장음표시 사용
51쪽
DE ARTE GYMNAsTICA Lib. I. 31 eos conVenire, atque de praemiis,& exeicendi genere pactiones
facere solitos, qui sutaui exerceri, ac certare Volebant quam
quam sciam Philandrum ejus opinionis fuisse, quod in Ephe-heo puberes exercerentur ita in re ipsum ab emelius sensisse existimo, quam ulielinum Choulum , qui in suo de antiquorum exercitationibus libro in Ephebeo juvenes sudendi gratia sedisse, scriptis mandavit. Vtrumicro apud Roman OS,
qui cum viris ante decimum sextum annum puer Scommercium ullum habere vetabant, hoc verum fuerit, mrmare non auderem. Neqtie item negare possumus, a Galeni tempore, pile Li de praeci ros exerceri in palaestra consuevisse, cum is cujusdam aegritudi nis, quam Commodus puer, atque Imperatoris filius in palaestra acquisiverat, mentionem faciat τω ue scio οἰναἰριχἀπ Obαζοντες id est . sic autem,ct quicumquepe funem scandi quemadmodum pueros in a ra exercent, eos ad robur praeparotes. Ex quibus verbis pueros in palaestris exerceri solitos fuisse satis constaret, nisi id quoque F Plautus in Bacchidibus apertimi bactu. asta.
me testatus es t ubi Lydus Pistocleri paedagogus, a trum erga filios sui temporis indulgentiam taxans, de anteacti temporis moribus ita loquitur.
Nego tibi hoc annis iginti fuisse primis copia
Digitum longe a paedagogo pedem ut esserres aedibus.
Ante Solem exorientem nise in pala stram veneras, Gymmnasii praefecto a d mediocres poenas penderes. Id quo obtigerat, hoc etiam ad malum accersebatur malum,
Et discipulus se magis e perhibebantur improbi. Ibi cursiis. luctando, hasta, disco , pugilatu, pila
Saliendo se exercebant magis, qua scorto, aut saviis. Vnde mihi conjiciendum videtur pueris summo mane palaestram adeundi praeceptum fuime, ut Virorum, qui tunc non aderant, commercium vitarent, atque etiam litterarum studiis incumbendi otium superesset etenim non defuisse, qui pueros nudos videre, nefandum eorum amorem sibi conciliare ex palaestris studerent, facile ex amatorio Plutarchi libro colligitur habetur autem ex citato Plauti loco gymnasia publi
52쪽
3 HIERONYMI MERCURIALI sca Romae etiam fuisse ante Neronis principatum, scuto ex Catullo ac aliis Tertia pars erat Coriceum, qui locus ut mea fert sententia pro denudandis hominibus, qui vel exerceri, vel lavari, vel utrumque agere Volebant, inserviebat, alias a Graeci Σο δυάριον, & a Galen γροοιάριον VocatuS. Nisi enim Coriceum apud Vitruvium talem locum significat, palaestras ab ipso descriptas absque hac parte Omnium maxime necessaria extitisse dicendum esset, quam non solum in publicis gymnasilis, verum etiam in privatis affuisse credo, si quia ALib. 1. Eodem Plinius Caecilius in descriptionibus villae suae Laurentinae, E st. 6. ac Tuscorum apodyterium inter alia adnumerat unde illorum sententias probare nequeo, qui Coryceum in Vitruvii textu legendum putarunt, a coryco, pilae specie, quasi ibi ludus talis se
geretur, aut ouriceum pro tonstrina, aut coryceum, tanquam in eo puellae: Virgines, yρομ Graeci vocatae exercerentur. Quarta pars erat elaeothesium a Iulio Polluce αλ. si,1υον,
' 'o sipist L. Caecilio Plinio uniu uarium vocatum, atque in isto luctaturi, alias exercitationes, vel balneas inituri ungebantur, redungebanturque. Sed, quoniam opportunitas rei postulare videtur, ut de hoc gymnastico ungendi munere verba faciam, neque Metrodori Scepsi σῆ αλει βιμῆς, id est, de ungendi ratione citatus ab Athenaeo liber, hodie extat, quatuor ego dicam primum, quando se Mungerentur, secundum quae esset unctionis materia e tertium, cujus finis gratia ungerentur quartum, quo modo, μὰ quibus unctio adminiseraretur. Illi qui vel loturi vel 1ese exercitaturi in gymnasium Veniebant, majori ex parte spoliabantur in apodyteri oci postea horum nonnulli, praesertim qui vel luctam, vel pancratium inire intendebant, iam pugilatores, cursores, ac alii multi unctione non egebant alipterium ingredientes ungebantur, atque ita uncti ad locum, ubi erat pulvis , de quo loquar inferius , transeuntes pulvere conspergebantur, sicque deinceps in exercitationes diversas diversi prodibant : postquam vero sese, quantum libuerat, exercuistent, iterum ad unctuarium reverentes, ibi a mediastinis heunctoribus strigilibus ferreis, de quibus Martialis lib. Mi v. Epigr. XL X.
