장음표시 사용
261쪽
ne solemus obseruare. Ho itaque quod natagen aut ellipsin vocant grammasiel, potius esse archaismus Videtur. Et hae reliquiae consuetudinis antiquissimae, quae in linguis ab initio obtinuit, in plerisque orientalibus inprimis, ad-juc seruantur, Vbi haec priscae linguarum a )ertatis vestigia admodum isant frequenter. Formant ergo periodos historici, sed breuiores. Sita es enim in hisoria, CICERONE tWle, pura et illuytri breuitate dulcius. Distus1ores tamen aliquando sunt NEPOS, LIVIVS, et, qui alias satis presse esse studet, TACITUS. ΟΠ- numquam etiam incisim et membratim scribunt, quoties vel rem celeriter gestam referund Vel aliorum verba obliquo dicendi genere recensent. F Scilicet amant alterna Camoenae etiam hist ricae. In orationibus tiam periodos amant, directis quidem mitemque in iudiciis. G. Perspicuitas virtus historico quam maxime necessaria. Vnde cauendus perturbatior Verborum ordo, quem etiam in HVcYDIDRnonnulli reprehendunt. In ora onibus praesertim et iudiciis, quaeyiris scribobat it nam ubi narrat, perspicuus est. G. Perspicuus In
Nime CORNELIVS NEPOS et IVL. CAESAR O scuriores SALLUSTIV et ACIT Us, quorum Vterque THUCYDIDE Videtur imitatus. Grauitas ut iam supra diruimus, maXLme decet historicos pragmaticos. Et hinc earuvire utem miramur in o LUBIO, TACITO, THUA NO, ΟΜ INAEo, Tufendoisso, de rebus Friderici Wilhelmi, G. et nonnullis aliis, qui pragmaticas dederunt historias, et non modo eventus, sed et eorum caussas, personarum characteres, consilia, miliaque adcurat enarrant.
'' Pulchritudinem, quum in diguitatem et venusatem supradistribuerimus, hic addendum est, illam, quam hanc historico esse digniorem.
262쪽
Elegantissimus est LIVIVS , CURTIVS potius Fnustus videtur. . Ubique enim adsectat sophisti cum quoddam ac declamatorium dicendi genus. Nimius in descriptionibus locorum, fluminum, fontiunt nimius in consectandis sententiis, quael tamen historicum non decent, nisi statim ad hybpothesin transferantur De eo nemo aequiore IIoue iudicauit BERGER, de naturali pulchri Orat p. 57S. II, eq. IIT. qui hic merito adhibendus in consilium. s Verbo declamator saepe
nimis Est magis, quam historicus ciuilis. G. 'l' Abstinendum ergo ab F vehementubus GL increpationibus hominum, quippe quae
ad declamatores pertinent. Historici non est, vel in homines inuehi, Vel eorum virtutes collaudare sed res gestas, procul habito odio aut
amore, narrare. Ineptu ergo VELLEIVS P
TERCVLVS qui Vbique immiscet panegyricos: ineptui etiam FLORVM qui nonnumquam fasces et sectires in Viros grauisitimos expedit. Iudicium tamen de hominibus et eorum factis interponere solent THUCYDIDES, SALLUSTIUS, LIVIVS et i quisque optimis est similior G. iiij omnes figurae, quae adfectibus movendis inuentae sunt, historicum dedecent. Nimirum in quantum est historicus, neque orati ne virorum clarorum stilo suo emngit, ubi suos unicuique asses us tribuere virtutis et artis est. G. Vnde nec laudem in historia merentur interrogetitiones, exclamationes, et quae sunt huius generis aliae Frigidum ergo est, quod FLORUS saepe exclamationes narrationibus, quasi per parenthesin, interserit. Veluti lib. I. cap. I. Sie, rarum alias decus Lunius manu arta victoria es. Et cap. 7. Eninentia forte papau rum vita virgula excutieuS, quum per ii Oc principes intersciendos se inteliagi vellet, quae superbia ob respondιt Paucis interiectis cedentibus eteris diis mira res dictat restitere
263쪽
Iuventas et Terminus. Talia frequenti si ima sunt apud FLORVM. Veluti lib. I IO. Immane distus I, II. Notitim et in ligne commentum Item, quis credat proh pua ori fidem numinum quanta velocitate Frequentistimae quCque apud eum
sunt interrogationes Exemplo et e poterit eap. S. lib. Vtotum paene ineerrogationibus Compositum. Talia etiam nonnulli notant in CVRTIO, cuius prolixa exclamatio exstat lib. II cap. I 6.
