장음표시 사용
151쪽
ta. Patet consequentia ex iis, quae praemisSaSunt quoesιione superiori art. 3. circa illam particulam definitionis Sacramenti, qua dicitur signum sensibile. sponsio. Resp0ndetur, quod intelligibile quod ex Sacramento cognoscitur, est ipsa gratia quam confert et continet; unde Augusti Augusti nu epist. 23. et de Catechizandis rudi-l l lolio bu cap. 26. ad hoc genus significationis inerimonio refert inStructionem, quae ex Sacrs mento habetur; et patet ratione, quia instruit praecise qua signum est, et ducit in cognitionem signati, ac proinde instructio
haec necessaria est, et tollitur sublato significato in eo autem statu non esset gratia sanans per modum medicinae, neque consequenter Sacramentum per modum
signi instruentis, quod affirmat octor illis verbis : Quia etsi tunc homo potuerit, inquit, eae sensibilibus cognoscere intelligibilia, tamen intelligibile fuit necessarium
tanguam conferens ad salutem, remo-Dendo aliquod impedimentum salutis, ut sellice dici possit proprie medicina, etc. ex quo sequitur non recte pro Oppositoc tari a P. Suareg. Possunt hic plura dici circa cognitionem illius status, et modum cognoscendi ex sensibilibus, quae satis controversa sunt, Sed magis apte ad alium locum Spectant, nempe materiam de auxiliis quibus proinde supersedeo, donec opportunior locu offeratur, et major occasio quam Sit textu praemissus DoctoriS.sCHOLIUM. Sacramentum proprio dictum, id est, causativum gratiae, Vel deletivum peccati, misso aliud et aliud in alia et alia lege, et explicat quomodo. Et x hic dictis et dicendis q. 6.colligitur Sacramenta haec nova et Veterauni voce articipare rationem Sacramenti.
Videre, quomodo Sacramentum Sacramenti
possit distingui, et secundo ad
propositum. De primo sciendum, quod Sacramentum uno modo distinguitur quasi Vox in significationes, in Sacramentum proprie et improprie dictum alio modo distinguitur quasi superius in inferiora et hoc quidem tripliciter. Cum enim sit sensibile signans aliquid, vel potest esse aliud et aliud Sacramentum, quia aliud et aliud sensibile Vel aliud Sacramentum, quia aliam signationem habens, o hoc dupliciter : Vel simpliciter aliam respectu alterius et alterius signati vel secundum quid seu impersecte aliam, respectu ejusdem variati secundum magis et minus.
quacumque lege potest inveniri uerunt
Sacramentum distinctum primo iamodo. In qualibet enim lege sicut fuit Sacramentum aliquod pro-'prie dictum eae tertio articulo, Sic fuit Sacramentum aliquod improprie dictum imo multa talia, puta principio, genu flexiones, inclinationes et prostrationes ad terram, et hujusmodi, quae possunt generaliter dici sacra signa, et ita improprie Sacramenta, haec etiam poterant esse eadem, et multa alia
in lege Moysi et Evangelii. Sed loquendo de Sacramento proprie dicto, dico quod debuit esse aliud et aliud in alia et alia
lege et hoc non curando hic do aliis Sacramentis saltem hoc suit congruum de eo, quod instituebatur ut medicina contra morbum originalis peccati. Dubuit etiam esse aliud in ratione signi, et Pa-
152쪽
tione sensibilis instituti ad signandum. Primum probatur, non quidem quod signatio esset simpliciter alia et alia respectu alterius simpliciter, nam ex quo in quali- bot lego fuit medicina contra eumdem morbum, non fuit simpliciter aliud, quod signabatur per tale Sacramentum in alia et alia lege: sod debuit significatio esse alia respectu alterius, secundum minus et
magis variati Quod probatur, quia in processu generationis humanae Semper crevit notitia veritatis ut patet per Gregorium super ae-chielem ergo congruum fuit in lege posteriori signum institutum Videntius signare signatum te autem posterior semper fuit persectior, quia Deus ordinate agens,
