Iulij Guastavinij patricij Genuensis, ... Commentarij in priores decem Aristotelis problematum sectiones numquam antehac visi, ..

발행: 1608년

분량: 454페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

3 Il

COMMENT: IN X. SECT. PROBLEM.

pite quinto: hac autem immutata,vulnera ipsit seu partes vulneratae non eam amplius acci l pere naturam.possunt, quam ab ortu naturae habuerunt: ex illis igitur id non amplius gi igni quod antea gignebatur, nihil absurdi est: quam rem probat exemplo illius vith quod 1 dicitur. Latine areae ac fit ob prauorum humorum redundantiam, qui ita corporis superficiem, id est, cutim ipsam corrumpunt, & immutant, Vt capilli primis, colore immutentur, postmodum autem defluant, nudusque fiat locus & glaber, sicuti & Galenus iualij post ipsum medici variis in locis memoriae mandarui. In tu montis aure quum vulnerantur, non ita se res habet; in lanatione enim partes corporis malo affectae replentur eisdem, quibus antea repletae erant, licet imbecillioribus; necesse enim omnino est, ut ex vulnere imbecillitatem etiam subiugalia acquirant, non eam tamen quam homo. Quoniam igitur in his,ut dicebatur cutis est carnis pars, restituitur & ipsa, licci debilior quam antea, S idcirco ex illa possunt oriri pili, quum ex cute natura oriantur,non ramen eodem cotare quo antea erant praediti oriuntur, sed albi:quia ut prae valnere debilitata est cutis magis, quaesantea. ita omnium debiliores oriuntur pili, hi autem albi sunt debilitatem enim ostendit hic color,ut etiam ex canitie apparet. Vnde dc de equis dixit Virgilius in Georgicis: color deteri imus albas. Nonnulla etiam ad Theodori tralationem obseruanda: ille enim nimium saepe ab Aristotelis verbis ita discedit, ut qui Graeca non consulat, in alium facile possit incidere sensum. quam qui fini Aristotclis mam 5.caeteri animantibus tergus pars perse corporis est minis aure tutu . velati assec camis exsultat. quippe qua suma istius forma refragen e solidiuscuia exit flere videatur,quemadmodsi e restae in pulte si perducuntur. quas veιutas appetimus. Cum itaque rol non nisi farisia elixa*ι hominu quoque tatis nominata, non nisi earo pus anda est. Vbi Ixitur haee veli vulnus acceperit,uel attrita fuerit, incidit ut hominis quιdem caro condensetur, quamobrem summa

coryorta parte Immutata, vulnus non eandem compagem capit, qua corym tam inde ab orta naIura

extit ι. His verbis videtur Theodorus animalium tergus separata quandam parte facere, R admodum ab eorunde carne distincta, ac plus quam cutim in homine ab hominis carnetidautem secus est,contrarioq; sensi I, ut apparuit,tota problematis solutio nititur, verbaque ii la , persee, a Theodoro addita sunt ita enim Aristotelis vcrba sonant: citeris animabbin cutis aut tergus, aut corium, id enim nihil interiit hoc loco ars carnis est, homini aut veluti assis carnis, apparet enim, in inis, quod insuperficies refrigeratum sinus euasisse,non fletin ae in eliari farinis, quae vetula AEppellantur. Euoniam igitur ita se farina elixa sunt hoc tamen loco bentius legerimως, quam JAr,ut ita locus vertatur) quemadmodum igitur ilia es e. quem sensum etiam in expositione iecutus sum)- etiam anellata cutis, earo inique si ι. luerato autemsiue contuso homine, earnem sane i tussessari contingit : unde earms super e

x mutata, n e dem naturam vulnera sumunt,quam ab onu natura.

XXVIII.

Cur in animalium caeterorum genere seruari aeque gemini possunt, quanquam sexus sunt utriusque, in hominum autem non possunt An quod homini maxime partus geminatio contra suae naturae legem accidit : singulos enim parere sancitum est, cum in geminis ipsis marem, ac foeminam creari natura omnino recuset. Ergo quod maxime contra naturam est , id & imbecillum esse ratio postulat.

QP Uc proponuntur, illa etiam scripta sunt ab eodem Aristotele libro septimo de historia animalium capite quarto his verbis, ut idem Theodorus vertit: Et eum in cateris am-malibus gemini nati, etiam simas is semina sint. nihilominus enutriantur, struentώrque, quamsim res ambo , aut farmine ι, in emere eerte humano, pauci gemini seruantur,s aber inaust, ac ter femina. Huius autem essedius caussam tradidit tum hoc loco, tum etiam quarto degeneratione animalium capite sexto. Dicit autem hoc loco, caussam esse cur non sementur gemini, maximam istuum imbecillitatem, quae duabus rationibus prouenit: prima quia pneter naturae legem est, ut tamina duos concipiat, est enim foemina sua natura uni-X x 2 para;

