Joannis Duns Scoti doctoris subtilis, ordinis minorum opera omnia, Volume 22

발행: 연대 미상

분량: 740페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

Quid educi

de potentia materiin. Suece&Sio informae iatroducti

one.

ex duplici

capris provenit.

potentia naturali subjecti recipientis aeque etiam subjectum est in potentia obedientiali ad

quamcumque talem Ormam. Item ista e dispositio respectu gratiae, cum Secundum pSUm, sit necessitans respectu gratiae, quando non est impedimentum in Suscipiente, sequitur quod simul

fiant in anima non indisposita ista dispositio et gratia ista ergo dispositio sit in instanti, si uia et

gratia. Ioc etiam patet, quia non est successio in inductione alicujus Iormae, nisi pene parte mobilis, vel penes partes ipsius sormae neutrum autem est hic Primum non, quia subjectum est indivisibile. Secundum non, quia tunc gradus formae non possenteSSe, nisi talis dispositio uret continue major et minor Sed possibile est in aliquo suscipiente Sacramentum, minimam dispositionem induci, sicut et minimam gratiam infundi ad istam autem gratiam non requiritur, nisi minima dispositio non est ergo ibi

Successi pene gradus, Secundum

quos dispositio successive inducatur.

Patet otiam tertio illa propositio, quia instrumentum non agit, nisi in virtute principalis agentis ergo si instrumentum non potest agere, nisi in tempore ad istam dispositionem, Sequitur, quod Deus aget in tempore, Vol

quens Videtur inconveniens tum propter infinitatem potentiae agentis tum propter Summam 3pacitatem suscipientis non haberitis contrarium. Si ergo supponatur

Tom. XVI.

possunt na reactionem instanta

neam. 5.

ex istis tribus probationibus, quod illa dispositio praevia ad gratiam,

quam ponunt, inducatur, Vel induci possit in instanti. Sacramenta autem non OSSunt actionem suam in instanti, probatio, quia communiter in Sacramentis requiruntur Verba multa,

ut patebit insorius illa autem

non possunt habere esse in instanti, ergo in tempore, quare nec agere actione Sua naturali, ergo nec Supernaturali, quia nec Secundum OS, quando instrumentum habet actionem excedentem Suam virtutem, habet etiam actionem propri m.

Si autem fingatur aliquam unam syllabam totius orationis instrumentalis habere esse in instanti quod ideo sicli est, quia Ormatio hujus syllabm est cum motu locali aeris et motus non Stin instantii adhuc non Salvatur 6. Physic pr0 positum, quia aut illa esset prima syllaba, aut ultima, aut intermedia; quaecumque ponatur, o quo illa habet actionem et dispositionem illam, quae causatu Pin instanti et nulla alia sequitur quod illa sola uinceret et inter

omnes alias haberet rationem Sacramenti, quia Omnes alis praeter illam, nec instrumentaliter, nec quocumque modo agunt dispositionem illam praeViam, quod est inconVeniens, quieti in tali oratione Sacramentali nuda syllaba ponitur Sacramentum, sed tota oratio. Quod si ultra fingas ultimam syllabam esse instrum Jntum completivo et habere actionem istam, quae attribuitur Sacramento, non 10

162쪽

LlB. IV. SgΝTENTIARUM in Virtute propria, sed in virtute Omnium praecedentium sicut ultima gutta in Virtute omnium praecedentium cavat lapidem8. Physic. Text. 23. hoc nihil est nunquam enim in ultima talibus ultimum completive causat . Q essectum in virtute praecedentium, ph .d: misi vix praecedentia derelique-ν Rm runt aliquam dispositionem prM- viam ad illum terminum hic autem syllabae praecedentes, nullam dispositionem talem relinquunt ante ultimam; ergo, etc. Item in aliquo Sacramento, Scilicet Eucharistiae non videtur ista causalitas esse possibilis, et hoc sive loquamur de Sacramento pleno scilicet Eucharistia jam con- Secrata, vel de ipsa consecratione Sacramentali, quae est via ad Sacramentum .mam primo modo loquendo, Species illa panis non Vi- detur esse causa instrumentalis attingendo essectum, scilicet exi

stontiam realem corporis Christi,

Nihil εst neque aliquam dispositionem indRuehasti,tia illum essectum. De consecratione

