장음표시 사용
91쪽
nacim appellant, rorum, SI cambium. Theoplualtus t.imcn vocem illam ,sanguim, non habet: talis igitur materia quIa aliena est,nec apta nutritioni; non agglutinaturi sed foras exhalat. Eniciens caussa est calor, & motus , quonim auxilio excernitur inco stilis illa mat ria r Theopthrastus autem in verbis, quae asserentur adfincm expolitionis problematis,qu tuor proponit, motum, laborum, caloris,& spiritus facultat .Modus aut ira, ex quo cui-
denti sis pateat salsedinis caussa est, quia in hac separratione humoris qui aptus est ad nutriendum, ab eo qui ineptus, dulcissimum, &leuisiunum assiimpium cst ad iuitriendum corpus, alienissimum autem, & maxime crudum absoluitur, hoc est refugit, cadit ab eo lciperet atque tale quidem in secunda coctione infra subsidens, dicitur urina, in tertia au- ltcm dum agglutinatur ad carnem, fit sudor; cx eadem enim malchia, licet in diuertis co- linionibus, sudoris,& urinae generatio est: nimirum ex matcria aqviola, Sc scrofi, quae magnam partem ex bibito humore constat,ut liabemus a Galeno libro de atra bile cap. secvn- ldo,N de simplicitim medicamentorum facultatibus capite de sidore, unde fit ut qui mul- ltum bibunt, illi multum, Ni sudent, & mingant. αzω ambo tamensalpa ob ea dem caussamprodeunt, quia nimirum sunt incocta; quod similircr de utraque re dixit idem Aristotcles libro secundo Meteorologicorum per haec verba Lassime. In corporIAM quod mi-mme coctum es, Gr amarum I antea diximus: bumHi namque atimenti excremenIum liococtum est μῆ-segeneris omnesedimensum est, idi maxime quod In vesicam coli muriquod mile ldgnoscι te'. qm tenax imumsit, eum ea --, quae coquuntur, natura sua crassisam: holi U- llud sudore'. in quibus idem eorροι, quod hune reddit sapore via excernitur. Porro excrementa lquidem appellantur aliquando cocta, cum euicta a natura stant, nimirum tamquam signa lostondentia veram coctionem, sicuti tum Galenus scribit non uno in loco, tum idem Ari- istotcles libro quarto Meteorologicorum, sicuti pus Sc lacrimae. Verum quoniam Theodo- lrus haud apte reddidisse problema mihi videtur, nonnulla obscurans, alia addens, d nuo lillud pingui quidem minerua, ut mei motas est, sed eum fide ita conuertcndum putaui. Cur sudor se sussit κου Mniam a motu es itur, cr c Aresecernense quantum alieni est in animtinatione, qua sit iasangm-- ct rames 'hoc enim cianime abscedit,quia amicum non est,is extra exhalas falsem autem o . Dia diae ima, se leuis, a pars in torpin sumpta est,altem ima assem, o maxime ineοίλω absoluuar: quod Iem tale est, in easubsidentia quas ad inferiorem partem, Urina dicitar, in earne autem sudor ; ambo autem falsa sunt ob eandem eaussam. I ii Theociori aut tem tralatione,ut alia omittam. illa eartim deorsum eos salaraim Insumma emergens, Vident tur significare urinam, S: sudorem esse eiusdem coctionis cxcrementa, quod haud verum: l materia sane eadem ; unde SI Aristoteles dixit,quod tale cstacd varia loca, varia tempora pro coctionis varietate. Theophrasti porro verba ad eandem sententiam pcrtinentia, omittenda non sunt, quae ita habent in excerptis ex libello de si idoribus ab H. Stephano
μιν. hoc est, Salpus quidem σμῶν, quia in aciutinatisne, quae ad carnem sit, insumpto dulci f. mo. eri uis umo, excerni in alienum: Iale enim excrementam in subsileuria sane , quae ad voam is mana appellatar, in carne autems ar: excernitur auiem sudor ob motum, aut laborem, aut obeatoris, dupinius saeuitatem. Haec postrema autem in Basilienti codice ; quamquam aliasi admodum corrupto pluribus verbis proponuntur, mi que ipsi liquiditis explicatur his ver-l siue -την κίνη ν, η πουνου,11 e πτάγματος δαυάνιων. hoc cst, nisi quodi eam spoHe. o velati natura ipsa e erante subsidere eonιmm, seudorem autem excerni ob motum,
ut laborem, aut simplicito ob caloris , os ritus faculta/em. Quibus etiam Λ haec subduntur ad eandem rem pertinentia. γ-ata, γ tanκ ἀὼ hoc cst, quare o in qu demsemper, natem nonsemperes contin-. Iteransautem salsedinis rationem, haec etiarn idem Theophrastus szubdit uti,ώδ-G-hoc est, μίμου au-
Cur magis parte superiore corporis, quam inferiore sudemus3Vtrum quo
92쪽
niam calor sursum tendit, superque manet, propterea humorein secum trahere potest. An quoniam sudorem spiritus inoueat, qui sedem habet superiorem: an quia sudor non nisi humor est incoctus: quo certe hutnore pars humet superior, habitus etenim corporis supra potius innotescit.
