장음표시 사용
301쪽
EXCOGITATA est superioris aetatis nam litoria, in usum ac commoditatem tuendae valetu dinis secundae propulsandaeque aduersie, ars stili titia , qua ex herbis liquores ρc medicat os sicco,
elicimus , quos tanactsi non omnino pares cum his essectus obtinem: certum est, nec tam cilicaces,
ut herbarum dilutum, aut decoctum, vel denique expressus succus, non tamen prorsus reiiciendi , ut nonnulli sactitant, nec censendi omnino inciscaces atque evanidi, cum illorum vis & qualitas noti . penitus intercidat, atque aboleatur, quod ipsum cum plurima, tum Aqua vitae, seu vi Dcant, ardes 'ac subirmata, quod ex generosis nonnunquam V . no, plerumq; ex sece cuius que villi vapescentis pei turbinemieu nictam furnariam prunis moderath Malcfaciam exprimit ur,explorari potest. Illius siquidem vim miriscam in multis rebus sum expertus. Quamlibet enim asperum intensumque gelu cistat, liquor is nunquam con lascit, nec in glaciem concrescit aut cogitur, adeo ut atram tum
scriptorium, tum pleraque alia , quibus guttas aliquot admisceri contingit nunqua frigore constrinsantur,id , ob extremam calicitatem ac tenuitate , qua cst imbuta. Qu'd si experiri velis syncerone sit, an adulterina haec quinta essetia: matile aut linteuia liquore illo madefacito, ac flamae admoueto,si c6' festim inardescat illeso intactoq; linteo, cssicacissi una est. Inflammescunt siquidem sudariola aqua
hac macerata, at non consumuntur. Flamma
nim leniter modo peplo incumbit, nec petietrat: sed lambedo absorbet cognatum sibi, ac semiliare,irneaeque naturaeliquorem. d si volae manus
302쪽
nonnihil imponas,admota exardenti papnosis ni Irrita quidem palma, at manus non urit . Guctari succo maluae aut mercurialis manus obli se miti ita , inosi ense citraque laesionem plumbum lique t factum tractare poteris,modis celeri motu id perii cias. Non est autem in rerum natura plumbo liquido, aut oleo servido quid urentius, adeo ut si co chlear stanneum aut plumbeum oleo seruenti, e plumbo liquefacto iii mergas, confestim liquescat ac dissoluatur, quod in seruentissima aqua nun-
timefactum , ς loremque maximum conci
Tolium is ut plVmbum citissime fluxi te fiat , acli
uidum, . pinguςdinis admixtu, cu aqua prohibea. tia . quominuβ calor in plumbum penetret, eo sue fit, ut anguillae in craticula tost , vehementer digitos . adurant,si incircumspecte versare pergas: adhaere enim pingue digitis, ac cutem exhulcerat, ardore rue vesicas ac bullas excitat. Cum autem quatuor iit,quae leuitatis ac grauitatis ratione inter se cer tent, inum,Aqua, Mel, & Oleu: horum omniunt m 7. interi leuissimum, minimique ponderis est Vinum a porre. dens, quod oleo admixtum fluitat, flammasci; par
tes subit,oleo in imas stibsidete. Est enim illi pro
sis excoct. a terrea omnis concretio, tota que illius
oliuintis; substantia ignea, aereaque effecta est. Proximum leuitate est oleum praesertim ex lini de sesamis ine expressum, quod nunquam praeter caeter rum oleorum naturam, stri ore indurescit proptei mollitie atq; insitam caliditate. Huic liquor suc cedit ex viretibus herbis ignis vi extraetiis, dc vina desecatum,quod minimum dulcedinis admixtunx habet. Nam vinum exoticum illud, quod Bastar dum, α quem nos Seropon, aut Zerapium Voca mus, omnem liquorem grauitate superat, ita ve
303쪽
aestis modo ne sit turbida, eiusdem ferὴ cum vino ponderis nempe ea, quae mense Maio coelitus delapsa in multos annos reseruatur. Mel vero iis tertia parte ponderosius est. Nullus itaque liquor qui in aliquem usum corpori humano adhibetur, aqua vitae, quae sic appellatur, quod vitam fulciat.