'it' Nihil frigidius est hyperbole, maXi
mo in historia. Hanc quoque in FLORO supra aliquoties notauimus. Sed nec CVR11vs ab hoc vitio abhorret. Quis quaeso feret historicum reserentem : Alexandrum, in Aegyptum profectum, extra terminos solis errasse s Sermo ostde Aethiopia. Termini solis sunt tropici. Eo tra est relatiuum, ut dextra et sinistra. Voluit dicere, ultra tropicum Cancri. Itom extra OR- suetas Romae et Graeciae vias. G. Et tamen ita loquitur C Τ. LII, Sy. male imitatus 1RGILIUM Aen. G. . VI. . iacet extra idera tellus Extra anni yblisque viaS.s Intellige extremas. Multo verius dixissent intra G. Poetica haec sunt, b historico non toleranda, qualia tamen plura Occurrunt apud CVRΤIUM. Eamdem didam FLOR scribit ER-GERVS ibid. P. II. FIOruS, illa ingenti ver cundia, cogitationum jequutumii elum, is eris res audacia tran frenui icti, cum FViSque fer
tauit poetis, dignus pro et To, quem multa frigide, multa putide, tutisne mente sana loquutum increpitaret grauiter et incli aret o Georgius Graeuius, silceri via iudicii ut unciem atquΠndo multi, qui commendant acumen illiti venti latemque discerent, MergesaS Romimorum a itulatim e Witas, illinc es conliderandas, non si-ium imitatione tam praua e singendum.
264쪽
Stil, -- Stilus DIAL O IC Uri familiares
amicorum sermones imitatUr Sed nempe amici illi et familiares sunt diuersorum generum. G. Vnde facile ad p ret , iam si tenuem ), Rhodium 8 Lmoratum ' , et nonnumquam iocosum ac Urbanum η' ). hiare non temere imitandi L ΑΤ et CICERO ), sed Graecis XENOPHON ), et L VCI
loquus nihil potest reperiri urba
Dialogorum auctores celebres recensentur
tenda suppeditavit ΕΜΕΤΗ. PITALER. 8 I9quut. 31 sqq. Nos veluti fundamenti loco ponimus, dialogos imitari familiares amicorum confabulationes. Unde facile adparet, I stilum dialogicum tenuem esse debere. Nemo sane in codloquiis cothurno incedit. Attamen quum et stilus tenuis nonnumquam subtilior, nonnumquam elegantior acutiorque sit ratio habenda est personarum. Vnde LAVTVS omnes quidem comoedias suas teuuiter scripsis, sed aliam tamen orationis ideam heris, aliam filiis familias, aliam militi glorioi, aliam meretricibus, aliam denique seruis, lenonibus, parasitis, tribuit. s onses per hanc rationem sequutus et Plautus risum scilicet quaerit undique. G Idem oblemvare nos decet in dialogis, et adcurate quantum video, id obseruauit ERASΜvs. . Attamen et
265쪽
et mediocrem aliquando esse posse dialogorum elabMatiorum stilum, supra g. 8. Ob eruauimuS. aries aue sunt dialogi quidam CICERONI et
omne PLATONIS, quum Conta NENOPHON et
AESCHINES. tium here repant. Certe ciuili
quodam et quoudiano genere dicendi tantur. Nempe apud hos Socrate silos ramilia rosm msumiliari 1ime de vir communi et Uirtute inte rogando et Xplorando docet. Apud PLA1o- ΝΕΜ idem Socrates sophi ita irretit, et confundit, abditam rerum naturam Xplicat, etc. G. Multum interest, quas personas qui loquentes inducat, et qua de re inter se sermocinatae elleongantur.
με Atticum dic nil gonus paullo est ingeniossius, Viaticum operosius, quam ut dialogos deceat. Interim ad istius brinam compositi sunt Luciane quidam et Fontenelli omnes. G.)Quum ergo in colloquiis familiaribus non prae
meditari, sed ex tempore sermones caeci ei soleamus: Consequens est, ut II stilus nocii tus quam maXime deceat dialogos. Hinc maiore cum voluptae legimus colloquia ERASΜ e L CIANI quam CICERONIS, qui aliquan io vix etiam in dialogis ab Asiatica illa ubertate abit: net. Nota a stilo est, quod RASAI Ed,LVCIAN Collo quia praeseruntur TULLIANIA sed ab argumento, quod Varium et laepe nuga est apud illos, et pro personarum dignitate aut leuita e tracta tum apud hunc graue, philo ophicum aut he toricum, ipsum quoque grauiter, uti decebat,eXplicatum. Utrique praeclare rem gessere. Sed plerique lectore iocos magis amant et nugas,
quam seria G.)- Hic in dialogi ubique debent elucere
colloquentium amor, modolia veracitas. Quin mores, quo tribuit colloquentibus hiltoria, vel qui conueniunt conditioni et charaeseri persona rum sietarum qui possunt esse adulatores, im- a Por
266쪽
portuni latrones etc. G. Maxime e comicis notandae sunt sormulae, quibus in familiari colloquio se inuicem excipiebant amici. Quemadmodum enim hodie nobis familiares sunt formulae salutandi, bene precandi, petendi, et ira nec Romanis illae defuerunt. Nos specimen huius rei daturi, vel cunica EREXΤ11 Andria quasdam huius generis decerpemus. Aiat L sc. I.
