장음표시 사용
111쪽
in quaestionem dentur , susticiosum est: quod uero apud uos ipsis in honore tanto sunt, profecto necesse est, Hant aliquid , quod si dixerint, perniciosum Morabis futurum sit. In dominos quaeri de seruis, iniquum
est. an ne quaeritnν Sextus enim Roscius reus est: neraque enim,cum de hoc quaeritur, vos dominos esse dicitis. cum chrysogono sunt. ita credo: literis eorum, et insaanitate chrysogonus ducitur, ut inter suos omnium deliariarum atque omnirim artium puerulos, ex tot eleganatissimis familijs ledio uelit bos uersari, homines pene perarios,ex Amerina disciplina patrifamiliae rustisani. non est ita profecto iudices ; non est verisimile, ut Choasogonus horum literas adamarit , aut humanitatem , non , ut rei familiaris negotio diligentiam cognorit eomunm , et fidem. est quiddam, quod occultatur: quod quo studiosius ab ipsis opprimitur, π a conditur, eo magis eminet er apparet . quid igitur ἰ chrγsogonus sui maleficii occultandi causa quaestionem de bi, haberi
non vult t minime iudices . non in omnes arbitror oramnia conuenire. ego in chrysogono,quod ad me attinet, nihil elusemodi subicor: neque boe mihi nunc primum in mentem uenit dicere. meministis me ita distribuisse initio causum; in crimen, cuius tota argumentatio perimissa Erutio est, et in audaciam, cuius partes Rosciis impositae sunt. quidquid maleficii, sceleris, caedis erit, proprium id Rosciorum esse debebit. nimiam gratiam potentiamq; cbos oni dicimus o nobis obstare perferri nullo modo posse, et a uobis, quoniam potistas
112쪽
data est, non modo infirmari, uerum etiam vindicari' oportere. Cosic existimo; qui quaeri uelit ex iis, quos constat, cum caedesfactasiit, affuisse, eum cupere uerum inuenire 9 qui recuset, eum profecto, tametsi uerbo non audet, tamen re ipsa de maleficio suo confiteri. Dixi initio iudices, nolle me plura de istorum scelere discere , quam causa postularet , ac necessitas ipsa coges ret: nam multae res afferripo sunt, unaqκ eaque earum multis cum argumentis dici potest . uerum ego, quod inuitus ac necessariosacio, neque diu, ne aque diligenter facere possum . qκae praeterimi nullo mos poterant , ea leuiter iudices attigi. quae psita sunt
in fusticionibus, de quibus si coepero dicere, pluribκs uerbis sit disserendum ; ea uestris ingeniis consedi
raes committo. Venio nunc ad illud nomen aureum
chrysogoni: sub quo nomine tota societas statuitur: de
quo iudices neque quo modo dirim , neque quo modo taceam, reperire possum. si enim taceo, uel marianiam partem relinquo: sin autem dico,vereor ne non illisolus, id quod ad me nihil attinet, sed alii quoque plures lasos se esse putent. tametsi ita res se habet, ut
m ibi in communem causam sectorum dicendum nihil magnopere videatur: haec enim causa noua profecto et singularis est. Bonorum Sex.Roscii emptor est Chuseagonus. primum hoc uideamus, eius hominis bona qua
ratione uenierunt, aut quo modo uenire potuerunt .
atque hoc non ita quaeram iudices, ut id dicam, esse ina dignum hominis innocentis bona uenisse .si enim haec audientur , ac libere dicentur; non fuit tantus homo Sex. Roscius in ciuitate, ut de eo potissimum conqμeη
113쪽
PRO SEN. ROSCIO A M. 62rannuar. Merum ego hoc quaero: qui potuerunt ista φαμ lege , quae de proscriptione est , siue Valeria est, si is
Me Cornelia, non enim noui, necficio) uerum ista ipsa lege bona Sex. Roscis uenire qui potuerunt f scriptum enim ita dicunt esse, ut eorum bona veneant, qui proascriptisunt: quo in numero Sex. Roscius non est: a teorvin, qui in aduersariorum praesidiis occisi sunt.