seniumque remoretur,aut leuio aut penetratior, aut quae omnia a putredine, aut corruptione ma
gis praeseruet,ac tueatur. Cuius usus sic in oleuit a pud Belgas ut liberalius, quam valetudini commodum est, assumant. Neque enim omnibus,aut quouis tempore eius potus aequEsalubris est,inacit e tis siquid siccaeque naturae hominibus: deniq; aesi te usus eius admodum perniciosus est adurit enim 'corpora, atq; humore natiuum depopulatur. Obesis autem corporibus atque humidis . quique pituitosis humoribus redundat, nihil incommodat. -- nam ct humores excrementosos concoquit, &pora a lethargo, atque apoplexia, morbis questi vidis vindicat ac tuetur, quapropter hibernis in tibus moderatum illius usum concedo, nempe sec.quidrachmam, quae cochlearis mensuram implet, exquisite κ acciro edulcatam, adiectoque exiguo
nis primari j bolo, quo minus vi adurenti coe- arum naresque seriat, aut hepati noxae aliquid, penetrabili, seruentique calore inserat. Foris verb iadmotum neruis ac musculis, membrisque algore oppressis auxiliatur, omnes 4; assi eius dolorificos, .
qui in frigidis humoribus consistunt, compescit se
ac discutit vi calorifica, ac celeritate penetrandi.
Ulj dc apoplecticis loquelam restituit si seminis
erucae, & aceti scillitici momentum illi commicceantur. Qui)d si id genus factitii vini bis, aut terin alueum stillatilium iniimissum ignis vi extraha
304쪽
06 DS OCCULT. NATURAE enti visi prodigio si vis es natura quo
pia omnia metallorum genera, tuorum sulphur,ut pa- Εἴκrs' ter omnia efficit, ac molitur, arsentum vivum Vt argent in vii Hatris vice fungens, ea ex se elaborari patitur ac produci:primum aurum, mox argentum, deinder mpi ignobile quodq; mctalli genus, ut stannum plum bum,aes, cuprum, ferrum, omnia cum suis primo
ditatem membris inserat,eaque in stuporem,ac pa-
ralysim adducat: Alii calido sicco 4; eiectu esse ituunt,quod penetrabili vi conspiciatur, adeo ut in cisa vena eorum, qui semel atque iterum ex morbo
D vo constituta sunt in 'atura rerum princi ia, ex quibus constantur ex imis ter arvisceribus diis affinitatem, ac naturae cognationem habent. Singula enim igni liquescunt,atque ad opus quo que ductile accommodari possunt. Hydrargyro autem ., hoc est, aqueum illud argentum ac uisite, qua vi dc facultate polleat, cuiusue qualitatis particeps, frigidae ne, an calidae: varie inter se disce rtant Medici. Sunt qui frigidum, & humidum esse contendunt, argumento quod tacui in lam iri Venereo inuncti fuerunt, argentum Vivumem anasse conspectum sit. QS s eao fieri crediderim, non ex anula aut genuina caliditate, sed quod re bus quibusdam urentibus vel extinguatur, vel aes misceatur, quibus xetundi solet, atque hebetari s Rida humidaquς qualitas,atque igne quaedam in si rati duci. Est siquide puluis quidam in usum Chirurgis circus oranςis,pr cipitatus dictus,quod opus suum celeritcr, ac praecipitanter peragat,non sine grauis simo corporis incommodo, ardentem enim vi
xc ducteriam huiusmodi praeparandi ratione asci
305쪽
scit ex Calchanti alumnis, ex salis nitri mixtura. rerum quum argenteus hic liquor dissipatus,ac diuulsus,ita rursus coeat, sibiq; cohaereat, atquc in
