장음표시 사용
481쪽
d. R. I. et contraria adversus commodantem LII.S.I. LII. I. Iy. S.
3. I. a. l. I. 6. f. h. t. I. U. I. ult. g. l. Turi. Ex contractu depositi actio depositi di recta II. S. 6. 6.f. I. 7.pr. I. 32. Depositi t. U.st d. R. I. g.3. qu. moae re c9ntrab. Obl. et contraria pr. I. I. LII. . et L as. st . h. t. huc resertur actio sequestri directa & contraria l. ra.
XXII. Cum vero omnes sere dictae Actiones eX expresse na- conveh;.scantur conventionibus, dubitare quis posset, an Iin Civile quoad cum quasi fidem servandam, ita etiam quasi Conventionibus adsistat, ut es conitaRib ἰficacom obligationem & Actionem producant: Sed hoc dubium tutela, de qua dictam est, & aliae quasi contractuum species tollunt, nam ex communione rerum actio communi di- ,..
vidundo I. u.Υ. Comm. Div. et actio finium regundorum nascitur l. I. J. Ein. Legund. I. U. f. 11. J Eam. Erisc. Ex communione hereditatis, actio familiae erciscundae l. 2.1f. Hamil. Eris. Exaditione hereditatis actio ex testamento s.f. Lae Obl. qu. ex qu. Gnt, . Ex indebiti solutione condictio indebiti g. 6. I. d ι. LII. et t. t.f. et C. d. Cond. Inisb. Ex negotiis gestis actio N. G. directa Lao. C. d. x G. I. a. 16. g. st. l. I. g. l.j eoa. et contraria g I. I. h. t. l. a. ins'. N. Id. eod. I. 2a. l. F.st . d. t. Sed anne Ius civile conV.ri Ieillas Conventiones, quibus proprium nomen non dedit, ne- cum contrais gligit3 nequaquam, tum enim cum deficiunt vulgaria atque usi. ctibus innotata actionum nomina praescriptis verbis agendum est, ct cessantibus iudiciis proditis et vulgaribus cum proprium nomen invenire non possumus, descendit Ius Civile ad eas actiones quae in factum appellantur La I. r. f. d. praescript. verb. et infact . An vero promissum illud, cui factum aliquod turpe accedit, facto patratoservandum sip disquirit GROTius L. II. C. II. q. s. et a Trinative decidit, contrariam sententiam defendit PVFFENDOR FP. L. III. c. 7. d. I. N. G. Ego tamen, distincto duplici actu, pro GROTio pronunciari polle, nullus dubito. XXIII. IMPERII VENERATIO, quae ad ordinem So- Πcietatis, quam natura non nisi ordinatam appetit, pertinet, i pylu νς' res vere naturalis, sine qua nec coniugalis, nec patria 1Ocle- i. tas, nedum alia maior, aut perfectior subs steret, unde ex Platone cictRO L. III. d. LL. C. r. NihiI inquit, tam optum est MN n n a Ius Dio in L
482쪽
Ius conditionemque Naturae, quam imperium, sine quo nec domus ulta, nec civitas. nec Gens, nec hominum universumgenus, nec rerum natura omnis, nec e mundat stare potes. Nam et hic Deo paret, et huic obediunt maria terraeque hominum vita iussis 1upremae L egis obtemperat, quia Lege naturali sancitum est, ut ibi sit ordo imperandi et parendi, ubicunque est Societas, cum enim duo tantum essent, foemina Viro parere iussa est; liberorum in parentes obsequium, parentum in liberos imperium, & ubi lunt, qui parentibus et liberis comparari possunt, ibi si imperium et obsequium necesse est, quare ARlsΤ. L. ILEth. r. Naturam, hominem socialem, linxi ite ait ut qualicunque saltem, si non perfectae se societati iungat, tutelae et indigenti ac causa, hinc diversi sexus societas, familias, et inde Resp. et imperia constituit, quae corpora ut in naturalibus sine anima 1eu formali principio haud duraturia sunt, ni loco eius deligerentur subiecta rogentia, quae ipla quoque cessante veneratione, haud diuturnam retinerent potestatem, si enim sine ita, imperfectior societas sublistere nequit, praecipue eademia perfeAiori eluiti scit. societate necessaria erit, hanc autem coniugali imperfectiorem es b, ad Protoplastorum, eXtra civilem quidem, . praesumptive tamen praesenti persectiorem, recurrentes statum, haud c vincunt, quia haec oppositio ex diverso fluit genere ex lumine nempe S. S. manifestato, quod Aristoteli incognitum fuit alia autem decisio ex ratione nata, alia ex ratione revelata petitur, ac proinde haec Controversia de perseverantia integritatis primaevae, an adsistentia Spiritus Sancti peculiaris nec ellaria st3 an naturali sp an vero supernaturali sp Theologorum potius quam ratiocinantium redolet cathedras, hinc eadem misia ad civilem redeo vitam, in qua regimen aliquod
