장음표시 사용
821쪽
assequatur, in eoq. quiescat. Hanc quietem, perquam homo formatiter sit beatus,mul ti, ex Philosopho ponunt in contemplatione summi veri, multi in amore eiusdem. Certum est autem in tali statu contempla.tionem litanismodi non futuram fore in tuitiuam, naturalis enim intuitio primi veri ut in se est, hoc est intuitio clara fumae essentiae non est per naturam esset igitur contemplair abstractiva per lumen alia quod intensissimum, sed intra ordinem naturale , hoc autem lumine ita cognoscere. Pur primu verum, vi raperet in amorem sui,
amantem sum a iucunditate perfunderet. Suadetur hoc ex multis capitibus. Primo experientia constat quod quanto intensius cognoscitur ratio boni, tanto validius alli citur voluntas ad amorem ipsius: Hinc tar ditatem amoris fui reiicit August. in tarditatem cognitionis: Sero te cognoui boni tos tam antiqua. Hoc aut a socii ori vale: circa bonum in quo, non apparet ulla ad mixtio mali na circa aliud contingere potest ut malos cognitio diminilat amorem oblecti cogniti, eo videlicet quod dum cci egit magis aliquam persectionem in obiecto, detegat indivisibiliter magis labqna
imperfectionem , haec autem magis displicea , quam placeat illa hoc accidere ne quit circa Deum. Hinc summa hominis cum
homine familiaritas vel plerumque , vulsaltem aliquando contemptum parat; sa'
cndo contemptum, imminuit ardorem a
nil clita e summa vere hominis cum cψ
822쪽
familiaritas non modo non parit contem. pium,sed aestimationem auget, cum aesti. matione ardorem Charitatis Ratio patet ex dictis , quia quo familiarius homo agit
cum hominc eo perfectius hominem nouit, cum igitur contingat Ommes esse imperfectos contingit eorum imperfecti Ones agnosci . At vero quanto familiarius agis cum Deo, eo perfectius Deum cognoscis in Deo autem pretier perscctiones nihil inuenies , perfectio autem quo persectius cognoscitur, eo vehamentius allicita a morem sui. Hinc qui sacra tractant, si non sunt mali ores, signum est eos non tractare sacra religio sed sancte, it debent: si enim hoc agerent , cum sacra specialiter Deum respiciant, Deum semper praesente haberent, adeoque in eius cognitione &4-
Rursus flatus ille, in illa hypote si esset
status beatitudinis , petinet autem ad beatitudinem naturari rationalis purpetuitas inesse,& in cognoae putavi homo etiam naturaliter, si fieri potest, beatus sit, habitus ille, per quem beatus est, siue operatio per quam formaliter beatificatur,dcbet non solum esse perpetua, sed etiam cognoscit ut perpetua siue igitur beat ludo consistat in contemplatione, siue in gaudio,amor Obiecti beatificantis dcbet esse perpetuus. Et quide si in gaudiores est manifesta impi cat enim te perpetuo gaudere in possessione
obiecti,quod non ames, nemo enim gaudet,
nisi de eo quod amat s au em in coni cm
823쪽
nlatione res est etiam clara: quia contem. plari obiectum, quod non ames,non te beatum facit. Contempla: ionem Dei abstracti-uam in speculo habet Damones, quidem per fetissimam; nec tamen propterea sunt beati quia videlicet non amant obie ctum, quod conleplantur: non amant aule, quia cognoscunt in illo rationem inimici, adeoq; aliquam rationem mali respectu ipsorum est enim malum illis habere Deum inimicum. Rursus haec perpetuis debetio solum est , sed cognosci pigitur debet cognoscere homo se perpetuo contempntlirum S hae contemplatione futurum vel forma. liter vel radicaliter beatum hanc autem cognitionem aiunt pertinere ad latum bea,ti luci mis, quia ut beatus sis, debes esse cet, tus de tua beatitudine: pertinet autem a tuam beatitudiuem perpetuitas eiusderrta: igitur ut beatus sis, debes esse certus dae hac ipsa perpetuitate . Ratio ulterior est quia
neq; ex ignorantia ne q. ex errore circalda
ipsam beatitudinem pstes esse beatus. Haec ratio probat indivisibiliter esse δ: cognosci
perpetuam , imo ex cognosci probat elIta . Supponis autem beatum non esse sue, felicitatis incurium, qualis esset,si de ipsa , etiam dum ipsam possidet, incogitans ellet an patrum, and tu an aeternum duratura sit. Quis enam ex nobis posudens aliquod bonu, Oastatim est de illius duratione sollacitus: Hoc posito pone beatum de sua beatitate
congitantem. Hac cogitat lo ne vel congoscit
habituram finem, vel putat non habituram,
824쪽
De amore boni. . 773 cum re ipsa habitiira sit si primum cruciat ut a futura iactura boni , in quo summopere delectatur sicut enim finis,quem prae stolamur in malis quae patimur, est praesera in ipsa malotum perpessione solatium tactiam finis,quem timemus in bonis quibus fruimur est praesensita ipsa bonorum possessione tormentum implicat autem cruciari hominem dum beatus ea ergo impli,cat hominem simul esse beatum, simulque cognoscere desituram suam filicitatem. Si secundum: igitur per hoc quod putet aeter num Ore,quod aeternum non erit, beatus est hoc autem est beatum esse beneficio
erroris circa ipsam felicitatem.