dum praesidia ulla fuerunt, in Sγllae praesidii fuit. posteaquam ab armis recesserunt, in sium mo otio rediensa coena Romae occisus est. si lege, bona quoque lege uenisse fateor. sim autem constat, contra omnes non modo Meteres leges, uerum etiam nouas occisum esse: bona quo iure, aut quo modo, aut qua lege venierint, quaesro . in quem hoc dieam , quaeris Eruti non in eum, quem uis, m putas: nam Syllam Er oratio mea ab initio, ipsius eximia uirtus omni tempore purgara Mit . ego haec omnia chrysogonum fecisse dico, ut eme tiretur , ut malum ciuem Roscium fuisse fingeret , ut eram apud aduersarios occisum esse diceret, ut his de rebus a legatis Amerinorum doceri L. Sγllam passus non
sit . denique etiam illud fusticor, omnino haec bona non uenisse: id quod postea, si per nos iudices licitum
erit, aperietur: opinor enim esse in lege , quam ad diem proscriptiones, uenditiones' fant, nimirum ad Cal. Iun. aliquot post menses nomo occisus est, πbona uenisse dicuntur. profecto aut haec bona in tabulas publicas nullus redierunt; nosq; ab isto nebulone facetius eludimur, quam putamus: aut, si redierunt, tabulae publicae corruptae aliqua ratione sunt: nam lege quidem bona uenire non potuisse constat. intelligo,
114쪽
o RATIO me ante tempus iudkes Lee scrutari, et propemodum ererare, qui, cum capiti Sex. Roscii mederi debeam, redua Miam curem : non enim laborat de pecunia, non Qius
rationem sui commodi ducit: facile egestatem suam se laturu putat, si bac indigna susticione, et ficto crimine
Eberatussit. uσκm quaeso a uobis iudices, ut Lee pauca, quae restant, ita audiaris , ut partim me d Deme prome ipso putetis, partim pro Sex. Roscio: quae enim mihi si indigna et intolerabilia uidentur, qu eb ad omner, nisi providemus, arbitror pertinere ; ea pro me ipso, e animi mei sensu ac dolore pronuncio: qme ad seMus Miae casum, causamq; pertineant, π qvid hic pro se iisci uelit , qua conditione contentus sit,iam in extroma oratione no a iudices audietis. Ego haec a chosogono mea loni remoto Sex. Rosito, quaero: primum, quare ciuis optimi bona venierint: deinde , quare boaminis eius, qui neque apud aduersarios occisus est, boana uenierint i cum in eos solos lex scripta sit: deinde , quare aliquando post eum diem uenierint, quae dies in lege praefinita est: deinde, cur tantulo uenierint. quae Omnia sit , quemadmodum solent liberti nequam , πimprobi facere, in patronum suum uoluerit conferre, nihil egerit: nemo est enim, qui nesciat, propter mi
gnitudinem rerum multa multos partim connivente, partim imprudente L.Sγlla commisisse. placet igitur in his rebus aliquid imprudentia praeteriri non placet iudices ; sed necesse est. etenim si Iupiter optimus Maaximus , cuius nutu er arbitrio coelum, terra, maria reguntur, sepe uentis uehementioribus, aut immodes ratis tempestatibus, aut nimio cussore, aut intolerabili
115쪽
PRO SEX. ROSCIO A M. 43frigore hominibus nocuit, urbes deleuit, fruges perdis dii ; quorum nihil pernicie causa diuino consilio, sed ut ipsa, et magnitudine rerum faetum putamus ; at coner commoda, quibus utimur , lucems, qua fruiuntur, stiiritumq;, quem ducimus, ab eo nobis dari, disque impertiri videmus: quid miramur,L.sγllam, cum suus remp. regeret, orbemq; terrarum gubernaret, imperi f. maiiestatem, quam armis receperat, legibus confrmaret, aliqua animaduertere non potuisse ' nisi bre
mirum est, quod nis diuina assequi non possit, si id
mens humana adepta non sit. uerum ut haec missassociam , να iam facta siunt : ex iis, quae nunc maxis me sunt, nonne quiuis potest intelligere, omnium architectum, o machinatorem unum esse chosogo. num , qui Sex. Roscii nomen deferendum curauit thoe iudi iam , cultis bonciris causa accusare dixit L. .
