Joannis Duns Scoti doctoris subtilis, ordinis minorum opera omnia, Volume 22

발행: 연대 미상

분량: 740페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

631쪽

Altera par bus quoad differentiam obsignationis in-

ductam inter Circumcisionem et Baptismum, magis ipsos intendere illam signationem, quae est per gratiam, quam probabant contra Iudaeos non datam suisse in Circumcisione, eo modo quo Supra indicta quaestione diximus. Ad secundum illa congruentia non urget affirmando characterem esse quid absolutum, quia ad alios effectus distinctionis et dispositionis permanentis ad gratiam dari posset. Ad tertium, transeat antecedens, et neg8tur consequentia. Ad quartum similitudin rationis, posset dici in remedio legis naturae datum fuisse characterem, quia alias sceminae non aequipararentur masculi Si donis supernaturalibus, si per Circumcisionem daretur character, et non per ipsum. Res est obscura hinc inde, quamvis argumenta Soli contra priorem Sententiam, ex inefficacia legis ad salutem,n0 multum urgent, ad quae Supra responsum est, vide ipsum disti . . . art. 1 in fine Argumentum quod in initi ad oppositum adducit est undamentum a ratione; unde probetur VeritaS, ex

eo quod Baptismus sit initerabilis, debere

relinquere aliquem effectum perm8nentem, qui dicitur character, eoque potiSSimum urgent moderni haereticos a ratione.

An character sit forma absoluta

Alensis 4. p. q. s. m. 1. art. l. e 2. D. Bonav. hic art. s. q. 1. Rich. . . art. . . . D. hOm. 3. y q. 63. art. 2. Suare ibid. 11. secι 2. Duranil. i. 4. q. l. t d. s. q. I. art. 2. Alber hic arι. 3. Vide S i T. Physic. o. 4.

Ad sociandum sic procedit it P. Otarguitur quod character non sit sormn absoluin, qui SecundUm

Philosophiam 2 Ethie tria sunt in

anima, potentia passio ut habitus character non est in potentia patet, quia non est naturaliter in ipsa anima: nec Si RSSio, quia est forma permanens nec habitus quia habitus est secundum quem abons bone vel malo potest operari charactor non est principium alicujus operationis bonae vel malae. On bonae, quia potest stare cum peccato mort 'li non malim, patet, quia est donum Dei et effectu Sacramen

ti ergo si illa divisio Philosophi

sufficienter vacuet formam absolutam in anima, Sequitur propΟ- situm. Item, si esset forma abS0luta, Argum. 2.non potest poni, nisi de gonore qualitatis patet discurrendo per ali genera: non enim Ost Substantia, quia adVenit post esse complutum Substantiae non est quantitas patet, quia sorma spiritualis et incorporea et sic discurrendo de aliis. Qualitas automponi non potest Probatur discurrendo per Specie qualitatis Praetoroa, sorina abSoluta lint,et Ahgum. 3. aliquam operationem propriam; character autom non habet aliquam operationem propriam ; ergo, etc. Praeterea, forma absoluta ccidentalis quaecumque os delobilis ab illo in quo est, quia ab eodem potest deleri de subjecto a quo imprimitur, in subjoctum saltum

a Deo quia e quo est posteriussu Subjecto non est contradictio quod non insit character simplicitur os indelebilis ergo, etc. Oppositum, character Si diSpO oppos t.

Argum. 4.

632쪽

est forma absoluta : ergo et ista forma, quae est di positio ad eam erit absoluta nam dispositio propria videtur esse ejusdem generis cum forma ad quam disponit Praeterea, character est principium assimilandi baptigatum Christo vel alteri baptigato similitudo autem est unitas undata in qualitate : ergo character est qualitaS

Ponit sententiam D. Thom scilicet characterom osse formam absolutam, quam probai quatuor rationibus.

