장음표시 사용
301쪽
De Iocatione conductione. 289 denuneiari debet , ut & ipse possessionem novo emphyleutae concedat, eique laudemium persolvatur . Vid. Struvium in ontagm. Iuri rus. exerc. 9. th. 69. U. Cum emphyleusis utile dominium emphyleutae paret, & aliunde non solum contrahentibus ipsis, si d heredibus etiam jus ex contractibus deseratur, non solum ad emphyleutam , sed ad testus heredes etiam jus emphyleuticum pertinebit. Nisi quid secus igitur diserte pacti contrahentes fuerint , non tantum sui heredes , sed evtranei quoque in emphyleusin succedent , seu in rebus profanis , seu Ecclesiasticis ea sit constitutansv u. Ieto. c. 6. Cum tamen saepiuscule disputari contingat, an , & quibus heredibus jus emphyteuticum deseratur , rem omnem accuratius enarrare
juvabit . Principio in ejusmodi controversiis definiendis pacta instrumentis apposita spectari debent. Si de heredum qualitate nil fuerit instrumento cautum , accurate distinguendum , num ad tempus, an in perpetuum emphyleusis si constituta. Si ad certum usque tempus jus emphyleuticum stare placuerit , atque ex certo simpliciter annorum numero tempus sit definitum, ad emphyleusin intra tempus contractu praestitutum non tantum liberi, sed extranei etiam heredes admitti debent. Uerum si tempus per generationes definiri placuerit , veluti fiper tres generationes emphyleusis contracta dicatur, in dubio tantum descendentes vocati censentur. Vid. Iulium Clarum rec. sent. β. emphyreui. quoest. 28. n. a. Quod si in perpetuum constituta sit emphyteusis , liquidem nulla liberorum facta sit in instrumento mentio, heredibus etiam extianeis ea deseretur, ut recte statuunt interpretes poli Iasonem ad MIL T l. 2.
302쪽
29o Onta .R-Juris, ae PatriLib.m. t. V. La. C. de iur. emphteuc Sin liberorum , aut doscendentium facta sit in instrumento mentio, ex verbis , 3c rerum adjunctis caute distinguendum,
num sormula isthaec juris perpetui significandi
gratia suerit adhibita , an ut praeter descendentes ceteri heredes excluderentur. Id totum igitur religioni judicis aestimandum remitti debet. Illud asse, verare ausim , si pro fe , oe heredibus emphyleusis constituta dicatur, non tantum liberos, sed extra neos heredes etiam vocatos videri, seu profana, sed Ecclesiastica sit emphyleusis C arr. 2. variar.resol
tam generationem constituta sit emphyleusis, in dubio primi acquirentis persona computari non debet de Marin. rest. I. c. 98. n. q. Finita autem emphyleus, si eam dominus renovare velit, aequi tas ipsa suasit, proximiores primi acquirentis prae serendos esse Caldas Per in de iuri em FusAlibri 1.3quaest. 8. & doctores plerique omnes post Bart. ad i. r. β. de astu. quot id. oe αβ VI. Denique quod supra diximus, canone per triennium, vel biennium non soluto, in commissum emphyleutam incidere, diressi, etiam domino prae lationem in meliorationum venditione competere, utrumque ultra praesentem speciem extendi nolim Si enim non de emphyleus, sed de censu, quem res clivum vocant, agatur, & commissi pomη
non subest debitor, & in fundi censiti venditioni
creditor frustra praelationem petit . Immane enim, quantum inter emphyleusin , & censum reservati vum discrepat . Summa disserentiae eo redit, πemphyleusin utile tantum transferri dominium ;per censum Vero reservativum dominium quoquς directum. Quod enim quotannis census reservativi
303쪽
De locatione conductione. 29 Icadia praestatur, tantum ob memoriam pristini de, minii, non ob praesentis recognitionem solvitur. Cum igitur censuarius nullum superiorem agnoscat, non
solum irrequisito veteri domino sundum alienare potest, sed ceteris etiam generatim haud subest, quibus ratione directi dominii emphyleutam obligari diximus. Vid. Felic. de cens in prouem. n. I. de Marin. resol. I. 232. n. T. Canc. Lacr. decis M.
