De cantv et mvsica sacra a prima ecclesiae aetate vsqve ad praesens tempus

511쪽

DIVINI OFFICII PARTIBUS. C. V.

, famulae Christi, illisque dispositis per turmas ad instar clauuensum mo-

, nachorum , Habendique normam disposuit die ac nocte praecepit salsi tendo canonem omnipotentiis personare. CoiΝΤIU loco Matinensium contra fidem omnium manu scriptorum, L IABILLONIO Visorum , immerit reponendum putaverat Lux0Tiensium monasterium, ubi id instituti viguisse iam tempore S COLUMBANI COINTI Us affirmat, AB ILLONI Us vero longe postea susceptum probat non obstante testimonio S. BERNARDI in vita . MALACHIAE S. COLUMBANUM apud Luxodium factum isse ingentem ad nam, S quidem tam magnum, ut suo edentibus sibi vici' in horis continuarenti r solemnia divinortim ita tit ne momentum quidem diei ac noctis acaret a laudibus. Idem institutum in monasterio Hahenden si Laudunensi S SAL ΑΗΕRGK obtinuisse concedit COINTI Us , negat vero de Maunens Cabidoneus S. MARCELLI Dion sano prope Parisios. Quando vero die noctuque laudes divinae cani dicuntur, an per distincto cho-TOS, a turmas id factum, dignoscendum est, anque laus perennis fuerit 3 De monasterio S. 1oNYs 11 ex pluribus chartis apud Dublatum Α-BILLONIVS probat , ac inter alios testem profert Anonymum quemdam, qg q-DAGOBERTUM in eodem coenobio monachos instituisse, qui turmatim ad instar monasterii hauriensnim, sive S. Α ΤΙΝΙ Turonis psallerent, consuetudine hac iussu CLODovg1 - 191N a posteris etiam Continuata Eundem ritum GoNΤRANuri in monasterio S. MARCELL Cubilanen si in prima sua fundatione instituisse ΑRΤΕΝ1us in Itinere suo litterario attestatur P. I. D s. tio in aliis non paucis monasteriis institutum fuerit in Galilas Didionen i S. ΒΕΝ1GΝ1, Pariseus S GERMAN S. ME DARDI, beatae MARIAE puellarum apud Suesiona , atque tarpeiens S. PETRI , porro commemorat MABILLONI Us. Quod alii de Germaniae nostrae stetiensi, S. Galli, S. Stasi monasterii asserunt, non adeo compertum est. De Centulans monasterio imprimis ad nostrum institutum est in actis Benedictinis relata AN G1LBERTI Centutensis abbatis constitutio : qui ad DBem psalmodiam trecentos mona hos insiluit cum centenis pueris , qui fratribus in tres turm is divise , bique

alternatim succedentibus in auxilium Paulendi V psallendi interessent Et a

a Ita ut chorus S. Salvatoris iuxta chron. Ceutulens lib. II. . . apin D ACHERIUM, cent nos monachos cu=n quatuor re triginta aeris haberet chorus S RICII ARII centeuos monachosae triginta tres pueros iugiter haberet chorus psallens ante sanctam passionem centenos mou chos , triginta tribus adiunctis pueris, Militer haberet. Ea autem ratione ais chori tres in diminis laudibus , ut sequitur , personabuut , ut omnes horas canonicas in commune Anti omne d cautent, quibus decenter expletis , uuiuscuiusque chori pars tertia ecclesiam exeat, corporeis neeessitatibus et aliis utilitatibus ad tempus infer- Diat. Certo temporis pacto interVeniente ad dia .inae laudis auia celebranda denuo redeAntes. In unoquoque etiam choro id iugiter observetur, at facerdotum ac levitartim, reliquorumqA fa-

rarum ordinum aqualis numerus teneatur autorum nihilominus es lae fortim aequali mensura diviso ordinetur,qualiter chorus invicem non gravetur.

512쪽

ita iuXta Orientalium morem plerumque fiebat otandum tamen, quod in regula S COLUMBANI c. 7 habetur de Vigiliis nocturnis ut totius mali rii inter duas supra diffus 6cten numerum cantent XII. choris Mo. In

qua verba MENARDUS in concordia regularum c. 23. quaedam pro praesenti argumento annotat si In monasterio S. CoLUN BANI erat laus perpetua, id, est perpetuo die & nocte in oratorio Dei laudes canebantur a diversis mo- , nachorum chori sibi succedentibus. otandum tamen est hos duodecim si choros in diversis oratoriis officium divinum celebrare solitos am tam, proli Xum Officium non potuissset persolvi integro die a duodecim choris si- , b in eodem oratorio succedentibus: puto igitur plura olim fuissse orato, ria in monasterio S. Columbani, in quibus tres vel quatuor ex his duode- , cina choris sibi in Dei laudibus celebrandis succederent. Quodsi ergo duo, supponantur Oratoria, Adhuc numeru ternarum turmarum in duas noctes

