장음표시 사용
421쪽
De raro indenso. 3 73 habes quam quod corpus sit in multiplici
loco adaequato: per penetrationem nihil allud, quam quod duo corpora sint in eodem: sed periareiactionem formaliter idem corpus est in duplici, vel triplici loco adaequato per condensationem duo , vel tria corpora, hoc est quae erant in spatio v. g. ripalmari, ponuntur in spatio vel palmari , vel bipalmata prout magis vel minus densantur, ergo per densitatem habetur penetratio per rarefactionem replicatio. Resp. neg. sequelam mai. Ad probaticiis nem nego mi Per rarefactionem corpus non est idem , neque secundum easdem sui partes in plurius spatiis loci sed una pars eiusdem corpor i tantu loci occupat, quantum antea occupabat totum, ut patet ex dictis Per densitatem plures partes non sunt in eodem spatio, sed singulae ad minus spatium coarctantur aae omnia sunt adeo clara, ut mirum si alloquos hoc argumento
Habes ex dictis ipsam me quantitatem esse indifferentem, ut eadem modo sit sub- magis, modo sub paruis dimensionibus.Se cundo non esse necessarium absolute ut cor pus physicum & naturale sit vel rarum, vel densum in actu secundo. quamuis alterutrum habeat, si naturali modo se habeat. Tertio in habes id quod exphcatu difficile videbatur, re ipsa facillime explicari, dum explicatur per omnes causas . Puta rarescit aer efficienter a calore, formaliter per paucitalcm sui .magnitudinem extensionis
422쪽
loca is, natue ut impleat vacuum , ut se habeat 9cundum tridum suae naturae, C.
Causa autem niaterialis est id ipsum quod rarescit. Idem dic vice versa de densitate
igrauitas,quidleuitas P Hilosoph. 4. Physic texturas post ex- plicationem ramis densi , subiungit; et autem ipsum quidem densum grave , rarum autem leue . Estque satis commune inter Philosophos densitati grauitatem, raritati leuitatem adscribere Conqueratur ide
Philos, . de Caelo text. g. de antiquiori bus, quod graue quidem, Heu secundum comparationem Lipsum autem graue leue absolute non definiuerint. Postea rex. 7. statuit leue simpliciter, absolute esse quod sursum sertur, ad extremum , graue autem quod deorsum, ad medium Vnde a neptu est quaerere cur graue deor. um , leue autem sursum Dratur, quam cui placeat puli lirum .Sicut enim hoc ipsum est pulchrum esse,esse quod placeta, ita hoc ipsum est esse graue, esse id, quod deorsum fertur;hoc esse leue , esse id quod sursum
Post definitionem grauis,d leuis simpliciter dicti , definitionem affert virili sq.secudum
423쪽
De gravi, Iehi. 37sdum comparationem. Ad aliud autet nume leuius, quod duobias habentibusgrauitarem , atque molem aqualem deorsum altero
alterum nathra velocius fertur. Videlicet illud eli altero grauius, quod,caeteris pari-hus, mole sua celerius femur deorsum. Ob.
seruat autem Averro cS Lb. . de Caelo num. s. non omnia quae dicuntur secundum conparatione, cici posIe abso ille. Ita recte di xeris,etiam secundum Philosophum aquam esse leuiorem terra quamuis simplicitet non dixeris esse leuem , ita ex duobus agrotis alter altero melius habet, muter bene. His positis quctatur in quo consillai grauitas
Dicendum est i grauitatem, Meuitatem non esse ipsam et lationes , seu motus Ceorsum, sursu n. Probatur , quia etiam deficiente motu dcoisum, sursum, manet grauitas multas. Propici eam de ce- ιο sext. 7, dc finitur graue quod ferri natum est ud medium Heu autem quodam ci Quem :admodum igitur calciactivuest tale onpc calefactionem Ma n, sed
per vim calcfac tendi, ita graue&leue talia sunt inon it lationes ipsas sursum antdeorsum , sed per vim sursum, deorsum eundi. Dico 2 grauitatem, clemtatem non consistere in complexione primarum qualitatum. Hoc conclusio paucos habet Aduersarios. Probatus aut cm: quia etiam diuersa secundum substantiam sunt si nulla secundum rationem grauis&leuis sed diuersa
424쪽
376 p. s. sussi. 6-sa secundum substantiam diuersa sunt etiam
secundum complexionem primarum qil alitatum: ergo diuersa secundum complexione huiusmodi sunt similia secundum graue&leue: consequenter in complexione praedicta non cosistit grauitas, leuitas Minor probatur quia diuersis substant ijs diuersae debentur proprietas non secundum entitatem qualitatum, ut visum est supra, sed secundum diuersam earundem temperiem. Non tamen est dubium quin etiam qualita istum complexio multum conferat ad graue, vel leue; sicut conteri ad rarum, densum quae enim calidiora sunt, sunt ex natura rei caeleris paribus, rariora: quae autem rariora sunt & leuiora. Potest tamen cum calor aliud commisceri, tam raritatem,quam leuitatem inpediens. Dicendum .grauitatem Drmalem conis
sistere sor maliter innisu deorsum, siue ad medium; leuitatem autetnin nisu sursu tria siue a medio. Probatur haec conclusio I. quia nullo alio modo melius explicatur quid sit grauitas , quid leuitas. a. quia
qua violent crad medium, vel a medio mO.uzntur, mouentur per impetum ipsis ab ex-zrinseco impressum ergo quae mouentur naturaliter a medio, vel ad medium, mouen. iurpe impetum ipsis in naturi hic autem impetus a nobis dicitur nisus sursum, es deorsum. Ita etiam aqua dum te calefacit per calorem ab extrinseco receptum te calcfacit: ignis autem te calefacit per caloromynnatum.
