장음표시 사용
161쪽
Per se. naturamque suam Quia quos semel olim Per se . naturamque suam tenuillet ab aeuo. Nunquam hos ex ulla pollet deponere caussa Ait aliquem semper, nempe hunc , aliumve, . Perinde est. Ergo quos habuit primos . seruatque tetiaCES. Vel quos deponit semper. semperque resumit; Hos cum non habeat per sese, habuisse neceo se est Ex alio. Et quoniam revera tempore nullo Stare potest informis, et omni caussa figura Materies . sequitur per se Consistere nullam Materiem et atque ab eo totum hoc sumsisse., quod esset, A quo etiam sumsit. talis . vel talis ut esset.
Propterea quidquid per so est variabile, uon est
Aeternum et at pendere aliquo ex moderante necesse est Talis materies et nequit ergo aeterna vocari. At si materies non est aeterna . Creari
Debuit e nihilo: per sese non fuit unquam. Est tamen: e nihilo semel ergo exsistere coepit.
. Anti-LUer. L. a. Scholion. a. Quaedam tamen occurrunt, quae
fauere materiae aeternitati videri possunte ea hic Iaucis enodabimus ; quaedam tamen collegiis stu-io breuitatis reseruamuS. 1.) Mundi effector Deus sicut necessitate naturae suae Cognouit omnia . quae possent effeti ; ita eadem necessitato velle debuit omniar non enim minus voluntas. quam intelligentia Dei aeterna est. eidemque absolute necessaria. Voluit igitur
omnia ex aeternitate et exstiterunt ergo ab aeterno
Omnia . Cum eius voluntas infinitae sit essicientiae. atque potestatis. Verum dispar sane est ratio intelligentiae . et voluntatis uiuinae. I Equidem utriusque primum, et necessarium obiectum ipsa Dei substantia est et eadem naturae necessitate et cognoscit , et amat semetipsum. At vero reg
162쪽
extraneas longe aliter Complectitur eius voluntas : Cum enim sit seipso beatissimus. et perfectio simus . nulla compellitur netessitate ad res pro-Creandas . e quarum offectione nihil ei accrescit felicitatis . aut voluptatis. Voluntas ergo Dei tametsi aeterna. liberrima tamen est. Ex aduerso autem Cum Deus necessitate naturae sese Cognoscit. cognoscit quoque in se tanquam quadam Omnia . quae incere potest e neque ullo pacto Comprehenderet suam omnipotentiam . nisi peruideret ea etiam . quorum illa est effectrix potentia. Cum Cuiusuis potentiae mensura ab iis . quae potest . sit desumenda. a b Praeterea nisi ea omnia Cognosceret. et ignoratione rerum laborare . et nouae Cognitiovis accessione mutari posset. Sicuti ergo naturae necessitate seipsum cognoscit et ita cognoscit omnia tu sua potentia Comprehensarat voluntas eius necessarium alium terminum habere nequit, quam eam bonitatem . quae in uno ipso deprehenditur.
di ab aeterno 2 Captiosum genus interrogandit Potuit equidem , si utile intelligas . Ex omni aeternitate fuisse in Deo potestatem eius Condendi. et in mundo habilitatem exsistendi ; non autem potuit . si ita accipias, quali et Deus emcere. Et mUndus estici potuerit absque initio exsistendi. Potuit
nempe Deus mundum ab aeterno Condere pro aeterno tempore , non pro aeterno.