Di Iam puta nempe ut id est intelligo, quid velis, nempe iubes, Ut quiu tu uo verbolic, quod me velis. Heus, puer, dic sodes. O di- istius bene beast. Quam timeo, quorsum eum das Sat es, curabo. cI. IL, I. Nunc te per amicitiam et per amorem obsecro. Reddidis an mum. AT IL, a Me vide, id est, fide mea promitto. Acr. II. cen. 5. Neque sic, neque alibi,
tibi squam erit in me mora. Facis, ut te decet.
At . Iube s. Ah ne me obsecra, quas hoc te
orando a me impetrare porteat Merito te seni per maximi feci. Act. Π Hem numnam periimus AT IIII, . Hem praediceres. Tales sormulae in dialogis incredibilem venustatem habent, si commode adhibeantur. y Sed non recte discuntur, nisi ex tota serie orationis. Hinc mul tae stili ineptiae, quod e phraseologiis et lexicis quidam sapiunr. Inde non tantus usus est Freverianorurn e Terentio et Plauto colloquio rum. Potest vero etiam tamquam Xemplum
venustae humanitatis laudari suavit1imus locus Hec. , 4, 16. P. O mccbis, o mea Bacchis, seruatrix meas B. Bene faciam, et otiuste es P. Factis, ut credam, facis: Antiquamque adeo tuam venusatem obtines, Ut voluptati obitus, sermo, ad lentu tuMS, qu
Semper it. i. At tu ecastor morem antiquum atque ingenium obtines,
267쪽
i Vt unus omnium homo te uiuat, namquam quisquam blandior. G.)
Genus hoc dicendi iocosum et urbanum, dici non potest, quanta voluptate legentes aeque ac audientes adficiat. Unde et veteribus eiusmodi saeptiae sales dicuntur, io, quod non minus sermonem, quam a cibos condiunt Quamuis vero natura hic utramque a ciat paginam, nihilque sit rigidius iocis, inuita Minerua excogitatis plures tamen fuerunt, quit'tam artem iocandi praeceptis quibusdam includere ausi sunt Exstant IAC. ASENII rgutiae familiares Exstat etiam VAUAASORIS liti sumus de imoae ludicra libellus, quo tamen maXime comicum illam et scurrilem linguas corrumpendi licentiam, quam Galli vocant artes que, exagitat Et per hanc occasionem, quidquid apud optimos scriptores Graecos et Latinos
iocose dictum est, percurrit, atque ex alio genere, non e illa orationis corruptela petitum
ostendit. G. Sed reliquis omnidus hac in repraeserendus CICERO de orat. o. S. et ad diuers.
lib. VII. s. sa. etiam Illi L. OJc. cap. 9. Et MACROB. Saturn IJ I. et S. quibus nemo Curiosius iocandi sontes indagauit Copiosissimus
antiquorum est QVINCTILIANVS VI, 3. G. Unde digna CICERONI commentatio visa est elegantissimo PASSERATIO, quam libro suo de L diculis praeclaro ommentario illustraret. Apud Rob. Stephan. Moxc1 v. Est etiam inter
gentor fol. G. Nos horum ducra praecipuoslii iocandi modos trademus ' Ridiculum vel in verbis est, vel in ipsa re seu sententia ' Primus verborum locus est I. Amo uitas. . Sic olim de seruo iocatus est
Nero , solum esse, cui domi nihil it ne obfigua a tum,
268쪽
uiu si se iri te vidρο eit mylo dolet. y tibi scilicet, non mihi. G. Mater M. Brutiquum pretiosum aer paruo standum abstulisi et a Caesare, subiiciente hastae bona ciuium nori effugit tale a se in Ciceronis equidem quia melius emtum ciatis conis a Mit Seruilia sitiuosum dum Tertia deducta. Tertia vero erat Seruiliae filia, in tu in aequo, ac in matrem lasciuiebat
II. Verbi pronunciati vel παράγραμ μα quando vocabulum deprauatur. Uuodam dicente: Eamus famoti lati m alter respondit: quid opus
es de Cui ille, immo vero, inquit, quid opus
es te cic de orat. II, 6s. Vid. QUINCTIL. 6, 3, 3. et quae collegit ABR1 C. Bibl. Graec. I, 29,8 p. IT 1 sq. Stilpo apud DIOG. LAERT.a, 11 video Cratetem frigore rigidum, eum alloquitur: sa Κροι , κά μοι χρείαν ἔχειν