V . '' etiam patet, quia illa Verba pro-kiάπα. reta non attingunt transubstan- ἡάζ tiationem, quae est terminus prin-phyhiopo cipalis hujus consecrationi S cum

illa transubstantiatio non fiat nisi virtute Dei infinita quod aeque

vel magis patet, quam de creatione neque attingit aliquam dispositionem praeviam ad illam tran- substantiationem, quia aut illa dispositio esset in pane aut in Christi

corpore, neutro modo potest dari. Non enim in corpore, quia jam non esset dispositio nec in pane, quia cum illa dispositio esset necessitans ad transubstantiationem esset in eodem instanti cum tran-

substantiatione, et tunc in illo instanti esset panis, quia quando est dispositio, est et ejus subjectum simul ergo esset panis in eodem instanti, in quo est illa dispositio et transubstantiatio, quod includit contradictionem. Similiter pura fictio videtur esse quod per

ista Verba ioc est enim corpul meum,

magis alteretur realiter panis, quam per alia verba prolata, scilicet iste panis est albus, et hujusmodi, cum sonus non habeat virtutem aliquam ad causandum alterationem realem in pane.

Posset etiam argui ut prius, quia cilla verba Sacramentalia habent esse in tempore, ergo et actionem suam praecise in tempore. Illa in utem dispositio ad Eucharistiam, si iungatur. non poteStponi causari in tempore, propter

similes probationes, Nus Supra tacta sunt in secundo argumento. In proposito etiam est ratio Specialis, quia Verba consecrationi S Eucharistiae non possunt habere actionem respectu transubstantiationis seu dispositionis necessariae ad transubstantiationem, quia non prius agunt circa paSSUm, quam tangant ipsum secundum eos, et

secundum Philosophum 7. Physicor. Text 24.

de simultate agentis et passi. uncautem in instanti completae prolationis nondum species illorum Verborum clangunt speciem sanis, quia multiplicatio soni et Sensatio non sit nisi in tempore, Secundum hilosophum in de sensu et Sensato, dubitatione penultima ergo per tempus post instans ultimum Ompletas prolationis Verborum, nondum transubstAntistii, facta est,

163쪽

DIST. . QUAESTIO V. 14 nec dispositio praevia ad cipsam; ergo panis per totum illud tempus permanet, quod est contra communem opinionem de Eucharistia. 7 Quarto arguitur d), quod ista opinio ponit pluralitatem sine necessitate, quod est contra doctri-

Texi 50. nam Philosophorum, patet primo Tmi. 48. Physicorum de opinione Melissi eti. .c ejus commendatione ultra 'Anaxa- , h. ' goram et 3 de Anima et 8 Phys quod

2 4ώ pnatura nihil facit frustra Semper

x'' enim, si sufficit paucitas ad salvandum apparentia, est magi ponenda sed talem dispositionem flori in

Sacramentis, omnino Viidetur Superfluum nec hujus pluralitatis videtur esse aliqua necessitas, ut patet in Eucharistia, quia purissima fictio videtur esse, ponere ibi aliquam dispositionem praecedentem, Vel inter species pani S, quae sunt Sacramentum, et inter existentiam torporis Christi quae est res signata. In aliis etiam Sacramentis hoc probatur, nam in illis, quae non imprimunt characterem, nulla necessitas videtur ponendi illam di Spo Sitionem, quae dicitur ab illis ornatus. Prim, hoc Videtur es- Se contra communem doctrinam Admis, heologorum. In quibuscumque

nim Sacramentis imprimitur di- '' spositio ad essectum principalem,

si propter obicem in suscipiente

non causatur tunc issectus princi prelis, cessante obice sussici dispositio ad illum essectum principalem, apparet Sacramentis imprimentibus characterem, quae propter hoc non sunt iterabiliaisos in motae poenitente, cessante stotione, nihil est quod suinciat ad essectum verae poenitentiae, alioquin non oporteret talem ficto conseSSum de eisdem peccatis alias confiteri ergo in tali Sacramento nuda imprimitur dispositio, quasi necessitans ad effectum Sacramenti.

b Contr istam opinionem, etc. Im I.

Impugnat

pugilat Doctor Sententiam D. Thomae qua- praemissam

tuor rationibus. Prima St, quod crea Primatura non possit creare, ne instrumentali 'x ' ter quidem, etiam ex D Thoma, ut patet quaestione prima hujusci quae propositio ec ratione speciali extendituri ad sub Creatura stantiam materialem, quae in SSendo de crearo pendet a materia, et cujuSmodi St Sacra talitae. mentum institutum in materia sensibili: sed dispositio proxima ad gratiam, siVesit character, Sive ornatu supernaturalis, est terminus creationis, ergo non attingitur a Sacramento Minor patet, qui dis Character, positi illa est simpliciter supernaturalis, maius

