Hieronymi Hastæi ... Commentarij in L. Diffamari C. de ingen. & manum. L. Si contendat ff. de fideiuss. L. Aurelius §. centum ff. de liber. legat. L. Vt nemo inuitus agere, vel accus. tene. C. eod. tit. Siue De quatuor primis iuris emendatiui princip

발행: 1617년

분량: 165페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Hieronymi Hasta i

tus a me in iudicion6n habet quid asserat pro se,nisi actioneS,sue ius ugendi contra bona, qtis ego possideo Ieigodum comparet iri iudicio,

nihil afferre potest nisi has actiones contra me, quare necessarid cogitur agere, ergo necessaridos actor, ergo ego sum reus. Respondeo, eadem iura ut in serius late probabo9 quae sunt actiones, in casu, quo diffamans vellet ipse agere, & primo vocare me in iudicium, eadem, inquam iura penitus sunt exceptiones, & de sensiones,quare vocatus a me asserendo has actiones, non agit, sed excipit, & se defendit. Ex his omnibus satis liquidb constat, vanum esse tertium iundamentum, quo maxime gloriantur sectatores secundae opinionis. Quartum fundamentum ad asserendum di famatum esse reum, est tale, Si Seius vellet agere, & petere Crescentem esse seruum, necessa. rio Seius esset actor, & Crescens reus, quia alia via non datur, qua Seius possit in seruitute in reducere Crescentem,ergo inqui ut, nulla fit iniustitia Seio , dum Crescens, ut statum suum liberet a iactationibus, & diffamationibus, petit ut Seius cogatur a iudice agere in termino

prefixo, alias indici sibi perpetuum silentium . Cum ergo hic nulla committat ut iniustitia, iure Crescens, potest id petere a Iudice,etiamsi non esse ut iactationes sexcipiendo, stilicet iuxta l.

72쪽

, Commentarii. 63

s contendat T. de fideius. Unde ut obseruarum Couar.& Marchesinus prouidi Advocati, &P curatores, ad euitandum probationes superi attonibus, solent unire, &commiscere beneficium l .di flamari,& lsi contendat. Ego v rb miror,quo pacto aduersarij tanti faciant hoc fundamentum quod mihi omnium maxime ruinosum videt u S nihil ad rem facere. Nam

praeterquamquod'ic quoque adest aequivoca..tio in verbo exceptionis , &defensionis: Quis nesciat, nos iis, temporibus monitoria,& consemissiones passim concedi cuicumque timenti molestari nulla prsuta probatione iactationum,

unde etiam per solam comparitionem ditam antis monitorium,& commisso, resoluitur in simplicem citationem Θ Dicam itaque ad hoc quartum landamentum falsum esse , quod ipsi assumunt, Seio non adesse aliam viam ad rediis gendum Crescentem in pristinam seruitutem, quam si ipse fiat actor. Dicam enim ego, aliam adesse viam, nempe si Titius asserens possessionem seruituris,obtineat,& ipse mandatum, seu monitorium super iactationibus, quare secundum in orum doctrinam, vi huius monitori; S

ius erit reus, & Crescens actor. Et ne quis dicat, mandatum hoc non esse concedendum

Seio,quia non est in possessione;dicam ego,quotidie multa concedi huiusmodi monitoria ubique

73쪽

64 Hieronymi Ha i

que tam Vni parti, quam alteri, quia una pars habet possessionem uno modo , puta directam praedij i alia utilem l quare utraque pars potest praeuenire aliam in detinendo mandatum P .per iactationibus, & it ά actrix fiat rea,&e con tra . Exempla sunt. sequentissima, id ed non apponam ; quare assumptum illud non est verum,ut non adsit alia via,qua agendo. Quin hoc aduersarioru fundamentum contra ipsos retorisqueti potest, quia sicut ipsi dicunt si tu conta

tra me ageret velles, ego utiq; essem seus, ita &nos contra ipses dicere possumus : si vos vultΗ agere contra nos, ut certe vultis, ergo flos sti mus rei, & vos actores. Qitapropter mirum estἰ sectatores secundae opinionis viros utique gra uissimos, & doctissiuios assumpsisse hsc- mn damenta absque ullo textu, aut ratione , & 'Ionge magis mirum, si absurda, quae consequuntur eo

rum sententiam non viderunt. in

Nonne enim absurdum est, Deum distinxisse naturam actoris a natura rei multis, insignibus. que differentijs nam una est in Praedicamento Actionis, alia in Pr dicamento Passiduis, una in genere virtutis, alia in genere viiij,viradicit excessum, . alia desectum & tamen Aduocatorum aualitiam excogitasse viam, qua res adeo distincte, & contrariae commisceantur, &Konfundantur,adebui a adiat. reus , S reus

