장음표시 사용
231쪽
'Do Notationes breueraeternos, & tres immensos. Respondeo. Absolute diei debet
unam esse tantum perfectionem in Deo, & Vnum perfectum, propter unicam E gentiam Diuinam in omnibus Personis. Cum addito tamen, recte dicere possumus,in Deo esse tres pe
semones Relativas, & tres perfectos Relati ue. Tertio. si relatio dicit persectionem, vel dicit finitam , vel infinitam. Respondimus in Theoria, dicere perfectionem imfinitam tantum in suo genere,si sumatur secundum illam rati nem, quam intelligitur superaddere Essentiae. Quarto. Sequeretur esse aliquam perfectionem in una Pe sona, quae non esset in alia. Respondimus in Theoria, esse in una Per na perfectionem aliquam Relativam,quae formaliter non est in alia; non tamen esse Personas inaequales: quia haec persectio, quae est formaliter in Patre, est etiam in Filio. Quidam dicunt, identice. Quia in Filio est Essentia, quae est eadem omnino entitas cum Paternitate, sicut est cum Filiatione: ac proinde Paternitas identice est in Filio. AIij , aequivalenter. Quia in Filio est E ssentia, quae continet in se omnem omnino perfectionem,&formatissime identificat sibi omnes Relati nes. Alii, eminenter. Qina Egenua, praecisis Relationibus per
intellectitin, continet illas eminenter. Hi omnes modi idem dicunt in re licet voce differant. Sed contra ultimum m dum de eminentia obijcitur. Nihil potest contineri emine ter in alio nisi tanquam in causa, aut tanquam in ente pers Oiori r at Essentia non potest e M causa Relationum, tam mentia, quam Relatio sunt ens Diuinum; ergo neutro, modo comineri possunt eminenter in Essentiae. Respondeo.
Hoc esse verum in ijs, quae essentialiter ω realiter disserunt, in quibus semper quod continetur eminenter, vel est esse usalterius, veh aliquid ret ipsa impersectius . Inter Essentiam
autem, & Relationes , non reperitur talis, eminentia , sed' dicitur essentia continere eminenter Relationes. Tum quia
ipsa est infinita simpliciter, Relationes vero tantum in genere suo; at quod est insinuum simpliciter ω debet continere quicquid est infinitum in genere. Tum quia, licet Essentia non sit proprie causa Relationum; est tamen origo & fundi. mentum illarum. Ideo dicunt aliqui, Relationes non esse proprie eminenter, sed quasi eminenter in Essentia. in .. Diu species non passuat esse aequalis perti
232쪽
ctionis, ex S. Metaph ergo Paternitas, Vel est perfectior, vel
imperfectior Filiatione. Respondeo. Primo, rem essed'-biam , an duae Species creatae esse possint eiusdem perfectionis r quae enim inaequalitas perfectionis esse poterit inter relationem similitudmis cum albo. & dissimilitudinis cu nigro Secundo respondeo. Quicquid sit in rebus finitis, hoc tamen in rebus infinitis non habet locum: nam inaequalitas esse non potest nisi inter ea,quae comparari possunt secundum excessum& defectum, quod certe in infini tis locum non habet. Licet e r. go Paternitas & Filiatio sin t perfectiones relativae, veluti spe cle diuersae; neutra tamen potest esse perfectior altera ob infinitatem utriusque. Contra. Licet utraque sit infinita, potest excessus esse in persectione ipsae Vt si daretur infinitum argentum, & infinitum aurum, perfectius esset secundum infinitum, priori infinito. Respondeo. Relationem perfectiorem peti debere ex perfectiori fundamento, vel termino. At in Trinitate omnium Relationum est idem fundamentum Diuina Essentia, dc term nus, aequalis omnino perfectionis, Divina scilicet Persona. Cur ergo sit una perfectior alia Z Ratione autem solius oppositionis, non debent dici aequales vel inaequales, sed diuersae Ratio est. Quia quae dici possunt aequalia vel inaequalia, necesse est ut habeant quantitatem eiusdem rationis:at Relationes istae sunt diuersarum rationum, ideo potius dici debet diuersae, quam inaequales Contra. Conueniunt in ratione relationum; ergo in hac comparari possunt. Respondeo. Si al, quo modo in hae ratione com p arentur, nulla est ratio cur ex formali diuersitate relativa, quam habent, dici possint aequales vel inaequales, nisi forte Voce tantum; cum ratione funda.
menti & termini sint aequales omnino, ut dictum est.
