Specimen experimentorum naturalium quae singulis annis in illustri Pisana Academia exhibere solet Carolus Alphonsus Guadagnius ..

71쪽

formam habens infundibuli , cuius extremae pars C sit capillaris, impleatur aqua, atque os AB aqua D immergatur: aqueagutta ori C superimposita , aqua an tubo existens non descendet. Igi. Partes etiam minimae omnium , sive solidorum , sive liquidorum corporum sese mutuo attrahunt. Attractio haec fortior est , quo invicem propiores sunt corporum Partes.

EXP ERIMENTUM I.

136. Duo Cylindri ex marmore, aut metallo , aut vitro confecti, planissimarum basium , quarum diameter sit duorum digitorum, interposito sebo calido, deinde refrigerati ita cohaerent, ut pondus octingentarum librarum attollant . Interposita cera liquefacta attollent ponisdus librarum mille ducentarum, & quinquasstiata.

72쪽

abradantur in superficie ; una superficies plana alteri similiter planae applicetur , comprimantur ipsi globuli, facta aliqua in diversum distortione, insignis erit eorum cohaesio.

EXPERIMENTUM III.

i 38. Si Caput mortuum spiritus Salis ammoniaci solvatur in aqua, & decantetur , adjiciatur eidem oleum tartari, fortissima coagulatio orietur. Ex oleo tartari cum spiritu nitri crystalligatio quaedam essicitur. Si Argentum solutum immiti tu nitri infundatur in aqua, & Mercurio, oritur arbor Dianae .

EXT ERIME N TU M IV. 13 p. Sal ammoniacus, & Sal tam tari inter se misceant ut in vase E F( Tab. Is Fig. 3. 3 supra quod aliquo in-G a terjecto

73쪽

nitri madefacta , manifesto conspicientur vapores H in vas A decidentes: adempta

Penna vapores non apparebunt.

Igo. Si in tubum curvum AB C( Tab. II. Fig. ia. ) cujus pars A multo amplior sit parte C capillari , infundatur

aqua , haec ad longe masorem altitudinem adscendet in C, quam in A. Contrarium eveniet, si infundatur Mercurius. I i. Attractio, quae in ipso particularum contactu valde magna est, eo sublato, statim decrescit, ita ut ad distantiam quam minimam sub sensus cadentem non agat , ad majorem distantiam sese mutet in vim repellentem, qua Particulae sese mutuo fugiunt .

EXPERIMENTUM.3 a. Globus ferreus A ( Tab. II. Fig. I g. immersus in vase Mercurii pleno BC, superficiem Mercurii BAC a se repellit in segmento ipsius globi.

74쪽

non adscendit. Praecipitationes chemica repulsionem ostendunt.

VIS MAGNETICA. I g. Vis attrahendi , & repellendi manifesto deprehenditur in magnete in duabus oppositis partibus, quae Poli appel

lantur .

EXP ERIME NTUM I. i s. Si supra folium, vel asserculum ABCD (Tab. II. Fig. ai.) spargatur scobsferrea EFGH, subtus vero habeatur magnes I Κ, eadem scobs vorticem essiciet, curvis lineis ab una ad alteram magnetis partem ductis. Ubi plures inspicientur curvae , ibi polus erit septentrionalis: oppositus Vero meridionalis erit. Iidem poli NS(Tab. III. Fig. ia.) in magnete designentur, quibus il ad mutuum contactum applicentur duae ferreae laminae DE BC, eo multa concurret magnetica materia , &vis

75쪽

laminis, & armatura convocatur fluxus virtutis magneticae, & ab uno ad alterum polum tranSfertur.

EXPERI MENTUM II. I s. Lamina ferrea A ( Tab. II.

Fig. ag.) suberi B imponatur, ut in vase aquae pleno DE innatet. Quiesciente subere, magnes C poIo boreali admotus ferrum attrahet 3 admotus australi polo ferrum cito repellet.I T. Non solum magnes ferrum ad se trahit , sed etiam trahitur aequalitera ferro,

Fig. aa. 23.) suspendatur ferrum B, imp sito in altera lance pondere aequali, Si magnes C ferro admoveatur, ferrum ad magnetem accedet: atque ex adverso si m

76쪽

gnes C eo modo suspendatur, magnes ad ferrum accedet. I p. . . Si ferrum intra magnetis voraticem collocetur, magneticum fit, omne que habet magnetis proprietates, quousque ibi maneat.

aso. Si intra actionem EFG magnetis AB (Tab. III. Fig. a. cujus aequator sit CD, moveatur ferrum HI, hoc tres globulos ferreos ΚLM attrahet, qui

ubi erunt supra magnetis aequatorem CD, decident: sumti rursus, ac B versus trad lati ferro conjungi poterunt. EX cra magneticam actionem ferrum HI attractionem nullam habet. I 3 i. Virtus magnetica communicatur chalybi , ipsique ope magnetis adimitur.

