Io. Gottl. Heineccii fundamenta stili cultioris : nunc demum omnibus Io. Matthiae Gesneri animaduersionibus, emendationibus, additamentis, et praefatione locupletata : accurauit, digessit, suas quoque obseruationes adiecit Nicolaus Niclas

발행: 1761년

분량: 633페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

cus.

3 elatiores, sed grauiores ceteris est e volu us. Exemplum metuit 1 CV.no tu epis ad uiuimu rati . . I. quam ego reginam omniumsCERONI epistolarum adpellares bio o. Alii miti Coa. G. Tam graui enim oratione ocontulis describit ollicium, ut seri id non po- tillet grauius. Eiusdem generis sunt epistolae, las DARI E ALEXANDRO M. tribuit Cui Τ1vs

LXII. Superest stilus ΡOETICUS , Ut Stilis pom.

etsi huc non pertineat, vel ideo ta- aeri non plane videtur praetere Indus, ab eius tumore t ira soluta oratione obis tanto facilius caueamus. MaXime item stilus poeticu non modo Ue

one.

Quod enim sublime aut magnifficum in

Iesi erat, suo loco positum, pilud tumidum si in prosa intempestiue inculcetur. G. ' Primo enim poetae vorabulis tuntur, reliqui scriptores ignorant. id. supra XU. Deinde plura vocabula Cotta ponunt, et eluti in unum constant. V Uid ibid.' Epitheta poetis placentes etiam otiosa, quamquam Vel o nomine otiosa non sunt, ui rem sensui offerunt. G. V. C. Turdi eaaci-vS HORAT 'Od. II. Dulci mellis latioque li

282쪽

6, FUNDAMENTA STI O

ton esse coli uniuscuiusque, ut vertiginosa, qua ambit, y ut apud HORAT. I, 36,2O puella heixis ambitiosor G. cLAVD1AN. eo ion. IVN. I Anhelantes gemmae in Denis equi imperatorii, i. e. anhelitu equi obnubilatae G.

Turbo anheluS. A1L ITAL. I. Attonitus igni: quo videlicet Scaevola rebat manum. MARTIAL

G . VIII, 9. Plura eiusmodi translata epitheta suppeditabit ORI OF11 Mea exici poetit inserta eius Polyhistori LI. II p. 679. At nos epithetis tantum translatis utuntur, verum etiansubstantivis, immo et aliis figuris audacissimis ut Depe Delio natatore opti esse videaturi se inprimi pertinet μετάλ- ις , non modo simple sed multiplex. L. g. dixit,1RG1L1vilis. VIL

vio legere malis Rumone secundo. Intelligcita aduerso lumine ad Eitonsum, sed rumor Dei et laetitiae sectando. G. III. Deconi o sita et dithyrambica. CLAUDIAN. Consul timn . IIII Et ΛΕΡΤΕΜGEΜ1No iactantior aetheresi

pui et

Roma iugo. Talia etiam sunt Bellerophonteae habenae; CLAVn Cous Probini. Cornipedd equi, IDEM Conis VIIJ. Honor Amphitryoneades Herctiles

Ili I. Obscura, V. C. Geticum is Prum, pro O phico Arcadiu galerus, pro pilo Mercurii; Centaurica semina, pro equiS Danaeiurvolacer, pro Perleo BythoniuS en is, pro acuto, quia Mars Bisthone templum habebat. Talia complura apud STATIVM, quo non temere alius est poeta tumidior. - Phr

283쪽

Phrases popiae non a Vulgo petunt, id ipsi sibi ingurit pro lubitu. Neque tamen Lore illis debent stulta, ct qui hodie scribunt,

ut admodum Uersari, neque in eXemplo a i- hi audere ante, quam famam sibi nomenquei Letae bonis artibus conciliauerint. G. CLAU- 1 AN. Cons. Hon VI. Certis bi legibus aduena Nereus Aestuat, . 13. ubi suxus et relJuxus maris est. IDEM Com inauit . RSI. - ut se iaculantur in auras, Corporaque aedi cm celem crescentia nexu.umitur de lanambu lis, quin delegi natis. . alia etiam uiat et omere Fur lsream ammam, e Vulnore mori, venenatis grauida yagittis aretra, pro pharetra sagittis reserta Collaiumphati diri proculcare, pro victoriam ad Tum reportare. SΤΑΤ. Thebaid. X,6 π. Fuia

uis radiis fata cupresus combibit ingesas sirpe et vertice flammas, id est, cupressus uia

in combus e l. Quis ita in prosa oratione lo-retur Plura huius generis dedorlant IAC. ASEN. in Palaesi a II, II. R. ROBORΤELLVS artisse dicendi cap. de poet sermoci di D. L. DERENIVS in Objeruat. 9et Autuei p. ClaIDC XXUIII. editis, amoRHoFIo iterum cum prae ione sua in lucem exire iussis Misu. DUCI. 8. In constructionibus maxime poetae nanici Graecismos. Hinc nominatiuum saepe inunt pro Vocativo, V. C. SENECA Berc. fur.