An possimus in Deo vii nomine Personae .
Sis omnes Scholaniet oleres ct Reeentiores contra Vagam, lege N. A. vi. Valentiam p.p. q. 3. de Trinit. Puncto 3. Uasq. is q. 29. D. Thori.
Non videtur. Primo. Marius Victori nus tantus vir, nunquavit Voluit nomine Personae. Auctor etiam libri de Duabus Varuris, fatetur, improprie de Deo dici; ergo. Respondeo. ita siste, quia spectarunt originem nominis, ratione eulus tribui
233쪽
Notationes breues non potest Deo nisi improprie, ut diximus in Theoria . .
Secundo. Persona apud Latinos qualitate significat proprie, ut docet Vella lib.6. Elegantiarumsap. 3 . ergo non potest tribui Deo, Rei pondeo ad Antecedens. Nomen hoc suun posse oratorie, ut ita loquar, Grammatice,& Theologice. Oratorie significat proprie qualitatem & conditionem alicuius hominis: sic dicimus, personam gerere pauperis, aut sultis . Grammatice, quod non aduertit Valla, significat non qualitatem, sed rem omnem ab alijs distinctam, quae demonstrari possit his pron
minibus haec ista illa ) & esse suppositum verbi: ideo distinguunt ipsi tres personas, primam , secundam , di tertiam. Hoc sensu Faber Stapulensis Virdoctissimus in Commentarijs in l. de Trinitate mccata. de S mctore, cap. q. existimat nomen persona translatum fuisse ad Trinitatem , quod ibi sunt tres quaedam res, quae distincte& sigillatim demonstrari possint,& variolum Verborum suppositu esse. Dicimus enim Pater generat, sed nodicimus Filius generat. & Filius nascitur,sed no dicimus, Spiritus Sactus naicitur. Sed nos neutro modo, neque oratorie, neque Grammatice ponimus Personas in Deo, sed Theologice; apud Theologos autem Persona non est qualitas, nec res quae-uis, sed rationalis tantum naturae indiuidua substantia.
η personasigniscet aliquidposuiuum, O reale.
ibid. A DU' I 27. Suar.l. 7.c. 8. Haec quaestio fuse tractatur in Metaphy sica: nunc paucis absoluetur Scotus I q. 23. q. I. cyabr ibid. Vult esse aliquid negativum, non positiuum, Probatur. Pruno Nam si possitiuum, aut accidens, aut subflantia : non accidens, quia in Deo non est accidens: nequς substantia, quia Subilantia in Diuinis singulariter dicitur; at persosia dicitur pluraliteri ergo Persona non significat Substantiam. Probatui significare negationem; quia Persona definitur a Riccar. ιb de Trinrt ccp. 22. Iallunalis naturae incommunicabilis existenila, ergo formaliter dicit negatione comin unicabilitatis. Respondeo, dc distinguo Malorem; nam Substantia sit luinatur pro Essentia, non multiplicatur In Deo,
234쪽
ad Theoriam. II 3 sed si sumatur pro subsistetia incomunicabili,ut sumitur in prae
senti, multiplicatur sicut Persona. Ad illud de incomunicabilitate Respodeo. Incomunicabilitas potest sumi dupliciter. Primo,pro negatione comunicabilitatis quae cosequitur naturam ultimo determinatam, & per se existentem et & haec negatio non est de ratione personae, sed quid consequens, per quam tamen negationem nos interdum explicamus rationem personet. Secundo, pro fundamento huius negationis, nimirum pro termino ultimo naturae intellectualis, quem sequitur negatio comunicabilitatis; & hoc modo sumpta incommunicabilitas est formale significatum personae, & est quid positivum. Quomodo sumitur in definitione personae Respondeo. Vtroque modo sumi potest; sed si sumatur primo modo, definitio est descriptiua tantum; at si sumatur secundo modo pro fundamento illius negationis, tunc definitio erit Essentialis. Secundo. Persona est quid commune omnibus Personis; ergo si rem significat, omnes diuinae Personae conuenient in aliqua re, siue natura generica, vel specifica, quod est absurdum in Deo. Respondeo. Idem argumentum fieri posse de Relationibus, quae conueniunt in ratione Relationis. Respondeo ergo, Perlonam in communi non significare in Deo Naturam aliquam communem, sicut significat genus & species, sed solurationem quandam Personae, per intellectuin communem omnibus, hoc est modu essendi per se in natura intellectuali r Species ergo & Genus dicunt aliquam naturam communem multis: At persona non dicit naturam aliquam, sed modum quendam naturae intellectualis. Sic fere S.Tbom. q. 3o.a. . Vide Ualentiam in p. p.q 30. Puncis 3.
