Memoria Heusdii

91쪽

rei. sed iamlem voti ille compos exstitii uetisdiique,

Iil ipIt tortasse rerum Academicarum statu adducti,

lule collegis suis satisfacere potuit. Quo nuntio allato, duplex maxime causa eam attulisse moram videtur, qua irritum tandem sui vocationis consilium. Nempe tueuinius suaserat, ui sui commendandi negotium in uvierit ei Oellii adventum disserretur , quos brevi Α--iti natarum ordinandarum gratia huc profecturos esse accepisset et Curatoribus, lentae sestinationis momentum

intelligentibus, visum est de Heusdio non prius ad Impera iorem referre, quam quid hic in causa Francicae cassi drae decrevissei, constaret; ad quam nimirum ornandam

Curatores Iu per Cripserati unum in paucis aptuni sere DOet. I. Η Κraanes, meu ui item a Vunculum, de me puero

et adolescente multis nominibus bene meritum, subtilissimi ingenii et variae eruditionis virum, vetervi recemtiorumque istorum peritum, Francicarum autem iis peritissimum, ut intelligentes iudices nostratium perpaucos ei compararent Mox diem suum obiit Boschius, qui diuturnae morae, ut veri simile est, minus patiens suturus suisset. Francis enim nova cathedra placuit, displiculi manius. Spreto curatorum pra*udicio,iandem suum intruserunt popularem I. I. melle. Hocium compertum est, quum Impera loris voluit late et alia immutata erant prisca Academiae instituta et Curatorum auctoritas supererat nulla, a quibus etiam si quid ante deliberatum decretumve esset, nihil magnopere curabatur. Sic

92쪽

teniporum momenta e dium Traiectinis Academiae servarunt. Quorum quidem contrarius eventus quorsum diverso nomine valiturus suisset, non deerunt, qu COnjicientem me audire velint. Sed de iis, quae suturansissent, ii id, quod non evenit, revera evenasset, e guare equidem jucundum censeo, cum amicis colloqui perutile, scribere vero publice, ραμιιατιον, si qua parum

intelligantur, σεμυς πάνυ σιmnoni, ut leniter dicam, temerari ulli puto. Assirmare praestat, eusdio iunceventum noli valde molestum accidisse. Nam quamquam interea decretum erat ut Academia Tmjectilia in secundi ordinis scholam ' commularetur, metus tamen rerum adeo accisarum, ut erigua aut nulla superfutura esset juverilutis institu Iida fa ultas, inaIII repertus St. Tanta Trajectin alacritate docere pergebant, quanta

ulli possunt, qui patriae jacturam secerunt. pra terea concordes in adversis, seriesque in quae nou dum perdita ridebantur, tuendis erant, ut minius dein praedicaret saepe sui in eo docentium ordino loci

pudere aut poeitItere potuisse neminem. Ipsi tunc

discipuli erant tiro τε uo nonnulli adeo , qui

l mpore Curatores rarisnme conveni gles, vel iis convenBran . ster laaua , paucissimis alio pertinentihu excjplis, scripto niandanda haud euraas Boschius autem d. I, Junii a. 1311 de viis decessit. I 'eole secondat Te . .

93쪽

- hodie minuita minio existiniation et gratia floreiit. Sed nonduin do Loidensis Acadentia erga Muinium voluntate absolvimus. Post annum enim 181 non lai tum privatim in vilentilicii I rude dor ali , alli miram invitatus est, verum quadriennio post similiter denuo ei

Borgeri, viri excellentis, ipso aetatis flore patriae erepti, inedra sui oblata quam lices, pariter atque antea

Wytienisiclitanam, etiam atque etiam per anaicos recosaret, nequaquam tamen tum eidensibus placui in causa privatim consecta acquiescere, qu contI R Rege eum , nulla mora interposita, creandum esse censerent.-Inminero Academia Midensis ii credibilem acturam fmeerat, cuius sarciendae ergo nil intentatum relinqui ορο teret, nec actum quidquam rideretur, dum quid superesset

agendum. Sic censentibus multi Kemperu praei It, vir strenuus ad omnia peragenda, quae bona et honesta judicaret. Quum autem vocationemine dis prorsus non

in votis esse, ipsi Regi Mutaris, haec ea a suit, cur idensium studiis non extemplo iniisseret, sud quialtero loco a curatoribus commendatus luerat, vocar tur. Verum hoc Cl. viro condit onem detrectante, coepto