simpliciter

quaelibet talis seque non est ducibili e supernatu- potentia naturali subjecti, et aeque etiam Subjectum est in potentia obedientiali ad quamcumque talem formam; ergo est Simpliciter supernaturalis Additur autem simpliciter, nil distinctionem actu Supernaturalis, qui licet sit supernaturalis, non tamen in eo gradu quo habitus, ut patet ex lociore in dist. s. d. mari ergo formam supernaturalem quoad Sub Stantiam, non negaVi Doctor, ut patet hic, et alii. in locis, ut 4. prologis Ad quoestionem, et sepe per totam Dari quaestionem, et q. . in s. d. I. . . supsenatu-

in . d. 3. . . iura. d. 23. et deinceps ' Pusque ad I2. ubi agit de habitibus in 'vbβι oti . fusis in . d. 49. q. 11. t ne diffficultas filat de acti in I. d. 23. Aliter patet, etc. dicit actum vide intusae et acquisitae distingui essentialiter, et dist.

164쪽

Explicatur probatio. RssponSio. Utitur probations ad hominem

principio

asserto.

D. Thom. definitia ordino ad subjectum

Supernaturalitatem. Doctor

in ordine ad agens, non ad subrectum.

24. idem asserit de actu charitatis infusae et acquisitae, prout optime notavit Scholiastes, ad locum citatum in . . protogi. Et de his actibus ac aliis habituum inlusorum, dicit ita eos fieri a suis principiis,

ut alio modo virtute naturali intellectus aut voluntatis produci non possint, unde in hac quaestione non est controverSia quantum ad mentem Doctoris. Difficultas tamen offertur circa illam probationem minoris, qua probat Supernaturalitatem illius dispositionis, ex eo quod ad eam non sit potentia naturalis in subjecto, ex qua educatur, Sed tantum obedientialis, quo repugnat ejus principiis, in locis jam citatis, ubi expreSSe asserit, in nobis dari inclinationem naturalem passivam, ad formas Supernaturales gratis et gloriae. Sed respondetur hanc probationem Sse ad hominem ex principiis conceSSis, nam licet hinc inde utraque schola admittat formas supernaturales quoad substantiam, et in ratione absoluta, per ordinem tamen ad extrinsecum aliter et aliter definiunt illam supernaturalitatem. Thomas 1.

p. q. l. a. i. q. 12. art. 5. q. q. art.

5. ejusque discipuli docent illam supernaturalitatem desum in ordine ad subjectum, quatenus non supponitur in ipso inclinatio naturalis ad formam, Sed tantum potentia obedientialis ; nos autem cum Doctore id negamus, sed desumendam esse tam potentiam obedientialem, quam supernaturalitatem formae in ordine ad agens, quia ergo illa controversia non est hujus loci, ideo sumit rationem Supernaturalitatis ex mente D. Thomae, non autem ex principii a se assertis alias, vel secundum ipsa, ut patet infra dist. 14. et in dist. 49. q. l. et in . d. 14. . . ubi colligitur elevationem potentiae non fieri per formam, qua forma est, sed qua principium agendi. et in locis supra citatis, ubi exponit supernaturalitatem respective ad agens Unde mihi videntur quidam ex OStris, ut Tartaretus, et post eum alii, non recte interpretari mentem Doctoris hic, quasi illa probatio minoris esset ex principiis assertis ejus, vel ex mente ipsius vis ergo hujus rationis consistit ad hominem, in eo quod quacumque ratione dicatur gratia flon produci immediate a Sacra mentis, quia est terminus creationis; eadem ratio probat etiam ornatum illum non produci physice a Sacramenti S. Respondet errariensis ex Capreolo in 4. . . quod forma dicatur supernaturalitas in duplici gradu. Nam quaedam est talis, ut nullo modo attingi possit Virtute creata, neque innata, neque Superaddita, neque consequenter educi deIpotentia materiae, talis est gratia. Alius autem gradus est quando forma attingi potest, saltem virtute superaddita, ac proinde educi de potentia materiae et hujus generis est character. Disparitatem assignat infra ex propria sententia, quia gratia est supra totum ordinem naturae, et conjungit nos Deo, ita a solo Deo produci potest character autem, qui est dispositio ad gratiam, non est Supra Ordinem naturae, imo est infra aliqua materialia sui generis, nempe, actum liberi arbitrii, qui disponit ad gratiam, et est supra characterem persectione, ideoque non est inconveniens, ut a Sacramento instrumentaliter producatur, cum aliquid sui generis virtute naturae producat. Contra, haec solutio quoad primum petit principium, et distinctio adducta quoad evasionem conficta Videtur, neque respondet ad probationem minoris. Quaero enim unde colligatur supernaturalitas gratis aliter, nisi in ordine ad subjectum, in quo tantum supponit potentiam Obedientialem, sed perinde character etiam, et

Responsio Farrar et

Capreoli. Duplex

Petit principium ia

165쪽

DIST. I. QUAESTIO V.

perinde supponit poteritiamo dioentialem

solam.