procedit de imperfecto ad perso-ctum lex e autem persectior requirit adjutoria persectiora ad
sui observationem ergo te posterior debuit habere Sacramentum signans persectiorem gratiam. Sic ergo congruum fuit in alia et alia lege esse signationem aliam et aliam manifestiorem in posteriori, et respectu signati persectioris. Ex hoc sequitur, quod decuit osse aliud et aliud Sacramentum, quantum ad sensibile Signans, nam magis congruum est ad signandum persectiorem gratiam, et manifestius signandum, noVum Signum imponi, quam antiquum remanere Antiquum enim ex prima impositione nullo modo potuit aliud
signare quam primo ; ipsum H tem primum, Seu idem sensibilo poni in secunda lege, ad aliud signandum quam primo Vel alio modo signandum, non erat ita congruum sicut aliud imponi, ut patet etiam in signis practicis institutis a nobis, quod rationabilius est ad signisscandum persectiorem
essectum nostrum, et manifestius
tiquum remanere, aut aliud prius impositum de OVO imponere. Ad argumenta. Ad primum di00, Ad , kum
quod Deus non erat causa directe. Di Oipasia. nec occasio idololatrandi non enim instituit illa sensibilia quasi in
eis sit, Vel crederetur aliquid numinis sed instituit illa tanquam signa
essectus sui creandi, ex quibia cognitio et directio viatoris posset haberi ad quaerendam salutem. Ad Secundum argumentum inserius patebit. Ad 'ortium dico, quod nullUS q-ul t
alius a Deo erat legi Stator, ISI solvendo 1.
8ie ut praeco praenuntians legoni '' p ut ita potuit esse pronuntiator Sacramentorum hujus legis, sed non institutor Ad quartum, patet ea quarto articulo, quia aliud et aliud sui institutum Sacramentum pro tempore alterius et alterius legis, saltem de illo sacramento, per
quod fiebat principalis distinctio legis a lege, quia in illo debuerunt
homines ejusdem legis, et inter se convenire, et ab aliis alterius legis distingui. c0MMENTARIUS.
d De quarto, etc. Hoc quarto articulo is distinguit primo Sacramentum in sua quartus' significationes et significata, quae Sodi' sacramotiti Visio vocis equivocae aliud ergo est in 'qη , Qta.
proprie dictum, et sub hoc comprehendit quidquid rinstitutum est ad cultum, et non habebat efficaciam contra morbum: ex quo Satis aperte patet quod supra ex
153쪽
mente Doctoris diximus de Sacramentis Veteris legis, non convenire ea uni Voce cum Sacramentis novae legis, exceptis iis, quae erant efficacia contra morbum, et significabant practice grati3m. Saerimen Dicit ergo haec Sacramenta plura esse improprio OSse in diversa lege, ut genuflexiones, inclinationes, et hujusmodi, quae QSSunt dici generaliter sacramenta, id St, aera Signa, quia nempe significant cultum cita S. Augustinus lib. 2. de peccat mer. et ARTu on remias cap. 26. et lib. . de Symbolo fidei ad catechumenos cap. 1 exorcismOS, insufflationes, crucem, cilicia, et ejusmο--ibu di appellat sacramenta et Basilius lib. de Spiritu sancto cap. I. plura huju8 generis enumerat.
Divisis Sacramentum proprie dictum est illud,
propris quod supra definivit, et comprehendit remedium legis naturae et CircumciSionem, et hujus potest esse distinctio. tanquam superioris in sua inferiora, tripliciter, Divisio quia inferiora significant aliud et aliud, ut Poenitentia, Eucharistia, Baptismus, et haec est distinctio formalis.
Meuruli Secundo modo ratione subjecti ut quia
in i ic istud et aliud sensibile, ut Circumcisio
et Baptismus, licet tuerint instituta contra peccatum Originale, tamen distinguuntur subjecto. Tertia Tertio denique modo secundum magis
Meundum et minus distingui possunt, etiam in or-
m dine ad significatum, ut quia vel expressius significet, vel majorem gratiam conserat ranum quam aliud; utroque motio distinguitur Baptismus a Circumcisione.