2 Iic dicitur ain, quod character

in 4. dist. 4 St Orma absoluta. Ad quod addu-τ2 10. cuntur quatuor rationes. Prima ex/04' talis os utatio non est, nisi ad formam absolutam, exb Physic ad

characterem est mutatio, patet in ficto baptigato, qui nihil novit in accipit in Baptismo nisi chara

cterem Secundo sic : Relatio non est fundamentum relationis, quia tunc esSet processus in infinitum: sed character est fundamentum multarum relationum est enim

fundamentum similitudinis ut est argutum; et etiam fundamentum illius relationis, quam importat Signum, quia character est signum

rememorativum respectu Sacramenti suscepti est etiam undamentum configurationis sive obligationis ad Christum Tertio sic Relatio non est oleatas aliqua, neque actiVR, neque asSiVn, quia neque principium agendi, neque patiendi character autem St O- testas aliqua, utpote character

Baptismi est potentia passiVR, per quam homo sit capax aliorum Sa

cramentorum character autem

ordinis est potentia quaedam acti-Va ad multos actus sacros in EccleSia ergo, etc. Quarto sic: In quolibet Sacramento causatur aliqua relatio ad actionem vel paS-sionem in anima suscipioniis acri mentum, et tamen non in quolibet imprimitur character ergo character non est talis relatio ergo aliqua forma absoluta. coΜΜΕΝTARIUS.

a Ηιe dicitur quod character es forma absoluta, etc. Haec sententia est Alensis et D. Thomae, quem sequuntur ejus discipuli, Richardi, et magi communiS, quam ut probabilem tenet etiam Octor Se cunda sontentia est Gulielmi Parisiensis, loco citato in commento praecedentis quaestionis in principio, qui ex instituto probat non esse Ormam realem absolutam, aut respectivam, Sed rationis. Hanc sequitur Durandus et Vasque disp. 134. cap. 2. eam probabilem existimat, sicut et Soto loco citato ari 2 inquantum asserit non esse aliquid ab anima diversum hoc

non obstante posse terminare actionem sacramentalem Vasque autem in eamdem sententiam, vel non multum diversam, nostrum Octorem citat, ex ea sententia, qua putat ipsum benigne interpretandum, quando asserit dari relationes extrinsecus advenientes, et non recte ab aliis intelligi, qui, vel non legerunt ScO- tum Vel non intellexerunt. Putat ergo et

ibi, et 1 part quaest. lib. cap. . eum

intendisse fundamentum talis relationis, quam sormat intellectus; sed haec futilia

sunt, quia aera dist. 45 ex . diri. 1. quaest. l. e hic, et infra, dist. 12. quasti. 1 ad 4 dubium, diti. 10. quaest. I. in.

633쪽

DIST. VI QUAESTIO X.

3. stuarat. 1. 3. quaesι 5. et aliis in locis; et communi utriusque scholae Θnsu manifestum est, qui Doctor intelligat per relationes extrinsecus advenientes, quales constituit reales, et non rationis hic autem eum loqui de reali relatione est X-tra controuerelam. 2. Tertia ergo sententia Ocioris proble-ς id matica asserit eum posse salvare characterem, dicendo esse absolutam formam, vel respectivam extrinsecus advenientem, a quo discordant Ominales, in eo solum quod intum genus relationis excludunt in creatis, ut distinctum a fundamento. In Fundam.n rase parastropiso, ipse proponit fundamsntum asserentium esse qualitatem absolu-

Moritur tuamn primo, quia ad characterem datur

qGallias, et mutatio, verbi gratia, in ficto, qui nihil

recipit praeter characterem, sed mutatio non est ad relationem 5 Physicorum. Secundo relatio non est fundamentum alterius relationis, sed in charactere plures relationes fundantur, verbi gratia, similitudinis, signi, etc. eruo, relatio non est potestas actiVa, vel passiva non sic character, quia est potestas aliqua passiva in Baptismo, qua homo fit capax aliorum Sacramentorum, in ordine est activa ad actum ordinis. Quarto, quia in quolibet Sacrament causatur aliqua relati actionis et passionis, quamvis in quolibet non detur character.sFICOLIUM.

Rotulati Thomam Primo ex ipsius dess-nitione data de charactisre. Secundo, ostendendo contra ejus primam rationem, dari mutationem ad rospectum xtrinsecum, de quo infra d. 13. q. l. et 3. . . quaeSt. 1.