haud desistentibus Leidensibus Rex d. 20 Febr. a. 1821 gratum fecit. Quod ut illi laetissimi acceperant, ita Heu dium, ne hanc irritam esse vellet laetitiam, permani enixeque rogarunt. Legi ruditissimorum virorum ad eum epistolas. Quidquid rationum habeant amicitia, ainor Academiae, inclyti viri admiratio eoque coram fruendi cupido , cumulatissimo in iis invenitur: Leidam Heusdio, uni omnium πλατωνικωτciis, migrandum esse non ad mire aestit aut Borgeri eathedram conscende dam, sed ad suam ipsius illuc transferendam Prose

εorum discipulorumque, unam omnium esse vocem, Digiti reo by orale

94쪽

, minus Heusilium Mida, at Midam Heuinio indigere,

si pristinum literarum principatum tueri vellet historiae constar eum doctorem esse meum, qui, quum

tot annos Triuectinam Academiani lauiane suo beasset, nonne Leidensem jam respiceret, almam suam mairemr regiam vocationem confirmisso latius patriae sententiam, et, quantum is ipso maluisset illa non ornari jure eam Principem et Leidae et literis et suo ipsius judicio haud negasse id enim cunctis notum esse portere, a Rege uinium iudicari dignastimum. Verum plura non ses uni do egregio epistolarum asciculo, quas qumndulate iistis, qui scripsemes, an ei , qui accepit, his rificentiores dicam, hujus cognatis eas quovis auro pretiosiores dicere non dubito. Hoc tamen unum addere libet, quod haud paratum apud He dii animum momenium habuit universos Academiae Midensis dives lumini eamdem sententiam scriptas per delegatos suos , -- cessentissimos in sua quosque disciplina iuvenes, ad Mus

dium perferendas curavisse e Unius praesertim rei cogitatione scribendi ardorem excitatum fuisse amrmabant. Αο-

ceperant, quanto studio suae ipse disciplinae aliinmos cor plecteretur, quamars eorum esset in ipsum amoris magnitudo. Horum igitur preces ne nimiam valerent, operam sibi dandam esse duxerant, idque significandum,

quam Iscipulorum caritaten orajecti relieturus esset, eamdem ipsum Leidae inventurum omnium animos summa ipsius exspectation teneri, sic arbitrantium, Heus-dium unum esse, aquo cu inlata gravis jacturae compeii satio sperari posset id in omni opera acturos, ut ne umquam Midam migrasse Musdium poeniteret, ac Traiecti

norum erga ipsum studia vel aequarent vel guperarent .n

Tot iamque gravibus momentisquid opponebant Trajectiniῖ

95쪽

cutieta, quae viri boni mentem moveant. Praesens,imilia vidi aut audivi. Curatores, Prosessores, cives et M demiae et Urbis tanta cum asseveratione contendebant, cum Heusdii consiIio Academiae salutem Condunctam esse,

evin discipuli amorem probabant, ut nihil supra, posset, ut ille, firmiter tenens, institutionem suam alibi nihilo ad utilitarem uberiorem fore, hos tamen

deserere, relinquere stationem, quacum arctissima sibi intercederet decem et septem annorun t e Cessitudo selinu posse arbitraretur me ubi publice significaverat, eo lurium apparui gratus animus, cui quae accepia reseriurine dii imago et picta ei aeri incisa, ut ipsi munus, prosectum quippe ab Academiae alumnis, longe jucundissimum suit, ita et cognatis edu et mi Cis et discipulis suavissimam hodieque promovet dolendi v luptatem ceterum, quod haud scio an jure superioribus nectatur, eodem anno 1821 a Regeme dius cre-aius es ordinis leonis Neerlandies Eques. Ita laudato et expetito non dubium esse poteria, quin instituenda juventute aliis operae pretiurn sacere videreretur. Verumtamen graviora et cariora laudibus illis ei obtigerunt testimonia quam enim Loidenses juvenes locuti erant discipulorum erga modium amoris magnia iudinem, ea profecto singularis suit, ex sente autem

manabat eo, quem Kemperus indicaverat vocalionis leni pore. Tu noli alunulorum caritate Trajectinae talioni assigi sons enim ejus non in juvenibus illis, sed in te est, ipsaque idcirco parata tibi ubique. , Et sane,