N. Conclusio est affirmativa, nempe Onois gruum fuisse aliud et aliud Sacramentum di utSSe alteri u et alterius legis, et in ra- ζ' tione signi sensibilis et signi expressio-- Ix in ris, cujus congruentia ratio duplex est, Gres ut patet ex littera Prima, quia juxta Cregorium homit 4 in aech. in processu
generationis humanae, Semper crevit notitia veritatis ergo congruum sui signum institutum in lege posteriori expreS-sius significare. Haec ratio procedit juxta congruentiam illam, qua ex Patribus supra ostenSum St, Sacramenta continere instructionem, quam congruentiam locior praecedentibus tradidit mox subsumit, quod lex OSte Ex rior, semper fuerit persectior, quia Deu .hi,.
ordinate agens, procedit de impersent ad Phtibi ob.
persectum. Hunc discursum probat Augustinus Augustin. lib. 18 de Civit. cap. H. asserens legem appellari vetus Testamentum, quia promissiones terrenas haberet, et per Iesum Christum suturum erat novum Testamentum, in quo regnum celorum promitteretur, hanc siibden rationem similem ei, quam affert Doctor Hunc enim, inquit, ordinem servari πω tebat, sicut in no
quoque homine qui in Deum prosici id agitur, quod ait Apostolus, ut non sit prius quod spirituale est, sed quod animale, οδtea Pirituale, etc. quod est procedere ab imperfecto ad persectum ex lege continente promissiones carnales et temporales, ad legem, quae Spirituale continet, nempe, Vitae aeternae et regni celestiS.Ilinc idem Augustinus ait quoest. 9. 2. in Od. Licet in veteri lege continebantur princepta moralia, promissiones tantum carnales et temporales fuisse, et quaeSt. 33. i. m. lib. . contra Faustum, et epist. 120. idem Bernardus serm. 3. in Cantica ternardus. Grave inquit, legis justum, et vile proemium, nam terra est in promissione, etc. Hieronym etiam dialog l. contra Pela-Hieronym. oianos, et Chrysostomus in Matth docent Chrysost.
regnum caelorum primum in Evangelio praedicatum fuisse; unde quamvis aliquando mentio regni et coelestis vitae habeatur in Scriptura, ut 'b 2. Psalm.
154쪽
D. Thom. 21. Lex persectior hahstadiutoria persectiora Chryε ι. Augustin. Excedit
118. Helinam cor meum, etc. 2. achab. I. et alibi, non sui promissio haec ex lege qua lex erat, sed ex Patribus et traditione. Vide D. Thomam . . quoeει. 99.
e Leae autem perfectior requirit adjutoria perfectiora ad sui observationem, etc. Patet ex Paulo ad ebrinos cap. I. ubi agit de translatione sacerdotii Levitici et Testamenti veteris propter infirmitatem, quam habebant ad sacrandum in sacerdotium secundum ordinem elchisedech et legem OVam. Reprobati sit prioris mandati propter in-sirmitatem ejus et imbecillitatem, nihil enim ad perfectum adducit leae. Ad Roman. I. Peccatum Occ isne aecepta per
mandatum seducit me, et per illud occidit, etc. Quia cum aliquid concupiscitur et postea prohibetur, concupiscentim flamma magis attollitur, inquit Chrysostomus homil. 12. in epist ad Roman Ex quibus colligitur infirmitas legis, sicut et 2. ad Corinth. 3. Littera Occidit, spiriatus autem visisseat, etc. Quod suse probat et declarat Augustinus lib. de Spiritu et littera. Praecepta autem continebat, sed non dabat media, neque adjutoria illa observandi, quae quantum ex fide mediatoris suerunt per pOstolum. Hinc lex nova non solum continet praecepta, sed fidem et spiritum, ipsumque auctorem gratiae, Sacramenta virtutem sanctificandi habentia, non qualia suerunt illa veteris legis, ex supra dictis. Patet etiam ratione, quia media proportionata ad finem necessario sunt aSSumenda ergo quo lex persectior est, et continet altiora praecepta e sitiam mediata bent esse persectiora. Unde recte concluditur intentum, nempe, congruum suiSse in alia et alia lege esse significationem aliam et aliam im posteriori manifestiorem,et respectu signati persectioris gratiam autem uberiorem dari in lege nova, constat Oan . Gratia et veritas per Iesum Christum, etc. Secundae etiam conclusi Doctoris est, quod congruum fuerit aliud et aliud sacramentum esse in alia et alia lege quoad signum sensibile, quia ad significandum persectiorem effectum non conveniebat uti prioribus signis, quae ex antiqua impositione non possunt significare sic effectum, neque congruum erat ut iisdem accederet nova impositio; et hoc insuetum est inpolitia humana, cui Deus legislator se accommodat, quantum ad hoc, quod ex sa- miliaribus et consuetis homo deducatur ad superioria, ut patet in omni lege quam Deus hactenus dedit. Deinde pareret confusionem Sus ejusdem signi ad aliud et aliter significandum.