Quod hic proponitur filii etiam Avicennae sentcntia, secunda quarti dicentis, μάor maxime muliffluaturi pene Ubi , quam aucidat mi emribus, Eryreprae in capιιe: Sc Aristoteles problemate Acimo idem specialiter de facie proponit. Intolligenda autem res et sicut adnotat Aponcniis de Iudore, qui in sanis fit: in aegrotis cnim, τλsudor, ibi morbin, ut dicebat Hippocrato, S Avicenna secunda quarti, sedant seunt Iliam M. bin est maseria faciens aegritudinem. Veri sorie melius, accipiendum cst problema eisdem positis conditionibus: ita cnim semper superiora magis sudabunt, superiora autem miciliguntur partes, quae supra d iphragma positae sunt. Tres autem asteri Aristotcles solutiones, duas priores stimpias cx caussa cincienti, calore, & spiritu,vltimam a materia, scilicet humore t τοῦ θεμύω ἄ- eris arsum rem it,supergare manet. Manifesta liaec caloris natura prae leuitate, & subtilitate sursum semper tendentis Aristoteles libro de somno, 3c vi gilia eataam - que animalium ad siveriora natum est strat, hic autem calor secum ducit humorem, qui cxinde materia est sudoris. η An quomam sudorem spiritus mouet. Α spirim excerni sudorem, E Theophrasti verbis patuit paullo ante adductis : quo loco spiritus tamquam essiciens caussa a nobis accipiebatur, qvcmadmodum in praesentia ; dicit enim Aristoteles, spiritus sudorem essicit 3 sumiturque co modo, quo calor a quo parum distinat. Atque i iam Theophrastus, initio statiin libelli de sudoribuq ali
πις εἶτ' m; πυθ-, in γε εὐιλοις M. Id est. Desudore emn,bis alio in loco alia tractatis. Umm flatim eum excreto humor at, an cum spirimqvi nimirum eum carnem pertransiit, ense restiger Ius concrescit, se consistit 8 hic enim spiritus pro habitu, seu vapore sumitur, tangitur autem ea de sudore opinio, quae pluribus habetur in libro Hippocratis, seu Polybi de flatibus per haec verba, seritin cibo ad meatus corporis inuerit ,s d res funι siquidem δjus compactin in alaam transenutatur, o fler mea ae penetram, extraprinum pis eadem plane modo, quo a fementibus a Pu vapor eleuatus ob eulum habeat. ad quod inpingere oportet ,pinguescit, ne condensatur. gintas diat Lant ab hiscorpori ,quibus vapor i sis A quibus non videntur dissidere, quae lcguntur in primo libro de morbis in hune modum. Sudor mero fit hac is causa. Misumque morbi in indicaurus dubias iudicantur,efistbnti, lenis dimittis,in hu de pituita. δε bile quo tenuigimum est eliquatur, osternitur, ostre da ρanun extra eoγω, partim --.-Bibu in corpore retinuitur. partim prae eodit e attriisvarano vapor sit, o cum spiritu permixtumforas procedit. Haec auctor ille. - b E. γἀ - . quo certe sumore para tumet severior. Ad verbum. Hic autem ein in partibus superioribus.c uippe spiritus ille Induis modo accipiatur, calidus est,& aereus; talia autem in superioribus resibiit, η si Mou , habitus ese corporisIuprapolias innotesiis. Quid sibi voluerit Theodorus per haec verba ; non bene assequor,& quod assequor falsum existimo Graeca ita senant. temperamentum emmsursum es, Per temperamentum autem seu crasim, puto ii telligi, temperationem misecllam, aulanditionem quae eth ex calido de humido, illa autem maxime sursum in huc enim ascendunt calida tque ibidem cerebrum ein quod humidi
ain ob causMTI,Cum ilianus exercitamus, sudor maxime oriatur, mO
93쪽
mem apsaellant, rorem, S cambium. Τheophrastus t imcn vocem illam sanguinι, non ha-l et e talis igitur materia quia aliena Est,nec apta nutritioni; non agglutinatur, sed foras exhalat. Eniciens caussa est calor, & moturi quorum auxilio excernitur incochilis illa materia : Theoplirastus autem in verbis, quae afferentur ad finem expolitionis probleniatis, qu ruor proponit, motum, labor , caloris, spiritus facultatem.Modus aulcm, ex quo eui- ldentius pateat salsedinis caussa est, quia in hac separatione humoris qui aptus est adnu- ltriendum, ab co qui ineptus, dulcissimum, & leuissimum asti imprim est ad nutriendum lcorpus, alienissimum aurem, M maxime crudum absoluitur, hoc est refugit, & cadit ab eo loperet atque tale quidem in secunda coctione infra subsidens, dicitur urina, in tertia au-ltem dum agglutinatur ad carnem, fit sudor; ex eadem enim matcria, licet in diuersis co- lctionibus, sudoris,& urinae generatio est: nimirum ex materia aquos i , Sc scrosa, quae magnam partem ex bibito humore constat,ut trabemus a Galeno libro de atra bile cap. cun-ldo,& de simplicium medicamentorum facultatibus capite de sudore, unde si ut qui mul- ltum bibunt, illi multum, Ze sudent, de mingant. ambo tamensalpa ob ea; dem ea a prodeunt. quia nimirum sunt incocta; quod similiter de utraque re dixit idem Aristoteles libro secundo Meteorologicorum per haec verba Latiine. In corpora quod mi-mme coctum est, sir armaram, is antea Aximus: M-di namque alimenti excremen um sincoctum est e que neris omne sidimentum est, idi maxime qMdm vesicam collistu quod ιnde dignosiimis, gina tenuissimum eum en om , quae coquuntur, natura sua crassisante post illud μῶν est, in quibus idem eo pus, quod hunc reddiu sevorem excernitur. Porro cxcrementa lquidem appellantur aliquando cocta, cum ei licta a natura sunt, nimirum tamquam signa lostendentia vcram coctionem, sicuti tum Galenus scribit non uno in loco, tum utem Ari- istoteles libro quarto Meteorologicorum, scuti pus S lacrimae. Verum quoniam Tlaeod
