장음표시 사용
171쪽
De Pugilatu, Pancratio, Cestibus. PVgilatoriam mγμα ὰ Graecis vocatam ante Troianorum tempora in usu fuisse, testati sunt Plinius,in ante Plinium
Homerus, quem etiamo Plutarchus in II. Symposiacon a Prob. ue
observavit, continuo pugilatum luctaein cursu iccirco praepo- ponere, quoniam hoc exercitationis genus prius illis Originem accepit, sicuti quoque si Lucretius hoc versu innuere videtur L,b Arma antiqua m-us, ungues dentesque fuerunt. Quid vero es et haec exercitatio, quomodoque perageretur, pauci quod ego sciam diligenter explicarunt, minus cet ris hanc rem intellexerunt illi, qui pugnam cestuum, pugilatum idem penitus extitisse voluerunt ex auctorum tamen scriptis conjectura consequi possumus, in hac exercitatione homines nudos concertare consuevisse pugnisque strictis vel nudis vel aenea, vel lapidea sphaera plenis, unde σφα ρομαχειν, vel loris, laminave circumsepti sese invicem percutere, modo caput, modo dorsum, modo brachia petentes, neque uia quam sese mutuo complicantes in qua pugna superabat qui vel adversarium pugnorum ictibus in terram prosternebat, Vel gravius damnositus feriebat quamquam non desunt qui etiam calcibus huiusmodi pugnam factitatam tradant,o idque
apud Senecam epistola Lxxx non σίφωρομαι όα sed σφυρομα c αν
legendum putant. Mus etiam victoriae signum est et ipsius adversarii confesto, vel manu, vel aliquo alio gestu facta, qui
negaret plane expers rerum esset Tyrrhenos ac tibiam τακτότειν
id est pugitatu contendere solitos fuisse, ex sevientia Eratosthe
nis resert Athenaeus 1 v. Dcipnosoph. Hoc certamen Plutar pio , yy' chus quidem exercendo corpori inserviis e testatum reliquit. ego ero ita sentio, pugilatum inter exercitationes a Galeno in II de tuend. valetud adnumerarii sed pro sanitate tuenda,
proque bono corporis habitu comparando parum in usu in gymnasiis fuisse ad quod credendum duabus potissmaum rationibus adducor, quarum prima est, quod Galenus bis, 3 Vel,
172쪽
etueo HIERONYM MERCURIALI sve te solummodo pugilatum nominavit; Antyllus, qui . hanc rem diligentissime tractavit, nullum poetae verbum de hac exercitatione habuit, acuti nec ullus alius fide dignus medicus excepto Aretaeo,qui in vertiginosis pugilatum commendare videtur nisi quod ego suspicor sit Graecus contextus depravatus. Quod si pugilatus medicae gymnasticae exercitationis Onus extitisset, equum certe erat, non adeo ab omnibus silentio praeteriri. Altera ratio est, quod, si naturam pugilatus exacte spectemus, cum percussiones: evitationes bellum gerentibus necessarias aemuletur, ut dicebat Plutarchus, edoceatque, quin militarem peritiam magnopere adjuvet, inficiari non possumus , at cum solum brachia, atque pugnos exerceat, interdumque potius plagis ac gravibus percussionibus corpus offendat, quomodo valetudinis conservationi, bonique habitus acquisiitioni conferre possit, non video ut tuto dicendum siti, pugilatum in gymnastica medica exiguum usum habuisse, in militari Vero multum, in athletica plurimum cum principes auctores fuisseAmycum atque Epeum,prodiderunt Plato Galenus; nec non in qua adco Glaucus Carystius excelluit, ut quinta vigesima Olympiade coronatus Mosae, id est, puniatoris nomine Per excellentiam meruerit vocari. Pugilatores istos pinguedia hi uti. ia ni comparandae operam dedisse legitur apud Terentium. quod agebant, ut gravius percutere valerent, plaga ipsis illatas minus sentirent : est enim experientia latione comprobatum, Obesos minus ex carnibus injurias sentire. Cur autem Tesprio ille Plautinus ab Epidico interrogatus, quomodo herilis filius Valeret, respondeat pugiisce atque athletice, non est admodum dissicile conjectura consequi quod etiam h Galenus scriptum reliquit, luctatores potissimum athletas veros esse vocatos, sed paullo ante ipsius tempora etiam eodem nomine appellatos