Tertio, ex Augustino supra debet Sacramentum habere similitudinem quamdam essectus, ad quem assumitur. Si ergo essectus est persectior, debet etiam haec similitudo in re sensibili esse aliquo Odo expreSSior. Quarto denique, quia id experientia constat, quia lex posterior sicut diversa sui de acto, ita continebat abolitionem prioris, et Evangelica abolitionem veteris; ideoque sacramenta in illa debuerunt esse propria et diverSa, tanquam media conducentia ad finem. In responsione ad tertium, docet Moysen non suisse legislatorem, Sed praec nem legis veteris, Deum autem fuisse legislatorem, quod suse probant Patres con ira antiquos haereticos, Clemens Oman. lib. . constit. cap. 19. Irenaeus lib. l. cap. 10. 22. 29. Epiphan haeres. 25. ι26. Augustin haeres. 40. et in libris contra Faustum, et Adimantum, Ontra adversarium legis e Prophetarum, et in lib.
22. cunda conclusio. In diversa lege diversum Sensibilis
Ρrim ratio. Secunda ratio. Tertia ratio. Quarta ratio. 23. Moy-S praeco fuit, non logislator.
155쪽
de spiritu et littera. Unde merito Concit. Trident sera. . definivit utriusque testamenti unum esse auctorem.
RHietiue ejiciendus itaque iraquellus in pro ...tu, tui ad Retract. n. 10. ubi negat praecep-
iI h ia legalia illius legis suisse juris divini
alias semper durarent et non essent mutabilia sicut et Salmeron disput. 6 et 62. in Acta docet praecepta caeremonialia non esse jus divinum, nisi ut modo, eo modo quo lex lata ab homine, per auctoritatem, ut vocant, participatam a Deo est divina, ut jus Canonicum et concludit ipsum Moysen fuisse legislatorem immediatum ejus, quod merit omnes Theologi damnant. Quia Moyses proponit illa praecepta ut revelata a Deo, et obligantia ex voluntate Dei, et in persona Dei lata, ut patet ex Pentateucho passim, Eaeodi 28 et Matth. 4 et 5 ad Hebr. . l. ad Corinth. 10. ad Galat. 4. expresse tribuitur Deo. Deinde nullus in illa lege poterat dispen- Sare, ut patet Saepe ex eadem Scriptura et ex Evangelio ubi Pharisaei notantur a Christo de transgressione legis hoc ta- men salsum esset, Si Moyses esset legislator ejus. Advertendum tamen Doctorem illic in genere loqui, quod nullus alius suerit legislator illius legis, sed ut praeco, ut comprehendat non Solum MoγSen, sed et Angelos, quorum ministerio data est lex, ad Galat. 3. et et . . quacumque ratione intelligatur, sive quoad totam SiVe quoad partem caeremonialem et judicialem. Ad alia argumenta patet ex littera.
Utrum si possibile aliquod Sacramentum quantumcumque perfectum habere causalitatem activam respectu gratiae conferendue
Alens 4. p. q. 5. m. 3. a. 4 et q. 8. . . a. 5.D. Bonav. hic 1. p. a. 1. . . Richard. a. 4. q. 2. D. hOm. q. 1. et 4 et 3 p. q. 62. a. 2. Durand hi q. 4. 5. Gabr. q. 1. Aureol. q. 1. a. 3. Sotus . 3. . . Suare 3 p. 9m . . . . Vasque 3. p. d. 131 vide Scol. 4. Metaph. q. 11.
est virtus ista aquae, ut corpuctanstat, et t. q. .
cor abluat Loquitur de aqua Baptismali, ergo illa cor abluit cor autem, id est, anima, non abluitur nisi per gratiam, Vel gratiae causam ergo, etc.