aptam, er ratione dili tam se habere existimant,qui
in Salentinis aut in Brutiis babent, unde uix ter in ano no audire nuncium possunt. alter tibi destendit de Paulatio, et aedibus si is: habet animi relaxundi causa rus amoenum era suburbdnum, plura praeterea praedia , neque tamen nilum nisi praeclarum o propinquκm
116쪽
ORATIO domus referta uasis corinthiis π Deliacis, in qu gusest authepsa illa, quam tanto pretio nuper mercatus est, ut, qui praetereuntes pretium enumerari autobant, fundum uenire arbitrarentur. quid praetereaeaelati argenti ' quid stragula uestis' quid pictarum tabularum ἰ quid signorum quid marmoris apud illum putatis esse s tantum scilicet, quantum e multis lenadidi, ι familiis, in turba π rapinis coaceruari una in domo potuit. Familiam uero quantam , quam uixiis cum artificiis habeat, quid ego dices m 'mitto huisce artes Aristares, coquos, pistores, te licarios: animio aurium causa tot homines babet, ut quotidiano
cantu vocum, o T' neruorum, ore tibiarum, noctura niues conuiκiis tota uicinitas personet . In hac uita iudices quos sumptus quotidianos, quas effusiones sieripua tuti, ' quae uero conuiuia ' honesta, credo, in ei mos di domo. si domus haec habenda est potius, quam officina nequitiae, et diuersorium flagitiorum omnium. Ipse uero quemadmodum composito π delibuto capillo passim per forum uesitet cum magna caterua togatorum, uidetis iudices; ut omnes desticiat:ut hominem prae si neminem putet ; ut si solum beatum , solum potentem putet . quae uero efficiat, π quae conetur, si uelim
commemorare, uereor iudices, ne quis imperitior exis
stimet me causam nobilitatis uictoriamq; uoluisse laedere. tametsi meo iure possum ,si quid in hac parte mihi
non placeat, uituperare : non enim uereor, ne quis
alienum me animum habuisse a causa nobilitati, existimet. sciunt ii, qui me norunt, me pro illa tenui in is mas Rat te, possedi am id, quod maxime uesui, feri
117쪽
PRO SEX. ROSCIO A M. Ogstion potuit, su componeretur I id maxime defendisse, Me ii vincerent, qui uicerunt: quis enim crat, non tiideret humilitatem cum dignitate de amplitudia me contendere quo in certamine perditi ciuis erat non se ad eos iungere , quibus incolumibus, et domi dignitus , o foris auctoritas retineretur. quae perfecta esse, Dum cuique bonorem, et gradum redditum , gaudeo iudices, uehementers lator: eas omnia deoram Doluntate, studio populi R.consilio, imperio, et felicitate L. Dissae gesta esse intelligo. quod animaduerasum est in eos, qui contra Omm ratione pugnarunt: non debeo reprehendere. quia uiris fortibus, quavrum opera eximia in rebus gerendis extitit, honos haubitus est: laudo. quae ut ferent, iccirco pugnatum
esse arbitrermes in eo studio partium fuisse constateor. sin autem id actum est iccirco arma simpla sunt,ut homines postremi pecuniijs alienis locupletarens tur, er in fortunas uniuscuiusque impetum facerent ;er id non modo re prohibere non licet, sed ne uerbis quidem uituperare: tum uero in isto bello non recrearatus, neque restitutus , sed subactus oppress sq:popum Ius R. est . verum longe aliter est: nihil horum est iura. dices: non modo non isdetur causa nobilitatis, si istis hominibus resistetis, verum etiam ornabitur . etenim qui haec vituperare uolunt, fossionum tantum posse queruntur: qui laudare uolunt, concessum ei non esse commemorant . ac iam nihil est, quod quisquam aut tam stultus , aut tam improbus sit, qui dicat:
vellem quidem licereti, hoc dixissem: dicas licet. hoc fecissem : facias iaet , nemo prohibet. hoc decreuissem:
118쪽
decerne, modo recte: omnes dπrobabunt. hoc iudicas, sim: laudabunt omnes, si redite et ordine iudicaris. dum necesse erat, res p ipsa cogebat, unus omnia poterat. qui posteaquam magistratus creauit, legris constis tuit: sua evique procuratis auctoritas ; est restituta. quam si retinere uolunt ii, aut receperunt: hi perpestuum poterunt obtinere . sin has caedes, π rapinas, φροbos tantos , tamq; profusos sumptus aut facient, aut approbabunt: nolo in eos grauius p idcy am ne ominis quidem causa dicere: unum hoc dico: nostri isti noti,ies, nisi Midiantes, er boni,ofortes, misericordeserunt, iis hominibus, in quibus haec erunt, ornamenta sua conceda ni necesse est. quapropter desinant aliquans do dicere, male aliquem locutum esse , siquis uere aelibere locutus sit: desinunt suam eausam cum Chrγμα
gono communicare: desinant, si iste sesui sit, de se . H.