rus haud apte reddidisse problema mihi videtur, nonnulla obscurans, alia addens, denuo lillud pingui quidem minerua, ut mei moris est, sed eum fide ita conuertcndum putaui. r sudor falsus sit Aσquoniam a motu es itur, or caloresecernente quamum alieni est magis πιι rione, qua sit - sanemnem or earnes oe enim relerrime ab eiul quia amicam non es,o extra exhalaifalsin autem est. wa diatisma, se leuisi apars in earZm Usumpta est.alieni sima autem, o maxime meoctilis absoluitare quod Iem tale est, in easubsidentia qua fit is inferiorem partem,l urina dieitur. in earne autem sudor ; ambo au tem falsa sint ob eandem eaussam. In Theodori aut tem tralatione ut alia omittam,illa/artim deorsiam eos senean m summa videntur significare urinam, M sudorcm esse eiusdem coctionis cxcrementa , quod haud verum: materia sane eadem; unde SI Aristoteles dixit,quod talc cst;sed varia loca, M varia tempora pro coctionis varietate. Theophrasti porro verba ad eandem sententiam pertinentia, omittcnda non sunt, quae ita habent in cxcerptis ex libello de sudoribus ab H. Stephano
-. erisui ιmo, excernisur abenum: Iale enim excrementum insita densi me , quae ad te cam' viana appellatar, in eame autemsudore excernitur auIemseudor ob motum, aut laborem, aut ob
aut laborem, aut plietito ob cadaris, o spiritus fataliMem. .ibus etiam Ac haec subduntur ad eandem rem pertinentia. δι-μ μ . , ψ δb άκ ista hoc ust, quare es illa quidem semper, hic autem nonsemper est coti--. Iteran autem salsedinis rationem, haec etiam idem Theophrastus subdit. ιλιι---hoc est, sesus --
Cur magis parte superiore corporis, quam inferiore sudemusὶ Utruna quo
94쪽
COMMENT. IN II. SECT. PROBLEM.
niam calor sursum tendit, superque manet, propterea humorem secum trahere potest. An quoniam sudorem spiritus moueat, qui ledem habet superiorem: an quia sudor non nisi humor est incoctus: quo certe humore pars humet superior, habitus etenim corporis supra potius innotescit.
Quod hic proponitur fuit etiam Avicennae sententia, secunda quarti dicentis, maxi-e multiplicMur inseverio bi , minis accidat minfitiora , o proprie in cap te: b Aristoteles problemate decimo idem specialiter de facie proponit. Intelligenda autem reseth sicut adnotat Aponcniis de sudore, qvi in sanis fit: in aegrotis enim, τλιbι morbus. ut dicebat Hippocrates, S Avicenna secunda quarti, quae sudant unt Ilia In qui buses materia faciens a studinem V melius, accipiendum est problemaeisdem possitis condicionibus: Racnim semper superiora magis sudabunt, superiora autem intelli sunmr partes, quae supra diphragma positae sunt. Tres autem asteri Aristotcles solutiones, duas priores sumptas ex caussa efficienti, calore, & spiritu,Vltimam a materia, scilicet humore : γ-- tae . caro insum tenaetoumque mamet. Manifesta laaec caloris natura prae leuitate, & subtilitate sursum semper tendentis Aristoteles libro de s inno, de vi-ntia eatidum ouusique animatium adhu periora m tum Uferri, hic autem calor secum ducit humorem, qui cxinde materia est sudoris. κ --φ An quoniam sudorems risus mstuet. Α spirim excerni sudorem, E Theophrasti verbis patuit paullo ante addu-bis: quo loco spiritas tamquam efficiens caussa a nobis accipiebatur, quemadmodum in praesentia ι dicit enim Miltoteles, spiritus sudorem efficit l, sumiturquc eo modo, quo calor a quo parum disseiat. Atque idem Theophramas, initio statim libelli de stidoribus ali
c ωτ' m,tθη υι -- ονα-οις MI . Id est. Desudore erunνbis alio in ora alis tractatio. inrumpatim cum excreto humorestat, an eum stirimqai nimirum cum ea mem peruausit, σιμ restiteratus concressit, se confinit ' hic enim spiritus pro habitu, seu vapore sumitur, tangitur autem ea de sudore opinio, quae pluribus habetur in libro Hippocratis, seu Polybi ae flatibus per haec verba, stiritus eum ad meatus corporis irruerit ,smiaxes sunt: siquidem hyirisus compactus in aqaam tran Matur.'permeatuspenetrans, extraprinumis eodem planemori, quo feruenti νω aquis vapor eleuatus ob eulum habeat, ad quodi ingere oportet , Vmescis, nc condensatur. Hisitant a b hueorporibus,quibus vapor i A quibus non videntur