Sol Deo

inhiicitur

Dotentia obedientialis.

ralis

icitur.

Ratio

persectione petitan a valet.

ornatus ille supponit potentiam obedientialem in subjecto, quia naturali non admittitur ab ipsis, nisi ubi datur etiam agen naturale, quod educere potest illam potentiam ad actum in reliquis conveniunt gratia et character, in esse formae spiritualis accidentalis in genere. Unde sicut potentia obedientialis immediate subjicitur Deo agenti et soli loquendo de ea quae est mere obedientialis ut excludatur instantia de potentia vi-iali in ordine ad suum actum Supernaturalem, qua vitalis est et naturalis in ita potentia obedientialis ad characterem soli Deo subjici debet sicut et quae est ad gratiam, quia perinde character dicitur a Deo produci et insundi sicut gratia, si Spectemus principia revelata, ut infra patebit perinde etiam gratia dicitur causari a Sacramentis. Sicut character. Ex ratione autem non suppetit aliquis diversus et notus modus causandi utrumque; ergo soluti praedicta videtur omnino libera, et merito a quibusdam discipulis D. Thomae non probantur principia ad

quae reducitUr.

Deinde disparitas petita ab ipso errariensi, quoad excessum persectionis, informa nihil concludit in primis non

admittitur gratia esse supra totum ordinem naturae, ne quidem in genere sormae accidentalis, quia juxta principia no-Stra gloria et actus supernaturalis ruitionis in patria est persectior in entitate, et persectius conjungit Deo, quam ipsa

gratia. Et dat etiam opposito juxta sententiam asserentis, et eorum qui gratiam esse dicunt participationem divini esse, et distingui re a charitate, non probat intentum, quia etiam quae inserioris sunt gradus, aliquando exigunt ex natura Sua

superiorem causam, et materia prima,

quae ου impersectior forma, petit ex peculiari ratione produci a Deo solo, quia est primum subjectum quod ergo gratiae sic conveniat produci, non colligitur ex persectione ejus, sicut per illam, nec absolvitur omnino a subjecto,

quin ipsi insit per modum inhaerentiS, et accidentis de reliquo nihil convenit

ipsi in genere, quod non conveniat character in ratione formae supernaturaliS. Et confirmari potest per exemplum da Conlimnatum, qui acius Supernaturales sunt persectiores, quam character educuntur tamen de putentia naturali subjecti, non ita character ergo id non est ex persectione. Deinde instantia de charactere et acti 9.bus. libero arbitrio, non est ad propo d. ''situm agitur enim de dispositione natu ' τὸ '''rali necessitante ad gratiam, quali es b,

character ex praelata sententia, ad quam Moludi ur.

non habet proportionem dispositio moralis et impetratoria, ut Sunt actus, qui supponuntur ad justificationem, quia prior dispositio majorem connexionem habet cum Orma quam secunda ergo magis exigit produci a causa producente ipsam formam, quam haec, neque consequenter ex modo producendi hujus sequitur Odus producendi alterius esse idem. Consequentia patet quoad primam partem, quia quod physice conjungitur cum sorma, magis est ipsi conjunctum re et causalitate, quam quod moraliter tantum conjungitur Patet eadem consequentia quoad secundum, quia dispositi naturalis et moralis solum aequivoce conveniunt, quia unum habet esse tale ex natura rei, et inferre, necessitando ad formam, aliud vero secundum rationem tantum et ex instituto infert formam. Confirmatur ergo rati Doctoris, quia confirma

neque Scriptura, meque Patres tribuunt non dari

ornatum.

ullam efficaciam Sacramentis nisi respectu gratiae aut characteris, in iis quas

166쪽

imprimunt characterem ergo ornatus ille sine undamento SSeritur. 10. Dices asseri ornatum, vel dispositionem Noe usi, aliam respectu gratiae, ut Salvetur pro-' η' μ' prietas causandi in Sacramentis, ut tribuitur eis per Patres et Scripturam, quia cum in eis nequeat salvari haec causalitas per immediatam productionem gratiae quae creatur, debet saltem quoad aliquid prius disponens Salvari. Contra, ornatus et character sunt di-Versae formae ergo nequeunt Sse dispositio necessitans ad eamdem formam. Consequentia patet in Physicis, ubi invenitur semper dispositio unius rationis ad formam unius rationis, qualis est gratia. Secundo Patres et Concilia illam etfiicaciam Sacramentorum exponunt in Ordine ad ipsam gratiam, ut terminum; ergo si proprietas salvanda est, potius dici debet ipsa gratia immediate attingi. Tertio, in Sacramentis quae imprimunt characterem assignantur tanquam diversi essectus Sacramenti gratia et character, ut patet ex Florentino et ridentino citatis, et in ordine etiam ad diversos ensectus. Quarto, neque character, neque quod-

