Joannis Duns Scoti doctoris subtilis, ordinis minorum opera omnia, Volume 22

발행: 연대 미상

분량: 740페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

101.

DIST. I. QUAESTIO

actus, actionem potentiae cujuscumque in Angelo, qui actus ex propositione Secunda cum sui proi attonibus, sunt accidentia, sequitur quod Angelus nequeat creare, quae 8 conclusio intenta contra Avi

cennam.

u Ad rationes pro opinione vicennae, etc. Hic respondet undamento vicennae. ResponSi autem est facilis ex littera Ad primum negatur antecedenS, ad cujus proliationem respondetur, quod in agente per intellectum sufficiat distinctorum cognitio, ut immediato: au Set plura et sit multiplex in causando, quamvis inessendo unum distincti enim productorum ritur ex ipsis productis, quia sunt

in causa.

Retorque turratio sunt Philos pnos.

divineti diversae naturae et entitatis, non vero a

stati est Causa et dato quod a causa, sussiicit objectiva in cognitione distinctio, ut patet in ideis, quae sunt rationes faciendorum in

Et ratio haec est ad oppositum conclusionis, quam intendit, qui sive tertia Intelligentia producatur immediate a Deo, sive mediate non Variat entitatem, ac proinde eodem modo distinguitur a secun- tanti da Exemplum est ad hominem, quia ani- anima qua a per PSum producitur ab ultima In-' telligentia in ordine, sed anima est multiplex Addo, quod sicut secunda Intelligentia intelligendo se producit tertiam, quod Deus persectissime etiam intelligat secundum ergo potius est causa tertiae quam imzzi. Secundae, quia Si prior et persectior in-1zz. Melligens unde nulla est ratio quin pro- ducat tertiam sicut secundam, nam eadem impersectio, quae redundaret in ipsum, ex productione tertiae, perinde Sequeretur ex productione Secundae, nempe limitatio et finitas effectus, quam reducere solent Philosophi in causam proximam et particula- --etio rem rideoque negarent Deum concurrere.. immediate ad effectus sublunares, aut ad in re motum coeli quae ratio frivola est, quia certum est quando ex propria sorma essectus limitatur, nihil inde redundare in causam ejus, quia non arguit minorem virtutem in ipso, aut privationem 3USR-litatis requisitae, sed incapacitatem in D

sectu. Ait secundam rationem, perfectum Stunumquodque, etc. Loquitur Philosophus in iis causis, qua propriam naturam Communicare possunt; quando autem natura est talis in essendo ut exigat 3US3m Superiorem in sui productione colligitur inde major ejus persectio quam si a simili in

Specie produceretur quia, ut supra dictum eSt, Xee8Sus persectionis in causa arguit persectionem correspondentem in edictu, si causa necessario exigitur. SCHOLlUM.

Ρro resolutions notat dupliciter sum causam principalem, et donni instrumentum, Si est proprie activum, debere ager ad aliquam dispositionem praeviam termino principali vel attingere ipsum torminum principalem, Virtute tamen principalis causae. Hoc secundo modo, sigillator utitur sigillo. Ρonit modum dicendi Varronis sui magistri, nompenon pos8s probari ratione, creaturam non ΘSae creativam item modum dicendi Landul-phi, qui oppositum tenet, sed non explicat.

Ad quaestionem x ergo, quia fit 26.

dissicultas de creare instrumentaliter principali- et principaliter, ideo primo scien

dum est, quod aliquid agere principaliter potest intelligi dupliciter.

Uno modo excludendo omnem cau-Sam Superiorem agentem, ut sic agere princiρaliter sit agere inde pendenter a RUS a Superiore agente.