54쪽
Pergamus has mistit curvo defringere ferro, Non ta sepe teret lintea fusi tibi, detergebantur, in qua detersione oleum, pulvis, sudor,
quae deradebantur, simul mixta in usum medicum adservabantur, Mab Atticis κονἰσαλος , ab aliis Vero πατος Vocabatur, ut
ι Dioscoride. Plinio, Galeno, Aetio facillime confir-ς im naari polostri tametsi Avicenna libro secundo faciat mentionem tu. va Lil, si ilam Iudoris sicci athletarum, quem puto fuisse illum, cui med. neque oleum, neque pulvis erat. quamvis Galeni aetate itu 7 strigiles adhiberentur ad balnei usum, nihilominus balneorum
strigiles plerumque spongiae erant,vel linei, neque communiter semper administrabantur, sed quisque proprium secum gerebat, praesertim quicunque communia cum aliis instrumenta hisbere fugiebat, ut insinuat Persitus Sat. V.
I puer, frigiles Cristini a balnea defer
Ferrei autem erant, vel aurei, vel argentei, Vel cornei, vel eburnei, vel aenei, quibus strigmenta .sordes exercitatorum a corporibus radebantur. ne strigiles erant, quorum pictura praecedenti pagina posita est, quive olim inter Trajani Im peratoris thermarum ruinas inventi sunt. Detersi tandem iterum diligentiores aliqui valetudinis aut deliciarum gratia ungebantur, & nonnumquam inuncti balnea ingrediebantur, sed post egressi denuo ungebantur, modo simplici oleo, modo variis odoribus condito, modo diapas-asbare t . male ad coercendos sudores, ut scribito Plinius, adeo quod varia erant ungendi tempora, interdum post balnea , quod Homeri temporibus observatum legimus, ut in I. OdyLA'υτα επεἰ λοῦσέν et E ισεν ἡ ελαίω , id est , squam larivit, pingui oleo unxit, libr. I v. iterumque V I. δε ε
δμωα λῆ - , a re Ἀλαίω, id est, Hos autem squam faminia laverunt , ct unxerunt oleo interdum quoque ante, sicuti refert Galenus I de Valetudine conservanda. De Archimede quaedam apud Stobaeum scitu digna leguntur eum scilicet abaco incumbentem, Orfiguras quasdam ducentem a famulis i ab-
'acitam ungi solitum fuisse, atque ipsum in corpore ita unctosiguras
55쪽
DC ARTE GYMNAsTICA Lib. I. uemathematisas sepe designare consuevisse. Hac in parte gymnasiorum mansiste puto illos ministros , qui victus quaerendi gratia servandis vestibus inservientes, oleari nuncupabantur, quos etiam in balneis Aste solitos esse perhibet Epiphanius haeres. Xxx. Materia unctionis pro exercitandis varia fuit Aristotelis tempore, oleo simplici, aqua mixto ungebantur: Is nim quinta problematum particula scripsit, iccirco quam oleo admixtam, qu-do exercitatis adhibetur magis astudinem to
iere, quam oleum simplex, quoniam ita interius penetram exiccata membra humectat; addo etiam ex Hippocrate II de diaeta minime hujusmodi unctiones permittere, ut corpora plus justo incalescant' auctor est Plinius Graecos vitiorum omnium a b.is. c. .