T. Vm au si facta distributione manet. Sed observavit MAB1LLONI Us, duodecim ho-ημt S ros , seu choras pro antiphonis promiscue apud S. Columbanum sumi, quas pariter choras vocat DoNATUS episcopus Vesuntinensis in Reg. C. S. atque

etiam viginti quinque designat , quemadmodum S. CoLυMBANU alibi. Ut adeo pro argumento laudis perennis Luxosi a S COLUMBA No institutae sumi non possit a) Singulare est, quod de S. AMΑΤ refertur in eius actis de Parthenone Hahendens, cuius condendi ROMA RIC auctor fuit: si ibique si pitulante Domino multis virginibus psallentium per septem turmas, in una, quaque turma duodenis psallentibus diu noctuque iugiter instituit. Singulariter etiam est, quod de Pra ens ecclesia metropolitana Γ0hemia nar- Prop. 8 rat RADULPHU Tui renitis si Agitur iugis inquit continua laus Dei diu, noctuque per psalmodiam , horis videlicet temporibus, quibus alia di, Vina non celebrantur. Et felicis memoriar CARO Lus IV. ecclesiasticus imis perator , ad huiuS modi continuam laudem agendam aliud quam psalte, rium Congruentius non invenit. Coeptum hoc ergo fuit in illa ecclesiametropolitana , quo tempores fere in monasteriis cesssavit, alio paululum ritu, ut videtur eXtra tempora ordinaria horarum canonicarum publicique divini ossicii per iugem psalmorum cantilationem. II eo MEN ARDUS XHi e. 23. ou Vr'ron. EM SERO in Vita S. BE Om. snen iis episcopi refert, in illa etiam ca-- aeti, I ecclesia laudem perennem obtinuisse. Atque ecclesia haec non Olum Germaniae, sed etiam urbis Romae basilicis praefertur, sola e omnibus coelestem illum angelorum concentum aemulata, ubi sine intermissione divina resonant carmina. SUR. XVI. Iunii. IX. MO-

513쪽

DIVINI OFFICI PARTIBUS. C. V. 48 I

IX. Monere nihil est opus , medio hoc aevo horas statas ossici divini, Horarum ea- seu canonicas publice semper in ecclesiis seu oratoriis celebratas fuisse: 'nyς φ

cum apud monacnos In Uriente , Ut CX ASSIANO IntelleXImUS, OlIm, prae-pi iusti, ter nocturnas & vespertinas synaXes, privatim fuerint transactiae in cellis. Sin cantatio.

gulari vero cura hoc aevo in regulis palibi editis distributa est psalmodia, sollicite servata, ut etiam minima titubatio mulcta non careat in regula S COLUMBANI apud HoLSTENIUM P) Monachi ad icclesiarum regimen aundique e monasterii acciti, ibidem quoque istum divini ossicii ordinem P i ii 7s instituerunt Apud vetustum auctorem in chronologia Lirinens legit Α-BILLONI Us de AGRICOLO, X eodem coenobio rapto ad venionens ecclesiae cathedram Voluit etiam horas canonicas divina officia deinceps in se eadem ecclesia, eodem modo , quo solerent in monasteriis , alternis visi delicet cantibus recitari. ondum enim in illis partibus invaluerat ille si mos, quem aliquot ante annos DAMASU pontife maXimus inveXerat. Paulo ante dixi, quae fuerit in Romana praesertim ecclesia divini ossicii ratio: quam etiam vicissim monachi, praesertim quoad canendi peritiam, inde haurire festinabant, veluti de An lia docet BEDA, misso illic sub AGATHON archicantore Io ΑΝΝΕ uatenus in monasterio suo Cursum canendi in-L. IV. bis. si nuum , sicut ad Sanc Ism Petrum Romae agebatur , edoceret iugitque Ab si ba-IOHANNEs, ut iussionem acceperat pontificis, ordinem videlicet, risi tumque canendi ac legendi viva voce praefati monasterii cantores edocen- do ea, quae totius anni circulus in celebratione dierum festorum po- si scebat. Additque, venisse e monasteriis caeteris ivlia omnibus, ut 0- manlim archicantorem audirent. Ioterat hoc in monasticis congregationi-hus semper commode transigi, quod in aliis ecclesiis non aeque deficiente clericorum copia , licebat, etsi id canones faciendum dudum praecepissent Cuiusmodi Xemplum affert AB1LLON1 Us paulo ante laudatus, MARTE De Mit , ecl. NI Us ecclesiae Virdunensis saec. VII. e vita . Aur 1, illius ecclesiae episcopi, ' qui X monasterio clericos convocarat in eum finem, ut statutis horis divinum concelebraretur officium , quod antea minus digne fiebat Erat ausi tem ita temporibus illis ipsa ecclesia rebus destituta, ut nemo clericorum, esset,