Henricus, vult Personam esse aliquid positiuum, sed rationis, non reale, in auodlib. q.6. ct Durand. I . d. 23.q I. Probatur. Primo. Quia Persona definitur a Soetio in lib. de Duabus Naturis, Rationalis naturae indiuidua substantia: sed individuum formaliter dicit secudam intentionem: ergo & persona. Respondeo. Indiuiduum posse sumi dupliciter. Primo pro eo quod subijcitur speciei in ea Propositione, in qua species praedicatur de indiuiduo,& tunc est nomen secundae intenti nis; & sic non sumitur in definitione Personae. Secundo,potest
sumi pro singulari reali, quod est a parte rei, & est incommunicabiles & sic est nomen primae intentionia: hoc modo ac-
235쪽
tr Notationes breues ripi debet indefinitione Personae.
Secundo. Suppositum ex S. Thom. 9. a 2. Est nomen secuindae intentionis; ergo & Persona, quae nihil est aliud, quam supinpositum naturae intellectualis. Respondeo. s.Thomas no vult dicere, suppositum esse nomen secundae intentionis; est enim ob easdem rationes aliquid rea i e& primae intentionis; nam in Deo ante omnem operationem intellectus sunt tria supposita, sicut tres sunt personae; sed vult dicere, hoc nomen desumptu fuisse magna ex parte a substando, hoc est, ab eo, quod in Propositionibus subij ceretur: sed aliud est id, quod nomen significat,aliud id, unde ratio nominis desumpta est: fieri enim potest Vt ratio nominis desumpta sit a re non reali; & tamen nomen ipsum significet rem realem. Sicut nomen lapidis substantiam significat: & tamen hoc nomen impositum est ab accidente, ex eo nimirum, quod pedem laederet. Quaeres. Quomodo differat Persona a Supposito. Respondeo. Differre quid ditati ueessentialiter. Ratio est, quia personalitas est 1 ubsistentia spiritualis,suppositalitas materialis: at spirituale & materiale intrinsece & essentialiter differunt inter se .
Tractat de hac re ijdem Authores ijsdem ferme locis. S. TI
Vasq. Dist I 27. Suar ι T c. 8.Tersona formaliter significat subsistens incommunicabile in
natura intellectuali. Et personalitas dicit subsistentiam incommunicabilem in natura intellectuali, abstrahens ab absoluto &respectivo . Verum quia in rebus creatis haec subsistentia incommunicabilis est modus absolutus; in Per nis vero Diuinis sunt Relationes, ab his enim constituuntur tres Per nazincommunicabiles, hoc est tria iubsistentia incommunicabilia. Hinc fit ut persona quasi materialiter dicat in peilonis creatis modum illum absolutum, & Relationem in Perlonis Diuinis. Probatur id optime a Scoto. Quia si Diuinae Personae constι- tuerentur absolutis, adhuc significarentur nomine Personae,
236쪽
ad Neoriam. 1is Egessiore formaliter relation sed quodam odo materialiter
uuatenus constituit Persona,no enim sunt Relationes Diuinae accidentia, sed pr*stant quod apud nos hypostasis, ut dicemus infra de constitutis ne Personarum.