Item Magister ponit in littera Argum. 2.rationem Sacramenti, quod est signum gratiae, ita ut ejus similitudinem gerat, et causa existat, et per hoc assignat disserentiam Sacramentorum novae legis et Voteris quia illa Veteris erant tantum signa gratiae ista noVae legis non sunt solum signa, Sed cauSae ergo eSSe cnu Sam gratiae est conditio completiva in definitione Sacramenti persecti.
Item in quadam oratione petit Argum. 3. Ecclesia : Persiciant in nobis Domine
tua Sacramenta quae continent. Ex hoc
arguitur dupliciter : Primo, quia petitur gratia, et non petitur impossibile ergo est possibile Sacramenta incere gratiam. Secundo, quia innuitur Sacramenta continere quod petitur, scilicet gratiam non autem continent eam sormaliter patet ergo virtualiter aut causaliter.
156쪽
Contra Bernardus in sermone de Coena Domini micis investitur canonicus per librum, Abbas per baculum, pi-3copu per annulum, sic divisiones gratiarum diverso sunt tradito a Sacramentis Patet quod illa, de quibus mum contineta opinionem affirmatiVam momz, quintam, quia resolutione etiam conjunctaeSt, et in ea quaerit, an possibile sit in Sacrament esse virtutem si pernaturalem physicam causandi effectum. Dividitur ergo in octo memibra Pri Divisio in
exemplificat, sunt tantum Signa,
et non caUSae. Item, Augustinus Quaedam sunt, quo Deus emci per seipsum, Sicut est illuminare animas ergo et sic causat
gratiam. Item, si Sacramentum esset causa gratiae, aut ni Voca, aut aequi Voca non uni Voca, patet, quia non potest esse gratia formaliter in Sacramento nec aequiVO-ca, qui causa aequiVoca est simpliciter persectior suo causato; nobilius autem aliquid vel eminentius gratia non potest esse in re sensibili, ut in subjecto ejus
D hoo tractat, in quaesti seq. n. . t refutat opin D. Thom do ea, a num . . Onit suam num. 12. st solvit argumenta hic posita num. 17.
Postquam quaestione secunda egit deessentia et definitione Sacramenti, de cujus ratione esse docuit continere suum significatum virtute et practice, quaestione autem tertia, de ejus institutione et certitudine in significando, et auctore. Item, quod in omni statu vis suerit, et secun- Argumsa dum diversas leges diversum Sacramentum tandem quaestione quarta quaerit, utrum illa efficacia Sacramenti possit esse physica respectu gratiae. Quoniam autem efficientia et causalitas, colligitur ex principi formali causandi, sine quo equit subsistere conjungit quaestionem
pro prima quaeStione. Secundum OnSequenter affirmativam pro secunda ; utraque est D. Thomae Tertium, impugnationem prioris. Quartum, impugnationem posterioris, Quintum, resolutionem propriae sententis in primo quaesito. Sextum similiter resolutionem in secundo quaesito. Septimum et octavum responsiones ad argumenta utriusque quaestionis suo ordine quo proponuntur. Vide Scholiastem per singula membra in Summario in his sequemur ordinem praefixum textus.
An possibile sit in Sacramento esse virtutem supernaturalem
Alens 4. p. q. 5. m. 3. a. 5. D. Thom hie . . a 'ι. 4. q. 1. et Q. 6 de potent art. 4 et . p. g. 62. . . alta hic g. 1. ervae G. 1. Terrar. 3. conιra c. 56. Suar. 3. p. in art. 4. q. 62. Pesantius ibi, qui ponunt virtutem aliquam supernaturalem in aeramento, sed varie explicant a quo citatii praeced. Vi Scot. s. πιι. q. 1l.
ctoritate supradicta tuo est sta
Item medicina continet sorma Argum 2. liter virtutem 'liquam actiVam, respectu sanitatis: Sacramentum est medicina animas et quidem
persecta ergo, etc. Item, nova relatio non adVenit Argum 3 alicui sine novo fundamento, patet, quia 5 Physic et T. On motus, exi. 10
ad absolutum. unc autem illud. quod ponitur signum sensibile in
157쪽
Id ISacramento, habe relationem O-Vam ergo in illo est aliqua forma absoluta nova, illam dico supernaturalem Virtutem DoVam.