aeternitatem y potuit ergo etiam exstare ex omni aeternitate. Poterit utiquo exstare temper; nam ad naturam effectus iam Creati nullo Paeto pertinet. vi breui uel longo tempore pertillat; ut finem exsistendi habeat vel non habeat r at ad eam pro iecto vehementer pertinet. ut ex nihilo conditus sit. ac proinde vi exsistendi initium aliquando habuerit. Sed non requiritur, inquis . Ut Creatu
ra aliquando nihil'Titi satis est , quod aliquando
163쪽
nihil esse potuerite ego vero aio talem Creaturam potuisse duntaxat esse creaturam . reapsse non esse: Ut Creatura reapse Creatura sit. requiri, Ut reaPsee nihilo condita sit, atque adeo ut aliquando re
apse nihil fuerit Mutari ergo Deum necesse fuit . ut qui Conditor est e Coeperit. Cum antea non ellet. Minime id quidem. Illud enim voluntatis deCretum . quo munduS effectus est. non tempore aliquo accessit Leo . sed eadem plane ratione ex omni retro aeternitate fuit in eodem , qua tunc . .dum esse mundus reapse Coepit et at proinde Deo intus aC- cessit nihil. Decreuit scilicet ex acternitate, ut designato tempore mundus initium Caperet . quPmadmodum decreuit . ut Homeru, . et Virgilius in hauC lucem venirent; sed hic serjus .ac ille ; neque id decernere unquam incepit , tametsi alius Possi alium tanta annorum in lircapedine esie CCE- rit. Videtis ergo e rerum consequutionibus nullam In diujna voluntate Consequi mutationem. Quare si Virgilius potuit exsistere tanto poli Homerunt in teruallo. tametsi ut esset, ex aeternitate fuerit
apud Deum Constitutum . quid vetat idem dici de toto uniuerso cur hoc aeternum es e debeat id, Circo , quod Dei voluntas aeterna sit 8 Sunt . qui
nodum hunc ita dindluant ut Conseqtiutioneni quamdam nouarum in Deo voluntatum admittant . RECindo absurdi quidquam redundare in Deum putent. quod nihil substantiae ei accedat. sed noua duu-taXat acternae naturae determinatio. verum si noua alcedit determinatio. noua quoque occurrant Oportet inC1tamenta , quae adeo non omnia simul, neque aeterna sint. Id vero quam sit absurdum, nemo non videt e tota quippe ratio diuinam voluntatem excitans est eiusdem intelligentia, et bonitas . quae utique et semper eadem, et aeterna Esese debent. Sin autem ea voluntatum Consequutio ex ignoratione quorundam futurorum Oritur . tum enimuero vitium naturae perfectissaniae aduersans
Deo attribuitur. Qua in re iacem Socinianis qui,
164쪽
husdam praetuIisse videtur Cicero. quum est: -- Fihil enim est tam Contrarium rationi, et Cou-- stantiae . quam tartuna et ut mihi ne in Deum is quidem Cadere videatur , ut sciat. quid eam . A et fortuito futurum sit. Si enim scit . Certe d. - lud eueniet e si Certe eueniet, nulla fortuna est eis est autem fortuna a rerum igitur nulla est prae-- sensio. L. R. de Uiuin. .c. T. S.) Hos . qui materiam idcirco aeternam arbitrantur, quod eius de nihilo procreationem nQqueunt ingenio Consequi . hunc fere in modum alloquitur Lockius. Necesse est , inquis, materiam affledinam este. ECcurnam cedo. Concipi euim haud . Potest, ut de nihilo emerserit. Acute i cur non ergo te quoque ipsum aeternum arbitraris 8 Quia non dubito . inquis, me ante vicenos . aut trICE- DOS annos esse primum Coepisse. At quid . inquam. sonat hoc tu i neque enim id ad materiam reictres. quam aeternam putas , quaeque non potest esse il- Iud cogitans. quod tui nomine competias. Quando ergo Coepit natura haec Cogitans in te exsistere 2 si
nunquam . Eras tu ex omni deternitate natura Cogitans ; quod usque adeo absurdum est, ut egerct Conlutatione non videatur. Si autem de nihilo esse procreatam fatearis . Cur nmes eadem vi. atque Virtute materiam quoque potujsse de nihiloessici virum maiorem agendi emcacitatem haec,
quam illa postulet qc b An ergo Deus in aeterno praeteriti temporismatio re , an potellate duntaxat mundi fuit opsfex 8 Quod si rationem opificis Deo internam spectes, propter quam est . et dicitur mundi opifex, fuit sane ex omni aeternitato re eiusdem opifex: non item si spectes rationem Deo externam Ratio illa interna est ipsissima voluntas re ab aeterno illi inditae haec vero externa est mundus ipse essicacitate illius voluntatis de nihilo exsistens. Quare quum Deus noui quiddam molitur, noui duntaxat aliquid extra Deum ponitur. Cuius
deinde respectu noui quidpiam de ipso dicitur,
165쪽
ut ait Aug. An mutatur interne turris S. Stepha ni. quod nouis palatiis in dies emergentibus co exsistere incipiat . quibus antea non coexstitit Pergis argutari. Mundum Continuo exstitisse, quamprimum Deus eum exsistere voluit et voluit autem ut concessum est . absque ullo temporis initio. Nugae: non Continuo exstitit . quamprimum voluntas eius e sistentiae in Deo fuit e sed exstitit eo momento. unde eius EXordium duci Deus ab aeterno voluiti Qui refellendis huius generis sophismatis delectatur. adeat Pererium L. Icii de Communi
Princ. Mihi in enodandis id genus inaniis operam collocare nec licet, nec si liceat libet. Seholion. a. Quid iam iis facias . qui mundum
hunci Corporeum omnino exstare inficiantur. suisque. et hominum omnium sensibus fidem detrahunt. Propterea. quod putent easdem impulsiones, ae rerum ideas excitari in nobis posse. quas iam eX-
erimur. tametsi extra nos nihil quidquam sit l i ab insania nihil abesse mihi quiddim videnture
nec proinde multis Confutandos arbitror. Quod si sanioris mentis capaces etiamnum lint, attente Considerent. velim . quid int*rsit inter eas aenimi affectiones, quae praesentibus CorporibuS. Et iu-ter eas, quae absentibus Intra nos oriuntur , ver-hi caulta , inter doIorem Vrente . ut PutamuS , igne illatum , et inter dolorem absente omni igne sola cogitatione adumbratum. una haec meditatio affectAtum illum euorem euellere poterit. Sed nec SpinoZam moror . qui rebus ineptillinus . quemadmodum ille aetento Dianae fano , nomeusuum posteritati tranIcribere voluit.
