장음표시 사용
431쪽
thouentu habent igitur in sua substantia principium radicate motus sursum,& deorsum cum igitur grauitas illa sit formale immediatum principium motus, necesse est substantiam ipsam esse principium talis gra.
Ad rationes in contrariu dic etiam diuersarum substantiarum posse es e eandem grauitatem lautio est esse idem calor, idefrigus, Naha huiusmodi non enim per quodlibet accidens substantia quaelibet debet a qualibet alia esse diuersa ed per con
Plexi Oriem omnium accident luci potest autem cum conuenien Da in quolibet determinate accepto stare disco uemccia unius conplexionis ab alia. Dum autem dicimus ean-ci Cm grauitate, sua eundem nisum, praescinis
dimus ab dentitate facti dum speciem , consideratis omn: bus. Nam si nisus ille esset forma modalis, Accut est ipse motus, non aesset idem ti diuersis substantris quia non repugnat enim dissimilia substati aliter imol ne qualia,a qualiter deorsum niti Obiic. vlt. Sequita grauia grauitate leuia leuitate in propriis locis: cons est absurdum: ergo dc antec.
n grauiagrauitent in propriis loci Oe. Viti negant musti affirmam. Qui
negant his sere algumentis ducuntia a. I. grauitas est innata grauibus, ut gra-
432쪽
uitando locum sibi debitum essequantur: quando sunt in proprijs locis, iam assequata sunt locum sibi debitum ergo non est am.
a Vrinatores non sentiunt pondus aqua sibi imminentis; aqua igitur in aqua non grauitat. Hoc idem dic de piscibus, qui etiadum infundo maris, vel lacus quiescunt, non sentiunt pondus aquae cubentis, sicci nec senties ii in eodem fundo quiescas Experientia constat aquam, eum ilia situla extrahitur e puteo , quamdiu est intra massam aquae non ponderare , ponder autem statim ac emersit igiter aqua inae
requ: dem grauitat, non autem aqua. Ea.dem argumenta trulliant proportionaliter contra leuitatem leuium in propriis locis. His non obstantibus
Dicendum est grauia grauitate deuia Ie.
Haec conclusio est iuxta principia Archimedis, qui humida aequaliter iacere a me mat per hoc , quod pars partem premat Tenendum ei autem hic quod dictum est supra , videlicet quod si omnia disponerentur localiter secudum ordinem grauitatis,&leuuaris esset in centro mutidi corpus omnium grauium grauissimum, cui caetera secudum proportionem suae grauitatis propius, vel minus prope circumfunderentur contingit autem non omnia, imo pauca ex grauibus esse permeabilia, propterea huc ordine non ita seruari, ea plane prouidemtia, qua nec clementa contingit ab alijs ele-
433쪽
Dcgraui, leui. 38s mentis depurari, quia sic expedit bono vi
Probatur autem conclusio posita varijseγperimentis . Certum est quod ex dolio aqua plano, vel vino, ruit malCri impetu aqua , vel vivum, quod cxlralitur 'iam si dolium sit soluWi sensi planurri de . . PrO- Portione qua decrescit liquota copia in dolio dccrescit eciam impetus iisdem in amphoram defluens.
Hoc etiam apparet in js siphum cubis eo.
vehementius aqua iri iaculantibus, qu&maiori aquae copia sursum premuntur, quod non allunde accidit,quam ex eo quod pars partem premat Vlterius ira nifestum est vas aqua planum eo magis pondi rare , quo plus continet aquae: supcrficies igitur superior, puta palmus superior quae , cor sum premit palmum inferiorem Denique probatur conclusio: quia grauiutare nihil alvid est, quam nui deorsum: sedcliam in dispositione locat; qua minus graue grauiori cumbit minus graue minurdeorsum ergo etiam in tali dispostro ne
gravita sed in tali dispofitioue singula habent proprium locum ergo graui rati in proprijs locis. Solue iam quae in oppositum dicebantur Ad primum dic finem grauitatis csse non solum ferre corpora ad locum debitum , sed cadem ibi tueri. Hoc autem obtinet dum sngula,quantum pollunt, icorsum nitur itur ut explicatum est satis.
Ad secundum. Puta P vluc star au-
434쪽
rus per urinatores recte si obari sententiam quam hic tuemur. Primo quidem quod argumantum nihil valeat sic probatur. Cota pus natatotis est leuius m specie, qua aqua. Hoc idem dic de piscibus videmus enit pisces mortuose fundo emergeret sed is sententia etiam Aducrsa tan grauius supra
minus graue grauitat, ergo aqua supra natatores &supra pisces grauitat. Quomodo igitur ex eo, o homo non sentiat pondus aquae inferes quam non grauitare, cum etiamsi non grauit et supra aquam, grauitate debeat supra natatorem: Da enim natatores sentire pondus aqua . non tamen inde inferes aquam graui rare supra aquam cum obisuium sit cerea quam supra natatore grauitare, quia hic est leuio ; non aute supra aquam , quia aqita non est grauior aqua.
