Io. Gottl. Heineccii fundamenta stili cultioris : nunc demum omnibus Io. Matthiae Gesneri animaduersionibus, emendationibus, additamentis, et praefatione locupletata : accurauit, digessit, suas quoque obseruationes adiecit Nicolaus Niclas

발행: 1761년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

paullo plures ostendit Demetrius, quos et hic inuenire lectoribus non crit iniucundum. Igituri coelis inquit . iriosi εν το κυρίοις. Nempe

minus propria Obscuritatem et tenebras facilius inducunt; hinc Caselius tu perspicua oratione se pauca trai lationei lacum trabere, honet, nec nili vel prorsus tritas, vel si ra modum ei spicuaS quaadam enim et propriis esse lucr leu-liores I1. ἐν το ς συν AMένοις, addit rationem

quasi vinculis apta inter se et Connexa, Cit, ut de Seneca apud Suet. c. 53. Caligula iudicat, harena in calae, et necessario multum debet habere obscuritatis praeclare monet Demetrius, o συνορτα. et eloquutionem non ligatam sedulo coniunctionibus, conuenire Contentionibus, Dfectuum Vehementiae et actionibus, ubi vox et

gestus reliqua quasi si lent, qualia musta sunt apud poetas, comicos et tragico inprimis, in orationibus etiam veli ementioribus, Vbi pariuntliae talia magnificentiam, ut imi Ciceronis, excessit, euasit, erupit Sed quae hic pulchra sunt, in scripto argumenti sedatioris essent in epta. Et si nimis frequente eae omittantur Rr ticulae, quibus membra orationis iunguntur inter se et sirmantur, nihil cohaerebit, et tenebrae offundentur legentibus vel audientibus. Est a tem Utiam hoc obseruandum, hic non solum sermonem de nexibus esse, quo particulae sacrant, sed de omnis generis connexionibus. III. Dicit: ευγέτcia δε η σαεης γραφη καὶ τα Ἀμριβολιας χ αατι δε πη Θω ii παναλη ψλει καλουμένη, de qua 1upra diSi. . EXeinpium Caietius attulit XCic. ad Att. I, IO Cum essem in P qculano, erit hoc tibi pro illa tuo, cum estin in Ceramico , υρ- rumtamen cum ibi sem, IV. Σαφηνεια δὲ

232쪽

sti, FUNDAMENTA STILI

tores Verborurn non debeant parci esse, sed unam rem varie enunciare, Ut scilicet prius dicta de clarentur a posterioribus, aut si Verbum quod dam aure praeteruolauerit, hoc damnum se quentibus resarciatur. Nam Concisam orationem iucundiorem esse, quam apertiorem, recte iudicat. Sed ab altera parte videndum est, ne incidamus in ταυτολογίας Vitium . . Monet φέυ

γειν και αἰ πλαγιο τητας και γαρ τουτο σαφές. Jh; quos calus dictionem oblCurare declarat hoc Xenophonti CXemplo, αν I. α ρτι τριήρεις η κ ira περιπλώσας απο Ιωνιας ἐις Κιλικίαν, παριωρυοντα ταὶ Λακεδαιμιωνιων αα αυτ αυρου uuae

rectis calibus pie ita dicit, ut longior quidem fiat oratio, sed planior, o modo τριήρεις προς-

aut acculanui casu ordiatur, magis esse perspi cuas, quam si ab aliis fiat initium, docent ox empla. III. Πειραθαι, πιν εις A. κος ἐκτείνειντα, περιαγωγας Nam in longituuinem exteliis nimi circumscriptiones fatigare audientcs vel legentes sacile sentiet nuSqui Sque, recte autem iudicat, planam ora Monem imilem esse viae debere, quae uiti sit notata signis, et frequentia habeat diuerticula ad quiescendum: dosnendumque est in re. Vt qui e paretur auditori Habemus per Thucydidem L. II extre