dissidere, quae leguntur in primo libro de morbis in hunc modum. Sudor vero sit hae de causa. uicinnque morbi in is auriis diebin riai cantu ors sntis iens dimittis,in his depituita. bile, ροσήιmussimum est eliquatur, e ternitur. te dat anam extra corpus, pArtim in s. est is hic in corpore relinquitur, partis prae caliditam πιιω--aasancν mapor sit, est cum seirat perm/Xt Horara processit. Haec auctor ille. - δ, ω- ω. tia cerae humore pars rimostperior. Ad verbum. Hic autem est in partibus superioribus. ippe spiritus ille,Virduis modo accipiatur, calidus aereus , talia autem in superi ribus resident, ii si -οιαν, habu in eremm corporis suprapotiss mussit. Qii id sibi voliterat Tl-lorus per haec verba ; non bene ait equor,& quod assequor salsum existimo Graeca ita sonant. temperamentum enim sursum est, per temperamentum autem seu Crasim, puto ii telligi, temperationem misectam, aut mixtionem quae ein ex calido Ze humido, illa autem maxime suritim es ,huc enim ascendum calida,atque ibidem cerebrum cst quod humidi
am ob causam, cum manus exercitamus, sudor maxime oriatur, mo
do caeterae corporis partes posituni suum seruenes An quoniam robur huic praecipue loco inditus est hoc enim spiritum continemus, qui parti robu-
95쪽
mcm appellant, rorum, dc cambium. Theoplualtus tameia vocem illam , fantuini, non ha- lhel: talis igitur materia quia aliena est,nec apta nutritioni; non agglutinatur, sed foras exhalat. Eviciens caussa est calor, NI moturi quorum auxilio excori Itur incoctilis illa niat ria: Theoplirastus autem in verbis, quae asserentur ad fincm expolitionis probicinatis,qua-ruor proponit, motum, laborem, caloris,& spiritus facultatem. Modus autona, ex quo euidentisis pateat falsedinis caussa est, quia in hac separatione humoris qui aptus eli adnu- ltriendum, ab co qui ineptus, dulcissimum, &leuissimum ast unptuni est ad nutriendum lcorpus, alienissimum autem, Ac maxime crudum absoluitur, hoc est retugit, SI cadit ab eo inperet atque tale quidem in secunda coctione infra subsidens, dicitur urina, in tortia autem dum agglutinatur ad carnem, sit sudor; ex eadem enim matcria, licci in diuersis co- lctionibus, sudoris,& urinae generatio est: nimirii in ex materia aquosi, & scrofa , qu. T ma-gruun pariem ex bibito humore constat,ut liabemus a Galeno libro de atra bile cap.secun do,& de simplicium medicamentorum facultatibus capite de sudore, unde hi ut qui multum bibunt, illi multum, & sudent, & mingant. . ε αλυιλειε. ambo immensasa obdem caussamprodeunt nimirum sunt incocta; quod similiter de utraque re dixit idem Aristoteles libro secundo Meteorologicoriam per haec verba Latinc.m e coctam est, ct amarum, ut antea a rimis: Mamili namque alimenti excrementumesi emiaque neris omnesedimemum est , idi maxime quod in vesicam costistur quod inde ἀgnosii potest, quia tenuismum sis, ei m en om , quae coquuntur, natura sua era savid host ιι Ad sudor est, in quιbus id m eo pus, quod hunc reddit saporem,unae emtur. Porro excrcmenta lquidem appellantur aliquando cesta, cum cuicta a natura sunt, nimirum tamqhiam ligna joltcndentia veram coctionem, sicuti tum Galenus scribit non uno in loco, tum idem Ari- istoteles libro quarto Meteorologicorum, sicuti pus lacrimae. Verum quoniam Theod rus haud apte reddidisse problema mihi videtur, nonnulla obscurans, alia addens, denuo lillud pingui quidem minerua, ut mei moris est, sed eum fide ita conuertcndum putaui. r sudor has by Aα quoniam a motu es itur, or caloresecernente quantum alieni est in V, tinatione, qua ' afl sane inem se earnes'iae enim tinnime abscedιι,quia amicum non est, se extra exhalas salsem amem est. ma duta a,ct leuis pars in corpus sumpta est,alienissima autem, o maxime incoctilis abseluitur: quod tem lati es, in easubsedentia quas ad instriorem partem,l Urina dicitur. in earne autem sudor ; amis autem falsa sunt ob eandem causam. In Theodori au-l lcm tralatione ut alia omittam,illa partim deorsum collapsaeauim insumma emergens, vidcni tur lignificare urinam, S sudorem esse eiusdem coctionis cxcrementa , quod haud verum: 1 materia sane eadem; unde St Aristoteles dixit,quod tale est;scd varia loca, M varia teinpora pro coctionis varietate. Theophrasti porro verba ad eandem sententiam pertinentia, omittenda non sunt, quae ita habent in excerptis ex libello de sudoribus ab H. Stephano disse . ιδρως, δοτ --εακριν0τη
aut laborem, aut plieito ob ea .ris, se spirum saeuitasem. .ibus etiam & haec subduntur ad eandem rem pertinentia. - - άώ, cὐκ αὶ hoc cst, quare or ista quidem semper, hic autem non semper est eontinuis. Iteran utem salsedinis rationcm, haec etiam idem Theophrastus subdita μυ- δ En i λέ--ἡ ιι νον hoc est si νου --tem ima incoctus: coctum autem Δω.