genitores oleum primos in Dmnasia invexi se , de quo dicebat Anacharsiis Scytha esse insaniae pharmacum , quoniam eo peruncti athletae insanirent Butyrum quoque apud nonnullas barbaras nationes, quibus deerat fortasse oleum , interdum pro ungendis exercitandorum corporibus in usu fuisse testatum reliquit si Plinius , post ipsum ς Galenus fuit&aliud
mixturae genus posterius inventum ex oleo, pulvere,' cera a de aliment commi tum, quo ungebantur atque nud eromata Plim 'e' 'Vocatum invenio, quo juventutem Romanam corpora Xercendo vires animorum amissὰ dicit : sicut Mapud Martialem libro 1 v. de Endromide:
Seu lentum ceroma teris.& lib. v. epigr. LXV. . Et castigatum Libyae ceroma palaestrae;& lib. VII epigr. X X MI I. Vara ne injecto ceromate brachia tendis. Quamquam dubium non est, quin apud cundem Plinium, Senecam, D. Hieronymum Malios ceroma Vocatus sit locus ubi ungebantur, alias alipterium vocatum. Scribit item Plinius oleum in gymnasiis condiri odoribus, sed vilissimis consuevis . Quae omnia de unctionibus ante exercitationes adhibitis intelligi debent : cum post exercitationes, 'ost balnea infinita prope variorum odoribus conditorum unguentorum ge- a nera
56쪽
36 1ERONYMI MERCvRIALI snera tradantur adhibita quae soli lascivia atque libidini inserviebant, atque haec a Plutarcho in Amatorio nobis indicista puto, quando scripsit, Solonem Vetasse servis unctiones sic
CaS, atque puerorum amorem, non item mulierum conjugium, nisi potius unctiones extra balnea factas, seu diapasmata intellexerit hunc morem oleis odoratis utendi apud exteros quoque viguisse historia ab Athenaeo relata Deipnosoph.V satis restatum facit, ubi scribit Antiochum Epiphanem apud Daphnem
consuevi se certaminis die exhibere certantibus olea odorata crocinum, amaracitum, telinum, irinum Hia quibus uri rentur corpora. Quo fine demum praedictis unctionibus gymnasia adeuntes ungerentur, diversia ab auctoribus tradita invenio Hippocrates in III de diaeta memoriae mandavit terrarum pulverem oleo admisceri solitum , ut suo frigore, sicci, tale olei aestum, humiditatem temperaret, AleXander in I. Probi volumine scripsit athletas ideo oleo ante exercitationes perungi consuevisse, ut membra emollita laboress ne rupturae ulliuspericulo sustinerent , quam sententiam secutus est quoque Lucianus in dialogo ἀλγυμνασπων Lucianus videtur sensisse luctatores pulvere sese conspergere solitos fuisse , ut corpora fortiora redderentur. De Hercule namque Antaeo sermonem faciens ait Auxilium membris calidas infundit arenas.
Plutarchus in libello de primo frigido hujus sententiae fuisse
Videtur, quod athleta in unctionibus pulvere uterentur tum ad refrigeranda calefacta corpora, tum ad cohibendum sudorem, ne tantopere delassarentur. Ego autem cum Luciano existimo potissimum usum pulveris extitisse, ne oleo manus laberentur, sed facilius exercitatores sese comprehendere valerent, neve sudore di filucrent, aut Venti corpora aperta ingrederen tur, atque hac de causa a Martiale pulvis illetae vocatus fuit, ut
ibi flavsit haph. unde si qui adversarios perunctos, si-
ib a,.ei p. ne plui Vere certante. 'incebant, majori gloria digni habeban-.' ,s fuit apud si Plinium Dioxippus MDioreus apud
Qx s Pausaniam, κονιτ nomen promeritu S. cujus rei mentionem fecit Horatius, ita ad Maecenatem scribens.