382쪽

l para; qua de re supernis problemate decimo sexto: Altera quia in geminatione ipsa mal rem S diem inam gigni magis praeternaturae ordinem est, quam aut ambos mares. aut am- l bas ficininas, quia nimirum natura Conditioncique alterius,ab alterius natura de conditio- li ne differunt, nec legibus naturae possit utrique simul officium praestari, unde debilibus ad i modum utrisque redditis, raro scruantur. Hanc autem rationem, plenius explicat idem Aristoteles quarto de generatione animal. p. 6.nam clim dixisset,quhd in hominibus longe mas a scemina distat calore naturae, subdit: Haec eadem causa est, ne farmina fimibur atque mares perfuraxtur in genere hominum, quine cum is inι parentem 'misa tempore singiore per matur, tiam mas,o ubi in larem veneris,celeriassemine quam mares perfitiantur,nam pubesse vixis, o senectus farministrius venit, quam maribus: sunt rem foemina sua natura debit res, isti loriaque, se um femineum, quasti iasonem naturalem, o detrimentum esse putandum es. Intus lisur tarde pra sua sti Uitare disiemumar; hae etenim Eseretis tamaritio est: calor autem concoquit, o quoa calia ,id conractus Irus est: foris proptersiuam debilitatem, euo ad Hatis

florem, senectrumque peraemum: etenim omnia nora, τι in artis operibus , se an naturae cuius

ad finem Laeniunt. Eadem eaussa est,ut qui gemini semina in tenere hominum prodeunt,mιninstruentiar, taran in eatens animalibus nihilo referat: hominibus enim hu comin praeter naturam est , eum non pari tempore mas ct farmina disiemantur: se aut marem cunctara, aut farminam praeuenire necesse es: at in eatens id non praeter naιuram est. Ex his verbis patet, quomodo in homine sit praeter naturam geminus partus maris S foeminae, non ita in motcris animantibus : quod sit contingat aliquando pinum incolumem euadere, M utrosque seruari, sicuti ostendit Aristotcles loco quem adduximus quarto de historia animalium,*ab experientia obseruare licct:Ego cnim noui geminos natos marem S foemiliam incolumi matre ad leuisse, Λ itiuentuti proximos etiamnum vivere, illud ideo fieri cxistimandum est, quod gestationis tempus quamquam varium cst in mina ac mare, ut patuit; tempus tamen, seu hunc. seu illam pariendi, non punishum est, aut indiuissibile aliud: sed latitudinem ob tinci, ut altero fictu perfecto, atque adhuc in victo immorante, alter interim perfici possit; ac virique deinde perfecti simul in lucem prodire. An quod homini maxime partus minaetio confra suae nasura legem accidit ' Theodorus non videtur lectionem habuisse, quae modo extat in excusis exemplaribus huiusmodi' η διοπ αιθε in m ae bus . hoc est. An quod debiles maxime, quigemim Iunt Intcrpres antiquus etiam hunc lociim habuit corruptum , ut ex ca tralatione apparet. Quod etiam Theodorus vetait: contra sua nasura i gem , di rim potius , praeter legem, quomodo eti in transtulit idcm Theodorus loco adducto quario de generatione animalium capite sexto

XXIX.

Cur equis & asinis pille cicatricibus postlim euenire, hominibus autem non possunt An quod cicatrix vel suam ob densitatem impcdimento est,uel

quia deprauat nutrimentum. Hominibus itaque cx toto. propter pili infirmitate in impedimento est. Equis auic in ne pili exeant, nunquam est,sed deprauat, facitque ne prior intcgritas scructur.

Iam tertio de cicatricibus quail ionem proponit. Αεcroautem caussas duas, quarum ad homi m quidem utraque, ad equum autem x asinum cillera accommodetur. Inquit igitur a cicatrice impediri pilos, vel ob ipsius densitatem; ubi enim cicatrix , ibi caro aut cutis densa, dura, te callosa, ut pilis non pateat exitus; vel quia eadem coπumpat nutrimentum i pars enim illa immutata dcbilior facta est, nec ad eandem quodcviique ratione li nutrimenti sertur, potest concoqui, aut matcria habilis gigni ad pilos sicuti antra. H mini igitur tum ob cicatricis duritiem impcdicitur pili nc exeant, pili enim in ipso debili res quam in equo, non possunt duritiem illam peruadere: tum etiam quia ob rationem di-ll ctam, vitiatur nutrimentum. Equo autem & Asino, quia pili validiores sunt, non potest ldurities eruptionem impedire:at corrupto nutrimento,uariat in cum colorem qui omnium leti debilibr, sicuti antea dixi. Facis, ne prior interitas struetur. Haec addita cx toto sunt a lTheodoror Aristotcles enim id solum dicit: n prohibet ἰώ corrumpu. Intcgylia l

383쪽

i COMMENT IN X. sEC T. PROBLEM. 313

l l intem autem non seriam, quum solus eoior immutatur, milii quidem liaud expeditum

l l sit dicere.

Cur pares pedes natura animantibus dedit 3 An cuique , cum mouetur,

Iartem aliquam requiescere necesse est. Quod si pedes impares essent, ne oc fieri posset, accideret: agitur enim motus situ obuersario pedum.

Hoc problema fuit etiam paulld ante propositum, & pluribus verbis explicatum, ut alia insuper expositione non egeat. Illa tantum Theodori extrema verba conssideranda Visu o versempeaum. Quibus Graeca,ψά --τ-, exprimere voluit: at sicuti maxime accommodata est ad rem exprimendam, vox , quam hoc loco Aristotelcs usurpat, qua tamen usus antra non est, dum eandem rem tramaei ; ita quae erat Theod ro necessitas nouae vocis fingenda: Eam fmh primus quod sciam in linguam Latinam in troducit hoc loco Theodorus, eadem significatione qua usitatum, obversm, illi inseruire potuisset, cum tamen nec omnino feliciter SI plene; eδ quod aduersum, Sc obiectum tantum significat; sensum Aristotelis expressistet, qui voce , non situm solum, sed ordines etiam pares ostendere voluit: hic enim valet, utrinque respondenti' bus ordinibus, sicuti in exercitu solet, chim in ordinibus 5 acie collocati milites, sibi inui cem pari numero respondent: ordinesque illi dicuntur. Dicit igitur Aristoteles motum fieri pedum ordine sibi inuicem respondente: ita enim pari de aequali ratione fiet motus , 8c quies illa, quam ad ingressum esse necessariam dicit hoc loco, atque etiam probi mare vigesimo octavo.

