장음표시 사용
231쪽
Rom. S. 31. creatura rationalis in gratia condita.
et 41. et inra dist. I. quoest . . qua dicit electum ordinatum esse ad gloriam prius, deinde adi gratiam, et dist. 44. de lege universali omnem glorificandum prius esse gratificandum, dist. 46. circa illud Apostoli, Deus vult omnes homines salvos eri intelligendum esse de Voluntate antecedenti et distributive. Sic etiam supposito, quod finis principalis creationis creaturae rationalis uerit gloria, ad quam determinavit Deus merita tanquam medium, quae Supponunt necessario gratiam Sanctificantem, quae est gratia adoptionis, non videtur ratio unde damum et Angelum non diceret creatos in gratia fuisse, atque ut ipse intra negat de potentia ordinaria dari sta-ium medium inter justum et peccatorem,
post lapsum saltem quod addere videturne praejudicet pinioni Magistri), neque
posse dari tale medium secundum leges divinae sapientiae, ita etiam neque ante lapsum datum suisse tale medium, magis consentaneum est ejus principiis assertis,
sicut in legibus divinae sapientiae, quibus
status gloriae et reprobationis regulatur, non datur medium inter electum et reprobatum Sicut ergo creatura rationalis sui creata
secundum voluntatem universalem in ordine ad gloriam et finem supernaturalem principaliter, et hoc secundum leges divinae sapientiae statuentis media ordinata ad talem finem, vel sufficientia vel efficscia: ita etiam debuit suisse creata cum his
mediis secundum easdem lege8, quarum determinati non videtur admittere ia- tum medium purae naturae, qui non conducit ad finem praefixum et videretur Superfluus.
Sic ergo interpretor secundum hanc partem ea quae in intra habet potentia vero Ordinata, etc. conducit ad hoc congruentia quam assignat inra dist. 23. 3 d quoestionem tamen dico, etc. ubi dicit fidem intusam datam esse a Deo, ut perficiat animam in actu primo : Quia Dei est, inquit perfecte persicere quando
perficit, unde quando sana aliquem se- eundum corpus, parfecte sanat pro statu in qu est, ita etiam secundum animam et quia in anima est imago Dei secundum tres potentias, quin deformato erant per peccatum, ideo Christus reformando, sicut persici voluntatem per charitatem, sic intellectum per sidem, etc. Sicut Uiem Deus persecie restaurat secundum praesentem et mortalem statum, qui est
per peccatum, ita instituit hominem per secte in statu primaevo cum mediis per Serequisitis ad finem. Et si Objicias hic responsione ad 2. Richardi, et in . dist. 31. eum constituere peccatum originale non in privatione gratiae, sed justitiae originalis ergo censet gratiam non collatam suisse Adam simul cum justitia. Respondetur extra dubium esse apud omnes Theologos communiter, Adamum ante lapsum fuisse in gratia sanctificante si autem non fuit collata cum justitia, sed ex dispositione propria
sui personalis, et non transfunderetur in posteros, vel si teneatur etiam sententia eorum, qui dicunt gratiam potuisse amitti sine ustitia originali, et sic contigisse in Eva, quae peccavit ante Virum, neque amisit justitiam Originalem, donec Adam peccavit, facile erit distinguere privationem justitiae originalis a privatione gratiae.
Dicendo vero justitiam Originplem, ut aliqui etiam dicunt, non suisse aliam ab ipsa gratia sanctificante, qui ex eminenti quodam modo ejus, in illo statu fuit collatus essectus, qui dicitur justitia originalis. ad quod sorte alludit D. Thomas 1 pari.
qu inst. 94. art. s. ad 3 asserens gratiam
recuperari pro hoc Statu, quantum ad re-
pursecta sunt opera. Objectio ex sententia uado peccato originalis. Responsio. Gratiam amitti potuimo, sino amissions
originalis. 93. Responsio ex doctrina
232쪽
tio ex doctrina Augustini. Distinctio gratiae primi hominia a gratia Christi.