Ratio Ad oppositum si ponatur talis
προωi VirtuS, non potest poni pertinere
ad aliquod genus entis; omnis autem forma absoluta pertinet ad aliquod genus entis ergo. Probati primae, quia discurrendo per Omnia Genera, non posset pertinere nisi ad genus Qualitatis sed nec ad illud, patet, discurrendo per omnes Species ejus non enimost habitus vel dispositio, nec naturalis potentia vel impotentia, Deo passio Vel passibilis qualitas.
nec sorma, Vel figura ergo, etc. Praeterea, ad idem Sacramentum quandoque concurrunt di-Versa sensibilia, ut infra patebit in multis Sacramentis novae legis; sed idem accidens reale absolutum non potest esse in diversis subjectis ergo non potest esse aliqua una Virtus, quae sic sit forma absoluta realis in tali Sacramento unius autem Sacra- monti est una Viri II S, etc. Item, Omne acciden reale Supernaturale est simpliciter persectius quocumque accidente naturali. Probatur, quia in illud non potest causa naturalis, in istud potos ct ista impotentia, non
villotur esse nisi propter eminentiam effectus. Si ergo in Sacramentis esset aliqua Virtus supernaturalis, illa esset simpliciter nobilior omni qualitate naturali: ergo in Verbis Sacramenbalibus alicujus Sacramenti esset aliquod accidens absolutum, simpliciter persctotius omni perfectione intellectualis creaturae, quod est in
Ponitur sontentia D. Thomae quoad primam quaest harum duarum, et consistit in aliquot dictis. Primum : Sacramenta novos lassis sunt causos oratios Secundum : Non
sun causos sine quibus non, nec ca os fraccidens Tertium : Non sunt caua νε
ctiva, nec principatis oratios. Quartum Sunt causa instrumentalis ari ispositionem pro iam ejus, quas in quibusdam est charactor, in aliis ornatus, o si causant physico dispositivo gratiam.
In istis a quaestionibus est una I. opinio aenens partem amrmati Thom ini. V m. Quantum ad primam qum stionem, dicit quod omnes io-guntur ponere Sacramenta Ovae legis isse 'liquo modo causas
gratiae tum propter auctoritatem Sanctorum, scilicet Augustini adductam ad principale, et
aliorum tum propter commune dictum, quod Sacramenta OVae
legis hoc ossiciunt quod figurant;
et secundum istos, Sacramenta non possunt poni causa gratiae sine qua non tantum, quia causa
Sine qua non, quas nihil potest facere adissectum efficiendo vel di- Sponendo, nihil causalitatis habet
Supra rem, nisi sicut causa per accidens. Sacramentum antem non est causa gratiae per accidens tum quia non poneretur in
ejus definitione, cum tamen hic ponat Magister in definitione Sacramenti tum quia illud quod
est per accidens, non pertinet ad artem, in Porphyris Sancti autem Cap. de Sacramentis tractantes prae '' ' cis vel praecipue tractant de cau-
158쪽
salitate eorum respectu gratiae, patet, quia per hoc Sacramenta novas legis et veteris distinguuntur, ut dicitur in littera. Si autem et haec et illa tantum signarent gratiam, licet ista possent persectius ignare quam illa tamen non esset distinctio in ratione
causae, et non cauSae; non enim
esset distinctio, nisi per aliam et aliam rationem signandi, quod nullo modo tribuit rationem causandi. Qualiter ergo Sacramentum sit causa gratiae, ponitur Sic quia efficiens distinguitur dupliciter Uno nodo ex prer te essectus in dispositivum, quod inducit epfectum praevium, et in persectiVum, quod inducit essectum principalem. Alio modo ex parteemcientis, in principale et instrumentale. Instrumentum autem duplicem habet actionem, Unam e natura propria, aliam prout motum est a principali agente; et quando habet secundam, simul habet et primam, et per Secundam
attingit ad aliquid ultra illud, ad quod attingit per primam, alias
non esset instrumentum et illud ad quod attingit per Secundam, quae est ejus inquantum motum est, Vel instrunientum, aliquando est terminus principalis agentis, aliquando est tantum dispositio ad illum terminum. Ad propositum, aqua per Ormam Suam naturalem habet operationem propriam, scilicet abluere vel madefacere corpUS. Ulterius autem inquantum est instrumentum divinae misericordiae habet essectum ulteriorem, non quidem ad gratiam, tanquam eam attingat etiam in Virtute principalis agentis, sed ad dispositionem praeviam, quae in quibusdam Sacramentis est character in quibusdam est aliquis ornatu Sanimae proportionatus characteri. Si ergo Sacramentum instrumentaliter non agit ad gratiam sed dispositive, quia nec per actionem, quae est ejus tanquam instrumentum attingit illam, sed dispositionem praeviam. Et secundum istos istud est consonum
dicto Magistri in littora qui dicit
quod homo non quaerit salutem Sacramentis, quasi ab eis, sed per ea a Deo, haec enim praepositio a denotat causam agentem
per Vero notat causam instrumentalem.
