Ioannis Cantacuzeni eximperatoris historiarum libri IV.: Graece et latine

301쪽

κῶς -- πέας δὲ γενομένης, τὴν ἀπολογίαν ἐφ' ἐς δνεκαλου- A. Qi ar

m)ν αληθῆ καὶ δικαιαν ἐποιησάμην. α μιν δν εἶπον προς ταἐγκλήματα, αυτοὶ ἐλθοντες ἀπαγγελουσιν ' ἐν δ' -θις σου δέομαι, βασιλεν, μνήμας μήτε τους αλλους περιιδεῖν 'Pω-5μαιους διὰ το προ αλληλους ημῶν πολεμον φαιρομένους, ἀλλ' ἐν ημέραις ὀκτω τά τε δέοντα σκώνασαι καὶ 4μῖν ςεχεις γνώμης δηλῶσαι αν μὲν δ' καὶ θεου του χορηγου τῆς εἰρηνης συνενδοκονντος, πρινότερον ημῖν διατεθης κα μἄλλον ἔλοιο τὴν εἰρήνvν, πανταχόθεν ἄν ἔχοι καλῶς is δ' caoτων ἡμετέρων ἁμαρτημάτων πληθυς καὶ το μάλιστα βουλε- σθαι διαφθαρέντας ἡμας ἰδεῖν προς το πολεμεῖν μαλλον παρασκευάσωσιν ὁρμησαι, καὶ ουτως ἐγώ σοι τρεπον φηγησομαε ἰσχυροτατον του προς ἐμὲ πολέμου, ὁλαν τάχιοτα τε και χωρις κινδυνων πραγριώων ἀπαλλπῆς λος ο ορ γος -- i5των τῶν ἀγαθῶν, ὁ πατηρ παντων καὶ κυριος των βασιλέων, αμαχόν τινα και θαυμασιαν παρέσχετο δυναμίν σοι πως ἐν Ora τι γε ἀντιστῆναι, ἀλλ' οὐδ' ἀντιβλῶναι δυνατος εῖναιομολογῶ. - δ' ἄντη τις, το σὲ μὲν εἰνω κυριον καὶ πατέρα,

ἐμὲ δὲ οιον καὶ δουλον ἀκριβῶς ταυτη δὴ χρησάμενος τῆ μ-D

ριον οἰκεῖν ἐλειντα, τοιμοτατα το κελευόμενον ποι 'σω. και

τί λέγω δεσμωτήριον κα κλοιῶ καὶ εἴ τι βουλε τεον αδ ροτάτων ἔτερον, προθυμως σου κελευοντος πομενῶ ' ἀν δὲ ταυ-

essem. In conventu autem ad rapita accusationis vere ae luste respondi de quo ipsi apud te memoraDunt. Rursum te oro, imperator, ut neve nos, neve Romanos alios, nostri ausa aeerba perpeti ae perdisinas, sed diebus et quid opus sit consideres, tuamque nobis sententiam deesares. Si Deo pacis auetore approbante, placidam in nos mentem indueris pacemque susceperis, Dene facies modis oninibus. Sin peecatorum nostrorum multitudo et incensa videndi interitus nostri cupiditas potius in bellum te praeeipitem agent, etiam sie modum te docebo validissimum me armis oppugnantia, ut estissime citraque periculum molestiis absolvare Deus honorum omnium MP- peditator, pater et dominus regum omnium, admirabilem tibi et inexpugnabilem potentiam dedit eui no solum resistere, ae contra ruam ne intueri quidem me posse fateor. Est autem hae , quod tuominus et pater, ego filius et servus omnino. Hac usus Potentia, Brevi quae volueris omnia selieiter emetes. Si enim iusseris, ut pater, me, collaria in ollum iniecta, venire et tule eareerem habitare,

amperata promptissime exsequar. Quid autem die de carcere si vel ignὀminiosi imum mandaveris, perseram hilariter si hae potentia omissa, ad alteram te eonvertes, quam pridem tibi, redens te latave

302쪽

A . . a 327ων οἰομενος παρεσκευασας σεαυτῶ τραπῆς, ἐλαίων ἐμὰ κατεργάσεσθαι πολέμεν, -- μὸν εἰπεῖν, εἰρησεται δε οφος, δέδοικα μὴ ἄσπερ καὶ προτερον, ἐπ τῶν ργων αυτῶν ἀλυσιτελως μα- βεβουλευμένος φανῆς τυτε μὰν ου θεου τε

συναιρομένου καὶ τῶν ἐμε πα- φιλουντων τουτωνὶ συμπτρα sP. 52τοντων, ἐθωσι πολλοῖς και πονοις ora οπερ αυτος εργον

ri. που τελεσθηναι, ἀλλ' περ - μεν ουδὲ ἐνεθυμήθης, ἐμοὶ δὲ se διὰ σπουδῆς, κατωρθωθη νυν δὲ δέδοικα, αν τα πράγματα τερως ' αντος ἐλπίζης ἀποβῆ μ' καὶ αυτ 1 η ἐλπὶς