missionem culpae, et meritum gloriae, non Ver quantum ad effectum illum immortalitatis, quem habuit in statu innocentiae. Tunc ergo diceretur peccatum originale esse privationem gratiae, non secundum communem rationem ejus pro hoc statu, et statu innocentiae, sed secundum rationem illam particularem. Respondeo tamen tenendo justitiam Originalem fuisse donum diversum, et cum hoc gratiam suisse collatam Adam con- comitanter, gratiam non suisse propriam sormam illius status, sed communem omni
statui loquendo de sanctificantes tam innocentiae quam post lapsum, quam gloriae justitiam propriam illius status inquantum a caeteris distinguitur, suisse constitutam in sola originali, de qua initum est pactum primo et per se, ut est sorma distinctiva status illius ab aliis, et rectitudo propria ipsiuS. Unde Augustinus de correptione et stratia c. H. postquam asseruit hominem et Angelum in bonis tuisse creatOS, quo primum ostenderet Deus quid posset liberum eorum arbitrium, deinde quid suae gratiae beneficium aliquos lapsos suisse per liberum arbitrium, alios stetisse per liberum arbitrium, et bona merita eorum fuisse opera liberi arbitrii, pro eo statu, addit rectitudini ipsius status gratiam Dei et adjutorium, sine quo non possint per solum liberum arbitrium stare, unde distinguens tale adjutorium a
Tale q/ιippe, inquit, erat adjutorium, quod desereret cum vellet, et in quo permaneret si vellet, non quo teret ut vel let. Hinc est prima gratia quo data estes primo Adam, sed hinc potentior est in secundo Adam prima est enim qua fit ut habeat homo justitissm si velit; secunda emo plus potest, quo etiam tui velit, et tantum velit, tantoque ardore diligat, ut carnis voluntatem contraria concupiscentem voluntate spiritus incat, etc.
Haec gratia distinguitur praelatis in locis a rectitudine et potentia liberi arbitrii, quod nullam patiebatur rixam aut di
ficultatem in operando, quamvis sine ea liberum arbitrium non posset habere meritum, aut Stare in bono, quod est mereri Vitam aeternam, quamvis per eam non dabatur ipsum opus sed posse ad pus meritorium. Distinguitur etiam a gratia Christi, id est, secundi Adam, quantum ad rationem peculiarem ejus, quia haec datur ut non solum possit, sed etiam velit, et per eam Superatur Voluntas carnis et tentatio et quodcumque aliud repugnans; et haec consistit in adjutorio actuali excitante et adjuvante, quod etiam justis pro hoc statu necessarium est ad bene operandum.
Gratia ergo illa sine qua non quae fuit primi hominis cum det tantum OsSe, et non velle, non in aliqua actuali statuenda videtur, sed in ipsa habituali quae praerequiritur ad meritum, quia primus homo in ea potestate liberi arbitrii et rectitudine justitiae originalis, non indigebat aliqua excitatione, quia non fuit in eo error secundum intellectum, aut ignorantia, neque aliquis lames, aut rebelli in voluntate et appetitu quia Sunt ex peccat contra quae excitari petit voluntas, et roborari per gratiam actualem, ut patet ex Conciliis et Patribus contra Pelagianos. Recte ergo intelligitur gratia sanctificans, quae in omni statu ad justitiam de qua loquitur Augustinus, intelligitur necessari 3, nempe pereeverandi in bono accepto. Accepit ergo illam primus homo creatus rectu S, tanquam sormam, sine qua non Vellet meritori et perseverando
Distinctio ejusdem ingratia chriati.
233쪽
in bono, quod accepit in sui creatione, et quae in omni statu ad terseverantiam requiritur ad salutem in justo, non Ver tanquam propriam et seculiarem mecatum illis status Unde satis commode ex opponi doctrina AuguStini intelligitur leccatum Nila, riginale opponi rectitudini peculiari Sm '' illium status primo et per se secundo
-ti Vero Opponitur gratiae habituali. nam, ut
continet e ml-justitiae triginalis,
persectiva nenter rectitudinem
institiam clanquam persectius ordinans ad finem.