De societate. Societas etiam ad contractus referri debet, qui solo consensu perficiuntur. Ea haud incommode definiri potest contractus confensualis , quo inter aliquos res communicantur, aut operae lucri incommune faciendi causa. Ut igitur societas videatur inita , utrimque aliquid a sociis conserri debet , seu illud pecunia sit, seu operae. Hinc dona. tionis causa societas frustra contrahitur l. s. q. a. F. pro foc. Sat autem ipsa definitio suggerit , societatem destinato consilio contrahi oportere ; neque aliunde Papinianus consortium voluntarium eam
appellat apud Ulpianum in I. sa. 3. 8.1f eod. Socii
igitur existimari nequeunt, qui casu sortuito in communionem inciderint, veluti si donatio, legatum, hereditas duobus obvenerit t. eod. Nimirum inter communionem, & societatem interest, ut alias inter genus, & speciem . Communio genus est: ejus species simplex communio,& societas existimari debent. Si tractatu habito coita sit lucri communio , societas erit ; si sine societatis affectione incidatur in communionem, veluti in re duobus T 1 lega-
304쪽
292 Dutagm.RomJurthae Parr.Lib. IITTit. XXVI legata contingit, simplex communio citra societa. tem contracta censebitur l. 3 a. ff. eod. Summa disse rentiae eo redit, quod in communionem incidere
casu possumus; in societatem sine destinato consilio deveniri nequit. Vid. Noodi ad libri I 'Is xit. a 3 i.
Hinc si res communiter empta deterior a coemptore
facta dicatur, non actione pro iscio, sed communi
dividundo experiendum erit . Ex ipsa autem de finitione liquet , non qualemqualem rerum , ope rarumve collationem societatem efficere, sed eam tandem , quae lucri in commune faciendi causa coaluerit. Hinc collatione a duobus ea lege facta, ut ad alterutrum tantum lucrum ex collatione per tineat , non recte societas videtur inita L aρ. 3. MAff. eod. Id ipsum tamen de lucro tantum intellige ut enim infra liquebit, societas ita iniri non pro hibetur , ut sociorum aliquis damni fit expers. Sacra est autem res societas, & quaedam fraterni tas animorum . Hinc socii dolum infamia puniri placuit i. r. f άβ. de his, qui non επfam. Inde etiam factum , ut, quaecumque societas contracta fuerit, beneficium competentiae sociis denegari non
debeat t. o. prine. F. pro hoc. II. Iam vero diversi sunt societatis eflectus pro
ipsus diversa specie. Tribonianus princi h. t. secie talem partitur in universalem , & particularem Verum rectius rationes ineunt, qui eam triplicem esse statuunt. Primo enim unius negotii causa Dcietas iniri potest, quo casu singularis ea dicit. Deinde ita potest iniri societas , ut generatim sibi
socii stipulentur universi lucri communionem, quin cumque ex quaestu illud obvenerit. Quo quidem casii generalis societas contracta dicitur, & ex quacum que negotiatione lucrum obveniens communicari dobet,
305쪽
De societate. I93het, modo ne quid obvenerit ex ultimis voluntatibus ι. 8. oe seqv. J. eod. Denique ita potest coiri
societas , ut bona sociorum omnia seu praesentia, seu futura inter ipsos communicentur , eoque casu tini Derfalis societas contracta censetur l. s. F. eod. Societate igitur universorum honorum inita, statim bona sociorum omnia ipso jure communicantur : actiones tantum , nisi invicem cedantur,
Communicatae non intelliguntur L i. oe 3. 1 eod.
Proinde, cum tanti momenti sit Ecietas universalis, ea contracta non intelligetur, nisi de ea no. minatim convenerint contrahentes i. 73. J. eod. Fieri tamen quandoque potest , ut ea quoque Q-cietas tacite videatur inita. Pone enim, germanos duos post patris obitum non solum in paternorum bonorum communione persistere, sed & lucra secum omnia unde unde profecta communicare, ita etiam agere , ut numquam rationes exigant, ea quidem in specie universalis societas contracta videbitur. Quae tamen diximus , conjunctim requiruntur omnia.
Si enim fratres parentum tantum hereditates indivisas retinuisse dicantur , quod aliunde quaesierint, in commune non redigetur L sa. o. ff. eod. In universali autem societate id singulare est, ut, quicquid socius honestis ex causis impenderit , in
societatis communes rationes imputari debeat. Societati igitur imputabitur , non solum si quid δε-cius pro filiorum studiis erogarit , sed etiam si dotem filiae dederit d. l. sa. F. eod. Neque id injurium existimari debet. Ad servandam enim aequalitatem, quicquid etiam ex honestis causis ab altero socio qua si tum fuerit, in commune consertur d. l. 32. β. ult. F. eod.