et obsequium requiri dixi, quod in Civitate nihil supergreditur, et in certo caetu Dei cuncta gubernantis ViceS refert, cuius eminentia nihil sanctius, fastigio nihil augustius, et dignitate nihil superius in sublunaribus habetur, et ideo, non impeditur, non suspenditur ullo humano arbitrio aut vi cogente, nisi per arma aut scelus, ut verissime Aristoteles i. s. potit. M inquit: uPique in civitate est summa pote τοῦ quae tamen, obse vatis Diuiliaco by Coosl
483쪽
vatis cautionibus, a Grotio L. L. C. I. I. ro. et feff. d. L. Pet P. propositis, intelligenda sunt, nihil enim imperitae multitudini facilius imponit, quam externa species, qua homines plerumque tantum duci ait MAcris A v. Lib. d. Princip. C. 18. XXIV. Si enim ius vagum resistendi obtineret, et reve rentia exularet, inter initia emet summa potestas extincta, quare haec promiscua obnitendi facultas inhibita est a civitate, cui in singulos et singulorum bona quatenus id civitatis finirecte convenit, maius aliquod ius nascitur, ut circa illa maiestatis statim se exserat imperium, illud tamen, quod Iure Naturali repugnat, non obligat ad parendum seu agendum, sed obligat tantum ad vi non resistendum, cum defensio inparem, non lupcriorem, licita sit, quia humanum imperium obligat
ad om ae quod iniustum non est, a resistendo autem abstin re nequ aquam est iniustum, quam ob causam contra imperium agere, vim vi reprimere, de actionibus summae maiestatis iudicare aut quocunque modo arma sumere aut contra eam quid
moliri prohibitum est, quod optime notat VALENTINIANvS, qui1ollicitatus a militibus ut Imperii consortem sibi adscisceret respondit: Vestrum Juit milites, cum Imperator nultas esset mihi tradere imperii huius habenas eas ex quo adeptus sum, de caetero non vestrum sed meum est aspicere quid Reip. expediat. Et Regis via iciis apud CAsaio DORVM idem innuere videntur verba, quae sic se habent: alteri subdi non possumetu, quia iudices non habemus. Digna sunt liac de re verba Grotiana ut ex pr. Tractis mari Libero huc transscribantur, hoc interes, inquit ibidem, quod cui Magistratus minores de vulgo iudicant, Maiestas de Magi ratibus, ita ei omnium aliorum delicta cognoscenda et punienda manda Pit Rex universi Regum excipit sibi. Is autem quanquam extremum animadversione bi reservat, tardam, occultam, inevitabilem, nihilominus tamen duos a se iudices delegat, qui rebus humanis intersint, quos nocentium felicio mus non essugit, conmentiam cuique suam et famam seu exi imationem alienam. Haec
tribunalia iliis patent, quibus alia aeclusa sunt, ad haec in mi
provocant, in his vincuntur, qui vincunt viribus, qui licentiae m
dum non statuunt, qui vili putoni constare quod humano emitur sam
484쪽
gmne, qui iniurim iniuriis defendunt, quorum manife focinora necesse est et consentiente bonorum iudicio damnari et sui ipsorum aximi sententia non absolvi. Dominus FELDEN in annot . ad GR. C. III. p. 66. Imperantibus ita quidvis licere, ut irritum reddi vel fieri nequeat, ex hac ratione imeugnat, quia ius aliquod intercedit, hinc agnoscit quidem Regi multa condonanda imo instar patris ex mente Alli ST. L. VIII et M. Eth. dolendum esse, sed si precibus a malo proposito amoveri nequit, tum ait dubium non est, quin vis adhiberi possit, mihi autem id maxime dubium reliquit, quia ratio eius medium terminum ad subditos quibus iuris experiundi facultas conceditur et iudicia restringendum esse iubet, qualia iudicia de Regibus summam et plenam potestatomhabentibus nulla in hac