμιῶςn αδτίας λυοντα μὲν τὰς σπονδὰς, ωρμημένον δὲ πολεμεῖν, σφαδρα μὲν ἀλγῶ καὶ παραπλωιον θανάτον, τὰς συμφορας, rprosecto non aliud quam Itimum imus exitium par est arbitrari. Quare te magnopere quaeso, imperator, si potes, inimicitias depolle, et Pacem bello antepone. Si calumniatorum voculae apud te an tum aluerunt, ut quam saepius petivi pacem, nondum obtinuerim, saltem hoc mihi largire, precor, ut duobus aut tribus comitatus, apud te causam dicam. Si erimina re uero, bene habebit siue iuri iniustitiaeque damnatus fuero, tu diutum molestia liberaberis, reum manibus tenens cui ut ne pareas, sed pro eo ac scelera eius merentur illum punias, per Deum te oro. Sin autem non plaeet, ut ipse praesens abs te praesente ludicer, at magno domestico sit fas se loco meo sistere. Qui si et ipse damnabitur, atrocissimam poenam exsolvat qua plane non minus dolebo, quam si corpore meo illam excepissem. Haec imperator iunior ad avum seripsit quibus germana etiam magnus domesticus his verbis: Utrumque tibi, im- Perator optime persuasissimum redo, et benevolo atque amico esse me erga te animo, ad obsequia tua paratissimum, quod rebus saepenumero clare demonstravi, et pro communi Romanorum selieitate non facultates duntaxat meas, verum et ipsam animam perlibenter im- Pensumm. Nunc quia emo te sine ausa foedus solvere et ad arma Prorumpere, Herectibilis me dolor propemodum exanimat, eo id

278쪽

V. Lio μού δέομιαι δέ σου μὴ τοιουτοις κακοῖς τους πηκορος περιπεσόντας περιιδεῖν, ἀλοῦλα στῆσαι τὴν συμφορὰν βασιλεῖ φἐγγονεν διαλλαγέντα, νειν, σα γε ἐμε εἰδέναι, υτε ἐν πρά

οἶσθα δὲ σαφῶς, ουδεν ουτε φθέγγεται -- πραττει, μὴ

συνειδοτος ἐριου' μὴ δῆ τας συκοφαντιας τῶν ἐπ' ὀλέθριν δω

μένων τι κοινῆ τῆς κοινῆς προθεῖναι, σωτηριας, μηδ' αυτοῖς πεισθῆναι προς το πολεμεῖν ἐνάγουσιν, ἐξ αντῆς τῆς πειρας ἀκριβῶς δεδιδαγμένος, ο ἀδυνάτοις ἐπιχειρουσι ia i t ς io δραι τὴν δυναμιν α Oῶν ἐθέλουσιν περβαῖνον . καταλέων - ἀν- τον πολεμον, τα δέοντα βουλευση καὶ σαυτῆ καὶ μωτουναντιον δὲ ποιῶν, - ώδα ποτεροι μαλλον ἀλυσιτελέστερον βουλεοσαν βασιλευς μεν ον ὁ σος προνος δικη δι- λωεσθαι - ἐγκλήματα προκαλεῖται, καὶ παρα σοὶ δικαστῆ, is

δευτερον, εἰ μὴ αντον σοι κατὰ γνώμην προς την δικv απαν-Dτῆσαι, ἀλλ' αντον ἐμὲ - των αντε διαφεροντων τὰς ευθυνας παρασχεῖν εἰ μεν ουν αυτον ἐλθεῖν κελευσεις, πέπεισμοσα φως, ως φθεὶς μόνον αρα - ιστῶν ἀδρανεστέρας ἀπο-ao δε ει τας συκοφαντιας εἰ δὲ τ γε δευτερον, ἐμὲ ἐλπιζω. καὶ αυτος ου μονον ουδὲν δι κοτα, ἀλλὰ καὶ φιλοπάτορακα την προσήκουσαν αἰδῶ καλευπειθειαν μέχρι παντὸς ἐπιμειλιχμώνον ἀποδειδειν. εἰ δ' ἀμφοτέρων τουτων καταφρονη- σεις, πεισθεὶς τοῖς συκοφαντουσιν, μας με ὁ θεος ου περιο-asrentem calamitates, quae Romanos Propter bellum vestram oppressurae sun Ego vero te obsecro, ne populos tuos tantis adibus ma-etari sinas, malumque imminens reprimas, cum nepote redactus in concordiam qui, quantum mihi constat, nec facto, nec verbo neque pridem , neque recens te offendit. Neque enim ignoras, eum me inscio nihil vel dicere solere vel facere. Noli igitur obtrectatorum iu communi peste exsultantium sermuncuIos communi saluti anteferre: noli ad arma incitantibus illis aures accommodare siquidem experiundo probe didicisti, eos conari quae fieri nequeunt, et onus tol-Iere, quod eorum humeri sustinere naud possunti Itaque si bellum valere iusseris, tibi nobisque consulueris. Si secus saxis, de te an de nobis peius mereare, equidem nescio. Nepos igitur tuus ad iudicium provocat tuumque tribunal appellat euius petitionem esse iustam nemo negabit et si ipsum in iudicium venire non vis, ut a me rationes illius reposcas, rogat. Si eum per se sisti volueris ,-Io aspectu alumnias aranearum telis invalidiores ostensurum nihil penitus dubito sin, quod huic proximum optat, me spero non solum nihil eum sceleris heisse, sed etiam tui ut parentis semper amantem

