장음표시 사용
571쪽
Ianec in sola materiaci recipiuntur vero in aliquo subiecto ergo in tot . De materia communiter aiunt quod fit subiectum huiusmodi actuum,nam visio corporea re cipitur in toto organo, quo est, idem dic de aliis actibus huiusmodi, constat enim Grgana peractus huiusmodi intrinscce immua
rata . An ipsa etiam anima subeat rationen subiecti controuertitur. Probatur alter a
quod sic, quia per huiusmodi actus anima formaliter cin actu secundo vivit ergo non solum elicit sed etiam recipit huiuia modi actus Quod anima vivat peractus praedictos, nequit negata, Prob. giur con- seq. quia vivere est mouere se motu in crea. tis distincto ab eo quod tr. Oue se consequenter mutare se intrinsecer causa autemper hoc quod agat non mouet se: Ula ignis pet. hoc laod calefaciat, non mouet
se, sed calcfatii bile, ut patet ex dictis in Physica mouet igitnt se movens per hoc quod ipsum sit sua actionis sublectum rideoque si vitaliter operans necessatio mouet se, necesse est ut sit sua operationis su-hiectum. Ubi obserua nos specialiter agere
de ulla animari e q. enim solum verum est
quod homo vivat, sed etiam quod anima:
quamuis enim aliquae denominationes ap-ptius cadant supra tolum hominen deno minatio tamen videntis aeque apte cadit supra an irria: puta aptius sorte dixeris, Otrio vides, homo audit, quam; anima videt, ani ma audit non tamen aptius homo vivit,
572쪽
De actibus animae vegetatis ut talis, hoc est de nutritione, augmentacione c. vlla ruatur: considerandum est substantias quae vivunt allas esse ad equale materiales, alias
solum inadaequata sermo est de viventibus sensibilibus Brutuna est substantia adaequale materiai; sin vivens, homo vero non ita .
Quamuis enim si simpliciter materialis quia constat ex materia physica: habet tamealterum ex constituti uis,videlicet animam immateriale Propterea diuersimode philosophantur nonnulli circa actus animae eis gelantis,aientes in substant ijs adaequale materialibus, quales in ut brutum planta re- ei princiolo in substantia autem solum ratione unius parcis materiali, in homine scilicet recibi in sola materiaci Ratio disparitatis est obula. nam is homine nutriri nequit pars utraq. homina constitutiva, aut augmentari neq; enim est huiusmodi motuum capax Anima ratior alis: cum in bruto, clivus Anima supponitur hic meterialis non solum, sed etiam diuisibilis, utraq. pars si casa: Naugmentationis per addidionem partu ad partem:& dim murio, ster detractionem partis a parte. Hoc idem etiam apparet in alio actu pertinente ad Animam vegetatiuam ut talem videlicet in generationes planta v. g. generans plantam , aut equus equum , attingi actione generat luctum formam plantae tum sormam qui , non solum ut termin Viri . quem communicet mcdavi termini mia,
573쪽
in generarione hominis . His non obis
Dicendum cst actus vegetati uos recipi in
materia sola Haec conclusio uni Brmiter deciditi circa actus vegetati uos hominis circa actus vegetati uos bruti plantae Probatur aute: quia huiusmodi actias ro recipiuntur in Amma: ergo reeipiuntur in materia sol a. Probatur antecedens: quia tam nutritio quam augmentatio, si sit in vivente adaequa te materiail,pu a Libruto, cit pro
ductio vel noua partis Animae simul e no-uς unionis , vel productio soli nouar unionis, quo pars Animae unitur materiae de nouo aduenient H. hujusmodi autem productio non rccipitur in Amma ergo dec Probatur minor, quia actio eductiva tormae aut unio nis Ormae cum materia, nec in forma recla Pitus,nec in ipsa v nione, sed in sola materia ut habes ex dictis in Physica igitur et: oilla sumtiua augmentativa non recipitur nisi in materia,cui communicat, vel ex qua educit nouam Animae parte . Hinc per huiusmodi actionem dicitur anima vivificare nouas partes materiae, quas vivificando preexistentibus partibus aggUD ratri Hoc in vivente adaequat maze
In homine autem res aliter contingit. Nihil enim animae de nouo producitur,sed solum unioni praeexistenti noua superadduntur particular, quibus eadem indivisibilis anima materiae de nouo adueniendi con municatar. Actionem productviam alia V -
574쪽
nionis non recipra Amma probatur quia vino non educitur de potentia Animae, sed ce potentia materiae, ut alibi dictum est actio autem in illo rccipitur de quo educi ruri erminus actionis. Dum autem dicis actionem nutritiuam recipi in sola materia, intellige in materia n5 praesuppositive ani-nlata haec enim ipsa actio cum it commu-ruca uua animae ad nouam materiam, est a-C ua animatio, seu vivificatio eiusdem materiae Quod dictii est de actione nutriti uace augmentativa , proportionaliter dic degencrativa haec enim immutat intrinsecernam materiam ex qua educit vel oriamam simul nionem , vel solam unionem . De nutrulone , tigmentation Q