Universitatis machina dantur: neophilosophicae argutiae a Patre ad Regem concludentes, ob disparitatem rationis, quaa in hoc vertitur, quod Pater, Praevia causae cognitione, non a filio sed a iudice facta, deabusu vel excessu P. P. eadem excidat, mihi satisfaciunt, quis enim est in foro Soli de Excessu Regum iudex8 anni Subditi Θ quorum etiam bonorum aures ad vocem tributi obsurdescunt3 Bene exequitur hoc argumentum SAMvEL BOCIIARTIS in epistola anno rcto. ad Sacedonum uagnae Britanniae Regis Morte um scripta ubi ad trium quaestionum praecipuam: an resistere liceat Regibus re*ondeiZ cvi- Limnus nAR LAIus adversus Monarchomachos ab ipso Gnorio L. II. C. I. g. I. io. II. laudatur. Sorbonia a Parisiensis condemnato sua censura Becano Irannicidaτ impune in capita Regum provocante
laudesbiliter et cordate se gessit. Baliarminus stylum strinxit in Iibro desumma potestate Pontificis, qui liber anno Iso. Partamenti Lutetiani placito damnatus est teste GRAMONDO L. ILXXU. Haec origo es: intricatissimae controversiae quae hoc seculo praeclarissimorum exercuit ingenia: anne Princeps I egibus sit tolutus 8 Circa quam varii varias et inutiles nectunt distinctiones, distinguentes, inter vim Legum coaetivam et
directivam, inter Monarchiam et Monocratiam, inter Monar. cham ut Monarcham vel certo modo talem, inter videri et esse Legibus solutum; Ego vero pro diversitate subiecti, quod alias multi confundunt, respondeo α. Principe impliciter con
485쪽
sideratum teneri Leges, ut hominem, observare Naturales, quia hae a Deo, Natura, et communi omnium Gentium moratiorem consensu fluxerunt approbative, Leges autem civiles ita demum, si se iuramento vel, ut fieri solet hodie, Asse- curatione obligavit, secus si eisdem se non submisit, tum enim de modestia, non necessitate tenetur. β circa Principem IULniauum distinguo inter Maiestatem quae soluta est, et ossicium eius quod adstrictum est l. .. C. de LL. γ quoad Principem seu Imperatorem modernum Romano- Germanici Lmper i existimo euinad Leges Imperii landamentales obligari, an vero perrupto Rei p. vinculo deponi queat Z ceu spino iam et periculosam
controversiam non decido, videri tamen de ea potest LAMPAD. P. III. C. a. g. Io. inquam sententiam egregie disseruit ARMisAE-vsis trilis libris de Maiestate inviolabiti. Lives. d. I. P. L. II. C. a. c. II. CARPZOv. d. Leg. Reg. Germ. I. XIV Sects. et Lot ETER. ad A. B. p. V. STAMLTR d. Reserv. Imp. g. II. et seqq. In genere tamen eiusmodi media violenta, ut maxime odiosa, non probo, nez
facile eo progrediendum, sed potius parientia quam in saustis his utendum est medelis, et prout sterilitas nimii imbres et caetera naturae mala, ita luxus etiam imperantium tolerari, et inviolabilis eorum persona semper pro sancta haberi debet, ut adeo recte adiiciatur a Domino FELDEN, ut maleficos eos punire summa impiam esse. Quo suae HENNiNGEs ad Regis Angliae caedem respiciens indignabundus gravem in reliquos adhibet populos invectivam, qui Regis horrendo more occisi exemplum resciverunt, nec de vindicta I. N. violati cogitarunt, potuisset tamen ab irritandis hisce crabronibus abstinere, cum Mi LTONu argumentis, ex legibus Angliae fundamentalibus petitis, ne quidem SALMAsivat suis rationibus propositis ex Iure Naturae vago in thesi discurrentem, nec omnia ad hypothesin applicantem lassicienter satisfecisse, multorum sapientum iudicio recte dubitetur. Vltimo inquiro loco: an haec veneratio maiestatis in civilibus tantum, an vero in sacris quoque. obtineat Z ct an exemptio quaedam sacrorum a summa detur potestate 3 GROTIVS in Tract. de Iur. Summ. Potest. circa Sacra nulla inexemptionem admittit, siquid enim esset eximendum impe
486쪽