ad nnom. Unde patet quomodo originale per gratiam tollatur, tanquam per Ormam aequivalenter, et persectionem, sicut ipse finis Supernaturalis, ad quem ordinat gratia in seipso continet eminenter persectionem finis naturalis sic etiam gratia de facto remisit peccatum Adae in specie, contra alias virtutes, ut intemperantiae et hujusmodi, quamvis illud sit privati rectitudinis temperantis in specie. Tra iret Patet etiam quomodo stratia sanctificans
eum in posteros transfunderetur, PerSeVeran-
te Adamo, ad communicationem justitiae, tanquam per se adjutorium necessario concomitans justitiam Originalem. Qui autem velit oppositam sententiam Secundum mentem Doctori tenere, non repugno, et suppetit ei landamentum ex objectione ultimo allata, quia tamen aliqui variant de mente ejus, de pro utraque parte proposui ea, quae magis mihi occurrunt accommoda. Sed tenendo primam sententiam et praelata argumenta auctori non solum contra Richardum, sed alios, qui statuunt
cum illa non restituatur, privatio autem solum tollitur per habitum oppositum. Respondetur, hanc privationem esse ' 2 moralem, non physicam, et fundatur indebit justitiae conservandae, quae perdita est demeritori per peccatum dami, quamvis illud opponebatur rectitudini virtutis in specie. Debitum autem illud morale, seu ex pacto habendae tu Stitiae . . originalis, sufficienter ordinatur per gra baeo
tiam sanciuicantem restitutum, quae emi in obito nenter confine rectitudinem naturalem Gratia
pe supernaturalis ordinationis ad finem ' ' rie.' supernaturalem simpliciter, ad quem re mediat'. mole, et ut medium ordinabat rectitudo justitiae Originalis. Quod autem proxime attingit finem et efficaciter continet in se aequivalenter, et eminentiori modo persectionem medii remoti et subordinati illud que supplet privati autem justitis origin iis naturalis et phySica, Semper manet, neque habet rationem peccati. Intelligo autem cum Doctore ordinutionem non physicam, et operationis, Sed ordinationem moralem secundum legem, institutionem et acceptationem Dei ex quibus tam gratia qnam justitia originalis opponuntur peccato Saltem graVi, quae est offensa simpliciter, quidquid sit an justitia opponebatur hoc modo veniali. s Concedo ergo, etc. Hic ponit tandem
conclusionem suam, tempe de potentia propria.
absoluta posse remitti peccatum originale non insus gratia, et maxime, quia non opponitur gratia formaliter peccato Originali, sed sequi valenter justitia au-
justitiam originalem saltem primari in te originali larmaliter. Contra, gratia ..hi . gratia, esset replicandum contra eorum Solutiones, quod in proprium locum disse- Ohoetio rimus tam patet ex dictis responsio ad illud quod principaliter objiciunt, nempe si peccatum originale esset privatio justitiae originalis, sequi non tolli de acto, non compatitur cum peccato originali, aut cum ullo gravi, sic etiam neque justitia originalis ergo perinde opportitur utraque peccat originali sol maliter, vel neu
234쪽
Psecatum originals opponitur utrique alitor, et aliter. Ρsceatum actuale Adami moritoris
opponitura ustitissoriginali et gratiae. Rectitudo
operis non transiret in posteros.
originali ex communi ratione, qua illud facit filium gehennae, et excludit a regno, gratia ver dat jus ad regnum Iustitia originalis ex sua ratione specifica opponitur peccato originali, quod est privatio ejus primo, et per se, ratione pacti, quoad posteros debitum ejus transivit, atque adeo ipsa justitia, quam in primo parente receperunt, perseverante Adam transisset. Et hanc intelligit octor oppositionem formalem, quae nempe est inter immediate opposita privative. Si autem loquamur de justitia originaliquatenus suit in Adamo personalis, qui eam sibi etiam accepit in ordine ad persectionem proprii suppositi, et non solum ut caput reliquornm peccatum actuale ipsius non sui oppositum justitiae originali solum, sed et actuali formaliter, quia fuit privatio rectitudinis debito inesse in actu, consecutive vero et demeritorie, sui privati justitiae habitualis, quae non compatiebatur cum peccato. Ex quibus patet disserentia inter peccatum originale in nobis, et actuale et hahi tuale Adami, quia Adamus non tranSkrret in nos justitiam actualem seu rectitudinem Operis, sicut neque Christus transfert, sed tantum rectitudinem habitualem et justitiam, quae Vocatur originalis, quaeque cum nativitate transiret ad posteros et origine, ideoque in nobis peccatum est ejus privatio. In Adam vero peccatum actuale sui transgressi illius rectitudinis, quam in specie Deus per mandatum determinavit, quaecumque illa suerit habituale vero peccatum sui quidquid ex actuali manere dicitur, quod infra dist. 14. explicabitur. Unde non recte quidam moderni volunt peccatum originale esse in nubis privationem rectitudinis, quae debebat esse in actu Adami, quia, ut dixi, ita rectitudo non debebatur nobis, neque etiam transsunderetur in nos abii ualixe aut actua
liter, sicut neque rectitudo actualis operum Christi transfunditur in justos, scd dona habitualia, quae nobis meruit. gh Ad argumenta pro opinione, etc. 38.