generatione , qui sunt actus Animae
Obiccitur 1 Actos spirn alis neque
partiali subiectatur in materiaci ergo Uias malecialis neque partialltc subsecta-rur In Ait ima spirituali . Set mo est hic delubiecto inhaesionis . Probatur antee quia
eo ipla quod aliquis acitus subiective penis: a materia eoipso est metro talis mor re autem probatur e quia alaficit actui spirituali sola anima ipsum eliciens pro subiccto, actu materiati sufficiet prosia e-cio tota materia. Resp. con antec eiusque probatione . negando conseq. enominatio rei spiritualis es ut alibi diximus negat tua , ex
eludisque dependentiam alteri . Dent
575쪽
minati autem rei Platerialis est positi-uc adeoque ad ipsam sufficit quod res amateria pendeat quicquid sit an proaetera pendeat a forma spirituali. Ad probationem consequentiae dic Animam per sensationem sentire , sentire autem est intransece immutati est enim sensatio assectio quaedam rei sentientis. Vbi aduerte nos non ponere actui sentiendi in Amma ex hoc praecis quod a chiis huiusmodi strictus viventis', sed ex hoc quod sit vita ipsius Animae, de qua recte dicitur quod sentiat. Obis et forma nequit naturaliter recipi in subiecto cui ncquit praebere suum et te.ctum formalem: sed actu materialis , qualis est sensatio , nequit Animae atronali praebere suum effectum Drmalem, ergo nequit natu taliter recipi in Anima rationali . Maior probatur quia ideo Drma ponitur in subiecto ut tribuat illi sum effectum formalem . Minor etiam probatur quia actus materiales sunt diuis bile , extensi Sc esse autem extensum diuisibile a
conuenire neqlait Animariationali. Rela transmula maiori negando minorem assectus forwalis sensationis non est
ditii bile e&ea tensam neq; enim sensatio est diuisibilitas aut extenso sui subiecti sed sentieri: sse autem sentiententem habet
formaliter Anima per sensationem. Obiic ultimo Actus vegetatiui sunt actus vitales , ergo recipiuntur in Anima a qua sunt Antec est certum , conseq. probatur: quia per actus huiusmodi Anima yiuit:
576쪽
Disput. . uast. 9.visulci sed suo iectat actus per quos vivit
ergo Sc. Respis conc antec negando conseq. Ad probationcm nega maiorem per actus huiusmodi Anima vivificat materiam ouam sibi adiungit, quam de nouo informat: adeoque ius quidem efficienter per huiusmodi actus non autem formaliter vivit etiam arguit lue irae suppositives quia iactus huiusmodi nequeunt essen in a vi uenister ubi nota quod non quemadmodunia
Anima sentit, sic etiam vegeaturi sentire asonalsassionem mallectionem sentientis rvegetate autem sonat actionen Anima igitur sentit A vegetat ecdum sentit dicitur sensus, dum vegetat Anima a ad rotionem igitur Animae sufficit vegetare, quod non estim nlulari; sed immutare, ubi aduerte me nonegare quod luens pcractus vegetandi formaliter vivat, ipsum enim formaliter in- Irinsece immutatur per actus huiusmodi sed quod anima hutilis odiis stibus prae sub post per ipsos formaliterin intransece immutetur, per modum subiecti talita actuti. Dixi per modum subiecti talium actitum equi a m materialibus quiden dici potest hanc
immiuata per conuinctionem sui, nouis
Partibus aniciliae, re materiae aduenticiae in nomine autem solum per coniunction Erro
Denique obserua per operationem vege
oancti non immutari intentionaliter subietactum , propere non requirunt pro subiectima imiam, Per sensatione allic ma cum
577쪽
hae sint actus intentionales, immutatur subisiectum intentionaliter . ii Opterea requirunt pro subieci opotent lan intenrionalem.
quae nequit esse sola materia, sed ut talia includit essentialiter animam.
DISPUTATIO II. De singulis Animarum speciebus
De et latritione. Mniam animarum , ait Philoso- phus, communissima est vegeta- tua, quae nimirum mad pure vegetatiua ad sensit tua madintellectiva pertinet. Vnde quamuis sit infimus gradus vivendi, est tamen omni u niuersalissimus, De hac agimus hic ipsius facultates examina do Facultates igitur ni mae vegetativa recensentur a Phil sophis omnino tres iuxta tres praecipua operationes , quae ab eadem Anima sunt: nutriti ua augumentativa generativa obiectum. enim operationis vegetatiuae est corpus vel conseruand lim per nitritionem, vel augendum per augmen imationem, vel propagan dum per generationem. Per nutritione II a
578쪽
Ieparat Anima partes absumptas tum a cais lore proprio, tum a causis extrinsccis Per augmentationem vivens promoueti admae orem magnitudinem. Per generat lene
propagat se in indiuidua sibi similia.