233쪽

no, Acheloi fluuii magnificam descriptionem, quae, quas ille Urbe allu ut aut circum-rat, et per qua transeat gentes, ut persequi- ur, quam ipte mutorern simpliciorem et e bicuum mas' is unicuique facit ita C, γὰρ Αχa- ωος ρεῖ μὲν lac II:νδου ζ1 ς, ἔξεισι δεῖ Θάλασσαν. Haec se de peripiCui tute is neCCp ile ait ς λιγα α πολλων, e quibus no potiora tantum decer-olimus i A. . . l. . . ... Et tamen nonnulli studio obscurum Husmodi dicendi genus adsectarunt, et in his Xim ΤERTULLIANVS et e poeti PERSIUS. 1 vix EΥ1L. lib., VI Inssit. Orat. cap. . Praec Morem, qui discipulos suos omni sudio ad obscu- e scribendum cohortatu es, Inemorat, qui nou

ars exclamauit: 'TANTO MELIVS, IPSE NON

MΤRLL1GO , Add. MARTIAL. lib. X. γ r. r. Perspicuitatem discair1u a CICERONE , praeser- im ubi na at a CAEGARE, ab OVIDIO; prae legamus s. recitemus scripta nostra Redeamus ad ea post interualium G.)LI. Secunda dicendi dea est O METEΘΟΣ Stilus' ranis.

'''' referre solent, ut sit μεγέθος maius quo plUS harum rerum pro argU- menti ratione inest. G. De singulis dicendi formis nonnulla obseruabimus.' Quod Bergerus in disputatione mox lamilanda g. XI. ita definit: Docet haec idea sermonein, qui perspicuitate sua, et facilitate deprimi videbatur et contemni altius ferre, et maiorem non magis eqjicere, quam digniorem. Re ipsa το μέγΘος simul complectitur stilum magnificum a et

234쪽

OS FUNDAMENTA STILI

O sublimem, de quo supra vidimus sed hoc interest quod μέγΘος latius protenditur et natas

veluti ex se alias habet formas, quae ad magni scum silum reuocari non possunt, V. g. σεμνοτει, quae, ut statim apparebit, ea requirit, quae ab aliis ad charas erem reseruntu tenuem, etc.

v snΑv dicendi genui σεμνοτητα VO- eant rhetores), illud est, quod de rebus diuinis,

moralibus aut ciuilibus harumque caussis accurate et prudenter disserit. Auctor tantum argumentum, et νοιαν s. sententiam, quam HER NOGENES Vocat, ponit . Sed ille hic et peria te reliquas illa octo, S. O potita, considera et

applicat. c., idncomparabilis in hac, dicendi

forma est CORNELIVS TACITUS , qui, quoties de euentu aliquo agit, caussas et consilia tam asute prodit, Ut non tam historicum, quam rerum ciuilium magistrum legere . tibi , id viris. Exemplo esse poterunt paucae periodi, Annal. lib. I. ubi dicturus, Augustum cuncta discordiis. ciuilibus fessa nomine principis lub imperium accepille, caulsas huius conuersionis reipublicae ita accurate Xplicat Posqvam, ruto et Castingaelis, nulla iam Ablica arma; Pompeius apud Sipitiam opprestes exutoque L pido, interse Di Antonio, ne Iulia uis quidem partibus, nisi Caesar, dum reIiqimS posito triumuiri nomine, conrisulem se ferens, et ad tuendam plebem tribunicio iure contentus, hi militem suiS, spulli minus na, citus os dulcediue otii pellexit injurgere pars latim, munia enatus, magisiratuum, legum ius trahere,' nulla aduersante, qumn ferocij fper acies aut m sicriptione cegidibbent, ceteri mobilium, quanto quis seruitio promtror, opibus et honoribus extollerentur: ac noui ex rebus aucti tuta et praesentia, quam vetera et pericuIosa maLilant Neque prouinciae illum rerum saltim ab

nuebant, isspecto senatus populique imperio ob

235쪽

certamina potentium,' et crearitiam magi 'ratuum inualido legum auxilio, quae vi ambitu, postremo pecunia turbabantur Quid, quaeso, paucis hisco periodis possit Γcogitari grauius y

ram' accurate' prosecto onmei istius euentius caussae e istorum temporum latu, rei qu publicae conditione, Nplicantur, ut iusta ili stertationi susscerent materiam. Σεανοτητα aTaciti stilo agnou runt tim et laudaruns UO OPPS.

