장음표시 사용
61쪽
gent.& civ. in. g. constat aute ,liquet etia ex mente, ac V erbis Vlp.& Papiniani in l.6.dc p. supra de Iust. & Iure. Aut. n. lcripto,aut Moribus coiicitur:&tametsi Mores ynicum genus Iuris costituant, nempe Consiletudinem; ut eleganter
ex Iuliano colligitur, in l. de quibus supra delegibus: Scripti tamen Iuris authoritas latius diti funditur, quia aut in Legem transit, aut in plebiscitum aut in Senatus consultum, aut in Principum Placita s aut in Responsa Prudentum, Ut incitatis locis exprimitur. Quamuis autem singulae istς species Scripti Iuris, & partes potuerint aliquid adferre Successionibus testati, vel intestati, & verosimili num quoque sit, pluimmum attulisse: non tamen constat expressim,
quid quaeque i psarum attulerit ante Iustin. Coeterum de quibusdam habemus in Iure; habe mus etiam apud bonos Authores quaedam memorata vestigia, ut de Lege Voconia,Furia, Falcidia, Cornelia, Glicia, Aelia Sentia, Iussia,Vellea, de quibus f pes pius videmus fieri metione:
quaru omni u summa Capita ad testametu perimentia, videre licet apud Paulum Manutium de Legibus Romanorum ut alios multos eius .generis Authoies omittamus. Item & Senatus
62쪽
cosella plura sisnt ad testamentorum, aut successionlim materiam spectantia, veluti Pegasianum,Trebellianum, Orficianum, riyllianu, Syllanianu,Claudianti,quoru nota sunt in Iure noli ro velli da.De Principum Placitis frequens eit mentio in Iustin. Legibus, du vel recenset, vel conigit in hac ipsa materia, praecedentium Caesaru Constitutiones, quas in mediu prose
re longum esset,&modicς frugis. Sic etiam de Prudentum Responsis complura sunt exempla cuilibet obuia in libris Pandectarum, licet non prorsus integra; culpa,vel peccato potiua Com 8 pilatorum . t Quatum ad aetates huius Iuris adtinet, non est ambigendum, quod fuere plures prout pluries ipse Iura Civilia, tum in hac Su cessionum, tum in alia qualibet materia comperiutur esse mutata, quod no semel factum suis .ci se tradit scpe Iustinianus, &nucupatim, quoad pr sentem causam tam testati, quam Intellati refert exempla, in titulo Institu. de Testamen. oes. & delegittima Agnatorum successione. Fieri aute in qualibet alia causa semper potuissσntetur idem Imperator in, 3. sed naturalia quidem iura Institu. de Iur. nat gent, &cita dum ait. Sianaturalia quidem Iura, quae apud omnes
63쪽
gentes perque obseruantur,diuina quadam prouidentia constituta, semper, firma, atq, immutabilia permanent . Ea ero, quae t a sibi queq; Ciuitas consi ruit, sepe mutare seleni , et tacito populi consense, emel alia possea lege lata. Mihi sane videtur esse com odissimu huius totius Iuris Ciuilis tres ad summu qtates in proposito nostro constituere. Pr,mam scilicet post duodecim Tabulas ante Cinsares. Secunda post Caesares usq; ad Iuttinianu Tertiam vero poli ipsum vn qua constitutum a nobis est tertium tempus supra in principio no-d rq huius speculationis excogitatum. Igitur si de huius solenitatis origine quaeramus, secun du hasce Iuris aetates, vel species ; quomodo scidicet sese habuerit causatellamentorum snam de intestati causa, non est nobis agendum hoc
y loco in tametsi lateat i hoc hodie sub umbra, &ob id praeclarissima nostrorum ingenia Varie cegpitauerint: mihi tamen squantum ad Aetatesso pertinet)satis videtur t expeditu, quod ante C
sares fuerit in usu quadoquide sunt de hoc sida' an Iure nostro loci, abus videtur eliciedu omninis, I, eo tepore seruari debuit. Citatur. n. p Sc
si uola i Gallus Aquilius in hac ipsa l. qua nuc ex
64쪽