se conglobetur,ut non sit tractabilis, fingi ii possit, nec visis medicamentis misceri, nisi illius mobiliatas cohibeatur, excogitauit industria humana ali quot rationes,ac modos, quibus id essici possit, iusque agilitas domari. Inter quos ille securior est amagis queinnoxius, qui saliua hominis perficitur, cui momentum cineris,aut pusillum triturae ossis Sepiae admixtum est. Est autem Sepia scies marina, cuius osse candido,& Diabili utuntur aurifices, carne lubrica, sanguine qui atramenti usum praebeat Ceterum hoc admiratione dignum est. quod quuomnia, quae ex terra eruuntur, quamlibct ponderosa sint, huic metallo innatent, Chalybs, ferrum, plumbuna, atque aenea quaeque, solum aurum sub sidit, ab eo ue absorbetur, atque ar enteo colore
imbuitur, qui nisi igne elui potest, sic enim in suamum resoluitur, atque in auras evanescit, teterrinia odoris foeditate, non sine straui astantium noκa, ut quibus membra obstupetcant, nerui e emolliantur: quod scre in his spcctamus, qui .d aurandis vasis argenteis occupati sunt, neque nim argentum auro obduci, incrustarique potest, nisi argenti vim ministerio, quo uno obse- oiosum sit ac tractabile, nam quum omnia me- Nita talia respciat, solo auro assicitur, eoque se com- argento tuo. miscet, fingique patitur. Sic saepe experimen i uinuar.
tum feci , in argenti viui sesquilibra, duas plum
. bi libras innatare, auri verb denarium, vel etiam . scrupulum, quae tertia drachmae pars est, cena er- . Ex omnibus autem metallis aegerrime ad-
haerescit argento, aegre admodum plumbo, difficillime ferro, aeri mediocriter Huius argenti. v incissimique. liquotis conditionςin aliqua es
306쪽
partes armi latur plumbum liquefactu. Omnia quidem ill innatant, serrum,s lices, testae,ac plera. . oue alia, quae igni non liquestunt, naturaque sunt uxili, ac fluida, nam cum plumbo liquido nihil:nt magis fervidum,aurum, argentum,itannum illi innatant quidem, sed confessim, ut cera, dissiliui ac dissoluuntur. I i eo quoque argento vivo assine in, quod in planam tabulam effusum, guttis hinc inde dispersis, illa lubrica humiditate non imbuit, nec tabellis inhaeret, sed incredibili agilitate in tuque instabili rursus coit, ac globuli in sese conia suunt ac conglomerantur, eo quod materia illi densa sit,coacta, solida, ac continuata, eaq; dens tale, ut nihil aeris in se contineat. Quo fit, ut non. flatum ponderis ratione,sed quod nihil aereae sub stantiae in se contineat, in imum deuoluitur. Sic iAgallochum, seu lignum aloes licet leue sit, nec vi lius ponderis, sublidit atque aquae immersum in profundum labitur, quod compactum sit, nec ill
quiddam inane insit, 'ma ratione insalis inopia carnes, aliaque edi lia aputredine conseruaritossint. Obiters Dάevis si
conditura quantopere nobis usui sit necessa ia, nemo est qui nesciat. Nam praeter id quo salesculenta quaeque sapida efficiat, gustu
que ac palato gyatissima, cibique auiditatem inci- t,tum Omnia a putrilagine vindicat, ac tuetur. praesertim cui omnes limosae sordes excoctae a L l. emptaeque sunt. Sic enim micante colore splendescit, illoque tuto co diri quaeque possunt, atque ii multa maestatem asseruari, absorbet enim consilia
307쪽