XXXI.

Cur animalia, nec minus temporis dormiunt, quam vigilent, sic non continue, sed vicissim modo vigilando, modo dormiendo, semnum suum perficiunt 3 An quod non simul omnis vacans materia coquitur: sed ubi pars aliqua est concocta, leuatum iam animal expergiscitur. Et vero saepius illi expergiscuntur, quibus ea pars frigida est, quae quidem excrementum domat , & concoquit. Fit enim ut celerite tapes cessetur: cessatio autem, non nisi expergefactio est: suauis quoque res ea ipsa, quoniam requies est, non immerito esse videtur: sed nihilo quidem plus temporis in munere naturalium actionum consumimus. Nam etsi esse, suauius est, quam non esse,non tamen plus temporis propterea edimus, quam a cibo abstinemus.

Aristotelis verba, quibus in proponenda quaestione uti ita simpliciter sonant: 'dipter εὐ minori umore asininradia da mima quam vimiant ' non Muem contineriret Illis autem duo quaeri,ut quidem locum Vertit, significare videtur Theodorus: quae duo cum non sint ab sena doctrinae Aristotelicae alibi traditae, Missis quae in solutione afferuntur, ita & nos i cum exponamus. Duo igitur quae rit: alterv cur animalia minori tempore dormiant,quam vigilent: alterum cur non continue, sine ulla intermissione, aut dormiant,aut vigilent: sed vicissim modb dormiant m Λ vigilent. A primo mcmhm excipienda infantulorum prima aetas ; animalia enim recens nata, plus minus, pm naturae natione, omnia tamen plus dormiunt, quam vigilent, sicuti halbcinus ab eodem Aristotele libro quinto de genera tione animalium capite primo. Alterum membrum proponit idem Plillosophus libro de somno de vigilia capite primo his verbis: Pan quopu modo tan- nuta- esse anima uia aus

384쪽

IULII GVASTAVINII

semper dormiate aut siemper vigilet jed utrumque eidem ινώαι- a matara O. Et ibidem pauso lautem non potest , ut alterum horum eidem semper infit: verbi satia ut genus alti Mdlanimatu aut semper dormiat, antsemper vigilti. Hanc autem rem probat ibidem Aristoteles j pluribus rationibus, quas huc afferre necessarium non arbitror. Illud observo: ut hoc problemate usus est particula M- ς, continue, seu, continenler, ita loco adducto particula, lάμ, semper, at eodem libro capite secundo, cliacm coniunctis, αμ ψ συα - ,semper creentinenter. Prius igitur explicat Aristotclcsqubd posterius proposuit; atque ideo partim dormite, partim vigilare dicit animalia, quoniam excrementum unde somnus gignitur, non tollim simul, at paullatim&subinde concoquitur: nam sicuti sit somnus ex evapo ratione, seu exhalatione, nimirum calido, SI litimido alimento, aut vapore, aut excremento non sit enim de nomine quaestio, dum rem ipsam teneamus in ad partes superiores delato eo modo quo scribit idem Aristoteles libro adductorita cxpergiscitur animal, quando absoluta concoctio est, Λ calor qui ambientis frigoris opera ex amplo in arctum coiciarat, cuicit, atque sanguinem foeculentum a sincero discernit: quae sunt verba eiusdem Aristotelis libro adducto ad finem voluminis. κω πεο,οως ο ἐγειρετα . Et vero sepius illi expe secuntur. Additamentum ; quo etiam confirmatur quod propositum cst ; concocta materia expergisciani inal: quibus enim pars concoquens materiam efficientem somnum, frigida est, illi sise cxpergiscunt iu , nam calor debilis celeriter & saepe cessat ab opere: est autem haec cestatio non aliud quam expergefactio. Atqui vero & illis eisdem, quibus ea pars refrigerata est, pauca fit exhalatio, quam concoquere calor habeat, sicuti scribit idem Aristoteles eodem libello capite ultimo his verbis: item melancholtcι somnaculosi sunt. J Naim locus interior resti eratus est: quare in eis evaporatio multa non sit. Evaporationem autem fieri vi caloris stirsum materiam fercntis probat Aristotcles exemplo pucrorum, pumilionum, S eorum qui habent capita magna, quibus omnibus materia multa sirsum ex spirat. - suauu quoque res ea ipsa. inod prius erat propositum pollertia explicat, cur minori tempore animalia dormiant quis vigilent est autem ratio a simili adducta: pdam lices inquit Aristoteles)suauis res sit somnus, quippe quae ccssatio a laboribus sit, non tamen ei plus temporis impendimus, ab aliis naturalibus operationibus ccssantes, quoniam illud idem hic contingit, quod in usu ciboru: licet cnim comedere suauius si quam non comedere, non tamen plus temporis praeterea odimus, quam a cibo abstinemus. Alia porro ex adducto libello de somno de vigilia, ad hoc soluendum quaesitum afferri possent, ted ea illinc lectori petenda , non enim omnia huc nobis congerere in animo est. Eeζε ειυς.Θnsam requies s. Hic secutus sum tralationem Theodori, qui aliam scripturam ha buisse videtur sensui magis consentataeam. At quum vertit idem Theodorugi se MDAquidem p us temporis in munere naturalium actionum con mimus: aut non habuit in exemplari, quo utebatur, Γυ , hic ; aut aliter simi illa conuertenda, S exponenda, quod AI nos fecimus, Graecum exemplar secuti. Theodori autem tralationem si approbamus, exponimus hoc modo: suauis quoque res es Amnus, quippe requiem latoritas asserens; at ii alijs umturaia in actionibuι , quamquam ct i a Lites fumi non tamen ideo pluν ιemporis insumimus, ita de somno res contingit: abs autem μι uratibus amanιbus non plus temporis nos iris inbuere .exem ρlo comestionis 'parti , lira luet sistior sit, quam non comedere , non tamen nobis plus temparis

eripere flet.