a Si deo infans Uttatim altabuserit: , opor o riso compulerit. Et regula Magistri p. 388. Inst durus: scolatumacius responderit, fit odione: Xercendo maxime divino ossicio prae imiathus quae est extraordinarii cieiunii indictio. In sanctae debet militiae ordo constitui P vel quihus psallandi cutem Oolo praescribitur in aegula vicibus trames rectae observationis oecurrat , utS IS 1 DORI p. 2o8. Et erit discretio : dato enim vetustatis mos est Patrum instituta sanxe- Iegitimis temporibus Igno id horas canonicas se Iunt , id est Matutinis, Trima. Tertia, SeXta, sinabunt fratres, cum properatione omnes ad cho Nona . Vespera C0mpletori ut com-rtim concurrant uulgique ante expletum otum pleatur prophetica ordinati, dicens Domino: licebit egredi , prater eum, quem necessitas natu Septies in die laudem diae tibi.

514쪽

8a L. II. P. I. CANTUS IN RELIQUI s

is esset, qui assidue, ut 1 praecipit ecclesiasticus ordo, Missarum solemnia, si vel psalmorum inibi compleret cursum sed prae inopia viX, cum masiano labore per singulos dies adveniebat aliquis forensis presbyter is citissime, satisque indecenter horarum simul mis e complens ossicia,

si mercede accepta , revertebatur ad propria. Similiter secundus, tertius, si geterique, donec idem ordo confusus a novissimo rediret ad proprium.

Videtur ΑΗΤΕΝ Io, eadem eXtitisse concliti ecclesiae Anti)i odorenyis ad usque saeculum VIII quo S. TETRICU primo anno ordinationis suae habito concilio constituit, qualiter abbates, vel archipresbyteri in ecclesia S. ΤΕΡΠΑΝ divinum persolverent ossicium, uti refert ex historia episcoporum Antisitoi reusin integram subnectens institutionem, distributionemque ALA postea sequenti saeculo nono eiusdem ecclesiae episcopus ' sedulo loc curae. - δ' habuit, ut eadem habet historia Nocturn non modo ipse minime defuit is

sci , sed Uubentes nominatim requirebat fratres , puerosque Est apud V.

si ricorum stipendio cogitandum est sub ecclesiastica regula sunt tenendi; si ut bonis moribus vivant, canendis psalmis invigilent. Idem studium LVII. o. s. laudat postea in AIDANO sanctissimo episcopo. Gog ΕLINUs auctor saec. XI. GAI. . o. in Vita . AUGUSTIN Angliae apostoli de ecclesia S MARTIN agens, quae, S. . , si , inquit, hactenm manet a siluis minis; iue ossolosa Et mox, In hoc itaque oratorio AUGUsΤ1ΝUs in suo choro quotidiana Domini inseria celebrabat, in psalmis , hymnis, precibus, atque in oste tubae, quibus Ura diaboli

L. VI. late interirent, n0e e X dies laudes Domini attollebat. Tu 1ΤΡRΑNDUs teste PAULO sh 'π' Diac primus omnium regum, sacerdotes itericos ordinavit, ut sibi quo- .. tidie divina Ossicia decantarent. Sunt in eam rem conciliorum decreta , aca episcoporum pro ecclesiis etiam parochialibus ita tuta a . Angl0-Saxones acantust Si Concilliam Eme tenis post medium saeculum septimum presbyteris indixit: Ut de eoole e suae

familia ciericos ibi faciant, quos per bonam voluntatem ita nutriant, tit officitim functum diagne peragant, N ad fervitium suum aptos eos ha- heaut Concilium echitens in Anglia n. 787. c. 7. Vult : tit omnes ecclesiae tublico canonicis horis cursum suum iam reverentia habeant. Et EADGER Us ibiciem c. s. Dec. . constituit: equis statis temporibus componas pulset omnis itine sacerdos autum suum horarium in eo-olsi fallat. In capitulis AHi Το Ni Babileenssepiscopi c. 24. presbyteris praecipitur, ut horas