di detur in Deo Subriuentia aliqua communis , ct Essentialis.
hna q 29.a.2. Dily-3. Zumet.qqO a. I. Vasque Dio I 23. Suaret lib. .c II. Et copiosius 3 .p.Ῥέλ. II. Dct. 3. Non videtur Pruno, quia illi Subssistentiς conueniret definitio Personae, esset enim intellactualis riatura indiuidua Dianantia; ergo in Trinitate quatuor Person ς. Respondet Caietanue, Naturam Diuinam cum illa Subsilientia Essentiali diei posse semi personam, non tamen personam. Non probo. Dico ergo, ut habetur in Theoria, ad rationem suppositi & Persing omnino requiri in municabilitatem: itaque persona comis Ponitur ex natura intellectuali, & Subustentia, non quavis, sed ea quam necessario sequitur negatio gommunicabilitatis, huiusmodi eli omnis Subsistentia creata,& tres Relatiuς in Diuiuis, cum ergo Natura Diuinaeum illa Subsistentia Essentiali communicetur, non potest esse Suppositum aut Persona. Se do.Sicut est perfectio simpliciter per se subsistere. ita de incomunicabiliter subsistere; ergo Essetia Druina pi casis etiaper intelle cui Relationibus no solii subsistet, sed et i a in comunicabiliter subsistet,& erit Persona. Nego posteriore parte Antecedetis. Persona enim Includit citior pes nau per se existere: se cundu incomunicabiliter per se existere, idest in ditem taT ---tione per te existedi, quam necessario cosequatur esse.incoletu nicabile. Id ergo quod in Periona dicit perfectionem 'sit rati illa existendi per se, ratione cuius Persona inpleri Substantia& reddit illam omnino aptam ad operandum. Esse autem in 'communicabile non dicit perfectionem, Quod vel ex eo colligi potest, qu a subsistentia creata est incommunicabilis ratione
hvitationis, quia scilicet est limitata, sub si tentve veto Rel Ra uuae
237쪽
mamma breuestiuae in Deo sunt incommunicabiles ratione oppositionis quia habent oppositum. Quare si haec ratio subsistendi per se teperiatur alicubi separata ab incommunicabilitate, Vt nos conte
dimus esse in Natura Diuina praecisia per intellectum Relati nibus, erit quidem id quod existit per se, completum in rati ne substantiae,& lassiciens ad operandunt, non tamen habebitrationem Personae .
Obijcitur Tertio. Natura semel terminata non potest vIt rius terminarii ergo si Natura Diuina est terminata per Subibssentiam absolutam, non potest ulterius terminari Relatiuis . Distinguo Antecedens. Id, quod est ultimo terminatum non potest ulterius terminari, secus si ultimo terminatum non sit rnam existentia dicitur terminus Essentiae, & tamen ulterius terminatur per subsistentiam. Eodem modo subsistentia Essenti lis &communicabilis Dei poterit per subsistentias. Relativas,& incommunicabiles, ulterius quodammodo terminari. Sed Contra. Subsistentia est terminus naturae per modum sustentantis, idest, ita naturam terminat, ut faciat illam per se esse sine alio sustentante; ergo natura semel terminata per Subsistentiam non potest per aliam subsistentiam terminari r quia quod per se est non indiget nouo termino subsistentiae quo sustentetur & reddatur per se existens. Respondeo ad Antecedes. Naturam Diuinam non habere a Relationibus proprie, ut per se exi stat. sed ut incommunicabiliter existit, neque sustentatur
ab illis, & in hoc disserunt Subsistentiae Relatium in Deo, a subsistenti js creatis, ut diximus in Theoria,quia istae naturam sustentant. Adveniunt enim illi, & non includunt illam in sua EssentiarAt Relationes Diuinae non sustentant proprie Ν turam Diuinam, sed modificant solum Subsistentiam Absoluistam, & eius communicabilitatem. Quare natura creata est in