latrae, debitamque tibi reverentiam praestitisse in omnibus, me se

279쪽

νατα ἄδικονμένους' μει δὲ ποι τα πραγμ- τελευτὴ m, A. c. 13274μώ- ν αριεινον σια-- η πεῖρα ει διδα ει σαφῶς πλην ταπαρωτα μοι γραμματα τηρεῖσθαι δέομαι ἐν ἀσφαλεῖ, πως

δε των ἀποβησομένων εἰ ἀγαθος συμβουλος ἐγὼ φανῆ.'s ta μὲν ον τοιαυτα τῆ πρεσβυτέρου πέστελλον βα- P. 133

κου 1 μὸν ἐν Βυζαντιι δέχεσθα βασι εος δὲ ο νέος ἀκουσας τὴν βασιλέως ἀποκρισιν, ήλγησε μὲν σφοδρῶς ἐφ' οἷς ουτω1oπαρὰ πάντα δικαιου λογον καὶ αυτῆς ειργετο ἀπολογιας ἄπαγορευσας δὲ τ βασιλέα πείθειν ἐπιχειρεῖν τε πατριάρχηγράφει τοιαυτα ἡδέσποτα πατριάρχει καὶ 4 περ αυτον θεία συνοδος καὶ ἰερα, ἴστε σαφῶς οσα βασιλέως μετὰ ξυ καὶ ἐριον B

r5ἔγωγε τας ἐμάς. ταντα μὲν λ ὁ πάντα σοφως si νομων θεος διέλυσέ, πλιος καὶ βαθεῖαν ἐχορήγησεν εἰρηνηπι τε

δε πάντα τῶ ἐν μέσεν σκῶλα καὶ προσκομματα περιηρέθη,κα βαθειας ἀπιλαυομεν γαληνης, ουδ' ἄχρι δεπιπμον ἐριφυλιου πέρι μηδὲν πολέμου ἐμουντες, αἰφνιδιον ἀνερράγη κλυ-v. ii taoδων βαρυς καὶ χαυπη τρικυμια την Ῥωμαιων αυτανδρον ἡγεμονίαν ἀπειλουσα καταδυειν, καὶ συμβέβηκέ τι παραπλήσιον ημῖν ἄσπερ καὶ τοῖς νοσουσιν ἐκεῖνοί τε γὰρ κατὰ μιν τὴν προστην μάλιστα τῆς νοσον προσβολὴν, κἄν σφοδρὰ τυχη c

ομα χαλεπῆ, ἀντέχουσιν ἰσχυρῶς ἀν δὲ ραῖσασι δευτερον

tefacturum si tu utramque conditionem, a riminatoribus praeo u- patris videlicet, contemnis, Deus nos certe Indigne habitos non contemnet res autem Vestra quo evasura sit, itore praestat experien