Dilecta tege Vuls.lepe et genitivum pro ablativo. HORAΤ tarm. aa. Integer vitae, celerisque AllyuS, pro inter Vita scesereque purus. Potest etiam elli-ice dictum este, pro ratione vitae. G. 3

284쪽

ο6 FUNDAMENTA STILI

Saepe omittunt praepositionem ecandum, morplane Graecanico V1RG1L. Aeneid. ILI. N. 5TAc cetera Graius Talia etiam sunt, nuda ginu, pernix pedes, tremit artus. Sed talia inte

lectu sucilia. At obscuria limum illud vina Metam Ι4,34s. Poeniceam uiuo chlamydem contractus

Vbi eonfractus ehlamydem idem est ac contra' chlamyde vj s. . Ita enim verisim legendum 1 plicandumque es Te, monet GRONOU Obserti. HIS Saepe etiam adiectivum apud poetas in iccum adverbii succedit. 4 1RG. Eclog. III. . HS;uaue rubens hyacinthus HORAT. Carm. Dulce ridentem Lalagen amabo. PRUDENT. I mu matutin. IS. tinc, nunc seuerum vivitici HORAT γs. I. . IOI. Sanire prιtas sollemmme Saepe Graec orum more Construunt, V.

Desne querelarum, decet nobis, caussa permcallida resonare, honus calamos instare o Retititit Aiax, ebe Iouis pronepos , Plura congessBVCHNERVA de commutata ratione dicendi I, M Et longe plurima ECHNERus fellenolex LP. II. G. Deinde poetae II. plane negligus

leges, qua supra de verborum ordine dedimui Inprimis vricis sollemne est omnia misceri Ceu Vel EX IOBAΤ1 patet Cape hoc, candidac diuinae artis, de maiestate quadam lege populi nonnumquam migrante, non de stribliginconfundente omnia. Talia etiam hodie in inrlingua, sed poetis, non poetastris, permittuntulDebet esse, ut tropus, it haec tranSpositio, ut virtute m.) Esse connexione poetis propria vel e solis adparet eorum comparationibus similitudinibus. Ea plerumque connectunt adiectivis relativi QUALIS, TALIS , quibUS numquam tuntur oratores URGui Aeneid. III

285쪽

Qιιalis, ubi hibeream Lyciam Xanth que suenta Deserit: o. Delam maternam inuise Apo

- haud illa segnior ibat

AeneaS,' Diuersae nimirum poetis et oratoribus an inuentiones diuersa argumentorum disposi-ο, diuersa eloquutio, cliueri etiam schemata. ultimis dicam, non facile . c. apud ora- Orem reportes E IUGATIONEM, qualis illa V1,11 Heroid. p. LI. v. o. Demophoon venti et verba et vela dedisti: Velarit erre editu verba carere de. on facile etiam oratoribus placebit πανάλη

talis, qualis illa ovi Dii est Fas. LIII. sis. Qui bibit iude, furit, procul hinc discedite, queis scira bonae mentis, qui bibit his furit.

lane poetica liae similiaque sunt, et hinc in prosa vix inueniunt locum. Plura de stilo poetico dabit GER. o. OASI Us de arte poetica. Non possunt haec in ulla lingua praeceptis, muli minus breui regula disci. Usus regnat.

G. LXIII.

Plerisque dicendi characteribus, hacte Stilus argu-nus descriptis, commune est η ΔΡIMTTΗΣ, '

id est, genus quoddam orationis Ac WTVM atque ARGUTVM D, in quo

palmam reliquis praeripere videntur Ἐ-

Ne ergo et huius stili obscura nobis sit ratio ' sciendum est, omne actamen vel in verbis vel in propositioni-

286쪽

α6 FUNDAMENTA STILIbus ' '), vel in ipsis enthymematibus ''' esse politum.

