장음표시 사용
51쪽
amore Dei,nec unquam resipiscentes,Dei gratiam,non merentiar accipere. Et haec nostra meditatio confirma irvisione principis Apo-.stolorum. Ain. io. Quippe cum εν - reces ώς μεγαλη τέ-αρπιναρχους idoli. In vase quod erat 'velut linteum magnum. litatuor initiis vincturi et vidit G τιτρύπ ὁδα ἡ οM, G Θηρια ,' His ἐρατ IS,' πετεινα φ ουρα, ου. id est. Quadrupedes terrae.& seras,&serpuntes de volucres coeli. Nam quadrupedes terrae, & ferae & serpentes, cxant 'n'ri, οἰ chaito sidat, omnia animantia terrestria. Omnes videlicet populi, I guae, gentes & nationes partim cxcultae,partim barbarae. Quae una cum Angelis, significatis per volucres,debebant,& debent ingredi in regnum Dei:significatum per vas, velut linteum magnum,quatuor initiorum. Quia totius mundi simul uinctis omnibus regnis: regnum Dei maius est. Et in ipsum Dei r gnum aditus est undiquerid est,ex omnibus mundi partibus,significatri,per quatuor initia .quau vinci ut mundum:quae lunt, quatuor cardines omis te iram. Nili mauis, imice Lector, intelIigere : mcntionem non fixisse Regium Prophetam do animal abus aereis, neque aquatilibus: quoniam haec quidem auaros, illa autem superbo mystice in sacra pagina sigiaificant: quorum neutri, nequaquam Partem habent,in regno Dei. Bene ergo lanc Propheta. ιι ι . a V iBibent omnes populi, fontium aquam : id est, doctrinam vivam, non deficientem .sed perennem.Quaein convallibus fluit: id est,quae exit ex ore A postolorum,& praedicatorum humilium . inter montes,
quia ex duobus testamentis emanar. i l i
- Bibent Oimio gentes,sonti aquas: id est dolia gratiarum.Quae in convallibus flumit: id est quat Eurnalibus dantur. inter montes id est, in contemplatione rerum coelestium, & diuinarum. vel pute do simpliciteta i . . A Bibent omnes nationes, fontium Baptismatis aquam necnon Maquam & sanguinem-quae e vulneribus Christi fluunt. Quaeconuarulas irrigant: id est,quae per omnes parte maxima largitainfundim-tur humilibus. Inter montes: id est inter stiperbos non nos; sicut in EccIesiae phimordiis. umin: Abb: Inia .dis inmQuapropter initium. Cantici quod est pus Maceri JE quo agi imus; quod iam nox suprὶ ,ertimus.a Osculabitur me. plane etiam verti potest. Bibet meo EG Potum dabit mihi. -τ- ρά. Eati τὸ mistac δωrει μοι. Id esto F i Dn ψ ein blaa . antra us. 6 i l iti l -,Bibet me Amormeus; quemadmodum maturNimim,vel alladiiucis potio. Quia meam formam induens . meo semioed amices Dens. Et Dcus& homo, hominem me labris geh&oceL Hauriens
Potum dabit mihi amoς meu sicut qui pocula in straxis Sc
52쪽
cyathos. Quia Deus homo sectus, pro me passis, suum calicem mihi praebebit. Iubes me.& potare suum sanguineim,in quo,pcr concomi tantiam, ro eius de olla sum,& anima de diuinitas : de pro ipso Deo, me pati,ut pro me homine,ipse passus. Haec itaque sciens Sponsa, nihil unquam magis concupiuit quam ut secunda persona in diuinis quae usque a priscis temporibus,secum sponsalia contraxerat sicut in prima parte praesentis Annotationis dicebamus j per castissimas nuptias, humanum spiritum ducerct, de humanitatem attraheret,biberetq0e. simulque Diuinitalcm,ac Spiritum Sanctum, hauriendum de potandum,sibi Sponsae praeberet. Quod quidem persectum,est: cum per hypostaticana unionem,
diuinae cum humana natura. Deus homo factns est. Tunc enim connubio stabili, cum Deo, iuncta Sponsa, per adhaesionem diuinitatis ad humanum os: omni uni suauissimo suavio, suauians Deum hominem, spiritum hominis duxit. de humanitatem bibit:ex purissimis, & in puri stimis visceribus Virginis, corpus carni m-que accipiens:& animam rationalem a sanistissima Triade. in castissimo utero formatam. Tunc enim, hatura Diuina,cum humana natura copulata, de coagmentata ,sorma Deus de habitu inventus, ut homo,