imperio, tum id ipsum aut nulli imperio humano subiectum, aut alterius quam summae potestatis imperio suppositum esse sequitur, prius non est probabile, manifestam quxppis in re-hus humanis statueret ακαταθασὼν, cuius Deus non est author, qui omnia tam naturalia quam moralia certo quodam ordine disposuit, posterius absurdum, si enim summae potestati subducta alterius potestati subiiciantur, tum in uno PO-pulo duas emciemus summas potestates, quod ipsius summitatis naturae repugnat, istamque summorum multiplicationem ratione essectus excludit vis Imperii, quae in obligatione cicoactione consistit, si autem plures essent imperantes, plura otiam essent imperata diversa, imo saepe plane adversa, inde Contraria etiam et naturae rerum repugnans obligatio et Coactio circa idem nasceretur, quod inconveniens saepissime in iis locis, per quae invidenda Pontificis se dissundit authoritas, emergit: ob que hanc per Hispaniam, Galliam et Poloniam, diffusam Pontificis potestatem circa sacra, dictorum Regnorum Reges ut ut aliis illi monarchice imperare videantur, )veram tamen maiestatem non habere; sacillime in conflictu defendam.
XXVI. 8. DEFENSIO. ABSOLUTE IN SE SPE-
Desensio ab . CTATA, Cum corpus impetitur vi praesente, cum periculo solute in se vitae non aliter vitabili, quando enim I. N. Neminem laedendum e praecipit, tum alterius non tantum prohibet, sed etiam a nobis cc volvendam laesionem et periculum vitae amoliendum esse iniungit, licet hic videantur duo praecepta Iuris con- Currere, quoniam Naturae praeceptum est, Neminem laedes seu occides, Naturae itidem praeceptum est, Defendes te ipsum, hos duos canones, si separatim inspicias, ambo erunt immutabiles, si coniungantur et collidantur, maior vincit minorem et praeceptum momentosus, illud scit. Te duendo chartate a se ipsa incipiente minus momentoso praevalebit de non occidendo, quod sub ordinatam proximi conservationem intendit, quae conservatio erga illum cessat, qui se ipsum, destruendo societatem, m sociabilem reddit, qui nequidem iniquum iudicare potest, si in sua persona id Ius exerceri patitur, quod in alterius persona iustum esse credebat ; Dominus ruDm hanc
487쪽
nihil in alterius gratiam temere agere, aut Pati tenetur et resa
ciendum vel corrigendum esse putat, si quid ab altero patiatur in vitae autem discrimine plusquam servile est inquis pati sibi vitam adimi, quia factum hoc miranseunti corrigi nequit explendo: Quam Feldenii rationem ut concurrentem admittere, sed Grotio in eo ac si ex communibus cum brutis notionibus tantum argumentetur salsam mentem assingentem, indeque falso de iustitia lubsumentem, serre nedum approbare queo, nollem tamen eum virgula censoria notare, vereor ne verba GRO,
Tu L. II. C. r. f. 3 eundem nolent, quae periculi vitae non aliter vitabilis mentionem faciunt, unde colligitur, illum non de natura irrationali discrimen hoc ignorante, sed de natura a ratione moderatrice informata loqui. Ius Civile convenit cum conje, ii hoc praecepto rationis ex natura animali et rationali descen- I. C. dente l. 3. f. d. L. et L cum hac restrictione ne defensionis ratio ad ostensionem ultra periculi depulsionem extendatur, sed moderamen incul Ratae Tutelae laborante adhuc maleficio observetur l. pr. A L. Al. t. t. C. quand. lic. un. . iud. l. 3. S. eum igitur de vi et vi arm. I. a. 93. Ceod. In quonam hoc moderamen consistat' praeter insgnes distinctiones et notabilia requisita arbitrio et definitione prudentis viri opus eise existimo, quia in moralibus pariter ut in naturalibus punctum non invenitur sine aliqua latitudine, et infinita varietas rerum circumstantiarumve ad eiusmodi actiones concurrentium exque iis emergentium dissicilem reddit diiudicationem, qua de re ICtorum, Theologorum moralium et Philosophorum sententias in unum locum congestas videre licet apud rea. vAsuvivΜcinii ov. Id D. Lib. II. C. ιδ. Defensionem Outem pudicitiae, in n. ha. iuriaeque vel damni declinationem cum intersectione alterius pud 4 '.