Arguit

Contra istud bin, et primo contra opinantem ex dictis ejus, quia contradicit sibi ipse enim dicit

hanc esse definitionem characteris Character est signum communionis fidei et sanctae ordinationis datum Hierarcha, Vel quod est signum communionis divinorum, et sacrae ordinationis dolium. Quomodocumque sic vel sic definiatur, dicit quod signum ponitur in definitione characteri S ut genus. Ex hoc arguitur, quod character non potest esse forma absoluta, quia ad quidditatem formae absolutae non pertinet essentialiter aliquis respectus, quia tunc illa quidditas esset ad se, et Onesset ad se nec etiam potest dici, uod relatio ponatur ibi tanquam genus, et non sit Vere genus, quia hoc modo in dolinitione accidentis ponitur subjectum: patet autem quod relatio non est subjectum absoluti, nec etiam ratio recepti a. Praeterea, sicut non sunt ponenda plura sine necessitate, ita quando aliquid ponitur praecise propter aliquid, non est illud ponendum persectius quam requiratur ad illud aliud, vel quam possit ex illo alio concludi nam illa persectio ulterior, quae poneretur, frustra poneretur. Sed propter illa omnia propter quae ponitur character, non Si necesse, quod sit persectio absoluta possunt enim ista omnia etiam salvari sum cienter, si sit forma aliqua relativa: ergo supersu et Sine causa Onitur esse sorma absoluta. Minor patebit solvendo rationes:

Prima enim accepit majorem sal-l2 2'. sam, quod probo dupliciter, prim I 2...

per rationem Secundo per Ructo a zenien-ritatem. Primo sic Respectu Vide Soοι.

non potest magis intrinsece dVe-

634쪽

LIB. IV. SENTENTIARUM

et inlaed. 13. q. l.

nire undamento, quam quod e- cessario Sequatur ipsum, posito termino, quia omnino non poteStinesse undamento, circumscripto termino, quia tunc non SSet respectu S, sed forma absoluta ergo si aliquis respectus potest extrinsecus advenire fundamento, Sequitur quod non necessario sequitur fundamentum etiam termino posito ergo ille respectus potest esSenOVus omnino sine novitate funda

menti vel termini ergo ad ejus

tatio, quia non est ad aliquod ab solutum. Quia si dicas respectum aliquem advenire extrinsecus Subjecto, non tamen undamento. hoc nihil est, quia relationes intrinsecae, utpote similitudo, quae consequitur albedinem, et hujusmodi possunt extrinsecus adVenire subjecto, quia unda molitum de novo advenit ergo si illae sunt intrinsecae et alis extrinsecae, erit differentia earum in comparatione ad fundamentUm.

Praeterea, gens naturale non

potest agere de novo nisi aliquid ponatur BOVum, Vel in ipso, Vel in passo, Vel habitudo noVa eorum hoc apparet, quia omnibus istis uniformiter se habentibus uniformis erit actio, cum tale agens agat ex necessitate naturae); ergo si aliquod agens natural habui aliquam actionem novam, Vel erit aliqua forma absoluta ante istam actionem OVam in agonte, Volatia noVa in passo, vel habitudo noVa agentis ad passum. Sed nec

primum, nec Secundiam est necessarium Potest enim ignis de novo agere in lignum, absque hoc quod anteistam actionem ignis recipiat

novam sormam, e lignum, quia prima sorma absoluta, quam reci pit lignum est per istam actionem ergo est nova habitudo ignis ad lignum absque omni novitate formae absolutae Hoc patet

experimentaliter, quin actiVO O-dem modo se habente, secundum potentiam actiVam, et 8SSiVO Secundum potentiam paSSiVam proximam, si fuerit aliquod impedi Text. 19. mentum interpositum inter ista, Quomodo

no age istud agen in paSSum motus in

amoto autem isto impodimento vo hqr 'g' obstaculo, aget; ergo est ibi n0Va in ri

habitudo agentis ad passum Sine nova forma absoluta. Istud probatur ex intentione Philosophi 5. Physic quia licet neget motum esse in Ad aliquid, prout ad genus Ad liquid portinent relationes intrinsecus advenientes, non negat tamen motum, vel mutationem esse in Ad aliquid intrinsecus ad-Veniens, imo concedit. Concedit enim in genere ubi esse motum proprie, et tamen ubi non est nisi respectu quidam corporis circumscribentis ad locatum, Vel locati ad corpus circum Scriben S.COMMΕΝTARIUS.