... I fuisse pugiles, pancratiastes qua de re fieri potest ut e Plauti
aetate pugiles ab athletis diversi essent, utrique tamen robori corporis cras itiei studerent,djiccirco servus ille merito pugilatum Mathleticam separaverit, herumq; suum robustum lingui ventre esse significarit.Ex luctavi pugilatu tertium quoddam
exercitationis genus componebatur, quod pancratium commu-
niter gymnastici omnes appellabant,in hoc ut testaturi, Aristoteles
173쪽
n A TE GYMNAsTICA Lib. II. luet teles primo Rhetoricorum qui exercebantur,adversarios,&jugnis ferire,in comprimere, continere, dejicere studebant: nam pugiles solis pugnis contendebant, nec unquam complicabantur ut commendanda sit urbanitas Horatii, qui II1. Satyr. lib. I. venuste admodum phreniticos, quod pugnis ministros& adstantes ferirent pugiles vocavit. luctatores complicabantur,& comprimebant, ut dejicerent, sed pugnis minime percutiebant, pancratiasta tum utroque utebantur,inium etiam quacumque alia ratione, ut dentibus, genibus, calcibus, talitris, denique toto corpore ut dixit Pausanias adversarium vincere I 'φ' contendebant, atque in eo a pugilibus differebant, quod illi pugnis strictis, hi digitis solummodo inflexis certabant atqile hoc significare voluit Galenus ubi scripsit id αςo P δακαλ ' ' Π
nusAura iis maxime ilis evadet, qui ipsam inpancratioprotenderint talis etenim manuum figura prehensandis adversi iis, cui maxime studebant pancratiastae, ut nomen quoque significare videtur, valde accommodata erat, his de causis exercitatio haec ista μαχιον Vocata est quandoque, sicuti Plato Euthydemum mela ριαχον dixit, necnon ambobus dissicilius certamen habebatur, ob quod Galenus in 1. Epid. ubi renibus assi diis exercitationem commendat Hippocrates, sub tali exercitatione non debere pancratium ob magnitudinem laboris intelligi credit, qua item ratione permotum opinor Platonem , dum v I 1. de legibus sua illa parum ab aliquibus approbata feminas eXercendi ratione ductus, mulieres solummodo post nubilem aetatem pancratio exerceri consulit de Pancratii specie quapiam loquebatur mea sententia Galenus, quando in commentariis super
libellum de salubri diaeta dixit, gymnastas fere, quos impingua
μαχειν, erant enim quaedam exercitationum genera ut scilicet jungerentur,in toto corpore certarent, sed nudi, ac sine complexu Panaetius quoque apud Gellium libr. XIII. cap. XXVI I. pancratiastarum gestus clusus hunc in modum pinxit. Ut sunt Athletarum qui pancratiae melius pancratiastae vocantur, nam
sicuti illi ad certandum vocaliprojectis rite brachiis constipunt, ca
174쪽
rsa HIERONYMI MERCURIALI sput ues ossuum manibus oppositis, quas vallipraemuniint, membraque eorum omnia, priusquampriam mota est, aut a Ῥitandos ictus cautasunt, aut adfaciendosparata, c. Hanc exercitationem ex his fuis e quae in gymnasiis peragebantur, perspicue istis, Eie: significaVit Propertius, ubi palaestrarum Lacedaemoniorum exercitationes decantans dixit: Et patitur duro vulnera pancratio. Neque tamen ob id colligere decet, pancratium apud medicos multum in sanitatis usum venisse, quoniam, si pugilatus & lucta rarius ab iis corpori exercendo probabantur, tanto minus pancratium c pugilatu lucta constans sanitati multum ex usu