Alio modo potest intelligi agere principaliter, id est, per sormam propriam et intrinsecam agenti, licet in agendo per eam sit subordinata causae superiori agenti. Si

102쪽

M LIB. IV. SUTΕΝTIARUM contra causam principalem prim plo, ubi talis esset repugnantia ad modo dictam distinguatur instru agendum. mentum, sic omnis causa secunda Ex hoc patet, quod instrumen- potest dici instrumentalis. Si au tum, si ponatur proprie agere ad

Omne activum habet formam

tem contra secundum modum distinguatur instrumentum, tunc illud potest dici instrumentum, quod non habet in se formam activam in suo ordine, etiam dependendo in actione sua ab alio superiors, sed tantum agit per actualem motionem alicujus alteriusmoVentis, ut patet de instrumentis artificis, ut securi, Serra et hujuS- modi, quia si instrumentum ponatur proprie activum ad aliquemb. zzzis termiΠum,mecesSe est ipsum habe- ,hi in a.hi re larinam liquam intrinsecam

qu 'gix actiVam, vel in esse quieto ante

omnem motionem alterius agentis, vel in eri, quando totaliter moVo-tur a superiore agente si enim neutro modo habeat formam acti-Vam, nullo modo POp 'ie get. Cum enim actus primus sit principium actus Secundi, quod nudum actum primum habet in se activum in suo ordine, in nullum actum secundum potest in illo ordine alioquin quodlibet posset poni instrumentum reSpectu cujuS- libet et posset dici quod Deus pormuscam, ut per inStrumentum, crearet Angelum, quod nihil est: si enim alicui naturae repugnat quod sit principium activum aliquarum actionum, non est OSSibile, quod per potentiam URmcumque sit principium illarum. Cato non Etsi enim posset Deus absolute ., 'esu, creare frigus, non tamen posset trigφη ' por calorem, ita quod calor sit in aliquo ordine causa actiVa respectu frigoris, Vel in aliquo alio exem- effectum vel habet in se formam activam in esse quieto ante motionem, Sicut cait Sa Secunda Vel Saltem in motione actuali recipit sormam actiVam, qua agit in suo ordine agendi et hoc vel ad terminum principalem, Vel ad aliquam dispositionem praeviam, ut sic universaliter sit ista propositio Vera: Omne instrumentum, quod est proprie activum, Vel agit ad aliquam dispositionem praeviam termino principali, Vel per aliquam sormam intrinsecam attingit terminum principalem licet in virtute principalis agentis; et hoc sive illa forma intrinseca praecedit motionum, sive tantum insit sibi dum

actualiter OVetur.

Ad propositum, patet quod nihil et aliud a Deo potest principaliter

agere in quacumque actione, U- mendo principaliter primo modo, et hoc planum est secundum Theologos, qui dicunt Deum principaliter

agere in omni actione. Sed Sumendo secundo modo, triplex est modus dicendi: Unus, quod conclusi, 2. l' ista negativa tenetur sola ille AE . . Putut

ratione

propter auctoritatem Sanctorum, non

nec potest ratione probari non quod enim patet Videnter quare repu- noquorign' creaturae producere aliquom ' effectum totum et totaliter, nullo ejus praesupposito, cum quilibet ossuctus sit imperfectior tali cau- Sa agente, et per On SequenS OS- sit contineri in ea eminenter, ac per hoc virtualiter et active. Hoc patet explicando causas essectus;

103쪽

nam illud quod est persectius forma est etiam persectius materia, quia forma est persectior quam

materia, T. Metaph. ergo si nu Sapotest habere in Virtute sua acti-

re persectioni ejus, quod in virinio sua habeat materiam et sic totum essectum. Si etiam plures Anguli possint esse ejusdem speciei, ut di-bistit q. T. citur in secundo libro, non apparet

quare Angelus non potest Angelum producere sicut ignis ignem, nam utrobique productum habui proportionem eamdem ad persectionem producenti S. d. h. alio modo ponitur, quod concisci clusi negativa potest ostendi porq-1-exi' rationem, et hoc universaliter de

qualibet creatura, quia Sicut causa materialis et Ormalis secundum

quirunt se invicem in causandorem in esse, nunquam enim forma est causa formalis alicujus, nisi materia insimul sit causa materialis ejusdem sic totum genus em- cientis causae, quod includit innuomciens limitatum, habet neceSSariam concomitantiam cum materia quantum ad steri rei sicut enim forma et materia sunt causae inesse, Sic efficiens et materia in sieri Impossibile est ergo aliquod em ciens limitatum agere ad effectum producendum, nisi Simul concurrat materia quasi principium eae quo requisitum in fleri, in quo recipiatur sorma, quae est terminus formalis actionis, et e qua ut ex parte constituitur compositum, quod est primo productum De iis autem non requirit in actione sua materiam concomitantem, quia est supra totum genus causae em cientis, quia est agens illimitatum. Ratio ista licet dicat propter quid consequentis, scilicet limitationem meientis, qua determinat ipsum ad requirendum materiam in gendo, tamen istud propter quid non est multum Videntius consecutione, ut patet intuenti c0MMENTARIUS.