git densat i carnes ac salsamenta quaeque ne quid cambiete aere putredinis subire possit. Caeterum nitrum cuique non immerito videri porcst,s cun litatis atque expugnadae sterilitatis quandam vim incile sali deniq; agros quosdam feraces illius con rat' ησι spersu erici,quod a vero no esse alienii experimen tem o compertum habeo. Obeiae siquidem mulieres,qux magna ex parte effetae sunt, moderato illius in condimentis usus oecundae fiunt, ac conceptui idoneae, abstergit enim omnem vii nem, Vuluamque plus catis udam ac madidam Cacca eisicitque ut genitale semen facilius utero minus lubrico adhaerescat, aridis autem mulierculis & quibus ute- ustorridus est, ut fundus&terra siticulosa, hi me tentia exhibenda.nam salsa ac acria respuunt. , Viris quoque lumbos incitare, mouereque tentiaginem Belgae commonstra ii, qui cum salitis ais
timulantur,impense salaces existunt. Sic frequens marinorum piscimn esus, omnetaque testacea, O- . Mea,gaminari, locustae,cancri,cocialeae, conchaeq;
Darinae libidinem concitant caliditatis, mordacis que naturae ratione. Quia de causa Aegyptii, Plutarcho teste, a sale, omnibusque salitis abstinue runt, quod salem' Venerem irritare persuasum haberent. Itaque insipida potius sumenda existima hant, quam condimento omnium suauissimo uti, qui mihi nimis sus litiose id obseruasse visi sunt, nec satis valetudini consuluisse, cum a corporibus hominum putrefactionem Sal arceat, humorem Palienum atque asci titium cdsumat, adde quod suta cunditatis projanendaeque sobolis genuinam ruandam viso insitam habeat, qua coniugalis su eris soςietas stabilitur . expeWefacit enim animi vigorem moderatus eius usus,ac non solum in aniplexu, figendisque osculis, sed in omnibus nego- .
308쪽
ditati aute auxiliari vel illud argumento est, quod immensa vis murium soricumque in marinis nauiu bus enasci soleat dc quod mulieres salinariae coiit 'nenter pruriant, multarumque prolium sint seraces: Vt quibus nautae ac piscatores in portum delati. sunt adiumento, qui strenue rerum suarum fatagunt. Hac inducti ratione in nonnullis regioni
bus coloni, iumentorum pabulo nonnihil isti is in ad cibum auidiores, atque ad -- nil, eundos labores, gignendumque magis alaci e Uti& erecti. Agris quoque iterilitatem eo expuSnant, ubi plus fatis palustres sunt atque uliginon. Cata terum si oppida, arcesque obsidione oppressis huius penuria laborare contingat, salsugo cxa
qua marina conficienda, quam tum demum cssi cacem experieris,quum ouum aut silccinum, quod
vulgo ambra dicitur in illa fluitet. Huic in conse uandi seduliis viribus proximum est Acetum, at vi non tam diuturna; nisi enim post aliquot menses priori effuso, recens conditi iijs rebus infundatur,
mucore, limo ue obducuntur. Qua autem vi dei a cultate pollea quum ex multis tum maximὴ ex eo experiri licet, quod otium in acerrimo aceto triduo maceratum, aut plus paul b, in eam teneritatem te sta mollescat, ut velut tenuis membrana per annui, uises tali angustiam adigatur. Coticula quoque, aut silex colem dis. septem dierum spatio domitus digiti attritu in puluerem resoluitur. Hinc Hannibal quum Alpes sibi peruias faceret, atque Italiae inhiaret, scruenti aceto saxa dissoluere ac dissilire coegit alte
rius oculi iactura. tanta est enim ac tam penet rabi lis aceti vis, ut saxa corrodat, ac cominua , cuius . liquando experimentum seci in gemma atque vianione seu marga rita, sed non admodum sumptuo
πο νψ em Cleopatrae Aegyptii reginae, quam illa
re to immersam ac liquefactam nam eius vis
309쪽