de Iure Naturae permittente licitam, non praeceptam esse, famae ct lconcessierim. Licet enim mens casta esse possit, nemo tamen N. permit.
alicui suis membris vim inserendi, vel in corpore suo libidi-xςΠῖς, nem explendi facultatem concedere tenetur. Idem de alapa
instigenda dixerim, quia secundum communem opinionem, Ooo homi-
488쪽
hominem adolescentem pariter in aestimatione laedit, laesam que famam ita comitatur, prout Virginis corpus pudicitia erepta defloratio perpetuo ceu lepra insectum sequi ac adhaet. rere solet. Hinc de Iure Civili stuprum mere violentum stu-Lφην' pratam non infamat l. s. q. p. lv.pr. adL. Iul. de Aduo. coerc. Lao. C. eod I. I. g. 6. de Postia. ΜANZ. d. Testam. vastae et in I. I. X. ga1. n. I. quos textus ita etiam accipit Μ. BERL. P. V. Concl. I. n. σε ubi de facultate sertum vel aliud virginitatis signum in capite gestandi, ob id non denegata ex FRANC. PFEt L. ConLIMI. cent. a. inf. hoc responsum refert: Dissem alumnach halle ira es δε-
fὸnbabrticb gehenund nichi ab eine risibet echte Dirne oder Hure, mii dem Schivergedechi virerisu m e V. R. IV. Cui tamen assertioni non omnimodo subscribendum erit, quia salva animi virginitate corporis virginitas corrumpi potest, cuius mitratalis non poena sed signum est, et Propterea eadem etiam honestae utuntur matronae et Viduae citra ignominiam ullam CARPE. Frax. crim. 2 Π. n. Io. raseq. n. D. in contrarium pronuntiare Libsienses docet DN. MEV. ad Ius Lubec.
XXVI l. V. SANCTITAS LEGATORUM, quae prae-sisA; i, Le. Cipue admisso aditu seu colloquio, ceu per tacitam vel quasi fato eum ex conventionem de inviolabilitate initam, I. N. praecepta esse I. N. videtur. An Vero potius haec Sanctitas ex I. G. voluntario:
quod ut non Ens, velut Philosophi Chymaeram Blictri et alias nugas concipiunt, considero:) originem traxerit3 diliciendum
est. GROTIUS L. II. c. II. hoc asserens statuit, alios sentire vim duntaxat in i astam a Legatorum corporibus arceri, alios statuere, ita demum iis vim inferri posse quatenus I. G. ab eis laesum fuerit, alios restringere ad ea, quae contra statum et dignit tem eius ad quem missi sunt, alios putare Reges consulendos aut gentes quarum nihil interest, en habes Ius Gentium V - luntarium3 tandem ctiam mittit illud et ita concludit: Consensum Gentium ex solis Gentium exemplis evinci non posse, quia in utramque partem satis multa occurrunt, sed recurrem dum Diuitiam by Coosl
489쪽
dum esse ait tum ad iudicium sapientum, tum etiam ad conici. intras, iudicium vero sapientum in naturali potissimum ratione fundatur, et quidem ea, quatenus hic duplex aliqua utilitas Concurrere videtur, altera ex poena, altera ex impunitate subnascens, ex hac oritur securitas Legatorum, ex illa autem periculum, quod in lubrico collocaret Legatorum salutem, si actuum
suorum rationem alii reddere tenerentur, quam a quo miLtuntur, dum quandoque diversi saepe & adversa sunt consilia corum, qui Legatos mittunt, unde semper Legatus alicuius fam, quod criminis acciperet speciem incusari posset, proptereaque Legatorum, quanquam Sociali Naturae maxime Conveniens, et praecipue inter belligerantes ob gravamina exponenda, pactorum deliberationem et foedera paeis contrahenda, summe necessarius, nullus daretur usus: praetereave fides, post admissionem tacite data, laederetur, quae instar quasi contractus est, quo Legati suam Salutem credunt ei