a In istis quaestionibus ea una pianio, etc. Hic proponit octor sententiam D. homo quoad primum quaesitum, sicut et a sequenti exponit opinionem ejus quoad secundum Lege scholia in quibus
recte comprehenduntur conclusiones et asserta ejuS. Caeterum antequam ulterius pr0grediis D.cinclitis. mur, exponendi sunt breviter varii modi, ententia
quibus illa causalitas physica Sacramen modis. torum ab assertoribus defenditur, et reduci potest ad quatuor modos. Primus est D. Primus Thomae in . . . O. art. . et q. 27. D.'Thomin de Veritate art. . ad 3. et eum explicat Doctor in littera, nempe, Sacramenta au- Sare gratiam, non quod attingant physice entitatem gratiae quae creatur, sed producant aliquam di positionem praeviam, et dia V, I quasi necessitantem ad gratiam, ut cha ὀά2.2. Practerem in iis, quae characterem impri rem, inunt, vel ornatum quemdam spiritua ornatum.
159쪽
2κipiunt lem hanc efficaciam habent Sacramenta
impressam per modum instrumenti, ut elevantur per
communicationem virtuti impressae et receptae in ipsis Sacramentis, quae non est permanens, sed transiens. 3. Hanc defendunt omnes antiqui homi-c,pholus. Sue, Sque ad Cajetan uni Paludanus in .r' 'i'' Ἀ Capreolus H. arι. . conetu'sione 3. Ferrariensis 4 contra dentes, cap. I. Eamdem sententiam primam in-
Alemis. Venisse nostrum lexandrum lens. I. Part. q. d. m. 3. art. 5. et q. I. m. 8.arι 1. putat Soto citandu8, sed male, quia praedicto art. 5. docet Sacramenta causare gratiam, non solum disponendo, sed efficiendo. eundus Secundus modus defendendi hanc sen- - tentiam est Sotira. d. l. q. . art. 1. quidi. ut comprehendat duo extrema, nempe gra tiam non educi de potentia subjecti, sed creari, et Sacramenta habere respectu ejus Camare causalitatem physicam, dicit Sacramenta . 2 causare gratiam, quia causant gratum esse zz- attingendo non ipsam sormam, sed unio- si nem ejus ad subjectum, sicut homo generans alium hominem, non producit animam rationalem, quae creatur, sed ejus unionem ad subjectum, ac proinde dicitur generare hominem. Hunc modum censet probabilem Ledesma in . . . quinει.
.. Tertius modus est Cajetani 3 p. q. 62. modis art. s. et . ubi docet attingi ipsam eriti- η' 'Τ tatem gratiae, per Sacramenta. tanquam instrumenta physica causandi non per aliquam dipositionem praeviam, meque per virtutem receptam in ipsis, quae sit
causam principium actionis permanens aut tran- motum raten S, Sed per motum receptum a cau-' x. sa principali, per quem eleventur; hunc
motum . p. q. 18. art. . ita demum autem explicat, ut sit intentionalis et spiritualis, non peri modum usui instrumenιi, qua per actionem naturalem desertim perium praeceptivum agentis principalis, et intimat in ordine ad effectum. Unde autem dicatur intentionalis et spiritualis non suppetit, nisi per ordinem ad intentionem principalis agentis, et ad effectum qui spiritualis est.
Quartus modus defendendi est Suare Quartus 3 p. t. 3. disp. 9. ecl. 2. docet gratiam zareet. non creari, ecl. 1. et deinceps improbat
modum dicendi aliorum dicit etiam produci physice instrumentaliter per poten Causa tiam obedientialem, quae est Virtus quae potentiamdam inchoata agendi in qualibet creatura. ' hi ''
qua subjicitur primo agenti ut possit assumi ad Auemcumque essectum, qui alias non repugnat; et hanc docet esse principium agendi in omnibus instrumentis divinis, de qua sustus disserit tona.