XXXII.

t ε, Cur animantium alia statim parentes sectantur, alia sero, ut homo, vel l vix umquam Θ'An quod alia cito vim recipi uiu cognoscendi, alia sero,& alia rei sibi commodae sensum obtinent, alia carent. a igitur haec ambo, seri- li sum dico rci commodae suique corporis perfectionem sertiuntur, ii c Paren- ite insectari protinus queunt. Quae non utrumque illorum habeant, naecid facere ipsum nequeunt: opus enim est viribus, & sensu.

Problematis propositio , aut quadrimembris est hoc modo, Animantium alia statim sectari

385쪽

COMMENT. IN X. SECT. PROBLEM. 31s

iectuntur parentes, alia tarde, Vr homo I alia vix alia munquam. Aut bimembris, & quae sequuntur p4rtes sunt alterius membri hoc modo: Animantium alia statim sectantur parentes, alia tarde: tarde autem sectantium memplum est homo, qui aut vix, aut numquam parentes consequitur. EXemplum animantium pro ea, quam inquirebat re, nullumi praeter hominis posuit Aristoteles. Ad primum membrum reseruntur coturnices,dc perdices, qtias ait Aristoteles libro nono de historia animalium capite inflauo mox, atque excluserint pullos , protinus educere, eo quhd nequeant suo volatu iis cibum administrare: Et reserunt, quietas venantur, illas Vix capite, M pedibus ex oui testa extractis, teistam ipsam seeum serentcs matNm insequi. Porro Aristoteles in ratione reddcnda duas affert animalium diuisiones, alia enim dicit esse, quae celeriter admodum vim cognoscendi recipiunt . hoc est, ita facta a natura sunt, Vt statim parentes ipsos cognoscant, alia aut cm ωro, ut homo. Iterum: animalia sunt, quae rei commodae, dc proficuae sensum statim obtianent , sunt quae oon statim. His diuisionibus addit aliamr Animantium alia statim habent corporis persectionem, hoc est, robur,firmitatem gradiendi, alia non.His propositis qu esitum soluit: Animalia, quae ex propositis conditionibus duas illicb habent, corporis persectionem, & sensum rei proficuae, illa parentes illico consequuntur, tanquam notos,

ipsis profuturos; quae autem Vtrumque non habent, haud quaquam: Necesse enim eis est, ut tum parentes ipsos cognoscant, tum etiam illam habeant corporis firmitatem, ut cognitos possint insequi: ii autom alterutrum desit, fieri nullo pacto potest, ut eos insequantur. Ex eisdem diuisionibus possumus etiam caeteris membris, quae proposita sunt,satisfacere ι guae enim animalia Vtrasque conditiones sero liabent, sero; ea qua ruinquam, numquam Potroc ina in omnibus exemplaribus Gnecis, quae ego quidem viderim,etiam quod ex bibliotheca doctissimi Casati boni prodiit, ad finem problem. legeretur, e μηπι- contrario prorsus sensu nos ex Iostiniani codice reposuimus, α ιθ -EI, quam lectionem habuisse etiam videtur turn eodorus tum antiquus Interpres.

XXXIII.

Cur genus vitiliginis, quod leuca appellatur, quasi albam dixeris, caete

ris animantibus contrahi nequeati Vtrum quod hominibus, morbo haec est: caeteris autem animalibus tergora Varia, pisique eodem modo albedine afficiuntur. Attamen ambiget aliquis, quaeretque cur non postea, sed statim ab ortu naturae varietas illa existere soleat An quod caeterorum animantium tergora dura sunt: homo autem e natura Praetenui cute continetur. Vitiligo autem spiritus secretio est, qui caeteris animantibus excemi tergore demo prohibetur.

Superim hae eadem sectione problemate quinto, de vitiligine idem quaesiuit Aristot is quod hoc loco proponit. .amquam autem ad problematis finem hic eadem ess

ratur ratio, quae & ibi adductis est; antea tamen nonnulla proponit, quae M obscura satis sunt,& mendi suspicionem faciunt. Primum enim satis mani ste patet Theodorum, visanh conuertit, aliam temonem, & pene contrariam sequutum fuisse, quamve ira habent: - γις --νοσημα, τοκ ἔ-τα

; hoc sensu, ut mihi quidem videtur Vtrum quoniam illis morbus est, nimirum quia corpora habent de subiem illi affectui, & morbo recipiendo idonea, munimh autem caeteris morbus est, sed ipsorum efficit cutim, de pilos albos. Atqui hominibus nonne & cutim, & pilos similiter albos efficit, M in coloris ea immutatione, nonne homini morbus hic consistit 3 quae igitur homini ad caetera animalia diuersitas 3 An dicamus ex eis, quae statim Aristoteles subdit, caeteris animalibus illam mutationem esse ab ortu naturae, in utero enim contrahi cum tenera.dc recentia sunt accidens igitur naturae dicendum,