eanonicas tam nocfurnas quis in diurnas nullatenus

pratermittunt. In Eeginone iisque capitibus lib. I. c. o8. in quae inquirere debebant episcopi, e0rumque ministri in parochiis visitandis , inter

alia erat: Si lariotim habeat presbter, qui cum eo fulmos antet. Si oecturnis horis ad maluistinas laudes perfomendas omni nodie urgat. Si Primam, Tertiam , extam, Non n certo tempore igno ecclesiae dentintiet, moti tim debitiam camtet. In om quarta LEONIS IV. ad presbyteros praecipitur omni Dcte ad nocturnas hora furgite e cursum oti tim horis certis deca tate. In capitulis GUILLEBERTI epist apii lBALUZiUM T. ΙΙ. capitul. p. I 377. statuitur: O dominiost , D' Utilitates praecipuas excolere per grati lem suum, noctur lam canticum nouignoret. In serm0ne synodali, qui S UDA BICO Augisanio tribuitur, id requiritur Cai tiam nocturnalem atque diurnum noverit.

515쪽

DIVINI OFFICII PARTIBUS. C. V. 83

cantu nomen horis canonicis indidisse, docent canones AELpRIc ad ' LpINUM episcopum in libro de priscis An Armn legibus, sermone Ang l0-Saxonico antiquo conscriptis, Ma Guillelmo Lo MAARD latine redditis Ad dg I3I Piit si presbyteros spectat, ministi OS Dei omneS, ut ecclesilam suam sancto O ic... hinis an obsequio, septem in ea horarios cantus psallant, ut a synodo constu, tutum est, videlicet Utthfatig , id est , cantus antelucanis priini cing, si id est , cantus matutinus Undern sang. id est , cantus tertianus, vel si ad horam diei tertiam. Ullodugsullg id est cantus meridianus. si Non ang. id est, cant novalis, vel ad horam diei nonam G fenosi ang, id est , cantus vespertintas i nihl salig), id est, cautus noctu;

si nus qui est septimus. Scripturam cistam mendosam integram exhibet Franc. IUNI Us nil ar Goth his verbis: Septem . . . erant cantu ho VJ

S. 1LL1BRORD comitibus AH lia apostoli S. BEDA memorat ifi L. V. . , cum cogniti essent a barbaris, quod alterius essent religionis nam hymnis X psalmis semper irationibus vacabant o. Iossunt haec etiam de psalmodia extra ecclesiam intelligi uale idem de senedicto 1 scopo , licet aegrotante, habet e Xemplum: Non facile ad explendum solitum psalmodiae cursum in uam vocemque titerat levare per sietulas diurnae si e nocturnae orationis horas aliquos ad se fratrum P0cabat, quibus psalmos consuetos du0bus in choris resonantibus ipse cum eis , quatenus poterat, Isallebat.

Quod idem de ΕRv1No etiam Centutensi abbate memoriae proditum memorat 514s1LLON1us Non videtur defuisse hic vocis contentio ac cantia SP qua De cur sulem etiam GREGORI Us Ling onensis S GERMANUM commemorat, licet sota 7' lum, impendis ste , qui tanquam multarum ocrem per trium horarum ere ampliis paetum audiebatur Apud . HERRG- in ordine Iunia eΠjiBER p. 74. NARDI Occurrit circa privatam etiam recitationem non solum cantandi, sed etiam exustandi voX sed voces eiuscemodi non adeo semper praecisum habebant significatum a Auctor faec. IX. cuius librum de benedictione Dei aSΤΕvΑR1ius edidit, habeturque apud CANIS IUM, Carpit nonnullos sacerdotes .episcopos, qui fur entes , dum se Testibus induunt , diurna perastini dictu putantes sibi susscere posse, , sultem quoquo modo illa decantent

ay si Nullus in maiori ecclesia cantare debet ali propter illam suam ad regularem horam non quam h0ram, Vel etiam commemorationem an occurrere possunt lac sola causa, finita Missa, ctorum, nisi fortes solus secum praeter i. ab illiclem ante altare quiete exultabunt horam. μbatem , nisi cum conventu eXceptis illis, qui a

516쪽

L. II. P. I. CANTUS IN RELIQUI s

i nari, quia horae sunt in sancta coissa consitutae lsibus per diem 'noctem disinae fersittitis osscia persolvantur. . . Visa sine I imus, anctorum

