장음표시 사용
141쪽
io 3 DE VERO DEI CULTU non Dei , sed Diaboli uerbum est: Traditio autem orth
doxorum est, & a Catholicis tantum custoditur. Scriptura quoque nouas aliquando interpretationes , & disputationes Quasint tradi- admittit. Traditio autem uetustate commendatur,& sua du- taxat si licitate gaudet. Scripturae itidem interpretationes arauur. quandoque reiiciuntur: Traditionis autem simplicitas sine
religionis ruina reijci non potest.Scriptura denique testium officio iungitur : Traditio uero Iudicis personam gerit :quia quod ex traditione est, aut millies praeiudicatum est, aut Apostolicum depositum est , quod uiolari nullo modo licet.
chantur aeontiLia eatholicorum Patrum proscriptura aduersus paterna traditiano te fimonia , . eade tua iani
Idem in vi'. ad Oρtatis de ore.
AT dices: Si haec ita se habent , cur in Nicaena Synodo
Constantinus Augustus nemine refragante, dixit, quod in disputationibus rerii diuinarum habetur sancti Spiritus doctrina praescripta Euangelici enim, & Apostolici libri, cum Prophetarum antiquorum oraculis, plene nobis ostendunt sensum Numinis. Et concludens,subinfert, quod ex dictis diuini Spiritus quaestionum explicationes sumendae sunt. Cur etiam Augustinus dixit, multa quidem Dominum & fecisse &dixisse, quae scripta non sunt i electa uero esse quae scriberentur, quae credentium saluti susscerent Et alibi idem sanctissimus Pater dixit, quod ubi de re obscurissima disputatur , non adiuuantibus diuinarum scriptur rum certis, claris i. documentis, cohibere se debet humana praesumptio, nihil faciens in alteram partem declinando raperte affirmans, nihil creditu necessarium extra sacras lit las cte. Cur Theophilus Alexandrinus scripsit, Daemoni ci spiritus esse, aliquid extra scripturarum authoritatem putare diuinumὸ Cur Hieronymus dogmata codemnauit, quae absque authoritate & testimoniis scripturarum ex traditi .ne Apostolica pro serutur Cur idem alibi dixit, quod absq. authoritate & testimoniis scripturarum garrulitas non habet
142쪽
fidem ξ Cur origenes asseuerauit, quod necesse est nobis scripturas sanctas in testimonium uocare, affirmans sensus nostros & enarrationes sine his testibus non habere fidem ZCur Paulus scripturam idoneam esse docet, ut per eam per- a. rim. 3fectus sit homo Dei, ad omne opus bonum instructus Cur idem ipse Dominus dixit: Scrutamini scripturas, ipse enim testimonium perhibent de meὸ Cur, inquam, tot diuina &humana testimonia in dubiis fidei quaestionibus tantopere scripturas sacras nobis commendauerunt, nulla prorsus p ternarum traditionum mentione habita, si traditiones pate nae in controuersis religionis & in doctrina fidei, atque in Christiana republica adeo necessariae sunt Si haec dixeris: Respondens peto, quid per scripturas iam dicta testimonia intellexerunt, Num mortuos tantum literae characteres, an uiuam & ueram scripturae intelligentiam λ Si uiuam & uera scripturae intelligentiam, traditionem utiq. non excluserunt. Nam uera traditio ex uera sacrarum literarum intellioentia pendet, & a diuinis, & Apostolicis institutis non est diena, ut supra capite septimo demonstrauimus. Omnis enim uera traditio in diuinis scripturis latitat, tum quia ei diuinae scrupturae non contradicunt: tum etiam quia de ea diuinae scrupturae aliquod testimonium perhibent. Quippe quod dia uinum testimonium postea ecclesiastica authoritate latius explicatur,& omnibus obseruandum proponitur:ut in duodecim fidei articulis, in septem Ecclesiae secramentis,&in caeteris omnibus sacrosanctis Christianae religionis mysterijs clare dignosci potest: quae cum prius in diuinis scripturis magna ex parte delitescerent, sacra Apostolorum & Patrum authoritate, & interpretatione patefacta, in publicum Ecclesiae Theatrum prodiere. Si qua uero ex script iis nullo modo elici potuerunt, Catholica consuetudine,& Ecclesiastica authoritate firmissima sunt, & rata haben- tur . . Commendatur enim nobis diuino oraculo Ecclesiae authoritas in scripturis : ita ut qui Ecclesiae non obtemperauerit, praecipitur nobis a Domino, ut tamquam Ethnu Malib. ia
143쪽
tio DE VERO DEI CULTUD. o uoli . i. cus & publicanus habeatur. Hucque tendit illa diui Au- - s onstini praeclara sententia aduersus Crosconium Grammaticii m , de baptismo Haereticorum, & iteratione baptismiseri nonem habens: Proinde , inquit, quamuis huius rei certum de scripturis canonicis non proseratur exemplum, earundem tamen scripturarum etiam in hac re a nobis teneturueritas, esim hoc facimus , quod uniuersae iam placuit Ecclesiae, quam ipsarum scripturarum commendat authorim.