III. Coitur societas lucri in commune facien-
306쪽
De societate. 29stertia redeat . In ea controversia definienda dissidium secere veteres. Nam Quintus Mucius ejusmodi pactum improbandum existimavit, tamquam societatis naturae contrarium: contra Servius Subpicius hoc pactum admittendum edixit , quia non raro ita pretiosa quorumdam videtur opera, ut aequum censeri debeat , meliori eos conditione in societatem admitti, eamque sententiam praevaluisse narrat Tribonianus a. h. t. In suae vero sententiae ratione reddenda Servius, quod plerumque fieri solet, respexit. Proinde licet meliori conis ditione accepti socii pretiosior revera non suerit opera, adhuc pacta conventa servanda erunt. Primo enim juris aequitas non in singulis speciebus, sed generatim spectari debet. Deinde si sciens Q. cius meliori conditione alterum in societatem asmiserit, majorem lucri partem alteri donare voluisse praesumi potest. Licet enim donationis causa societas iniri nequeat , id tamen passim doctores admittunt, si tota societas donationis causa coaluerit. Neque enim quidquam impedimento est, quin minus pro parte societas donationis causa ineatur arg. t. de eontrab. e LVid. Stryk. in us mossipandest. libr. I . tit. a. f. I . Dissentiunt quidem
Mantica de tac. oe ambigu. convent. libr. 4. 3it.6. Gomesus variar. resi. rom. 2. e. 4. aliique non pauci ; verum eis aperte adversatur Tribonianus ipse d. f. a. h. t. Si tamen judex deprehendat, inopia coactum aliquem ea conditione societati se adjun. xisse, pacti iniquitatem eum religione sua emendare lubens concesserim . Ceterum hinc intelligi facile
potest, lucri tantum, non vero damni communimnem societatem requirere. Proinde nequit conveniri
quidem , ut quis lucri si expers , recte tamen
307쪽
296 Θntagm.Rom Juris,ac PatriLib.ITI t. n. convenietur , ut quis lucri sit particeps, damni
U. Porro supra praevertimus, in societatem utrimque aliquid conserri oportere, seu illud pecunia sit, seu opera. Recte igitur societas coaluisse videbitur, si ab altero pecunia, ab altero tantum opera conferatur . Si factum id fuerit , imposito societati fine, qui pecuniam contulit, eam praecipuam habere debet ; si quod redierit ex negotio lucrum, aeque inter ipsum dividi oportebit, eum que , qui nudam operam in societatem contulisse dicetur . In priesenti enim specie ipsa pecunia cum impensa opera conferri non debet, quod perperam
statuere complures ; nam potius nudus pecuniae hilus cum opera collatus censeri debet. Quemadmodum igitur ratione praestiti per pecuniam usus, qui pecuniam contulit , praeter lucri partem ni ultra repetit , ita propter impensas operas lucri
quidem partem , non vero alterius pecuniam vindicare debet alter, a quo nuda opera collata fue
rit . Id Ulpianus fortasse respexit , ubi pecuniam artis levamentum dixit in L s asstro foc. Aliunde, seposita legum auctoritate, sit secus statuas, praeterjus, & aequum in summam inaequalitatem sociditas incideret. Si enim fingas, societate finita, nil praeter collatam pecuniam superesse , is , qui pς
cuniam contulit , non solum nullum lucrum re serret , sed & collatae pecuniae partem amitteret; contra , qui nudam contulit in societatem operam, cum alterius damno dimidium collatae pecuniae lucraretur , ut recte advertit Struvius in ismagmar. iurior. Gerc. 22. rh. 33. Hinc facile definiri queat inter doctores agitata quaestio, num scilicet in praesenti specie, pereunte pecunia, ei tantum,3 quo
308쪽
De societate. 297 quo collata fuerit , perire eam Oporteat , an ejus amissis damnum sustinere etiam ille debeat , qui
nudam operam in societatem contulit . Nam ut, re prospere cedente , praecipuam pecuniam ille aufert , a quo collata dicetur ita ad ipsum solum ejus amisia periculum redire debet . Quemadmodum enim a pluribus collata pecunia, ea singulis pro rata perit , ita ab altero collata pecunia, ab altero opera , periculum amissae pecuniae tantum ad dominum pertinebit. Neque regeras, inbquum videri oportere , sine alterius damno pecuniam ab altero tantum amissi . Alterius enim damnum in opera etiam frustra impensa versatur. Cons. Donet l. ad i. I. C. h. t. VI. Rite autem societas inita non uno modo
dissolvitur . Societatis distblvendae modi ad duos potissimum reserri possunt, ad renunciationem scilicet, di socii mortem, seu illa naturalis sit, seu
civilis . Neque regeras bonorum etiam cessionem diversum modum perimendae societatis esse. Licet enim, qui bonis cedunt, civiliter non moriantur, eisque capitis deminutio nulla contingat, ii tamen in contractibus pro civiliter mortuis haberi debent , cum vix quisquam animum inducat cum eo contrahere , qui bonis cessit . Finitur quidem societas & imposito fine negotio, cujus causa ea
coaluit ε 6. h. t. id tamen ab ipsa lege manat ab initio societati dicta, quemadmodum ti ad certum
tempus societate inita, per temporis adventum ex lege contractus ea dissolvitur.