x Ad quoestionem ergo, etc. Haec St M. tertia pars principalis udus quaeSilonis, principalis

in qua habetur res il uti principalis, ejus 4. 'toni. que probatio. Praemissa duplici acceptione

tam causae principaliS, quam instrumentalis concludit quando instrumentum est proprie actiVum, necessario labere sormam aliquam intrinsecam, per quam constituatur per modum actus primi ad acti

onem, quae est actu SecundUS, eamque

sormam vel in esse quieto, vel cin fieri, id est, dum actu movetur, debere inesse δ' id 'R Alias si non requireretur talis virtus actio 'ri' Va, ut principium agendi, Sequeretur quod babersquodlibet assumi posset ut instrumentum laetionis respectu cujuslibet, et posset Deus permuScam creare coelum, quod est utile, quia si alicui naturae repugnet, quod sit principium aliquarum actionum, non est possibile, per quamcumque potentiam adhibitam, ut sit principium earum, etsi posset Deus absolute creare frigus, non tamen per calorem, ita ut calor sit in aliquo

ordine principium activum rigoris, id est,

in ordine causae principalis aut instrumentalis causae naturalis aut Supernaturalis. Hinc habes resolutionem Doctoris circa Potentia

potentiam cillam obedientialem activam, Iμ'

quam statuunt quidam moderni in omni ' ζ'ente per modum Virtutis inchoatae ut qui 'Φy' mi' dam voluiit eam negabis ex his princi Σ'l. piis, quia nimis libere, et sine urgenti

104쪽

103.

sundamento astruitur. Hanc tamen dissertationem brevitatis causa hic omittem US, quia etiam concessa tali potentia obedientiali, non equitur eam sacere ad terminum creationis, neque ut instrumentum disponens praevie, quia id repugnat termino creationis, ut supponat dispositionem ex parte Objecti, cum nullum prseexigat; si autem ex parte agentis per o lum alicujus determinationis prioris vel opplicationis, perinde fieri potest a causa principali, secundum Virtutem innatam, et talis dispositio non abstrahit a subjecto; ergo ad eam frustra fingitur potentia obedientialis ex hoc capite. Supp0sita itaque illa conditione circa

formam activam instrumenti, et communi sententia Theologorum, qua SSeritur Deum agere principaliter in omni actione cauSae Secundae, et hoc modo non posse creaturam agere principaliter ad creationis terminum, id est, sine subordinatione ad Deum causam superiorem Sumendo tamen cauSam principalem pro ea, quae agit per Virtutem innatam, cum Subordinatione praedicta ad primam causam, licet etiam neque agat ad erminum creationis, aut agere p0SSit, superest dubium, an barc nolmi conclusio negativa teneatur sola fide, an solum s etiam ratione probari possit. ea a Varrosido duplex sententia. Secundum in . ast 1 quoest . . asserith:.i Ver LandulphuMm 4 dixi. l. quoest. l. ethhth es: ' O di . . quia Sicut formalis et materialis Fundamen necessario se exigunt ita etiam efficiens limitatum exigit materiam concomitantem ad sim rei, quia agens limitatum est Deus autem, qui est supra totum genus agentis limitati, non sic exigit materiam, quia eam in sua virtute includit. Dicit autem Doctor, quod licet haec ra- illa si per tio fundata in limitatione agentis creati.

sed non sit per cauSam, tamen non esse adeo plus

notam in hac generalitate, quam sit ipsa conclusio, ideo tertium modum proponit ipse Doctora sequenti.

tum secundae sententiss

ordino

causarum mutuo.

Ratio manifestior.

Ponti Oolor tres conclusiones. Prima Spiritus creatus non pot6st principaliιer creare subsιanιiani, quia non potest producer nisi por intellectionem et Volitionem, quae sunt accidentia. Secunda : Forma maιerialis nones ereabilis a creatura, quia non potest esso prius natura quam insormet, alioquin o sol separata a creatura conserVari. ortia Forma materialis non potast ersare, quia sicut dependodia materia in qua sit, ita et ab e dem, in quam agat.