Patrum insitutis contraimus quibus c0ntraire periculosum es Neque enim possunt communionem sanctum ecclesiae habere, qui eius insiluta es non se; his, opere sero impud Har nituntur dum, quod permaximum es in san

cta ecphsa , si cum caritate V pietatis sudio pera estur, id es , laudis Loinae psalmodia modulata , M Missarum s0lemnia, o temporibus con ruis,An. o. s. p. nec relliin celebrant Oectibus. In Vita . ΝΟΤRER Balhuli sic legitur:

aeo. V. p. is si Habet illa Sancti GALLI basilica capellas, in quarum una angulari foribus, proximo ΝΟΤKER Us psallere erat solitus Accidit autem, ut quadam die si ad Nonae synaXim non Veniret, ne eam per se caneret. Ita ΕΚΚΕΗΑRDus, qui idem S UDA LRICUM tum iuvenem tale monitum a S Wiso RADA accepisse narrat serii, ut facillime fit, aliquo carnis igne incensus fueris, si loco , in quo fueris, mutato, DEUS in adiutorisιm meum intende, Domine se ad adiuvaudum me fesina, o cantabis. Iundem sensum accipit, quod Petrita AMON ad ALEXANDRUM II scribit: tria stiparum millia unlim poe- 1litentia annum explere cum modulatione balmorum ota demum locum apud auctorem vitae ALCUIΝ Iuvenis Isalmorum modulationem ecretum non antrim, quantum aliam lecti0nem amaverat. Noctrinae vi Nocturnarum vigiliarum celebritas ad normamis imitationem pri-S maevarum liliarum semper in monasteriis perennavit, plerumque noctium longitudini commensurata. Regula S COLUMBAN multis hic involvitur tricis ob codicum depravationem. Qua de re MENARDus in observationibus,

CoiNΤ1 Us in annal. CCl. Franc0rum ad an. 9O. n. 3. .sequentibus, ad eundemque annum AB ILLONI Us in annal BENED. n. 3. Videri possunt.

Ad nostrum quod pertinet institutum, id palam est, pro noctium vel brevitate, vel longitudine antiphonas cum psalmis vel diminutas fuisse, vel auctas, perindem ac in regulis aliis huius aevi Refert S COLUMBANVS c. 7. apud HOL-

regula . . april MOLSTENIUM uniformis es pradicta noctes limerum cantent duodecim ho-ses debet pro reciproca temporum alternatione : ris, caetera temperante tota hieme noctes P qua

longior enim per longas noctes, breviorque per finita per ver sensim per singulas hebdomadas breves ref convenit Inde apud Teniores terni semper decedunt psalmi , ut duodecim in nostros ab ictavo Malendam Iulii cum noctis singulis selibus tantum antiphonae renianeant, augmento sensim incipit crescere cursus a duo id is , quotidiani hiemalim triginta sex psalmi decim ch0ris apud ENARDUM 30 duode cursus Viginti quatuor autem Ier totum ver,eim abest irevissimi modi, in nocte sabbati Maestatem, usque ad autumnale aequinoctium, sives dominicae, usque ad cinitium hyemis . id id est , octavo Calendas Octobris, in quo simi- est, Ialemias Noυembris, in quibus viginti quin litudo synaxe0s est, sicut in vernali aequinoctio, que canunt antiphonas salmorum eiusdem nil id est, octavo Calendam Aprilis, dum per recimeri qui semper tres loces duobus succedunt procas vices paulatim crescit, in decrescit c.

517쪽

DIVINI OFFICII PARTIBUS. C. V. 8S

sΤΕN1UM alium aliorum usum, postquam arietatem in numero psalmorum antiphonarum pro ratione temporum paucis Vindicasset a). In regula quadam apud HoLsΤENIUM huius medii aevi duodenarius cantandi psal- P. mos figitur numerus, quemadmodum hactenus in Ordine S. BENEDICTI servatur in hoc etiam a regula S. BENEDICTI recessit regula Magistri, quod potius in psalmorum impositionibus aut antiphonis discrimen posuerit in hyeme, aestate nocturni officii, quam in lectionibus, quas congruentius BENED1caeus voluit ob noctium brevitatem abbreviarii . Occurrit, ut passim in his regulis, o us DEI, estque litania K rie Dison impositiones au Antem sunt antiphonarum , Vel responsoriorum , aut psalmorum veluti intonationes. In regula S DONAT C. s. 6 0ra ad consimilem ordinem vigiliarum notantur c). t ut numerus psalmorum in aestate .hyeme per diversas horas distributus fuerit secundum plures aut pauciores impositiones antiphonarum, responsoriorum, quas divisiones nocturnorum, ut

nunc dicimus Combinationes vero psalmorum non fert regula Magrustri, nissi

II p. 29 I.