Ouid Fa ad s. Fallim a sando dictum inexsu. r. iis 3 perabilem ordinem, seriemque caussarum sonat, e quarum neXU omnia neceIsario consequuntur, is
166쪽
holion. - Fatum autem id adpello. inquit - Tullius. quod Graeci est ordinem.
A serieinque mussarum, Cum Clusia Caussae nexa A rem e T se gignat et ea Ost ex omui aeternitate A fluens veritas sempiterna -. Multa fatorUm. praesertim apud veteres, OCCurrunt genera. NDi hic eorum praecipua breui eXpendemus, ad quae cetera etiam reuocari facile poterunt.
a So. Fatum Ambamedantim est immutabilis necessitas cogens effectum etiam quum caussae , et media deside
rantur. holion. Feruntur scilicet Muhamedani ea esse animi induclione se ut . si mors fato ipsis destinata, sit, non possint non mori. quiduis demum egerint. Idcirco in quaevis se pericula audacter induunt. locaque pestilentia sine horrore adeunt. Eandem obstinationem apud Caluini sectatores ipse expertus fui. quum Aia. II 3s Ives Ungariam popularetur et nullis enim minis poterant abstineri ab eorum Consortio . quos Contagio iam attigerat. quod putarent nulla Cautione posse vitari destinatam moriendi uecessitatem.
cum rerum nexu. Constituto enim re
rum mundanarum nexu , quidlibet in hoc mundo caussam sui essicientem ha
bere debet (agg): nullus ergo effectus sine caussis intermediis, ac proinde nullus finis sine mediis obtinetur (a I a. aid . Quod cum aduersetur fato Mu-hmedano ( praee. , perspicuum est, fatum illud pugnare eum rerum nexu.R. P. Maho Metaph . Κ
167쪽
Id G DE COSMOLOGIA IS a. Fatum Democriti est indissolu
bilis necessitas ex aeterno, et ineluctabili atomorram motu, quae per infinitum inane concursantes inter se cohaerescant, atque omnQ, quae sint, quaeque cernantur, efficiant. Idem fatum defendit Epicurus , tametsi declinatione atomorum videri velit casum induxisse. - HanoM autem rationem, Vt ait Cicero , Epi-- curus induxit ob eam rem , quod Ve-- ritus est, ne si semper atomus graui-- tate ferretur naturali, ac neces arta , - nihil liberum nobis esset, cum ita mo-- ueretur animus, ut atomorum motu se cogeretur. Hinc Democritus autoris atomorum accipere maluit, necessit
se, te omnia fieri , quam a corporibus,, indiuiduis naturaleis motuS auollere M. De Fato C. IO, IS g. Sustineri satum Democriti non potest. Nam imprimiS materiam aeternam, atque infectam statuit : tum libertatem animorum prorsuS submouet, quam tamen et conscientia nobis attestatur, et grauibus deinceps argumentis Propugnabimus. Cont etiam S. 22. Sch.
Seholion. Commentitias esse eiusmodi atomos. totamque Democriti . atque Epicuri disciplinam vehementer Claudicare ottendit Tullius L. a. de Disi sed by Cooste
168쪽
Nat. DEOr. C. 3T. - Hic ego non mirer esse quem-- quam . qui sibi pei tuadeat. Copora quaedam so-- Iida . atque indiuidua . vi. et grauitate ferri, is mundumque estici ornatissimum , et pulcherri-- mum ex eorum Corporum Concursione fortuita
is Hoc qui existimat neri potuisse . non intelligo.