v. ia actor,

74쪽

Commentari j ss

actor,& quasi altera Tiresia, modo sit foemina, modo masculus, modo, si Deo placet , heirnain froditus Nonne absurdum estAdvocatos utrinque nihil magis studere,& conari, quam Vt pars, qua defendunt, efficiatur rea ' Adebui esse reum , vel actorem, non iam pendeat ex natura rei,sed ex arbitrio,& astutia hominum. Nam qui prat uenit in obtinendo monitoriu super iactationibus fit reus,etiam si alias esset actor. Nonne absurdum est per hanc doctrinam aded confundi, εἰ perturbari iudicia omnia,ut hac siue cautela siue astutia praeueniendi monitorium super iactationibus, cau quae spectant ad sorum seculare, trahi possint ad forum Eeclesiasticum, & Econt ii, caussar Ecclesiasticorum , trahi possint ad serum taculare Exempli gratia, si Clericus obtineat monitorium super iactationibus , quae passim singulis conceduntur , Clericus, de eorum sententia,euadet reus, quare trahet Laicu ad forum Ecclesiasticu. E cotra, Laicus moturus lite Clerico, monito tu obtinebita iudiee Laico super iactationibus Cleorici, & ita Laicus euadet reus, & consequenter trahes Clericum ad tribunal Laicum,etiam si Episcopus sit, quod passim isti satentur,quod men quantum absenum sit,demonstraui, vibuto in prima parte de iustitia distributiva,ubi lai

75쪽

6s Hieronymi Hast i

te differuide ijs , quae Episcopi de iure debent Laicis,&ὶ contra Laici debent Episcopis.

Nonne absurdum est, noua hac huius i interpretatione, tot leges reddi inanes, di frustratorias, quibus neminem ad agendum compelli posse cauetur. l. Vnica, ut nemo inuit agere , vel accusa g. C. ei. stit. Ultima in princ..C.de usurpupilla. creditor C. de pignor. l. pure S. fi. T de doli mali &met. except. ξNonne absurdum est, diffaman rem inuitum antequam ipse velit,cogi actiones, quas debet, in medium proponere, & aleam subire iudicialem cum aduersarius prior prouocet ad iudicium, ipse contra omnia iura probationes one re adstringatur ; cum leges velint,onus probandi incumbere ei, qui litem intulit I. frustra C. de probato: Vbi ijdem Imperatores,qui legem diffamari condiderunt ita aiunt. Frustra veremini , ne ab eo,qui lite pulsatur, probatio exigatur . rNonne absurdum est, Isocratem Iaudare,qui eas leges optimas esse, asseruit,qus quam paucissimas lites gignunt; Se hanc perpetuo sequi, quae si iuxta haru senssu admittatur=calumniatoribus, rerum alienarum Vsurpatoributiimme-

sum litigandi campym aperit c ti l Ecce ergo quot peccata admissa sint in Iuris- prudentiam ob analogias ignoratas, vel non ad hibitas:

76쪽

Commentarii.

hibitas: quatuor scilicet prima principia iuris ignorata sunt,assumpta quatuor alia fundamenta falsa, l. nostra diffamari contorta in sensum. prauum ; inde locus datur tot absurditatibus: Hse dicta sint quo ad Budamenta secundae opinionis, dicamus de fundamentis reliquarum .

R I MA opinio vera est, ut ex praedictis e stat. Versi quia fieri potest , ut opinio aliqua

sit vera, tamen non benὶ probetur,non ab re erit, examinare fundamenta primae opinionis, Praecipuum ponitur ab Astlic.nu. . ubi laudat Abbatem dicentem,quod ille,l qui primo aprouocat aliquem ad iudicium , dicitur actor,ut l.in tribus Tde iudicijs.Secundum autem est paulo supra,dum inquit,excommunicatus potest esse reus,& tamen non potest attentare beneficium l. diffamari, ergo attentans tale beneficium non est reus, ergo in acto . si i 38, Hsc fundamenta videnturi urgeri argumento quartae opinioniS,quia nunquam scimus quar