Et quoniam sancta scriptura fallere non potest,quisquis falli huius obscuritate quaestionis metuit, eadem Ecclesiam de illa consulat, quam sine ulla ambiguitate sancta scriptura demonstrat. Haec Augustinus.
Quia πνη tm T certe si teneretur Ecclesia omne id quod definit au- L thoritate scripturae comprobare, Spiritus sancti magi- mi. auliari ue sterium non esset in Ecclesia,neque haberet Ecclesia auth ritatem aliquam in administranda Christiana republica, si in Ier iura obsim omnibus scripturarum testimonio indigeret: praesertim cum' si . σ ρ dubia scripturarum testimonia ad dogma aliquod statuenducontra authoritatem, & interpretationem Ecclesae nullius certe ponderis sint. Ecclesia enim est supremum Christi resebunal in terris, in quo quicquid egerit seruus, ratum habet dominus in caelo : & quaecunque pudica & casta, cum extra Ecclesiam fiunt, adulterina atque profana sunt: quia Spiristus sanctus, qui uiuificat, & perficit omnia, non est extra Ecclesiam . Quamobrem fit, ut diuinae scripturae nonnisiaca- holicis Patribus uere intelligantur. Nam quae Dei sunt,n
mo novit nisi spiritus Dei, atque ibi est uera christianae relisionis doctrina, ubi est legitimum Spiritus sancti magisterio,& inuiolata Euangelicae ueritatis,& Apostolicae praedicati nis traditio: tametsi praeclara illa uitae innocentia desit. Vtina diuina scriptura in omnibus ita perspicua esset, ut uel perti se ipsam intelligi, uel ipsa se ipsam exponere posset. Verum
144쪽
ea multis in locis sit tenebricosa & obscurior, egeat l. passim uerae intelligentiae lumine, a quibus clarius illuminari poterit, quam a legitimis illis, & fidissimis interpretibus, quibus
Dominus dixit: Vos estis lux mundi. Et alibi: Vobis datum est nosse mysterium Regni Dei. Caeteris aute qui foris sunt, in parabolis omnia fiunt, ut uidentes,non uideant: & audictes non intelligant Praeclare igitur inquit diuus Isdorus, quod ratio, per quam fit haeresis, obscuritas est diuinarum scripturarum, in qua caligantes Haeretici, aliud quam se res habebat, intelligunt.Et utiq. non essent haereses in Ecclesia, neq. ulla in sacris literis exponendis inter catholicos doctores dissensio, sit in omnibus sacrarii literarum liber esset apertus. Neq. nunc tot perplexis,& inter se pugnantibus Haereticorum doctrinis Christiana respublica laboraret,si apud omnes esset cor unum,& labium unum, & eadem de rebus diuinis intelligentia, atque idem sensus. Ideo Maiores nostri tot regulas atque praecepta ad ueram sacrarum literarum intelligentiam assequendam praescripserunt: quia diuini agni, &sacerdotalis libri signacula no omnibus soluere datum erat. Id propter etiam Dominus aperuit discipulis suis sensiim ut intelligerent scripturas, eisdemque scripturas scruta das esse edixit: quia scripturae scrutinio indigebant, & in omnibus non erant omnibus peruiae. Desinat igitur humana temeritas plus sapere, quam oportet sapere. Etenim si in sole calia gant humanae mentes, quanto magis in luce illa inaccessibili caligabunt Et si in arcanis naturae plerumq. caecuti mus,quo pacto tam facile sensum Domini cognoscemus, & illius constiarij erimus aut per nos ipsos intelligemus arcana uerba, quae humanos captus prorsus excedunt Legendas & intelligendas esse sacras literas eodem spiritu, quo dictatae sunt, inquit diuus Bernardus. Desudandum esse in lectione sacrarum scripturarum, si diuinorum secretorum intelligentia diagni fieri cupimus, ait Origenes. Non studium modo a nobis
adhibendum ad discendas sacras literas, sed etiam supplici obsecratione semper a Domino petendu, ut ueniat Agnus
145쪽