περιαιρε . διο καὶ δέομαι αυθις καὶ συμβουλευω et τὴν Laoρ τ' λέσθαι, νειγε πάντως ἄρμησαι προς το πολεμεῖν, τῆ

απαν αν σοι το βουλομενον κατορθωθειὴ, ἰστω δὲ θεος ως ἀληθῆ λέγω, καὶ μὴ τῆ συκινη θαρρεῖν ἐπικουρια, τοις -- Β περιφθεῖσιν ἐπὶ τὴν σπέραν ἄρχουσιν ἐπὶ τ τον κατ' iuovas

καὶ θαυμασι ν στρωοπῶν, πολλω τελμαρεν διαφέροντας σει-ε καὶ τους μετ' ἐριου αν μὲν - ἐμοὐnεισθεὶς ἐπι νηφι- ση τον εἰρηνην, θεον τε ευφρανεις καὶ τους ἀγα in ἀγγέλους αυτου, αἰ μας πολέμων - κινδυνων ἀπαλλάξεις αν rao V. iaci ετέρως βουλευστι θω μὲν ἐπιμαρτυρομαι τον πάντα ἐφορῶνταοφθαλμον καὶ τα διοικοοσα τα ἡμέτερα πράγματα δονάροις Ουρανιους, ὁ καὶ ἀδικουμενος α παρασπονδουμενος, μως C ἀσπάζομαι τὴν εἰρήνην ' οτος δ' ἄν εἰδειος ο τι καὶ σεα τε

et sperans bello me confecturum, paravisti, vereor dicere, sed drcam tamen, Vereor, ne ut alias, sic modo male tibi consuluisse ipso eventu

deprehendare. Ac tunc quidem et Deo inprimis et his amicissimis meis adiuvantibus, multis sudoribus ac laboribus, non quod tibi iuvotis erat, sed quod ne in cogitationem quidem tuam unquam ceciderat, mihi autem in desideriis erat, prospere persectum est. Nunc metuo, si aliter, quam considis, res ceciderint, ne spes tuas fallaces fuisse appareat. Quocirca iterum te hortor atque rogo, Pacem ne spemere aut si eui cupidine adeo serves, utare magnis illis Viribus, quibus vales ut pater, et quae tibi totum hoc, quod cupis, facili felicique successu praestabunt, Deum testor, Vera me Prol rui, et ne ficultae nitare auxilio, nempe ducibus illis, quos in occientem ad bellum contra me apparandum emisisti. ultis enim illis et insignibus, ut quidem tu opinaris , longo intervallo scias Velim me quique mecum sunt antecellere. Quare si monitis meis locum reliu luens, pacem decreveris, Deum ipsum et bonos angelos eius exhilarabis, nosque a bellicis istis incommodis tutos conciliabis. Si in

diversum abis, Deum , cuius oculus utuntur omnia, et coelestes tuas virtutes, rerum nostrarum administratrices, invoco testes, me

quamquam affectum iniuria et perfidiose violatum, nihilo minus Pa-

303쪽

-μον-- καὶ τα ἄλλοις ληιαίοις καὶ βουλευσασθαι και A.C. ita πραμα ' Τοιαυτα μὲν βασιλ- ο νέος δμπρ- σατο πρὸς

βασιλέα τον πάππον.

Q Ela Βυζάντιον δὲ των πρέσβεων ἀφικομένων, προ- D5-ρος ἐλθων ο Κωκαλας, πάντα κατὰ μέρος διεθώδε πρἐς βα

σιλέα, σα τε αυτοὶ ἐγκαλουντες ειποιεν τε νω βασιλεr, καὶοῖοι αντος προς καστα χρησαιτο ταῖς ἀπολογιαις, καὶ τ λευταῖον - διαπρεσβευσαιτο προ αδτον. καὶ ἔδοξεν - κατὰ

καιρον τὴν ἐκεῖσε τῶν ρχιερέων καὶ τῶν ciuem ἄφιξιν πεμxoνῆσθαι - ἀνάγκης ν δν ουσος ἡ προς την εἰργην χωρεῖν, ' ωρμημένους πολεμεῖν προδῆλως ξδ' πασιν ἀδικεῖν δοκεῖν. μετα μικρον δε καὶ οἱ λοιποὶ ἐλθοντες καὶ προσκυν σαντες τον βασιλέα ουδὲν ἐμαράπησαν εἰπεῖν τῶν κατα τρον πρεσβει αν PAEMἀλλ' εκαστον οἴκαδε ἀπελθοντας Τρεριεῖν, αχρις ἄν βασιλέως 35προστάξαντος ἀπαγγείλωσι τα της πρεσβειας τοτα δε νσκη νις ετ επης εδοξε α βασιλεῖ ριῶλλον λυσιτελεῖν σιωπῆ το πραγμα παρελων, δεδοαλι μη δημολα ἀπαγγελλο- ριένης τῆς πρεσβείας, ἡ ἀναγκάζοιτο παρα πάντων εἰρηνευειν πεπεισμένων ἀγδη τον νέον βασιλέα καὶ δίκαια καὶ συμφέρον--σα ζιοον, ' εἰ μὴ πείθοιτο, δοκοίη φανερως ἀδικεῖν uo D