Respondet undamentis Richardi. Prima montum
ratio St, quod nequeat anima de Immun Prima
da fieri munda, nisi per mutationem po ' sitivam, inducendo sormam absolutam, repugnantem peccato, haec autem est gratia de facto Respondetur, quod fieret munda munditia opposita peccato, id St, Solvitur per formam oppositam. Si u Stilia Origina' .eeaium lis infunderetur, sive illa suerit donum superadditum naturae, ut ipse en Set Di 2. dist. 29. sive rectitudo naturalis, scilicet praescindens omnem deformitatem liccati, ut sensit Richardus et Magister. Secunda ratio, quod peccatum opponi. Secundatur gratiae. Sicut privatio habitui; sed privatio nequit tolli a Subjecto, nisi ponatur habitus, etc. Respondet, negando majorem, loquendo de Oppositione praecisa, propria et immediata quia sic pecca Rb Πηjο. tum originale opponitur tantum justitiae aeqvivalen- originali aequivalenter autem gratiae Se gratiae. cundum acceptationem divinam. Tertia ratio, non posSe peccatum tolli, nisi tollatur ejus deordinatio, qua imputatur ad poenam, quia ipsa manen non potest aliter ordinari, quam per poenam haec autem deordinatio tollitur per gratiam tantum. Respondet, dubium Sse, utrum possit non ordinari ad poenam, deordinatione ejus non ablata, scilicet reatu aut debito poenae loquitur autem de potentia absoluta, de qua est quaeStio, an OSSet Deu non punire actu peccatum ix
manen quoad reatum poenae. Responde Puni
tur de potentia absoluta id posse, ut patet manens. Amrmalve. in peccati damnatorum, quae novam poenam non habent, sicut neque bona opera beatorum novum praemium, Dei sapientia sic statuente potuit ergo absolute etiam io punire actu peccatum viatoris
235쪽
DIST. l. QUAESTIO VI. 219 Iolauigitur manens, et dignum poena, et intelligitur lum in beatitudine naturali in via, quae uni
de cena Sensus. De poena autem damni direndum Videtur magis dubium, et dependet ab
ἀπ illa quaestione, an de lotentia absoluta η'zz τ' posset conferri beatitudo existenti in pec-
. at habituali, quia de cluali supponitur
ia tio Perium esse, quod non Non videtur autem OSSe, quia stante peccato habituali, stat dignitas ad poenam, quae non compa titur cum gloria, quae excludit miseriam, neque cum justitia Dei. Dices non esse oppositionem physicam inter peccatum habituale contra aliquam rectitudinem moralem et naturalem, atque visionem et ruitionem beatificam ergo non excedit casus potentiam infinitam, ad cujus ostensionem posset dare gloriam isti cessante omni motivo ustitiae et misericordiae. Respondetur, Deum non posse sacere contra ordinem justitiae contra autem ordinem justitiae esset, salvare manentem in peccato, et inimicum fieri amicum manentem in ostensa et inimicitia hoc enim est contra bonitatem et rectitudinem divinae justitiae, et etiam misericordiae. Sic etiam Deus non potest mentiri, quamvis homini non repugnet mendacium, neque potest causare peccatum, quia nequit agere desectibiliter. Licet ergo posset salvare peccatorem dimisso ejus peccato, non potest eum salvare manente peccato, quia sic inordinate ageret contra attribu tum justitiae. Quarta ratio, non posse remitti peccatum, nisi quis reconcilietur Deo, sed per solam gratiam fieri potest talis reconciliatio ergo Respondetur, hanc reconciliationem dicere,emissionem peccati tantum et sublationem offensae, et totum hoc contingeret per justitiam originalem. non
pserati et inde Sequitur quod homo esset acceptatus
zzoriam ad vitam, loquendo de potentia absoluta. extrinae iotuit enim Deus ordinasse hominem O,
e8Set secundum justitiam originalem non 'R 'μοι elevando ipsum ad finem supernaturalem, Ordinare etiam media, quibus illa ustitia amissa reparari possit ser poenitentiam aut aliud remedium. In eo casu OSSet reconciliari homo Deo per misSionem peccati, in eo quod accceptaretur ad gloriam. Illa verba ejus pa et reconciliatio non 40.
dicunt aliud, quam Deum non uelle in I. ' dicare peccatum illud, etc. Intellige de ' ista
nolitione, quae includit remissionem intdeletionem leccati: hic enim agit de remissione peccati originalis per restitutionem justitiae originalis oppositae, et sic non remaneret peccatum. De alia autem remissione, absque collatione alicujus positivi repugnantis leccat per Solam extrinsecam condonationem agit in sequentis Crebro. h Sed adhuc restat dubium etc. Hic
quaerit incidenter an possii remitti de po sino ulliustentia absoluta peccatum originale in romiiii intusione alicujus sormae postii Vae repur Amematur.