praebuit Ecclesiae Spiritum sanctum: quo de aqua ab ipso homine de Deo, in Iordane percontactum sui corporis, sanctificata,lauatus homo denuo nasceretur ad salu em, Tunc enim specie humana Deus indutus,prodiens ut forma serui, seruili vestitus amictu: Diuinitatem in suo corpore, came videlicet δc sanguine latentem, potandam edendamve Ecclesiae suae Sponsae dedit,ad sui memoriam sempiternis seculoruna aetatibus,& immortalitatem consequendam. Et tunc enim,creatura,Deus factus,ipse creator, pastusque & mortuus, ut non homo moreretur : post resurrectionem, flavit Spiritum
sanctum Apostolis qui erant Ecclesia sua Sponsa : tribuens illa sumatione potestatem Ecclesiae cut ille dixit,qui verax est) remittendi peecata de retinendi. Nam quoniam Sponsa,hoc modo,coeleste rei num,se sciebat adepturam : de coeleste regnum , plusquatri mundi huius pretiosissima quaeque faciebat: necnon olcula Sponsi, plurimi faciebat, per quae ad coeleste regnum peruenitur. Hac ergo, hac enimvero iustillima causa, diutinae si is, coeleste regnum adipiscendi: & illud quidem nonteinporale,& periturum,cuius causa consequendi,ius violandum homines censent: sed perpetuum & sempiternum regnum, quod non per violationem iuris sed per seruationem iuris adipiscitur : tantopere Sponsa suauiorum Sponsi flagrabat. Et iure quidem. Si enim propter illecebras: si ob eas, quas diximus consuetudines: si ob gratiam,ves amicitiam conciliandam: de si denique,ob humanos sol im ho-
53쪽
nores,qui qualestianque tandem sunt, viles leuesque sunt, & ad tempus,&ivi caeterae res hum nae,fragiles caducaeque, oscula semper expetita fuerunt: ut rerum gustarum monimenta,& vetustatis exempla testantur. Qiguald magis Oscula Sponsi hominis simul Deique, qui Diuinos eosdemque perpetuos ac sempiternos honores, Regna de Imperia Sponsae erat delaturus: quique se ipsum, hostiam plac bilem Deo oblaturus erat ut naufragam humanam naturam redime- retin angelicam repararet: summe a Sponsa concupiscenda erant, carminibus celebranda, lit Isque mandandar Postquam non signis, aut coniecturis,Sponsa compererat, sed certissimis pactionibus,& icto eum Deo foedere sanciuerat: adfore tempus, Ut Deo nuberet, quam pridem sibi Deus desponde-
54쪽
. Ad Sanctiss. D. N. Paulum V Dei Vicarium.
antici, bi in Latinis editionibus, legitur mgulariter. Osculo oris sui, pluraliter, cutis, lege
dum, ostenditur. Et alius locus Canticι, SD. de ODulis, explicaturi tum praeterea, enumeratis quam
pluribus Osculis, quibus Messam suum Sponsum Ec-cilia sculata est. , Ecelesiamsuam Sponsam Mesepinyriuamobrem tantopere Ecclesiia Christum opo sem sculari optaret, osculeturque, rationes inducuncum
55쪽
ANNOTATIO O OTI S E C V N D A ...
EsCIco Tu. Pro variaa Latinis editionibus,versione, in quibus nomen m*- si ora, singulariter Osculo, est conuersum:duo praemitto. Primum, quod aliis linguis contingit:reperiri quaedam nomina, quo uiri , vA singulares, et plurules flexiones', vel non aliud ,allo numero signifieant. Vt exempli causa, apud Latino Sh opes, Diviciae. Quinim alterummisi qum eroelurali inuentias. an. reii Saliis De Coniurat. Catil. Nam diti uiarum &formae gloria flux atque 'agilis Ost : virtus clara peternaque habetur. Et Cic. i. Ossic. Nihil enim est tam angusti animi, tamque parui, quam amare diuitias. Alterum utroque ii umero sed tamen dispari significatione. Sic iijdem Orator declara ut in Epistola ad Attic. scribens. Caesar iam ope Aeas: non Ateio operia expectat. Intelligens per opes, Caesarem bonis eius, fortunisque incubare: non autem praestolari eius auxilium, vel adiuuintum : quod opem significat. apud Comicum clamat Glycerium.