gupposito ob sui impersecti'qtui, ut sustentetur ab illo, sicutis tirinosito Verbi et At Natura Diuina est in
tam tim ob imperfectionem ut iustistetur, sed
ob sui perfectionem, quia eum sit infinita, potest esse in plurisbus suppositis, & non uno tantum contineri suppositio,& eo senuenter non potest habere esse incomarumcabiliter, nisi per aliquid aliua a quo tamen non sustentetur, nec penden- obiicitur Quarto. Locus S. ρ- 3.p q. 3. a. 3.αι I.Vbi ait,
si in Deo est aIiquid subinens, sequitur quod sit Personet go
238쪽
adratariam. 1 I si in Deo est h e subsistentia communis, erit Persona. Respondeo, S.Thom. ibi loqui ex hypote si quadam impossibili,
si nimirum a parte rei Natura Diuina existeret sine Relat oni-hus: qua posita hypote si dicit tunc Naturam Diuinam futuram Subsistentem; & addit consequenter futuram Personam: nam si non essent possibiles Relationes, neque plura supposita Diuina, solum esset in Deo unica Subsistentia A bioluta,quam
Consequeretur negatio communicabilitatis; &ita haberet rationem perfectae Personalitatis. Quae res an concedi debeant in Deo absolute loquendo, quatuor Subsistentiae, sicut a simili admittuntur quatuor Relationes Reales8 Rei pondeo, nullo pacto debent admitti . Quia cuSubsistentia Absoluta sit omnino idem a parte rei cum Relatiuis, & illis Essentialis, & intrinseca, a quibus nec per se ipsam
intrinsece distinguitur, nec extrinsece ratione distincti termini, vel alio modo nisi per intellectum ; non est dicenda quarta Subsistentia: sicut propter eandem rationem Essentia non dicitur quarta res, praeter tres Diuinas Personas.
An in Deo I tres Subriuentiae Relatium
Non videtur. Primo. Quia subsistere est perfectio simpliciter smplex; in qualibet enim re est melior ipsa, quam non ipsa;
quia cuilibet est melius esse per se, quam alteri inexisterer sed Perfectiones simpliciter simplices non multiplicantur in Deo; ergo Subsistentia in Diuinis una tantum est Essentialis Deo, ac tribus Personis Diuinis communis. Confirmatur. Quia si perimpossibile Diuina Natura non haberet subsistentiam communem, & a se, non posset subsistere per Relationes; ergo signum est, nunc, nullo modo subsistere per Relationes. Respondeo. Subsistere, esse quidem perfectionem simpliciter simplicem; subsistere tamen incommunicabiliter, non este perfectionem simpliciter simplicem: & hoc subsistere multiplicatur in Diu nis: Subsistentia vero Absoluta, quae est perfectio simpliciter simplex, non multiplicatur; sed una & eadem est coinunis Omnibus Personis, sicut Essentia. Ad Confirmationem. Respon
239쪽
iis Notationes breues Essentialem, sed eommvnnicabiliter i&subsistere per relatio
nes, sed incommunicabili ter. Posita autem illa hypote si, lubsisteret Essentia Diuina solis Relationibus; & ita omnino dicendum est: alioquin non e sient Relationes subsistentiae propriERelativae, ut vocantur a Concilijs; quia non tribuerent subsuserer dant ergo subsistere, sed ratione tantum distinctu a Su sistentia Essentialii ideo non possunt dici quatuor Subsille tiae, viduimus ad finem praecedentis Quaestionis.
An ni in Teo tres Existentiae Relativa.
Dubium est, An sint in Deo tres Existentiae Relativae, quae realiter inter se distinguantur, sicut distinguuntur Subsistetiae Relativae,& quae sola ratione ab Existentia Essentiali differat.