425쪽
probatur ulterius: quia graue est, quod ferri natum est ad mediu leue autem quod a medio ergo vis illa naturalis latiua sur cum aut deorsum recte dicetur grauitas
leuitas, aptitudo enim ad hunc,&illum motum non recte dicetur grauitas, aut leuitas rcum&grauia possit sursum,&leuia de oris sum ferri: non est igitur grare quod aptum est ad medium,sed quod nititur ad medium
ire Vbi aduerte nos pro grauitate nonio
nere ipsam mei substantiam mobilis , sicut pro calore non ponimus ipsam me substantiam calidiosed quemadmodum a substantia calidi profluit calor,quo est calidum cita a substantia rei grauis profluit nisus ille, seu grauitas,qua graue est: quemadmodum substantia calidi est solum radicaliter,calor ita etiam substantia rei grauis est solum a.dicaliter grauita Si unde res ipsa, quae grauis est,est principium radicate,grauitas ipsa est principium formalein immediatum motus
Ratio cur non ipsa substantia, sed acciis dens substantiae superadditum ponatur pro grauitate, est multiplex Primo quia etiam deficiente substantia grauitas manet, ut habes in venerabili Sacramento Eucharistiae Secundb,quia manente eadem substantia grauitas variatur: puta vapor est substantialiter aqua, nec tamen eiusdem grauitatis cum aqua, qua sursum attollitur.
426쪽
An tam leuitas qum grauitas sit
G Rau a em esse impetum innatum , secus leuitatem grauissimi auctores aiafrmant. Aiunt autem leuia sursum fertia grainoribus trusa cita uita olei sursu emeris gite fundo putei ius ab aqua, sicut v. g. Duc imis pressus a digitis sursum truditur &m Ouretur. Alij contra leuitate mi aiunt esse Impetiim innatum leuibus,grauiora autem deorsum ruere n5 impetu nato, sed pressa a euioribus. Pro prima sententia aduersus Iecundam est hoc experimentum. Si catillus plenus argento tuo. Accipiatur tubus argento item vivo non omnino impletus ore in uerso immergatur inpre. dictum catillum ita tamen ut fundum non tangat. Videbis argentum vivum e tubo deorsum ruere, is consequenter in catallo ascendere prope orificium. Hinc inferunt glaui talem innatam. Si gravia, inquiunt truderentur deorsum a leuibus acrim mi nens catillo deorsum premeret argentum vivum, adeoque non sinens illud attolli, impediret ne e tubo rueret in catillum,constat autem attolli in catillo, et ubo descendere; igi ruraerno premit deorsum grauiora in sed haae impetu sibi innato desicendunt, Hoc experimento fit loge proba. Dilius grauiora non trudi a leuioribus, tua
427쪽
vllo experimento fiet possit, non trudi e pula a grauioribus Aer enim imminens toti scat illo longe aptior est premendo argenio UIUO . quod eae m eodem . Quam modicum pillud aeris intra tribum ad premendum ar gentum vivum intra eundem inclusum, ut patebit consideranti molem immensam aevis catillo imminentes Nostra sententia est etiam leuia leuit innata sursum ascendere. Probatnia, sena tetia primo, quia Philosophus eodem mo. ido tribuit se uitatem leuibus, quo grauibus grauitatem; utrumque enim natura sua hue e illud ferri assirmat, ergo tam est innatum sleuibus principium lationis sursum , nam hi grauibus principium lationis deorsum. Item q. de Caelo text. et dicit quod graue, &le ui in principium mutauonis , hoc, si lationis sursum,& deorsum habent. Probatur secundo quia cum tam sit naturale e tribus sursum quam gravibus deorsum ferri, non est ratio negandi leeuitatem innasam, consonat hoc cum ijs, quae dicta sunt, ubi de Vacuo: videlicet in hoc, si daretur, ore t et grauia deorsum,& leuia sursam ferantur.