Pro quo Ecclesia Latine, quotaiyinitio 1 Arum, utitur nomine Adiutorio,in recitationedytinorum : Graeca veros , cum pri
liumque petit a Deo. Neque equidem pro eius aliquo ossicio erga Deum sed pro singulisi Clitisa Domi in passionis incrito, quod omnibus,omnium hominum,Sanctorumque meritis undique collectis, smulque iunctis,tantum anti lyt,quali tym snito infinitas excellit. Quemadmodum notatur in Phalmi titulo, verso Hebraeo 'atribu sic ir : qu d Latine veryitur. Ad ri 'emorandum, Videlicet ad rq-ducca tum in memoriam quantuisti tessidis pro hominis salute panῆs est, setistaciens peecatis. Quamuis Pselmus etiam de Martiribus,contra Tyrannos, intelligi possit. Et de Christo,opem a Deo tibi porrigi petente in sua passione contis Iddat os. . ir ' ρο-ώς ά- βοήθειαν; κου πυσχ
- Dein m ad utorium meum Jnte se. Vt scilicet tu Deus opem feras, rqqqum i qmines serre non intendunta Ut concordemus hunc Psalmum, cum superiori 69. a Vbi idem Registi Propheta, in per haclitissideaestriuemadmodum ex
56쪽
Et expectaui si quispiam commoueretur τι opitularetur mihi in-
Et consolatores eve Liui) & non inueni. Quod ipsum & Isaias prophetauerat cap.6 3.f. ut ex Hebraeo ali
Et aspexi,& non fuit aliquis) auxiliator. Et obstupui eos a ficiens & non fuit md sustentans.
Quamobrem Psal. II a. In quo Propheta commemoratione pra miorum,non solum aeternae vitae sed praesentis etiam, men cs n le-lium reuocat ad misericordiam, sanctumque Dei timorem. Veri. 3 ubi textus Hebraeus habet.
Videlicet,limentis Deum. Quamuis ambo illa nomina, in Hebraeo carmine,sint numeri singularis. Graech autem , quoniam utriusque quidem,apud Graecos tam singularem,quim pluralem, nacti numerum sumus, vertimus. συ Πα κμ πλουτο ' οικ*uamg. sunt autem opes & Divitiae in domo timentis Deum, non eius e neris,cuiusmodi locupletum mundi sunt & diustum.Quibus non lo-lum lxute coniuges & liberos, miliamque equosque & canes nutri- 'cantur, Piisque & exercitus alum: maximae taminae, amplissimae Pecuniae, praedia urbana & rustica nitidi & possessiones, frugumque
ubertas & copia, atque omnium rerum abundantia & amuem rurii enimuero, fides,qua vivum:spes qua non confunduntur:& cnaritas qua Deum & proximum amantes, amorem suum benetactis cle- clarant. Ac t mi praeterea amictationes, infirmitates, persecutiones, opprobria,conuicia,accusationes,carceres, vincula,cruciatus, lupplIcia, pissionsique mortesque pro Deo oppetitae, preciosae in conlpC- Dei, plusquam gemmae & margaritae. Et M=er haec omnia, ipse Dei timor,quem qui habent, et m si mendicissimi sint, sunt diuites. Et ratio est, quoniam bonum faciunt. Eccles .i. & peccatum non seciunt: cuius supplicium mors est. Quamobrem Psalmograp s
57쪽
Id est, quemadmodum nos vertimus.
Tremite o non peccabitis: Dicite in cordibus venias In cubiculis vinias, sestere. εμείε V δε μαρροάli:
Hoc est: O vos viri, qui terras incolitis, ponite semper vobis ante oculos, peccati turpitudinem & obscoenitatem:quae tanta est, quod Deum ad iracundiam prouocat, atque ad vindictam lacessiat. Versate iugiter omni cura & cogitatione, quantum fit dedecus, quanta foeditas,quantaque labes,eius maiestatem ossendere,qui cum non essetis, esse vos secit.