b Contra istud, etc. Hic posset fusius tractari illa quaesti de essentia et diffs-rentia relationis extrinsecus advenientis, sed quia haec ex professo tractatur infra dist. 13. non est visum jam plurimum inhaerere est enim Philosophica dissicultas, quam non libenter rei Theologicae admisceo, nisi per se necessaria sit ad ejus declarationem. In hac autem dissicultate,

635쪽

quae obscura est, sufficit tantum attingere dictionis, non magis in dicamentali Divisio Vari quid dici possit, ut natura characteris sal bus quam transcendentalibus; si ergo itrem,

sententiae

circa Vetur quoad illas proprietates, quae ei

naturam

etaracteris conVeniunt, dota sensum Theologorum,

divisiones alis, entis, verbi gratia. in 'CI ideoque Doctor tenet problematice esse absolutum vel respectivum. Respectivum esse docuerunt aliqui antiqui, ut videre est apud Alensem aliqui enim dicunt

esse relationem rationis, ut supra tenu- substantiam et accidens, ex diverso Od essendi, qui implicat extrema contradictionis es talis, ut nihil possit esse simul substantia et accidens ita nec

relatiVum, nequo absolutum possunt sacere unum per se, per modum alicuerunt citati aliqui relationem de praedi ex determinabili et determinato, seu cament Ad aliquid, ut ibertus aliqui quasi actus et potentiae.

partem absolutum, partim respectivum importarer et ab hac non multum abhorret sententia D. homae, prout charaetorem definit aliqui ponebant eam figuram in quarta specie ualitatis, et sic de necessitate importat relationem. Hi varii modi dicendi proveniunt magis ex quaesiton Philosophica quam Theologica, quia nempe hanc vel illam proprietatem characteris ita declarant, ut ex ea conjiciant realitatem ejus, et speciem Physicam. Sequendo ergo textum ocioris ut ja-y mr cet, impugnat rationem D. Thomae, primo D. hQm ad hominem, quia definit characterem per divisione genus signi, quod relativum est idem

autem nequit esse absolutum et relativum simul, quod patet ex prima divisionsentis in absolutum et respectivum inter dividentia autem per se aliquod tertium, talis est oppositio, ut nihil contentum sub uno posset esse speci3s, aut differentia pers alterius. Si dicas hoc verum esse in ento praedicamentali tantum, et non

transcendentali contra, non qua en praedicamentale hoc ipsi contingit, sed qua dividentia opponuntur, sicut et divisa, Dividsntia assas non essent dividentia per distincti-

coincidunt Onem sin et constituti ab auis.

Si dicas verum esse in relativis praedicamentalibus, non autem transcendentalibus contra, haec divisio est entis transcendentalis per modos essendi Opposlios, qui reducuntur ad extrema contra- Accedit, quod character ponatur in Charactor praedicameni ; ergo secundum differen in praedicatiam et genus debet spectar ad praedicamentum idem, eo modo quo differentia reducitur ad praedicamentum; ergo vel ad praedicamentum absolutum vel respectivum, et consequenter Onstitui, vel ex solis absolutis, vel ex solis respectiVis. Secundo, sicut non sunt multiplicanda entia sine necessitate, ita etiam non

nisi prout necessitas exigit, quia eadem 'liend .rali vitandae superfluitatis, quae excluditens quoad substantiam, excludit stiam quoad modum, qui excedit persectionem et necessitatem effectus. Omnes autem proprietates characteris poni et salvari possunt absque larma absoluta, ut est assimilare, distinguere, significare gratiam sui Sacramenti, tanquam dispositio permanens, et forma IIaedam prior significat sequentem, consormare Christo, etc. Ergo salvari potest haec ratio in sola relatione. Quod si dicas supponi dari

posse relationem noVam realem, quae terminare possit mutationem, quod negat alio praedicta, ac proinde argumentum esse nullum, et e non concesso.

Hanc responsionem elidit respondendo ad rationem D. Thomae dicendo majorem ejus esse salsam.