386쪽

316 IVLII GUASTAVINI i

minimὸ autem morbum, morbum autem hominibus, quibus, & adultis contingit Atqui vero non omnibus in ut fit, non enim omnia cutim, & pilos albos trahunt: Respondendunt: Omnia tamen esse eo tempore habilia, ut trahant, sicuti omnes homines vitiliginem non patiuntur: sed habiles sunt, ut patiantur, idque inter homines, & caetera an irrialia imteresse ι Quare autem haec non sint habilia posterius sequitur Aristoteles ad inquirendum, dc ostendendum,atque eandem proponit rationem , quam problemate quinto priori loco adduxit, homini nimirum fieri vitiliginem, quia cutim obtinet tenuissimam, caeteris an malibus non fieri, quia admodum duram e nam cum vitiligo fiat ob excretionem, seu exitum spiritus,sicuti problemate quinto uberius ostensum est; durum caeterortim animalium tergus cum adulta sunt non potest spiritus penetrare, potest autem hominis etiam adulti: sed cum illa adhuc tenera in utero sunt, fieri potest, ut spiritus eorum culcm permeci, de varietatem,seu immutationem ill cutis,& coloris eo tempore progigna homini autem prae cutis teneritudine semper. Porro autem, Ut alicui forti: ex legentibus satisfacerem, Lati Q etiam proponenda duxi ipsa problematis prima verba, Graecis,ut in excusis leguntur,respondcntia. Sonant autem in hunc modum: nram quoiam alijs qmdem morbus est,h m Aia a tem nequaquam pili ipse . Occurrebat interpungere post nequaqu- , & ante ina, addere πινι- , hoc sensu i V m qima n ali s 3M. hoe est materia essiciens vitiliginem in alium quempiam mombum illis conuertitur, homini autem albam reddit cutim & pilos,vitiliginem creando: 3e hoc modo videtur exponere Apponensis, qui vulgatam Grecam lectionem secutus est ; at reclamare videntur, quae statim consequuntur; illis enim omnino requiri apparet albedinem cutis,& pilorum,dictam esse de homine non de aliis animalibus.

XXXIV.

Cur usi vitiligo, canities quoque est Z reciprocari autem non licet, ut semper ubi canities, sit etiam vitiligo. An quod pili omnes cute proueniunt:

canities autem putredo veluti quaedam est. Cum itaque cutis morbo laborat , pilum etiam laborare inde necesse est: cum autem pilus, cutim male assici necesse non est.

In vitiligine pilos canitie iris rare dictum etiam superius est ab Aristotele problemate decimo, 3c ab aliis, quorum testimonia ibidem adduximus: Contra autem cur non fiat, ut ubi canities, ibi quoque sit vitiligo, canescunt enim multi, qui Vitiliginem non patiun turὶ quaerit hoc loco Aristoteles: Dicit autem ideo fieri, quoniam vitiligo propriE, 8e prinum pertinet ad curim, cuius vitio haec affectio exoritur; dc quoniam pili ex cute oriuntur, sicuti etiam superitis dimam eiulaborante dc vitiosa cuti laborant etiam, dc aegritudinem patiuntur pili unde in omni huiusinodi vitiligine illi albi fiui:canities autem propriὸ pertinet ad capillos; essici autem putredine ostenditur ab eodem Aristotele libro quinto de generatione animalium, pite quinto.Fieri autem potest, ut assiciantur capilli, non assiciatur autem cutis, exigua quippe laesio eos immutat, hesac non immutat; contra hac immutata, cum & laesio maior sit, Sc ex ea sint pili, sicuti dicebatur, ipsos etiam immutari nectae est. Dubitat Apponensis,quomodo in vitiligine,quae propria homini affectio est, ex cuti necensario trahant colorem pilli,cum quinto libro de Mneratione animalium capite quilito dic

tur , in caeteris quidem animalibus Caussam colorum cutim esse, alborum enim albam, nugrorum nigram,variorum, permixtorumque partim albam, partim nigrum conspici in hi

mine autem cutim nullam caussam esse; qui enim sunt albi, admodum nigros habet capit Ios ; Quin potius cutem ipsam prae sua imbecillitate ipsam meitari, dc vel a Sole, vel ὶ statis reddi nigriorem,nec pilos tamen ullo pacto cum ea immutari.R pondetur, accepisse M stotelem cutim integram, dc valentem, dcque iis pilorum affectionibus locutum, quae ex trinsecus originem ducunt, sicuti a Sole,statu. At cutim morbosam, de vitiosis humo ribus intus redundantem, communicare necessario affectionem suam pilis ipsis sciati iri vitiligine contingit.

387쪽

Cur animantituri alia post partum saeuire solent, ut canis, ut sus: alia nihil efferantur, quod perspicuum sit, ut mulier, ut ouis 3 An quae superuacua

redundant materia, n. aec suam clementiam siruant 3 antum enim doloris esset, secretum In partu est. inibus auicin secretio non a vacantibus,sed integris fieri materiis solet, haeccxasperantur,&saeuiunt. Vnde fit, Vt extenuatio quoque iram ratione habitus moueat: vi ctiam gallinae suriant, non cum pepererint, sed cum incubant ratione incdiae.