Insignis est Plinii locus 'imi, in I T. Resy9udit Corn. Tacitus eloia uetitisti,ne, ei quod ea oratiom in iness. σεμ νως. non Io Guil Bel gero praeside, dispi itatione doche Gaio duri si Dpta illustrauit Chri t. Gottii eb. Clugius, Nitemb. a 23 Auctor quidem, respondens, quem Vocant, esse dicitur; sed nimis imulta ipsius Bergeri. Vestigia deprel10ndore mihi videor cert in illius sententiam scripta est, in subiergeri Ornine aliquoties iani ad testimonium illam ei in re ulla dubitaui Ita autem est inscripta: Tοσεμ ρν

inermogenis disio lias mygnses r. li Si non alii ld, VCuiam Cerre esse me impetraturum spero, fusius ibi disputata hic in paucissima conserentem, tu tamen. Vt, quantum per breuita is studium licet, Ipsa auctoris verba adhibeam. Itaque es. ωρ dia ere, Ut Omlms est, rationem ita Omormare,

Ut augusti quid et dignitas excedentior in ea conspiciat iri Σεανο-rs, qiuam alii frictoritatent, dumtatem decorum interpreta; isti CiCPro Voca grauitatent Pertinent ad illani sent σῖ-

irabent et di uiralem speciatim gustus essententiarum genera et ahquod Deo, agit, ligunδ decet: b quod de diuinis operibus, deque re Stratural bus loquitur ita ut Caussa simul X ponatur Animus enim, si cognorit, haec non esse

O s nostrae

236쪽

cii FUNDAMENTA STILI

nostrae potestatis, sed ab altiore vi procedere, ad ipsam reuerentiam statir adducetur: C quod de rebus hamanis quidem, sed tamen proxime ad Deum accedentibuS, verba facit, sicut de animae tinmortalii tate, de iusitia, de lege, de felicitate pos hanc vitam e pectanda. Ea tamen

hic opus est cautione, ne ad specialem tradiati nem descendat oratio, quum facile in ad asionis crimen sic incurrat, sed generali amblati contineatur il quod de rebus exponit humanta tu tum, sed magitis illi a praeclari S ut de praeliis illustribus, aliisque, quae minime saepe suvenire solent. . Quo enim haec illustriora sunt et rariora, tanto maiorem in animis relinquunt reuerentiae sensum . β' Ad Θοδον quod attinet, i. e. Viam, qua insistendum est oratori in eloquendis iis, quae grauiter cogitauit, hame vera uter eisne dubitatione sententiam debet pronunciare iri enim grauis est. indicare, serem Certostii Θ, eamque accurate tenere. Aliud est, ubi modestiae cauila dubitandi formulae tur pantur; sed hoc non pertinet ad το σεμνο, )Ob seruanda est μέθοδός allegorica, ne simplici omni bu Sque perspicua ratione cogitationes nostras esseramus, sed tamur luminibus, ut sententiae ornatiores , et O reuerentiam velut symbolis inuolutae, conspiciantur Non tamen quaevis symbola hic locum habent, sed illa, quae graui ris sunt momenti, et natura sua altius collocata.c In rebus sacris et elut mysteriis conuenit rsubindicare, quasi nos ipsi rem intelligamus quidem, sed Xplicare non possunus euidenter, bre grauitatem, quae sublimior sit, quam sueatenunciari. oris uine . VII, 3. 4 γ In λέει et conformatione vocum, a grauitas verborum inesse debet in ipsis litteris, syllabis, compositioIIe, sono. Grauitatem habere dicit Hermogenes, quae pronunciata vel buccam implent, vel os dilatant, qualia sunt, quibus a et o frequeutan

tur.