n nrargaritas resoluit absorbuit. si i ratione Veii caris rclistit, nos stilentis morbi contagia b pestit, lic ut consulte mihi iacere vide an rur , qui prasi ante morbo populari moderaceti vitam ubi familiarem reddunt. Dissipat ac discutit vitibsum acrem, & si quid in corpus haustum est, prohibet humores infici ac putresce-xe. Sic qui venena ore emuli unt,ac irdida via ne ra exugunt,aceto acri os cohuunt. Verum illud studiose obseruandum est, ne nimius eius sit Vsus, atque immodicus. Nam cerebro siccitatem in seri, ac somnum excutit, quapropter aquae rosa-ceae nonnihil admisceri iubeo, ac paurillum vini Rhenensis, crocique momentum, sic enim munus incommodi caput accipit. Eiusdem scrEturae sunt, parique effectu, quae impense acu sunt atque acerba , ut mala citrea, seu Medica,
tum quae vulgo Aureligia, ct id genus pomi, quod
ovali sarma Limonis nomine passim innotescit, citassis Dici cui tam acidus inest, atque exedentis naturae suci cui inimi cus , ut si huic malo per horas aliquot aureum n naisma inseras , imminuto , acci que pondere
illud eximi deprehendes. Vt autem ista perfici contingit vi algisca, ac frigore penetrabili quod
ac calor, adurit: Sic Aqua ardens in prα- ieruandis rebus est efiicacissima. Siquidem carnes ac pisculenta quaeque illa imbuta, a pi dine tuta sunt ac vermiculis intacta. Cyminum V c minum. xo, modι ne desit illius copia, & Caros, vulgo CG caron xui, post salem praesentanea sunt in praeseruandis eduliis, si illis confricata recondantur , exiccandi ratione . adeo, ut illi, qui crebro iis utuntur, pallescant, atque exangues eniciantur, quod hum Tem omnem natiuum depopulentur. Mel quoia Gque,&quae Sympus dicitur, sapore melleo, licet
310쪽
Hispanis dicitur, nonnullam etiam vim obtinent praesertiadi praesertim Cerasa,pruna, persica, Vuas, omnesque tructus arbuteos: quod ipsum etiam in Omphacio, quae Agresta vulgb dicitur, expertus sum. Omnium autem efficacimine, si cuius iue neris fructus in olla seriatim collocatos, eaque ac curate operculo obducta,ac piceita oblita, ut nihil vel aeris, vel aquae iubingredi possit, in putei pro f indu demergas: elapso anno omnia recentistimarim pu- iuuentes,s aporisque eximij. Clim enim ab ambien i , in orsi te aere, omnique vitioso halitu sint remotissima, aspis imota non est qui corrumpi possint. Humiditas siquidem reconditi diu omnia putredini obnoxia essicit, caua sibiata,in- conseruatar. ductaque siccitate,non facile quid lauescit Sis MerMersi e luc quae nobis Sto: si h vocatur nam 4alpa alius
δοι Asia. est ab illo piscis ) tum alii plerique vento indurati
in aliquot annos asseruari possunt, quemadm dum re panis bis coctus, qui nunquam mutescit, quod omnis humiditas excocta sit. In tensus ita que c. alotiatque frigus, quoniam ex aequo qualita tem siccam inducant, corpora seruant imputria.. Hinc elice, qui fiat,ut hibernis mensibus, geluquec rudeso,tu minimo offensaculo crus fra o villi uia stiloleat. Siquidem ex ambientis aeris siccitate οι si stata, si stile essicitur ac rigescit, quum id statu coeli hi mido, lentescat, ac flexile fiat. Quod ipsum etiam obseruamus in candelis ex cera seqoque c0nsectis.
Adae mulieres rubicundis, macilentae obes s
magis salaces, magiis viri desideri' ier
M v LI E RE S illae magis seruidae sunt, acresq; in Venerem,magisque avide explenda: vψluptatis.