ουν Ἀμεραι παρῆλθον, καὶ τῆς πρεσβειας λογος ἐν Ουδεις. - μενος δὲ ὁ πατριάρχης ἐπὶ τῆ του χρονου παρατάσει, με-

μηροκε προ βασιλέα ως ἐξυγικερων παρελθουσων, ουδὲν Bπαρα τῶν προς βασιλέα τον πονον τον ον ἀπεσταλμένων

eo servare quam tu quoque servares, si et cogitare et facere nosses quod ad tuam Romanorumque utilitatem pertinet. Haec iuniora seniorem per legatos. . Iis Byrantium reversis, antevertens allos Cocalas, omnia par ticulatim imperatori elisserit, quaecunque nimirum . nepoti obie-eissent, et quomodo ille singulis occurrisset; et tandem quae Vorenuntianda ommisisset: visumque, haud utiliter episcopos ceterosque illuc prosectos fuisse, quandoquidem necesse iam sit, aut pacem admittere aut ad arma prosiliendo palam malefaciendi voluntatem prodere. Paulo post accedentes reliqui imperatoremquc adorantes, delegatione, quam haberent a nepote tacere, domum quisque suam redire et quiescere ivssi sunt, donec illius maudat eam exponerent. Hoc nihil aliud, quam honestum quoddam velamentum erat. Commodius enim statuebat, rem silentio dissimulare, cum timeret, ne si publice narrarent quae debebant, aut cogeretur ab omnibus pacem acci ere, utpote iam Persuasis, nepotem imperatorem iusta et utilia petere: aut a recusaret, aperte contra aequum et bonum agere censeretur. Iam dies seni emuxerant, nulla interim legationis mentione acta, cum Patriarcha diem proserri aegre ferens, admonet, diem sextiim iam Prae teriisse, nec adhuc quidquam in episcopis ad nepotem missis

304쪽

ηνι ἱ-νος, πυθέσθαι αυτων 'τι λέγουσιν ' ὁ δὲ ει προί--το ποιησειν ως δ' πω τοσαυται διεληλυθασιν ημέραι καὶ χορος οὐδεὶς θίνετο αυτῶν, παλιν πέμφας ο πατριαρχης, βδεῖς του βασιλέως μὴ ουτω τριβεσθαι τον καιρον, ἀλλα --τε απμπίσκο- μετακαλεσάμενον καὶ τοὐς ἄλλους αυ- ρεῖς, ο τι τε ὁ εγγονος ἀποδογεῖται κουσαι καὶ αντον - να-νον ἐξ αυτῶν τὰ λυσιτελουν- εισμαιοις ποιεῖν . is βασιλευς c δὲ ἀπεκρινατο, μηδενὶ αυτον ἐαεῖναι ἀνερευνῆν, πως τα κατ' οἶκον πράηματα διεξάγει α δέ γα μελήσειν ποτε καλοπως roαυτα δέοι οἰκονομεῖ αυτον δὲ πατριάρχην οντα, τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐκέλευεν εχεσθαι φροντιδων, τῶν κοινων δὲ καὶ τῶν βασιλικῶν ἀπέχεσθαι πραγμάτων . τοιαυτα μεν ο βασιλενς ειρηκεν, οἰομενος το πατριάρχη κατα-3ξαντα τοὐς via λόγους, μαλλον αν ἀσπάσα-u τὴ σιωπην . ο δὲ εις την isωστεραιαν τοιαυτα - αὐτος μεμηνυκε προ βασιλέα ' , λτιστε βασιλευ, τὸ τὰ δέοντα παραινεῖν καὶ συμβουλευειν καὶ Dαι προσαναγκῶζειν πραττειν, ουν κἀν προοσομι απτος,

Οἴτ' ἄκων δέει ληφθείς. εἰ δ' αυτος τοιαυτη συζῆν ἐρῶ ἀμαχμοφυγη ἀζιας, - μη φθέγγεσθαι μ)τ' ἀκουειν μῆτεao οραν, ἐχρῆν πρὶν τῆς ἐκκλησιας προστάτην προβαλέσθαι Lπειν κἄν με καὶ αυτ μοι καὶ δικαια ταυτὰ καὶ λυσιτε