237쪽

ur Grauius etiam sonant diplithongi, Xclusa

tamen eci generata, haec Tum littora exilis ni inis est, nec grauitatem habet, sed suavitata m. , Translatione requirun Cur mod tu i erecunde. Nam vir graui nioaetro titur ol

natu i ix Nomina saepius adhibenda sunt, et quae a verbi deducuntur, quod et longiora sunt terumque syllabis, et re concinent, qua per- equitur vir gras DK figura G νοτης Cona munes laber cum perspicuitate . a οβότητα quae recto sit casu et modo iudicundi Vir enim grauis recta incedit via, non ambages quaPris Oti tebras, sed animi seia a breuiter eae ponit. χ ἐπί

cul Omni uetitutione Vel approbamus aliquid vel improbamus Si titubet s latentia , mores

indicat ad humanitatem Conii olito A, non graui

cat Cicero, quaes multa habent Conuertione S, interiectiones es interruptiones, quae inhibent liberum orationis cursum, unique ad forentem

et popularem sensum demittunt Non in contentionem se abripi patitur Uir grauis, nec itatione dejicitur, sed immotus per ira et sibi constans id membra quo breuiora fuit, eo ad gravitatem aptiora, licet, si re oratori subiecta, productiorem pollulet sermonem, longiora quoque et instar unis extenta adhiberi posse, Hermogenes non diffiteatur Nempe vir grauis. arduis intentus negotiis, studet breuitati. Συν-

Θμην, smy littonem eum antat, in qua frequentes in concursu vocalium hiatus, quod indicant non ingratam oratoris negligentiam, de re homini magis, quam de verborum composition O. laborantis Hiat ergo oratio grauis, et intorsistit, ut laborare ipsa grauitate videatur Deinde amat dactylos, anapaestos paeona S, ambos, saepissime spondaeos. 1 De ναπάυ , seu clau-

238쪽

ρ16 FUNDAMENTA STILI

fulis ita praecipit Hermogenes, ut pede huius ideae Proprio doceat concludendam est orationem gravem. Qui qualis sit, magna tis ei iti ter rhetoras. Alii paeonas, alii choreos, alii spondaeoS, alios alii legerunt pedes, quibus

periodos finirent. Nihil certi hic si iniri posse. putat Bergerus. 9 De numero iudicat, in hae

idea orationem, omnibus numeris Xpletam, non desiderari, quum nec aurium quactraLur ob lectatio, nec venustas, multo studio quaesita, hic conspiciatur, ita tamen esse debere numero sam, Ut ratione membrorum habita, breuitatem ostendat quidem, sed illam tarditate pedum, in compositione et clausura, satis compenset Denique obseruandum est e S. XU. non e Vna serma sermonem construi, neque σεμνὴν Vocari orationem, quae in omnibus, sed quae maximam partem, ad grauitatis ideam sit composita, ita, facie grauiori, velut nota quadam, intigniatur. Haec Bergerias disputauit pleraque e Hermo gene, quem hinc, tamquamae ungue leonem, licet cognoscere. Nam quae desillius ideis Hei- nec cius in medium attulit, non uisciunt ista ad Hermogenem vel pernoscendum, vel gustandum. De reliquo pleraque Ciceroni pro L. Manilia I eri in Catil. pro Sextio, in quantuin pro republica disputat, ανίτητος sunt eXempla. Nam non una tota oratio cosa est σεριν , sed inqMbusdam partibus, haec virtus inprimis observatur. G, 'φ Α ΡΕΠ dicondi genus Graecis vocatur τρα is , idque adhibetur in reprehendendis magNO ruri virorum populi item et regnantiabus licet per se minora vi lpantur,mo vitiis. Sic Cic. Verrin. . satis asper est in reprehenden da nobilitate: Hominum nobilium 'ufere qui

quamsaa et nostrae in ustriae nullis nostris benest,eiis beneuolentis mcisiorum atriere possumus quUnatura et genete distis Disant, ita dispdent a uobis a iura