Ideo y dici potest tertio modo,

quod creatura non potest creare principaliter, modo praedicto Scilicet per sormam intrinsecam actiVam, respectu termini in suo ordine gendi et hoc probatur per rationem, Sed non communem omni creaturae, Sed perplures de divorsis creaturis speciales, ut sit prima conclusio ista Nulla natura

mere intellectualis creata potest creare

substantiam. Haec suit probata supra in improbando opinionem Vicennae, quia cujuslibet talis naturae intellectio est pccidens, et nihil potest producere, nisi per actum intelligendi ut volendi, qui non esset nece Ssario pr80Viu S, Si posset creare substantiam. Nam inter principium activum persectum in Supposito persecto, et subsisntiam

terminantem Actionem, non neceS-sario modiat aliquod accidens: Se cus autem est de Deo, cujus intellectio et voliti sunt essentia ejus, et ideo per intellectionem et volitionum potest substantiam producere creatura autem non Sie.

Secunda conclusio est ulla sorma materialis potest creari a creatura, quae probatur sic: Forma

re. Conclua. 1. Creaturam spiritualom

105쪽

DIST. I. QUAESTIO I.

uAT quae reatur, prius naturaliter est

causa essiciente quam materiam

abilem Informet forma materialis non

potest esse ab aliqua creatura, prius naturaliter quam insormet materiam suam, Vel potentiale Suum ergo, etc. Probatio majoris, quia si non prius naturaliter, ergo non accipit esse a causa, nisi illa actione qua subjectum in sor- matur, sed illa informatio est mutatio proprie dicta, et ita non creatio. Probatio minoris, nuda creatura potest formae materialidare esse absolutum in Se hoc est, absque hoc quod informet suum potentiale, quia si posset sic dare esse, posset et illud conservare, ut realiter virtute creaturae maneret in aliqua duratione talis forma sine materia. Formam autem mR-terialem dico esse omnem illam, quae e natura sua necessario inclinatur naturaliter ut sit actus materiae, Sive sit substantialis, sive accidentalis.

Tertia conclusio g est ulla

Coa tua. 3 forma materialis potest esse principium creandi aliquid, quae probatur, quia sicut in SSendo PaeSupponit materiam in qua sit, ita in agendo praesupponit materiam inquam agat, alioquin terminus actionis ejus esset absolutior amateria quam ipsa Orma N. Ex his concluditur propositum sic ullus Angelus potest substantiam creare e prima), nec accidens aliquod ex secunda), quia accidens a creatura creari non potest ergo Angelus non potest creare, nec Substantia materialis potest aliq id creare, quia non potest ingere misi per dormam suam, accidentalem, Vel substantialem, non curo. Nam nteria etsi aliquod ens sit tame ita infimum est quod non est principium alicujus actionis productiV80. OP-ma autem materialis non potest aliquid creare, nec per accidenSaliquod potest esse principium creandi aliquid ex tertia conclusione ergo substantia materialis nihil potest creare, ergo nec im- materialis, nec materia potest aliquid creare, nec accidens aliquod potest esse principium creandi, ut dictum est ex tertia. Potest etiam specialiter probari, quia substantia materialis non potest producere materiam, et per

consequens nec totum effectum producere nusso praesupposito. Hoc probatur sic quia quando aliqua secundum totum genus suum habent aliquem ordinem ad inVicem, quodlibet unius habet similem ordinem ad quodlibet alterius. ΕXemplum, si albedo secundum totam speciem sit prior nigredine, et quaelibet qualibet; sed quaelibet

sorma materialis secundum totum genu Suum est posterior originutota materia sua recepti V ergo

quaelibet talis forma est posterior ad quamlibet materiam sed posterius origine Vel generatione, non est principium producendi modo illo prius Pergo Orma substantialis non potest creare materict m. Confirmatur istud, quia sorma matorialis dependet in essendo a materia ergo in agendo non potest esse principium producendi aliquid ejusdem rationis cum materia: videtur enim repugnantia, quod in agendo per se dependeat ab aliquo