i. i. 87. Q se Et ideo inquit licet longitudo standi aut

cantandi sit varia, unius tamen perfectionis erit aequalitas orandi in corde, ac mentis cum DEO iugis intentio. Sunt autem quidam a tholici , quibus idem est canonicus duodenarius psalmorum numerus sive per breves sive per longas noctes; sed per quaternas in nocte vices hunc canonem reddunt ad initium noctis, ad mediumque eius, pullorum quoque cantUS,

Re matutinum.

b se Ergo psalmi nocturni tempore hiemis, hoesst, ab aequinoctio hyemali usque ad sequun0ctium vernale id est a VIII Kal. cfobris, usque ad ΙΙΙ. al. Aprilis, sed melius uiaque ubi fuerit pascha, quia noctes maiores sunt, dici debent antiphonae XIII. Currente semper psalterio , responsoria tria ut fiant XVI. impositiones, secundum numerum prophetarUm extra lectiones versum, Rogs DEI , ut iam istae sedecim impositiones in nocturnis quam octo matutinorum impossitiones similiter XXIV. viginti quatuor vicibus secundum XXIV. seniorum imitationem genua nostra in nocte mflectantur eum laudibus. Nam in noctibus maioribus ideo plus psalli debet, ut sicut nobis DEUS ad repaulationem prolixum pactum iunxit iii nocte nos ei peragendas gratias iungamus in laudem. Tempore vero aulatis hoc est a pascha usque VIII Kal. Octobris octo dicantur antiphonae, currente, ut supra diXimus, sen per psalterio, tria responsoria extra lectiones .versum, Rogus DET ut tam ista duodecim impositiones viginti vices cogat parvae noctis rati DEO genua incurvare. c si Ab octavo al. Octobris crescit cursus usque ad summum eius viginti quinque choris quas tota hieme, quae a Calendis Novembris incipit, finit in alendis Februarii, cantandaς in nocturnis vigiliis per noctem sabbati, dominicae patres nostri sanxerunt. Duodecim V ro chora in hieme omni nocte cantandae sunt, usque ad octavo alendas Aprilis 2 post hiemem quindecim horae in sacris martyrum Vigiliis. Et sicut crescit , ita etiam decrescit quinque clioris quae in primo sabbato quinque chorae agendae sunt, ut sint viginti per alium autem sabbatum una hora augenda est usque ad Calendas Noωembris, usque totus cursus compleatur id est viginti quinque chorae psalmorum qui per tres menses hiemis numerus Ominplendus est duabus supradictis 110ctibus, post hos decres it in sabbatum. Primo sabbato quinque chorae singula per alterna sabbata . . Duodecim namque chorae tempore aestatis in sanctarum noctium cursu, id est sabbati 40-minicae, cantandae sunt. Oct vero semper reliquis noctibus de aequinoctio in aequinoctium cantandae sunt, id est per se menses. De aequinoctio veris in aequinoctium autumni vigintiquatuor psalmi canendi sunt

518쪽

nis cogente necessitate quam an ordinariam statuerit in aestate, non satis declarat, Impositionum quidem numerum, non eque psalmorum determinando ubi is non min0retisr, quando tot semper impositiones nominantur, quot antiphonde ac responsoria alia ratione ac psalmos imponi dicimus a cantoribus, ac paraph Onistis, qui Glaria Patri, ac etiam oratione iuXta eandem regulam interstinguebantur, nisi quandoque combinari . seu potius conternari necesse esset uanmam vero intelligat necessitatem conte andi, seu tres psalmos sub una Glaria addita etiam oratione more veterum AEgyptiorum connectendi, non satis designat. Causa certe non solum noctium brevitas est, cum qui, dat si Nam si aliqua gravior necessi- , ta quavis hora fallente perurgeat, dicendorum omnium psalmorum 1nsi gula capita cum una Gl0ria compleant, in silc Xeant oratorio ut quasi vis necessitata tamen opus si non videatur praetermitti. Videtur hinc colligi posse, eundem semper psalmorum numerum fuisse, eundemque satiteri cursum, quidquid reliqua variarint, non tam in aliis divini officii horis , quae ordinarie constanter eundem servarundi Ordinem, quam in nocturnis vigiliis eo , quod iam notavi, discrimine secundum aegulam S. BENED1cΤ1 Magistri , quod hic antiphonarum numerum, C. - . in hieme praecise duodenarium , in aestate senarium designet cum S. BENEDICTUS, servato reliquo ordine, lectiones tantum abbreviandas in aestate statuerit. Id quod etiam alibi, quam apud monastica congregationes, in ecclesiis cathedralibus usuvenisse patet quemadmodum in vetustissimo ordine Cameri cen sis, Atrebatens ecclesiae a Petro 1ΤΗAE Vulgato in appendice ad Odicem canonum ecclesiae Romanae, praescribitur de nocturnis vigiliis si unisi omni vero honestate tractim lectiones legantur responsoria decantensi tur ona autem lectio sit evangelica ex homiliis patrum Homilia ipsus si evangelii a diacono vel presbytero, aut episcopo tota legatur, nisi forte aurora interveniens loc distulerit. In lib. diurno Rom. poni cista legitur sponsionis formula a, episcopo facienda summo pontifici, dum episcopatum suscipit: omni tempore per singulo dieS, a primo gallo us