Cur magis parte superiore corporis, quam inferiore sudemusΘVtrum qu
96쪽
COMMENT. IN II. SECT. PROBLEM.
in iam calor sursum tendit, superque manet, propterea humorem secum tratiere potest. An quoniam sudorem spiritus moueat, qui sedem habet superiorem: an quia ludor non nisi humor et incoctiis: quo certe hutnore pars humet superior, habitus etenim corporis supra potius innotescit.
iod hic proponitur fuit etiam Avicennae sententia, secunda quarti dicentis , sussor maxime mulit putatur in 'temribtu , mar g m aeculat mi Ueraora , o proprae in capi se: SI Aristoteles problemate decimo idem specialiter de facie proponit. Intelligend. i aut in rcs est sicut adnotat Aponensis de sudore, qui in sartis fit: in aegrotis cnim, τbisudor, ibi morbus, ut dicebat Hippocrates, S Avicenna secunda quarti, quae plusseaeant seunt ilia tu qui, binomalem 'Gemmisadinem. Vel ric melius, accipiendum cst problemaeisdem po sitis conditionibus: ita enim semper superiora magis sudabunt , superiora autem ii atelli nuntur partes, quae supra diphragina positae sunt. Tres autem aliart Aristotcles solutiones, duas priores sumptas cx caussa cilicienti, calore, spiritu ultimam a materia, scilicci humore t-θε - άνω γε - calor siursam tendit,suntque manet. Manifesta liaec caloris natura prae imitate, & subtilitate sursum semper tendentis Aristoteles libro de soliino, A viralia ab n eum que animalium ad Fuperiora natum est ferri . hic autem calor secum ducit immorem, qui cxinde materia est sudoris. -- ποιμ φ An quoniam sudorem spiritin mouet. A spiritu excerni sudorem, E Theophrasti verbis patuit paullo ante addit elis quo loco spiritus tamquam cssiciens caussa a nobis accipiebatur, quem,lmoduni in praesentia; dicit enim Aristoteles, spiritus sudorem efficit; sumiturque co modo, quo calor a quo parum disset at. Atque idem Theopli rastus, initio statim libelli de sudoribus ali ters piritum accepit, nimirum tamquam caussam materialem, qualis laumor est, ctim dicit. ιἀr deo γυ9-,Pra ista μοι cia D. Id est. Desudore erit nobis abo in loco atia irritatio . Grumiasim cum excreto humore far, an cum pirumqvi nimirum cum eamemperetrast, exora restigeratus concrescit, se consiuit ' hic enim spiritus pro habitat, seu vapore sumitiar, tangitur autem ea de sudore opinio, quae pluribus habetur in libro Hippocratis, seu Polybice flatibiis pcr haec verba, θmtus eum ad meatus corporis irruerat ,s dbressium: siquidem trisus compactus in agram tran mutatur, o permeatus penetrans, extraporumpit eodem plane do. quo a feruentibus aquis vapor inuatus si obiraeulum habeat, ad quod impinse oportet ,pi scis , ac condensatur, guttai dictitant ab his corporibus,quibus mapori A quibus non videntur dissidere, quae leguntur in primo libro de morbis in hune modum. Sudor vero fit hac de causa. uicumque morbi in indicarariis diebus iudicantur, distbnu. 1enu dimittit n his de pituita. bile quod tenui m- es eliquatur, o secernitur, te Eu hartim extra corpus, partim imus . iuώπ ιn corpore relinquitur, partim prae ea trahe alte--uasanctτvorsit, Crium spiratu permixtu foras procedit. Haec auctor ille. Ἀγευ, cerae htimore pars hν-thperior. Ad verbum. Hic autem est in partibus superioribus. asippe spiritus ilic virduis modo accipiatur, calidus acteus ; talia autem in superio tibiis resident, ii se M is αλω, habit- cteium corporis supra potius innotessit. Quid sibi voluerit Theodorus per haec verba ; non bene aisequor,& quod assequor falsum existimo Graecat ita sonant. temperamentum enimIursum es, per temperamentum autem seu crasim, puto ii telligi, teinperationem iniiccssam, aut mixtionem quae ein ex calido 3c humido, illa autem maxime sursum ci huc enim sicundiuat calida,atque ibidem cerebrum cst quod humidi
Quam ob causam,cum manus exercitamus, sudor maxime oriatur, mo-
l dis caeterae corporis partes positum suum serueni3 An quoniam robur huici praecipue loco inditus est: hoc enim spiritum continemus, qui parti robu-
97쪽