In hypothesi autem quod putet aeternam fore possessionem boni' iod possidet, quae
re ipsa non sit furiir cui Crna, non criticatus
cum beatitudo formalis vel tota sit in cognitione veri perfectissima, uel in fruitione obiecti cogniti. Quomodo autem habet cognitionem perfectissima veri ipsum beatificantis,s circa ipsum erret quoad punctum maxime faciens ad felicitatem Restat igitur ut cognoscat,in vere cognoscat posse iasionem hanc summi boni mernam sore implicat autem quod hoc vere cognoscat , de re ipsa non sit futura aeterna, ergo ex eo quod debeat ad rationem beatitudinis pertinere cognitio perpetuitat Is eiusde sequitur beatitudinem ipsum debere esse perpetuam. Nota nos hic de beatitudine naturali philosophari, non statuentes an de facto sit
possibilis,de hoc enim nihil ad nos , sed in
825쪽
Disput cura. f. hypothesi quod si possibilis . De supernao
turali autem minns est nostrum statuer , quamuis proportionaliter ad ea,quae de ipsa dicuntur, quantum in nobis fuit, de naturali dixerimus.
ARTICVLv I. - . sit possibilis.
VOoluntatem nostram eirca quodlibet
bonum aut malum posse pure omittere, hoc est nec actum amoris elicer
nec actum ciuit, est indubitatum , da enim
neqtie hoc neque illud obiectum proponi
voluntati. neq- per amorem, neque per o
dium sese haec exercebit circa ipsum , nihil enim aut amatum, aut odio habitum , nisi pricognitum. Vnde quemadmodualicubi quaerit ut ancognitio sit solum conditio , a insuper salte partia Iis virtus motiua ad amorem , ita etiam quaeri posset an cognitiost solum conditio an etiam virtus partialis mortua ad odium: qua in re ij, qui dicunt non solam bonitatem obiecti esse vim adaequale tractivam voluntatis dicere tabent neque solam malitiam esse vim adaequale iugatiuam eiusdem ab obiecto malo: nos utrobique rationem purae conditionis
826쪽
Controuertitur autem an voluntas, quam certum est posse pure omittere , possit pure Omittere libere,ita ut videlicet non solum
non sese exerceat ullo acturi sed etiam ut hoc ipsum illi accidati du est in actu primo
proximo vel ad virulibet vel ad alterutrum radeoque hoc ipsum nonagere sit quaedant a determinatio voluntatis, perquam sit simpliciter ωquodammodo in actu secundo suae libertatis. Hoc est quod sub alus terminis inquirit D Thomas prima a. quaest. 6.art. an possit esse voluntarium absq; om- iactu respondetq; a maliue. Habes de haec re aliquid delibatum tum in quaestione de negationibu Pu in quaestion et de vita ubi etia sententiς hic amplecte ita strauimus.
Dicendum est igitur possibilem esse pura
omisi incar fueram Prodatur conclusio
I. qui am volunῖate datur libertas non solum contrarietatis sed etiam contradictionis ergo est possibi Iis pura omissio libera. Qui negant possibilitatem omissionis
praedictae, negare deberent antecedens quia tamen videtur receptum satis communiter putant admitti posse, e negari consequentia. Probatur autem consequentia ex principi js, quae posuimus partim in summulis,
e partim alibi:diximus in summulis ad ra-nem contradictorij pertinere quod vel pre ei se ponat, quod tollitur per alterum vel praecise tollat, quod per alterum ponitur hinc nosunt cotradictoria istae duae propOstione sinullus bomo currit, S; Petrus currix,quia videlicet per secondam plus poni-
827쪽
tur, quam requiratur ad destructionem primae adeoq. contingere potest utramque
esse falsam . In quaritione de negationibus dictu est, quod ad non esse aliquid non est necesse esse aliud, quod sit exclubuu illius. Considera iam actu primu proxim amoris&od ij, vel viriuslibet ex ipsis Libertas contradictionis nequit respicere utrumque ex oppositis ac libus pro suis extremis . v. g. no est libertas contradictionis per hoc quod ita sit potentia ad amorem , ut etiam sit ad odiu odisse enim non est contradictorium, sed contrarium amoris; sicut lamare non est contradictorium, sed contrarium odij, si igitur talis libertas ita sit ad amorem , ut solum sit etiam ad odin manifestum est esse quidem libertatem contrarietatis , non
autem contradictionis. Propterea dicitur i.
hertatem hanc,quei prout est ad amore minodium est contrarietatis, esse contradicato. nis per hoc, quod sit ad amorem, d quelibet alium actum incompossibilem c amo.