gnantis ipsi in anima Resolvit autem tenendo partem affirmativam, per hoc quod Deus tollat debitum justitiae originalis ab aliques deleri ieccatum Originale, quia scilicet tollendo debitum, desinit negatio
Concedit praeterea tres mutationes fieri in iustificatione unam privativam, per mutationes condonationem culpae aliam, qua si di tio .gnus vita et rna tertiam, qua fiat ο- tens mereri has duas esse positivas, et secundum has intelligendas esse rationeS,
quibus impugnat opinionem, quae imponitur Magistro in s. dist. I. quaest. 2.art. 3. De hac quaestione sustus agetur infra de remissione peccati actualis et habitualis, ideo hic non protrahemus disputationem.
Sed quoad primum modum remissionis
236쪽
justium et quomodo peccutum sic desineret Re-' ' spondetur breviter, sicut potuit de potentia absoluta eximere a lege universali et pacto, in quo posteri Adam includuntur, aliquem ex ipsis eximisse, ita ut non includeretur, ita etiam inclusum in dicto pacto, post incursum debitum, potest a lege absolvere dispensative, comprehensum in ipsa lege, sicut potest damnatum de potentia absoluta salvare, ut dicit Doctor an s. d. 43. qu est unica, qua dispensatione posita, tolleretur debitum legis, quae est ejus obligatio respective ad dispensatum. Ex hoc patet ad secundam petitionem, quia Originale, licet sit privati justitiae riguialis, in tantum est e catum, inquantum undatur in debit morali, ex obligatione pacti et legis habendi justitiam sublato ergo hoc debito, desineret privatio in esse peccati, et maneret tantum in esse negationis, quia desineret ejus debitum. Dices, jam incursum est peccatum, ut supponitur, neque dispensatio illa impedit quin uerit incursum ergo Sempermaneret, donec remitteretur ipsum peccatum directe. Respondetur peccatum non solum in fleret, sed etiam in sui permanentia dependere a lege divina, et ejus debito unde eo ipso quod jam desinat per
dispensationem consequentem pereatum
incursum perSona comprehendi sub lege, desinit etiam debitum, in quo undatur etiam peccatum, quia illa dispensatio exerit vires respective ad legem, etiam pro tempore incursi peccati, in ordine ad relaxationem ejus, quantum ad omne debitum quod inducit, et quod ex effectu legis incurritur de facto et sic etiam erit remissi directa peccati, quia per dispensationem lam non sit homo obnoxius
deinceps legi, set quoad se vel 'uoad
essectum legis pro tempore consequente dispensationem. Ex quo patet ad objectionem. Intelligi etiam potest octor de debito, ut includitur in ipso peccato. SCHOLIUM.
Sontentiam assorentem de facto Circumcisionem dolovisse originale sino gratiae infusione, resutat. Primo, quia de sacto non datur modium inter filium regni t perditionis. scundo, principalius intendit Deus gratiam ars, quam peccati expulsionsm. Tertio, Sacramenta impropria legis vetoris dabant gratiam x opere operantis; rgo propria dabant ex operato. Solvit loca in contrarium, quod procedant do impropriis Sacramontis legis Voteris. Quod si aliqua Ioquantur etiam do Circumcisione, tripliciter rospondet ad a. Quod vere Circumcisio
causabat gratiam, tenent tens. D. Bonas. Richam Durana Mavron. Gabr. Rubion, Major Suar citati s Abut Jud. c. 13 q. l. Μatth. 3. q. 46. S L . . . q. 1. . . licet ipso et Suar in verbis disserant ab aliis.
De potentia Vero ordinata i ii ponitur. iro etiam de facto in 'u'
Circumcisione delet talpam origi- P. ultiino.
nalem sine infusione gratiae, pro dist. 41. l.
pter auctoritates Sanctorum quae ' Videntur negare gratiam a Sacramentis Veteris legis ut deductum
est opponendo. Alii dicunt quod principaliter instituta fuit propter
dimissionem originalis, e consequenti autem ad gratiam conserendam et pro tanto dicitur non conserre gratiam, quia non X principali institutione, sed cone Omitanter.