λούντα ἐδαει, στέργειν ἐν ἀνάγκη νοπι ἀν δ ετ α ἐνομιζον

s. Utpr. Ire aere .em audivisse oportere igitur, quando satis diu deliberasset, audire quid diuerent. Facturum se promittit. Totidem diebus elapsis,

Tursum mittit patriarcha, rogans, ne ita tempus tereret sed archi episeopo et episcopis accersitis, auo pacto se nepos defendisset, gnoseeret indeque videret, quid in rem Romanam esset. Respondet, nulli eorum licere inquirere, quonam modo ipse res domesticas moderetur: sibi enim eum fore, quando quave ratione illas administret ipsum, ut Patriamham, ecclesiasticas eum Versare, et politicis imperatoriamque negotiis abstinere debere. Talia denuntiavit imperator, quod patriarisam ea denuntiatione terrefactum, Iibentius taciturum eonfiaeret qui sequenti luce per internuntium sic respondit: Ego imperator optime, hortara, suadere et cogeris insuper ad officium neque volens, neque invitus, ob timorem nimirum, praetermittam. Quod si tu in tali otio mihi degendum opinare, ut nec lingua utar, nec auribus, ne oculis, id mihi antequam ecclesiae huius antistes Iegerer, significaro debuisti. Si tum ego auoque id pro aequo et bono probavissem nunc noeesse haberem boni eo uere si aliud patriarcham deeere iudicassem, alteri, eui talis vita proposita fuisset, thronum essissem. Quoniam autem divino tinere non solum germanam ecclesiae doctrinam defendo,

305쪽

α eo iένων προωτασθαι καὶ περμαχεῖν ἄναγκην iam τοῖς δικεῖν θέλουσι και πλεονελπεῖν ου παυσομαι διαφερομενος -- ἀντιλέγων, ἄν τε τῶν φαυλοτατων τινὸς ἀσιν, αν τε των RIM HI λαρεπρων κα ει αυτ το ακροτατον ἀφιγμένων τῆς ευ--χιας καὶ μαλλον ποος ἐκεινους, οσιν καὶ τα ἀδικήματα

με*ω καὶ προς πλείονας ἀζαγοντα την βλάβην. εἰ γαρ μέ xoλοιμεν τοι μὲν μικροῖς μικρα τινα ἀδικουσι μονον ἐγκαλεῖν καὶ τὴν ἀδικίαν νειδίζειν, προς δὲ τους μεγίστους καὶ ταριέγιστα βλάπτοντας κοντες οντες διὰ το ἀξίωμα σιωπῆν καὶ μοδι ρυζειν τολμαν, ουδὸν διοίσομεν απρῶν τῶν περὶ τρίχας ριὰν καὶ νυχας ησχολημένων καὶ τὴν τέχνην ἐν αυτοῖς 15ἐπιδεικ-μένων, ἐὰν δέ τι νοσημα παρεμπέση ρ ῶ ν λυμαι-Bνομενον ελιν, τουτου δὲ μηδεμίαν προνοιαν ποιουμένων, ἀλλ' Θουμένων ἄρκεῖν, σε καὶ αυτοὶ καθήμενοι μετὰ των ἄλλων,

ἀπολλυμενο ορβεν. ἐγω δὲ καὶ πά- θαυμάζω μεμνημένος, εος ἐκέλευσας his μὲν τα τῆς ἐκκυ1σίας πράττειν α περιαοαντὰ σχολῆσθαι μονα σε δὲ ἐρ οπιος αὐδοκῆ τα τῆς βασιλείας διοικεῖν παραπλησιον γάρ ἐστιν σπερ αν προς τον χῆν ιμοι το σῶμα ου δέομαι της κοινωνίας καὶ - συνθα νείας τῆς σῆς, ουδὲ συνεργον προς α πραττομεν βουλομαι πειν, ἀλλ' ἐγὼ μεν en οἷον - καὶ βουλιομαι, διοι - αννο τἀμὰ - δὲ φροντιζε περὶ τῶν ἰδίων πω μὲν μἁμαρτάνουσι ἀσπερ τι κοινον φάρμακον το μετανοεῖν ἐπι

sed etiam iniuriam passis patroclvari oramque tutelam gererera heo adversari et contradicere his non cessabo, qui deserta aequitate, plus nimio sibi arrogant, sive illi infimi, sive summi ordinia et beatissimi fuerin Atque istis quidem vehementius, quando videlicet eorum iniuriae maiores et pluribus detrimentosae sunt. Si enim obscuros tantummodo et modice iniuriosos in ius vo bimus et iniustitiam illis exprobrabimus, adversum summos autem summe noeentes, eorum splendorem dignitatemque reveriti, mutire non audebimus , nihil a mediet differemus, qui in eapillis et unguibus occupati, suam ibi scientiam ostentant si morbus arripuerit, qui totum animal perdat, ei depellendo nihil faciunt, sed si una cum aliis sedentes, eius interitum aspiciant, miscere arbitrantur. Nec mediocriter miror dum reeordor, iussisse te, ut res ecclesia curem illisque solis vacem te pro libidine imperium regere sinam. Simile enim eat, ut si orpus animae diceret': Communione et coniunctione tua non indigeo, neque in rebus agundis administram sustineo: -- Per me, ut potero et esuero, negotia nitea pro rabo: in lita