Saeuitia,S nransuetudine differre inter se animalia nonulla,quo tempore fi lios enixa eos nutriunt, experientia ipsa constat:sunt etaim,quae ad appropinquantes rabie efferata eos ap- lpetant, sunt quae mitia, Λ placida se ostendant. De sitibus seris trabemus etiam Plinis testimonium, eas in partu asperiores, quod tamen similiter de omni fere bestiariim genere idem scribit. Aristoteles autem hoc loco diuersitatis caussam esse dicit naturam, & habitum corundem animalium ; nam quae natura, Sc liabitu cxcrementitio sunt praedita, multaque S inutili materia redundant, illa poli partum mansuetudinem seruant, quoniam in partu ipso quicquid erat, quod cas dolore aniceret, illud secessit, nimirum S copia materiae,qtia onerabantur, Λ fortasse eiusdem vitium, quod in ca copia aliquod subest e existimat i facile possit: Illa igitur onere, de partus molestia alicuata cur saeuiant, causta nulla est: quae vero cxcrementis abundare non solent, neque corum copia opprimuiatur; quaeque euacuantur , a sanis, Sc bene trabentibus, de ex utili, nec molesta materia cua-l antur, illa exasperantur,& aeuiunt; bonis enim humoribus euacuatis fit in animalii bus cxtenuatio, Ze talis habitus gignitur quo ad saeuitiam facile concitentur: habitus nimirum siccus,quo calor facile acccndatur, cuius limam siccitatem esse, peruulgatum cstia unde dc qui extenuati sunt conualescentes, de macie affectos, ad iram maxime pronos esse videmus. Hanc auicin inanitionis S siccitatis rationem recto assignari, ex co constare potcst, quoniam gallinae non cum oua pepererint . sed cum incubant exasperari solciat: hoc-niin tempore, non illo a cibo abstinentes extenuantur, Ze sicciores evadunt; vnde acutiore calore reddito, ad iram, SI saeuitiam facilius concitantur. Porro autem, quoniam ipsa Aristotclis verborum serius, quamquam bretator, pl. nior tamen,& dilucidior , Latina Theodori interpretatione mihi visa est, eam fideliter quidem, sed admodum pingui Miuerua in Latinum conuersam ita proponere libuit: Propter quidex amma i-- ali ρ partum sevire solent, τι eanu, se Fus,aba nequaqam.quod siu manifestum ut mulier, O u'An 3aacumque excrementosa Funt, hac itidem mansueta jecedant enim inparta quaecumque molessa a cium, quibus vero ex bene habentibussit ablatio. ista exasperantur, o sumin. mamo exten sis ob habitum ipsum iram moari. uamobrem ogassi non cumpepererint indeum Incabant,ex peramur ob tibi defectum.

XXXVI.

388쪽

318 IULII GVASTAVINII

Cur spadonibus caetera in sexum foemineum vitiata mutatur vox enim tenuis, corpus imbecillum denique ita homines commutyntur,ut etiam caeterorum animantium quaecumque castrata. Nam & tauri, & verveces sua cornua e contrario gerunt, quod seminae quoque eorum contra, quam mares armantur.cotausus. Itaque alii maiora excisi gerunt, alij minora) magnitudo vero tantummodo, spadonibus dico, aὰ sexumviralem commutatatur: maiores namque redduntur. Quae quidem res maris sua profecto esset

quippe cum foeminae minores maribus esse soleant. Anne id quidem ad ma rem, sed ad taminam pertinet. Haud enim omne magnitudinis genus, sed longitudinis duntaxat acquiritur, cdm mas profunditate etiam augeatur, &latitudine : sic etiam perfici ipse assolet. Ad haec, ut tamina ad marem, sic taminae ipsius virgo se habet ad mulierem: altera enim generosa iam est, altera nondum est. In eam igitur ipsam taminae magnitudinem mutantur: .crescere namque in longitudinem corpus a let taminarum. Vnde carmen

illud Homeri:

Uirgo Diana dedit praelongi corporu

Utpote cum rem , quam suam ob virginitatem haberet, largiri nimirum

posset. Ergo non magnitudine in marem mutatur, cum non in magnitu - .

dinis genus perfect&ommutetur. Spadones enim longitudine tantum in magnitudine proficiunt.

Spadonum, quibus excisi sunt testes, deprauatur, atque ita sere tota immutatur natura,ve alij pr emodum omnino fiant, quam alatea cssent. Immutatur autem ipsorum virilis natura, parte genitali corrupta,qudd ea principium sit, principio autem vel exiguo immutato, multa ex iis, quae a principio sunt, immutari solent; quemadmodum scribit idem Aristoteles libro primo de generatione animalium capite secundo, & quinto eorundem librorum capite septimo. Immutantur aulcm in seminam, eodem teste, libro quinto de gens ratione animalium capite septimo. Vnde & elegantissimus Veronensis Poeta, membra sine viro eos habere dixit, & antiquo Gripho. eunuchi appellati sunt homines non homines, quamquam de pumilionibus id etiam di m suetit. Aristoteles igitur hanc immutationcm perpendens hoc Ioco, inquirit,cur cum caeteris rebus eunuchi tam mis similes sis v ce, rina, & imbecillitate, magnitudine tamen ab eis differanuqui enim castrati sunt,maiores evadunt non castratis: at magnitudo marium potius, quam foeminariam est. Antequam vero quaesitum di luat, pluribus confirmat cum foeminis propositam similitudi nem a ait enim cunuchos habere vocem, formam, x imbecillitatem foemenilem; I he dorus autem in tralatione formam omisit, dc voci addidit, , Vt putandum sit, ipsum pro legisse sicuti etiam nonnulli habent, cum tam n , acuitatem idem transtulerit in libris de generatione animalium, non tonuitatem. .VCrum, qui foemenilem vocem dicit, idem dicit icnuem, aut acutam, talis enim foeminini generis vox, praeterquam vaccarum,ut loco citato quinto de generatione, capite septimo, idem Aristo teles scripsit.Formam tamen non omiserim hoc l o, cum eiusdem nominatim menti nem fecerit, tum nono de historia animalium,his verbis det castratis loquens: Immutauι -- temis non seiam formaν ; tum etiam primo de generatione animalium capite secundo: Patraboem exstetu, qωb-pa Ieremtati tantam corrVta, to:asere forma inqueeo eamma Mari ut aut seramna esse υ anta F, aus parum absent. Non distirpi liter denique transmutari homi nes dicit Aristo es, atque contingit in caeterorum animalium g uere, quae castrata sunt: huius autem maximae diuersitatis exemplum a taurorum , dc vervecum cornibus petitu e enim animalia contrario modo cornua gerunt, 'iram sui generis non castiata; taurorum enim nomine exsectos tauros in praesentia accipio: gerunt aut cm contrario modo,quia sci, minu smilia reddita sunt, at foeminae contrario modo; contrarietas autem luc in magnitudine, M paruitate cunsistit ; maiora enim, quam maribus suiu sceminis in suo genere cornua. Igitur & ex tauris, ac vervecibus, qui incisi sunt maiora, qui autem non e cisi,