96쪽

sui honarum artiunt doctoribus, qui plurimuin experirentur. Nori diu paulo erectioris indolis juvenes ejus disciplina usi fuerant, quin allici sese ad hunc virum sentirent. Initio haec vaga admiratis, uipolo tironimi,

H dissimilis ei, qua modius ipse primum mire

bactuum suturi prosecutus fuerat sed , quo magis neu dianae rationis sibi pauIatim conscii fiebant, eo prae ceptorem colere ac diligere magis incipiebant. In scholas ejus historicas, ad sessiones vespertinas quatuor et plures adeo annos continuos venire, tu, consuetudine, quoad poterant et liceb t, uti, de pravioribus adeo setae rebus eum consulere solebant. Quin germani disci puli, in quos nemo non Mittis praecipue refert ei satiscriptorem , a haud aliter Iga Heusdium atque filii erga patrem assecti erant. Quodsi tempora inciderent disieci vir memorabilia, luculenti sim parebat, quanti eum sacerentumversi infixus muliorum animis haeret dies 26 m. Ianuarii a. 182s, quo mutatus quinque lusim

docendo explerat. Nihil ad summam, qua apud cujusvis doctrinae studiosos florebat, gratiam videndam aptius fuerit solemni illa ad musices concentum salutatione

vesyclina, quam Wistrinxius deseripsit juvenis, dum in vivis erat , ingenio animoque excellens, euadii per

septem annos auditor as,iduus, inque eo colendo nostrum nemini secundu g. historiae autem an ore flagrantissimo quem, si sata sivissent, mox duplici probaturus sui se Disputatione, altera de Roberraono, de aureorum

--dutions altera. Sed hi ius descriptionem quoue

97쪽

cuinque lagi, toties in freto illo die absentem suis,saegre tuli. Omnes vi σιυ ιβ plane, ut ille ait, ser bantur praeceptoris salutandi, ipsiusque in aetitiae communionem veniendi Adibant eum, non cantu tantum, verum etiam Ultu et corporum habitu ac motu maximam exprimentes laetitiam ei hilaritatem. Hemdio, cui baeo paene impro isti accidebant, parum erat iuvenum deleg tis , qui conclave intraverant, breviter, sed non sine sensu affectuque respondisse I ad fenestram sponte trahebatur, omnem coronam videndi gratia, καλλιπταν illud θέα in m M vi ν --αι, ubi tanto statim et plausu et es more exespiebatur, ut penitus commoveretur, nec γε- se non se ad iuvenes convertens, intimos iis aperissanimi sensus. Itaque, silentio exorto, amicitiam mutuumque amorem celebrabat, et his inquit nosmet

invicem prosequimur, optimi mihique carissimi juveneat Haec hora testis sio. Mihi incredibiliter jucundum, summae voluptati est, eam hic adspicere civium Mad

micorum frequentiam, et numquam profecto, numquam hae hora ex animo excidet Amicitiar et amor ni dico, et hercle jubet animus publico deviarare, eo me erga

vos duci maximo numquam nostram, qua iungimur necessitudinem ita penitus sensi, uti nunc persentio; amore me amplectimim, id inunc probatis Micacissime,

e nunc sentire mihi videor, eo B dignum esse. Saepius hinc alio vocabar, semper oblatam conditionem repudiari , numquam me me consilii poenituit, quia magis magisque animadveris, quam arcta nos inricem at tingamus neces, dine, quia magis magisque animalis

verto, meam in animos vestros penetrare disciplinam, quia magis magisque animadverto, animorum inter nos conjunctionem esse, milii coqiunctionem vobisnum, qui, D 9stiae by Coos e

