장음표시 사용
191쪽
S. 454. I. Iudiciaria potestas duobus elementis constat Ι. Iurisdictione, ΙΙ. et In eriο I) . Illa υOcationem, citationem nempe in jus, Notionem seu caussae cognitionem, et Iudicium: sacti nempe decisionem, sectoque legis applicationem comprehen- . dit 2 : hoc coercitionem et executionem 3 . Gercitio est facultas Iudici a lege concessa litigatores in ossicio continendi: executio est vis atque poteStaS Sue cumbentem cogendi ut judicio obtemperet ). . 455. Haec autem judiciariae potestatis elementa a Principe pro reipublicae utilitate ea ratione distribuuntur ut Potestas, et justitia stabili, perpetuo que faedere conjungantur. Quapropter I. aut jurisdictio cum imperio connectitur, II. aut sola jurisdictio absque imperio committitur, III. aut solum imperium absque jurisdictione demandatur.
f. 456. Qui imperio et jurisdictione, quique im
perio tantum potiuntur magiStratus appellantur:
qui jurisdictione tantum judices 5 . . 457. II. Rerum judicandarum moles in republi
ca id exposcit ut non una omnibus magistratibuS Seu
judicibus materies judicanda committatur 6 . Hinc alii judices ciuiles sunt, alii qui de commErciis eo. guoscunt, quique de criminibus pronunciant alii rquod con etentiam intrinSccam vici ratione materim constituit.
f. 458. ΙΙL Civium numerus increbrescens, a Clocorum longinquitas judiciariae potestatis quoad per
192쪽
sonas. et loca distributionem in reipublicae terrἰtorio emagitate quod competentiam extrinsecam Uel ratione Per1Onarum producit i .
DE IURISDICTIONE INTRINSECA SEU DE COMPETENTIA RATIONE MATERIAE.
S. 459. Prima ac praecipua criminalium munerum divisio ea est quae ex variis criminalium legum ossiciis desumitur ff. I 5- I7. r hinc alii justitiam alii politiam exercent: qui politiam , utpotequi imperio tantum potiuntur, magiStratus sunt 2 . S. 46o. Qui justitiam criminalem exercent denuo distinguuntur quoad varios crimitialis imputationis poenaeque characteres I. 3I I. : hinc alii judices ordinarii sunt qui imputationem criminalem sie proprie dictam pronunciant: alii oeconomici, qui cor
rectionalem vel politiae punitricis I. ai. 3 . S. 461. Quoad judices ordinarios iterum distin
guendum aut enim facti simul et juris quaestionem dirimunt: aut sacti tantum, et juris tantum. Qui sa-cti et juris simul, vel juris tantum quaestionem Bb-Bolvunt magistratus sunt 4 : qui lacti tantum judices, ideoque perenei , notionales dicti 5 .f. 462. Quaestio facti ab iuris quaestione recte in accusatorio processu dividiturr hujusmodi divisionem Processus inquisitorius respuit ut sustus patebit. Iu
193쪽
- I58 utraque vero quaestione judicum numerum lex statuit, qui numero pares semper ex veriori sententia requiruntur sI . S. 463. Praeterea judices criminales alii inferiores sunt: s eriores alii: illi non ita de crimino pronunciant ut appellationi locus non site hi vero sic de crimine statuunt ut contra hujusmodi declarationem provocare non liceat ca . . T I T. III.
DE IURIsDICTIONE EXTRINSECA SEU DE COMPETENTIA, RATIONE PERSONARUM.
I. Competenti in origo , ac signiscatio.
S. 464. Criminali jurisdictione a legibus constituta,
necessum fuit, ut limites designarentur, intra quos exerceri valeret. Quandoquidem si in omnes reos omnibus judicibus inquirere jus suisset, vel nemo criminis cognitionem suscepisset, vel in eumdem reum irrupissent omnes. Con eisns judσα est, ad quem criminis, de quo agitur, cognitio pertinet 3 . F rum competenS locos, et personaS complectitur,
quae judicis criminalis jurisdictioni subjiciuntur 4 .