306쪽

- προτερον πευθυνον νορώσας αντον, μετριωτερος τε γέννFαι

ἔαυτου καὶ φέρων αντον φ παρ' υτου δοκουντι ηδικῆσθΠι, ἐποχείριον ποιηση τουτο τοιον βασιλευς ὁ σος πονος προ-5τερον τε φαίνεται ποιήσας, καὶ μαλλον - προσῆκε καὶ νυν- ῆκιστα καὶ γαρ τοτε δυνάμενος, ειπερ ἐβουλετο, τῆς Ραμμαίων Θεμονια ον ελαττον μέρος παρασπάσας εχειν, ουκμέλησεν ἀλλὰ φέρων αντον πλάξι σοι, καὶ ταυτα ι δε-

μίαν αἰτιαν προς το πολεμον κεῖνον παρασχών και, το κέ- oDγιστον, τι, της εἰρηνης γενομένης, προ σε ἐλθων, ου δελ- λησεν εφιππος σοι προσελθεῖν, σπερ νομος τοῖς βασιλευσιν, ἀλλὰ πεζῆ τε προσεκυν σε καἰ σπάσατο σου ον ποδα, περμυλειους ἀκριβου τεκμηριον ἐν καὶ νουν του πολέμου κινουμένον τουτουὶ τοσουτον χρονον καθημενος, δεῖταί σου μη τὴν i5ειρηνην καταλυσαι. ἐλθόνreo δὲ καὶ τῶν αρχιερέων καὶ συγκλητικων, ους επεμ νας προ αντον, πρωτον μὲν ἀπέδειξεν εαυ- τον μηδὲ ἀδικουκτα μετα πολλου του περιπτος, ἀλλ' ἀδικουμενον καὶ συκοφαντουμενον ' πειτα δὲ καὶ του anno V. 3aέναι τὴν εἰργ)πην ειπέ τε πολλὰ καὶ επραξεν ἄξια λογου καλοπρο σι ριεμη-κε πολλὰ ἄπερ αυτος τε ἀκουσας θεῶ τε ευ- P. 155χαρι ποσα τέ τοιαυτην αυτω συνεσιν χαρισαμένου καὶ ἐκεῖ ναν επηνεσα τῆς καλοκἀγαθιας, καὶ σὲ ἐλογιζο/μην ταυτα πυθόμενον, θει τε χαριν μολογῆσαι καὶ τον ιον πέμμ αντα

s. ἐπέταξε legebatur.

tua curato. Omnibus itaque peceantibus ommune remedium dolor de peccatis praeseribitur, sive in Deum, sive in homines offensum sit. Atqui nemo resipiscet, ni prius, culpa agnita, se ipso moderatior evaserit, illi se submittens, qui se ab ipso laesum putat. Hoe est, quod nepotem tuum et prius plus aequo, et nunc cumulatissime fecisse consta Nam cum potuisset tunc parem principatus Romani Partem tibi ablatam possidere, tamen noluit; sed tibi se subiecit, idque cum bello uiciscendum nihil peccavisset quodque eaput est, Pae conciliato ad te veniens, in quo propius adequitare pepercit sed pedeste te .adoravi tuumque pedem osculatus es Et nunc post bellum hoc excitatum tamdiu sedet, suppliciter oraus, ne pacem velis irritam. Episcopis et primoribus abs te missis, Primum quidem inopiose ostendit, nihil se iniuriarum intulisse, quin potius accepisse et obtrectationibus exagitatnm fuisse. Deinde pacis conservandae multa dixit Deitque memorabilia , et multa ad te perserenda commisit; quibus auditis, et Deo gratias egi, qui tali eum prudentia masset, et de Probitate eundem commendavi, ac te, iisdem auditis, Deo gratias egisse opinabar, missisque certis hominibus, filium ad te quamprimum ad lueendum curavisse, males imminentia profligasse, omnes

307쪽

σαι τῆς ἐπὶ τῆ εἰρήνη τῶν βασιλέων ἡμῶν γενησομέ ς συ

δ' - μονον - ἐποι σοι τοιουτον -- ἀλλὰ καὶ ἐμὲ τώ5δέοντα συμβουλευοντα ἀπωσαν, κὐ σιωπα ἐκέλευσας καὶ μὴ περιεργάζεσθαι τῶ μι προσήκοντα. ἐμοὶ δὲ ἀνάρον ποντε