Ex hoc eodem principio habes quod si
aqua hominem premit, premit ut sursu tria attollat quod autem premit ut rusum attollatino ponderat, ergo non est mirum quod aqua supra hominem non ponderet. Imo potius deberet experiri homo se sursutructi: de facto ira experitur quamuis impetu quodam , quem metus iar primit vel aliunde ab extrinseco deorsum trahatur.
Ad Limum dic quod ii aqua aqua non ponderat plusquam alia aqua, quia non superat grata Hatem med ij, lnq:r eleuatur. Vnum q'io die nim tantum ponderat, quantum superat graui tale me dij, in quo libra. ur. Hinc habes cur plumbum , vel quodli- bc aliud cerpus huiusu od in aqua minur
435쪽
ponderet, quam in aere, ut ad se sum pater. Plubum videlicet minus superat grauitatem aquae, quam aeris. mc etiam fundamenta aedificorum quae sufficiunt moli sustinendae extra aquam, si sint in aqua minus sussiciunt, quia minus ponderant
Attus in fine velocior adagium est
intellectum in negabile difficile tamen suas causas resulubile Thim istius, alij q.
nonnulli exiit ima tunt a tigeri velocitatem grauium in progressit totus, eo quod haec quo propinquiora sunt centro, eo veherreotius trahantur ab ipso. Idem dic de leuibus proportionali re respectu circumferentiae. Ita , a jun ferrum , quo propius magnetem est , eo validius tram tur. Hanc sententiam alibi damnauimus, ubi diximus non Oue. ri gratu per hoc, quod trahan in a celatio. Impugnatur vltc must, quia si velocitas haec esset a propinquitate, mobile prope centrum , sue praecessisset, sine non praecessisset motus , eadem ut traheretur; ad c Oq. eadcm velocitate ferretur. Consta autem experientra non ea de velocitate ruere lapidem habenti oculos mani sectum: habeati
436쪽
de prsum , sit exaltat udine quatuor palm rum in terras cadat, quam si ex altitudine unius niliarisam ames in distantia illa quamor palmorum a terra eandem habet
Secunda loe i est cotum quei volo citatem motus accelerat ic fundia in medium Aer: lnqmu , ni ob e descendens dis rumpit, fronta rarescii:, a crgo autem Cn- satur rurstis ac densariis conatur se ad sua raritate ni reducere dc ab conatu mobili impellRL Ac vero qui a toti te mobilis est, ob suam arrialem facillime cedit: quia quo magis mouetur mobile,eo magis raresci caer anterior. quo magis laresci an terior, eo magis potierior premit; ideo quo
magis mouetur eo velocius motu clur.
Re jcitur haec sententia Gm a potius aer densatur a frote&atcrgo rarescit , ut apparer in naul, cui a prora densatur aqua, rapuppi rarescit. Cu guti quo magis descendit glaue, eo magis acie densete quo magis delatur,eo magis resistat eo tardius O ueri deberet mobile, quo ex alta ori locopescendit, fideterminatio ad velocitatem tarditatem sustini habetetur a medio Confirmatur hec Uoctrina manifesta expeti etianon solum nauis in aqua, sed etia in ipsius. met mobilis defendentas in aere . Auditur enim graui escendente ax alto sibilus quidam acris, quem suo descesta mobile undit, eo ma id quo ex altiori loco mobile rint: qui sibilus oritur eo maior, quo aer est cΠ-tior magis' descensui resistens. Hoc etiam
437쪽
De acceleratione motus. 389 pater in natu findente a quoi, quae eo magis sibilant, quo magis resistunt. Ex hoc incremento resis eciae inferunt aliqui quod qua-uis intra aliquod spatium augatur velocitas inmobili descendente, nos tamen augeri debet intra quodlibet ingens parium imo contingere posse ut in progressu descensus non modo tardetur sed etia sistatur motus. Sed hoc postea Pro resolutione igitur
Notanda sunt aliqua quae vix negari ponsunt. Q nicunq. trudiculis ludit manifestum. habet, quod si unam pilam ita in aliam impingat, ut ab una lotus impetu stras feratur in alteram pilari tuae prius mouebam consi-pst in puncto ci altera inquam impcgit ea velocriate fertu versus illum terminum. qua, tersus quem altera ferebatur. Hoc
vulgo dici rur trucebia a resto. Accidisque
quando centrum grauitatis unius recta im- Pingit incentrum graui ratis alterius Si e. xo ita impingat ut non effundat totum impetum, sed solum eundem partiatui inter secia alteram pilam Iunc utraq. mouebitur sed tardiuscul , quaelibet ad proportionem tmqetus vel accepti vel conseruati impulissus enim natus mouere hanc molem talite. locitate, sa dis imbuatur in plura; vel non O. uebit, vel lentius mouebit .