57쪽
DU ARTE GYMNASTICA Lib. I. 37 uis circum pagos, b circum compitapugnax, Magna coronari contemnat Olympia, cuis es,
misit conditio dulcis sne put vere palmae
Ex quo satis mirari neque Budaeum, virum sane doctissimum, qui in suis ad Pandectas adnotationibus laoc non viderit, ma
citer dictum esse, quamquam: hoc quoque non abnuo interdum aliquos esse coronatos sine certamine, vel, quod adversarius tempore constituto non comparuisset, Vel quod obro-hurin vincendi consuetudinem a cunctis vitaretur, cujusmodi fuisse complures Pausanias, Diodorus, Heliodorus, atque Suidas commemorant, ηον' propterea nominatos. Alii sunt qui credant oleo exercitatores unctos ad arcenda frigora levandas lassitudines. Galenus sentit oleum tam ad exolvendam a de tuen. praeteritam lassitudinem,& futuram mitigandam,quam ad prae ' μ' 'parandum ad motu conduxisse quibus ceram additam cum
Galeno opinor, quo oleum alioqui fluxile diutius adhaereret. Quae vero post balnea adhibebantur unctiones, nemo dubitat in servisse, ne humiditas in balneis acquisita evanesceret neve reseratis a baliae calore meatibus nativa caliditas exspiraret. quamquam etiam aliqui delicatiores voluptatis clasciviae gratia odoriferis unguentis , aut siccis diapasmatis ad comprimendum immoderatum sudorem, ut scribit Plinius, post balineas 4 a
ungebantur, de quibus martialis . e cen aian . .
diuid quod Digrasius mixtum diapasmate virus. Ceterum quo modo ungerentur, nil certo definitum invenio est tamen valde probabile, nonnullos, cum prius seipsos fricassent,manibus propriis hoc egisse,aut alterum ab altero vicissim unctum, quod Lucianus in gymnasiis scribit licet etiam a servis gymnasticis, atque re unctoribus vocatis ungerentur qui& ipsi prius ad maiorem unctionis penetrationem fricanteS,tandem universum corpus modo leniter, modo secus prementes, perungebant, prout temporis constitutio postulabat, alias tepidum, alias calidum, alias frigidum linimentum applicabant atque haec omnia ut plurimum in alipterio fiebant : qui 3 nitro
58쪽
33 HIERONY Μ MERCURIALI snitro aphronitro sese fricabant, ut memini Cyprianus Epist. v 11. lib. v. ac Martialis lib. XIV. existimo illud eos agere solitos, ut sordes a corpore melius eluerent, atque exiccarent, quantum enim abstergere possit phronitrum nemo ignorat. prope quod erat coniserium, Polluci κον Vocatum, quinta gymnasii pars, in quo positus pulvis conservabatur, ut possent uncti statim illo conspergi. x variis regionibus in hunc usum pulveres advectos legimus, sed duo palmam habuerunt, Puteolanus, de quo Sidonius Apollinaris, Namque Dicarcheae travitatuspuisis arenae, Mea Ηtius, quem Romam in hunc usium advehi solitum reae, fert Suetonius in Nerone, quemadmodum, Patrobium Lib), e Plinius tradit Neronis libertum ex Nilo arenam tenuissimam non multum a Puteolano pulvere distantem ad debellanda corpora palaestra studiis advexisse, eandemque a Leonato Cratero, Neleagro Alexandri Magni ducibus, cum reliquis militaribus commerciis portatam cui forsan haud absimilis illa erat,de qua Ovidius, Achelo pugnam describens,loquitur. Inque vicem fulvae tractu Iescit arenae. Lib. . Nam Me Martialis, Philaenim irridens, quod palaestritarum cxercitationes iniret, dixit ipsam flavescere hac arena, quam haphem ab illo vocari diximus, quoniam contrectationibuSexercitatorum in serviebat. α tu: namque tactum significare, nemo nescit Seneca Epist. LVII a ceromate nos haphe excepit. IX.
De a ra, ct Hiis Gymnasei partibus. HActenus quinque gymnasii partes, quae etiam in palaestra Graecorum a Vitruvio descriptae inveniuntur, hi losophorum exedras ephebetam, apodyterium , Un ctuarium, ioni sterium explicavimus nunc ceteras partim ab eodem praetermistas, ab aliis indicatas, panim ab ipso- met explicatas prosequemur. Erat itaque exta pars locus qui
ais i. '' dania pati a vocatus, ubi dicebat Lydus ille Plautinus)cursu,
59쪽
DU ARTE GYMNASTICA Lib. I. 39osis , luci do , hasta, disco, pugilati pila, saliendo se emercebant magis, quani scorto ... saviis, ibi scribit male acide ub.