τῶν ἀδικουμένων πραστασθαι κα βοηθειν αυτοῖς ση δυν- εις, καὶ περ βασιλέως, αυτ ποιησω, καὶ μαλλον περ Β τουτου, σε καὶ τὰ μέγιστα ἀδικελαι καὶ - εἰς αὐτον μό-ioνον, ἀλλ' εἰς πάντας ' μαίους τῆς εἰς αὐτὸν ἀδιαίας λα-

βαινουσης ' ο δι με των ἄλλων μαλλον ουκυ σιωπαν ἔτι, σου προστάξαντος, λέγω πρότερον αυτος αυλ εχριψα βασμλέα. - - ουτω νομίμως καὶ δικαίηυς καὶ κατὰ γνωμον σην γεγενημένον βασιλέα, ἐν ἀπελαυνεσθαι, καὶ ταυτα Be υδ i5μια προφάσει που δίκαιον et πῶς οὐκ αν νομισθείην ἄξιος πολλων κεραυνῶν, ἐπὶ τοιαυτη παρωνομία σι-ῶν αυτος διὰ

τουτο σου καλαμις δέομαι προς τῆς ἀληθείας αὐτῆς, εἰ τι καὶ παρεσυρης πεισθεὶς ἀνθρώποις διεφθορόσι ταχεῖαν ποιήσασθαι τὴν διορθωσιν καὶ μὴ τεν νεοδει κατὰ τῆς ἀλη-

aoλίας ἰσχυσα δολα ροχιήλ' οιαυτα μὲν ο πατριάρχης μεμηνυκε προ βασιλέα. μηνυταῖς χρησάμενος τὴν τε χαρτοφυλακι Γρηγορέω τοι κουταλη αὐτω τῶν μοναστηρίων ἄρχοντι τε κυβεριώτη ἀκουσας δε ὁ βασιλευς, θυμω τε ἐληφθηουκετι ἀνασχετως καὶ προσέταζε ευθυς, τους μεντ νυσαντας

a5τον λορους εἰς δεσμωτηριον ἐμβληθῆναι, Μακαριον δὲ τον μητροπολίτην Σερρῶν ἐν τοι βασιλείοις καὶ αυτον πο φρου-

laetitia et iucunditate propter futuram inter vos concordiam complevisse. At tu non modo horum nihil prae titisti sed insuperam-gisera me consulentem repulisti, et tacere alienisque negotiis non immiscere iussisti. Cum autem muneris ac mei mei sit, oppressos tueri atque adiuvare quantum queam, id ipsum pro nepote tuo im- Peratore praestaho, tantoque magis paeaestabo, quanto abs te ui- quius tractatus est quam iniquitatem no ille modo, sed Romanorum universitas senti Quem ego minus istuc, quam cetera silere possum, tuo mandat Paulo ante meis manibus imperatorem adeo legitime et iuste, te libentissimo, unxi et consecravi, eum nunc abs te sic nulla sua culpa expelli, quom o iustum est y aut quo modo non multis perdendus essem fulminibus, si in tanto scelere linguam occhisam gererem Quare denuo te per ipsam Veritatem obsecro , ut in viam, unde perversorum mortalium opera detortus es, cito redeas, neve mendacium veritati praeponderare sinas. Haec

Patriarcha imperatori, internuntiis Gregorio Cutata chartoptiylace et monasterioriun praeside Cyberiota Quae cum audisset, uiole-

308쪽

Πτον νέον βασιλέα παραγενομένους ἀρχιερέας μγ' αὐτον προ- Ξέναι τῶν οἰκ- αυτων, κν ὲτέρους παρ' υτους φοιπῆν.

ταυτα μὲν δν ὴ προσέταξεν ἐγένετο βασιλευς μετὰ δὲ τὴνs

ἐκ του νέου βασιλέως τῶν πρέσβεων ἀναχωρησιν πέντε προς τῶν δέκα ἡμερον διηνυσμένων, ἐπεὶ μήτε παρὰ βασιλέως τούπρεσβυτέρον, κήτε του πατριαρχου ἀπολογί τις ἀφίκετο προς αντον, ου ἐπ' ἀγαθῆ τεκμαιρομενος εἶναι τὴν σιγὴν αμ τε μεγάλε δομεστικεν καὶ πρωτοστρατορι ἐβουλευοντο τί δέοι ro ποιεῖν εἶπεν ουν ὁ μέγα δομωτικος ' ,οὐκέτι δέον, ω βασι λευ, ἀπρακτον καθῆσθαι, ἀλλ' εργο εχεσθαα ουδὲ ἄρ τε τινος ἐνδεῖν, ε πράξαντας ἐλπὰ τον πολεμον καταλυσαμ υτε ρ ρὀνος, ον ἐνταυθα καθήμενοι δεομεθα βασιλέως, ---