minora. Si autcm taurorum nomine accipiamus nou caetratos, vcrba erunt exponenda aloe modo z Tauricr verseus contrario modo inter se corn gerunι: tauri enim minora. Pam sui generu

389쪽

COMMENT. IN X. SECT. PROBLEM.

generis castrasa, verveces aarem maiora, Pam μι-m non ca Ha femina emm o ipsa comtrario modo gerunt, quam Zφι mares, Pomam maiora. Distare autem inter se boum formin

rem , & taurorum cornua scripsit idem Aristoteles libro tertio de partibus animalium capite primor tauris enim robustiora , quod etiam affirmauit libro quarto de historia capite vltimo: at robustiora iure minor suus, minu aer a. Castratos autem boves longiora similiter habere cornua testatur etiam .Elianus libro xII. capite decimo nono his verbis: ω νμωαρ βοες- γει , σκολία , e ρμα--τα- A --e εσα, πυς ιι - mmmmm Ahia hoc est. Bia ulo perara castrato , xstraama. μιιά- , eam . Comra tem praedito enasei peca-- riauem erassa, recta, mina se prelisa. Porris duas Illas voces, αἴ χοροί δεν, negleximus tanquam supe fluas, neque enim redditae sunt a Theodoro, aut ab antiquo interprete eas expungit Iustinianus, nec video cui usui possint inseruire. γ φνω ω MYmtudo vero tantummodo 'aiam iuto. Proponit dissimilitudinem, quam eunuchi a siminis liabere videnturi haec autem magnitudo est, qua illi in mares potius immutantur. Castrati enim maiores aliis evadunt: at magnitudo marium est, tamenile enim genus minus. Porct c stratos maiores aliis euadere scripsit idem Aristoteles libro nono de historia animalium c pite ultimo his verbis ex Theodori tralatione: Omma demaestiam erescant, castransurim tora est elegantiora, quam meavrata eνadunt. Obseruandae tamen sunt in hac re conditiones, nam, M v ituli, nisi castrentur aniculi, minores, & deformes fiunt, ne dum maiores, quod scribit idem Aristoteles paullh post. Foeminas autem minores esse in suo genere maribus, nimirum viuiparas, testatum reliquit idem Aristoteles libro primo de generatione anim lium capite decimo nono, his vcibis in Theodori tralatione eaussa mep t tandam. Cr ιι corpora minora simi seminarum. quam manum in vis a genere His autem pro-l positis sollitionem aggreditur Aristoteles. η ουδ τουν. Anne id quidemia marem. Negat, ex

magnitudine, quam acquirunt eunuchi, dicendum em inmarem mutari,quin contra confirmari eos mutari in seminam ; quam enim acquirunt magnitudinem, foeminarum esse,

cum non veram & exactam,sed quae longitudo latinim sit, illi nanciscantur,fiunt enim lon giores, S: proceriores, sicuti foeminae; mares autem, cum perfecti sunt, non solum longitu-l dinem, sed latitudinem etiam, & profunditatem acquirunz, omneque dimensionis genus.l Magnitudinem autem utroque modo accipi, sed propriε cum trinas obtinet dimensiones, liquio admodum explicat Galenus commentario secudo aphorismorum ad aphorismum quadragesimum quartum his verbis Leoniceno interprete: coryom proprie quiadem no nisatur, qua tingisadine, uoad ne.' una tale moderantiam exumat. Interdam sero,

i cm quia guaine fisam is Metam est eor' ,μ-- ma um nomina . Damasti halcro. t praum nomen fit siet. . Nam is a uando, quiasicandam talitiamem, ac pro ditatem vis modum carpinest aactam. Mune esse magnum, quamis is Me erassum propris vocabulo nominetan Libro etiam secundo de differentiis pulsuum capite septim eandem rem pluribus percu rit, cum de pulso magno, longo, lato M profundo accuratius aduersus Archigenem disputat. Sed de Aristoteles foeminarum corpora marium scripsit esse minora primo dog

meratione animalium capite decimo nono dixit. πιις ο --id est minora esse tumoeorpulent , ut dimensionis genus euidenti, demonstraret. εN E εχει. Ad has in se a. Non rationem nouam alteri,sed proposirum magis confirmat, & corroborat,quod ex conclusione apparet: hic autem est, ut existimo Aristotelis sensus: Eunuchi mutantur acquirentes longitudinem, igitur virginibus hac re similes redduntur, earum enim longitudo est, non igitur ratione mUnitudinis mutantur in mares, cum in eam mutentur, quae virginum est. Porro virginum longitudinem esse, dc proceritatem auctoritateHomeri