D que

7 5 a se Ergo aestatis tempore, sicut supra designavImus, quia maiores sunt noctes, novem dicantur antiph0nae tria res puniaria , ut fiant duodecim impositiones securulum nomina XII. apost0lorum. Qui n0cturni, ut supra diXimus, in ipso aestatis tempore a pullorum cantu in choatiis finiti, mox eis matutini subiungantur propter brevitatem noctium. Sed h0e semper tam in hieme quam in aestate , tam in . die quam nocte, seu in vigiliis , cum psallitur, caveatur, ne salmi aliquando combinenti ir, quod non licet; sed singillos debere definiri cum Gloria ut nec orationes inter ipsos agendae perdantur, nec glorias eorum laudi DEI videamur subducere , in compeniliosa negligentia cogimur in se psalmos inserere; quia omni psalmo, cui initium propheta imposuit, constituit finem. Quod si aliqua necessitas omnes psallentes perurgeat, non combinent, sed conternent tamen cum gloriis suis subsequantur : ut citius compleant, psalmorum Ume

519쪽

DIVINI OFFICII PARTIBUS. G. V.

que mane Cum omni ordine Clericorum meorum, vigilias in ecclesia ce si lebrare ita ut minoris quidem noctis, id est a pascha usque ad aequi- si noctium, vigesima quarta die mensis Septembris, tres lectiones, 'res, antiphonae, atque tres responsorii dicantur ab hoc vero equinoctio usque, ad illud vernale aequinoctium, .usque ad pascha quatuor lectiones cum, responsoriis mantiphonis suis dicantur dominico autem in omni tem, pore novem lectiones cum antiphonis, responsoriis suis persolvere DEO, profitemur Circa psalmorum numerum, qui in singulis nocturni se anarius a S. BENEDIC Τo est Ordinatus, eundem antiquum fulis Romanae e clesiae morem, inde usque a S HIERONYMO repetit RADULPHUS J HBI PH S. ρος Et quidem ut in dominica octodecim, in festivitatibus novem, reliquis Vero diebus duodecim canantur psalmi, exceptis hebdomadis paschae, pentecostes, Sed in dicto inquit psalmorum numero in psalmis ad vi- , gilias noctis decantandis in communibus sacris quotidianis hodie multi, , maXime saeculares, regulam sanctae Romanae ecclesiae, sanctorum patrum si constitutiones servare contemnunt legitur Vero apud GRATIAN. de On- si secrat dist. s. Provocat ad GREGOR 11 VJ I. canonem in sacra synodo

designat post invitatorium. Po ea, inquit, tuba cant0ris dat Pirum per postumhis. antiphonam invitatorii, ut ex itentur chrisiani circumquaque, G 0ncurrant δε 7 ad scholam doctorion V asormn eoelo Deinde canuntur duodecim mal- mi Vo. Invitatorium autem Omper habet modulationem, inquit A MALARIUS , additque Nec te moveat, quod invitatorium aesivis dielitis hebdo δε προ α madalibus ne modulatione antiphonae solet dici Odulationem antiphonoeci ..., ά g indirecto opponit paulo ante: Tertius autem psalmus sire si latis V an bid. st misti. tiphonae indirect dieitur. BERNARDUs a sin comment in regul. S. BENED. 'i c. . in illud, aut certe decantandus Supple, inquit, indirectum, V sne antiphona, cui tertius Isalmus, quod in sale faciunt impartibus Gallicanis.

a Vid. T. II. Oper. V. THOMAS. p. LXII. Mistitia distributionis psalmurum, canticorum ad opus DE in canonico horarum noctis, diei

cursu iuxta antiquiorem psallendi morem e-elesiae Romanae ex antiquis monumentis Xeer pta.