tia manifeste docebit. Ceterum has litteras meas tuto asserVari rogo, donec ex eventis constiterit, equid bonus consiliarius fuerim. 46. Haec ambo ad imperatorem seniorem scripserunt: quibus ille perlectis, alitii non respondit, quam difficile esse vel nepotem vel Cantacuetenum ad causam dicendam Constantinopolin admittere. Ex quo responso iunior magnum dolorem accepit, cum se praeter omne ius fasque defensione excludi erneret: sessusque eonatibus ad persuadendum irriti', patriarehae scribit hoc exemplo: Non sunt inaudita vobis, domine patriarcha et qui eum eo estis sacrosancti episcopi, quaecunque inter me a tamque meum haud ita pridem, peccatis meis fortasse id exigentibus, contigerunt. Quae omnium rerum sapiens moderator Deus Deile dissipavit oneordiamque summam largitus est. Cum iam remotis e medio obstaculis impedimentisque omnibus tranquiuissima quiete rueremur, belli civilis obliti funditus, derepente vastos quidam fluctus et turbulenta tempestas exstitit, quae Romanum imperium velut navim cum ipsis vectoribus summersuram rae minaretur Ac nobis idem, quod aegrotis

280쪽

ρουσα, κατεργαζεται ραδ- του ανθρώπους καὶ ριὼν τοαυτο συμβέβηκε νυν. n. τε γαρ τῶν προτερον Φανο- γεγενημένων πολέμων καὶ τῶν νοθεν μην uno τῶν βαρβαρων ἐπενεχθέντων τ πλεὰν κατειργασμένοι μέρει ουδὲ αν τῶ

αυτος, καὶ τον κώδυνον ου ἴδιον ἐν γαρ αν ἀνεκτει, ἀλλὰ κοινον τῶν Ῥωμαίων παντων -- σα si ορῶν, ἐν ἐξ- κοντα μέραις ἐδη μάλιστα περὶ Τριον κάθημαι καθάπερ FoDῖστε καὶ αυτοὶ βασιλέως δεομενος σημέραι μετὰ τῆς προ-

η-οσης αἰδους ἐμοὶ καὶ μετριοτητος καὶ δουλείας, πιπροώμης τυχεῖν, καίτοι γε μηδὲν ἄνω συνειδυς οργης ἄξιαν πεπραγμένε. ος δὲ πολλὰ μοχθησας ευρισκον οὐδεμίαν νη- σιν ἀπο τῶν ποναγν. ἐτραπομην ἐτέραν μετὰ κοπιδῆ τινων is P. 139εταριθμητων ἐπὶ του βασιλέως ἐλθεῖν αἰτων, καὶ 1- ων ἐγκαλουρια ευθυνας ταυτη παρασχεῖν η εἰ μιηδὲ τουτο καταγνώμην εἴη βασιλεr, τον μέγαν δομιστικον ἐλειντα υπὸ ἐριουαπολογεῖσθαι. καὶ ἐπ' ουδεμιῆ προκλησε εἰσηκουσθην. ἀλλ' ουτως ἐρήμην παρὰ πάντα του δμαίου νομον καταδικάζομαLao ἐγὼ δὲ, εἴγε βασιλενς αντος πτην τινα δίκην ποίαν ἀν αυ-

Ἀδοκει ἐκέλευεν υπὸ ων ἐγκαλουμα δουναι, ψάπησα αν, καὶ συν προθυμία πολλῆ παρέσχον ν δὲ ρων την ἐς ἐμιδργὴν κατὰ πάντων Ῥωμαίων ἐζάνουσαν την βλαβην, Ῥυκustivenit nil namque in primo morbi a essu quantumvis rapido, potenter resistunt: si recreatos iterum forte ac tertium occuparit, viribus iam debilitatos inveniens, cito interficit. Sic nos superioribuahellis civilibus et externis, quae barbari intulerunt, propemodum eonfecti, adversus surgentia mala ne oculos quidem tollere poterimus, sed mutuis caedibus Peribimus Quae omnia cum et ipse animadvertam et periculum non privatum, esset enim id ferendum, verum publicum considerem, iam sexagesimo omnino diem , ut nostis, prope Rhegium sedeo, quotidianis precibus, qua par est reverentia, modestia et subiectione veniam ab imperatore agitans; tametsi uihil mali facinoris in me reperio, quod eius ira dignum sit. Postquam vero multum laborem frustra consumpsi, alia expertus sum via, rogans, ut mihi eum paucissimis in eius eo pectum venire ibidemque criminibus respondere liceret aut si id non placeret, magnus domestieus meo nomine idem facturus veniret. iecta utraque conditio, atque ita contra omnium legum iura, indicta causa, damnationem subeo. Atqui si avus poenas certas Pro arbitratu suo pendere me iussisset, pro iis, quae mihi obiectantur, non aequo tantum, sed etiam promptissimo animo pependissem. Nunc eum eius in me furorem Romanis universis pestiserum ore Praevi-