Cogitate accuratE,quam deformis erit poena damni, missa visione Dei, summi Dei: in quo est plenitudo omnium bonorum, quae Deus hominibus non peccantibus, praeparauit. Agitate mente dies noctesque, omnium grauissimum de seuerissimum Dei iudicium, in ingratos, superbos , crudeles, & rebelles: aegeneratim in maleficos, sceleratosque homines.
Referte animum, omni momento temporis ad atrocem poenam sensus, quam ipsorum culpa, damnati sustinent: cum omnes sensus summis suppliciis, eruciatibusque, eIsque sempiternis excruciantur. Haec enim animaduertentes, paventes, trementesque, non peccabitis. Quemadmodum pueri non peccant, cum per medium ludum,l di, ipse, literarii raagister, obambulat: scuticam manu tenens, pro plus magis ad verbera,quam ad verba.
Tremere enim, sicut fit obiectu terribilium,quod Graii eth ιν dicunt, significat verbum m resbaa.:'quo um regiarm Non autem ἔργω , id est,irasci:in quo inest sed ις τιμυειας, ut Philosophus i quit,vitionis appetitus. Quod lingua sancta exprimit per.verbum, mri Harab. Quemadmodum Psa 8. 8. ubi unico versu, utroque verbo, & irasci, de tremere Psalmographus usus est: cum prophet rei de amore mundi, qui per Messiae praedicationem destruendus erat. Ibi. xin n)m ' π r nT
58쪽
ad est, quemadmodum nos Vertimus. Et fundamenta montium tremuerunt,
Et commota sunt, quia illi iratus.
Hoc est : Non Allim montes , sed eorum fundamenta agitata pulsis
externo,tremuerunt,& mota sunt praeter naturam. Nam ut pars terrae,quae in medio mundi,in aqua collocata quiescit,non mouentur. LicEt quidam coelum stare, terram autem moueri,opinati sint. Ucrenamque terram immobilem, semper manere: ut quae summe grauis, ad centrum,id est, punctum tendit:coelum vero duobus motibus cieri constat. Altero coeli ultimi, super duas axis extremitares, polos scilicet arcticiim&antarcticum, ab Oriente, in Occidentem. Altero autem planetarum contrario,circum axes suos. Praeter motum trepidationis, qui fit ab Austro ad Boream: & a Borea, ad Austrum,non persecta circumuolutione, sed per accessum & recessum. Erant autem fundamenta montium, mundi res , quae non nisi montes aureos pollicentur: cum tamen caducae & ad tempus, ex se, sua natura exesae corruant. In quibus homines fixerant, & locauerant suam spem. Quod Sponsus Dominus noster dissipauit. Cum destructis mundi fundamentis,sundamenta fidei iecit. Quia iratus illi. Hoc est, mundo, qui terra dicitur: de qua suprὲ. Quoniam blanditiis mundus , praesentium voluptatum, hominem
deliniuerat,atque corruperat,vendens sumos. Quamobrem merito sumo peribit,qui sumos vendit. Eorum autem, quae sequuntur.
Dicite in cordibus vestris,in cubiculis vestris. Dogma Domini nostri est, de modo orandi, ad eundem serme modum Matth G. Ibi C. Tu autem οταν ποτε η, quando oras, intra in cubiculum tuum,& clauso ostio,ora patrem tuum. Et verbum 'II dommu, quod hactenus in Latinis vulgatis editionibus,versum est. Compungimini: Tacere,vel silere vertendum,non habet dubitationem. Prout Psal. 3 o. I .vι cantet tibi gloria mea.& non compungar.
Propterea canet tibi honor, de non iddom tacebit. . : tProut etiam, Psalm. s.ls. Dissipati sunt, nec compuncti. Vertendus locus eae Diuisi sunt,& non ran damu, tacuerunt. Iudaei videlicet cum scisma erat inter eos de Christo ide Ioan.'.