C.u cumque aliud est dispositi ad gratiam

a.d...it,h, 'O'38itans physice ergo non salvaturpby io' causalitas physica Sacramentorum reSpectu gratiae per ipsa Anteceden probatur, quia character potest esse in icto sine gratia, et etiam cum seceat desinentegratia, sed ultima dispositio necessitans ad sormam ponitur simul cum forma, et tollitum sublata forma; ergo character nequit esse talis.11. Dice quantum est ex V characteris

thu ultim disponi subjectum, nisi adsit ali-

' quod impedimentum , contra, ultima diS- positio in gradu necessitante et Simul taneo cum forma non compatituri cum

Floranti Tridenti

Eissctus in

mediate

impedimento sormae ergo cum character, Dispositio

ut constat certo, compallatur cum Impe compatitur

dimento, non est diSpositi necessitans impwdim4n- physice . . Quod si dicas disponere aliquo modo Responsio. m0raliter contra, ergo Sacramentum pro 'i. '' ducendo characterem non producit physice gratiam. Patet consequentia, quia es- sectus mediatus nequit aliter reduci incauSam remotam, quam reducitur in causam proximam, sed proxima est character respectu gratiae, qui tantum moraliter causa proximam ergo Sacramentum nequit aliter cauSare quam moraliter, Si

ve producat physice characterem, sive a ' et:

moraliter tantum. Confirmatur secundo, haec dispositio ad 12. gratiam vel exigeretur a natura sormae, sesssitas Vel ex natura subjecti, vel ex natura cauta δ' sae essiicientis instrumentalis. Non primum, quia in contritis persecte et justificatis extra Sacramentum habetur gratia sine tali dispositione ergo non petitur ex natura formae. Non ex natura subjecti, quia anima est de Se capax gratiae, quatenus imago Dei est, capacitate physica, et recipit saepe gratiam sine tali dispositione, ut patet ex primo membro, quod esset salsum, si talis dispositio esset physice necessitans, ac proinde naturaliter prius gratia tanquam forma posteriori; sed non datur posterius naturaliter sine suo priori, ut patet ratione dependentiae, alias esset posterius naturaliter, et non esset, patet in forma ignis et sua dispositione ultima, Verbi gratia, calore ut octo gratia autem datur Sine charactere vel ornatu.

Tertium etiam dici nequit, quia nulla efficacia tribui potest Sacramento ut est

cau8 gratiae, nisi prout necessaria est ex parte gratiae ut sormae producendae, aut

subjecti, ut disponendi ad talem formam: ad neutrum horum exigitur universaliter

167쪽

13. Secunda ratio

talis dispositio, ergo neque Virtu productiva ejus phySica. e Item ista dispositi respectu ratiae, etc. Haec St Secunda ratio Doctoris.

pyi ipuis quae summari in hoc versatur illa dispositi ad gratiam sit simul cum gratia, atque adeo in instanti sed Sacramentum non potest producere aliquid in instanti physice ergo neque illam dispositionem producit physice. Dispositi majorem probat tripliciter Primo,

;. z. luna est impedimentum in suscipiente. sit - simul cum formari gratia autem sit in in--u si stanti sed in anima nullum est impedi

ta ' . . .

iasianu. mentum respectu diSpOSitioniS, ergo, etc.

ciuis Secundo probat, quia non est Successiora '' in productione sormae nisi secundum paristia: toti in mobiliS, Vel penes gradus, et partes ipsius formae, id est, quia mobile habet diversas partes secundum quas aliter et aliter applicatur ad causam efficientem,

vel quia forma est divisibilis, eae 6. Physicorum. Non primum, quia subjectum

hie est indivisibile. Non secundum, quia ad minimam dispositionem induci potest

gratia, etc.