98쪽

quidquid pulcra limissiunt ei Ninuni, natis. Nostra igitur amicitia, amor noster sit opto perpetuus; et, quum ego hac de Vita decessero, tum vos limus etiam memineritis horrae, memoriamque meam grato antiam colatis opto suturum. i)- His auditis, inus omnes miliabant laetitia, eo quippe se cum modi, et oi uocios sentientes vinculo, quod nulla umquam aetas disruptor esset. Quamquam hujus conjunctionis vim iidem sopostridie demum penitus percepisse fatebantur, Heu dio e cathedra domis arminis, quae ipsius in rebus pridie acciderant iram enim, inquiunt udirimus, quantopere nos diligeret, qui vera nostrae saluti com suleret, optimus a ster Verbis quidem affectus --

lirimere non O88 unius, qui tum alumum subiero .uum, gratissiarios. Quae enim Beusdius mente volverit,

alii ex ejus oratione facito essicient, sentire vero, iisque penniis imbui, illi potuerunt ianium, qui ipsum tum

et audiverunt dicentem et commotum adspexerunt. D

erunt, ei rei fidem firmare vel haec, quam Delebrant, hora poterat. Nam praeceptorem non unico de jucu dissutia vespera narrantem, ac profitentem audiebant, usaepe se observantiam tb caritatem discipuloriam expertum esse, sed tantum amorem, quantum nunc e Pertus esSet, numquam se Suspicari ausum fuisse; 1 Sio selinii in pinio .erinon hinuiuia eas e miluinvii, qui,

99쪽

hac eos caritate ipsum doctorini innvivii mei inium reddidisses, non igitur haec unice eum commem rantem, strum insuper exponentem audiebant, quid, de ipsius sententia, illi bonarum artium studiosi specta

seni egissentque potissimum, qui jam gravis inna inseneribus splenderent vel digni hoc splendore ab omnibus

censerentur, si sorte praesentes sodales, ipsius ex usu et experientia, ad viam studiorum naviter perseque dam , proficere cuperent. Et hae de optimis discipulis animadversiones, singuIatim deinceps illustratae, prae cipiis erant uincubuisse eos rumier in Graecamim La

tinarumque studivi literarum, vel, si eas negligentius tractassent, hujus ipsius negligentiae postea eos poenituisse Vehementer: - porro literis Conjunxisse historiam seres, qui recte progrederentur industriae plerosque

et assiduitati plus, quam ingenio debuisse optimos quosque lectionibus Prosessorum diligentissime inters isse mulios se cognovisso quos hac in re negligentiae puderet postea, quos vero diligentiae poeniteret, nullos: vita eos felicitatem moribus magis quam studiis assecutos suisse, utrisque autem quempiam eam certi sim lacillimeque consequi: - quibuscumque aliquis esset sive ingenii saeuitatibus fixo in doctrinis praetres vibus, nisi idem cum pietate parentes, tum observantia

magistros, tum fide amicos prosecutus esset, de eo nil magni alii praeclari esse augurandum. Nam Pectus es

adebat porro quod disertos iacit, sed emit hoc item. ut nulla non arte actitanda vere consulamus civibus nostris, ut et deses ingenii omnes et quaecumque his dotibus assecuti Mimus, ad patriae humanitatisque commodum adhibeamus ellicaciter. Pectora auten sensus excelsiores quo tandem modo istis inesse possunt, qui Diuitia ' Coo

100쪽

vel impii in parentes sunt, vel ingrati erga magistros, vel in amicos perfidi. ix Verum in discipulo uni ver sabamur, Heusdi suavissima , caritate , cujus hoc insuper proprium est, ut constantiam haberet magnitudini parem. Illam neque temporis decursus, neque t eorum diἡunctio, neque diversa vitae conditio, nequo provectioris aetatis progressus minuebant. Quin erant,apiti quos ipsi illi progressus cumque iis adaucta conscientia sui caritatem eam alerent et firmarent. Ac comstantiae illius testes fuerunt literae a discipulis, decem pluribusque adeo annis ante Academiae civibus, non modo hinc, verum etiam e Germania ad praeceptorem datae v

nerationis et pietatis plenae testes veteranorum , Trajectum r visentium , salutationes cum diserta pristinae disciplinae mentione cumque evidenti grati animi significatione ei vero consilii expetendi studio misiunctae testes auera Academiae Traiectina Saeculiata anno 1836 celebrata, quibus ut undique ad almae matri gratulandum

confluxetalita ita trin tu ille quotidie liti ii ullorum iron patriae loCoruin incolis , singulari prorsus ohservaritia

et pia beneficiorum recordatione praeceptorem prosequentibus et hanc ei ad lacrymas interdum commoto, exprimentibus vocem: thi dies mihi ritae insia sunt. In vestro amore iam mihi morialium beatissimus esse videor, testes denique nobis post ejus obitum exsti