Probat autem falsitatem ejus, rospicion

636쪽

Mariones

do ad intentum arguontis, quod est ad

relationem non esse mutationem, quod importat major, quae est negativa; et intendit de mutatione, quae proprie mutatio est eae 5 Physicorum Doetu 0. Fundamentum autem hujus est, quia seclusa actione extrinseci agentis, resultat rolati in fundamento, e natura ejus, posito termino, neque est major connexio relationis ad fundamentum. qua ad illud seclusa alia mutatione, Ssquatur, quam haec ergo, inquit octor, si esset aliqua relatio extrinsecus

adveniens, et non ex natura fundament et termini necessario sequens, sed Xactione agentis extrinseci, quae etiam potest non esse, quamvis fundamentum,

et terminus existant, quia illa actio ad illam potest non poni hic distinctionem insinuat inter relationem intrinsecus et extrinsecus advenientem), posset illa esse η' OVa, sine ulla novitate fundamenti et termini, quoad absoluta talis ergo OS-ssi poni character. Hujusmodi relationes dari probat quia tales sunt actio, paSSio, ubi, ut probat in littera, exponendo Philosophum, qui admittit loco citato mutationem proprie dictam ad ubi, quod

non est aliud, praeter locatum et locum. quam relatio. Omitto hic responsiones aliorum, quia alias recurrent. SCHOLIUM.

Rosulat ocundam rationem D. Thomae, ostondens unam elationem sundare aliam, nec inde dari processum, et salvans omnia quae attribuuntur charactori, sine ulla sorma absoluta. Rosulat etiam tertiam rati nem ejus, ostendens potostatem ministerialem consistere posse in respectu.

Secunda a ratio etiam habui majorem salsam. scilicet quod

. relati non potest fundare rela-

tionem, quia secundum Euclidem 5. Geometrio in principio, propor tionalitas est similitudo duatrum proportionum ergo super proportionem, quae dicit sor maliter relationem vel super unitatem

ejus fundatur similitudo. Et si arguas, similitudo est unitas in qualitate secundum Philosophum.

5. Metaph. respondeo, etsi uno

modo quid approprietur generi substantiae et eodem modo idem et diversum, quae consequitur quid, inquantum quid undatur in Substantia, et equale in unitate quantitatis stricte acceptae, simile in unitate qualitatis tamen alio modo accipiendo, in omni genere invenitur quid accipiendo rem illius generis praecisissime, et in-Venitur φιαle, accipiendo formam in isto genere in ratione formae, et invenitur quantitas Virtualiter et sic in omni genere inVenitur

idem, simile et sequate. O modo, Idom.

et possunt habentes relatione inquisi unius speciei dici Simile SecUΠ- oh.eo' dum unitatem unius relationis, 'et' μ' sicut habentes unam formam substantialem secundum Speciem possunt dici similes secundum substantiam. Et quod adducitur de secunda Donnitio rotatione, quae fundatur in cha Auziiii , .ractere, scilicet signi, respondeo, si signum est secundum Augustinum de doct. Christiana, quod praeter notitiam, quam ingerit sensibus, aliud facit in cognitionem sitire quod Verum

est non solum de signo sensibili accipiendo sensum stricte pro senSU corporRli, sed Verum est etiam de sensum incorporali, accipiendo sensum generaliter pro

potenti cognitiva). tunc dico,

637쪽

DIS VI QUAESTIO X. MIquod nihil est ex cujus cognitione non possit deveniri in cognitionem alterius, saltem ut ex cognitione posterioris in prius, quin illud posterius possit dici signum; et si concedo, quod Super Pelationem aliquam realem potest standari relatio signi ad aliquid prius sed talis relatio non tantum ducit in cognitionem Sui, Sed etiam alterius. Et hoc modo siquis Videret paternitatem in suo

fundamento, posset esse signum rememorativum actus generationis praeteriti et isto modo in proposito et maxime non est hoc inconveniens quia ista Pelatio signi non est nisi relatio a tionis, loquendo de signo instituto ad placitum, cujusmodi est character respectu suscepti Sacramenti.

