장음표시 사용
241쪽
centi, ex magnis diuitiis quae supersunt, denarium misisse ,quid fecistis Nobilem praeterea uides qui fodere non potest, & mendicare erub scit,tu uerb illi mensuram frumenti das,quid focisti Z parum quidem in utroque fecisti. Siquidem ex his quae tibi superflua sunt:aegroto nobili aut honesto uiro alteri, quicunque sit) necesis iis cibis,pharmacis,medico,& uestibus opem ferre sic debes, sicut tibi fieri in tali necessitate
optares . DIA. Nonne sussicit, ut partim ego, partim uerb alter egenti in modico succurramus 3 Sat enim esse debet,si amico in paucis co-sulatur. C A M. Eleemosyna mendico dignam. qui hostiatim clamat, talem eleemosynam ego esse dicam: modo adeb tenuis non sit, ut partibus coniunctis,nil esurienti proximo adhuc uel uoce uel corde clamanti,totum prodesse possit. tunc enim minime hilarem eleemosynam hanc esse propterea dicam,quia proximum non sicut
teipsam dilexisti. DIA NA. Debeo ne ego filias
meas haereditate spoliare,ut pauperes alam8C A. Respode tu prius, an debeas animam propriam
fructu huius operis spoliare, ut ditiores filias
tuas relinquas 3 nonne anima tua pro una filia habenda est Z quis nam te castra uendere cogit no equidem hoc a te nunc requiro: Sed, ut Ductus omnes qui tibi supersunt, tanquam optima bonorum Dei dispensatrix, inter pauperes diui das,consulo.Itaque tibi priusquam filiabus in rogno
242쪽
gno caelorum de fructibus in dorso pauperum
delatis, thesaurizare uelis. proprietas uero illis. dignitati nataliu necessaria conseruetur: ut filiae ut decet nobiles, uiuere queat: na superflua hoc casu minime sent. DIA. Pecuniam sine peculio, nihil este prudentes dicunt: peculium paruam pecuniam appellantes, quae praesidij causa
in arca reposta sit. l C A M. Sic Iurisconsulti censent . DIA. Potero igitur in arca pecunias
conseruare,quibus meis necessitatibus succurrore possim. CAM. Humanam prudentiam illi proponunt, has licitas curas amplectetes: nos autem Dei sapietiam prςdicamus, qui dixit, Ne liciti sitis animae uestrae,quid manducetis,neque corpori uestro quid induamini: nonne aniama plus est quam escat & corpus plus quam ii stimentum Z respicite uolatilia coeli quae non sorunt, neque metunt, neque congregant in horrea , & pater uesterpascit illa, nonne uos magis pluris estis illis ξ nolite ergo soliciti esse dicen tes,quid manducabimus, aut bibemus, aut quo operiemur 3 haec enim omnia gentes inquirunt, dicentcs,Pecunia sine peculio,nihil est.) Scit enim pater uester, quia his omnibus indigetis: quaa ite ergo primum regnum Dei & iustitiam 4 eius, & omnia haec adiicientur uobis. ' DIA. Solicitudinem 'ibi uetari paulo ante tu dixisti. C A M. Idipsum nunc confirmo,ne scilicet Christo petente partem bonorum se orum tibi
243쪽
supersuam,ipsi uero infirmo necessariam: hanc certam necessitatem proximi ob selicitudinem proprij corporis tui satis incertam,negligas.D I. Quid si proxima necessitas timeaturὶ C A.Tunc res tibi necessaria non superstua csset: nos autem. Christi sententiaὶ curiosam sollicitudinem era rides non cludimus. DI A .Foelix ille est, qui adeo firmam fidem habet ut has Dei pollicitationes, opere in
prae μ- eo consummari, cernat. C A M. Vis ut unico argumento te doceam non haesitare 3 DIA. Nili quare firma magis opto. CAM. Aut enim Deus mendax .h Gἡ cst , aut impotens, aut facta nostra ignorat: aut ster edebe contra,fidelis est,potes, sciens ac uolens credentibus nobis succurrere. DIA. Ipsa ueritas Deus est, quem nec motus capillorum nostrorum latet, co da item scrutatur, nec duo passeres abs.
que eius uoluntate, concertantes cadunt:omnipotens praeterea,qui omnia creauit. C A M. Qua uia ergo haec credendo titubare poteris,si potens est,scit quibus opus habeamus, & uerax cum sit,
id implere uult quod promisit Z DIA. Vereor ne propria peccata mihi impedimento sint. CA. Poenitentiam tibi ab ipse condonatam suscipe. DIA N A. id si occulta lateant ξ C A M. Eadem poenitentia mundantur. DIA. Utinam omnis harisiatio e corde meo auseratur. CAM.