sogoui. IIII. Tesimonium, prouerbia, sententiae auest O-rum commode adhibita Antonius, tuini testis a se prosectam pecuniam diceret, et hic haberet silium delicatiorem et prodigum, peropportunΘ Vsurpauit illa comidi: Sentin senem esse factum triginta minis pCIC. de serat. II 6 . Post Mutinensem fugarii. interrogatus Furius Ajbnus: In ageret Antonius respondit: Quod canis tu eg μζO, BIBIT
et FVG1Υ. ACROB. Saturn IL, C. si tu Lucias nus Homeri versibus abutitur Plutarchia etiam ei epunter se imode itius nostri homi s sacra scriptura et canticis, sed impie. G,
269쪽
V. Respongio ad verbum, non ad sententiam. Quaerente censore Catone ex tui anima jencutia tu uxorem habes Non hercle, inquit L. Po eius Nasica, ex animi mei sententia. 1 C. de Orat. V 65. Sic et Antiocho ostentanti exercitum, auro et argento fulgentem, interrogantiquo: tasne, satis e se Romanis haec omnia P re pol dit Hannibal plane salis esse credo Romanis haec. auarit mi sunt. ACHOB Saturn IL, a. VI. Immudiatio Ner bomum, quum immutatis verbis sententiam resinemus Rusca, quum legem ferret annalem, disiuasor M. ServiiΤus dic mihi, inquit, M. Pinari, num, si contra se, mero, mihi malai rus es, re ceteris V δε- mentem fecἴris, ita meley inquit. CIC. de Grat. II 66. Nempe non statim sentitur responderi ad quaestionem. G. VII. Translatio, quum in taphora ab tris i gnem aliquem iocum. Atqui de M taphoralii sermo non est, sed de ea, quae metalepsis s. Danrsumtio dicitur QV1XCTILIANO 6 3, 2. Ubi ponit eXemplum, Hetiri narimn dic iam, quod alias Congiariam Vocatur, ad Xiguitatem illius in malignitatem declarandam G. Corintlitis, Scipioni promittentibus statuum eo loco, ubi reliquorum essent imperatorum respondit Scipio:
tui Andis mihi d. sellaeus. DE ibid. Scilicet in his Tullii inflevi quaedam est et quasi corruptio, ut fuVmales statuae sint ad imitationem eque Irium. G. VIII. Relatio contrariormn vel xetorsio. Dicente Libone Quando tandem, Galba, de tria elinio tuo exibis quum tu, inquit, de cubiculo
Et hi quidem verborum ioci si quuntur re τῖν vel sententiarum. Tales sunt: l. Fellitia narratio. Talis narratiuncula Crassii de Memmio, lacertum Largi deuorante OAltat
apud Ic de Orat. II, 59. . , De L. Gellio, qui
270쪽
coimo cauit philosophos ad lites dirimendas. Ic. Leg. I, 22 de Canio, horto emente, ID Obsc. III, 4. Huc etiam faciunt narratione apologorum e g. Ulpes suasor caudae deponendae, AESOP. y b. T. et C. G.)II. Collatio. Sic CICERO pater Romanos homines similes aiebat est Syrorum venalium Ut quisque optime Graece sciret, ita si nequiti naum. x1C. de Oras II, 6X Augustus, quue quidam libellum repluus offerret, et modo proseiret manum , modo retraheret PutaS, inquit, te sens elephanto dare P ACROB. Saturn.
III. Amplifcatio incredib is Scipio, ad N
mantiam stomachatus cum Metello, dixisse dicitur: si quiuium pareret mater eius, a linum fuisse parituram. 1 C. de Orat. II 66. IIJ I. Arguta signi catio, quum rem obscuram callide et argute tigniscamus Quum C. Fabricio P. Cornelius, homo fura et auarus, sed egregie sortis, gratias ageret, quod se consulem
inimicus seci et Nihil est, inquit, quod mihi
gratias insis, s malui compilari, quam beniTH. CIC. de Orat. II 66. Publius Mucium, inprimis male uolum, quum vidisset solito tristiorem Aut Mucio, inquit, ejcio quid incommodi accest, aut nescio cui aliquid boni. ACROB. Saturn. LI. Faustus, Sullae filius, quum soror eius eodem tempore duos moechos haberet, Fuluinm, sub Ionis ilium, et Pompeium aculam: Miror, inquit, jororem meam habere maculam, quum fu Ionem Iabeat. U. Irouia vel urbana dissimulatio. Scaevola Septumuleio, cui pro Gracchi capite erat aurum repensum, roganti, ut se in Asiam praefectum duceret: ιι id tibi vis, inquit, insane δTanta malorum est multitudo ciuium, ut tibi ego hoc confrinem, i Romae inauseris, te pauci annis ad maximas pecuuia esse venturum. CIC de