Nutri Nodurat toto tempore vitam, unde
est illud Alexandri medici vacatio a sen-mus est somnos, vocatio a nutritione essn-s-Augmentatio risi durat toto tempore
vitae, sed quamdiu vivetis peruenerit ad magnitudinem sibi debitam , debita inqua attentis omnibus circussantiis. Sicut enim non omnes homines sunt honi: ita nec omnes magnis iuxta illud Satyrici rerra malos homines nunc educat,atq. pusillos. In homine augmentationem durare aiunt ad annos circiter a . post quos aedilicio, seu magno seu paruo, tectum imponitur Generativa non incipit in ipso vitς initio, sed post alta. quod tempus quod quotidie apparet in hortis, lactuca enim prius perficit se secvn. dum suam naturam , quam per semen a se productum sit idonea generationi similium lactucarum. Ratio Hypocratilica est, quia
vitrens generat ex abundant , immo exsuperfluo. Diximus vacationem a nutritione essetamor em non quod vivens semper indigeat externo alimento. Multa enim multo tem. vore nutriuntur succo suo .Quando nutriticua plus reparat, qua quod deterit ut per actione caloris aut alterius causa est, augu- metetio quando minus,est diminutio unde Paret facultarem augmentativam includere
579쪽
De Anima vegetativas aqnutritiuam, adeoq. non esse contradistin rctam ab ipsa. Praedictae facultates secundum
id quod dicunt de Anima , non sunt aliquid ab ipsa distinctum , ut patet ex dictis vetitur autem Anima ad operationes huiusmodi non solum organis, sed etiam qualitati
bus corporeis, vi etiam alibi dictum est Facultati nutritiuae quatuor aliae facistatis obseruiunt: nimirum attractrix alimen isti retentrix: concocarix, expultrix ex is crementorum. Nam ad vitam viventisis cessarium est alimentum attrahi attractum retineri Pretentum concoqui de concocto autem pars conuertitur in substantiam aliti.
pars expellitur in excrementa . Qualibet ex his facultatibus deficiente, actum est de
Definitur autem nutritior reparatio partium deperditarum per conuersione alime inti iti substantiam aliti Requirit ad rationem alimenti Philosophus quod sit mixtum substantiale potestate vivens paratissimile Spartim dissimile alito Per hoc quod sit
mixtum excluuitur ratio alimenti a puris
elementis quicquid sit quod fabulantur de Salamandra&Camaleonte Per hoc quod si partim simile,partim dissimile, aptum est actioni aliti,adeoq.c si uersioni in ipsum nam et ostensium est alibi agens secundum qualitates alterati uas, debet esse in eodem genere cum pasta, adeoq; in aliquo simile ipsi simul contrariu passis , adeoque disissimile Ad describendum hic ordinem nu. tritionis sequimur modum apud Anatomi staI
580쪽
sas reoeptum . Hunc autem in homine eis scribimus, ex quo licebit cum in aliis via
Primo igitn homo fame stimulatus, hoc est appetitu calidi& cci cibum sumit, illumque in ore praepara ad primam concoctionem, quei fit in ventri uolo. Quia autem preparatio huiusmodi sieri debet pera umectationem S untditionem cibi ad hanc natura dedit homini triplex dentium genus: nam quatuor dentes anteriori tam supra quam infra, sunt acuti Mati, culis aiorum anstar ed incidendum cibu idoneir post acutos&latos utrinque sunt alii apti ad perforandurpost hos sunt utrinque molares, quorun officium est cibum incisum atque diuisum molere atque conterete , lingua interim hac illac cibum versan
Ad humectatione vero zbi sic conterenis di: circa extremitates palati sunt duae gradu te, quae saliuam e cerebro stillantem exiscipiunt,eaque cibum aiffundunt. Haec functio, quicquid dicat prouerbium non est concoctio, sed praeparatio ad primam Oncoctionem, ut ait Philosophus a. de partihus Animal cap. 3. diciturque proprio nQ-minem asticanio Cibus hoc modo praepa. ratus ministerio linguarin esophagi seu gu-Le demittitur in veniticulum. Ad radices linguae adsunt duo canales, unus anterior tendens ad pulmones,per quam respiramus diciturque aspera , seu volis arteria. Huius orificium radicibus linguae proximunia.