239쪽

animo et voluntate. Quare quid habent oris inimicitiae periculi, quorum arrimo iam antea habueris offensos, quam Aas immicitias Mycepe ris, Asperitatis magis ter optimus SALLUSTIVS in orationibus, quas Mario tribuit contra nobilitatem habitas peritas enim parua quidem vitia, ut videnrur, exaggerat, mollitiem Vestium, indulgentiam in liberos, potentiam ni

miam etiam bonorum virorum, luxum etc. Sed

vehementia, o ρο ὶ ο , de qua statim sceleribus exa nitandis nata ij G. ' Si quis paullo acerbius in minoris dignationis pers bnas inuehitur, genus hoc dicendi

voCatur Σφοδροτης, VEII EMENTIA Uerba in hac orationis forma sunt asperiora, nonnumqtiam etiam nouata, igurae vehementiores, membra fore brLuiora Talis idea in C 1 CERONIS Orationibus S pro domo, in Clodium, pro Milone G. aduersus Catilinam, Pisonem, utinium et in Philippicis ubique elucet. y ista ergo πο- ινοτητος, quae est in iusto su dearum ora tioni S. G.)- Graecis vocatur Λ προτης, quando quis res a se ipso vel aliis gestis gloriola et u gni sua oratione collaudat. Etiam quum de re sus diuinis ac naturalibus, de virtute item cum quadam magnificentia loquimur, et velut splendidam picturam proponinius G. Qua in re ta-mEn Cauendum, ne Sullanus videaris. Nihil enim molestius est ostentatione et iactantia Maximo in defentionibus virorum magnorum O-

cum habet haec idea Sic P. Scipio Africanus ab obtrectatoribus vocatus in iudicium breui, at splendida, ratione calisiam dixit Eoo die, Quirites, Hannibalem Poenum in Africa felici praelio visise Carthaginem magna serrantem lege u fras acolyere coegi. itaque quum hodie litibus et iurgas superjedere aequum si ego extempla

hinc supplicatum ibo in Capitolium, iisque gram

240쪽

sti FUNDAMENTA STILI

tias agam, quod mihi et hoc ipso die et saepea

alias reipublieae bene gereudae mentem facti a temque dederunt. I et ramaei sque, quibu corret modum eo', ite erunt. ViriteS, et ordie deos, ut mei imites eiu es habe lis in V X XVILLexin Aeque splendida oratione sua facta nonnumquam extollit CICERO, maxime in oratione pro P. Sulla cay. O. et 0. Vbi tam imagnifice bitertiam suam in opprimenda coniuratione Catilinari collaudat nihil ut polii hoc quidem ioco re

periri splendidius. Talia multa in orationibus pro Sextio, pro domo jua δε harQbicum τυ ou-

sistit, quod ro: Olisione e varii tontibus dilapii ficantur. Fontes eiusmodi, Vel Vt rhetoribus vocantur, loci amplificationum sunt l. Genus, quod ad illustrandam speciem ausum solet. E. DΜVRST. Orat. I. Q G smus mihi iugulari ac

praec a quadam laude jgni videntur in ad eque id honesta Am arfarum cientia operam et industriam juam collo ante tum ii prae cya, qui veluti maiore quo minuminis ad tui e culli, eeteris omnibus Odhabitis, ad diuinari mrerum intelligentiam omnes cogitationes juas ct qae omnia ludia toninierunt. y Igitur huc per tinet thesios adsumtio ad illustrandam hypoth sin siue, ut vulgo dicunt transitus ab ilia ad hanc si nempe illa ad hanc illustrandam pra mittitur. v. c. Qua uisis ethim omne sit periculo-yina .ciuile tamen inseriniis multos pernicio Hi num.

Vel si, quicquid phylim, tua cau sis facto , ita

hac in re omnium minime tibi deero. De iociam vidimus in periodis compositis Uid. Em curs. L. G. II. Species, quibu genus illustratur e g. CIC VILII epist ad diver o. Samomnem Wiram de republica curam, cogitatisnem

SEARCH

MENU NAVIGATION