gis..iu Pro intellectione hujus minoris, non est ' Σ1' sensus Doctoris quod gratia non sit divisibilisn hoc enim repugnat sormae homogeneae, quae potest intendi, ut est gratia stripsum in variis locis, ut patet de gratia Christi quam dicit esse intensissimam , et gratiam baptismalem infra docet majorem et intensiorem esse, quam querit gratia data per Circumcisionem. Loquitur de dispositione in ordine ad formam, ad quam disponit, quae aliquando in determinato tantum gradu intensionis disponit, sicut calor ait ignem non in quocumque gradu remisso disponit, sed in intenso.

quando autem forma disponens est talis potest contingere secundum aliquos gradus insit, ut remissos. Sine eo quod

insit sorma ad quam disponit, ut calor ut tria, Sine igne, etc. Talis non est dispositio haec ad gratiam, quia quicumque gradus tormae disponentis sufficit ad intusionem gratide ergo potest simul dispositio et gratia fieri in instanti, quod est intentum ejus.

Tertio probat, quia instrumentum non agit nisi in virtute causae principalis 'rgo si instrumentum nequit agere nisi in tempore, Deus etiam non potest agere nisi in tempore et successive ad effectum instrumenti, quod est absurdum ex duobus : primo ex infinita virtute Dei, cui nulla resistentia, et ex parte subjecti est proportionata ; unde ex Philosopho supra in 1 quoestione hujus citato, si Deus immediate moveret coelum, moveret in instanti ob infirmitatem virtutis tum Secundo I ropter summam capacitatem subjecti non habentis contrarium. Insinuat hic causas ex quibus contingit successio in motu, nempe ex repugnantia passi, et limitata virtute agentis, ad quae reducuntur reliquae assignatae a Commentatore is capite de Vacuo, ut ipse recte probat intra dist. 43. quoest. 5. Vide etiam ipsum in 1 dist. 2. qu est. l. ad ultimam in ' dist. 2. quoest . . ad 4. Item in . dist. 4. 3 Maria fuit vere mater Dei, etc.

ubi optime exprimit quomodo Maria cooperata fuerit in instanti ad illam actionem generativam Christi secundum carnem ex Superveniente Spiritus sancti vir

tute.

Probata ergo majori, probat minorem, quia Sacramentum est quid successivum ut includit saltem formam verbalem pri0 ipoli' successivam, ergo nequit eSSe aut agere, nisi in tempore, actione reali naturali ergo neque actione supernaturali secundum ipsos, quia haec non competii instrumento, nisi ut simul habet actionem naturalem.

15. Probationiinoris

168쪽

agit

Euccessivo tantum. Impugnatur.

Argumenti difficultas ad duoroducitur. Primum. Existentia realia

causae

requiritur ad actionem realem. Secundum. 16. Confirmo Forma

Si dicas unam syllabam posse esse in instanti et causare illam dispositionem in eodem instanti, hoc in primis est salsum, quia etiam syllaba successive formatur cum locali motu aeris ; et eo dato, Vel esset prima, vel media vel ultima, Verbi gratia, et Sic seorsim smata haberet eumdem effectum quod est salsum, quia

nec sensum 3cramentalem, neque rationis sola pars habere potest, neque dictionis syllaba. Si dicas in virtute praecedentium cauSare, sicut ultima gutta in virtute praecedentium cavat lapidem, ex Philosopho . Physicorum hoc etiam salsum est, quia sic reciperet aliquam Virtutem a prioribus, vel certe relinquerent post se aliquam dispositionem, in cujus Virtute cauSaretur

terminus.

Hoc argumentum torsit adversarios, et perinde concludit contra Omnes modos praelatos.

Pro majori autem claritate et evidentia ejus, advertendum quod consistat in duabus propositionibus. Prima est quod ad causandum aliquid physice, requiritur existentia causae, ut per se notum est, sive in se ut excludatur controversia in sive in alio, quod sit virtus ejus, vel quod in virtute ejus causat, sicut aliqui dicunt patrem mediante

Semine generare, etiam quando non St, et accidens separatum in Virtute substantiae generare.

Secunda propositio est, quod Sacra mentum nihil causa quando est, nihil etiam substituit quod in virtute ejus causaret, unde equitur conclusio, quod non sit causa physica sui effectus. Minor autem probatur ex ratione illa Ductoris, quia Sacramenti forma nequitesse nisi in tempore. Confirmatur itaque ratio hoc modo sor-ma non secundum sonum realem et

naturalem est undamentum proximum Significationis sacramentalis, sed prout ex instituto significativa est Verba enim Significantia ex usu et impositione assumpsit Christus in tormis Sacramentorum. Unde Tridentinum ess . . de peccato originalis an . . dicit formam aptismi erificari in remissionem peccatorum in insantibus, alias esset salsa, si in eis non supponeret peccatum originale. Idem Mileuitanum can. 2. Africanum eap. II Diospolitanum art. 5. quod argumentum mirum in mο- dum torsit Pelagianos, ut patet ex Augustino lib. 1 de peceat merit et remin. cap. n. 18. 20. et 30 de gratia Chri si lib. 1. cap. 33. Hac ratione Florentinum docet Sacramenta constare rebus et Verbi S, quae Significativa sunt. Hinc Doctores universim admittunt mutationem substantialem insorma quoad sensum, nullum sacere Sacramentum hinc forma Poenitentiae ex