Quoad hoc teneo quod non est possibile de potentia ordinata, culpam originalem, nec aliquam aliam mortalem dimitti sine infusione gratiae, quia licet absoluto sine montradictione possit esse
237쪽
Grati datio ista principalius intenditur,
medium in specie humana, inter silium regni et filium perditionis, scilicet homo in puris naturalibus, tamen secundum legem a
pientiae divinas, post lapsum nullum est medium inter gratum, qui os filius regni et peccatorem, qui est filius carceris. Nec potest e S- se loquendo de potentia ordinata id est, conformi legibus a sapientia et voluntate divina determinatis, et ideo nullum liberat, nec sic liberare potest a culpa, nisi oui dat gratiam. Addo etiam contra secundam opinionem, quod principaliter intenditur gratia in circumcisione,
quod probo, quia agens Secundum rectam rationem, principalius intendit persectionem, quam carentiam desectus, siVe imperfectionis, quia non intendit illam carentiam, nisi propter persectionem Deus ergo in instituendo Circumcisionem cum sit agens secundum rectam rationem in principalius intendit persectionem positiVam, puta gratiam quam carentiam
impersectionis, id est, peccati originaliS, j Tertio, propter confirmationem primae opinionis, et auctoritates Sanctorum declaro qualiter Sancti intelligunt Sacramenta Veteris legis non contulisse gratiam. Sacramentum enim, ut dictum est
prius, potest accipi improprie et proprie et quidem in illa lege fuerunt multa dicta improprie Sa-oramenta, scilicet purgationes ab immunditiis contractis Secundum legem, ut patet in Levitico de purgatione a tactu morticini, per aquam expiationis, et de purgatione
etiam ibi Sacramenta improprie Sacramendicta, alia ab istis, tamen plus accedentia ad persectionem, cujusmodi erant oblationes hostiarum; haec enim pertinebant ad cultum latris pro tempore, in quo Deus voluit sic coli haec et illa, scilicet purgationes et sacrificia sive oblationes, dicebantur caerem Onias et improprie Sacramenta. Et de istis concedo, quod non causabant gratiam tanquam signa emcacia respectu gratiae, eo modo quo expositum est in definitionuS8cramenti, sed tamen in illis conserebatur gratia per modum meriti, licet aliqui negare videantur, quod in talibus ex charitate factis conferretur gratia. oconii videtur nimis durum, Scilicet quod aliquis ex charitate et obedionii sit servans Dei praeceptum, et non mereatur. Ooetiam videtur irrationabiliter dictum quod Deus alicui dederit
praeceptum, nolens ObserVantem praeceptum mereri, quantumcum
que ex charite et obedientia obser-Varet; nunc autem de istis caeremoniis, tam purgationibus quam oblationibus praecepta data erant in illa loge Patet in multis locis, et quandoque Videtur e textu, quod sunt praecepta necessaria ad
trar de aqua praedicta, per bit amma glosa ibi.
illa de popul suo quae comminatio nunquam sonitur, nisi in designandam transgressionem peccati mortalis ergo Judaei e charitato s.cthmam observantes Sacramentis impro imprepeta
prie dicta, meruerunt gratiam, vel 2 2.
augmentum ejus, si eam jam ha dabant
238쪽
222 LIB. IV. ΕΝ rami UMgratiam ' bebant, sed non propter hoc illa
'obhhllo' perati conseri gratiam, ita quod non requiritur ibi bonus motus interior, qui mereatur gratiam, sed sumcit, quod suscipiens non ponat obicem Sud in illis actibus non
conserebatur ex hoc solo, quod offerens non poneret obicem, Sed tantum conserebatur ex Virtute boni motus interioris, tanquam meriti.