Quod additur ibi de relatione

conligurationis, sive obligationis, non cogit Potest enim religiosus per Votum religionis obligari ad Servandum religionem, et qui secit ho magium, per actum aciendi homagium obligari domino suo, et universaliter in talibus, per promissionem praecedentem et tamen non est ibi aliqua forma absoluta, super quam undatur ista obligatio, nec sorte aliqua relatio nisi rationis, et ita abundanter posset salvari ratio obligationis, si poneretur relatio realis, sicut liliatio in silio posset esse undamentum alicujus habitudinis filii ad patrem, puta obligationis ad dilectionem naturalem, etsi possibile esset filiatio

nem Solam esse.

Et ad illam probationem, quod tunc esset processus in infinitum m. hoe in relationibus, dico quod non Va 4. Ii 'let de realibus relationibus, quia '. aliqua est relatio ultima, i quis .ihil bu. non potes, landari alia realis. 'ersicut aliquod est accidens ita ulti processum. mum in entibus, quod non potest ulterius esse subjectum alicujus accidentis et ideo non equitur, si accidens potest esse in accidente, quod in accidentibus istprocessus in infinitum. De relationibus tamen rationis bene concedo quod ibi potest esse proces sus in infinitum. qui quaslibet relatio sive realis, sive rationis, potest ulterius undare aliam Pelationem rationiS. Tertia etiam b) ratio non valet, 'i quia vel aequivocat de potestate, vel habet unam propositionem salsam. Si enim accipiatur potestas simpliciter ad aliquem actum qui sine illa potestate simpliciter non posset haberi, sic nego characterem esSe potestatem. am baptigatus in nullum actum simpliciter potest, in quem non posset non baptigatus, et hoc sive loquendo de actu in quem potest active, siVe de actu, quem quodammodo potest ab alio recipere cita enim posset non baptigatus inungi chrismate, sicut baptigatus, et ita posset abluere sicut baptigatu S. Si autem loquamur de potestate D. Thom.

non simpliciter sed ministeriali 3'. cit hoc est, per quam aliquisit con Iazia.

Veniens minister alicujus princi min;rri 'palis agentis, et sine illa potesta consistere te non esset conveniens minister in relatione

principalis agentiS: talis potestas non oportet quod sit forma

638쪽

622 LIB. IV. SENTENTIARUM absoluta cimo sufficit in multis quod sit tantummodo relatio rationis. Quod probatum secundum eos. quia Episcopatum non dicunt esse ordinem ultra Sacerdo

potestatem talem ministerialem, quam non habet non Episcopus est enim conveniens minister in aliquod actu, cui Deus assistit, ut in actu ordinandi, et non similiter assisteret, si alter non piscopus exequeretur similem actum. Consimiliter constitutus judex si serat sententiam. sententia tenet; prius autem non tenuisset, quia sententia a non suo judice lata, nuda est ipso jure nec tamen ille judex nec ille Episcopus habet aliquam sormam absolutam realem, nec sorte relativam nisi tantum rationis, quam prius non habebat. Per illam enim relationem 3tionis, qua ipse a principe instituitur judex, Voluntas principis ratificat sententiam ab eo latam, et vult eam observari non autem ratificat sententiam alterius non

constituti judicis, nec vult illam observari. Et ita isto per illam habitudinem ad voluntatem principis, habet potestatem ministerialem respectu principis, ut principalis agentis ad aliquem actum

conVenienter exequendum ministerialiter, quem sine tali relatione non posset OnVenienter Xe-

qui e multo magis posset relatio rea lis, si inesset, poni talis potestas conVenienter exequendi ministerialiter aliquem inctum. Pato senim quod filius qua filius, potest abore aliquam auctoritatem exequendi aliquem actum in domo patris, quem non potest nonsilius. Et iterum nepos habet aliquam auctoritatem exequendi aliquem actum, licet inseriorem, quem non potest non nepos et O- testas ista sic praecipiendi vel imperandi non est nisi cognatio Vel siliatio. Sic etiam apparet ad illa pote s. states, de quibus arguitur in speciali jam potestas ordinandi et confirmandi, si est activa, non eSt nisi ad ministrandum OnVenienter in tali actu tali domino, ut ipse ad actum ministerialem hujusmodi assistat, operando principali