106쪽

LIB. IV sENTENTIARUM ejusdem mationis ita termino, quem producit. 30. Si instes de forma substantiali

et qualitate consequente eam, quod illa qualitas sequatur formam SVb-st 'ntialem generantis, et tamen aliquo modo est causa sormae substantialis ipsius geniti licet ergo forma substantialis et qualitas

propria Secundum genu SUUm

habeant ordinem, quia forma substantialis est prior, non tamen quaelibet qualibet, imo tantummodo in quocumque eodem, Ormn substantialis est prior sua qualitate licet in alio et alio possit

Toti qualita praecedere formam sub-

ς' a ' stantialem. Et confirmatur per illud Philosophi . Metaph. c 7 de potentia et actu ubi Vult quod actus simpliciter praecedit potentiam tempore et tamen in eodem, potentia praecedit actum tempore. Respondeo, quod quaelibet substantia ejusdem speciei praecedit qualitatem quamlibet, eo modo quo

substantia secundum totum genus suum praecedit qualitatem secundum genus suum scilicet definitione, cognitione et tempore, hoc Su innita est, separabilitate, quantum in eaocident est, et sic tripliciter substantia

Πρ'ς olim praseodit qualitatem gene' rantis licet non tempore, id est temporali vel actuali durationo extra causam, nec sic intelligit Philosophus, ut supponis. Et cum dicis qualitatem generantis praecedere substantiam geniti, ut causa effectum salsum est; sed solum hujusmodi qualitas est cauSRAEUR-litatis disponentis ad formam substantialem, et pro tanto dicitur quodammodo esse causa geniti, licet hoc sit valde extenSiVe. Auctoritas Philosophi non est ad propositum, quia actus, qui est prior tempore omni potentia non est aliquis actus materialis, sed simplicitur immaterialis, ut patet ibidem in sine capituli. Ratio autem procedit de illo actu qui posterior est secundum genus suum totum ipsa potentia receptiva ideo non valet. Et iterum istud

de materia, et conclusio Secunda

manifesta sunt apud Philosophos,

qui posuerunt ordinem secundarum causarum esse simpliciter necessarium, ita quod forma materialis non potest ab alio agento

produci, nisi concurrente materia, tanquam causa neceSSaria praeSUpposita termino productionis. Si quaeras, an ex dictis possit haberi propositum de anima intellectiva Respondeo quidquid Philosophi senserint de ea an creetur

vel non tangetur dist. de resurrectis d. q. q. . ne, sed e concluSionibus praedicti rationalism

ostenditur propoSi tum de IpSa creabilomnon enim potest creari ab Angelo, oesai ea.

patet ex prima meo a quacumque natura mero intellectuali creata, patet per idem nec ab aliqua corporali substantia, sive per formam substantialem, sive per accidentalem, quia ipsa anima est nobilior quacumque forma substantiali vel accidentali sorma autem ignobilior non est principium activum ad producendum nobiliorem sic patet propositum, scilico quod nulla creatura potest principaliter

107쪽

i0,. probanda conelusio inductive, et,peci . Prima conelusio, quod ematura,piritualis nequeat

, anel io. contra hanc eo lusi

ereatura non potest creare, etc. Haec conclusio Doctoris quoad primam partem est communis Patrum et DD. quos vide citatos a Scholiaste sequenti scholio. Quoad Secundam partem statuit tertium modum in quo dissert a sententia Landulphi, nempe probari conclusionem ratione, non tamen generali, quae communis sit omni creaturae, Sed procedendo in particulari et inductive, per omnia principia agendi, et ex natura effectuum, ideoque illum principalem reducit ad tres conclusiones in specie, quas ordine suo probat Prima est quod creatura spiritualis nequea creare substantiam. Hanc probavit superius, quia agit mediante intellectione et Volitione, quae Sunt accidentia, tanquam principiis producendi, Vel tanquam praesuppositis necessario ad productionem.

Secunda conclusio : Nulla forma at Wialis potes creari a creatura, etc. Probat, quia prius naturaliter forma ut creatur, est ab eisiiciente, quam insormet materiam, patet, quia producitur in esse sine dependentia a materia ergo prius naturaliter, quam informet materiam, et nisi produceretur alia actione praeter informativam, producerebur per mutationem proprie dictam, quod est contra suppositum; sed nequi forma materialis esse a creatura prius naturaliter quam sit informans materiam alias si posset in fieri dare esse absolutum eidem a materia, posset etiam conservare eam in tali esse. Haec ratio supponit formam materialem dependere a materia, sive accidentalis sit, Rive substantialis videtur ergo peti principium, nam supposito, quod crearetur,

jam tollitur illa dependentia.