1 inra partem dis'. l. seci . . Sunt et aliae sententiae in hac quaestione, quae videri possunt apud praelatos auctore et alios, quos infra citabimus pro conclusione Doctoris, et prout occasio dabitur. ea exponemus interim sequemur litteram ut jacet. SCHOLIUM.
Quoad secundam . . Thom ponit aliquam Virtutem Supernaturalem per modumontis ineompleti si in steri, in Sacramento, quas causa intrumentaliis physio gratiam, modo explicato, quod varii exomplis s- clarat. Similem Virtutem, sed diversi modo explicatam, ponunt D. citati ad tit hujus quaesti
Soeundum illam opinionem di a.
oitur ax secundam riumstionem. d. '' quod in Sacramentis est aliquasi i
Virtus supernaturalis, quae montantum est ordo ad issectum, quia Virtus semper nominat principium agendi principium autem actionis, ut probatur ra. Physic. est aliqua sorma absoluta. Qualis
160쪽
in per distinctionem. am Virtus,
iis quae est principium agendi, Sem-
supernatu per proportIODatur agenti agens
4. autem principale agit secundum
est,' iam. Xigentiam Suae formae ideo virtus activa in eo est sorma habens
completum esse. InStrumentum RU-
tem agit, ut motum in alio, et ideo competit sibi virtus ut proportionata motui motus autem est ens in completum quasi insmodium inter potentiam et Rc-
Toxi. 15. situm, . Physic et ideo virtus in-1d.m'.it,m strumenti, inquantum est hujus -
in modi habet esses incompletum, non fixum in natura, sicut Virtus immutandi visum est in more, inquantum est instrumentum motum in corpore: sed hujusmodienti imperfecta qu sunt in fieri, solendi intentiones communiteri nominari, eo modo quo Virtus in more ad immutandum visum dicitur intenti coloris. Virtus ergo Spiritualis, quae est in Sacramento, inquantum in Stru mentum est in eo quasi in fieri, tanquam in D incompletum sive intentionale. Et si arguitur, quod in corpore
non potest esse aliqua Virtus Supernaturalis, reSpondetur Secundum dicta, quod licet non possit
ibi esse virtus supernaturnii Secundum esse completum potest tamen ibi esse secundum esse incompletum per modum intentionis, sicut exemplificatur in multis. Primo quidem, quia Sic Sermo audibilis causa existens disciplinae, secundum Philosophum in principi de Sensu et Serisato, continet quodammodo intentiones ani mae, cujus conceptiones quodammodo exprimuntur per Sermonem. Secundo sic : Virtus artis est quodammodo in instrumento moto ab artifice. Tertio sic in motu corporis coelestis est quodammodo Virtus substantiae Separatae O- Ventis, Secundum Philosophos Quarto sic semen agit in virtute animas, ut dicitur . de Animalibus, et tangitur a Commentat Ore .
Metaph. cap. 2.sCHOLIUM. Impugnat quod diciti Thom ad primam
quaestionem, quatuor rationibus. Prima dispositio ad gratiam est terminus creationis, sed secundum . Thom creatura creare nequit Secunda, motus Sacramenti fit in instanti, o Sacramentum non potest agere nisi per motum Tertia, in Eucharistia nihil est assignabile, a quo attingi posset trans- substantiatio. Quarta, ponitur pluralitas sine necessitato Gratiam creari, praeter Scot hic. st d. 16. q. 2. tenent Alem. 2. p. q. s. m. 8.D. Bonavent. 2. d. 26. ar 1. q. 4. Richara. ibi art. . . . Capreo hic ad arg. Scot
contra . conci Major. q. 1. Palua. q. s. Ferrar. . contra genti c. 57. ωst. 1. P. q. 110. . 1.
num creationis, Secundum ipsum bΥhi .
et hoc ut dicit alibi maxime Verum est de Substantia corporea, cujusmodi est Sacramentum dispositi autem proxima ad gratiam, qualem ponit, est terminus creationis Minor probatur, quia illa dispositio est simpliciter sor-m supernaturalis, et inum libottalis aeque non est ducibilis de