ID, super Uaia ex tribu Iuda, & ipse accipiens librum signatum dignetur: zzz aperire, idem alio quodam loco testatur.Et alibi idem dixit: ' Conclusas & obsignatas esse diuinas literas claue David, &sigillo illius qui ipsas dedit.Non hominum esse, etiam si idiomata calleant, de diuinis oraculis disserere, sed eorum,qui inter multos habito delectu ad tantum munus uidentur id Grum N nei, inquit Gregorius Nazanetentis. Non literas tantiim caru Uria. uiati lentibus, sed Spiritu sancto plenis scrutinium sacrarum lit bis. rarum committit Epiphanius. In qualibet syllaba sacrarum'. 2 literarum thesaurum magnum latitare, ait diuus Chrys D. d. m. stomus. Non solum rudibus, & mediocri ingenio praeditis,' Hr sed etiam sanctis & doctis uiris plenam diuinae scripturae imis .i iri G.is. telligentiam denegat Cyrillus: multaque in sacris literis i fi - telligentiam nostram superare, quae Deo seruanda sunt, &diuino igni combureda, idem irrestagabilis doctor affrmat. D. Basiliui in Non usqueadeo uilis est, inquit diuus Basilius, sacrae scripturae 'i' rae sermo , ut uulgo indocili & per terram adhuc repentibus '' hominibus pateat. Et idem uir sanctissimus coram Valente Imperatore fidei suae rationem reddens,seuerissime coercuit insolentiam cuiusdam Coci, qui tunc aderat: eo quod homo rudis, atque carnalis de rebus diuinis ausus esset petulanter disserere. Tuum est, inquiens, curare iustulorum condimenta: nequis enim cum ita sordidatis auribus exaudire tractationes dogmatum diuinorum. Exemplo nobilissimi iulius Eunuchi euangelici ostendit Hieronymus ad Paulinum scribens, neminem per se ipsum posse arcana scripturae ria mari . Summam esse profunditatem sacrarum literarum te D.A . Fpi's. statur diuus Augustinus, & in eis semper proficere posse nobilissima insenia assirmat. Et idem alibi dixit, obscuritatem ---- facrarum scripturarum a Spiritu sancto procuratam fuisse, ne patefierent diuina arcana indignis, & a nobis superbiam, a. est. 14. & earum fastidium remoueret. In spirituales Corinthiorum reiecit curam intelligendi ea, quae in epistola sua ad omnes
Corinthios scribebat Apostolus. Diuus Petrus testatur in Paulinis epistolis esse quadam dissicilia intellectu, quaei doctos
146쪽
ras ad suam ipsorum perditionem. Ex traditione scripturaesensium intelligi debere, autumat diuus Clemens. Ex tradiatione & sanctorum Patrum magisterio omnes catholici doctores sacrarum literarum mysteria didicere. A Petro Mariacus , Dionysius, Cleniens, Linus, & Anactetus. A Paulo Timotheus, Titus, & Lucas. A Iohanne Ignatius, Policampus, Papias. A Papia Tertullianus. A Tertulliano Cyprianus . A Panteno Origencs. Ab Origene Dionysius Alexam drinus. R Dionysio Atheniensi Timotheus. A Dorotheo Antiocheno Antistite Eusebius. A Didimo, &Gregorio NaranZeno Hieronymus. A Theophilo Cyrillus. Ab Ambrosio Augustinus. Ab Augiistino Orosius, & Primasius,& caeteri Patres omnes, qui in catholica suceessione perma- serunt, Ecclesiastica dogmata, de EuangeIicam sapientiam
edocti sunt, atque ueram Apostolici depositi intelligentiam
susceperunt. 1 Itiani Iut ital H CAPUT XXI.
A D DISCANT igitur in sacrarum literarum studio
in humana ingenia,innatam petulantiam cohibere,nec non Christianam pietatem atque modestiam colere, & in paternis decretis acquiescere: nec aliud credere in rebus fi dei, aut asserere, nisi quod traditum est , atque quod ex Apostolico deposito per sacras Patrum & maiorum suorum manus acceperunt. Etenim quid aliud est depositu in custodire, nisi in causa religionis rebus nouis non studere, &Apostolicorum dicto audientem esse Θ Quod ne nouum sor lasse, &ia nobis uoluntarie dictum uideatur Haereticis, auia diant uetustissimum & grauissimum authorem illum Vincenitium Lirinensem, uerba illa Pauli interpretantem O Timo. thec, depositum custodi &c. Depositum, inquit, custodi, id .est, quod tibi ereditum est, non quod a te inuentum : quod
accepisti, non quod excogitasti: Rem non ingenij, sed do
se debent perme ingenia in dissic amm .