Negat dici Capr.ex Antiquis Scholasticis in 3.d. I.q. I . a. 3.ex Reatioribus V q. Di p. I 26. Probatur primo authoritate S. e quin ui,q- l-T.de Trina . . ait, quod en, idest esse in Deo ad se diei, idest absolutu esset ergo non est in Deo esse siue existere respecti uia. Respondeo. Augustinum dupliciter exponi ab A uthori bus nostrae sententiae. Quidam dicunt, Augustinum eo loco hoc tantum velle, Existere sumptum incommuni, non dici ad aliud rquod verum est. Alij dicunt, Augustinum ibi hoc tantum cci
tendere, Esse, siue existere, absolute positum cum est sermo de Deo, non sumi pro Essentia, siue Existentia Relativa, sed pro Absoluta, quae una est tantum in Deo, sicut est una Essentiar nec posse dici, esse in Deo plura Esse, siue plures Existentias, nisi addatur aliquid aliud r quod si addatur, recte dici, esse in Deo tria Esse, sed Relativa, siue tres Existentias, sed Relativas
vel Personales: sicut a pari dicimus, Trinitatem esse unam rem tantum, & vnumens,no plura; sed cum addito, recte dicemus, esse tres res, & tria entia Relativa. Quomodo loquitur etiam Riccardus citatus in Theoria. Secundo Probatur idem authoritate Damasceritis. I. de Fidee. II. ubi Personatis: Inquit, perfectio est modus existentiat at m
dus existe uae non est existentia; ergo. Respondeo. a Damasceno
240쪽
reeno vocari tres Perlonalitates tres modos Existentiar,hoe est, tres Modales Existentias respcctu Existentiae Absolutae, quam
Tertii, probatur authoritate s Thomae. m p p. q 28. a. Σ. ait. Essentiam & Relatinns habere idem esse. Sed vult dicere, Esse Personale non distingui ea natura rei ab Elae Essentiali . Et 3 p q. IT. a.2. dicit, tres Personas non haberem si unu Esse Sed intelligi debet, ut S. Augustinus de Esse Absoluto. & Esse tiali, de quo est sermo, quando sine addito ponitur Esse, vel
Essentia, ut dixtinus ad locum Augustini. q. I a. I. ad i. asserit esse relationis creat non esse respecti uu; ergo nec Esse Relationis Diuinae erit respecti uu &ideo non er: tin Deo triplex esse respectivum. Respondeo. S. Thomam eo loco peresse relationis creatae non intellexisse existentiam relationis, sed inhaerentiam: quam dicit non esse respectivam a quia sub ratione inhaerentiet non respicit terminum, sed subiectu, in quo est. Caeterum, existentiam relationis esse respectiva mi negari non potest, cum certum sit, totam et sentiam relationis esse ad aliud;& existentiam nihil esse aliud, quam essentiam esse extra suas causas, siue, quod idem est, essentiam sub ratione actualis en ii tatis Quare repugnat, essentiam ipsam actualem relationis
esse ad aliud, & non et se ad aliud existentiam relationis; cum idem sint essentia in actu, & existentia Prgier has authocitates sunt alia duo argumenta, qui sere soluta sunt in Theoria. Primum. In persona humana non distinguitur duplex existentia, una naturae, & altera personae; sed eli una tantum, sicut& natura . secus, existentia esset modus existentiae; ergo nec in Tersonis Diuinis duplex distingui debet existentia. Confirmatur. Quia si per impoli bile non essent in Deo Relationes, per illud Esse suum Abiblutum haberet Deus Esse Naturae & Esse
Tersonae; ergo idem habet etiam nunc. Respondeo, & nego Antecedens. Nam etiam in persona humana distinguitur haec duplex existentia, naturae,&personae. Sicut enim suppositum est entitas distincta a natura, & extra suas causas: ita habet suam existentiam distinctam ab existentia naturae. Neque est absumdum, existentiam aliquam esse modum alterius existentiae, Immo est necessarium. Ad Confirmationem Respondeo. In eo casu, si nimirum in Deo non posset esse nisi una tantum Pers
na, P ersonalitia tunc estet Essentia & Existentia Dei, sicut