quid detractum arbitrari: Mideant, ne turpe misia
νμms sit, eos, qui equestrem stlendorem pati non postuerunt,serui nequissimi dominationem ferre posse. qua
quidem dominatio iudkes in aliis rebus antea uersas satur; nunc uero quam viam munitet, quo iter abeactet, uidetis: ad fidem, ad iusiurandum, ad iudicia vestra , ad id, quod solum prope in ciuitate sincerum, sane lumq; restat. hic ne etiam sise putat aliquid possectosogonus ' hic etiam potens esse uult f ὸ rem misi,
ram, atque acerbam. neque mehercules hoc indigne feoro, quod uerear, ne quid possit: uerum, quod ausius
est, quod iterauit sese apud tales uiros aliquid ad perniaciem posse innocentis, id ipsum queror: iccirco ne expero recta nobilitas, armis, atque ferro re . recuperauit.
119쪽
PRO SEX. ROS cIO A M. Os ut Zd libidinem suam liberti seruuli, nobilium, bons, fortunas uestras, nostras s uexare possent si id adlium est, fateor me err ne, hoc maluerim : fateor insuranisse cum illis senserim : tametsi inermis iudices
sensi. sin autem victoria nobilium ornamento,atque ex ν nolumento reip. populo R. debet esse : tum Mero optimo, et nobilissimo cuique meam orationem gratissima
esse oportet. quod si quis est, qui π se, et causam udi putet, cum Chrysogonus uituperetur 9 is causam ignorat, seipsum prope non nouit: causa enim stlendidis siet ,si nequisimo cuique resistetur: ille improbissimus cfosgonifautor, qui sibi cum illo rationem commuranicatam pκtat, latitur, cum ab hoc si lendore cause separatur. uerum haec omnis oratio, ut iam ante dixi,
mea est: qua me uti res'. et dolor meus, et istorum iniuria coegit. sid Roscius horum nihil indignum putato nesminem accusat: nihil de suo patrimonio queritur: putat homo imperitus morum, agricya, et rusticus, ista omnia, quae uos per Syllam gesta esse dicitis, mortilege, iure gentium facta: culpa liberatus,et crimine nefario solutus, cupit a uobis di edere: si hac indigna sus icione careat, animo aequo se carere sisis omnibus cρmmodis dicit: rogat, oratq; te ChrUsione, si nihil de patris fortunis amplisimis in suam rem conuertit , si nulla in re testaκdauit,sisHyptima De sua omnia concessit, a numerauit,appendit, si uestitum, quo ipsi tectus erat, annulum ; de digito suum tibi tradidit, si ex omnibus rebui se ipsium nudum,neque praeterea quidqἹam,excepit ; ut sibi per te liceat innocenti amicortim opibus uis tam in egestate degere. praedia mea tu possides: ego alie
120쪽
ORATIO na misericordia uiuo. concedo et quod animus aequus
est, et quia necesse est. mea domus tibi patet, mihi clatosa est. fero. familia mea maxima uteris: ego seruum habeo nullum. patior,et feredum puto. quid uis ampliusqquid iηsequeris quid oppugnas qua in re tuum uoluntatem ladi a me putas es ubi tuis commodis Uscio' quid
tibi obsto si syoliorum causa uis hominem occidere, loliasti. quid quaeris amplius si inimicitiarum, quae sunt
tibi inimicitia cum eo, cuius antea praedia possedisti, quam ipsum cognostis sin metuis: ab eo ne aliquid medituis, quem uides ipsium ab sese tam atrocem iniuriam
propnsare non posse ' sin, quod bona, quae Roscii Deo runt , tua faeta sunt, iccirco hunc illius silium pudespcidere: nonne ostendis id te uereri, quod praeter caetera ros tu metuere non debeas, ne quando liberis prosicriptorum bona patria reddantur facis iniuriam chr Moane, si maiorem stem emptionis tuae in huius exitio ponis, quam in iis rebus, quas L. Sγlla gessit. quod si tibi cauusa nulla est, cur hunc mistrum tanta calamitate assici velis ; si tibi omnias a praeter animam tradidit, nec si αbi quidquam paternum, ne monumenti quidem causa, reseruauit: per deos immortales, quae ista tanta cruderalitas est quae tam fera immaniues natura quis una quam praedo fuit tam nefarius, quis pirata tam barbas rus , ut , cum integram praedam sine sanguine habere posset, cruenta stolia detrahere mallet scis hune nihil habere, nihil audere, nihil posse, nihil unquam contrarem tuam cogitasse: Cr tamen oppugnas eum: quem neque metuere potes, neque odisse debes, nec quidquam