147쪽
ctrinae: non prinatae usurpationis, sed traditionis publicae t
Rem ad te perductam, non a te prolatam': in qua no authorcsse debes, sed custosi non institutor, sed sectator: non ducens , sed sequens. Aurum accepisti, auru redde: nolo mihi pio alijs alia si ij cias. Custodi propter inimicos, propter stres: Custodi etiam diligenter, sedulo, fideliter: & illo temPore, clim oportuerit, quibus oportuerit, reddas. Devitas profanas uocum nouitates, idest, sententiaru, dogmatum; rerum quae sunt uetustati contrariae. Nulla quippe haeresis, nisi sub certo nomine , certo loco, certo tempore emersit.
Nec quisquam haeresim instituit, nisi qui se prius ab Eces,
sae catholicae, & antiquitatis communione discreverit.Hoc ergo apud omnes haereses legitimum fuit, atque solenne, ut profanis nouitatibus gaudeant: antiquitatis scita fastidiant. Contra uero, Catholicorum hoc proprium, deposita sanctorum Patrum, &commissa seruare, damnareq. profanas nouitates. Ita enim in Concilio Ephesino omnium Patrum una fuit uox, ut quod erat antiquitus traditum, teneretur: quod adinventum nuper, exploderetur. Hucusque Viniscentius . Damnauit ergo scriptura diuina, & reiecerunt catholici Patres otiosas quas da & uanas Pharisaeorum & pr fanorum huminum traditiones, quae ad uera Christianae disciplinae mysteria nihil faciunt, &expresso Dei mandato, atque euangelico Christi instituto repugnant: de quibus profecto Dominus dixit: Quare & uos transgredimini mandatum Dei propter traditiones uestras ξ Et item: Sine cam' sa colunt me, docentes doctrinas & madata hominum. Has,&huiusmodi aniles & superstitiosas traditiones, sanctissimi Patres nostri execrati sunt, & detestandas esse iure assirmat: no illas quae ab Apostolica,& Ecclesiastica authoritate em
nauerunt, nec illas, quae licet humanae sint, diuino tamen iure firmantur. Etenim si humanis magistratibus & profanis Principibus ex diuino praecepto obtemperandum est: quam to magis sacrorum procerum dicto audientes esse debemus,
de quibus etiam Plato in Timaeo dixit, fieri non posse, ut
148쪽
Deorum filijs fides non habeatur , etiam si absque necessariis dicant demonstrationibus Θ
re non rite suo munere fungi, atque non parum a prilca illa Patrum sanctitate desciuisse uideantur : hoc prossitio non Ecclesiam, neque eius sacerdotium, aut ministerium, sed eos tantlim damnat, qui suae uocationis & salutis obliti ,
tanta authoritate & tanto munere abutuntur. Nam quemadmodum non probitate, aut improbitate, sed dignitate &potestate Reges in populos ius & imperium exercent: ita sacerdotes non moribus, sed sacramentis, & ea quae praediti sunt ut diuina, nobis caeli aditum aperiunt, & alimenta salutis administrant. Talis est, inquit diuus Augustinus, baptisnus, qualis ille, in cuius potestate datur, non qualis itile per cuius datur ministerium. Quid enim est Pauluri quid Apollo, quid alius sacerdos quilibet, nis ministri eius qui intus lauat qui intus incrementia donat Θ Neque enim qui plantat aliquid est, neque qui rigat, sed qui incrementum dat Deus. Quapropter non in homine, sed in eo, de quo dicitur: Hic est qui baptizat, spes omnis nostra collocanda est : Nam non qui ministrat, sed qui efficit in ministerio si
eerdotali attendendus est, ut spem nostram, quemadmoduait Augustinus, non instruo, sed in ipso domino collocemus, cuius ope, & opera iustificamur': si quidem ministri probitas in moribus non ad essentiam, sed ad decentia pertinet sacramenti. Hinc non est melius sacramentum , quod per meliorem, neque deterius, quod per deteriorem miniastrum consertur: quia sacramentorum uis a Deo, non ab hominibus pendet. Quamobrem etiam in malis ministris Spuritus sancti dona, & ministeria ueneranda sunt: neque deserenda est fides Ecclesiae ob mores hominum, aut tradu
cendi sunt Patres propter quosdam suos lapsus: neque, ut P a inquit
149쪽
inquit sanctissimiis Cyprianus, turbanda est fides nostrai I