Dubitarunt nonnulli, an acutum illud

orationis genus laudem aliquam mereatur. Ahan ἴ-- enim, ad corrumpendam bonae dictionis indolem si 'inventum primum est stilum argutum, et qui dem post tempora CICERONIs, quum iam in de Caterius ire coepisse Romana eloquentia. si stinguendum os inter mediocritatem et saniti-r

mium. G. Addunt, nihil solidi inesse eius h lmodi argutiis, sed meros strepitus sententiares cmal Cohaerentium, et quamdam antithetorian histrio mam quibus titillari aures possint, ratus snon saturari Uid. ALBERΥ DE ALBIERTI Thesaur eloquentiae sacrae et profanae, FRANC VAVASSORIS Orat. H. quae est ro vetere seu cendi genere contra nouum, et iam ex antiquis PQUINCTIL Iu lit. Orat. VI, 3. Sed haec omnia LV lunt erillima, ita tamen non ita accipienda, lut nullum o mum acuminibus concedamus cum laudem illa suam merentur, sed veluti lcondimenta quaedam atque aromata, quae quum

intemperantius adhibita fustidium pariunt, quin lilinguam Obtundunt. saporem corrumpunt. G. I modice adspΘrsa mir sic dei sectare solent. Ele lganter VINCTI L. VIII, 3, 34. Ego haec lumina loratioutS, velut oculos quosdam esse eloquentiae, credo. Sed ueque taιlos esse toto corpore velim, in cetera membra suum oscium peruant. G. .lQuemadmod non laudanda j Exsic Ακ oratio, quae tota argutiis potius, quam sentem

tiis solidis atque enthymematibus, conflata est: ita ne veprehensionem merentur L1Ν1vs et TACITVS qui paullo parcius istis condimentis si sunt Multa acute Cicero etiam dixit, sed non uno in loco, verum palum. G. id ΜοRHO F. di selysin argui praef. p. s. seqv. Addendus est V. Cl. HR GOTTL. SCHWARZIVS de oratione

287쪽

oncinna g. XXXIIII seq. ubi de acuto dicendi

renero, et quid de eo sentiendum sit, ex institutolisquirit. Ex antiquis acuti stili sontes ostendere, ronati sunt RiSΥOTELES Rhetor. III, Io et II.qERΜOGENE. Idear. II, 5. QVINCΤ1L. Insit irat VI, I E recentioribus hic ceteris antefe-endi AR a1Evius in libro de acuto, ASEN1VS

quiete dictionis, et, qui reliquos omnes longo bost se interuallo reliquit ourio suus in uiso asina argutiarum, quae prbdiit Labec. CODCCV-ῖ. s Recus ibia. 73 I. . eum praefatione Seelenii de apto atque inepto argutiarum stulto. Exempla, sed etiam praecepta praestat

PETR LABRE S. I. cuius Elogia varii generis, eum praelatione aduersus huius characteris con- emtores edidit CHRISΤ. EISAIUS L f. C1DI LXXXVI. 8. G. ' Acumen omnibus mentis operationubus inesse potest. Et ad verba quidem quod ut tinet, Cutam orationem redduntes Ambiguitassu quando quis de Draconis legibus dixit: Non hominiscissae sint leges, sed DRACONIS. - ARIST. Rhet. I, II. aut quando Sceparnio apud PLAVΥ. Rud L, I aedes illustres vocat, qua venti per-bant. Talia ambigue dicta multa sunt Ciceronis in Verrem. G. ΙΙ. Αντανακλασις:Quid ergo ista culpa Brutorum minime illorum quidem, sed aliorum brutorum. IC ad Atticum eps XLIII, I . III. Iαρονομ ασια V. C. Inceptio haec amentium es, nou amautium. TERENΤ. Andr. I, I. Non est enim facile, in eum cribere, qui potes proscribere. ACROB. Saturn. II, AΜPRID. Alex. 38. Pu chrum facit enatus et Ieyus comesus ex quo perpemum capieleporem. G. III Ποις χως. PLAUT ML-naechm. IIII, a Palla palsiorem inclitit. PLAVT.

Pers V, 2 6. Qui illum Persiam, allue omnes

288쪽

66 IVNDAMENTA STILI

Perfas, ct que etiam omnes personas mala d i omne perci mi. CIC. 1 si IIbo 28. s. 63. Quid I enim eji, cur usu potius ad summam laudem thisic, zeum etd Duimam fraudem Cae aris familiaritas valere debeat 3 DRu pro II I. I. Vi Dicta vis. Erasmo aliquis per puertna ita insul- li rauit Orto des scor O, pere torto, si ira repor G. U. Suuscati0nis nutatio. Sic Ani 1CA DR alias dicuntur patres filios acute ergo

mander PhiIippum paίretan abdisasse dicitur cvΗ l l 11 LLI IO. Sic etiam si mari eum imperiosae luxori dicas u spe acutum hoc erit. F Et ita l