ponio costat in l. a .f. post hos, & s. sequeti supra dorig. Iur.ex Catellia. Cotta in lib. memorabiliu: Aymaro Rivallio inlu. Ciu. Hiitoria:Spiegellio in Nornectatura Iurisconss Angelo Politiano lib. v. Epith in ultima, alijsq; multis Authoribus quos recesere no vacat.Refersetia.D. Augusti edictu in l. filius familias a , . hoc eode titinro,quo cautu erat, ne Pater filiu Milite exhqredaret. ex quibus locis licet Ebe conijcere, quod Testatore etia ante Caesares cogitabat de filijs instituedis, vel ex haered. P cautela Tectam et ruis id qd nouissime etia suadet, ga Scevola ipse σ3 in hac l. nra refert,& interptat, i Vellea lege, qtame huiusmodi solenitate sine dubio suponit;& nihilomin' ea ante C Cares lata fuisse, fatene Authorti omni u probatissimi. Bene veru e, qdfuit haec ipsa so lenitas, tu eode, tu posteriori t pore siς pius immutata,lut nos infra statim aperiem', du de Rub. verbis ultimis disserem'. Hqc de grate sufficiat. Quatu vero adtinet ad species Iuris Ciuilis si queram' an certa quapia lege, vel . Senatus Cosulto,vel Plebiscito, vel Principis costitutione suerit huius tituli sblemnitas intro ducta, licet certi quicquam non habeamus, Vnde possimus adseuerare hoc vel illo Scripto
65쪽
13 Iure cautum id fuisse: t fateri tamen cogimur ad Responsa Prudentum totum hoc referri d
bere. quam sententiam coniecturae plures minime contemnendς conuincunt. Quid .n. aliud prςter coniecturas in tanta rerum ambiguitate
potest ad ferri in Prima quide coniectura illa est , quod si ex lege duodecim Tabularum hetc institutio, vel ex haeredatio non prouenit; nec repe
ritur poli duodecim Tabulas, quod usquam lege scripta primum iuberetur, nec Senatus con ulto, nec Plebiscito, nec Principis cuiusquam nititutione; satis videtur colligi posse, quod a Prudentum authoritate proficiscatur'; hoc enim ipsum ex partium enumeratione conuin citur, quod genus Argumenti, & frequens, &validum csse tradunt Scribentes in l. patre furioso. supra de his qui sui sui, vel alien . Iur.& latis si me confirmat Euerardus in sua Centuria. ACcedit & altera coniectura, videlicet, quod non sit verosimile per scriptam, & certam lege fuisse se duodecim Tabulis derogatum;& ne minima
quidem vestigium habeatur huiu sce derogati nis, vel in legibus nostris, in quibus hcc ipsa derogatio passim recipitur; vel salte apud bonos Authores. Tertia sit coniectura, et quod sypius
66쪽
constat, & in alijs plerisque,& in hac potissimumateria Successionum, ac Tellamentorum re
cessum suisse a Scripto Iure, & ab ipsa quoque lege duodecim Tabularum, authoritate Virorum Prudentum, idest Iurisconsultorum, ut refert Iustinianus in pretestato. f. coeterum Instit. delegitima Agnat. successi quod ante ipsiam loge apertius Pomponius iple lib. v. ad in Mutiutradiderat, relatus a Triboniano in l. Verbis legis. D. de Verb. signis in liqc verba. sedidinum
pretatione coangustatum eri, vel kgum, mel Authoritate iura conmmentium. Quarta coniectura videtur, quia haec ipsa solemnita,'recitatur a Iustiniano in titulo de exhaeredatione lib. in principio, dum ait. qui filium in potentate habet, curare . debet , ut eum haeredem instituat, el exhaeredem nominatim faciat,alioqui si eumsilentio praeterierit, inutiliter tetiabitur. Et tamen in s. primo statim ait; seiano ita desidiab. alijsper iralem sexum desie dentibus liberis mirius; fixus Antiquitati fuerat obseruatum. Itidem mox prope finem tituli dicit. sed haec quidem γetustas introducebat. Quae sanes; verbat ad Prudentum authoritatem referenda mihi videntur,non ad Mores, ut quidam putate cum de his mentio fieri soleat expresia iuxta tex
67쪽
tum in i .de quibus. supra de legibus;&in I. 2.infra de Vulg. & pupiss substitutione, cum com pluribus locis eiusmodi ; neque item ad certam legem referri possunt, ubi de ea non agatur ex pressim; qua de re nos multa diximus in nostro Thesauro Iuris ciuilis lib. 3. g. consuetudo. - 6 3. Nouissima sit coniectura,t quod haec solemnitas est introducta de Iure Civili, vi fatetur Vlpianus in Fragmentis titulo a a. & constat ex ipsa l. Gallus, ubi pluries id exprimitur: at veros t Ius Ciuile cum simpliciter profertur, & pr
pter subiectam materiam non potest ad ce tam legem referri, semper ad Prudentum aetatem, & traditiones est reserendu:ita enim Pom18 ponius existimati in l. a. g. a. supra de origine Iuris dicens. his legibus latis caepit τι naturaliter euenire flet mi interpretatio desideraret Prudentum