etiam si uideamus in Ecclesia Dei itidere zietania. Siquidem Ecclesia dum militat, non potest esse sine ruga & macula, quando in Angelistis Deus etiam repetit prauitatem , &stellae in conspectu eius non sunt mundae: praesertim cum unitas Catholicae Ecclesiae non in uinculo tantum charitatis &gratiae, sed in uinculo etiam fidei & doctrinae consistat: e cnim peccatores quoque sunt membra Ecclesiae, cu in agro&uinea Domini sit triticum & ZiZania, sint palmites utrem lim& aridi: &in magna domo Dei sint uasa quaedam in ho-lnorem, quaedam uero in contumeliam : & aliqui habentes iuestem nuptialem, & aliqui non habentes. Erat improbismemus Caiphas Mosaycae legis Simoniacus Ponti sex,& tamen de humana redemptione uera enunciauit, cum inquit: Expedit nobis, ut unus homo moriatur pro popplo, & non to Π ta gens pereat. Hoc autem quo spiritu, qua uirtute factum est non humana quidem, sed diuina, ut testatur diuus Iohanes, nimirum, qui erat Pontifex anni illius; quia sedebat super cathedram Moysi, quia non humanis tantum artibus, sed diuina praesertim uirtute salus paratur: quia aliud est esse Caipham, aliud esse facerdotem. Et quidem incerta esset humana fatus, si ex sanctitate docentium aut ministrantium sacramenta penderet. Nam ut praeclare inquit magnus illa Tertullianus , quem a sancto Cypriano magistrum appes latum fuisse testatur Hieronymus non ex personis probamus fidem, sed ex fide personas: neque enim personas, aut personarum merita, sed personarum nomina &ministeria
esse suscipienda, atque suspicienda edocuit Christus. N bis satis esse debet, quod qui nobis diuina mysteria dispei
v. Aist is ea . sat, pro Christo legatione fungatur: squidem sui doctissi- En es' i 4 diuus Augustinus inquit in saceruolibus Dei nequa- quam uitae sanctitas, a qua propter miseram humanae sta*ilitatis conditionem aliquando, & saepe excidere contingit: std sanctitas unctionis ,& sacramenti, qua nunquam care
re possunt, attendenda est. Satis est, quod si rite initiatus, quod
150쪽
quod si unctus Domini, & Angelus Domini exercituum rquod si diuina illa nota inustus,&secratis illis characteria di fascibus insignitus, quibus sacerdotes&ministri Dei . . oonstituuntur. Quae dicunt facite, ait Christus, de praeposi- -K43. Stis malis sermonem habens: quae autem faciunt, facere nolite. Cur quae dicunt secite Θ quia sedent in cathedra:quia ducunt bona ex Cathedra Christi, quamuis sectant mala ex pestilentia sua: quia uirtus Cathedrae non permittit eos e rare . Id quod a principio nascentis Christianae reipublicae, ad hunc usque diem perpetuo ratum fuisse obllatrent tam- ietsi aliter seditiosi homines) experti sumus, &inuiolatum quoque Bre, Deo opitulante, speramus. Quandoquidem,
quamuis alijs peccatorum maculis fortasse illorum nonnuu in Ii suerunt aspersi: quis tamen eorum, qui in beata illa C thedra sederunt, unquam inuentus est, quia uera Christi
nae fidei agnitione aliquando desciverit ξ qui impiu aliquod
dogma,aut profanam aliquam nouitatem ex animo,aut perseueranter sit professus Immo si quis malis artibus celsissi- mam, & diuinam illam Imperij & dignitatis sedem constem 'dit, uix pedem in sacro illo solio fixit, quin caelesti quadam
ut latente, & diuina quadam metamorphosi , achatum in alium uirum est mutatus: ut Vi iiij Papae exemplo abunde 'edocemur, qui per scelus Pontificatu adeptus,dum a The
dora Augusta de reuocando Anthemio Patriarcha quemadmodum antea promiserat in sedem Constantinopolit nam, de qua propter Eutychis haeresim per Agapetum, &Syluerium Romanos Pontifices praedecessores suos iure fuerat deiectus, solicitatur: tanta filii Apostolicae sedis diuina
uis, ut prius eXtrema quaeque se passurum, mortemq. subiaturum responderit, quam quod impie promiserat, praesta turum : alienum ab Apostolico Pontifice, & indignum P tri successore iudicans, Haereticorum hominum partes tu ri, aut aliquod impium de religione statuere. Probe enim norat sanctissimus Ponti sex quino secus acunctus Saul mutatus erat in uirum alium, & super eum quoque sectus erat