simili ministerio exhibito ab alio. et 'Character autem Baptismalis, si Luz I

neque ut ratio recipiundi nihil enim absolute potest recipere anima baptigati, quod non possit recipere Anima non baptigati; sed est potestas quaedam relativa de congruo ordinata a principali agente disponente agere in passum habens talem formam, ut non in aliud passum. Talis autem Orma relativa de congruo respectu alicujus agentis principalis voluntarie potest esse sola relatio, sicut

aliquis disponit agere aliquid in

aliquem, quia filius, Vel quia con- Sanguineus, nolens aliquid similo causare in non habent talem relationem. COMMENTARIUS.

a Secunda ratio habet etiam majorem m.

faciam, etc. Oppositum madoris probat ineundae

quia undatur proportionalitas, quae os '

639쪽

Rolationem sundari Posses in

altera relatione. Variae denominat,

additae rotationi

ut subjectis

obiectio.

similitudo duarum proportionum in ipsis, quae relationes sunt secundum Euclidem quinto Geometriae; et sicut quid dicitur

de omnibus generibus, et ens, ita et unum ergo relationes primi generis, quae fundantur in unitate et numero, etiam inveniuntur in genere relationuin, si sic de identitate et aequalitate, Suo modo sic relatio quae distinguitur realiter a suo fundamento, est ens finitum creatum, ergo productum a Deo, ergo dependenS, sic etiam est dependens a causis proximis in suo esse, per modum effectus, ergo dicit relationem effectus. item inhaerent relationes subjecto per modum accidentis, et constituunt subjectum et fundamentum suo modo, sicut formae aliae ergo dicunt rationem causae et causati, quae sunt denominationes re lativae, et posteriores sua entitate item distinguuntur constitutum realiter ab alio, ut patrem a filio, dicunt etiam oppositionem ad invicem. Si ergo character esset relatio, nihil obstaret, quin undaret relationem similitudinis quatenus haec Vagatur per omnia praedicamenta, distinguatur realiter, vel non distinguatur, parum refert, quia quocumque modo Sumatur, esset posterior, Sicut proprietas posterior est natura su subjecto, et inhaerentia ipsa relatione, sine distinctione reali utriusque, manente solo formali, vel rationis, ut volueris. Fundaret etiam relationem signi, eo modo quo Augustinus definivit signum respective ad intellectum, ex cujus cognitione posset quis devenire in cognitionem fundamenti, ut prioris esset etiam signum rememorativum actus praeteriti, ut si quis videret paternitatem in suo fundamento recordaretur generationis praeteritae.

Sed objicies contra haec, quod relatio

cognoscitur per Sua extrema ergo non extrema per ipsam, et consequenter nequit fundare relationem signi per modum etiam posterioris ad prius, cum non sit ratio cognoscendi prius, neque per

Se nsque per Suam speciem cognoscibilis sit ergo haec doctrina non est realis aut fundata Respondetur illud principium esse Philosophi, et verum esse respective ad nos, quoad primam cognitionem, quae fit virtute alicujus objecti motivi non sequitur tamen quoad cognitionem ex Objecto terminativo, tanquam ex ratione cognita, quia relatio, ut cognita potest esse ratio cognoscendi suum fundamentum et terminum, cognitione magis distincta, quam fuerit prior. Sic ex cognitione causalitatis et dependentiae, quae sunt relationes, cognoscimuS Deum ex creatura, et per inquisitionem tam Physicam quam Metaphysicam ο-gnoscimus ejus omnipotentiam, et eum esse primum motorem, quod alias non cognosceremus Via naturali, per solam cognitionem entis creati sub rations absoluta Sic etiam relatio ut cognita est rati cognoscendi ordino et dispositionem universi et totius naturae inter se. Et si loquamur de cognitione causae per effectum, illa etiam a posteriori non est ex absoluta cognitione effectus subratione entis, nisi cognoscatur ordo et respectus ejus ad causam, a qua fit, quia effectus, saltem aequivocus, non includit virtualiter, formaliter aut eminenter suam causam in esse, aut cognosci hoc modo. Hinc etiam ubi nullus est respectus, necessarium est, ut intellectus negotietur, et forme respectum rationis, quales sunt intentiones logicales tanquam rationes intolligendi substrata, quo spectant impositiones Vocum si signorum ad placi

tum.