EXT E TIMENTUM.13 a. Chalybea lamina AB (Tab. IV Fig. 3. magneti C D adfricata a polo

boreali

77쪽

boreali ad australem, adquiret vim attrahentem , ac vim repellentem. Si ex adisverso adfricetur magneri a polo australi ad borealem, vires ut superius adquisitas amittet, quod etiam eveniet, si filum ferreum ABC (Tab. III. Fig. g. ) curvetur, ut extrema illius pars extremam alteram sui partem attingat. Ignis quoque easdem vires magneti, Ac chalybi detrahit. Sed si chalybs candens refrigeretur sin situ meria diano, vel perpendiculari, insignes magneticas vires adquirit; quas etiam adquirunt ferramenta quaecumque, si diu detineantur in situ meridiano, aut verticali

ra, vel arte magneticus, uterque mobilis circa suum centrum, versus mundanum

polum dirigitur. -

EXPERIMENTUM. ---is . Facile id erit conspicere in pyxide nautica , vel in ipso magnete ad aequilibrium collocato. IIJ

78쪽

I s. . Si polus boreus magnetis ponatur e regione poli borei alterius magnetis, sese invicem repellent; effluvia enim, quae ex utroque . emanant, sunt invicem opposita , & in confluvio repulsus oritur.

EXPERIMENTUM I.

IJ6. Duo magnetes A BCD(Tab. III. Fig. q.) superpositi duabus subereis tabulis EF aqua GH innatantibus, ita ut polus boreus unius e regione proximus sit polo boreo alterius, sese invicem repellent. Si eorum unus levior sit, hic subito convertetur, & ejus polus australis polo alterius boreo jungetur.

EX P ERI ME NTUM II.

IJ . Parva acus magnetica AB(Tab. III. Fig. 23. fluido innatet, quod contineatur vase CD: admoveatur polus boreus magnetis simili polo EF acus magneticae AB , haec . recedet, curvam describendo se convertet, & eius polus australis ad magnetis boreum polum apprompinquabit.

79쪽

i 38. Spargatur ferrea scobs circia quatuor magnetes AB . CD . EF . GH(Tab. III. Fig. I 3. Fig. I . 3 ex quibus duo habeant polos boreos N N sese invicem prope respicientes, alii duo ita positi sint,

ut polus australis unius respiciat polum borealem alterius , eveniet, ut distribuatur eadem ferrea scob secundum circulationem materiae magneticae s id est S , &N (Fig. i . 3 sese invicem attrahent, NN(Fig. ig.) sese invicem repellent. Ex quo

superius dicta phaenomena explicantur. Is s. Magneticorum d effluviorum motus neque a velocitate flammae, neque ab alio quocumque, etiamsi veloci, in te medio motu interrumpia videtur.

INO. . . Accenso spiritu vini A B, i Tab. IIL Fie. io. cui ex latere uno sit acus magnetica C D in recipienti crystallino posita, ex altero magnes G qui sex pollices ab acu distet, vel plus, minusve

80쪽

is i. Si loco flammae ponatur vas AB (Tab. III Fig. I i. plenum aere condensato quantum ope machinae pneuma ticae fieri potest , aperto epistomio C, ventus magno impetu erumpens actionem magnetis F in acum D E non impediet.16a. Extrema superior pars oblongi ferri perpendicularis habet magneticum polum, qui mutatur quoties superior ferri pars inserior fiat . .

EX P ERI MENTUM I.

63. . . Vertex A ( Tab. 3. Fig. 8. oblongae virgae ferreae A B perpendicularis, Virtute magnetica non imbutae, si admoveatur polo boreo N acus magneticae N S, acum ipsam attrahet. Si perpendiculariter elevetur eadem virga AB, &pars B admoveatur parti N, repelletur N.

Quod si virga AB invertatur, adeo ut Bredeat in A, tunc B attrahet N. H a EXPE-