Cur non idem putet . si iunumerabiles unius . et is viginti formae literaruin vel aureae . vel quales
is libet . aliquo coniiciantur. posse ex his in ter-- ram excudis annaleis Ennii , ut deinceps legi- possint . emi ; quod nescist anne in uno quidem A versu possit tantum valere fortuna. Isti autem
is quemadmodum asseueranti ex Corpuiculis non -- lore, non qualitate aliqua, quam Graecita vocant, non sensu Praeditis, sed concurrentibus is temere , atque Casu mundum esse perfectum , - vel innumerabileis potius in omni puncto tem-- Poris alios nasci. alios interire t Quodsi - mundum effcere potest Concursus atomorum . - Cur porticum, Cur templum . cur domum . Cur- urbem non Potest . quae sunt minus operosa.- et multo quidcm taciliora 8 Certe ita temere de mundo effutiunt. vii mihi quidem nunquam hunci- admirabilem coeli ornatum . qui locus est pro-- ximus . suspexisse videanturis. Qui caecum illum. at fortuitum mundi exortum ratione tueri volunt. hunc fere in modum solent argutari. Contormationes rerum finitarum itidem finitas esse et hinC vero sequi . per totam infinitam aeternitatem quamlibet atomorum Coniormati nem debuisse iam in orbem redire vicibus infinitis. adeoque inlinite maiorem pugnare probabilitatem pro reditu indiuiduae huius. quam habemus. Conformationis . quOCunque finito vicium
numero redeuntis mero Casu. quam Pro non rem
ditu. Addunt exemplum. Si literae . inquiunt. omnes. quibus Virgilii poema Continetur. temere confundantur, atque eiusmodi operatio infinite continuetur. redibit in ea serie ipla conformatio Virgiliana numero vicium quemvis determiuatuae uu
169쪽
merum Exsuperante. Verum id. qnod hi sumunt. omnino a vero alienum est. Quamuis enim Conformationes particularum , e quibus mundus hic coaluit . finitae sint. si per eas intelligatur ordo quidam . quo termini alii post alios iacent. vi insuperiore Aenemis exemplo et Conformationum tammen . quas habere poteli mundana haec materia. est sane infinitus numerus infinitate altissimi ordinis. In mundi enim Constitutione adest imprimis dispositio punctorum materiae in spatio mensura triplici patente. unde iam enasci possunt Confor mationes infinitae infinitate tertii ordinis c confrso. . ACcedunt praeterea infinitae varietates motuum , directionum , Celeritatum, e quibus pendet mundi Constitutio . atque euentorum series. Hisi in considerationem rite vocatis, habebitur numerus conformationum possibilium infinitus. ea infinitate , ut eae, quae non redeunt etiam infinito tempore. sint infinitae infinitate altissimi ordinis :quo ipso in numero infinite plures sunt Conformationes perturbatae . et massam punctorum temere . ac nulla lege volitantium exhibentes. quam quae efficiant mundum ordinatum, legibusque Certis administratum. Quare nullo modo est proba- vile mundum hunc ornatissimum fortuita atomorum concursione fuisse conformatum.
as . Fatum Stoicorum est series rerum necessaria, et immobilis a voluntate Dei immutabili oriunda, sine ulla ad
propensiones, et Voluntates hominum a commodatione. Cum enim Stoici statuerent omnia prouidentem, et animaduertentem Deum, censebant ex immutabili eius Voluntate euenta omnia necessario promanare. - Hinc vobis ex stitit, se Cicero L. I. de Nat. Deor. c. I S.
, primum illa fatalis necessitas. quam
170쪽
si id ex aeterna Veritate, caussarumque
se continuatione fluxisse dicatis. Quanties autem haec philosophia aestimanda se est, cui tanquam aniculis, et iis qui-- dem indoctis , fato fieri videantur
as S. Nequit defendi fatum Stoico rum. Nam et hoc fatum omnem Dei, hominumque libertatem funditus tollit(o , quain tamen Vtramque alias assidirem US. Seholion. Sunt et hac aetate non pauci, quorum alii e Dei prouidentia. alii e praenotione. alii e bonitate fatum quoddam Stoicum videantur extundere. Certe dilemma Tullianum alias a no- his Commemoratum (LOL. Sy.) ex eorum sententia facile conficitur ; licet enim immutare, ut fati nomen ne adiungas. et eandem tamen teneas sententiam hoc modo et Si eX aeternitate Deus praestituit, ( vel praenouit) ut ex hoci morbo conua- Iescas, siue medicium adhibueris. siue non adhibueris Conualesces et item . si Deus praestituit. ( vel prae- nouit ) ut ex hoc morbo non Conualescas ; siue medicum adhibueris, siue non adhibueris non Conualesces; et alterutrum praestituit. ( vel praeno uit )r medicum ergo adhibere nihil attinet. Idemeruitur e dogmate Loibnitati: Sitin se melius est. vi Conualescas, Deus id praenovit . et bonitata
sa , voces nimirum Stoicorum sunt illae et Non illa Deo vertisse licet. Quae nexa suis currunt caussis. Sen. in Oedip. Hoc idem significat Graecus ille in eam semientiam versus :Quod fore paratum est . id summum exsuperat Iovem. Cic. de Divin. L. n. c. IO.