M se Est autem inquit talis tenoris : In die

resurrectionis usque ad sabbatum in albis, in die pentecostes usque ad sabbatum eiusdem hebdomadae tres psalmi tantum ad noctem, tresque lectiones. Omnibus aliis diebus per totum annum , si festivitas est, novem psalmos, novem lectiones dicimus. Aliis autem diebus duodecim Ialmos, tres Iectiones recitamus. In diebus dominicis octodecim psalmos, excepto die paschae, pentecostes, novem lecti0nes celebramus. Illi autem , qui quotidianis diebus tres psalmos, ores lectiones tantum videntur legere , non e regula sanctorum P utun, sed ex fastidio negligentia compro-hantur facere Romani autem diverso modo agere coeperunt, maXime a tempore, quo Teutonicis concessum est regnum ovium ecplesiae. Nos autem 2 ordinem Romani in investigantes, antiquum morem nostrae ecclesiae, statuimus fieri , sicut supra notavimus , antiqu0 PatreSimitantes. μ

520쪽

L. II. P. I. CANTUS IN RELIQUI s

Invitatorium autem potius responsori modo canitur. Vocatur invitatorium ideo etiam alicubi responsurium Xh0rtati0nis, Tersus Vero pertionis in regula Magistri ab abbate dici praescriptus est versus Domine labia mea petaries, Mos meum annuntiabit laudem tuam. Invitatorium autem praescributur passim in antiquis ritualibus apud MARΤΕΝ1UM magna solemnitate decantandum in praecipuis saltem festivitatibus, veluti in Narbonens ordinario. Ut ex cantent tres primos versus submissa voce, X alios tres alii sex altas oe. Ita etiam DURANDUS quadam vicissitudine, elatione vocis finem hymni Te DEUM laudamus cani dicit sub Campanarum sono Noctur, nis inquit finitis, campanbe pulsantur QT DLUM laudamus alta vocesi cantatur, ad notandum, quod manifeste mirifice ecclesia tempore gra-

si iis laudat DEUM c. tuo vero finis eiusdem cantici ibi Per sivim, los dies P. alii versus sequentes altius canuntur c. Ex Hirsat BieΠ bus constitutionibus constat, Te DEUM Iutidamus quotidie alternati0Π m0dulantium, ut hodieque passim fit, uis e cantatum. RADULPA Us 2 HBrenses distinguit etiam tonum ferialem Invitatorii otio ad officium ver nocturnum in rofanum sui aevi pauca dicit, nisi quae iam de distributione Octurnorum, seu di Ariartim antea retulimus. In officio Muciarabico breves etiam sunt vigilia nocturnae constant enim paucis antiphonis psalmo, responso uno, ut in dominicis, Xcepta pentecoste, hoc est quinquaginta diebus inter pascha pentecosten, loco prinas antiphonae sit hymnus atem rerum conditur. Ost orationem dicuntur tres psalmi, singuli cum suis antiphonis, hisque tres antiphona succedunt, cum responsio Or tione, ut dictum est Graeci statis festis es nyctium celebrant. Adeundus Est 111 LoΤΗgi patriarchpe rit insituendi diaconum videlicet, quomodo ministrat diaconus cum sacerdote in magno vespertino, diluculo.

Ubi post officium vespertinum ordo etiam Yplicatur mesonyctii, seu igiliarum T. IV. Bibl. Ρ. Paris p. 3 ab Alia vide infra de vesperi Cum

a aput GoARIUM p. 2. Iaeeritos autemti,t templo lassiimigat ad vestibulum etiam

progTeditiri rursus speciosas portas ingre sus suavi modula voce exclamat Benedic Domine. Iterataque aerarum imaginum suffumigatione penetrat sancta fores, sanctam mensam incensans voce sonora dicit Gloriasuncsae,

Θ oonsubstantistii 'o. Et dicto Amen superior vel praescriptus monachus pr0 emicum psal- an in decantat. Sacerdos autem clausis sanctis foribus ii sancto tribunali stat. Cum ero cae perint cantare : Aperiente te manum tuam No. egreditur cum canonum proecentore simul reverentiam exhibent in medio , atque ita in finim locum abscedit sacerdos Canonum Vero praecentor in medi templi stans versiculos recitat. Cantato vero : Omnia tu sapientia iecisi, discedit sacerdos, nudo capite stans ante sacras fores lucernarii ratione legit stilo peracto etiam magnam collectam dicit. Diaeoniis autem circa tertium psalterii antiphonum indititur. Si vero non est versiculorum recitatio, induitur, dum prooemiacus psalmu per-f0lvitur, magnam collectam pronunciat. Ire

quidem isto pacto fiunt, si vigilia peragitur eadem vero deficiente nihil huiusmodi observa-