Tridentino sess. 14. cap. 6 et can. . si

gnificat actum judicialem per modum sententis sic dicitur forma Eucharistiae

esse demonstrativa, Extremae Unctionis deprecatius, etc. quae Sunt affectiones sormae, qua Significativa est praecise . Quibus suppositis, Sic argumentor Sacramentum non completur donec perficiatur sorma ejus quoad Sensum completum et Sacramentalem ergo ante prolationem integram formae, nihil causat Sacramentum, Sive Sit character, Sive ornatus, sive gratia ipsa ejus essectus sed repugnat compleri formam Secundum prolationem integram, donec omne partes substantiales se invicem determinantes ex qua determinatione, quae est assectio vocis qua significativa est, consurgit sensus completus formae' integre proserantur. Hoc autem non contingit ante ultimum esse formae, Sed instans extrinsecum prolationi ergo nullus effectus Sa-

ut significat

est sundamentum

significatio

et virtutis

Di polit. Augustin.

Florent. Mutatur forma ut significat. Forma

Iudicialis.

Sunt affectiones significatio

nis.

Non fit

Sacramentum donec

compleatur

Completur

169쪽

cramenti ante illud instans extrinsecum completae prolationis habetur. Consequentia est manifesta, quia ante illud non

completur Sensus formae sacramentalis.

Exemplum. Exempli gratia in sorma Eucharistiae non ponitur corpus Christi sub speciebus panis, quando profertur, Hoc est praeciSe, alias si obmutesceret Sacerdos ad reliqua duo, vel non diceret ea sensibiliter, ndhuc Mnsecrati esset sacta, quod salsum est. Item, in forma aptismi. Si proserret minister illa verba, Baptizo te, Sine invocatione Trinitatis conserret gratiam baptismalem quod nullus dicit, ex

ratione jam praemiSSa. 18. Ex qua nullo negotio evacuantur solu- η ' tiones adversariorum. Respondent enim quidam, quod gratia seu essectus Sacramenti, producatur pro aliquo tempore indeterminato ante instans extrinSecum, quo,ii, desinit Sacramentum. Alii respondent pror PQR 'φ' tempore determinato, quo ultima particula prolationis verborum durat produci. mas amori mpQnSione bene impugnat Pater Vas--PAEDRx quecto 2 mra parte, disputo t. 32. cap. 4. quorum impugnatio apud ipsum coriiridi Videri potest. Neque consequenter loquun-ς M. tur qui dicunt gratiam creari, quia sic tota simul producitur vel ergo tempore determinato vel indeterminato ante instans prolationis producitur gratia SucceSSive, sicut sit ipsa prolatio formae succesSive et concomitanter se habent prolatio sormae quoad ultimam particulam, et productio

gratiae.

.., . Sed hoc in primis est salsum quia om-

eliin ur nis essectus supponit suam causam in eε- se saltem prius natura forma autem ut prolata integre et sensibiliter, est causa gratiae ; ergo productio gratiae nequit se habere concomitanter ad prolationem sormae secundum aliquam particulam prolationis. Patet consequentia, quia donec proferatur integre forma, nequit concipii esse, etiam ut prius natura gratia si Vero gratia producatur simul cum prolatione successiva ultimae particulae formae, ergo sunt simul in fieri gratia et forma Donse

ipSa, quia donec compleatur prolatio sor forma, non

mae, nunquam concipitur forma in laeto

e8Se ergo neque ut causa prius natura suo esse tu. Imaginatio autem haec, quae est de O '- .

. . . Imaginatio

tu, et Suo termino nequit trahi ad cau- fassa et

sam et effectum, quia Sicut motu est cohaerens.

actus productivus termini, Sic etiam terminus simul mediante motu sit successi-Ve, Sicut ipse motus, ut patet in calefactione et calore, quia motus nequit esSe aut concipi sine suo termino, a quo pecificatur causa autem supponitur ad es- sectum in completo esse, nec ab e Specificatur, neque dependet in ullo genere,

sed e contra.