mem appellant, rorem, S cambium. Theophrastus tamen vocem illam ,sanguim, non habet: iniis igitur materia quia alacm cst,nec apta nutritioni; non agglutinatur, scd soras ex halat. Eisciens caussa est calor, & motus , quorum auxilio excernitur incoctilis illa niat ma : Tlieopli rastiis autem in verbis, quae asserentii radii iacm cxpositionis problematis,quo tuor proponit, motum, laborem, caloris,& spiritus facultarem Modus aut cm, ex quo cui-dcinius pateat salsedinis caussa est, quia in hac separatione humoris qui aptus est ad nutriendum, ab co qui ineptus, dulcissimum, deleuissimum assiimpciun est ad nutriendum
corpus, alienissimum autom, & maxime crudum absoluitur, hoc ost refugit, A cadit ab eo operet atque tale quidem in secunda coctione infra subsidens, dicitur urina, in tertia autem dum apglutinatur ad carnem, fit sudor; cx eadem enim matcria, licet in diuersis coctionibus, sudoris,& urinae generatio est: nimirum ex materia a piosa, S scrosa, quae magnam partem ex bit ilo humore constat,ut liabemus a Galeno libro de atra bile cap.secundo,N de simplicium medicamentorum facultatibus capite de si idore, unde fit ut qui multum bibunt, illi inultum, & sudent,& mingant. ambo tamensalsa ob ea dem caussam prodeunt. quia nimirum sunt incocta; quod ismiliter de utraque re dixit idem Aristoteles libro secundo Meteorologicorii in per haec verba Latinc. mme coctam ιs,s.lium es, Gr amarum. t antea aiximus: Mnussi namque Hymenti excremeurum incoctum est en siue eeneris omne fedimentum est, idi maxime quod in vesicam collicitur,quod ιnde dignos potest, quia tenm imum sit, cum en omnia, quae coquuntur, natura sua crassescant: ρosi ιλώ sedor est, in quibin idem corpus, quod hune reddit saporem,υua excernatu . Porro cxcrcmenta quidem appellantur aliquando cocta, cum cuicta a natura flant, ni mirrum tamquam signa othcndentia veram coctionem, sicuti tum Galenus scribit non uno iii loco, tum illam Aristotcles libro quarto Meteorologicorum, sicuti pus&lacrimae. Verum quoniam Theodorus liaud apte reddidisse problema mihi videtur, nonnulla obscurans, alia addens, detrito illud pingui quidem minerua, ut mei moris cit, scd eum fide ita conuertendum putaui. Carfusor sapussu' An quoniam a motu Ocitur, O calor est cernente quantum Hiem est ιn V, ιι natione, quae' a an nem cr eames 'hoc enim celerrime abscessis,quia a cum non extra exhalat ouem autem est, quia dulci ima,cst seu ima pars in corpus assumpta est,abenis Iem, o maxime ineοἱtim ab Litur: quia autem lati est, in easubsidentia quo sis ad inferiorem partem, Urana dies r. in carne autem se r , ambo autemsai sunt ob eandem caussam. In Theodori au-lcm tralat tone, ut alia omittam,illa partim deorsum colia a partim in humma emergens, videntur significare urinam, M sudorem esse eiusdem coctionis excremcnta , quod haud verum: materia sane eadem; unde S stoteles dixit,quod nate es sed varia li,ca, M varia tempora pro coctionis varietate. Theophrasti porro verba ad candum sententiain pertinentia, omittcnda non sunt, quae ita habent in cxcerptas ex libello de sudoribus ab H Stephano ditis.on vi. γ, 0 ό το ε in νή τῆ G- is
wτ. hoc est, Salpus quodem est μήοr, quia in agglutinatione, qua ad eam ', insumpto dulci ι-l mo. σι uisimo, excernitur alienum: Ialeemm excrementum insita dentiasne, quae ad te cami si urana appenta , in came aure Mor: excernitur auum sudor ob motum, aut laborem, aut obi caloris. o piritu saeuitatem. Haec postrema autem in Basiliensi codice , quamquam alias I Umodum corrupto, pluribus verbis proponuntur, resque ipsa liquidius explicatur his ve ibis, et Uis: συμί-ν γ λα ' -ς. do ιμααῖς nu in MI ν' τη. - 1 iν, η -νου, - ἄπλῶς ώ, F e ,-cματος ν. hoc est, nisi quods tam in te, se velati natura ipsa operans Asidere cominor, Fudorem autem excerni ob motum, aut taborem, aut simpliciter si caloris, en semius facultatem. ibi is etiam Sc haec subduntur ad eandem rem pertinentia. διι νώ γ μ λ γ δίε Cia Lἰ hoc cst, quare'illa quidem Iemper, hic autem non semper et centinuuι. Itera autem salsedinis rationcm, laxc etiam idem Theophrastus subdita ια 'Di rast λ. γ -m με νη/ γλυκυ. hoc est,sa sus autem quia incoctus: codiam autem dulce.
Cur magis parte superiore corporis, quam inseriore sudemus)Vtrum quin
98쪽
TCOMMENT. IN II. SECT. PROBLEM.
in lain calor sursum tendit, superque manet, propterea humorem secum trariere potest. An quoniam sudorem spiritus moueat, quI sedem habet supcriorem: an quia sudor non nisi humor est incoctus: quo certe humore pars umet superior, habitus etenim corporis supra potius innotescit.