et de tuend esse potuisse credendum est quod si si Galenus aliquando scriptit te plurimaos pancratio 1anitati rellituisse, aut Inipla conservasse, illud effecit in iis , qui exercitationibus hujuscemodi solis dediti erant, atque tunc magna prudentiain dexteritate adhibitis ut nequaquam inferendum sit,pancratium in gymnastica medicinae locum aliquc praecipuum habuisse quamvis secus plurimum ejus auctoritas in athletica valuerit, atque etiam in bellica quandoquidem in ludis iertaminibus usque adeo pancratiastarum spectaculum oblectabat atque reputabatur, utctiam nobiles illud exercere non recusarent, qualis fuit Phry- non Atheniensium dux pancratiastes clarissimus, quem Pittacus Mitylenaeus singulari contendens certamine reste sub clypeo latente involvit, atque hoc modo superavit qualis item fuit Autolicus, cui ob gloriam pancratii in Prytaneo loco Athenis dignissimo statua erecta fuit. Invenio etiam quoddam pugnae genus apud veteres pancratium nominatum, sed adversus hestias tantummodo id committebatur, ut videre licet apud Cassianum lib. collat. V. cap. xiv. Simile profecto pugilatui vel potius ejus quaedam species erat certamen illud, quod ces, bus peragebatur ii autem erant laminae aeneae manibus alligatae, quibus autem alligabantur , erant lora quaedam punctis interstincta, quae manibus4 brachiis circumcirca alligabantur, ut non modo pondere aliquo, crasitie, verum etiam soliditate cestibus certantes seipsos ferirent unde pater hos aliqua
ex parte diversos fuisse a pugilibus proprie vocatis, nempe qui solis
175쪽
DE 'ARTE GYMNASTICA Lib. II. 133 solis manibus in pugnos conjunctis inter se dimicabant quamvis etiam ita certantes nonnumquam pugiles Vocari scio, ut apud M. Tullium 11. Tusculanarum quaestionum libro Cesti-phoros in gymnasiis quoque exerceri solitos testatum fecit a Pro a Lib. ι.elegra
pertius,qui lib. III in palaestris Spartanorum puellas etiam cum cestibus exerceri consuevis te, in hunc modum scribit.
Nunc ligat ad esum gaudentia brachia loris.
Quod vero hujuscemodi certamen potius athletae, quam sanitatis studiosis exercerent, ex iis , quae supra de pugilat scripsimus, facile cognosci potest quandoquidem tanto deterius percussiones cestibus impactae corpora hominum, quam pugnis assiciunt, quanto pugni expansis manibus quare non est credibile sanitatis studiosos hoc exercitationis genus adamasse, qui se verberibus, plagis, ct ictibus pugnisque exponeret, sanitati admodum consuluisses sicut ex adverso athletas non parum eo delectatos, hinc conjicere possumus, tum quia maxima populum hujuscemodi pugna delectatione assiciebat, tum quia gloriam' praemia ex ea populi voluptate in amphitheatris sacrificiis comparabant. Cestibus enim clarum fuisse Amycum Bebryciorum regem, Neptuni filium a Polluce occisum, scripsit Valerius Flaccus IV Argonaut. Sparta terapnaea pugilem cum Omnade pinguem Stratum Bebryciis Amicum suspexit arenis. smiliter . Virgilius Entellum ac Daretem, Ovidius Bro 'ζ'd
theam ac Ammonem cestibus valuisse scripserunt itaque inter moti b. pugilatum, pancratium, testus, unum pancratium in medicina gymnastica frequentius, ceteros duos rarius usurpatos esse jam liquet. Narrat Plutarchus Lycurgum ea certaminum genera sustulisse,in quibus χειρ ανατεινε πι manu adseriendum attollitur, quod hujusmodi exercitia frangant debilitent potius, quam foveant corpora Pugilum autem, qui cestibus certabant, nec non cestuum ipsorum varias picturas hic damus, ut ipsas vel ex sepulchrorum, Vel cx gemmarum antiquarum sculpturis captas nobis dedit Pyrrhus Ligorius, in Veterum imonumentis renovandis peritissimus.