Vis denique non haesitareZcogita quςso,quando idololatras Istaelitas de petra melle. Deus pro pter nome suum saturabat,& tu fidelis ad ipsum
244쪽
accurrens minime dubitabis. D IA N A. Nemo poterit ista negare. C A M. Audi rursum quid Paulus ne haesitemus affert. Hoc autem dico, Uarce seminat, parce dc metet. J ubi uides sit minutum denarium haesitanti animo pauperi dare: Seminat naque, sed parce, ac parce metit. f& qui seminat ex benedictionibus in plurali: illum ostendens, qui in abundantia e Icemosynas nil haesitans largitur. f de benedictionibus,& metet.J plures benedictiones obtinens uitae huius,&futurae. funusquisque prout destinauit in corde suo. & dicit corde, eo quod
non eleemosynς mensuram,sed affectione Deus considerat. sic enim in eleemosyna uiduae duos 'Mamrz. d. denarios dantis,Iesus declarauit. ' Deinde Paulus subiungit, D Non ex tristitia aut necessitate: duas has uoces addens, quae sicut paulo ante dixi , hilaritatem eleemosynae prae se ferunt, ut sequitur. hilarem enim datorem diligit Deus. Jilla hilaritate,cuius Paulus alibi memini quam do dixit:Cupide uolebamus tradere uobis, non . selum euangelium Dei, sed etiam animas no-
sistras, quoniam charissimi nobis facti estis. η Et
ut omnem tepiditatem e cordibus illorum auferret, ne dubitarent sicut paulo ante commemorauimus in dando cleemosynas, in futurusane carere, addit: f Potens est Deus omnem gratiam abundare facere in uobis, ut in omni
bus semper se ficientiam habentes. J& dicit in
dus,quandono ex tristitia aetn ces
245쪽
omnibus semper sussicientiam habentes & dicit in omnibus,id est,tam ad seminadum,quam ad manducandum: . fabundetis in omne opus bonum. ut de bono in melius procedentes,maiora ad futuram gloriam seminetis. sicuti scriptu est: Dispersit dedit pauperibus: iustitia eius manet in seculum seculi. & uolens id supplere, quod alibi dixit: Pietas autem ad omnia utilis est,promissionem habens uitae quae nunc est, &futurae subdit: Qui autem administrat semen seminanti. Deus scilicet, a quo id accipimus quod pauperibus damus. Et panem ad manducandum praestabit. ob quem, paulo ante tantopere angebaris: panis appellatione,omnia neces. 1aria intelligens Et multiplicabit semen uestrum, dc augebit incrementum frugum iustitiae uestrae, ut in omnibus locupletati abundetis. quid lucidius ad persuadendum, ut absque his haesitationibus eleernosyna hilariter largi
tur, Paulus afferre potuit 'Alacri igituriani mo, non autem tepidi,quasi eiusdem boni operis poenitentes: pauperibus cleemosynas clargiamlui. ne dum panem tristis dedisti,respondeat 'Av tibi Deus,Panem & meritum perdidisti.' DIA. Aliquod praebe exemplum: quomodo ex neces- nιώ. 2.αν state , uel tristis quispiam eleemosynam faciat. C A M. Finge magnum aliquem dominum uel dominam, pro eleemosyna aliqua colligenda, ecclesiacit omnem in partem quaerendo ambulare:
246쪽
lare: & quidam timore illius ne non dando,uel parum dando,eius iram incurrat, plus quam eligat, let: quid illi hcc eleemosyna prodest,quam, etsi non coactus, tristis tamen praestat 'scris tura dicente, Noli esse pusillanimus in animo tuo: exorare & facere cleemosynam ne despicias. Finge rursum aliquem ex illis eleemosynam facere,qui opera meritu habere neget:&timens ne parti religiosus habeatur,eleemosynas det: quid eleemosyna ex necessitate facta ei prodesse potestὶ Haec enim expedendo,facile intelliges,non omnem eleemosynam, sed hilarem, siue parua, siue magna sit,placitam esse Deo. quandoquidem magnitudo eleemosynae, non in multitudine pecuniarum,uel opum sita est:sed ex alacritate dantium iudicatur. Sic enim Agricolano tristi facit uultu, sed gaudens & laetabundus, &quasi iam spe manipulos uidens, in terram s minat. Deus certe,non quia datur, sed quo animo detur,simul conspicit. '
Vid tu sentis, cum eleemosynam humilem esse debere ais es C A M. Ne forte
247쪽
cum superbo homine quispiam, qui eleemosynam largitur,dicat, In multitudine munerum meorum respiciet Deus, & offerentem me Deo . altissimo,munera mea recipiet. ' uel dado mutamuraret, tunc enim Petru non audiret dicetem, Mutuam charitatem in uobismetipsis habentes,
hospitales sitis,sine murmuratione. D IA N A. Neminem eorum qui pauperibus eleemosynas suppeditant,murmuratem adhuc uidi. C A M. a id si cum tu summa cum humilitate das,
ministrorum tuorum crebras murmurationes