Notandum est insuper quod mobile impio gens in obiicem sistentem ipsum a moturo tum impetum acquisitum amittit, rurissus a motu tardior, nouum descensum redo aditur. Ratio est quia totum impetum
438쪽
quem acquisiverat effudit in obieem Si in
telligeres impetum transire de subiecto in subiectum , rem tibi facile persuaderes. Et pro praesenti controuersia parum refert qui rem intelligas. Est enim impetus ualitas quaedam talis indolis, ut per hoc ipsurria quod effundatur in alterum, in eo esset a quod effunditur: si autem in alvid effudite. queat nec mouere illud in quo est illud defatigat. Hinc si quis vacua manu eundem conatum ediderit,quem edit Iasidem pro iiciens, ita defatigatur,r sentia quasi brachium auelli ab numero. Quia videlicet conatus ille, qui lapidem impelleret ad signum, facit quantum potest vi deficient lapide brachium erat. Hispositis.
Dico causam accelerationis motus esse nouas&nouas partes impetus, que acquiruntur per motum micet enim plures&plures partes caloris reddunt subiectu magis&magis calidum ita etiam plures plures partes impetus et eddim sub lectum magis impulsum .Quo autem est magis nopulsum, eo magis mouentur; nisi adsit inpedimentum.
Aduerte autem quod aliud est in motu partes superaddi partibus, aliud in impulsu Motu succedit motus, numquam tamen cum alio motu facit motum intensiorem .
Impulsui succedit impulsus , facit q. cu illo
impulsum, seu impetum intesiorem Motus est quid successivum, adeoque culus Pars Parti non coexistit,impetus est qualitas per- mangar, adeoq. cuius partes multae simulci
439쪽
we acceleratione motus. si existunt. Impetum esse qualitatem perma. nentem costat ex eo quod ipsemet impetus violentus est quid permanens, ut apearet in lapide sursum proiecto. Si enim impetus quo lapidem sursum moves, esset quid filiens, non mouerentur proiecta nisi pro ea leporis dii serentia, qua sunt applicata proiicienti,quod Iamen falsum esse constat. Ex hoc facile inret Iigis quomodo possit impetus semper semper auges i. a pars
addita parti facit intensione, Hanc doctri nam satis communiter sequuntur recet lores Philosophi, quorum est dicium commune intendi motum, seu velocitatem motus aut geri per multiplicationem impetus. Qua autem proportione augeatur nefas est sciare, Propterea puto ab aliquibus negam inis crementum motus in progressu, sicut a Zenone negabatur motus ipse quia vides icet nequeunt explicate qua proportione augeatur. Certum est augeri ea proportione qua impetus multiplicatur: qua autem proporitone multiplicetur hic diuina si potes.
Sustineta noster impetus contra impetum
P Rimus impetus Aduersarior m est Aria
ri agae. qui sic obiicit. Quae mouentur motu alterationisin augmentationis n5 ac celerant motum ergo neque quae mouentur sursum aut deorsum motu locali. Ante-
440쪽
cedens probatur in aqtia recuperante sumia frigus, quae non celerius reproducit vitimos, quam primos gradus sergiditatis. Hoc idem probatur in agente in subiectum extrinsecuti Puta ignis calefaciens aquan non celerius producit ultimos, qua primos gradus caloris. Imo experientia constat di L cuius produci ultimost ab intrinseco quidem in uia cum dissimilitudo, seu contrarietas sit ratio agendi secundum qualitates praedictas, ut dictum est haec eo magis decrescit, quo plus de aduentitia qualitate inducitur, ut est manifestum. Ab extrinseco
autem, ob actionem contrariorum, quae reducenti se ad quaIitatem sibi debitam propinqua sunt.
Resp. omisso antee de quo dictu est disp.
a. q. 3. I. in fine, negando conseq. Disparitatem habes ex di istis. Causa motu accelerans est multiplicatio impulsus, adeoque multiplicatio causa immediate mouentis, da autem etiam in motu alterationis, augmentationi multiplicari causam immediatam huiusmodi motuum' dabis etiat a accelerari hos motus. Hoc non contingit
in istis, contingir autem in illo Aducri autem, quod estectus formalis ipsius impetus est facere subiectum inpulsum, sicut effectus formalis caloris est constituere subiectum calidum. Effectus simpliciter
sine addito eiusdem impetus est mouer suum subiectum . Hic quemadmodu tria maior calor facit formaliter magis calidii subiectum cinus est calor, magis autem a