77쪽

68 Hieronymi Hast i

stionem an sit, nisi sciamus quaestionem quid sit, idest, definitionem . Sed prima opinio quirens

an iste, vel ille sit actor, vel reus, non affert definitionem actoris, vel rei, ergo ista opinio non bene soluit quaestionem an sit. Ad hanc dubitationem videtur dicendum,sundamentum primum primae opinionis esse verum,& stabile; caeterum esse obscure prolatum,

quia pendet a definitione actoris ,& sicut iunctum cum definitione soluit quaestionem an sit, euidentissim E; ita per se enunciatum obscure idem praestat; nam ille, qui minus habet de iure sto, est eaussa citationis. citatio' autem-ipse primus effectu & quasi proprieyas consequens definitionem actoris . Quare landamentuna ita lud est validum, sicut cum dicimus, est risibiIe,

ergo est homo; Ita, prouocat in iudicium aliquem, ergo est actor. Consequentia est necessaria , antecedens tamen est obscurum ignorata definitione. Fundamentum secundum de excommunicato validum quoque est, sed a musequenti, non a priori, quia, ex eo, quod aliquis est excommunicatus, consequitur ut non possit esse actor, unde valet dicere, hoc beneficium negature communicato,ergo hoc beneficium non est rei, ergo actoris . Et distinctio denteo voluntario, &necessario , qua aduersarij putant dissolui hoc

78쪽

Commentari j. , G

landamentum ,Vana est in hoc loco,quia attentans tale beneficium, non est reus, ut ipsi putant , sed absolute actor. Haec da prima opi

nione .

Tertia opinio conuenit nobiscum in prima parte,quatenus sustine attentantemhoc beneficium esse actorem, non autem reum; quare nus autem assirmat, attentantem beneficium I.si contendat, in discussione huius I.& etiam l. Aurelius S.centum de liber.Iegat.inserius ex minabitur: quoad secundam conciliationem , eam non esse veram,satis apparet ex dictis. Quarta opinio non dissentit a prima, quam nos sequimur , nisi in modo probandi, de quo diximus in initio huius capitis.

secundae opinionis contra primam. 1 P. XII. RIPLICI via seniores seciuLAdae opinionis confirmarunt suam sentent iam . primo am ctoritate plurimorum Docto rum, secundo rationibus,tertio soluendo argumenta in

contrarium. His singulis est nobis reseodendia.

79쪽

Ad auctoritates itaque dicimus, eam sententiam hac tempestate re vera esse magis communem nihilo tamen secius auctoritatem Aristotelis, Platonis,omnium Philosophorum,omnium Theologorum, priscorum Iurisconsul torum praeualere debere communi sententiae Iuriscon sultorum nostri saeculi. Ad primam rationem, quae multa congerie,

ita respondeo. Dum dicitur, diffamatus non est primo prouocans sed diffamans,qui iactationibus suis irritat diffamatum , dico hoc fundamentum esse falsum , ut ostensum fuit in impugnatione primi fundamenti aduersariorum cap. decimo . Cum additur diffamatum se de sendere, & ideo esse reum, & rei partibus fungi; Respondeo id quoq; falsum esse,& latere aequibuocationem in verbo defensionis, pro ut explicaui contra secundum iundamentum eodem cap. decimo'.

Ad secundam rationem, qua dicitur, diffamatus possidet, ergo non tenetur, nec potest landare intentionem suam, quod tamen facere tenetur actor. Respondeo, neque ille, cui abscissum est bracchium,quod possidebat, tenetur probare suam intentionem, id est , iniuste sibi abscissum fuisse bracchium quia id clarum est de se,&ita dicamus de alijs iniurijs furti , &adulteris &c. & tame isti sunt actores, solum te

80쪽

Commentari j. Tr

nentur probare factum, & sunt veri actores . Idem dicendum est in casu nostro, cum possident,i& dicuntur agere actione negatoria,quia habent intentionem fundatam c. Ad confirmLtionem ab ethymologia eadem responsio satisias itAAd tertiam cu dicitur;diffamare, est ad iudicium vocares supra dictu est esse falsu,quia diffamare est iniuste agere, quare qui diffamat reus est, & puniendus, quare male supponitur esse

Ad quartam respondetur,salsum esse assumptum , in iudicio super iactationibus dari duo

iudicia, alterum accidentale, alterum naturale,

quod aduersarij sumunt pro certo, & indubitato, abSque probatione, ego autem probaui esse salsum in tertio fundamento cap. decimo.Cum additur in quarta ratione,si diffamans agere vellet, diffamans necessarid esset actor,& diffama tus reus , hoc consutaui in Eodem cap. decimo in quarto fundamento. Modo addo,Dato,quod non esset alia via diffamanti,quam agendo, adhuc non esse iustum, ut pro sola commoditate,& utilitate diffamati cogatur quis ad agendum, quando diffamatus vult.Quia si diffamatus vult hoc beneficium, ut pra figatur terminus diffamanti sub poena flentij, iustum est,ut etiam diffamatus gravetur Onere aistoris, ut prosequatur

SEARCH

MENU NAVIGATION