Secundo, aliqui negarent formam substantialem dependere per se, et natura Sua a materia, quia est per Se existens, et proinde non tantum dependet, quantum accidens absolutum hoc autem ita dependet ut aptitudine, et non actu necessario dependeat, ut patet in accidente separato. Tertio, illa consequentia Vel non Sequitur, vel si equitur, non est inconVeniens, quod producens independenter amateria, possit etiam conservare formam ut separatam a materia et Subjecto. Quarto, contra majorem illam, videtur de facto etiam prius naturaliter existere forma quam insormet, quia causa Supponitur ad essectum informare est essectuS, deinde supponitur ad unionem existentia sormae, quia est subjectum ejus uni autem ad informationem supponitur, ut inhaerentia albedinis ad esse album. Respondetur, suppositionem illam abso

lute admitti ab omnibus Philosophis, qui

admiserunt genus causae materialis diVersum a reliqui causis negatur autem S- sumptum, quia agens potest dupliciter dependere a materia Primo ratione Sui, quia aliter nequit agere e genere SUO. Secundo ratione termini, nempe formae productae, quae specialiter dependet a materia ex se, naturaliter loquendo, a quacumque causa producatur, verbi gratia, accidens. Supposito autem quod aliqua causa secunda crearet, absolveretur sorma materia, quantum ad dependentiam sundatam in modo causandi efficientis, non autem quantum ad dependentiam tundatam in propria natura Ormae, neque equitur, potest agen creatum producere aliquid creando, ergo potest creare accidens Sicut neque equitur, Deus potest producere independenter amateria, ergo relationes et modos, et hujusmodi, etiam potest producere indepenobiieitur

secundo,

quod

forma substantia-

dependeat

a materia.

objicitur

tertio.

objicitur

quarto.

105. Responsio Reprimam. Duplex dependentia

causae secundaea materia. Forna

materialis dependet

amateria.

108쪽

denter a materia. Quando autem repugnantia inest per plures causas, amotio Unius non removet repugnantiam, nisi

Secundum quid scilicet inquantum in tali causa sun datur; sic posita creatione tollitur dependentia, quae est ex modo agendi

causae, non autem illa quae est ex mate-teria Ormae, Rosponsio Ad Secundum respondetur ex communi Meundam Theslogorum et Peripateticorum senten-'έ.es ' tia, constare contrarium, nam si ideo tantum sorma materialis substantialis dicitur dependere a materia, quia ex Voluntate agentis supremi conservatur et producitur in materia, non quia id exigat per se. Sequeretur quod nussa esset disserentia, quantum est ex natura sormae inter animam rationalem et animam bruti, quantum ad immortalitatem, quod est absurdum. Unde quod forma sit absoluta, quod per Se Xi8tens, non absolvit eam a dependentia a materia quantumlibet minus dependet quam accidentalis, quae est Orma secundum quid, ut comparatur ad substantialem, quae dat actum simpliciter et

perrae.1os. Ad tertium respondetur consequentiamR''p00hi esse bonam quia dare esse absolutum et 2 u .es. Separatum a materia, St Supplere materiam in quantum ab ea dependet forma inera ex propria natura quidquid autem

sic potest absolvere formam a materia, potest etiam conservare, utrumque repugnat causae creatae, convenit soli Deo, quia causa creata non conservat Ormam a se productam in materia Xterna, On-

servatione per modum influxus, loquendo de absoluta, quia cessat ejus actio ad productum in completa existentia, ut patet experientia cessant etiam conditiones

agendi, ut applicati et hujusmodi, sine

quibus primo non produceret, ergo etiam neque conserV8ret. Deinde est causa contingens rospectu effectus absoluti, ut plurimum, et non per se requisita essentialiter, ergo sicut potuit produci primum

essectus absque ejus concursu, Sic etiam conservari manentibus causis per Se S- sentialiter requisitis ad conservationem esse jam producti, ad cujus conservationem non requiruntur tot quot ad productionem, neque secundum potest SS Rcai Saraeeunda, quia solius Dei est supplere cauSam per se ρqui Silam, qualis est

materia, Sicut eam eminenter continere.