H. Sed praeter ista k in illa logo
erat Circumcisio, quae fuit proprie Sacramentum. Unde et Magister ab illa universali Augustini super Psalm. 73. excepit Circumcisionem; haec enim per modum Sacramenti contulit gratiam ex Virtute operis operati, non tantum ex virtute operi operantis, scilicet ex motu interiori. Et tamen si sint aliqua dicta Sanctorum gratiam negaΠ-tium ab illis Sacramentis, loquen-
quis sed etiam de Circumcisione, reS-'h. . pondeo, dupliciter potest intelligi,
ς- .heta Vel quia parvam gratiam contulit
αρ, . circumcisi in respectu Baptismi,
cujus ratio dicetur . quoest dist. sequentis; Vel qui non contulit
gratiam ut dispositionem immediatam ad gloriam, quia non 8ΡΟ- ruit januam, sed hoc non fuit ex desectu ejus, sed quia fluxit tempore, quo pretium non sui solu
Vel tertio modo, non contulit gratiam, qui non universaliter cuicumque Suscipienti determinabatur autem forte ex instituti ο- ne sua ad certum gradum gratiae, ita quod ultra illum gradum non posset, nec intendendo, nec inducendo, et ita si tantum gradum in Veniret in suscipiente nihil sibi conserret et iste ultimus modus apparet esse de intentione Magis Circume,
tri. Dicit enim . penult quod O minoremium peccata hi dimittebantur. I,
no gratia ibi dabatur. Et Subdit Baptismus. Statim ut in Bapιismo, et modum statim exprimit, quia quantumcumque justus accedat ad Baptismum, uberiorem ibi recipit gratiam unde Baptismus generaliter
intendit ibi gratiam jam habitam
Vel inventam sed non est ita in Circumcisione. Unde Abrahae jam justistcato, signaculum tantum fuit nihil enim sibi interius contulit, quia gratia Abrahae jam attigerat, Vel transcenderat illum gradum, ad quem determinata suerat Circumcisio et intelligo, nihil
ei intus contulit per modum Sacramenti, siVe Virtute peris operati: sed credo, quod ei contulerit per modum meriti, siVe Virtute operis operantis, quia credo, quod actus circumcidendi se ex obedientia Dei, et ex charitate procedens, ei fuit meritorius, sicut et immolatio IS9Rc. Et si objiciatur, quod Circum r.
cisio non est proprie Sacramen παtum quia non est certum Signum, . .: .hquia non semper habet collatio signumnem gratiae concomitantem ex ioperis operati; respondeo, quod
satis certitudinaliter significat vel gratiam tunc in fieri non sit obox, Vel tunc in esse; sicut si Beata Virgo fuisset inconceptione filii in summa plenitudine gratiae, ad quam Deus disposuit eam per- Venturam, si postea fuisset bapti-
239쪽
gata, nullam ibi gratiam recepisset de novo tamen Baptismus non fuisset in ea signum salsum, Vel incertum, quia gratiam significaret, vel tunc steri, vel prius datam tunc in egSe.c0MMENTARIUS.
i De poιentia ordinata, etc. Praemittit sententiam Magistri, quam ad initium hujus quaestionis impugnavimuS, et eam ipse hic impugnat. Item sententiam Varronis sui praeceptoris, qui asserit in Circumcisione gratiam non intendi principaliter institutione Circumcisionis, sed deletionem peccati originalisci secundo autem et concomitanter per eam datam eSSe gratiam et pro tanto dicitur a Sanctis non conserre gratiam, quia non ex principali instituto id habet. Conclusio Doctoris est de polentia Ordinaria non remitti peccatum risinulesine infusione gratiae Ratio Si jam Supra tacta, quia non datur, nec potest dari de potentia ordinaria, et secundum leges fixas divinae sapientiae status medius inter filium regni et peccatorem post lapsum : hoc supra probatum est in initio quaestioniS. Addit, contra secundum opinionem, gratiam principaliter intendi per Circumcisionem, quia agens Secundum certam rationem principalius intendit persectionem, quam carentiam delectus seu imperfectionis, quam intendit propter persectionem positivam, et magis terminum ad quem, quam terminum a quo, quia illum intendit per accidens, hunc autem per Se . Haec rati patet in naturalibus, quia causa primario intendit assimilare sibi passum Patet etiam in moralibus, quia intendens finem, principalius peratur propter finem, quam propter impedimenta, quae summovet declinans ab extremis Vitiis, quae opponuntur virtuti principalius intendit medium virtutis, quam sugam extremi, et hanc eligit ex motiva virtutis et mediocritatis, quo assequatur medium finis etiam praecepti negativies affirmatio opposita. Patet etiam in proposito in supernatu Patet in
ratibus, quia deleti et rem ISSIO peccat ratibus. intenditur propter salutem et Vitam ut removeatur impedimentum hinc poenitentia concipitur ex motivo charitatis, ut patet ex Tridentino sess. 6. cap. I. et praeexigitur in eo qui est in mortali ad receptionem et ministrationem Sacra
Deus ergo instituendo Circumcisionem cum sit agens secundum rectam rationem)principalius intendit persectionem positi-Vam, puta gratiam, quam carentiam imperiectionis, id est, peccati Originalis, quia persectio positiva magis et propinquius accedit ad finem electionis et gloriae, quam remissi peccati; quod patet per Tridentinum sess. 6. cap. q. declarans esustineationem includere On Olum remissionem peccati, sed sanet cationem et renovationem interioris hominis per voluntariam susceptionem grafice et donorum, etc. Et subdit causam seu rationem inde, inquit, homo eae injusto sit justus, et eae inimico amicus, ut si hoeres secundum spem ito internae, etc. fieri
ergo haeredem vitae aeternae, quod tribuit gratiae, est finis remissionis peccati; utriusque autem, ut ibi sequitur, finis est gloria Dei et Christi ac vita aeterna haec intelligenda sunt de fine extrinseco Sacramenti, non vero de fine intrinseco. j Tertio propter consirmationem pri amo Opinionis, etc. Primam opinionem appellat communem, quae docet in Circumcisione deleri peccatum triginale, et deinceps respondet ad auctoritates Sancto-
240쪽
Sacramsa rum, qui Videntur negare Circumcisionem Vsiraei SSe remedium peccati originalis. Suppo-:.hiui .' i it in primis quaedam fuisse Sacramenta' ,' .a inveteri lege improprie dicta, ut purgati-
QPerantiη. Ones, et baptismata ab immunditiis legalibus, oblationes et sacrificiaci asserit autem illa non contulisse gratiam ullam ex Opere operato, contulisse autem gratiam per modum meriti ex opere operantis;
tenet ergo contra extrema Sententia cum communi.