τον περι λασε καὶ το δέον, στ' ἐδη od μεγαλοφυχῆ καὶ sP. 56-τερία ἡ ἐπὶ πλέον παραπαοις, ἀλλ' εκπλυζις προς τα δεινὰ

.καὶ ἀτολμια δοξαι ἄν τισι δικαίως προς τε βασιλέα οὐδὸν οβι παραλέλοιπας τῶν δεοντων, ἀλλὰ προτερον τε πολλάκις ἐπρεσβευσα προ αντον δεομενος μὴ καταλυσαι τὴν εἰρήνην, - νον πρὸς τους ἐκεῖθεν ἀ χμέν- πρέσβεις - ἐν ἐπι-ao μουντος την εἰρήνvν, ἐνταυθά τε εἶπας καὶ προς ἐκεῖνον διεπρεσβευσω. , τε παρελλον χρόνος μετα το τοὐς πρωμις

α Palatium et monasterium inlus nominis Hil seriptoribus Μουγρον promiscue, ut 66γος et Φράγκος. D. P. Inte Pres πρισμον et ad eum neminem prorsus admini; sed hic et apud Gregoram est ἀπριιεον. . P. rabili ea efferbuit praecepitque illos in areerem statim abdum,.

Macarium Serrarum metropolitam in palatio sub custodia teneri, triarcham patriarchio eiectum, in anganensi monasterio manere nee foras progredi, Prosectos Vero ad nepotem episcopos eque ipsos aedibus suis pedem efferre, neque ad illos quemquam Ventitare. Facta ad eius arbitrium omnia. Diebus quindecim a recessu legatorum transactis, cum neque ab avo neque a patriarcha responsum afferretur nihil boni ex hoe silentio conitelena iunior, eum magno domestico et protostratore quid agendum esset, deliberationem instituit. Ibi magnus domesticus, Non ultra sedendum, sed manus operi admoliendas nihil enim restare amplius, quo ab ipsis pra stito bellum quieturum spes si Nam et tempus, quo hic morare tur imperatorem avum rogitantes, usque eo terminum excessisse, ut iam longior exspectatio non magnanimitati ac tolerantiae, aedeonstemationi in rebus arduis et ignaviae merito tribuenda videatur: et omnes ossicii partes' erga illum expletas esse, eum et antea toties e leuatos, ut pactis conventis staret, ab eo petiverit, et nunc cum

is qu gline venerari legatis, qua unque potuit quispiam Pacis

309쪽

τουτο αν τις καὶ ἐξ αὐτου του πραγματος στοχάσαιτο σφα-

δι νιῶς ἀπράκτους δεr, ῆσθαι, ἀλλὰ πανταχοθεν, ἀπεγνω-

-τας πιν ειρήνην, πρὸς το ἀμυνεσθαι παρασκευάζεσθαι τους ἐπιοντας ' δειαατα του ραγάλου δομεστικου εἰποντος, α ὁ πρωτοστράπω ἔργον απτεσθαι παρννει. εἰ κεν γαρ 'ο--c15μεν' εἰπεν ἔτι βασιλευς ἐκ πολλου κεκονται πρὸς το πολεμεῖν 4μῖν - πανταχο- αντιν δυναμιν συναθροιζε καγ

ἡμῶν, ἐχρην διασκέπτεσθαι ἐπιπολυ, μὴ, αντον τῆς ιρήνης ἐχομένον, ημεῖς μωμεν si ἀβουλίας πολέμου ἐρχθαι. ἐπεὶ

δὲ τουτο ἐκ πολλῶν μῖν γεγένηται καταφανὸς καὶ ουδ αυ-aoτος ἀν-ρνωαιτο βασιλευς μῆ - αντος πιος πενῆσθas του - πολέμου, ἀναγκαῖον καὶ μῶς ἔθεν ἄν τις φέλεια ἔξει πράττειν. βασιλε δὲ καὶ αυτε μὲν - ἐπιπλέον τι ἐδοκει μέλaειν, αλλ' ἀπελθοντας παρασκευάζεσ ι προς τὸν πολεμον, παρήνει δε μηδὲ τῆν τελευταιαν ἐλπιδα τῆς ιρήνης

eupidus, et hic oram Ioeutus sit et per eosdem eum ipso egeriti Tεmpus elapsum post illorum diseessum ad rapiendum in hoc negotio consilium dandamque responsionem, si quid moderatum Ogitaret, sufficere potuisse. Sed tanto intem allo tacere argumento esse manifesto, pacem repudiari, bellum apertum eogitari id quod etiam ex re ipsa non dubia coniectura quispiam assequatur. Qui enim tantum temporis in apparatu militari consumpserat, tam multos ea gratia in occidentem emiserit, ut eum venisset, omnia affatim su peditarent, spes sibi inde inierias haud facile proiecturum. Quare nec ipsis tempus terendum, sed, pace iam desperata, ad propulsa dam adversariorum vim undique subsidia omparanda. Excipiens magnum domesticum protostrator, eadem hortatus est. Si inquit. imperatorem eontra nos bellum pridem maehinatum et undiore eo-plas in illud contrahere ignoraremus, reumspiciendum suisset diligenter, ne ipso pacem capessente, nos stulte bellum inceptaremus. e quoniam multa nobis liquidum laesunt, nee ipsemet inficiari Possit, se armis istis causam et aput esse, nos quoque, undecunque utilitas aliqua Miserit, ea uti convenit. Ipsi quoque imperatori iuniori de etero non cunetandiam, ae e Ioeo Detiydum id