non audiasὶ Quot ego audiui,dum praelati, uel conomi, aut monachi, eleemosynas elargiri iubent,qui eas erogando, plus superbiae in limgua, quam panis in manu habebat: solaque diaspensatione contenti, absque fructu uitam ducebant,neque Romae cum Hieronymo fuisti,ubi non piam,sicut tu es, sed superbam a Deo , luersam, quandam viduam uidisses: quae cum audiuisset eam ob causam manu propria eleemosynas distribuendas esse, quia rara est hominum fides,pr sertim eorum qui grario praesunt, ut religiosior uidua illa putaretur , singulos nu- mos distribuere pauperibus uoluit. D I A. Q aid mali ei contigit 3 C A M. Anus annis pannisque obsita praecurrit, ut alterum nummum acciperet : ad quam cum ordine peruenisset, pugnum T denario porrexit. ' Nonne facinus detestabile nimis, ut uerberibus eos caedat, quos alere de
248쪽
bet 'Quibus recte dominus dicere poterit,non quaero datum, sed requiro fructum abundantem in ratione uestra: hoc enim scitote quod quisquis super eum, cui aliquid tribuit, fastu se elationis extollit, maiorem culpam intrinsecus superbiendo comisit, quam extrinsecus la giendo, mercedem habuit . fit enim ipse bonis interioribus nudus, cum uestiedo nudum eum despicit,minusque inopem eum, qui uestem no habet,relinquit,quam ipse sit,qui humilitate caret. DI A. Vnde superbiae istius radix3C A M. Quadam cogitatione tumida sese extollunt, quia contineri per se, caeteros uident, haudquaquam se nudos dispensiliores esse animaduerte-tes.quae si expenderent anto humilius dispensa rent, quanto aliena quae largiuntur,esse dignoscerent:nimirum Dei, in cuius uirtute, non autem propria, digne omnia dispensare obligantur. Di A. Quid igitur faciendum es C A M. Nempe ut pauperes ita recipiamus, quas oper Tios , qui occasionem salutis dare nobis possunt: apertitque auribus illos audientcs, pacifice & in
humilitate sic eis respondeamus: ut antequam demus, uerborum clementia deiectos, illorum animos erigamus. Sic enim Sirach docet, cum ait: Animam esurientem ne despexeris, & non exasperes paupere in inopia sua: Ab inope ne auertas oculos tuos propter iram, & non relinquas tibi retro maledicere. Sed potius ut acce-
249쪽
pta ab humili manu eleemosyna, dicant: Salus. nostra in manu tua est.' Ecce inuenimus gratiam in conspectu Domini nostri.' DIA. Ali- εχoZ3se
qua piube exempla, quibus humilitas a superbiastyn η- distinguatur. C A M. Si hypocrisim uitauerithr. is qui eleemosynam dat,perpetuo humilis erit. DI AN A. Quis homo hypocrita est SC A M. Is qui uult uideri qui non est, hypocrita erit. Simulat enim iustum , &non quasi iustus exhibet, quia totum fructum in laude hominum ponit. ' neque cum cernit quam bonum
sit quempiam bonum iudicari, bonus esse uult, te us.1. s.
sed quod uult apparere, id optat.cognouit quo que malum esse, hominem esse masum, & id eligit, quod non uult aeparere. ' Quibus Ier chosi se .sus dixit: Cum facis eleemosynam, noli tuba Ma .c. u. canere, sed te faciente eleemosynam nesciat si-h s nistra tua quid faciat dextra. DIA. Quid per Maiib. c. ἰ si Misi sinistram Iesus intellexit 3 CAM. Placuit quia busdam de uxore sensisse, quae tenax esse solet, ut nil uir ei dicat,cum opimam eleemosynam elargiri constituit. DIA. Perinde hi loquuntur, quasi soli uiri Christiani sint, & non hoc praeceptum forminis quoque detur,ecclesia pro pio foemineo sexu perpetuo orante. CAM. Recte sentis,&tecum Augustinus hanc opinionem plurimis rationibus condemnauit. Et cum Iesias 'ia illos increpet, qui ita faciunt, ut laudes hominum quςrat,sinisti a,delectatio laudis erit dextra uerb,
250쪽
uero , intentio implendi praeceptum diuinum: ita ut illa eleemosyna bona sit, quae in abscondito fit,hoc est in cubiculo bonae conscientiae,citra hominum laudem facta. quandoquidem multi eleemosynas foris faciunt, qui tamen eas intus non faciunt: tum uel ambitione,uel alicuius rei temporalis gratia uolunt misericordes uideri, desumptus facientes, lucro propterea destituun-
- Λ, DI A. id si interea dum eleemosynam
m .iamL pura conscientia elargior, aliqua uoluntas adsit, 'atta. 'plac t mihi,misericordem a populo reput cari home. ri,num propterea eleemosyna desinet esse bona3 νωι - C A M. Agitur hic de corde mundando Augustinus respondetin quod nisi fuerit simplex,mundum non erit. semel enim quod Iesus sinistram dexterae admisceri inhibuit, euidentissime db-cuit,ut cum opus Dei facimus,minime exteri
rum appetitio commodorum ei addi possit.D I. Intelligit hoc Augustinus, quando hoc animosat, ut fructus in eis expetatur placendi hominibus : non autem quando in ipso actu miserationis nil tale pro causa cogito, sed delectatio haec mihi me nolente occurrit: Paulo dicente non esse absurdum, ut supra Christ i fundamentum aliqua bene operentur: homo autem ipse quales quales interim peccatorum uenialium maculas, simul cum bono opere retineat,quae i-i gne probentur.' C A M. Recte Augustini sen