authoritate) necessaria esse diputatio fori. Sic enim locum illu legit A ntonius Goueanus lib. primo Varian lect. Iur. Ciuilis.cap. 24. deinde subdit - Pomponius. Haec distulatio, m hoc Ius, quo inescripto menti coposissi a Pruderibus, propria parte ali-qMa no aVestatur, mi caeterae partes Iuris suis nominisu, de Pantur, datisproprijs nominibus caeteris partibus,sed cEmuni nomine appellatur Ius iuile. Vemagis
68쪽
magis propterea ad hoc ipsiim Ius Ciuile si referenda coangustatio de qua ide Author Pomponius loquitur in d.l.Verbis legis. Ex ijs igitur
coniecturis sui multas alias omitta) videtur mihi euidentissimu este in tanta reru obscuritate; quod huius tituli Solenitas non sit a lege duodecim Tabularii, no a Consuetudine, non a certa
quapiam specie Scripti Iuris; sed a sola Prudentit authoritate. & quide illorum Prudentii, qui
ante Caesares floruerunt; euidentissimo saltem eius rei argumeto, quod Gallus Aquilius illam supponit;qui tamen fuit Ciceronis coaetaneus, atq; Collega antequa Roma Chiares habuisset. . 19Haec t vero tota Prudentii istoru artas no inelegatera Iuttinii hucupatii rind.3. ccxteruntidia rami Pruiatia 1, Ea videlicet ratione sui ipse ait
quod sit lege duodecim Tabularu iunior, principaao licostituetione metustior. Quauis aute t Rivali. existimet in sua Iur. Ciu. Historia,qd in lib. Pande staru nulla receseat lex illoru Prudentu gante Caesares floruere 1, & inde Politianu rephetat in Epistolis secus existimante:mihi tame videt ipse deceptus, quonia p terqua qd citatur P. Mutius Scevola omniu vetustissimus in Lilia. D. de
legationi', & in I ro post hos:supra d origine
69쪽
Iuris, &saepius in eadem lege facile etiam poterit quisq; videre Responsa multa, relata pluriuIuris consultorum illius aetatis , ut Alpheni Vari, Mutij Scevolt, Antillij. Labeonis utrius que,&aliorum de quibus per Iacobum Lahit-
tum Virum sane diligentissimum in suo accuratissimo legum indice. Cur autem non admodumulta eorum Prudentum Responsa recenseantur in Pandectis illud opinor in causa fuisse, quod tempore Triboniani forte perierant vetuoi stissimorum virorum libri; tex quo etiam cre diderim factum esse, ut propositae Solemnitatis certam non habeamus in legibus nostris originem; quia scilicet non est caquidem a Novioribus iuris consultis, sed ab Antiquissimis introducta; hoc est a Media iuris prudentia , aqua etiam alia multa huc pertinetia, fuisse deinceps excogitata , non est ambigendum ; ut infra plus declarabitur. Constat ita cis ex pr dicti , sit quod secundum Mediam iuris prudentiam, coepit esse testatoribus necessarium suos haer des non praeterire; caeperunt sinqua) Sui de numero instituendorum, vel ex haeredandorum fieri. in quo tametsi a lege duodecim Tabul rum recederetur;quatenus libera testandi facul
70쪽
las angustabatur quam Decemviri maxime illi batam esse voluerunt:certum est tamen i quod eiusdem legis exemplo quodammodo factum id fuit, aut saltem non sine summa eiusdem legis aequitate: nam quae ratio mouebat Decemviros, ut in causa intestati suos hqredes praeferret, quasi vivete quoque testatore dominox eadem plane videtur potissimum excitasse Prudentes, ut testantibus aliquam suos instituendi, vel ex--hqredandi necessitatem iiiiungerent. t eo prae sertim accedente, quod si extraneus instituer tur ominisse suo, vix negari poterat, quin plures ad eiusdem Patrimonij dominium vocari quodammodo viderentur. Et hanc fuisse originem huius Solemnitatis existimamus. Quatenus autem haec Suorum institutio,vel exhqredatio iuberetur initio; & quomodo Suorum numerus , vel conditio acciperetur, dicemus infra super Verbis ultimis huius Rubricae, ubi plenius etiam agendum est de incremetis eiusdem 63 Solemnitatis. t quoniam liquet eam non semper eosdem habuisse limites ; cum alias ad sitos naros tantum, alias ad nascituros etia; alias iure Pr torio, alias Ciuili; alias ad masculos, alias etiam ad firmi si alias ad primum Gradum