Ad quartum negatur, simpliciter loquendo, quia sicut sorina educitur, sic informat, cum existat semper dependentera materia ut causa priore. Hic autem Sumitur informatio, non prout est praecise essectus sormae, quomodo anima etiam rationalis informat, quamvis non dependeata materia, sed ut involvit eductionem et causalitatem materiae respectu formae, ex

quo patet ad reliqua. et Tertia conclusio : νιlla forma materialis potest esse principium creandi alia quid, etc. quia in essendo supponit materiam ergo in causando, ut supra probatum est de accidente, et deinceps applicando dicta, ut patet, ex clara inductione concludit intentum. Subjungit specialem rationem, unde probat substantiae materiali repugnare creationem activam materiae. Ratio est talis luando aliqua secundum totum genus suum habent aliquem ordinem ad invicem, quodlibet unius habet similem ordinem ad quodlibet alterius, etc. sorma materialis secundum totum genus suum est poSterior materia sua receptiva ergo quaelibet forma qualibet materia est posteriori; sed posterius origine aut generatione nequit e8Se principium creandi aliud, ergo forma materialis nequit creare

materiam. Haec rati est evidens, nam altera pars majoriS, nempe Secunda, in-

eluditur per se in prima, nam sicut particulare quodcumque includit in suo conce-

Causa

secunda non conservat formam solutum.

Rus artio

est contingens. ResponsioBd quartum.

principium

creationis.

Specialis

ratio d auditantia materiati.

Optima

ratio.

109쪽

DIS I QUAESTIO I.

ptu quod ipsi competit, mi genus per

modum praedicati, sic per regulam Ante- praedicamentalem suando aliquid proedicatur de aliquo, ut de subjecto, quidquid praedicaιur de praedicato, praedicatur etium per i de subjecto. Unde insertur quidquid renuenit cinesta secundum totum genus, cineSse, quoad singulas species et individua, et ut GET ita dicam, distributive uino etiam 'Si

certa, nam hoc ipsum dicit forma at rialis , quod est per se supponere et dependere a materia, et conclusio bene equitur. Confirmatur, quia sorma materialis dependet in essendo a materia ergo nequit Se principium producendi aliquid ejus dem rationi cum materia quia repugnat quod in agendo dependeat ab aliquo ejusdem rationis cum termino. Agit octor de dependentia per se, non per accidens, qualis esse potest in causis univocis, in quibus unum individuum per accidens habet rationem causae, aliud rationem effectus, unde hic ignis producitur ab alio igne qui est ejusdem rationis cum igne quem producit, per acciden autem unum supponitur ad aliud, non autem per Se unde recte Doctor ad exclusionem hujus instantis addit per se dependeat, etc. Agit autem Doctor hic de ordine sentiali, quod amplius patet ex solutitione eorum quae objicit. Addit tandem comprehendi hoc discursu animam rationalem, applicando eadem principia. Si autem hie discursus non sit convincens, multa principia revocantur in dubium, quae supponuntur a Philosophis . contra autem negantem principia communiter recepta, non est disputandum. SCHOLIUM.

Nogat orsaturam, ut instrumentum, Possso Rre, quia non Potest ager dispositionsm

PraeViam, cum haec ad Oroationem non quiratur; ne attingor torminum principalem, cum non praehaboat ad id virtutem activam ex dictis. Seotus dicit haec rations Probari, sed orto non convincunt rationes

allatas, ns ullas alias communis tamen Sanctorum soli so reservat Oroationem. Cyri . lib. 2. Julian Athan. Θrm. . contra. Adrian. August. 12. civit. 24. et 3. Pin. . Basit. lib. 4. contra Eunom. Pro . lib. Sent. S. Aug. Sont. 146. Damasc. lib. 2. o. 3. Ommunis D. Alsns. 2. P. g. . . . . . et g. s. m. 8 Alberi. 2. d. 1. . . . Thom. 1. p. g. 45. a. 5. etsi oppositum habsatra. d. 1. g. l. a. 3. et 4 d. 5. g. 1. a. 3. Richard 4 d5. a. 2. q. l. Si contra Suar. 3. P. 1. om. d. 31. Sisci. 8.