Uxorem quare locuplitem ducere nolim PQuaeritis Uxori nubere nolo meae. A.)Quamuis enim Veteres nubere etiam viros dixi tib ferantur idque probari possit ex Noxio de propi fel m. cap. z. n. I itemque ex locis aliis quae indicant ALB. EXTILI Si de nuptiis 2 3. ei HENR. IVL. SCHEUR in salua ea curii p. II. A. tamen et exoleuit postea illa verbi notio let exemplum quod e auctore vetere, nescio lquo, adducit NONIUS, fati ostendit, scriptorcui lilium, quisquis fuerit, significationem studio m i ltaste Ait enim ille: Sed meus frater maior, postquam vidit me inde

eiectum domo, mi poserius DoΤATAE VETULAE VARD COSAE AFRAE, fori vafrae.)Tales Vero, qui domum ducunt, illi mihi vere lnubore videriaur sin hoc genere sunt: nra inare infortunio, EREXΤ Phorm V, 9, 3 Damno sugfre, D. HeaAt IU, I, Is Socrates lapud XENOPH. Mem II 6 accusare κατηγορο P, διαβαλλειν, κατειπεῖν se dicit, quos vult laudare et conciliare sibi inuicem. cons. GAΤAK. Mi se

289쪽

H. Allusio. Sic, quium parasitus apud TERENT.Phorm V, 9. Chremetis amores di ausistratae uxori prodidisset, et deprehensus Chremes VXorem mi midaret, lepide et acute ait parasitus: Exsequias Chremeti, quibus es comulodum ire, iam tempus es, sudeus ad formulam in funeribus sollemnem Allus quoque in illis Cic. prol Nexto Roje. Venio an ad aureum illud nomen Chrysogouum s id supra g. 33. Et 58. n. 3. interpretatio nomitiis. G. Propositiones reddunt acutiorses I Repugnantia. LOR. II 6. Noliam de Hannibale Victoriam commentus es FabiuS, Osi pugnare.

Hosem quum ageret, se Fannius ipse peremit: Hie rogo, non furor es, ne moriare

mori p s Ita ΜIN FEL. 8, 9 de Christianis Dum mori

per mortent timent , interim mori non timent.

Totum αὐρον huc reserendum est. G. II. Parad9Xa. FLOR IL, si Capuam Hannibali Cannas fuisse. y Paradoxa christiana vid a Corinth. Vt 8 IO. G. III. Adprmati cum negatione coniti uicta. PLIN. Paneg. HIL. Vtrumque, Caesar, moderate, et quod alibi tibi gratias agi nou sinis, et quod hic finis MARTIAL. La 3. Si qua fdes, vulnus, quod feci, non dolet, iu-

IIII. 'Eor ος. CIC. pro Planc. cap. GS. Gratiam qui refert, habet; et, qui habet, eo, quod habet, refert siguris iam supra g. 32. Vidimus. G. Felicissimum hac in re fuit PVBLI SYRI ingenium, ' cuius sententiae pleraeque omneS,

290쪽

α68 FUNDAMENTA STILI

s mustae ceree G.) huius generis sunt. . A τιμετάγευς. si ideo visi se videris, ut triphareb, jsia triumphare, quia inceres. L . a neg. cap. 7. i. Allegoriae. Si quam liqui familiam stram triuniphorum seminarium oCa set acute CICERO: ex ills seminario, inquit, triumpliorum non vis aridasotia Dareae Meziuisi. V1I Correctio, maxime quae te per epith VELLEIUS PATERC. H .LL. T. Cae=ar. dro M. sed obrio, simi r nuS. Ita, puella P nus, sed a Ia G. SEX epis. . Adhuc euintubia aeritia tu nobis, Ded ueri itaS, revicti t. UlII. Lusus i. e. repetitio similium vel eorum- dein adeo, G. verborum.' ENECA de ira I, M Satis tibi et magna ad peccandum causa, s care. DE. I. Ultima supplicia seleribus Atimis ponat, ut nemo pereat, ni si quem Aerire eo iam pereuntι intersit. ARISTOT Rhet. II, II. a6. Dignum es mori, antequam dignus, mori. LABERIVS apud ACROB. Saturn IL, T.

Necesse es, multos timeat, quem multi L

Cui plus licet, quam par est, plus vult, qua nIicet. UIRI Distributio. ENECA I. r. Si volueris attendere, magna itae par elabitur male agentibus, maxima, uihi agentibus, tota, aliud agentibus. X. Comparatio. Adoptauit te stimuspi inceps in f sum; enatus in optimi cognomen. PLIN. V. n. et . nituit aliquis in bello, sed obsolevit in pace alium toga, sed non et arma honesarunt reverentiam id terrore, Eu am9Mem humanItate captavit: Iis quaesitam domi gloriam in publico, hic in publico arsam domi perdidit. RCI Pro L. Manil IO. f. 28 de Pompeios Saepius cum hoste confixit, quam quisquam

SEARCH

MENU NAVIGATION