re,v-g. potens amare non amare, potest non solum amare, sed etiam nolle amar actus autem quo dicat, nolo amare nora estachiis odii, quamuis sit exclusi uus amoris. Libertas ad amorem hunc alium, aut quemlibet similem actum est libertas contradictionis. Haec doctrina multipliciter impugnatur. Primo ex dictis. Hic actus nolo amare non est contradictorium amoris, quia non esse praecise amorem non est esse aliquem actu
incc, possibilem cum amore, igitur libertas
828쪽
De pura omissis libera. 777ta hii iusm qui no est libertas pute contradi-
Cilonis. Secundo; contingere potest ut actus P mus proximus adamandiam, non sit
Clus primus proximus ad hanc ipsam nolitionem amoris. Puta si amor ipse non repreἴ- sentetur , adeoq non si proxime noli bilis, aut voli bilis Da enim repraesentari praecise obiectum,circa quod exerceda sit voluntas non autem ipsum mel excrcitium c ligenduvel repudiandum per alium actum volum alis,didas posse quidem amari, vel non amari obiectum, non autem posse exerceri peractum reflexum circa ipsum me exerci . tium amandi, illud amplectendo,uc repet,lendo.Qui aiunt impossibile esse raepraesentari obieetum, quin repraesentetur actus eli. ciendus, vel determinali habenda in v luntate circa hoc obiectum; dupliciter peccant, primo contra manifestissimam experientiam, qua constat nos trahi vel repeli Iabcbiecto nobis reprae setato nihil deliberates, imo omnino incogitantas circa actum
quo vel prosequimur, vel auersamur obiectum S cundor quia hoc ipsum nulla alia ratione Probate nituntur , ni simili alter daretur pura omissio libera, hoc est nisi per Petitionem principi j. Libertas actus non necessario habetur per indifferentiam cognitionis circa ipsum , sed per indit ferent a
cognitionis circa obiectum. Rem explico ut libere ames hoc vel illud obiectu, portet ut in illoobiecto apparcat tam ratione boni aliqua allo mali, in quo dicitur con-sctere indiffferentia cognitionis requisitae ad
829쪽
Iibertatem saltem contrarietatis:non est a u. rem necesse ut in ipsis actibus eis cledis, putatum in acti amoris, tum in actu odi j repraesententur rationes praedictae quando in quidem nec est necesse raepraesentata actus praedictos. Verum quidem est nos etiam aliquando circa ipsos actus deliberare, an videlicet bonus sit hic vel ille actus, adeoq; an amplectendus an omittendus; sed tunc actus ipsi duunt rationem obiecti,&ita obuerissantur nobis, ut non obuersentur ali iactus, per quos eligimias aut illos elicere, aut is mittere. Ratio est quia illi etiam actus a. hent aliquam rationem boni, cx cum ratione boni admitatam quandoque aliqualet rationem mali puta rationem difficilis de
iniucundi, adeoque in ipso actu reperiri accidit& quod ad ipsum alliciat, quod ab ipso repellatis Probatur a Conclusori quia per hoc
praecise quod voluntas ita amet hic tunc, ut cum toto hoc actu primo possi eo nuingi negatio ameris , habes conceptum fortissimum libere amantis ergo per hoc prehcise quod ita non amet , ut nulla re addit ex parIe actus primi, detur adaequata suis cientia ad amandum, ipsum non amar est liberum sed non amare seu omittere per se praeciseri formaliter , non est ullus actus; ergo potest haberi liberum absque
ore, ni a cici,adeoq. pura omissio libera. A ri Ciae 4 Ire liberum concedunt ad t-sai Isionem re liberam negant. RD
830쪽
tionem dant perpetitionem principi , hoc et nullam , amor ellet liber; quia est formale exercitium potentiae; omissio non esset libcra, quia omittere non est ultu exerceri, cum nihil sit, omne exercit iusit aliquid. Dixi hanc esse petitionem principi j, mahaec ratio nilii ab tid est quam contra dicta iarium conclusionis posita qua videlicet asserimus voluntatem in actu timo proximo completa ad exercendum se cuca obierium propositum, posse omni exerciti carere ita ut haec carentia sit illi libera, adeoq. non omnem det minationem ad utrumlibet ex
contradictorijs esse per aliquem arua, petere igitur ut non sit determinata ad ullum ex contradictori s. nisi per alique me istum, hoc
est,nisi per aliquid, quod simpliciter sit, est
petere principium. Hoc idem intelliges in re determinabilis ad denominationes oppo stas non libera. Aer est determinabilis ad rationem lucidiri non lucidi, quae sunt deis nominationes contradictoriae oppositae, sitie ad rationem lucidi tenebrosi, quae dicuntur denominationes priuatiue oppositae Ladalteram ex istis denominationibus nequit de carminari nisi per formam; qui enim lucidus erit ab tr. forma lucificante Ad alte rem tamen videlicet ad rationem non lucidi non determinatur per formam , sed per carentiam formae, & ad rationem tenebrosi per eandem carentiam,&aptitudinem in se ad formam,qua caret: in hoc enim differunt priuationesi puro ratione carentiar, quod