VII. Quod ad primum igitur, liberum est sociis renunciare societate prolubitu, ac statim post renunciationem ea dissolvitur. Licet autem alias,
rebus haud integris , sine mutuo contrahentium
309쪽
298 vntagm.Rom uris, ac PatriLib IV. t. n. consensu a contractibus recedi nequeat, id tamen
singulare societati est , quod rebus etiam non imtegris, veluti collatione jam facta , sine aliorum consensu ab ea recedi possit. Id adeo verum est, ut licet in eoeunda societate placuerit, ne sine mutuo consensu societati renunciari queat, id pactum tamen negligi impune possit , utpote societatis naturae contrarium ι. r4. F. pro se. Id ita in societate receptum , ut discordiae, quae ex necessitate contractus facile enascuntur, inter socios praecaveri
possent. Quod autem diximus, pro lubitu cietati renunciari posse, caute id quidem intelligendum. Quaevis renunciatio scilicet, quamvis intemeestiva, aut insidiosa, societatem ditatuit, qui tamen intempestive, aut dolose renunciat, socios quidem liberat, ipse non liberatur: expers is igitur lucri erit, si quod ex negotiatione redierit, damni particeps ; lucrum etiam a se captatum eum relictis sociis communicare cogitur β. 4. h. t. Hinc si socius universalis propediem sperans hereditatem subdole societati renunciet, ut ea solus potiatur, dividere cum socio debet hereditatem 1 6 s. g. eod. VIII. Renunciari autem societati potest aut Dperte , aut tacite . Aperte renunciatum societati
videbitur, s disertis verbis quis sociorum alios res suas agere jubeat . Eleganter apud Petronium ible societati ita renunciat metamorphos Io. inte tigo nobis conυenire non posse ζ itaque eommunes sarcinulas partiamur, oe paupertatem nostram pinuatis quaeνtibus tentemus expellere . Tacite autem renunciatum societati censetur, cum ex facto albquo renunciandi voluntas arguitur. Id vero primo factum intelligetur novatione actionis pro socio. Ita quidem si, quod collatum in societatem
310쪽
De societate. 29 suerit, tamquam ex stipulatu debitum promiti, tur , novatione actionis societas tacite dissolvetur. Hinc affundas Ulpiano lucem in I. 63. Io.ον pro oci ubi actionis interitu perimi societatem scribit . Tacite etiam renunciatum societati cem sebitur , si dissolvendae societatis causa ab aliquo sociorum adversus ceteros actio ero socio sit imstituta l. os. prine. F. eod. Denique tacite ei. iam societati renunciatum intelligetur, s socii sibi quisque res suas agant , Sc res communes porro
IX. Morte etiam societatem dissolvi diximus.
Id autem eo pertinet, ut non solum heredes desumcti socii in societate perstare non teneantur , sed inter superstites quoque socios societas dissolvatur s. h. t. Verum si in societate coeunda placuerit, ut, mortuo sociorum aliquo, societas inter superstites consistat adhuc , id quidem pactum ratum habebitur l. 6sβ ρ. F. pro Ioc. Ubi autem morte distrahi societatem Jurisconsulti a junt, non tantum de morte naturali , sed civili quoque sunt intelligendi t. 53. q. eod. Cumque mortem civilem, maximam scilicet , mediamve capitis diminutio. nem bonorum publicatio ipso jure sequeretur olim, publicatione bonorum etiam dissolvi societatem recte scribit Tribonianus β. . h. t. Bonorum quoque cessionem effectu juris a morte civili in praesenti
argumento parum abesse, supra monuimus. Priam de si sere alieno praegravatus honis cesserit socio rum aliquis , societas inter ceteros etiam dissolum tur, modo ne reliqui in societate perstare malinti
Verum, si ita placuerit, nova potius societas inchoata videbitur ε. 8. s. r. Quod tamen generatim ibi pronunciat Tribonianus , societatem bonorumeessio,