장음표시 사용
112쪽
Ambuca es quoddam musicum instrumentum triangulas a rem formam habens ex inaequalibus tum longitudine umi erasi iii neruis essecum Porphyrius scribit . praerere inBrumentum est obsidionale oppugnandis urbibus idoneum apud Polybium in praesentia vero machina bellica es maritimarum ciuitatum euasatrix, quam Autor diligenter δε- scribit.
quapropter hortatur Pipse scilicet thenaeus non esse igni
ros opticae tractationis Dulica tractatio non es hic accipienda proscientia optica, seu perffectio, quae sus passiones demonstrat, ab Euclide, Sereno, Vitellione alijsg autoribus tradi a sed pro illa scientiae mathematicae parte eo si dicta, qu. visu uerario visuali coadiuuantibus arise instrumenti tu longitudines altitudinum, planitierum, ac pro unditatum tum longitudines, se latitu ines simu superficierum tum etiam longitudines, latitudines, rasi itudinest simul corporum metiri docet quam porro scientiam mulli quidem cum antiqui , tum recentiores amrores locupletissime tradidere Muror vero in sine praesiniis operis , quatenus rei bellicae necessariam subiunxit. 'ui enim ciuitates expugnaturi sunt prius earum situs, ambitus, moenium altitudines, ossarum latitudines, ac profunditates a longe iam diritae scientiae praeceptis , ac regulis scire debent ut machinas antiquoram more, vel terrea castra iuxta recenitorum Psitim ad earum expugnationem proportionaliter, commensurabiliterque pr struere post int. 'uamobrem non immerito Ihenaeus oriatur non esse ignaros iam HAI opticae Iractationis eos, qui huiuscemodi machim hesticis, quales Autor in hoc opere describit,vii debent . ne dem inconueniens eis accidat, quod Chium ciuitatem Iemere ob dentibus euenisse Autor inquit. e Pith Pium es quoddam pondus axeum, aut ferreum , vel plum enis, cuius formam Author declarat.
d gurae J hoc est forma, quam habct tota machina, de qua
lepolis e i quaedam machina bestica ciuitatum deuastatriae,
113쪽
Gi umento illo, quod eleuandi trahem
'ndera vim habet, atque Italica Ga Argana vocatur
mi colophonius antiquus fuit scriptor diu nusium Ldimus volumen Bitonis autem commenta de eo se oneb Lticorum in umentorum iani inter AUT MI isse, Dei a te fluuio, siue fota aqua plenae imponenda. Cap. XXVI.
Ia Ratis longitudinem habens paulo rem latitudine fluuij, cui pons impot
est insternaturque tabulis clauis ligneis assi-
xisne iuxta varios suuialis undae motus amo-
ueatur, diuulsaque decidat. Et maior quidem pars lignorum ipsius ratis funibus alligatis, lioneis clauis rarisam X is stabiliatur tota vero ratis lonsitudo, quς ante inimicorum faciem ventura est , una cum duobus utrobiq; existentibus lateribus , propugnaculum ligneum, cardinibus volubile altitudinis pedum duodecim habeat. Ut autem per astixionem rectorum stantium lignorum, rotunda foramina in serius suscipientium, politisque clauis connexorum ad laterales tabulas extrinsecus confixas,qui
114쪽
bus porro clariis extructis propugnaculta in otia in una coincidit. Appendantu autem&coria, siue panni laceres in ipsis tabulis extrinsece parum excellcntia necnon scalae intus appCnantur, superna quidem crura ad erecta ligna
clauis af X habentes , ipsi sitia erectis lignis superne perforatis X istentibus inferna vero in pauimento funibus alligata . ut scalis erectis ex aduerso stantibus occurrens propugnaculum erectum permaneat. Sic igitur qui super scalis stant ante inimicorum faciem altiores egistente S, an terioresque turres in eorum custodiam, ac tutellam expropugnaculo habentes, prompte in aduersum oppugnabunt. Noniniatur autem totum quod crectum stat propugnaculum, sed ad quasdam partes naud colligatum sit visi secundum aggressionem necesse fuerit altera quidem eius pars stet, altera vero decidat quod si fuerit opus ut totum quoque decidat, scalas omnes oppugnantes, super propugnaculo que resistentes soluendo, ex inferioribus cruribus subtrahemuS, super pauimento ea reponentes . Hanc autem ratem palis teri ae procul infixis per funes retinendo firmabimus atque ripa nobis prOXima unum eius e X tremum paululum tradentes expellemus, cuneo, qui desuper ipsam retinet absoluto atque hoc modo ratisi pia instar ianuae se adaperiens ivcrcitu plena existens ab aquae decursu paulatim protrahitur, ac denique unum eius extremum ad fluminis ripam hostibus pro Xlmam aduenit. At quoniam longior fluminis latitudinc supposita fuit, non potest ab unda ad defluxum iterum conuerti intra propugnaculum vero in pauimento relicta sunt foramina quasdam ad partes , ac
ad terram usque peruenientia , ad quae lignei pali acurate figuntur , ipsi ita ratis latenter alligatur. ac demum figura talis est. De
115쪽
De quibusdam superioris machinae additamentis, eiusque
Num autem unum latis extremum ad contra- iam fluminis ripam aduenerit, atqueCX inte- riore propugnaculi parte in terra armatum fuerit, ut iam dictum est tunc ab extremitate alterum quoque extremum absoluitur, iterumque ipsius undae decursus transuersiam ipsam impedit, atque ad alterum fluminis litus totam secundiim longitudinem coaptatam apponit multitudine collecta, promptaque ad pugna contrariam aciem existente qui vero superlcalas ascenderunt tamquam super muro stantes, audacter in aduersum certabunt. Cum autem perterrens a propugnaculo congressit hostes auerterit, inferiora scalarum ligna soluuntur, totusque propugnaculi paries pedetenti mobliquatur, subtractis scilicet scalis, ac super pauimentum incidentIbUS. Otum, e interiectum spatium, Via incidentis propugnaculi fit, ac demum hoc pacto continua traie-