aci quem missi. sunt, alter vero securitatem pollicetur, sive expresse, sive tacite, cuius utilitas praeponderat utilitati ex poena. Ius Civile Convenit approbat hanc sanetitatem et Legato hostium pulso Ius Gen. t. c. tium violari statuit L 17. Is de Legat. io. POENAE MERI PQqnae mem-TVM. Poenam non licuisse exigere in libertate naturali ' multi assirmant, inter quos et puFFENDoars occurrit, sed GR 'Tius in contrariam videtur inclinare sententiam , quia is qui peccat, in eo statu est, ut puniri possit, licet non eo, quo imperii ac Maiestatis vise exserente, modo, cum et quibusdam delictis, non ratio tantum, sed ipsi sensus indignentur, nee
ante Gentes vel ante Civitates liberos tenerae aetatis alienoque iudicio regendos in adsuefactione vitiorum a parentibus et grandioribus natu castigatos, aut monitis emendatos esse vix probabile est, quae s non obstante longe alia et puFFENDOR FFuL. IIX. C. s. argumentatione adversa) ex sententia Platonis primum Poenarum gradum constitvuut, unde dicitur errantis poe- nam esse doceri, quod vero illas poenas in aliorum terrorem
constitutas actinet, eas ex certa hypothesi I. N. praeceptivi esse haud inficiabor. XX I.
490쪽
' g. XVIII. Hasque poenarum species iure Evangelii im
TIO ex L. II. c. ao. g. Io. assingunt, nulla videtur elici posse ratione, hanc autem gravior excipit quaestio de irrogatione poenarum, an eadem ad iustitiam expletricem vel attributricem spectetpDnus FELDEN GROTii 1ententiam p. 396. in annot. sequens ad il. lam refert, quia vero ipsum figmentum proportionis tantum, non vero fontem conventionum et delictorum eius resutatio attingit, hinc contrariae potius sententiae adhaerere placer,
duae huic argumento includi potest: omne debitum ex aptitui ne ortum refertur ad iustitiam assignatricem, sed O. poena est debitum ex aptitudine ortum Ergo. Alius enim sons est coventionum ex iure stlicto nascentium circa quem iustitia expletrix suo fungitur ossicio, alius fons virtutum et vitiorum ex aptitudine descendentium circa quam assignatrix versatur, unde patet mai. prost. luce sua radiare, et ex variis instantiis ulterius inclarescet, sic qui ob eruditionem aliarumque virtutum habi-
tum, aptitudinem a Rege ossicium petendi habet, ex hac aptitudine Rex stricte et praecise ei hanc vel illam dignitatem assignare tamen non tenetur, licet ob iniustam denegationem peccet .in illam iustitiam, quae circa illam versatur, scit. attributricem, sic etiam quoad misericordiae et gratiae ossicia, nec non quoad odii ex ingratitudine vel maleficio nascens meritum, tum in publicis, tum in privatis idem obtinet. Minor probatur, tum quia is ipsum infirmum aptitudinis occurrit vinculum, quod est meritum poenae, de quo quaeritur an alter ius puniendi habeat3 alter vero aptus vel dignus sit poena vel supplicio' tum quia βhic debitor non potest adeo stricte ad poenam infligendam compelli, prout in iure stricto actor ad persequendum suum ius agit et debitor dare vel facere aliquid praecise compellitur, hic
autem licet, Reo vel facinoroso debitum ex cessante fine vel etiam pro placito, Imperanti remittere, Vel exasperare, vel pro sus etiam condonare ex connexione finium, aut ulli ex opposito occurrentes fines, clementiam suadeant, et licet in poenae merito non infiigendo in dictam Iustitiam incurrat, attamen ex
illa cogi nequie, quae coactio in obligationibus ex altero Iuris