Quod hic proponimr fuit etiam Avicennae sentcntia, secunda quarti dicentis,sιdor maxime muhipseMurm*emribtu, magis tu mmcuiatmιnferioris m, se preprie mcvrte: dc Aristoteles problemate decimo idem speciaIiter de facie proponit. Intelligenda autem rcfe1 sicut adnotat Aponensis de sudore, qui in sanis fit: in a protis enim, τksedor, Ibi mor . vi dicebat Hippocrates, re Avicenna secunda quarti,membra quae t sudamsent ista in qM-bi est ma/em faciens arundinem. Vci foric melius, accipiendum est problema eisdeni positis conditionibus: ita enim semper superiora magis sudabunt, superiora autem inrelliguntur partes, quae supra diphra a positae sunt. Tres autem affert Aristotcles solutiones, duas prior sumptas ex caussa cificienti, Calore, &spiritu,Vltimam a materia, scilicet humore: γ θην - ἄ--enis ursum tendis,Apergare manet. Manifesta haec caloris natura prae leuitate, & subtilitate sursum semper tendentis Aristoteles libro de somno, & vigilia, hiam e que Mimalium ad superiora natum estferra, hic autem calor secum ducit humorem, qui cxinde materia est sudoris. η en An quoniam serirem Uintvi mouet. A spiritu excerni sudorem, e Theophrasti verbis patuit paullis ante adductis quo loco spiritus ramquam eficiens caussa a nobis accipiebatur, qvcmadmodum in praesentia ; dicit enim Arithoteles, spiritus sudorem emcit; sumiturque Co modo, quo Calor a quo parum dist at. Atque itam Theophrastus, initio statim libelli de sudoribuq ali
terspiritum accepit, nimirum tamquam caussam materialem, qualis humor est, cum dicit. --οψ νης-ως τουτου διAmς M. G -
nota alio in loco alia rearitis, Myrum Atim cum excreto humore flat, an cum pirisa; in nimisum cum eamempererra Uuc extra restimatin conoessit, se eo fit ρ hic enim spiritus pro habitu, seu vapore sumitur, tangitur autem ea de sudore opinio, quae pluribus habetur in libro Hippocratis, seu Polybi de flatibus per haec verba, eum admeatus corporis irruent .s d res fans: Ruidem hyiruin compa in με m tran utatur, termeatus penetrans, extra rerumpit eodem planemodo, quo a feruenti AEquu vapor eleuatus,si ob eulum habeat, ad quod impingere oportet ,pinguescis , ac condensetur, gustaεῶ figant ab hueorporibus,quibin vapori f., insat . A quibus non videntur dissidere, quae leguntur in primo libro de morbis in hune modum. Sudor vero fit hae de ea. a. miisumve serti in indicatoris diebiu iaditantur,ostpruri senis dimittit in his de pumta.de bile, quod tenui um est eliquatur, o feternitur. te. Eu artim extra αγω, parum imus. o Bib c in corpore relinquis r. partim prae eas iture aste-u sano vapor sit, est cum spiritupermixtumfra processit. Haec auctor ille. . b eo γῆς is tene humore para humNIuperior. Ad verbum. Hic autem in in partibus superiodibus. Uippe spiritus ille vixduis modo accipiatur, calidus est,& aereus ; talia autem in si aperi cibus test tint, η-κραΠς ἄνω, habitus cierim corporis Ivr potitu inmiscv. Quid sibi voluerit Tlieodorus per haec verba a non bene assequor,& quod assequor falsum existimo Graeca ita sonant. temperamentum enim sursum es, per temperamentum autem seu Crasim, puto hHtelligi, temperationem miscestam, a mixtionem quae est ex calido & huntido, illa autem maxime sursum ci ,huc enim ascendunt calida tque ibidem cerebrum est,quod humid
Quam ob causam,Cum manus exercitamus, sudor maxime oriatur, mO
dis caeterae coloris partes positum suum serum An quoniam robur huic praecipue loco inditus est : hoc enim spiritum continemus, qui parti robu-x stissimae
99쪽
COMMENT. IN II. SECT. PROBLEM.
dere eat mori sunt, qui in pati, Da Hieres dicuntur ponestis his. aut insublime erectu eodem thabitu persIIas. Iamsi etiam euipiam i eris, is te mo territrabat, in seruique, simul e non
manibus modo, verum etiam erurιbus θinque constans, inflexussue resisyas, non leuem ad membrorum robur exercitationem obiensί-e hoe genere a tonem ipsam exerritasse se ferunI dum abas conuessere se , mouere se de Leo volenti permisteret. Rerum haec cruram maxime exercitatio fuerat: atias utique smanus exere tanaeu curabat , pugnum aperire ruberet. Idem , ut aiunt , malum pu-nscum , avit tale quipyiam manibus complexus AEuferendum cuiuis praebebat. Erat climn quae dic batur m λύειν , quod solus non cum alio conccrtando obibat homo, nimirum ut definit
Galenus cum quis summis pedum digitis insistens protendit manus celeri motu unam retro, ait m ante se agitans. Erat etiam , quam licet nonnulli volucrint fuisse saltatioia is genus, potueritque illi alitiando saltatio esse coniuncta, cuiusmodi hodie simi, quas Italice dicimus te moresiche , aut maMacim , absque saltatione etiam acceptam suisse constat ex symposio Xenophontis, in quo Charinides non saltat, nunquam enim illud didicit, sed manibus gesticulatur, quam rem adnotatuerat cliam vir apprimc cri ditus Henricus Stephantis. Huiusmodi igitur sunt exercitationis genera quae iiitelli re potuit Aristoteles: sed & simpliciter seictioncs ipsas brachiis inuicem adlithitas, quando
etiam manu 'cata,υna esstabor in magis, quam perstuemur qualibet aba parte; θιratin emmeohibitione tum exercemur, cum D mes magis Iutamus.
Cur si idor capitis aut nullum reddat malum odorem, aut minuS quam re
liqui corporis λ An quia locus capitis opportunus spirationibus est; dc quidem laxum se ipse demonstrat, argumento exoriendi capilli loca autem, &quae in locis tenentur, grauitcr olent, si spirandi careant libri tate.