116쪽
ctio erit Foretur autem latenter inferne quoque propugnaculum in lateralibus tabulis iusta faciem affixis, ita ut ab inferiori etiam parte ad hostes iacula, sagittaeque dirigantur: occultis autem certantibus existentibus, duplici serie iuxta faciem certent: ad solam vero supernam thostes respiciant,atque repugnent. Exposuimus itaque quonam pacto figura recte describitur, ut cum scalarum positio, tum propugnaculi situs perspicuus fiat. ipsi autem rati dum ex proxima nobis ripa soluitur, ac tamquam ianua adaperitur, in fluuialis undae defluxu auxiliari oportet, ne raptim ad reliquam fluminis ripam versus hostes existentem adueniat quapropter proxima nobis ripa retinendo rarnanda, coercendaque est funium vero traditio paulatine iacienda ut leniter, sensimo ue progrediens, alteram fluminis ripam ab omni periculo immunis occupet atque fi
117쪽
Operis conclusio. As igitur obsidionales machinas, quae a nobis quoad descriptionem , contigurationemque per electionem iam constructae sunt, ipsi CXercituum praesides cum ratione, assiduaque meditatione accurate conficientes: diuinam ubique locorum ultionem illucescere facientes: iustitia ac pietate ornati forti manu, atque mutua opera, bellica que societate Dei cultorum, Christi que amatorum Romano
118쪽
rum I mPeratorum conualescentes, ac praesidiis custoditi: facile ipsius potissimum Agar ciuitates capient, nullum ipsi incommodum adestruentibus diuinum cultum inimicis patienteS.
dionales machinas ab antiquioribus autoribus Iraditas si descripsset sedeas ianty, quas eligere ibi visum fuit. Chri iii malorum4 hoc es Chrisianorum Romanorum Imperatorum Chris fidem contra Gentios defendentium unde adnotandum est quod Autor nosterpos Christi aduentum floruit, ut in fine sequentis sui offeris fersicuum nobis eris. Operis de machinis bellicis Dis.
119쪽
V o M autem non licet obsidere volentibus a longe murorum altitu dines , ac spatiorum interualla, necnon fluuiorum latitudines in mensuratione supputare: sedeXercitatos linearum peritia, Dioptricaeque facultatis cognitione conssiderationem ficere : ad hoc ut lepolis aeqtialem
cum muris staturam habenteS, com
mensurabilesque pontes ratibus ad fluviorum latitudines inducantur vitamquam in ponte, vel traiectione innocue exercitus ordinatim pertransigat: quandoquidem multi saepe maiores, vel minores quam decebat machinas clim construxissent, atq; attulissent quem admodum etiam in praecedenti opere claruit)eos, qui in ipsis propugnaturi sunt, a contrarijs enecari fecerunt: sensu temerario coniecturaque persuasi propterea decreuic mus ipsam Dioptriae cum ratione vim , ac eam ipsius partem quae multis in rebus vitam humanam magi me iuuat: ex antiquioribus, eruditissimisque simpliciora colligentes, nudis linearibus indaginibus explicare, in paucisque diam grammatibus demonstrationes facere, quo nani pacto eX tra iaculum hostiumstantes, altitudines, ac longitudines, interuataq; reuera sine mendacio connumerare valeamus. Haec
120쪽
Haec autem consideratio no solum ad militarem scientiam addiscendi cupidos instituet, veriun etiam ad aquae deducti Ones,ac murorum constructiones,& lacuum circumscri- ptiones utilissima mecnon ad Geodaesiam, coelestiumque contemplationem non parum conferens apparebit. Atque Opei pretium est nos prolixitatem, ac multiloquium effugientes, id quidem, quod obscurum, ac inexplicabile circa dictiones priscorum scientia praeditorum est, secernete,atque in rudius transmutare eam vero, quae circa demonstrationes mathematice dicta est orationum compendio captu faciliu dilatationem aggredi ac tandem id, quod eius, quae circa mentis conceptus versatur contemplationis al-ttim est, ad humile,magisque sensuale deferre conspicuam apsam tractationem facientes vitis, qui facile insit diari volunt,&quibuscumque alijs, qui sors an hanc studio prosequuntur,staecipue vero ijs, qui quomodocumque Geometriam Obseruant.
Cm M. Ioptrica facultas ut docet Proculus in ro cap. primi si in bri suorum commotariorum in primum Ocndes trimentorum dicitur illa pars Astrologiae, quae solis, ac si caeterarum sellarum di antias dioptricis instrumentis dignoscit. Dioptrica vero in umenta sunt ea, in quibas existunt duo parua foramina, per quae raditu ages oculorum nostrorum transeunt dum aliquod interuallum metiri volumus quoniam autem huiuscemodi infrumentis Geodisias ientiae mathematicae pars operatur, idcirco dioptricam cultatem his eam Autor o cat . quam in F capite praeced tis operas opticam etiam nuncupauit, quemadmodum ibi iam adnotauimus. in pr ecedenti opere clarui J scilices, principio io mi qmκt capitis ubi loquebatur ae 's, 'ν temere Dis obsedebant Ioviriam his appellat eam, quam Verius dio otricam ra-