Secundo peto quid salvet dicere gra Solutionistiam produci in tempore determinat aut Rhin' indeterminato ultimae prolationi magis, quam si dicatur produci toto tempore prolationis, atque per alterum ' perinde etiam Sequitur essectum Sacramenti supponi ad formam, quia donec compleatur quaelibet pars substantialis sormae, non est forma in sensu sacramentali, qui ut completus praeexigitur ad essectum, quia, ut dicitur,

significando causa et continet suum μssectum. Unde sicut ponendo corpus, nisi ponatur anima unita, non ponitur homo, sic ponendo quascumque formae particulas donec ponatur ultima substantialis, non ponitur Orma, ut est causa Sacramenti, alias enim sublata illa particula maneret Orma et essectus ejus, quod est

salsum.

Sequela tamen probatur, quia si gratia producitur, quoad liquem gradum

sui, aut e totum antequam compleatur

integra prolatio et sit ille gradus productus in prima parte temporis determinati

170쪽

aut indeterminati , pars autem formae, quae in sequenti profertur B tunc A supponitur ad B, ergo subtracto B, manet A, et sic manet subjectum sanctificatum per illum gradum quantumlibet minimum; ergo virtute sormae utrumque recte sequitur, quod est absurdum unde sequitur utramque solutionem magis ludere in verbis ambiguis desitionis et inceptionis entis successivi, quam sustinere undamentum oppoSitum, aut evacuare difficulta

tem.

20 Quod patet tertio, resumendo quod Su- δ' ἡ es.' pra praemissum est de significatione sor- . tu . n M, quia licet 0rma quoad sonum materialem, qui est undamentum remotum significationis, et efficaciae sacramentalis, quam habet ex institui Christi, sit successsiva quantum tamen ad significationem complexam, quae est ex partibus, prout se mutuo determinant, non est Successiva, raei permanens et tota simul,

formae non quia haec significatio propositionis mon

os . . .

significatio Straggregati partium Seorsim sumpta-P' 'μφ' ,um, quoad id, quod absolute significant, hoc enim materiale est, sed consistit in unione praedicati ad subjectum, secundum limitationes adjuncias et deinr- minationes ; ergo non ponitur Sensus completus, qui est undamentum e ficaciae sacramentalis , nisi in instanti completae prolationis, in quo partes se mutuo determinanies integre receperunt GSe, et pro quo sensus completus formae haberi primum potest in aliis et de quo instruendi sunt recipientes Sacramentum, ut supra exposuimus ex Patribus, quia instructio, quae ex forma Sacramenti haberi potest, tum primum incipit, quandosorma est complete prolata, tunc autem non est sorma secundum suum rase reale,

quia transiit completa prolatione ergo nequit tunc causare aliquid physice ex majori supra praemissa. Respondent alii ad idem argumentum ri .

v v Responsio

concedendo totum quod praetenditur, aliorum. nempe essectum Sacramenti causari in instanti supposita prolatione sed aliter et aliter. Nam quidam dicunt in instanti extrinseco, in quo verum est dicere, jam prolati non est, aut forma Sacramenti, et ante hoc immediate suit et ita respondet Sotus in . distinet. . quorat. 2. ar Soto. tici lo . et declarat exemplo in generatione substantiali nam calefactio, per quam producitur Orma ignis, tunc producit formam ignis, quando in instanti

extrinseco jam non est motus. Hanc responsionem non omne apprObant, et merito, quia neque exemplum est verum, neque est par ratio, AE etiam Moius non

admisso iussus enim ad hunc modum ria

philosophatur, ut motus sit causa m. isti miniciens alicujus termini ut principium principium. quo vel quod, sed Via in terminum, seu monactus productivus neque ullus unquam Imani, dixit mrmam substantialem produci per

motum calefactionis tanquam cauSam em nom.

cientem, sed Vel a calore vel a sorma ignis generantis, juxta varias in hac quaestione sententias; et dato, ut dixi. opposito motus calefactionis relinquit post se calorem in subjecto, mediante quo, ut quidam volunt, efficitur sorma ignis, tanquam Virtute proxima, vel certe ut dispositione ultima necessitante adsormam ignis, determinatur ejus productio a quacumque causa fiat, sive universali sive particulari. Sed prolati formas praeterita nihil post se relinquit reale, per quod causaret es- sectum, vel ad illum determinaret et quod praeteritum est, comparatum ad instans praesens producendi effectus perinde se abet ac si nunquam existeret, quia tam proprie non est, sicut quod nunquam extitit, Vel suturum erit quantum ad praesens ergo etiam aeque repugnat ipsi causare physice, sicut ei quod nunquam extitit.

SEARCH

MENU NAVIGATION