io. Quomadmodum lxxij. transtulerunt . omnibus tribus locis, Ver-
59쪽
tentes per i do γω , quod tacere & quiescere significat: sicut Hebraeum verbum CCI damam quamuis etiam compungere: ut qui de Graeco conuerterunt,reddidere. Et suffragatur D. Hieronymus, qui in suo Psalterio,quod ad petitionem Sophronii,de Hebraeo conuertit, eisdem tribus locis, per tacere transtulit. C sim tamen bis antea,adpetitionem primum Paulae & Eustachij,& tum postea Papae Damasi, omnibus tribus locis,vertendo de Graecis exemplaribus lxxij. redd dilici per verbum compungo. Silete igitur.Hoc est,& tum flete, post factam postulationcm,non
ducentes longiorem orationem: sicut gentium Oratores faciunt. Respondet ibi Matth. 6.9. Orantes aurem nolite multum loqui. Quippe quod apud gentium Rhetores, breuitas in uniuersa eloquentia laudem non habeat. Vt Orator inquit de Cl. Quin potius oratorem deceat,late exprimere, atque copiose eloqui. Sicut idem Orator ait, de
Et ratio est ,quoniam sue iudicialis, siue deliberatiua,suc demonstrativa sit causa, plene & cumulate,quid sit id,de quo agitur, ad quos dicit,orator docere debet. Quod prosccto Deum orans, necesse non habet: cum sciat Deus, quid opus sit, antequam petatur. Matth.6 8. Quare Dominus noster diuiuam illam omnium orationum sanctarum , sanctiorem orationem orare docuit: quae ab ipso mei autore Dominica appellatur. Angustam orationem illam quidem & concisam, sed adeo plenam secramentorum, ut nil omnino addi, nil prot-sus desiderari queat. Postquam unica oratio, paucis periodis, iisque contractis & breuibus teptem petitiones continet: quarum tres priores Dei maiestatem complectuntur, reliquae verδ quatuor orantis necessitatem includunt. Sed ad Psal. i ir. unde digressi sumus,redeuntes, dicimus, nomenim hon, non gloriam, vertendum: ut hactenus Graeci Verterunt, &Latinae editiones habent. Rused enim Graeci δοξαν & Latini gloriam dicunt: lingua Sancta per Tari hadar, & chauis, nomina exprimit. De quibus Psal. 96. Vbi Psalmographus inuitat omnes P pulos , ad concinendum inter se, Messiae praestantiam, de miranda opera: tum iudicialem & regalem potestatem: ac denique ad ipse in Deum, pie sancteque colendum. Vers. 3. ad 9. Magis autem per nomen r San i inphistili. De quo Psal. i 9.In quo selectorum ex omni bus, laetitiam & gaudium, quibus in Messiae aduentu exultabunt, α
60쪽
o S C V L I s. PR. II. 2IGloriosos reddet humiles in salute.
δοξολογη ι ω τῆ σὐηρία τους τα των .Quod intellige in Ecclςsia triumphanti, in superna Hierusalem. Ibi fideles animae , quae in hac militanti Ecclesia, angustae de humiles fuerunt, ponentes omnes cogitationes suas in rebus contemptis &abiectis, spernendo repudiandoque dignitates,gradus, amplitudines, Oioncsque mundanos honores, breues illos profecto: tunc quidem beatae in coelo,neque ultra ancipites de salute, coelestes diuinosque honores consecutae, eosdemque perennes: quod ex omnibus prae iniis virtutis,amplissimum praemium est, in gloria crunt, quam ma
Nam nomina VI hadar, & 'ama chabod. decorem potius Sc honorem significant: quae Graeci τιμ υ e nominant.
E c v N D d praemitto quδd sic apud Hebraeos pariter,pleraque nomina accidit inueniri, quorum singularis tantum Η numerus, Ut propyia Omnia, praeter caetera :& tum prae-.terea pleraque, quorum pluralis duntaxat obseruatus est in usu, ac . tractatione scribendi. Quemadmodum nomen cinn chalyri, quod si mri r Hebraeis est numeri multitudinis.
vitam significat : quod semper Hebraeis est numeri multitudinis.sscut Psalm. 88. . In quo Propheta Messiam inducit, orantem Patrem: ut cum a cruciatibus tormentisque eriperet,quae pro humano
Id est, ad verbum de Hebraeo exprimendo. Et vitae meae inferno appropinquauerunt. Contra ac Graecis & vita Latinis: qui non nisi singulariter flectunt. Vnde apud Comicum libertus Sotia, ad Simonem senem,de filio Pamphilu,qui Glycorium amicam prohibuerat,ne se,in ignem doloris impatiens,coniiceret. I ...
. Nam si illum obiurges,vitae qui auxilium tulis: ιγ ued acies illi,qui dederit damnum, of magum. .