176쪽
178쪽
179쪽
C T X. De Cursu. ΙNter cetera, quae ob vitae conservationem animalibus 1 natura tributa fuerunt, currendi potestatem praecipuam esse, omnes qui eorum statum considerare volent, suae labore intelligent, siquidem cetera quaeque, quibus se ipsa tuentur, vel non statim connascuntur, vel non perfecte corpora defen' dere valent, quin ab insidiantibus aliqua ex partesiaedantur at cursus cunctis fere ab ortus principio donatur, atque ita cor pora ab insidiatorum, inanium offendere valentium injuriis tuetur, ut nullam laesionem ea sustinere patiatur quo magis homini valde conquerendum es et, cum multo tempore adcurrendum ineptus degat nisi&ipse, cui crura ambulationisin cursus gratia a natura in eam figuram fabricata a Aristoteles& Galenus prodiderunt, hanc acturam custodia paren' , δεόtum, sub qua tunc vivit, facile emendaret, qui etiam naturae sup xtium. donis non modo ad vitam conservandam, verum etiam ad eam jucunde simul atque sane traducendam vel solus, vel Omnium animalium maxime uti novit, sicuti in cursu videre possumus, qui cum Vitae duntaxat conservandae caussa homini tributus foret, eo tamen ad gloriam, ad voluptatem, ad sanitatem consequendam uti non aegre tulit. Quis nescit majores nostros inter alias exercitationes, ut disputat Plutachus 11 Sympos V. ad spectacula, ad militares exercitationes, ad sanos habitus ac
quirendos institutas,cursum quoque habuissi, cui locum peculiarem in gymnasiis assignatum nullum videre licet, quod haec
exercitatio in viis ipsorum communibus, dum ab aliis non occuparentur, fieri possiet, atque etiam quandoque in loco, ubi altus pulvis stratus erat, si credimus luciano ageretur ne Q. , - ἴque enim peridromidas ad cursum, etsi nomen innuat, sed ad deambulationis usum institutas scimus ex superioribus Athlctae, qui ludorum certaminum gymnicorum celebritate r praesentabant, usque adeo currendi vim interdum testimabant, ut quod refert Plinius lienem sibi ipsis inurendum curarent, o lib. r. c.37.
quominus ille currendi celeritatem, sicuti solet, impediret.
180쪽
xues HIERONYΜI MERCURIALI sHuiusce cursus certamen, sicut ductae primos Eleos sine ullo .a , 6. Elia veteris memoriae exemplo instituisse auctor est a Pausanias: apud quem similiter legitur, Endymionem filiis de imperio tale certamen in Olympia proposuisse necnon currendi morem, Nemiacis & Isthmicis intermissum, ab Hadriano restitutum csse. Ex quo loco scire possumus & servos Mingenuos antiquitus in cursus certaminibus contendisseri eo magis quod tradit Lampridius, Alexandrum Severum Amnquam cursoremn servum voluisse, quod diceret, ingenuum non nisi in facro certamine currere debere. Et laconicos, unaque Cynicum Diogenem cursum tanquam militibus futuris inutilem damnasse constat, quod quoque in libro ad Thrasybulum confirmavit Galenus, illud tamen puto verissimum, non onmes ser-Vos, nec in omnibus agonibus contendisse, sed tantum in ignobilioribus, a quibus arcebantur ingenui sacris dumtaxat add;cti: sicut etiam liberti, praesertim imperatorum, quos singularibus privilegiis eos donassie historici pleriqtie referunt. Et AristoteleS, qui III. Politic III scribit apud Cretenses ad certaim servos non Vs admissos, innuere videtur apud alias gentes servis quo-
i. de gib. que esse concessum. Ex altera parte Plato ad bellicas exercitationes ita cursum commendavit, ut non modo viros ec juveneS, Verum etiam virgines, pueros, eos qui grandiores erant, muliere S omnesque tam nudos, quam armato ad currendum exerceri voluerit, non in stadio solum, sedi in dolicho, P Rhin is diaulo, in ephippio, ut jure disputetur apud V Plutarcham, II symp. antiquiorne fuerit in bellico concertatorio usu
lucta iugilatus , an cursus Platonis sententiam secutus Lib. cap p. segetius in commentario de militari exercitatione scriptum
reliquit, ad cursum praecipue juvenes, qui militari disciplinae incumbunt, assuefaciendos esse, ut majore impetu in hostem currant , ut loca opportuna celeriter, cum usus venerit, occVent, meladversariis idem facere olentibus praeoccupent e ut ad explorandum alacriter perga vi , lacrius redeant e ut fugient mfacilius terga comprehendant. Refert Sallustius de Magni Pompeii exercitatione cum saltu cum elocibus, cursu cum validis, vecte certa se 1, neque aliter Sortorio aequandum