Od quaeritur admodum planum cstr nec difficilis solutioliis ratio; ideo enim minus foetet sudor e capite manans ; qnia pars illa corporis perspirationi maximE patet,s mere autem illa solent quaecumque perspirationi haud sunt apertat in illis enim putredo st,eX qua saetor, ut habetur ab eodem Aristotele sectione x it r. problemate II X. atque ideo sce-tem alae. Galenus etiam, putredinis minimh vero coctionis indicium csse istorem dixit commento primo in Hippocratis prognostica textu x x x x 1 i.Theopliramis,qui hunc I cum pluribus tractauit libro de sit dore, caustam faetoris aut graveolentiae in sudore generalius reduxit ad cruditatem: putredo autem & ipsa,quae coctioni contraria cruditas quae clam cst,vidcndus omnino hic Tlieophrasti locus,quo ad hanc sudoris grai colentiam ρογtinentia problcmata nonnulla I crcurrit: de hoc autem de quo in praesentia illius sunt haec Verba. δαπι ν, απεπ-ν aram γ σωπι,' e ουδὶν -κ οε - ' ἡ πινοrr δε τοίσου ψ- γ e - 4 ita φαλης g. iv m , -- risi εκ ν σωμα , ora G νους ἡ
cr perspirabile, Er excrementis vacans corpus habent. nihili tam modi excernitur, A quo Au sentia fiat. Nam ct ob hane ea am etiam qui a capite est sudor non mavolet, aut minus quam fui
100쪽
t seni rui, se qua in lasissent, qua non bene t respirAnt. patresunt enim, graueosentia autem putredo quedam est. Vnauudor alarum, se omnino qui ex locis concauitatem habentibus is ραδι- συι. Ebuamquam enim rariores hi locisnt, quia Amense πώti. cfreaui,ssciuntur aveolentes.
Idem Theophrastus in libro de odoribus ad initium liaec habet: ἡ δὶ,-e -- Tn dii
moli , αππι si γε σπιον δρου hoc est ut vertit Tumebus. Tum vero prope perpetum est in omnibus, qua viti nivrρμtor, quidqu/d enim putrestit, male olet. Igitur quae dictantur & excrementis, ac materia cruda Vacant, illa nec foetcnt, nec quae meis sunt, tale autem caput est: hoc enim meatibus maxime abundat, per quos cxpirat, &recrementa pellit; quod illinc patet, quia pilis maxime abundat, non enim illi oriri nisi fo-lraminum benescio possunt, per quae fuliginibus, quae capillorum matcria sunt, exitus ad exteriora patet. Idem Aristoteles libro secundo de partibus animalium,capite x iiii. ean- idem capitis pilositatem partim ad abundantia humoris, tamquam materiam partim ad foramina, aut suturas tamquam locum accommodatum, rcduxit nec non etiam sectione ldecima problcmatum, XLVII. quo in loco dicebat, quibus os capitis densum illos breuioris vitaecsse,quia minus perspirarent, putredoque cclcriter accerseretur; suturarum auiatem ratione, Caput maxime esse pilosum.
mam ob causam, qui se lucta exercent,si interposita aliquantisper quiete luchentur, magis sudabunt, quam si continue Θ An quoniam humor data requie se se colligit, qucm deinde luctandi exercitatio educit, continua vero illa,modo Solis corpora assccare potest.
Qui liusta se se exercent, illi s hanc consuetudinem teneant, ut non assidue, & absque ulla laborum vacatione exercitationi illi subiiciantur: sed interposita quiete alternatisque vicibus cundem modo assumant, modo deponant laborem, subinde cessatione , 3c opere interueniente, magis sudabunt, quam si assidue, & continenter lucta concericiat:ii itermis sio autem,SI ccssatio non adeo Ionga vi diuturna sit,ut claudantur ortis meatus: iam enim insequenti problemate dicitur, qui ex longo tempore non sudisunt, iis clausa esse cutis foramina,qui ex pauco sudarunt aperta. Rationem autem problematis etiam satis facilem, A perspicuam tradit Aristoteles,quoniam eo tempore, quo quiescunt, Zc a labore cessant, colligitur,& multiplicatur in corpore humiditas,quam Minde noua lucta foras abigit. Ain paret autem ex his verbis intelligi ab Aristotele hunc sudorcm cxcerni tempore excrcitationis ipsius, non autem postea, quod sorte existimare quispiam possit,iacc lit absona sententia; non tamen quae hoc loco ab Aristotele proponatur, si igitur interuenit cessatio aliqua , colligitur Δ multiplicatur humiditas, quae deinde sudor est: si verd continuus labor sit,ille multo magis calcifacit, quis, oporteat, atque ita sane; ut iam exsiccet, atque absumat humiditatem, non secus ac Solis vis, quemadmodum in nono problemate dicitur. Theophrastus eandem sententiam per haec verba protulit:
φυτ Nγi-ηπαλη, a lioc est. Euι ainem exercentur. An si intermittant cursum , aut luctam . mas sudans , quam si continae exerceantur. N-niam congruarin laborum Intermissone humiditas; eam aut pinea de corpore educit Acta aut cursus.
Cur magis sedamus, cum non longo interposito tempore sudor euocatur: An quia non humor tantum causa cst,ut sudemus, sed fora ininum quoque abditorum apertio, & corporis raritas atque solutio. His igitur qui diu sudandi