halve belloque insistendum. admouebat tamen, spem Pacis non

310쪽

Ana 3a Azotimili , ἄλλ' αυτους προς Βυζάντιον ἐλθοντας, . ἔαὐτῶν

Dri εἰρηνην αἰτεῖν καν κεν αἰδεσθέντες καταλυσωσι - πόλεμον, τὸ ζητούμενον νυσθαι ἐαν ἡ μη, λον ἐπιμαρτυρα- μνους καὶ αυτους Βυζαντ-υς ως παντι τροπεν τὴν εἰρmm αἰ

. ιωτικος δεπρος-ἐν Βυζάντιον εἶ εν,ἐλευσομεθα, καθαπερ ἐκέλευσας, βασιλεP πα-- θαυμάζω, τι τοσαυτα καὶ τοιαυταπρος το μη καταλυθῆναι τὴν εἰρηνον πρωγριαπευσαμένων ημων καὶ πλέον ὴ κοτων μηδὲν την αἰδεηλπισας μονον τουτο αν ποτε δυνηθῆναι συγγνωμη δ' μως του λογου, τοῖς πο--ro P. 157ρσον λαυρον κατεχομένοις πάσχοντι ταυτον ἐκεῖνοί τε γὰρ

αε avum διωσι καὶ ποταμους τ ν καὶ πάντα χρὴ ταωδωρ ἀναβλυζειν αντο αξιουσι καὶ δυσχεραίνουσι τουτου μ' γινομένου, καιτοι γε εἰδοτες σαφῶς, ς ἀδυνατα ἀξιουσι καὶ σοὶ τῆς εἰρηνης σφόδρα περικαῶς ἐχομένω, ουδὲν θαυμαστον is καὶ τα πάντη ανέφικτα ηγεῖσθαι δυνατα, καὶ ἐξ ἀπορων, τοχπομενον, πορον ἐπινοεῖν ἐγώ δὲ ἄλλοις τε πολλοῖς ἀπιπόρευκα την εἰρήνην καὶ τρυ- τοσαυται ημέραις ι δὲ τον πατριάρχην σοὶ μεμη-κέναι - μεν γαρ πονοεῖν διὰ το τὰς B τῆς πολεως πυλας ἀσφαλῶς φρουρεῖσθαι, μηδ' αττρ ἐξεῖναι τινα πέρι ναι προ ημῶς ἐμοὶ δὲ δοκεῖ ου διὰ τουτο μαλλον η διὰ το μὴ κακων αγγελος γενέσθαι ἀσπάσασθαι την σιωπηλ' ο μεν υν τοιαυτα προς ἀλληλους βουλευομενοι εἶπον.

o. Excidit, ni fallor, σοι pore λύγου. funditus abiiciendam, sed ipsi Byzantium profecti, eam peterenti

Ac siquidem eos reveriti adversarii ab armis discederent, inventum esse quod quaerebatur: sin minus, testati Deum ipsosque Byzantios, se enixe pacem poscentcs, ab ipsis repulsam tulisse, recederenti igmagnus domesticus Byzantium quidem , imperator, ibimus, ut iu-hes miror autem summopere, cum tot et tanta pacis tuendae conati simus nihilque promoverimus, quid ita tu pudorem et reverentiam solam hoc tibi consecturam speres. Ignosco huic sermoni tuo, quando

idem tibi accidit, quod ardentissima labri correptis sole Illi enim

perpetuo fontes et numina somniantes, vellent omnia sibi aquas scaturire; et hoc non fieri, moleste patiuntur, tametsi certo norint,

cupere se quae fieri nequeant. Sic in tam valde desperateque cum pace conflictanti, nihil mirum, si, ad quae pertingi prorsus nequit, ad ea perVeniri posse existimas, et viam per invia, quod dicitur, excogitas. quidem cum ob alias causas pacem in perditis habeo, tum quod spatio tot dierum nihil tibi a patriarcha significatum video. Suspicari quidem licet, quoniam portae urbis sedulo custodiuntur,

nec ipsi concessum quenquam oras ad nos transmittere Verumta- me arbitror, eum non magis ob hoc silere, quam ne malori1m

nuntiira a se mones eo vitantium hi eranti