Proba ur denique soluendo obiecta obiicies , d daretur leuitas innata v g. in aere , sequeretur quod quo plua include retur aeris in solle, vel in utre, eo plus follis vel ter leuitaret,cons est contra ex perientiam ergo Soant. Mai. probatur; quia quo plus poneretur aetas, eo plus poneretur leuitatis; sed quo plus ponitu leuitatis, eo plures leuitat ergo quo plus po
428쪽
, o Disp. 6. uast. 6.naretur aeris, eo plus leuitaret. Quc mad. modum enim quo magis impletur vas corpore graui, eo plus grauitat sua etiam quo plus implebitur follis corpore leui, eo plus leuitabit Resp. nego sequelam mai. Ad probati, nem nego mai Ad paritatem cum grauita in te dic:per additionem corporis grauis non imminui den fitatem, ad quam consequitur
gram las: per additionem autem constipationem corporis leuis, puta aeris intra Bllem , minui raritatem , ad quam consequitur leuitas. Propterea non qua ni unus addis de corpore leui tantum addis leuitatis, si addendo leue leui, utrumque spinsas, siue addenensas.
Obilcies i. Nisus ille ad medium , in-a quo consistit grauitas, vel est nisus ad illud punctum quod est centrum mundi, vel solum ad locum debitum mobili, videlicet insta omnia leuiora ipso, supra omnia grauior neutrum dici potest, ergo inexplicabilis est talis nisus. Min prob. quia si est nisus ad centram mundi, est nisus ad imis possibile, nequeunt enim omni grauia collocari licentro mundi. Si autem est nisus non ad centrum mundi, sed ad locum dumtaxat, in quo sit infra leuiora se, cita liter se grauia disponantur, ut nullum ex grauibus aliud grauius se habeat supra i :contra est quia hinc sequitur quotiescunque lapis aut plumbum non habet intra lata. aliud leuius se,aut supra se aliud grauius , perire eo ipso in ipsis grauitatem. Hoc autem
429쪽
tem absurdum esse patet ex eo, quod graue superpositum grauior adhuc cli graue, non solum in actu primo, sed in actu secundo,
Resp. conc mi neg. min. Dico autem grauia niti ad centrum mundi rex hoc singulorum grauium nisu ad centrum mundi sequitur ordo ille, qui intenditura natura inter grauia, grauiora 4 gratui sina. Dum enim versus idem punctum nituntur inguiali; illud infra omnia se collocat, quod omnia intendo vincit quia quod grauissimum est, carieris paribus, reliqua vincit ideo grauissimum sicundum naturae ordine est in medio grauium. Dixi secundum ordinem a natura intentum; seu, secundum ordinem,qui secundum
proportione grauis adgraue per se si Cat. rerum apparet quod multa grauia habe imfra se &ad latera, alia corpora leuiora. ἀει multi vertices montium concaui, immul.
tiscopuli arem , is quam infra se habent sed hoc se habet per accidens respectu grais Ditaras resistit enim nisu deorsum corpus infra positum inpermeabile, vel adtigresce-tia partium inte se, quibus praedicta corpora constans; qua adhaerescentia sublata,eseorsum ruunt corpora grauiora, ut ante aliquot annos accidit in monte Aventino. Ad probationem in contrarium;nega ni-
cum illum esse ad impossibile nulli enim ext dentibus ad centum mundi est impossi-Dile illud assequi. Quod autem plura simuli Cndant ad unum no ocupabile simul a plu, riis
430쪽
ribus: non vi nouum. quotidie accidit in moralibus. politi cis. Vna dignitas est scopus mille competitorum;& sic de caeteras. Obij c. . Nisus ille tam deorsum, quem sursum v c est qualitas immediate proflues
a substantia mobilis vel a temperamento eiusdem, vel ab aliquo peculiari accidente: nihil horum dici potest ergo nisus huius. modi non datur. m probanina si profluit immediate ab psa substantia , quotiescunq. sunt diuersa substantiae,erunt diuersi impetus, sed constat diuersarum substantiarum esse eundem sum, seu impetum sursu' aut deorsum , ergo huiusmodi nisus non ut immediat ea subitantia. m. patet quia diuersa secundum substantiam aequaliter ponderant Idem dic de temperamen Oiscipe enim cum diuerso temperamento est cadem grauitas, ut dictum est supra, inferri potest ex modo dictis , diuersarum e nim substantiarum diuersum est tempera.
mentum, cum tamen sit eadem grauitas.
Quod assignetur aliquod aliud accidens
cadem argumenta contra illud torquetur Resp. conc. mai neg. min. Graultatem aut leuitatem non fluere temperamento primarum qualitatum est certum', quandoquidem etiam elementa hum smodi tempe- Tamento carentia sunt mra,& densa grais
uia,&leuia Prςterea dictum est in Ph3 si 'cis eaquς naturaliter mouentur , habere in se,in sua subflatia principium talis morus, quod intelligendum est de principio radicali: grauia autem, leuia naturaliter