Dico etiam , quod nec in Stru 31. mentaliter, ita quod sit instrumon ''. ' tum proprie activum. Quod pro ' Itur

tanto dico, quia sorte non omne instrumentum est proprie activum, ut dicetur in serius. onenim potes esse activum, nisi vel ad dispositionem praeviam, Vel ad ipsum terminum in creatione nihil potest praecedere, quod di SpO-Π8tur; non potest autem agere ad terminum nisi habeat sormam activam in suo ordine, quae licet in virtute alterius possit attingere ad totum effectum et totaliter, talis autem non est aliqua virtus activa alicujus creaturae, ut est

Intelligendum tamen o est pro opinione agistri dist. 5. quod si et'

sorma accidentalis creetur, ut o dispositi

nitur de gratia et charitate, bene '' etipotest aliquod subjectum praecedere, quod disponat ad illum terminum, sicut hic praecedit anima. Et licet in tali subjecto non possitisse aliqua dispositio simpliciter necessitans tamen potest esse dispo

Oratia

creatur, praeviam.

110쪽

LIB. V. SENTENTIARUM sitio necessitans secundum, nid

of hoe es ex divina dispositione. Et sic potest exponi magister,

quod Deus posset dare talem potestatem ministro, ut ipse aliquam dispositionem ausaret in anima, quae esset necessitans ad gratiam,

hoc modo, quod Deus disposuisset universaliteri sic disposit, dare

Organietati gratiam. Sio etiam organigatio dik iii corporis est dispositio ad animam,R'φ'-': '' intellectivam necessitans, et me

ministri celesim nihil enim operatur mi-

respectu 1

gratiae niSter in anima mediate vel immediate, ad quod simpliciter neues sario conseratur gratia, sicut in alia parto de animatione. ecoportet imponere Magistro, quod senserit Deum possct dare ministro ut ageret ad gratiam, attingendo istuti effectum quia minister non est capax istius virtutis nobi Vm; quia per gratiam Vel charitatem .est anima sor maliter accepta Deo acceptatione speciali,

tanquam digna Vita aeterna erea, tura autem non potest habere virtutem activam, ut faciat aliquid dignum hujusmodi vel sit acceptum Deo. Hoc etiam patet, quia linis si essiciens respiciunt se mutuo, ita quod superius agens efficit propter finem superiorem; rgo quod immediate disponit vel ordinat ad finem ultimum immediato est a primo inciente hujusmodi est gratia. Constrinatur quia Siposset esso ab aliquo agente inse riori; Videretur posse esse ad aliquem finem inseriorem. Sod istae rationes, non multum cogunt. Prima nono quia creatum

potest esso formiat ratio talis

acceptationis ut conceditur de charitate ; quare ergo non ita D sectiva ratio acceptationi 2 non videtur ratio Secunda etiam non valet, quia etsi agens primum non agat nisi propter finem ultimum, tamen oportet omne agens inserius in quacumque actione agere propter nem inferiorem ultimo Angelus enim, si elicit actum bea-ιistuum non licit propter finem insoriorem ultimo ita ergo posset gratia immediate creatri propter sttiem ultimum, et tamen ab gento inferiori.

Ad argumenta d principalia Ad sq. primum dicetur in serius in dist IT 'istas. 5. Ad secundum, dicendum,

quod illa est aliqua causa, quam ponit Augustinus, et manifestior, sed non praecisa. Ad confirmationem dico, quod actiones imma-nontos habent aliquod passum, quia ipsa me potentia, cui immanent, es potentia receptiva ea

dem.

Ad rationem de adaequatione di sco, quod non arguitur de aequalitate effectus ad causam, quia impOS- sibilo est aliquem effectum Sse aequalem Deo; sed adaequans Otos intelligi ibi secundum propoΓ-tionem praecisam, hoc est, enectus habens talem proportionem ad cauSam, qualem nullus alius potest habere puta, quia proximi Spossibilis ipsi causae si sic intelli

gatur non adaequans in majori, nego eam Tantum enim Valet ac

si diceretur, effectus inserior primo possibili potest produci a supremo possibili, quod ideo negandumost, quia aliquis inferior non po-

SEARCH

MENU NAVIGATION