II. Quin m etentiam Fori mnstituant.
S. 465. Iudicis, et Fori competentia utpotequae a personae, vel loci circumstantiis pendet, quae juris
dictionis criminalis naturae extrinsecae sunt, pluribus ex causis oritur. Illam namque constituunt: I. rei
194쪽
dom Icilium, II. perpetrati delicti locus, III. qualitas criminis, IV. locus, tempus, nec non qualitaseitationis, V. consensus, . VI. delinquentis Persona: quae omnia singillatim investiganda. ire : .' I. Rei domicilium. m l
s. 466. Iuris regula generalis est, ut accusator αἱ sorum sequatur I . Sortitur autem forum reus ubi domicilium habet. Eo in loco domicilium reum habere non ambigitur ubi is larem, rerumque, ac sors
tunarum Suarum Summam constituit unde rursus non
sit discessurus, si nihil avocet I . Territorium igitur, intra cujus fines criminalis iurisdictio exercetur, judicis competentiam constituit, qui ea potitur quoad Teos Omnes, qui in illo degunt 3 . N. I. Locus per etrati delicti
S. 467. Ratione rei siti in privatis judiciis, resquagesim in publicis forum competens efficitur. Immo potior competentia illius esse videtur, qui Iudex est territorii ubi reus deliquit r quandoquidem tum laci, lius crimen probari potest, tum publici exempli, ubi illud leges exposcunt, postulat ratio, ut eo in loco Pinna irrogetur, in quo facinus perpetratum est 4 . N. ' 3. Criminis qualitas. t f. 468. Cum perpetratum crimen adeo grave Sit,
ut maximum civium animis terrorem incusserit,
195쪽
non ambigendum quin reus ubicumque reperiatur ibi sortiatur sorum. Tunc enim omnes intra fines rei publicae positi Iudices, cum publicam auctoritatem , quae crimine laeditur, repraesentent, Competentes fiunt 1 r dummodo tamen de criminibus intra fines rei publicae commissis sit quaestio, nam si de iis agatur, quae in diversa republica quis sorte perpetravit, nullum jus sesque sinit, nos de illis cognoscere cci . Quaevis porro criminis qualitas sit, delinquens, qui nostras leges haud violaverit, nulla alia rationuest molestandus , quam ut suturae laesioni in posterunt caveamus, illumque a nostro arceamus territorio 3 .i . N.' 4. Citatis ubi de Proeuentione.
I. 469. Citatio nihil aliud est quam ad judicis
consPectum legitima τοcatio 4 , eaque de iudicii substantia omnino esse deprehenditur 5 . Duobus modis citatio fit, scilicet vel ipsa rei prehensione, quae citatio realis dicitur Q, vel voce, aut scriptis, quae merealis 7 . . S. 47o. Tempus citationis competentiam judicis
constituit cum is occupaverit in reum inquirere, ac alios praevenerit judices: haec autem competentiae species Priaeventio dicitur 8 et quae cum a citatione ortum ducat, vel verbulis est, vel 1 salis 9 , illa cum
196쪽
iudex praevenit in citando reum ci r haec cum illum in carceraverit et S. 47i. In citatione verbali citationis tempus praeventionem determinat: si verbalis, et realis simul concurrant, etiamsi verbalisi prior tempore suerit , realis potior habetur ratio, quippe quae poenae irrogationem certiorem essicit 3 . t. i. N. ' 5. Personarum qualitas. 'D i ii 3. 472. Cum Personam dicimus, hominem cum statu aliquo consideramus. 4 . Hic autem status Privilegia quaedam saepe complectitur, quibus illud aliquando accensetur, ut qui eo potitur, in pecuniariis caussis non solum, sed et in criminalibus pec
tiaris alicujus magistratus jurisdictioni subjiciatur, nec ad alterum trahi queat, quod fori PriMilegium constituit 5 . Qui hujusmodi privilegio gaudent veluti milites, clerici, aulici, familiares Princi-Pis, studiosi nequeunt in aliud, quam in suum speciale sorum, trahi: allegatio hujus privilegii contra citationem, quae illi adversatur, fori declinatoria a pragmaticis dicitur 6 .f. 473. Privilegia alia favorabilia, alia odiosa sunt 7 . Mendici, vagi, nec certum habentes larem odioso gaudent privilegio, ut ubicumque reperiuntur
ibi ob crimen citari possint 8 .
197쪽
f. 47 . In pecuniariis caussis iudicis competentia ex partium consensu, qui ex vera vel fcta litis e-- testatione arguitur, saepicule oritur, quae jurisdictionis Prorogatio dicitur ci . Quaerunt rerum criminalium scriptores utrum idem in publicis iudiciis obtineat. Illud certum est, intrinsecae iurisdictionis S. 4590 desectum ex partium consensu minime suppleri a . Si vero Iudex intrinsecae polleat iuri dictione , nil vetat quominus competentia ex iurisdictionis prorogatione ortum possit deducere c3 .
i44. 475. Ubi delicta omnia publica sunt perperam
de iuri competentia disceptatur; iudices enim Omnes intra reipublicae fines aeque Competentes sunt. Iure Leopoldino si vel errore , , vel opportunitatis gratia abiudice non competente criminalis causa inchoata sue rit, reo non prodest iurisdictionis desectus, ac legitima habentur acta, quae condita sunt, quaeque, Si reus postulet, in statu et terminis, ut inquiunt, ad competentem judicem transmittuntur. At si reus eadem transmitti non postulet. vel eorum transmissio pro re nata denegetur, ritu pergit iudicium, legitimaque habetur super crimine declaratio a quocumque judice
lata suerit, qui criminali iurisdictione potitur D.