Respondetur secundo, illud principium verssicari propriissime spectando naturam

prima.

Relatio est ratio

di aliud. Cognosci

Deum excreaturia

Respontio

640쪽

Extrinsecus adveniona cognoscitur Per se, et propriam speciem.

Tertia

Philosophi. Objectum

motivum intellectus prohoe statu. Character potest cognosci intollectu

separato.

rei de relatione extrinsecus adveniente, quae sicut in esse causatur ab extremis, ita etiam in monosci, quoad primam sui apprehensionem; quae rati non currit in relatione extrinsecus adveniente, quae ab extremis non causatur, ideoque motus et figura, quae sunt relationes, cadunt sub sensum tanquam sensibilia communia, et probabilius est eas habere species proprias, quamvis supponant motionem sensibilis proprii Quamvis ergo relatio extrinsecus adveniens non intelligatur, non cointellectis extremis, non tamen necessario per extrema intelligitur, et sic nihil obstat, quin primo etiam movere possit intellectum ad cognitionem

extremorum.

Respondetur praeterea tertio, illud principium Philosophi intelligi respective ad

cognitionem nostram, pro hoc latu, quam ipse existimavit esse ex natura intellectus nostri et potΘntiae, cum dependentia a sensibus, ac proinde nullum statuit objectum motivum intellectus nostri, nisi quiddilatsm rei sensibilis, nec intellectus Angelici forte, nisi propriam essentiam. contra Doctor noster in I. dist 3 qumι. 3. statuit objectum motivum intellectus creati esse ex natura potentiae, omne ens finitum vel absolutum, vel respectivum quod non est ad Deum, ut ad terminum, quod nunc suppono ; hoc ergo

dato, principium illud Philosophi non

currit, nisi pro cognitione hujus status. Character autem est objectum motivum, et signum rememorativum, tenendo hoc ipsi convenire ex natura rei respectu intellectus abstracti, quia est aliquid supernaturale et spirituale, ac proinde ratio illa, aut objecti non concludit rΘspectu eius, nisi in ordine ad statum praesentem, qui non extenditur ad cognitionem rei spiritualis in se, et Supernaturalis nisi per fidem, quae tantum

Relatio signi in

charactere non est realiε.

Idem do

relatione

docet esse aliquid impressum in anima per modum effectus indolebilis quid autem sit, non exponit, ex quo patet ad objectionem. Subjicit praeterea Doctor hanc relationem signi in charactere non esSe Θ-alem, sed ad placitum, maxime θSpectu Sacramenti praeteriti, a quo tantummo raliter, et non physice causatur haec autem potest esse non solum in relatione reali, sed etiam in aliquo non reali.

Perinde subjungit de relatione configurationis seu obligationis, quia haec Obli σατ-gati potest sequi etiam ad votum, ο-magium, promissionem, praeceptum, contractum, et hujusmodi, quibus praemissis manet persona obligata, quamvis post actum non sit aliqua forma absoluta

permanens.

Est ergo haec relatio rationis, vel ut alii Vocant moralis, et instare ad haec omnia licet in ipso Sacramento, quod dicit relationem signi et configurationis externae, et obligationis ad Christum, et legem, cujus est professi et distinctivum membri visibilis in celesia militante, quia

non judicat, aut cognoscit membrum a non membro per signa interna haec autem omnia perinde dicuntur de Sacramento in Scriptura et Patribus ac de charactere, quamvis solum dicant relationem rationis in Sacramento ergo in charactere idem dicunt, ac proinde recte fundari possunt in relatione reali. Postea subdit responsionem ad illud, quod infertur, nempe, si una relatio fundaret aliam daretur procossus in infinitum. Respondei negando sequelam; de hoc vide ipsum nra diti. 2. quaeia. 4.e 5 ubi statuit hanc regulam quoties fundamsntum nequit esse sine termino, ad quem dicit respectum, tunc respectum non distingui realiter a fundamento, quia haec spendentia argui respe-

SEARCH

MENU NAVIGATION