nus has exercitationes peragi solitas luctam, pugitatum, ςp' ' penseonem manibus ad funes, exercitationem, qui sabant pedibus manibus in pugnum vinctis , easque alteri aperiendas post, geb t, qua pondera m ibus attollebant, ita persi ebant quod genus halteres vocatum es, schiamachia, ct aranorum pugna et Galeno vero assentiens Oribasius Pergamenus falliis est non modo has, sed Malias sexcentas fuisse palaestra exercitationes. Vnde animadvertendum est, palaestram apud utriusque linguae auctores multa significare, primo totum ipsum gymnasium, ut est videre penes Vitruvium ue secundo locum quemcumque exercendis corporibus ideoneum, quo pacto locutus est Cicero in Epistola tertii libri ad Q. F. prima, WII. de legibus, dum villam suam Arpinatem describens, palaestrana ibi nominat, nec non Virgilius sexto neidos.)Pars in gramineis exercent membra palaeseris, Geta apud haerentium in Phormione, ubi dixit, eccum assa b Actu. .ste pa raexit foras Tertio certam gymnasii partem, in quae ' 1hs,ehidi sententi Plauti Galent, Oribasii tot exercitationes V sfactas praediximus, cujus parietum sorde collectas in pan simpl. med. no applicatas furunculos maturare scripserunt Plinius & Theo ξ:.
dorusis Prisciantisci in qua significatione accepisse Catullum , '
puto, ibi dixit. I Lib. deesarir
Miser ah miser. Afranius scribenS.
Et eam depellis mihi, um per palaestricos, Id est, palaestrae usum ut ait Nonius callentes.
Quod autem a palaestrae muris, statuis, atque columnis strigmenta quaedam a pulvere luctantium corporum contactu ibi factae abraderentur,is in varios medicinae usus servarentur, abunde testati sunt Dioscorides, Plinius Galenus, quae
60쪽
o HIERONYM MERCURIALIs strigmenta quandoque a ludorum magistratibus octingentisat b. is cap. sestertiis vendita fuisse tradito Plinius. Invenio quoque exercitationem ipsam palaestrarum interdum palaestram vocari, sicuti quandoque M. Tullius pro palaestra actiones ordinate devenuste factas metaphorice intelligere visus est auctoritate Lucilii, cujus hic versus legitur apud Prophyrionem, Iudicis Hortens es ad eam rem nata a ra necnon Plato in Charmide pro Taurei palaestra locum significavit, quo viri docti ad colloquendum disputandumque conveniebant. Ad haec Plutarchus in secundo symposiacon palaestram vocatum scribit locum, ubi athletae exercerentur, cin quo solum lucta iancratium, non cursuS, non pugilatus agerentur quemadmodum Galenus quandoque palaestram nuncupavit , ubi athleta solum,in crassitudini corporis studentes exercerentur; quo pacto accipiendum reor apud Hippocratem, quum in principio primi Epid. narrat tubercula iis esse oborta, qui in palaestra gymnasiis exercebantur Forsan autem dubitavit aliquis, et de tuen an in palaestra hac pulvis stratus esset quoniam . Galenus ipsam ' 'r' ' loco, ubi pulvis erat, separasse videtur hisce verbis: A'm τω
laesera es alto pulvere in suo unopu loco conculcato erectis sant, binieri possimi r quae ero lucta inter se comtendentes agunt rombori acquirendo incumbentes , vel alto pulvere , et palae stra opus habent. Cui ita responsum volo, etiam in palaestra fuisse stratum pulverem, sed humilem, ac modicum, ita ut duo fuerint loca pulvere strata, alterum palaestrae, alterum X trapa laestram in illo pulvis humilis, in hoc altus&copiosus esset cujus pulveris in utroque usus erat, tum ut certanteS firmius contenderent, neque pedibus laberentur cium etiam ut qui in terram dejiciebantur, minus laederentur : At altus pulvis hoc amplius habebat , quod dum homines in illo pedes alte figebant , majori conatu ac vi ad eos tollendos et b, D, de Opus habebant, atque inde robur majus comparabant. Ouae&lib. de cau- milia significavit Lucianus in libello de exercitationibus de si '' - ' hoc enim alto pulvere locutum puto malenum, ubi scribit se