αν Seaeeia De judiatia lom. 1. . 66. n. ri. Sὶ Μath. De erimin. lib. 48. tie. x3. o. 5. n. I6. ibique Nant not. 9 4 Cod. Leopold. art. 34. 35. ibique Nant in aula animadvers. Hinc competentiae controversiae quae olim circa erimen in confinio utriusque territorii admissum agitabantur sere Dinnea inutiles evasere. Vide tamen Λnt. Hath. ad lib. 48. dig. tu. 35. ea . 5. n. 6. ibique Nani.
198쪽
DE IUDICIS SUSPECTI RECUSATIONE.
. 476. Tum reo judicis sibi suspecti recusandi
facultas a lege tribuitur cum de vero ac proprio judice agitur, de eo scilicet, qui mere notionalis est
3. 461. , ac solam facti quaestionem dirimit 1 . S. 477. Hinc Magistratus, judices scilicet qui jurisdictione et imperio potiuntur S. 46ο. , quique
tam facti quam iuris, vel iuris tantum quaestionem dirimunt non recusantur 2 . C A P. II. 3 rim
I. Accusator quid sit. I. 478. Accusator est sin crimen ab aliquo Per stratum ad judicem defert, ac criminalem quoestionem mo et Publicin salutis caussat 3 .isque vel Publicus est vel privatus: publicus, si ex
Bla elisione Coment. on the Ialvs V Engi. b. I. ch. 23. pag. 350. De Loime Constitution de PAnglet. υOl. 3. Pag. 167. Bexon. DeMel mement de la theorie des lota criminelles νοι. a. pag. 5 D. aὶ Apud Romanos, potestate gladii ad Praesectum urbi, Proconsules, et Praesides translata , iudicum recusatio obsolevit. Math. ad lib. 48. dig. tit. I 3. cap. 7. n. a. ibique Nani. 3 Renaaeti lib. 3. c. a. S. 3. i
199쪽
- χ64- sui ossicii munere publica exequatur crimina I , privatus si suas tantum, vel Suorum injurias persequatur ca). Ambo et querelantes dicuntur. 3. 479. Accusatoris nomen velut genus considerari potest, cujus quatuor distinguuntur Species, Ioesus scilicet, delator, ιndex et nunciator, qui quomodo inter se disserant iuris, nostri scriptores dori
f. 48o. Quia accusator persona legitima est S. 45.
iis praeditus qualitatibus oportet sit, quae illius habilitatem constituunt 4 . Ubi accusatoris munus jurium civitatis pars est, lex diserte decernit, qui eo sungi nequeant, ne in contemptum deducatur 5 . Ubi vero accusatoris persona ob id tantum desideratur, ut crimina detegantur, quia id civibus vel minimum curae est, leges laxiores sunt in illius habilitate decernenda 6 . Tunc enim omnes inhabilitatis
caussae ita aestimantur dumtaxat quia accusationis cre
f. 48s . omnibus igitur iis omissis, quae circa accusatoris habilitatem Romanae leges statuerunt 8 , animadvertendum. nobis dumtaxat erit, hujusmodi habilitatem vel nastinalem vel ciMilem esse 9 . Illa ex iis pendet, quae inidoneitatem testium ob naturam
200쪽
- 165 constituunt I. 524. )r haec vel quae accusationis fidem minuunt, vel a legis praescripto, quae in quibusdam criminibus certis tantum personis jus accusandi largitur I . . III. De actione Publica. s. 483. Quoniam actio publica ob laesi remissionem, Paetionem, transactionem haud praeciditur S 31. , publicique accusatores existunt, qui ex sui offici munere crimina exequuntur, Praestat hujusce publicae actionis indolem, atque originem peni
I. 483. Jureiaccusandi propter morum, Politica. Tumque institutionum vicissitudinem civibus sublato et , publici ordinis cura v atque tutela ad supremos reipublicae magistratus necessario pertinuit: un-ds actio Pistica crimina persequenda exorta
S. 484. Hujusmodi autem actio I. aut per PersΟ- nam moralem, quam Fiscum vocant, i I. aut per magistr'tus , quos ministerium Publicum nuncupant , exeritur. Moralis Fisci persona I. aut in judi
cis ossicio 6, 447. , II. aut in Fisci administris
residet, qui vel suPeriores vel inferiores sunt. Suin Perioribus' adnumerantur Fisci. adMocati , illisquo substitutio inserioribus Itisnarchoe , Curiosi , Stationarii, qui reos conquirunt, criminumque AElo gia , et nunciationes ad cognitionem magistratus mit