Hugo de Sancto Victore lib. 1. de Sacrament parι. . cap. l. et pari. 11. cap. 5. pars. 12. cap. . . et in Summa pari. 4. αρ. 1. SSerit omnia illa contulisse gratiam ex Opere operato, quod admittit ιiam S. Bonaventura dist. 1. . . quamvis illam efficaciam refundat in fidem, et non in ipsa Sacramenta ratione
Duraudus distinguit interea quae fiebant in expiationem legalem, et ea quorum usus non sui sine gratia illa non conserebant gratiam, haec autem Sic, ut consecratio Sacerdotum Paludanus etiam in eo statu admittit matrimonium fuisse Sacramentum noster Rubio id admittit de Poenitentia. Senisnua Altera autem sententia imponitur a-
Flor et liStro, nempe ex ipere operanti ni nil Prima san- contuli SSe Sacramenta legalia. Contra il-
pugnkiiis iam militant Florentinum et ridentinum 24. jam citata statuunt enim illa non contulissae gratiam, sed significasse conserendam ter Christum. Augustinus in Psalm. 3. epist. 19. ad Hieronymum, et aliis locis litatis, adducuntur loca Pauli, ut ad Galat. 4. Quomodo convertimini iterum ad cinβrma et egena te menta, etc. Sed hunc locum in eamdem AuM.tin epistolam intelligit Augustinus de idolis locus Pauli gentium, quae etiam Iudaei adorabant,
sicut et Solem, Lunam et stellas; cui interpretaιioni Iavet praemissa clausula,
quia loquitur ad Gentiles, de quibus dicit:
sed tunc quidem is rantes Deum, his qui nutura non sunt ii, ser viebatis; et subdit: Quomodo convertimini iterum ad insirma et egena elementa, quibuS denuo servire vultis; et subdit dies ob
Tertullianus lib. I. contra Marcionem, cap. 4 intelligit Sacramenta vetera. Huic Intolligit
ta veteris legis. ιέ. Tortullian.
lavet quod Paulus etiam in initio illius capitis comprehendit se etiam suisse sub elementis, intelligens legem: Ra et nos,
cum nemus parvuli, sub elementis mundi eramus servientes, a ubi venit plenitudo temporis, et misit Deus Alium suum factum eae muliere, metum sub lege, ut eos qui sub lege erant, redimeret. Deinde Paulus ex instituto retrahit alatas a Iudaismo, quem sub hac metaphora videtur intelligere. Sed lieronymus, Anselmus Chry80r 2τα. Stomus, Theophylactus D. Thomas inter TitI:yi pretantur locum de legalibus jam mortuis, . bom. sicut ad Hebraeos I Reprobati autem βιprioris mandati propter insirmitatem ejus, et inutilitaιem. Ilies locus facit etiam ad propositum, sicut et illud ad Hebraeost. Habui quidem et prius Sup ple restamentum justificationes iuι-
turae, et anetum oeculare, etc. si enim sanguis inircorum et taurorum, cinis vitulo aspersus, inquinatos sanctiβ-eaba ad emundationem carnis, etc. cui
opponit sanctificationem animos actam per sanguinem Christi. Contra alias opiniones circa illa particularia Sacramenta legis, pugnat Tridentinum sera. q. an. . ubi definit omnia legis novae Sacramenta suisse instituta a Christo, contra aliud id definit
24. cap. et can. l. contra Rubionem 3eSS. 14. cap. . contra Durandum, licet non ita expresse, ess. 22. cap. l. GuO-