eo imat, qui Odysseae libro xx. de Pandarei filiabus loquens dixit, eis Iunonem dedisse

speciem, de prudentiam, virginem autem Dianam dediste longitudinem, seu procerit rem. Obseruat autem summus PhiIosophus ideo apud Poetam Pandarei filiabus, quae virgines erant, virginem etiam Deam proceritatem dedisse, qudd rem tribueret, quam prae virginitate possideret, de alteri donare posset; est autem Sc alter etiam de eadem virgine Diana Poetae locus, quo ipsam hac proceritate, dc corporis longitudine commendans, dicit eam ludentes simul socias nymphas capite, de fronte omnes sit pereminuisse i est autem

locus Odysseae o quo eidem Dianae Nausicaam virginem comparabat,illis carminibus: - His Q se usi atvr Quem locum imitatus est Virgilius aeneidos libro primor

390쪽

I VLII GV AST A VINII

Cur spadonibus caetera in sexum foemineum vitiata mutatur vox enim tenuis, corpus imbecillum denique ita homines commul gntur,ut etiam caeterorum animantium quaecumque castrata. Nam & tauri, & verveces sua cornua e contrario perunt, quod Qeminae quoque eorum contra,quam mares armantur cortia Dus. Itaque alii maiora excisa gerunt, alij minora in magnitudo vero tantummodo, spadonibus dico, ad sexum virilem commutatur: maiores namque redduntur. Quae quidem res maris sua pro se sto est: quippe cum foeminae minores maribus cste soleant. Anne id quidem ad ma i rem, sed ad foeminam pertinet. Haud enim omne magnitudinis genus, sed longitudinis duntaxat acquiritur, cum mas profunditate etiam augeatur, &

latitudine : sic etiam perfici ipse a let. Ad haec, ut scemina ad marem, lic eminae ipsus virgo se habet ad mulierem: altera enim generosa iam cit,

altera nondum est. In eam igitur ipsam foeminae magnitudinem mutantur: .crescere namque in longitudinem corpus assolet sceminarum. Vnde carmen

illud Homeri:

Diana dedit praeregi corporu r m.

Utpote cum rem , quam suam ob virginitatem haberet , largiri nimirum

posset. Ergo non magnitudine in marem mutatur, cum non in magnitu-i

dinis genus perfecte commutetur. Spadones enim longitudine tantum in magnitudine proficiunt.

Spadonum, quibus excisi sunt testes, deprauatur, atque ita sere tota immutatur natura, ut alij pr emodum omnino fiant, quam antea ossent. Immutatur autem ipsorum virilis natura, parte genitali corrupta quod ea principium sit, principio autem vel exiguo immutato, multa ex iis, quae a principio sunt, immutari solent; quemadmodum scribit idem Aristoteles libro primo de generatione animalium capite secundo, & quinto eorundem librorum Capite septimo. Immutantur autem in foeminam, eodem teste, libro quinto de gcneratione animalium capite septimo. Vnde & elegantissimus Veronimis Poeta, membra sine viro eos habere dixit Rantiquo Gripho, cunuchi appellati sunt homines,non homines, quamquam de pumilionibus id etiam di in fuerit. Aristotcles igitur hanc immutationem perpendens hoc loco, inquirit,cur cum carici is rebus eunuchi taminis similes sis,uo ce, rina, & imbecillitate, magnitudine tamen ab eis dissicranuqui enim castrati si int,maiores evadunt non castratis: at magnitudo marium potius, quam foeminarum est. Antequam vero quaestum dissoluat, pluribus confirmat cum taminis propositam similitudi nem ι ait enim eunuchos habere voccm, formam, S imbecillitatem foemenilem; The dorus autem in tralatione formam omisit, &voci addidit, , ut putandum sit, ipsum pro mystiis legisse ei sex, sicuti etiam nonnulli thabent, Cum tamen em irae, aeui talem idem transtulerit in libris de generatione animalium, non icinlitarem. .Vcrum, qui foemenilem vocem dicit, idem dicit tenuem, aut acutam, talis enim firminini generis vox, praeterquam vaccarum,ut loco crato quinto de generatione, capite septimo. recm Arist teles scripsit.Formam tamen non omiserim hoc loco, cum ei dem nominatim menti nem fecerit, tum nono de historia animalium his verbis de castratis loquens: Immutavi amtem ammatia nans iam formas stuinetiarn primo de generatione an irrialium capite secundo: Patet hae m exsectu , qui parie nitati tantum corrupta , tota Iere forma utiquego comma attinui ιμ-a esse maeantur, serpa Absint. Non dissit Piliter denique transinutari homi- nes dicit Acis les, atque contingit in caterorum animalium genere, quae castrata sunt:

huius aut cm maximae diuersitatis exemplum a taurorum ver accum cornibus potitu cenim animalia contrario modo cornua gerunt, quon sui generis non Castrata; taurorum enim nomine exsectos tauros in praesentia accipio: gerunt autem conriario modo, quia sin- miniis similia reddita sunt, at foeminae contrario modo i contrarictas autem iraec in magni tudine, M paruitate consiliit; maiora enim, quam maribus sunt foeminis in suo genere cornua. Igitur & cx tauris, ac vervecibus, qui excisi sunt maiora, qui autem non carcis, minora. Si autem taurorum nomine accipiamus nou castratos, vcrba erunt exponenda hoc modo : Taurier veracera contrario modo interpe cornua gerunt: tauri enim minora. quam μι generis

SEARCH

MENU NAVIGATION